DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
28ste Jaargang
WOENSDAG 5 MEI 1937
No. 8716
S)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Morgen, Hemelvaartsdag, zal
De Leidsche Courant niet
verschijnen.
DE DIRECTIE
TROONSBESTIJGING
Hemelvaart!
Het woord heeft iets triomfantelijks, iets
meesleepends, iets vein macht en konings
schap, de niet te stuiten opgang van een
veroveraar, het majesteitelijk binnenschrij
den van een heerscher, die naar alle kan
ten de daverende stralen uitzendt van zijn
overweldigende heerlijkheid. De Koning
neemt bezit van Zijn troon, alles wijkt, aües
juicht, alles aanbidt. God steeg op bij ge
jubel en de Heer bij bazuingeschal! De
eeuwigheid opent haar schoot van licht; de
glansen van het heiligdom nemen Hem op.
Toen de leerlingen Hem achter het voor
hangsel der oneindigheid zagen verdwijnen,
aanbaden ze Hem en keerden met groote
blijdschap naar Jerusalem terug. En onaf
gebroken bleven ze God verheerlijken in
den tempel. Aldus heeft Sint Lucas het ons
beschreven. Het kan ons op het eerste ge
zicht bevreemden, deze vreugde, waar toch
de Meester zoo onbereikbaar ver was heen
gegaan. Maar dieper overweging zal ons
den zin dezer vreugde openbaren. Want het
was iets geweldigs voor den geliefden
Meester zei ven, deze koninklijke zegetocht,
dit rustig, weifelloos bezetten van Zijn
kroondomein. De eeuwen lagen aan Zijn
voeten, hemel en aarde bogen voor het be
slissende gebaar van Zijn hand. En het was
ook iets geweldigs voor ons. Wij beseffen
dat veel te weinig, omdat het ons nimmer
tot levende waarheid werd, dat Christus
ons hoofd is en dat wij de ledematen, de
levende deelen van zijn mystiek lichaam
zijn. Christus leeft in ons, wij leven in Hem.
De heilige Paus Leo heeft het daarom op
Hemelvaartsdag zoo teekenend gezegd:
„Christus' opstijgen is onze bevordering".
De overweging van dit woord moet voor
al het bewustzijn in ons wekken van onze
weerga!ooze uitverkiezing. Want ons leven
is een hemelsch leven, het Leven van God
zei ven. Diep in onze zielen is goddelijk
Licht verborgen, goddelijk weten en godde
lijk beminnen. Wij zijn onbewuste hemel-
menschen, menschen voor den hemel, men-
schen met den hemel in een schuilhoek van
ons hart. Als schepselen zijn we zoo klein,
als kinderen van God zijn we zoo onzeg
baar groot. Maar het dringt bijna nooit tot
ons door: wat de eigenlijke waarde van
een mensch is. Hoe wij den mensch beoor-
deelen? Naar de uiterlijke franje, die men
hem heeft omgehangen of waarmee hij zich
zelf heeft opgedirkt. Wij buigen voor een
titel, wij worden eerbiedig voor een ver
mogen, ja we zijn „weg" om een hoedje of
een toiletje. Wat een armoede, wat een
schijn! Wat heeft dit alles ten slotte te be
duiden? Wat raakt het den mensch zeiven
weinig! Neem het allemaal weg en de
„mensch" blijft nog over voor 100 procent;
eerst dan kunt ge zijn eigenlijke waarde
gaan meten. Zijn hoogste waarde ligt in het
Kindschap van God, een waarde, die on
vergankelijk is en waarbij de schepping in
het niet verzinkt. Sint Thomas heeft het
zoo verrassend gezegd: „Het genadegoed
van een enkele is grooter dan het natuur
goed van het gansche heelal". Er is immers
geen verhouding tusschen het schepsel en
den Ongeschapene: het goddelijke kind
schap nu voert ons naar het bezit van God.
