DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ONZE LIJST.
28ste Jaargang
DONDERDAG 13 MEI 1937
No. 8722
£etdóehe(Boii/tai/rit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Een katholiek kan niet
socialist zijn.
Bij de aanstaande verkiezing mag er niet
één stem van een Katholiek gaan naar de
S.D.A.P.
Waarom niet?
Uitvoerig en met vele redenen gemoti
veerd zou ons antwoord kunnen zijn.
Wij willen het echtei heel kort geven.
Om dezelfe reden, waarom geen Katho
liek lid kan zijn van de S.D.A.P.; omdat
de S.D.A.P. öf anti-godsdienstig is öf den
godsdienst als waardeloos voor het open
bare leven opzij zet.
Geen Katholiek kan dus zijn stem of
zijn steun geven aan de S.D.A.P.
Wie meenen mocht, dat wèl te kunnen,
begrijpt weinig of niets van de plaats, die
de Godsdienst in héél het leven moet in
nemen; handelt lijnrecht in strijd met het
Katholiek beginsel.
En aan verloochening van het Katho
liek beginsel door zijn stembiljet zal
niemand geen enkel Katholiekl
zich willen schuldig maken!
Géén Katholiek mag in zich laten ver
doezelen het klare bewust-zijn, dat:
Katholicisme en socialisme niet ver-
eenigbaar zijn.
Dit wil, natuurlijk, niet zeggen, dat een
Katholiek niet zou kunnen meegaan met
bepaalde wenschen en eischen, met be
paalde program-punten van de S.D.A.P. Ook
een communist kan een of ander nastreven,
waarmede wij ons kunnen of zelfs moeten
vereenigen.
Maar geen Katholiek mag er aan mee
werken, het socialisme aan de macht te
brengen; het socialisme in het staatsbeheer
te stellen boven zijn eigen Katholieke
partij! Dit moet toch eigenlijk voor ieae-
ren Katholiek, die, al is 't slecht even,
■wil nadenken, zonneklaar zyn!
In de encycliek „Quadragesimo Anno"
wordt met nadruk verklaard, dat, ook al
zou het socialisme van de Marxistischè
grondslagen zijn afgeweken, het voor den
Katholiek onaanvaardbaar blijft.
DE MIDDENSTAND ACHTER DE
R. K. STAATSPARTIJ.
De zaak wordt al te duidelijk!
Wij lezen in de Middenstandskrant, of
ficieel orgaan van den Ned. R. K. Mid
denstandsbond:
Zoolang als wij ons herinneren kunnen,
ds ons om de vier jaar bij de stembus
door de Katholieke Staatspartij voorge
houden dat ook op staatkundig terrein de
strijd gaat vóór of tegen Christus.
Wij hebben dit begrepen en wij hebben
ernaar gehandeld.
Maar dit jaar liggen de kaarten nog
even anders op tafel!
Deze keer is het niet alleen hoorbaar
en zichtbaar, deze keer is 't voelbaar en
tastbaar, dat de politieke strijd vóór of
tegen Christus gaat.
De geesten van het kwaad zelf schijnen
uit de hel te zijn losgebroken en als baar
lijke duivels de wereld te teisteren.
Wie in het aangezicht van het heden-
haagsche Europa nóg niet begrijpt, dat het
in eerste en laatste instantie de ideeën
zijn, die de wereld regeeren, die zal als
ongeneeslijk moeten worden afgeschre
ven.
Wij Nederlandsche Katholieken zijn ten
volle voorbereid en gewapend op den
thuiveringwekkenden strijd der geesten,
dien deze tijd te zien geeft.
Daarom zal er ook geen enkele den
kende katholieke stem, ook niet uit den
middenstand, aan Moskou of aan Mussert
verloren gaan!
Daarom staat zeker nu de katholieke
Middenstand als één man achter de Ka
tholieke Staatspartij!
1. Mr. Dr. L. J. C. BEAUFORT O.F.M.,
Utrecht.
