STADS
NIEUWS
28ste Jaargang
WOENSDAG 28 APRIL 1937
No. 8710
S& Gcki6clve0oii^(Mvt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bg vooruitbetaling:
Voor Leider 19 cent pet week 2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Hei Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
verruit betaling. - Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
=3
Politieke actie in de
bollenstreek
't Is te betreuren, als personen, die een
voorbeeld voor velen, zeer velen konden
zijn, zich zóó gedragen, dat men moét
waarschuwen: volgt hen niet na!
't Is te betreuren, als personen, die in het
katholieke openbaar leven een leidende
plaats konden innemen, dat niet doen, maar
daartegenover een openlijke actie voeren,
die lijnrecht tegen een duidelijken wensch
der Kerkelijke overheid indruischt, ja,
in d i e actie een leidende plaats gaan inne
men.
Een dergelyk slecht voorbeeld geeft,
helaas, de oud-burgemeester van Hillegom.
Hij zal dezer dagen in Lisse een rede hou
den voor de N.S.B. Wijst dit er op, dat hij
ook de verdere bollenstreek zal afreizen?
Wij dringen er op aan bij alle Katholie
ken:
lo. een dergelijke vergadering zeker
niet te bezoeken. Verschillende redenen
kunnen worden aangevoerd voor deze ont
houding van belangstelling. Voldoende re
den is reeds gelegen in het feit, dat men
zich de ergernis moet besparen, aanwezig
te zijn op een vergadering, waar een Ka
tholiek zoodanig optreedt, dat dit optreden
zooals mgr. dr. v. Noort het juist en
scherp uitdrukte „alle grenzen van voeg
zaamheid te buiten gaat";
2o. men bed win ge zijn ergernis over het
beleggen, het houden van een dergelijke
vergadering in ieder geval zóó, dat daar
aan op geenerlei ook maar eenigszins on
waardige wijze wordt uiting gegeven.
De Katholieken in héél de bollenstreek,
die liever volgen den oud-burgemeester van
Hillegom, dan hun Bisschop, zal men op z'n
tien vingers kunnen tellen! Daarvan zijn
wij overtuigd. En óók daarom kunnen wij
rustig blijven!
Alleen nog dezen wensch: wij hopen,
dat de oud-burgemeester van Hillegom zélf
zoo verstandig moge zijn, dat hy de inzich
ten en gevoelens van de over- en over-
groote meerderheid zijner dorps- en ge-
westgenooten niet ergere door de manier
van zijn optreden voor de N.S.B., welk op
treden op zichzelf al reeds meer dan
voldoende ergernis geeft. Hij kent den die
pen godsdienstzin van vele katholieken in
zijn gewest. Dat hij deze katholieke men
taliteit door zijn optreden niet té pijnlijk
moge kwetsen!
PRINCIPIEEL!
Op de in Den Haag gehouden verkie
zingsvergadering van de N.S.B (waarover
wij gisteren een en ander hebben geschre
ven) heeft ir. Mussert meegedeeld, dat de
gepensionneerde luitenant-generaal Seyf-
fardt zich bij de N.S.B. heeft aangesloter
en wel naar aanleiding van het optreden
van den voorzitter der Eerste Kamer tegen
over mr. Van Vessem.
Dat is waarlijk een verheffend principieel
standpunt!
Als alle menschen zoo zouden optreden,
zouden ze enkele keeren per jaar van poli
tieke kleur veranderen!
DE BRAND TE VALTHERMOND.
Meisje aan opgeloopen brandwonden
overleden.
De 21-jarige mejuffrouw Eefje de Boer,
die gisternacht tijdens den brand in de dub
bele woning, bewoond door den bakker
Joh. Waarheid, en den vervener W. de
Bier, ernstige brandwonden bekwam, is in
het Academisch Ziekenhuis te Groningen
overleden.
Zooals men weet was het meisje, na het
ontdekken van den brand, naar den zol
der gesneld om een aldaar slapenden jonge
man te wekken. Hierby heeft zij ernstige
brandwonden opgeloopen. De jongeman had
zich, door uit het raam te springen, gered.
De wereld
in vogelvlucht
Het gaat in Noord-Spanje als indertijd in
het Zuiden, Malaga werd ingenomen in een
stormloop; het schijnt alsof Bilbao hetzelfde
lot zal ondergaan. In een buitengewoon
snel tempo rukken Mola's troepen op in de
richting van Bilbao, de Baskische en link-
sche verdedigers in wanorde voor zich uit
drijvende.
Jammer, dat deze opmarsch gepaard gaat
met de verwoesting van zoovele plaatsen.
Zoo hebben wij reeds gemeld, dat Eibar
totaal verwoest is, in brand gestoken door
de aftrekkende linksche troepen. Vandaag
valt te melden, dat de oude hoofdstad der
Basken, Guernica, het centrum van hun
cultuur en van hun traditie vernield is.
De linkschen geven de schuld aan de bom
men der rechtsche vliegtuigen; Duitsche
vliegtuigen, zeggen ze, in dienst der natio
nalisten. Deze laatsten ontkennen dat en
schuiven de schuld op de schouders der
linkschen, die de stad in brand zouden
hebben gestoken. Hoe dit zij, de stad is in
ieder geval in vlammen opgegaan en is één
gföote ruïne. Zoo davert de oorlogsma
chine voort over het ongelukkige Spaansche
land.