Het zijn deze gedachten, die cp Hemel
vaartsdag in ons bewustzijn ontwaken moe
ten. Christus' triomftocht was onze verhef
fing. In Hem is heel de menschheid naar
het Licht gestegen; zy verwierf zich een
L
troon in het huis van den Almachtigen
God. Daar is nu voortaan ons Vaderhuis,
onze vervoerende bestemming, onze vreug-
dige hoop.
Broeders, laat ons dan toch een hemelsch
leven leiden en laat ons daarom allereerst
naar een hemelsch leven verlangen! Wij
zijn arme, zwakke menschen en de aarde
trekt ons machtig aan. Als wij daarom niet
beginnen met naar iets anders te ver
langen, hoe zal dan ooit ons leven anders
worden? Daarom moet op dezen hemel-
schen dag, waarop de aarde in den hemel is
doorgedrongen, vanuit de stilte van ons
hart een gebed opstijgen naar den lich
tenden Troon, een gebed dat de weerklank
is van de plechtige bede, die de Kerk, de
Bruid van Christus, vandaag tot den Vader
richt: Dat wij die gelooven, dat de Eengebo
ren Zoon, onze Zaligmaker op dezen dag
ten hemel is gevaren, ook zelf met onzen
geest in den hemel mogen wonen.
Pater VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
Zoeterwoude, 5 Mei 1937
V Eenheid, ook in de politiek!
De eenheid van de katholieken ook op
politiek terrein; er zijn katholieken al
is 't aantal, gelukkig, niet groot die
daarover smalend kunnen spreken.
Die eenheid bestaat immers niet, zeg
gen ze.
En hoe argumenteeren ze dan deze be
wering.
Zij wijzen er op, dat in de R. K. Staats
partij, welke de representante, de verte
genwoordigster dier politieke eenheid
moet zijn, zoo veel meeningsverschil is.
Ja dat is er.
Gelukkig is er dat.
Is in een vereeniging de eenheid stuk,
als er onder de leden verschil van mee
ning bestaat over een of meer onderwer
pen? Is tusschen vrienden de eenheid ge
broken, als zij met elkaar over bepaalde
zaken van meening verschillen? Is in een
gezin de eenheid verloren, als men het
niet altijd en niet in alles met elkaar
eens is.
Weineen meeningsverschil behoeft
de eenheid niet stuk te slaan, zelfs niet
als dat meeningsverschil 'ns scherpe vor
men zou aannemen, indien men maar ten
slotte, als 't er op aankomt, naast en
met elkander staat, pal en sterk, in het
bewustzijn, dat men bij elkaar hoort, dat
men gemeenschappelijke rechten en plich
ten, gemeenschappelijke belangen heeft
Zoo is 't ook met de. katholieken wat
betreft hun eenheid in de politiek.
Zij kunnen met elkander van meening
verschillen. Dat meeningsverschil kan
zelfs scherpe vormen aannemen. Maar
zij staan pal en sterk, als 't erop aan
komt, in een eenheid van willen welk
willen uiteindelijk is gericht op de hand
having en vervulling van gemeenschap
pelijke rechten en plichten, op het behar
tigen en verdedigen van gemeenschappe
lijke belangen!
En 't komt er op aan, de eenheid te be
waren: aan de stembus, in den verkiezings-
s t r ij d
Dan op 26 Mei a.s. dan zullen alle
katholieken moeten demonstreeren een
eenheid in de politiek, door te stemmen op
LIJST 1.
VERHUISDE KIEZERS
Kiesgerechtigden voor de Tweede Kamer
die na 1 Januari jJ. zijn verhuisd naar een
andere gemeente, kunnen in de nieuwe
woonplaats aan de verkiezingen deelne
men, indien zij uiterlijk veertien dagen
voor de verkiezingen, dus vóór 12 Mei a.s.
in persoon aan de secretarie van een wil
lekeurige gemeente daartoe het verlangen
kenbaar maken.
V Vrouwelijke beambten
De „Vooruit", het soc. dem. dagblad,
schrijft over de aanstelling van conduc
trices op de N. Z. H. T. M.