2. N A. J. LOERAKKER, Haarlem.
3. J. GROEN Azn., Zuid-Scharwoude.
4. M. P. v. d. WEYDEN, Zevenhoven.
5. E. J. M. STUMPEL, Hoorn.
6. Dr. A. J. J. M. MES, Heinkenszand.
7. F. Ph. Th. ROHLING, Bloemendaal.
8. Prof. Dr. C C. BERG, Leiden.
9. TH. P. J. ELSEN, Naaldwijk.
10. G. C. W. BLONK, Nieuwer-Amstel.
11. J. D. DE KOK, Loosduinen.
12. E. TH. LOCKEFEER, Hulst.
Dit is de eerste lijst op het stembiljet,
dat u in den Kieskring Leiden op Woens
dag 26 Mei in ruil voor uw oproepings-
kaart wordt overhandigd.
U stemt door met rood potlood, dat in
het stemhokje aanwezig is, op één der can-
didatenlijsten één wit stipje rood te maken,
geplaatst voor den naam van den candi-
daat uwer keuze.
Uw keuze hebt u reeds gemaakt; uw
candidaat is pater mr. Beaufort.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
EEN GEMEEN ARTIKEL.
Wij hebben Dinsdagavond onze meening
gezegd over een artikel in het „Nationaal
Dagblad", welk artikel, schrijvend over de
geestelijkheid in Duitschland wij geraffi
neerd-schandelijk noemden.
De Maasbode schreef er gisteravond
het volgende over:
„In dit gemeefte artikel de betiteling
is eer te zacht dan te fel vindt men geen
woord van het Herderlijk Schrijven van
Mgr. Preysing, dat, zooals men weet, één
fel protest is tegen de wijze, waarop natio-
naal-socialistisch Duitschland de z.g. ze-
denprocessen tegen priesters en kloosterlin
gen voert en uitbuit.
Mgr. Preysing verzoekt den geloovigen
zich niet op een dwaalspoor te laten bren
gen. De Kerk beschermt werkelijk-schuldi-
gen niet, maar straft hen streng. Voorts
verklaart de Bisschop, dat het aantal schul
digen uiterst gering is, en spreekt hij van
op zichzelf staande feiten. Wij zullen dit
schrijven, indien wij het in den volledigen
tekst kunnen krijgen, woordelijk vertaald
publiceeren. Het is echter niet steeds mo
gelijk Herderlijke Brieven uit Duitschland
te krijgen; misschien wil „Het Nationale
Dagblad" met zijn groote sympathieën te
Berlijn ons wel aan dit Herderlijk Schrij
ven van Mgr. Perysing helpen.
Voor het overige is het nazi-artikel één
brok vuil tegen de priesters en de Kerk.
Zelfs de Bisschoppen en de Paus worden
hierin betrokken. Wij willen slechts twee
zinnen citeeren: „Voor wie achter de scher
men van het kerkelijk leven gezien heeft,
was het geen geheim meer, dat de zedeloos
heid en de mammondienst vele geestelij
ken in een ijzeren ban gevangen hielden".
En die andere ploertigheid: „Een gezonde
slaat mag nooit dulden, dat de jeugd door
de zedeloosheid der geestelijkheid wordt
bedreigt".
Met het lasterlijk insinueerend: „Inler-
daad valt er, ook vor ons, veel te leeren
uit al wat in het buitenland geschiedt. Wie
ooren heeft om te hooren, die hoore", ein
digde het artikel.
Het priesterschap, de priesters en de
kloosterlingen, staan te hoog dan dat zij
tegenover dergelijke taal verdediging noo-
dig hebben.
Laat ieder rond zioh heen zien, en pries
ters en kloosterlingen in hun leven en wer
ken zoo nauwlettend mogelijk waarnemen.
Dan stort de geheele nazi-beschuldiging
beschuldigen is iets anders dan bewijzen
hopeloos ineen.
Meer behoeven wij er niet van te zeggen."
Ook wijst de „Msb." er nog op, dat 't las
ter is, dat in Duitschland meer dan duizend
priesters gerechtelijk worden vervolgd.
Zelfs de Duitsche bladen behoeven dit niet
te schrijven. En „gerechtelijk vervolgd"
beteekent niet, zeker in Duitschland niet,
iets misdadigs bedreven hebben.
In zijn Herderlijk Schrijven noemt Mgr.
Preysing overigens zelf het cijfer van 25
priesters (van de ruim 25.000 priesters in
Duitschland), die onder beschuldiging
staan. Inderdaad „ein verschwinderder
Bruchteil".
