De Spaansche
burgeroorlog
ZATERDAG 8 MEI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Rust keert terug in
Barcelona,
EEN OPLOSSING VAN HET CONFLICT
GEVONDEN?
Barcelona heeft thans weer een meer nor
maal aspect gekregen. De autobussen en
trams rijden weer normaal en de café's zijn
open. De politieke toestand blijft evenwel
somber.
Volgens een bericht van het Spaansche
persagentschap is Caballero gisteren te
Barcelona aangekomen
De militietroepen zouden de barricades
in het centrum der stad hebben verlaten,
maar zekere haarden van onrust zouden
nog bestaan in de voorstad La Torrassa en
in sommige door anarchisten bewoonde
buurten. Drie oorlogsbodems van Valencia
liggen in de haven voor anker.
De barricades, welke her en der nog lig-,
gen, herinneren aan d< drie dagen, welke
zoo'n bloedig ver.oop hebben gehad in Bar
celona. Een zeer talrijk publiek wandelt
door straten en avenues. Overal ziet men
er een groote drukte bij de winkels en ma
gazijnen. Ook in de telegraaf- en telefoon
kantoren is het bijzonder druk, aangezien
een ieder zijn verwanten wil laten weten
hoe het hem gaat.
De oplossing van het conflict zou tot
stand gebracht zijn tijcens gisteravond ge
voerde besprekingen tusschen vertegen
woordigers der C.N.TU.G.T. en Catalaan-
sche regeering Mevr. Federigo Montser.y,
lid der regeering en Mariano Vasquez,
secretaris van het rationale comité der
C.N.T. zouden aan deze besprekingen heb
ben deelgenomen.
Luitenant Kolonel Alberto Arrando, de
commandant der guardia de assalto, die
door de regeering der republiek aangewe
zen is als gedelegeerde van zijn regeering
voor zaken betreffende de openbare orde
in Catalonië, heeft een begin gemaakt met
het nemen van besluiten, die ten doel heb
ben de gemoederen te kalmeeren. Een dezer,
besluiten betreft de schorsing van den com
missaris-generaal der openbare orde, Rodri
guez Salas, die last had gegeven tot bezet
ting van het telefoongebouw door de .open
bare macht en die bijgevolg beschouwd
wordt als een der voor de tröebelen der
laatste dagen verantwoordelijke personen,
aangezien deze zich door de bezetting heb
ben voorgedaan.
De radiozender van de C.N.T. en de F.A.I.
heeft den geheelen nacht gewerkt om de
arbeiders op de hoogt*. te houden van de
stappen, die gedaan werden tot een herstel
van den normalen toestand. Te middernacht
werd een nota bekend gemaakt van de
C N.T. en de U.G.T., waarin deze beide
groote vakvereenigingsorganisaties haar
aanhangers bevel gaven, zonder verwijl het
werk te hervatten en een einde te maken
aan den broederstrijd, die slechts den ge-
meenschappelijken tegenstander ten goede
kan komen.
Volgens officieele gegevens bedraagt het
aantal slachtoffers bijna 200 dooden en 400
gewonden.
DE STRIJD IN BASKENLAND.
Het Sollube-gebergte geheel in handen van
Franco's troepen.
In den loop van den dag zijn gisteren de
rechtsche troepen er in geslaagd, de Bas-
kische separatisten uit hun laatste stellin
gen in het Sollube-gebergte te verdrijven,
zoodat deze bergketen thans in zijn geheele
lengte van 15 K.M. in het bezit van Franco's
troepen is. Ook het plaatsje Menaca aan
den Zuidrand van het Sollube-gebergte is
door de rechtschen bezet.
Ook in den sector van Durango hebben
de nationalisten hun stellingen kunnen ver
beteren en bezit genómen van de uitloopers
van het Vizcargi-gebergte. Van daaruit be-
heerschen zij den straatweg .van Amore-
bietta naar Bilbao.
Een speciale verslaggever van Havas
meldt, dat de linksche troepen gisteren bij
den strijd in het gebergte van Sollube meer
dan 400 man hebben verloren. Twee batal
jons miliciens werden volkomen vernietigd,
en wat niet buiten gevecht werd gesteld,
werd gevangen genomen.
ZESTIG DOODEN EN GEWONDEN BIJ
BOMBARDEMENT VAN MADRID.