Het blad constateert, dat de N.Z.H.T.M.
thans haar tijd begrijpt „en bezigt het
middel der publiciteit, om het publiek be
kend te maken met het nieuwe, dat door
de veranderde omstandigheden noodig ge
worden is". Wij hebben reeds eerder
aangedrongen op de hier bedoelde publi
citeit, en wij sluiten ons bij die waar
deering voor het optreden der directie
ten deze volkomen aan.
Wat echter niet wil zeggen, dat wij het
eens zijn met wat gepubliceerd wordt!
De socialistische pers is het, klaarblij
kelijk, echter wel eens met de aanstelling
van conductrices, héélemaal eens.
ZJj is er van overtuigd, dat dit „nieu
we" door de omstandigheden noodig ge
worden is.
Zij gelooft, „dat het publiek spoedig
vertrouwd zal zijn met het optreden dezer
vrouwelijke beambten, die tenslotte toch
op eerlijke wijze haar brood trachten te
verdienen". Van zelfsprekend is 't ook
o.i., dat geen verstandig mensch, hoe hij
ook over de bedoelde maatregel denkt, er
die conductrices boos om zal aankijken!
Oók wij gelooven, dat het publiek spoe
dig met het optreden dezer vrouwelijke
beambten vertrouwd zal zijn. En wij vree
zen ook wij v r e e z e n ook, dat waar
zal blijken, wat de „Vooruit" opmerkt:
„Over een maand vinden we de blonde
„permanent wave", die uitdagend onder
de uniformpet te voorschijn komt, de ge
woonste zaal van de wereld". Van dat
„uitdagende" begrijpen we niet veel;
maar wij gelooven ook, dat het publiek
vrij spoedig aan conductrices ge
wend zal zijn!
En daarin ligt nu juist een groot deel
van ons bezwaar tegen dit nieuwe. Een
maal ingevoerd blijft het. Oók onder be
tere omstandigheden, óók bij een even
tueel meer ordenend optreden der over
heid inzake de openbare vervoermidde
len. En dan blijven een aantal mannelijke
arbeidskrachten uitgestooten van een ter
rein van werkzaamheid, waarop zij tot nu
toe werden gebruikt. Het bedoelde artikel
in de „Vooruit" onderstreept het
voornaamste element in ons bezwaar te
gen dien nieuwen maatregel ook al is
de „Vooruit" zelf het met dat bezwaar
klaarblijkelijk heelemaal niet eens in
tegendeel, helaas.
De werkloozen-steun
Er is in den werkloozen-steun een ver
betering gebracht.
Voortaan zal bij berekening van den af
trek wegens gezinsinkomsten 2 gld. wor
den vrijgelaten van de verdiensten van
iederen inwonenden minderjarige en 4 gld.
van iederen inwonenden meerderjarige.
Dit is een besluit, waarover wij ons
verheugen.
Maar wij zy'n toch daardoor niet vol
daan, niet bevredigd in ons verlangen.
Er is een nood-toestand in vele gezin
nen, vooral in vele groote gezinnen,
waarvan het gezinshoofd al langen tijd
werkloos is in die gezinnen is de ach
terstand groot en wordt voortdurend
grooter, onrustbarend en ontstellend
En daarom: de minister geve nog een
aanvulling op zijn besluit, waarbij b.v.
het geheele bedrag, dat inwonende min
derjarige kinderen binnenbrengen, wordt
vrijgelaten bij de berekening van steun.
In dezen wensch van de „Gelderlan
der" ligt ook ons verlangen uitgedrukt.
Wü zullen, wij moéten voor de verbe
tering van den werkloozen-steun voor
wat vele gevallen betreft blijven ijveren.
Denk er aan: 9 tot 16 Mei
Week van gebed en offer
voor de Koloniale Missies
DE WERELDTENTOONSTELLING
TE PARIJS.
Zal op 24 Mei grootendeels gereed zijn.
De heer Jacques Greber, hoofd-architect
van de wereldtentoonstelling te Parijs,
deelde aan den correspondent van het A.