De „Msbd." stelt ten slotte de vraag:
Maar toch m'oet ons iets van het hart.
Kan een Katholiek het nog in geweten ver
antwoorden een dergelijke krant te lezen?
Wij bedoelen niet een abonnement er op te
nemen; maar eenvoudig het in te zien of
het in de huiskamer te laten slingeren, als
een exemplaar ongevraagd in zijn brieven
bus geduwd wordt?
De wereld
I =3»
in vogelvlucht
De groote Kroningsdag te Londen is
weer voorbij. Met een typisch Engelsche
pracht van traditioneele costuums en vol
gens oud en gewijd ceremonieel heeft de
zalving en kroning van het vorstenpaar
plaats gehad en ontelbaren uit alle deelen
van het Britsche Imperium hebben met
groote geestdrift en oprechte vreugde dit
kroningsfeest meegevierd, daarmede de-
monstreerend hoe diep het koningschap
geworteld is in het hart van het Engelsche
volk. Het Engelsche koningspaar beant
woordt geheel en al aan de wenschen, die
het Engelsche volk heeft voor zijn souve-
reinen. Men verlangt geen heerschers, maar
voorbeelden van de echte Engelsche deug
den, die hun ontplooiing vinden in een ge
lukkig gezinsleven.
De kroningsplechtigheid was tevens een
niet opvallende maar als vanzelfsprekende
demonstratie van de macht en de uitge
strektheid van het Britsche Wereldrijk. In
alle werelddeelen liggen de Dominions,
waarvan koning George gisteren even
eens tot koning is gekroond.
Vanzelfsprekend gaan de gedachten van
velen een oogenblikuit naar den man, die
thans hertog van Windsor heet en die oor
spronkelijk de aangewezen man was om
het voorwerp van deze kroningsplechtighe
den te zijn, maar die afstand deed en als een
tragische figuur zich op het oogenblik in
vrijwillige ballingschap bevindt. Het is
thans wel duidelijk, dat hij niet de juiste
man zou zijn geweest op deze verheven
plaats.
De vraag, of Hitler en Mussolini binnen
kort een onderhoud met elkaar zullen heb
ben, is weer naar voren gekomen door een
bericht uit Weenen, dat te Innsbruck me-
dedeeling is gedaan van de aankomst van
een speciale trein op Zaterdag a.s. Men
vraagt zich af, wat dat voor een speciale
trein is en wie erin zal reizen. Zal het Hit-
Ier zijn? In Oostenrijksche politieke krin
gen wordt gezegd, dat men den „indruk"
heeft, dat het in elk geval Hitler niet zal
zijn. Of is de heele publicatie misschien
een middel om de aandacht af te leiden.
Ons prinselijk paar was indertijd zeer vin
dingrijk om nieuwsgierigen op een dwaal
spoor te brengen. In ieder geval houdt het
probleem van deze geheimzinnige trein de
gemoederen in spanning.
HAVENVERKEER TE ROTTERDAM
NEEMT TOE.
Blijkens de door den directeur der Di
recte Belastingen, Invoerrechten en Ac
cijnzen te Rotterdam aan de Kamer van
Koophandel verstrekte gegeven, heeft het
havenverkeer in de maand April bedra
gen voor Rotterdam 1205 schepen (v. j.
1035) metende 2.048.558 netto ton (v. j.
1.573.972); voor Hoek van Holland 40
schepen (39), en 78.415 (89.451); voor
Maassluis 8 (6) en 9605 (5453) ton;
voor Vlaardingen 92 (72) en 172.748
143.186) ton; voor Schiedam 99 (64) en
334.744 (144.041); voor Dordrecht en
Zwijndrecht 35 (29) en 13.144 (9915) ton.
In de vier afgeloopen maanden heeft het
havenverkeer bedragen voor Rotterdam
4625 schepen (3954) en 7.801.984 tons net
to (6.473.977), voor Hoek van Holland 164
(164) en 341.578 (357.504), voor Maas
sluis 18 (16) en 28.452 (27.058), voor Vlaar
dingen 321 (241) en 647.583 (505.062), voor
Schiedam 276 (267) en 802.697 (755.104),
voor Dordrecht en Zwijndrecht 151 (109)
en 53.799 (35.782).