De artillerie der nationalisten heeft gis
teren opnieuw Madrid beschoten en een
vijftigtal granaten hebben de stad getrof
fen. Een der granaten kwam in een waren
huis terecht en maakte verscheidene slacht
offers. Het aantal slachtoffers in de volks
wijken is zeer groot. Men schat het aantal
dooden en gewonden bij het bombardement
van gisteren op ongeveer 60.
Nationalisten bombardeeren Santander.
Twintig vliegtuigen der nationalisten heb
ben gisteravond enkele bommen uitgegooid
boven het centrum van Santander. Een per
soon werd gedood. De luchtdoelartillerie
opende het vuur op de vliegtuigen, welke
vluchtten.
Een voorstel van lord Plymouth.
De ondercommissie voor de niet-inmen-
ging heeft een mededeeling gepubliceerd,
waarin gezegd wordt, dat Plymouth heeft
voorgesteld, dat de commissie beide par
tijen in Spanje zal verzoeken geheel van
luchtbombardementen af te zien. Alle ge
delegeerden konden er zich mede vereeni
gen, dat dit voorstel aan hun regeeringen
zal worden voorgesteld en dat zij onver
wijld instructies zullen vragen.
BUITENLAND
VAN HET VATICAAN
NIEUWE ENCYCLIEKEN VAN
Z. H. DEN PAUS TE WACHTEN?
Over de democratie.
De „Matin" verneemt uit Vatikaanstad,
dat Z. H. Paus Pius XI een nieuwe encycliek
voorbereidt, welke groot opzien zal baren.
In deze encycliek zou de Heilige Vader
verklaren, dat op het oogenblik een demo
cratisch bewind de beste garanties geeft
voor den vrede en de vrijheid van de. ka
tholieke gemeenten en voor de vrije uit
oefening van het Katholiek geloof.
Officieele kringen van het Vatikaan wei
geren deze geruchten te bevestigen, die
vooral belangstelling wekken in de omge
ving van de fascistische regeering.
LUXEMBURG.
REFERENDUM AANGAANDE EEN
VERBOD DER COMMUNISTISCHE
PARTIJ.
De Kamer heeft met 50 tegen 5 stemmen
een wetsontwerp goedgekeurd, waarbij een
referendum wordt georganiseerd over een
wet aangaande de politieke en maatschap
pelijke orde en de ontbinding van de com
munistische partij.
DUITSCHLAND
GEEN GRONDWETSWIJZIGING IN
DANTZIG.
In bevoegde kringen te Dantzig deelt men
mede:
Sommige oorrespondenten van eenige
Fransche en Engelsche bladen te Warschau
hebben geruchten de wereld ingestuurd,
volgens welke het bezoek van dr. Goebbels
aan de cultureele gouwbijeenkomst te
Dantzig verband houdt met den binnen-
landsch-politieken toestarid in de vrije stad.
Dit bericht mist eiken grond. Het bezoek
van dr. Goebbels was reeds eenige weken
geleden vastgesteld. Een grondwetswijzi
ging staat, ook nu twee-derden meerderheid
in het parlement is bereikt, niet voor de
deur.
DE TERUGKEER VAN Hr. Ms. „JAVA" TE DEN HELDER.
FRANKRIJK
DEBATTEN IN DE FRANSCHE KAMER.
Blum doet weer een beroep op de arbeiders.
De Fransche Kamer is gistermiddag bij
eengekomen voor debatten over de alge-
meene politiek der regeering. Nadat ver
schillende sprekers het woord hadden ge
voerd, beantwoordde de minister-president
Léon Blum de sprekers.
Allereerst wees hij op de valsche ge
ruchten omtrent de openingsdatum der ten
toonstelling. De geruchten over algemeene
stakingen en een bankroet zijn al evenmin
gegrond. Het valuta-egalisatiefonds doet
zijn werk en de politieke toestand is weer
kalm geworden. Thans treden de politieke
ongerustheden aan den dag. Spr. zette de
redenen uiteen, die de pauze en de poli
tiek van financieel evenwicht rechtvaar
digden. De regeering wordt verweten haar
gezag niet te gebruiken en haar wordt ver
weten misbruik te maken van haar gezag.
De sinds een jaar voorgevallen gebeurtenis
sen hebben lacunes aan het licht gébracht
in het program van het Volksfront, maar
dit program is het eenige, dat de meer-
derheid en de regeering bindt. Buiten dit
gemeenschappelijk program zal geen en-
kele maatregel onder oogen gezien wor
den. Het program is voor alle onderteeke-
nende partijen een waarborg. Het wordt
nog slechts een jaar toegepast en het is op
gesteld voor een wetgevende periode van
vier jaar.