N. P. mede, dat de tentoonstelling op den
openingsdag, welke zooals bekend is, vast
gesteld is op 24 Mei a.s., voor het grootste
gedeelte geheel en al klaar zal zijn.
De reserve welke in de woorden „voor
het grootste gedeelte" ligt opgesloten, be
staat hierin, dat diverse gebouwen op den
dag der opening zelf nog niet voor het pu
bliek (dat van 25 Mei af zal worden toege
laten) toegankelijk zullen zijn. Volgens
den heer Greber zal dit echter aan de aan
trekkelijkheid van het geheel slechts wei
nig afdoen.
Om een duidelijk beeld te geven van de
ontwikkeling van het „klaarzijn", toonde
de heer Greber, bijgestaan door zijn assis
tent en rechterhand Kramer, vier platte
gronden van de tentoonstellingsterreinen,
welke diverse stadia der ontwikkeling aan
geven. Deze plannen waren gedateerd op 3
Mei, 15 Mei, 24 Mei en begin Juni en het
was dan ook pas na een nauwkeurige stu
die van deze ontwikkelings-verslagen, dat
de Fransche regeering de openingsdatum
op 24 Mei heeft vastgesteld.
Einde Mei (dat is dus een week n a de
officieele opening) zullen alle hoofdgebou
wen zoowel in- als uitwendig geheel af zjjn.
Onder deze hoofdgebouwen vallen ook het
Trocadero (behalve de tooneelzaal) welke
op 15 Juli klaar zal zijn, maar die voor
dien vervangen zal worden door het Thea
tre des Champs Elysees, waar gedurende
den geheelen duur der tentoonstelling een
groot aantal voorstellingen zal worden ge
geven door buitenlandsche gezelschappen)
en tevens het enorme museum van moder
ne kunst aan de boulevard de Tokio.
Alles bijeen genomen, zal de tentoonstel
ling dus volgens den heer Greber op 1
Juni een nagenoeg compleet geheel vor
men, met uitzondering van enkele pavil
joens.
VOORNAAMSTE NIEUWS
ZWAAR ONWEER BOVEN
ZUID-LIMBURG.
Gistermiddag tusschen drie en vijf uur,
heeft zich boven Zuid-Limburg een zwaar
onweder ontlast, dat op verschilléïide
plaatsen gepaard ging met hevigen hagel
slag. De schade, welke hierdoor aan de te
velde staande gewassen en aan de bloeien
de boomen en heesters werd aangericht is
zeer aanzienlijk.
Vooral Gulpen heeft ernstig van het
weder te lijden gehad. Het water stroom
de met geweld van de omliggende heuvels
den kom van het dorp binnen. In korten
tijd stond het marktplein blank, terwijl
aan het veld en het Kerkplein ware over
stroomingen ontstonden. Het water drong
verschillende huizen binnen. Na den bui
heeft men werkloozen het slijk, dat het
weggeloopen water had achtergelaten, doen
verwijderen.
In Wijnandsrade werd eveneens ernstige
schade aangericht. Op verschillende plaat
sen zijn de duikers in den grond wegge
slagen en vernield. Het water zette stra
ten en tuinen blank. Ook Nuth had te
lijden van het hemelwater. Een groot ge
deelte van den kom van het dorp werd on
der water gezet. Het water drong huizen
en winkels binnen, terwijl kelders kwamen
onder water te staan.
DE HONGERSNOOD IN CHINA.
NANKING, 5 Mei. (A.N.P.) De in
ternationale commissie tot verlichting
van den nood veroorzaakt door het gebrek
aan voedsel heeft gisteren gerapporteerd,
dat duizenden uitgehongerde bewoners
van de door hongersnood geteisterde Chi-
neesche provincie Kweitsjau dit gebied
langs de rivier Nanmin ontvluchten en
zich inmiddels in het leven trachten te
houden door het eten van boomschors en
leem.
Tevens heeft dr. Yang, de leider der na
tionale gezondheidsdiensten gerappor
teerd, dat de builenpest welke in het Zui
den der provincie Foekien heerscht, in
Foetsjang alleen reeds 400 menschenle-
vens heeft geëischt. In Hoeinan neemt de
epidemie verontrustende vormen aan.