DE EXTRA-TREIN NAAR OOSTENRIJK.
Is bestemd voor Göring.
BERLIJN, 13 Mei. (A.N.P.) Het Duitsche
Nieuws Bureau meldt, dat Oostenrijksche
bladen berichten hebben verspreid, welke
door buitenlandsche persagentschappen zijn
overgenomen, dat Zaterdag een Duitsche
extratrein Oostenrijksch gebied zal passee-
ren in de richting van Italië.
Aan deze berichten zijn door verschil
lende zijde vergaande politieke combina
ties vastgeknoopt.
Naar in welingelichte kringen te Berlijn
in verband hiermede wordt vernomen, zal
minister-president Göring met de Pinkster
dagen een kort particulier bezoek aan Ve
netië brengen.
Havas erinnert er aan, dat mevrouw Gö
ring nog in Italië vertoeft.
Ten aanzien van de geruchten aangaan
de een te verwachten bezoek van Musso
lini aan Berchtesgaden wijzen, sldus ver
volgt Havas, bevoegde Duitsche kringen
erop, dat, indien dit bezoek zal plaats vin
den, het vrijwel zeker is, dat de Duce, zoo
als hij gewoonlijk doet, van een vliegtuig
gebruik zal maken.
Zij doen voorts opmerken, dat de aanleg
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Koning George VT dankte gisteravond
in een radio-rede zijn onderdanen. Het
weer werkte gisteren niet mee. Een bom
aanslag op een standbeeld te Dublin. (2de
blad).
De opmarsch der rechtschen in Basken
land. (2de blad).
De viering van 's Pausen naamdag te
Castel Gandolfo. (2de blad).
Binnenkort ontmoeting tusschen Hitier
en Mussolini? (2de blad).
Het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp met den „Hindenburg". (Luchtv.
2de blad).
BINNENLAND.
De Rijksmiddelen stijgen. (1ste blad).
Onnes van Nyenrode veroordeelt tot een
jaar gevangenisstraf met aftrek van pre
ventief. (Rechtsz., 1ste blad).
Te Den Haag is gistermiddag tijdens een
zwaar onweer een 9-jarig meisje door den
bliksem getroffen en gedood. (Gem. Ber.
3e blad).
Op de veemarkt te Den Bosch is het gis
teren tot ongeregeldheden gekomen tus-
schen boeren en ambtenaren van de Crisis-
wetten. (Gem. Ber. 3de blad).
WIJ SCHRIJVEN OVER:
Het Katholicisme in de Vereenigde Sta
ten. (2de blad).
Duitschland en de encycliek. (2de blad).
Katholicisme en Socialisme. (1ste blad).
van het vliegveld Ainring bij Bechtesgaden
voltooid is, hetgeen de landing van vlieg
tuigen in de onmiddellijke nabijheid van
„Berghof', de residentie van Hitier, moge
lijk maakt.
DE LEIDSCHE SINGELS.
De singels onzer stad zijn gedurende de
laatste 7 a 8 jaar aanzienlijk verbeterd en
verfraaid. Gisteren is gereed gekomen het
gedeelte Witte Singel vanaf Heerenstraat
tot aan Witte Rozenstraat. Wij geven er hier
een photo van. Er moest een stam-riool
worden gelegd. Van deze gelegenheid is
gebruik gemaakt om het wegdek en de
trottoirs aanmerkelijk te verbreeden, een
gesloten wegdek van asphalt-beton te leg
gen, electrische verlichting aan te bren
gen, de Neksluis-brug te verbreeden en te
verlagen.
Nu zijn verbeterd en verfraaid de Zoe-
terwoudsche Singel, Heerensingel, Rijns-
burgersingel, Maresingel, Zijlsingel, en
Witte Singel (gedeeltelijk). Er blijven nog
over Witte Singel (vanaf Witte Rozen
straat tot aan Noordeindsplein), en gedeel
te Maresingel. Met deze werken zal, naar
wij vernemen, spoedig een aanvang wor
den gemaakt.
Wie in de komende zomer-dagen 'ns een
wandeling of een fietstocht maakt over de
Leidsche Singels zal met vreugde consta-
teeren, dat onder de bekwame leiding van
den Dienst van Gemeentewerken een
prachtige verbetering en verfraaiing is tot
stand gekomen.