De regeering ziet omzichtig iedere maat
regel, die nieuwe lasten met zich mee kan
brengen, aan. De regeering wil geen nieu
we leeningen aangaan voor de uitvoering
van groote werken, waarvoor de C.G.T. 10
milliard beschikbaar gesteld zou willen
zien. In 1937 heeft de regeering reeds 8
milliard voor dit doel uitgetrokken. Het
zou onmogelijk zijn nog meer te doen. De
regeering heeft zich verbonden geen nieuwe
leeningen te lanceeren.
Na vervolgens er op gewezen te hebben,
dat nooit een land bezield was door vuriger
wensch naar wettige orde en burgerlijke
eendracht en dat nooit een land grooter
afkeer had voor alle vormen van geweld,
kwam Blum terug tot het onderwerp, de
tentoonstelling. Het succes daarvan mag
niet door politieke en sociale conflicten
verminderd worden. Aanstellen en ontslaan
van arbeiders kan tot geen enkel monopo
lie, voor wie ook, aanleiding geven.
De premier eindigde met een oproep tot
de arbeiders en een tot de werkgevers.
HET JEANNE D'ARC-FEEST.
Regeering verbiedt Katholiek défilé.
Wie nog denken mocht, dat de socialis
ten eenmaal het heft in handen hebbend,
eenigen eerbied zouden hebben voor de de-
mocratische vrijheden, waarvoor ze heeten
te strijden, kan tot beter begrip worden ge
bracht door de jongste beslissing van de
volksfrontdictatuur, die zeker in vrijheids
verkrachting niet voor welke fascistische of
nationaal-socialistische dictatuur onderdoet,
schrijft de Parijsohe correspondent van de
1 „Msb.".
Parijs maakte zich op, om aanstaanden
Zondag het feest van de H. Jeanne d'Arc
een nationalen feestdag nota-bene!
plechtig te vieren. Zooals men weet, heeft
dan in den ochtend, na de parade, het de-
filé der patriottische en katholieke vereeni-
gingen plaats van het standbeeld op de
Place des Pyramides. De besturen hadden
reeds alle maatregelen getroffen met de
politie-autoriteiten en een ieder was in de
veronderstelling, dat het feest zou plaats
hebben als vorige jaren, toen het nimmer
tot incidenten heeft aanleiding gegeven.
Maar Woensdagavond laat ontvingen de
betrokken besturen bericht, dat de regee
ring het défilé verboden had. Slechts klei
ne deputaties, doch zonder te defileeren,
mochten bloemeji brengen bij de beide
standbeelden.
Men had natuurlijk niet vergeten, dat
sinds het vorige défilé de socialisten de lei
ding over de regeering hadden gekregen,
maar waar het ministerie Blum alle revolu-
tionnaire betoogingen toelaat en communis
ten en anarchisten en de uitgeweken revo-
lutionnairen vrijelijk laat manifesteeren,
nam men aan dat een patriottische betoo
ging van uiterst vredelievenden aard onge
moeid zou worden gelaten.
Frankrijk is echter reeds zoo diep gezon
ken, dat alles wat nationaal is, verdacht
is. De regeering heeft blijkbaar gebogen
voor den wil der revolutionnairen en anti-
clerikalen, ofwel zij vreesde, dat de ont
zaglijke opkomst zou laten zien, dat zich
een geweldig verzet ontwikkelt tegen de
volksfrontdictatuur. En thans mogen de
kinderen Zondag niet defileeren, en de vol
wassenen evenmin, omdat ze patriotten
zijn.
ITALIË
CORRESPONDENTEN UIT LONDEN
TERUGGEROEPEN.
De Italiaansche bladen hebben him cor
respondenten uit Londen teruggeroepen in
verband met de „lasterlijke houding der
Britsche pers ten aanzien van Italië en de
Italiaansche vrijwilligers in Spanje", zooals
het persbureau Stefani het uitdrukt.
AMERIKA
DE STAKING IN DE FILMINDUSTRIE.
Posten voor alle bioscopen.
Charles Lessing, de leider van zesduizend
stakende studio-employé's heeft aangekon
digd, dat Maandag voor de bioscopen van
alle groote steden zal worden gepost. Als
reden hiervoor gaf hij op, dat de directies
niet rechtvaardig zijn voor de georganiseer
de arbeiders.
Aan dit posten zullen meer dan een mil-
lioen mannen en vrouwen deelnemen.