Hier zijn reeds 200 mensechen gestorven.
BUITENLAND.
Anarchisten trachten de macht in Kata-
lonië te veroveren (2de blad).
De strijd in het Baskenland rondom.
Bermeo (2de blad).
Von Neurath te Rome (2e bdlad).
Ontstemming in Japan over de houding
der regeering (2e blad).
BINNENLAND.
De goudvoorraad van de Nederlandsche
Bank is opnieuw toegenomen, en wel met
ruim 50 millioen. (2de blad).
De voorrangswegen in kaart gebracht.
(3de blad).
Te Delft zal ter eere van prof. Vening
Meinesz een monument worden gesticht.
(2de blad).
Twee zusjes verdronken. (Gem. Ber. 4de
blad).
Zwaar weer veroorzaakt schade in Zuid-
Limburg. (1ste blad).
ONTPLOFFING IN EEN TREIN.
MARSEILLE, 5 Mei. (A.N.P.) He
denochtend omstreeks acht uur heeft zich
in een wagon van den sneltrein Bordeaux-
Marseille een ontploffing voorgedaan,
waardoor twee wagons in brand vlogen.
Drie reizigers werden licht gewond.
De beide beschadigde wagens werden
te Saint Martin de Crau op dood spoor
geplaatst, waarna de trein zijn weg ver-
vo'T^e. Ho po'it:e stelt eeri r"d°rT"k in.
LEIDEN.
Hedenmiddag heeft een excursie plaats
gehad door „Oud-Leiden" in oud Leiden.
(2de blad).
Ged. Staten hebben verworpen het be
sluit van den Gemeenteraad inzake de op
richting van een Sportfondsenbad. (1ste
blad).
OMGEVING.
Bij de werken voor de nieuwe hefbrug
over de Goude te Alphen a. d. Rijn is gis
termiddag een damwand bezweken. (4de
blad).
De wereld
in vogelvlucht
Er is reeds eerder melding gemaakt van
de spanning, welke er heerscht, tusschen
de overheid, met de gematigde elementen
aan haar zijde, en de anarchisten in Ka-
talonië. Deze spanning heeft geleid tot een
incident en dit incident veroorzaakt relle
tjes, welke zich ook in Barcelona, Kata-
lonië's hoofdstad, hebben voorgedaan en
daar zeer ernstige afmetingen hebben aan
genomen. De anarchisten hebben zich daar
o.m. meester gemaakt van de telefooncen
trale, waaruit de Guardia's (de politie)
tevergeefs getracht hebben ze te verdrij
ven. Er vielen dooden en gewonden. Com-
panys, de president van de Generaliteit,
werd uitgescholden en heeft de regeering
te Valencia om hulp moeten seinen.
Hoe deze opstandige beweging zal ver-
loopen, is nog niet duidelijk, maar er blijkt
weer uit, hoe gevaarlijk het is gemeene
zaak te maken met deze uiterst linksche
heeren, die zullen blijven kuipen en drij
ven, totdat zij alle gezag hebben vernie
tigd. Dat zij daarmede tevens den weer
stand van de regeeringszijde van Spanje
ondermijnen in den strijd tegen Franco,
schijnt hun te ontgaan. Zij meenen inte
gendeel, dat zij het zijn, die Spanje ver
dedigen. Zij vormen evenwel het beste be
wijsmateriaal voor de rechtvaardiging van
den opstand.
Overigens velt er uit Spanje weinig te
melden. De opmarsch van Mola's troepen
naar Bilbao ligt nog altijd stil. Slechts in
de omgeving van Bermeo aan de kust, wel
ke plaats onlangs door de nationalisten is
veroverd, schijnt nog flink gevochten te
worden.
In Japan is de politieke situatie nog niet
opgehelderd. De partijen, welke tegen de
regeering de overwinning hebben behaald,
gaan heftig tegen Hayasji te keer, omdat
hij niet wil aftreden, maar het zal wel bij