Aubrey Auclair, de leider van den bond
van filmartisten, heeft gisteren verklaard,
dat negen en negentig procent van de film
sterren bereid is in solidariteits-staking te
gaan met het technisch personeel en arbei
ders, wanneer de directies de eischen van
de vakvereenigingen niet inwilligen.
De besprekingen tusschen vakvereeni
gingen en directies zullen heden worden
voortgezet.
Men vermoedt, dat de filmartisten Skin
dagavond een definitief besluit zullen ne
men.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
BOOT GEZONKEN.
Twaalf personen verdronken.
Uit Greifswald (Pommeren) wordt ge
meld: Gisteravond is een boot, waarop
zich een equipage van vier koppen en een
gezelschap 'van negen studenten bevon
den, vol water geloopen en gezonken.
Slechts de eigenaar kon worden gered.
De man had zestien uur lang, vastgebon
den aan den mast, op hulp gewacht.
AUTO OP ONBEWAAKTEN OYERWEG
VERPLETTERD.
Vier dooden.
Nabij Solnes in Zweden is een auto op
een onbewaakten overweg door een trein
gegrepen. De vier inzittenden werden
verpletterd.
ZWEEDSCHE TELEFOONABONNé'S
KUNNEN BINNENKORT MET SCHEPEN
IN OOSTZEE TELEFONEEREN.
Te Stavsnas wordt een radiostation ge
bouwd voor het tot stand brengen van te
lefonische verbindingen met schepen in
de Oostzee. Wanneer dit station in de
tweede helft van dit jaar gereed zal zijn,
zullen de telefoonabonné's in Zweden een
bekende aan boord van een schip in de
Oostzee kunnen opbellen en een gesprek
voeren alsof hij zich aan land bevond,
mits natuurlijk het schip de vereischte in
stallatie aan boord heeft.
BINNENLAND
PLAATSING ALS AMBTENAAR VAN
ONDERWIJZERS ZONDER VASTE
AANSTELLING
Een commissie van advies door den
minister-president ingesteld
Bij beschikking van den voorzitter van
den raad van ministers is ingesteld een
commissie, aan welke is opgedragen aan
de regiering op korten termijn voorstellen
te deen inzake de maatregelen, welke zou
den kunnen worden getroffen ter bevorde
ring van de plaatsing in betrekkingen als
ambtenaar in den zin der Pensioenwet 1922
van houders van de akte als onderwijzer
bij het lager onderwijs, die nog niet als
zoodanig in vasten dienst zijn geplaatst
geweest en voormelde akte hebben ver
worven voor 1 April 1937.
Tot lid en voorzitter van vorenbedoelde
commissie is benoemd C. P. van Ginkel,
voorzitter van den Capitulantenraad; tot
leden zijn benoemd: L. L. Franx, referen
daris bij het departement van* binnenland-
sche zaken; J. J. 't Hart, inspecteur van
de onderwijzers-opleiding; ir. G. Hofste
de, inspecteur-generaal van het nijverheids
onderwijs; H. Postma, lid van den Capitu
lantenraad; B. W. T. van Slobbe, burge
meester van Breda, oud-gouverneur van
Curasao; J. Vennik, directeur van het Ca-
pitulantenbureau.
Tot secretaris is benoemd C. M. Bogert,
secretaris van den Capitulantenraad.
CONSUMPTIEMELKERS VERBITTERD
In een bewogen buitengewone ledenver
gadering, waarop een paar honderd be
langhebbenden aanwezig waren, heeft de
Bond van Melkveehouders te Amsterdam
krachtig geprotesteerd tegen het besluit
van de regeering tot verlaging van den
consumptieprijs met één cent per liter. Een
motie, die aan het einde der bijeenkomst
is gedistilleerd uit de ten gehoor gebrach
te gevoelens en wenschen, dringt met klem
aan op intrekking van deze reeds geduren
de eenige weken van kracht zijnde verla
ging; zij wijst er verder op, dat de deva
luatie heeft geleid tot hoogere graanprij
zen, aie de productiekosten voor consump-
tiemelk aanzienlijk hebben doen toenemen.
(De boer ontvangt op 't oogenblik slechts
vijf cents af-boerderij).
Evenals te Rotterdam bleek ook hier
groote ontstemming te zijn ontstaan over
de verlaging. Vele ter vergadering aan
wezige boeren drongen aan op een fel
protest. Sommigen meenden zelfs, dat
deze vergadering al veel eerder bij elkaar
geroepen had moeten worden. Dan zou
haara uitspraak duidelijker gesproken heb
ben. Het bestuur echter had het beter ge
oordeeld, de gemoederen eerst wat te laten
kalmeeren, opdat een meer bezonken oor
deel zou worden verkregen. Bovendien
heeft men niet stil gezeten. Onmiddellijk
na het bekend worden van de verlaging
ls een audiëntie aangevraagd by den mi
nister. Die is nu Dinsdag j.l. gehouden.
Op verzoek van den voorzitter deelde de
secretaris, de heer C. Wolmerstett, die deze
audiëntie, heeft by gewoond, de resultaten
daarvan mede.
De minister heeft toegezegd, dat hij de
zaak zou onderzoeken en op korten termijn
ter zake een beslissing zou nemen.
De voorzitter, de heer Meerveld, die tal
van vragen beantwoordde, zeide, dat de
leemtes in de consumptiemelkprijsregeling
door geen tien crisisambtenaren en regee-
ringscommissarissen zijn weg te redenee
ren. Wie de adviseurs zijn? Het zijn com
missie-boeren met ruime inkomsten, die
zich geen denkbeeld kunnen vormen van
de wijze, waarop de arme, hardwerkende
boeren zich door de wereld moeten slaan.
Spr. was van meening, dat er een nauw
keurig onderzoek moet worden ingesteld
naar de vertegenwoordigers der boeren in
de adviseerende commissies. Men dient te
weten hoe zij zich gedragen.
De adviezen komen van de Zuivelcentra-
le, interrumpeerde een der aanwezigen: daar
zitten boeren èn boeren in
De minister zegt steeds, aldus ging de
voorzitter voort, dat hü handelt op advies
van de drie groote landbouworgansaties.
Het ziet er naar uit, dat de belangen der
consumptiemelkers overvleugeld worden
door die der veehouders uit het industrie
gebied. Wy hebben dat trachten aan te
toonen met stukken, die wy den minister
hebben voorgelegd. En hy heeft beloofd
spoedig te zullen beslissen.
De bespreking duurde nog geruimen tyd
voort. Er werden harde noten gekraakt
aan het adres van de regeering en vooral
van de crisis-ambtenaren.
Tot verzending van de motie werd ten
slotte eendrachtig besloten.
BLOEMENTENTOONSTELLING
TE BOSKOOP.
Wordt tot 18 Mei verlengd.
In verbahd met de groote belangstelling
Woensdag passeerde de 65.000ste bezoe
ker de loketten zal de bloemententoon
stelling te Boskoop tot en met 18 Mei
geopend blijven.
De tentoonstelling zou oorspronkelyk op
10 Mei gesloten worden.
Onderlinge Brandverzekering L. T. B.
Deze Instelling hield Woensdag 5 Mei j.L
haar 37ste*jaarvergadering in Hotel ,,'t Gul
den Vlies", aan de Choorstraat, te Alkmaar.
Uit het jaaroverzicht bleek, dat het ver
zekerd kapitaal is teruggeloopen tot
/24.300.293.—.
Afgeschreven werd n.L een bedrag van
1.933.755.welke afschrijving in hoofd
zaak een gevolg was van verlaging der ver
zekerde bedragen.
Aan nieuwe posten werd ingeschreven
voor een bedrag van ƒ785.600.
Aan premie werd ontvangen 62.602.90
(vorig jaar 66.676.77), terwijl aan Herver
zekering werd betaald ƒ35.113.41 (vorig
jaar ƒ37.954.55).
De brandschade bedroeg 16.260.85 (vo
rig jaar 55.676.77), terwyl aan Herverze
kering werd betaald ƒ35.113.41 (vorige jaar
ƒ37.954.55).
De brandschade bedroeg 16.260.85 (vo
rig jaar 55.734.48) en van de Herverzeke
ring werd terug ontvangen 8.538.03 (vorig
jaar 35.022.52).
Na voorlezing van het rapport der Finan-
tieele Commissie werd de balans en kosten
rekening goedgekeurd.
Het voordeelig saldo ad ƒ2.716.25 werd
toegevoegd aan de Reserve, welke thans be
draagt ƒ32.558.29.
De aftredende bestuursleden, de heeren
J. G. Beukeboom, te Weesperskarspel
(voorzitter) en S. P. Kapteyn te Alkmaar
(secretaris) werden met algemeene stem
men herbenoemd.
In plaats van het aftredende lid der fi-
nantieele commissie, den heer A. J. de
Wildt, te Nieuw-Vennep, welke niet her
kiesbaar was, werd benoemd de heer P.
Tromp, te Heer Hugowaard.