Inmiddels reizen de Europeesche staats
lieden heen en weer, ten einde te zoeken
naar herstel van het oude evenwicht. Zoo
pas heeft Schuschnigg Italië verlaten met
het consigne, dat hij tot eiken prijs goede
vrienden met Duitschland moest blijven;
en op het oogenblik confereert Göring met
Mussolini. Waarover is niet bekend; men
meent o.a. over de Spaansche kwestie.
Eden heeft te 'Brussel een bespreking ge
houden en het nut daarvan schijnt voor
namelijk hierin gelegen te zijn, dat is ko
men vast te staan, dat België na bevrijd te
zijn van zijn Locarno-verplichtingen, niet
bevrijd wenscht te worden van zijn ver
plichtingen ontleend aan het Handvest van
den Volkenbond.
WAT ANDERE BL'ADEN
SCHRIJVEN
BOTER AAN DE GALQ.
De liberale Avondpost schrijft:
Dinsdagavond heeft de N.S.B. te den
Haag vergaderd.
Er werd tevoren veel ophef van gemaakt,
want het groote, nieuwe Houtrust-gebouw
was gehuurd. Maar het was lang niét vol.
vele stoelen bleven onbezet, en.... men
had van buiten de stad in tal van auto
bussen vele geestverwanten aangevoerd.
De redevoeringen zongen het gewone
liedje. De heer Mussert verkondigde triom
fantelijk, dat de oud-generaal Seyffardt
was toegetreden. Ons verraste dit niet. Deze
opper-officier vertoonde allang sympa
thieën in die richting. Als hij nog actief
was geweest, zou hij het niet hebben dur
ven doen. Maar hoe deze vroegere chef van
den generalen staf zijn houding in over
eenstemming acht met opvattingen van de
regeering, waaraan hij dan toch moreel nog
gebonden is, moet hij zelf weten. Generaal
Seyffart vindt dat de voorzitter der Eerste
Kamer mr. Van Vessem onbillijk bejegen
de. Daarom protesteert hij. Maar als de N.
S.B.-woordvoerders van dag tot dag ons
volk op de grievendste wijze be-oordeelen
(hoewel zij naar de stemmen van de kie
zers hengelen, want zonder hen hebben
zij geen toekomst meer) dan zwygt deze
opper-officier in alle talen. Sterker, hij
stelt zich nu in één gelid met hen. Het is
een fraaie houding.
Ondertusschen neemt het anti-semietisme
in de N.S.B. hand over hand toe.
Het dagblad der party spreekt van „niet
Joden doch Nederlanders", en noemt Henri
Polak een „vreemdeling". Daarnaast ech
ter vindt het zyn eigen Kamer-candidaten,
wier afstamming bij andere volken ligt,
„bloedeigen zonen".
DREIGENDE STAKING OP DE
LONDENSCHE VLEESCHMARKT.
LONDEN, 28 April. (A. N. P.). De sjou
wers van de Londensche vleeschmarkt
Smithfield hebben besloten, den nacht van
de kroning te staken, als zij voor deze ge
legenheid geen dubbel loon krijgen uitbe
taald.
DE ENCYCLIEKMEETING TE LEIDEN.
Op Zondag 9 Mei as.
De voorbereiding tot het houden van de
Encycliekmeeting, Zondag 9 Mei a.s., zijn
thans zoo ver gevorderd, dat alles wat tot
heden is bereikt er op wyst, dat de her
denking van de uitvaardiging door de Pau
sen van de Encyclieken „Rerum Novarum"
en „Quadragesimo Anno", te Leiden een
groot succes belooft te worden.
De medewerking van alle Volksbonden
uit den Kring Leiden is spontaan en boven
dien zetten de St. Joseph-Gezellen-Vereeni-
gingen uit het District Leiden alles op alles
om de deelname aan de meeting zoo
grootsch mogelijk te doen zijn.
Deze medewerking wordt ten hoogste ge
waardeerd! Hoe grooter, hoe massaler de
deelname, des te meer treedt daardoor op
den voorgrond de groote dankbaarheid aan
onze Pausen voor hetgeen zij aan ons heb
ben geschonken.
In dezen tijd van groote politieke ver
warring, waarbij extremisten van links zoo
wel als van rechts alles doen om voor hun
doeleinden zieltjes te- winnen; de godloos
heid der menschheid schrikbarende vormen
heeft aangenomen en zedeloosheid en ver
wildering hand over hand toenemen, zijn
deze Encyclieken voor ons een machtig wa
pen in den stryd tegen de ons van alle zij
den bedreigende stroomingen.
Daarom is het bezit van deze Encyclieken
voor ons, Katholieken, van zoo hooge
waarde, omdat zij de richtlijnen bevatten
om onze zielen voor God te bewaren en an
deren voor Hem te winnen!
Daarom is het zaak openlijk op 9 Mei
te getuigen van onze groote aanhankelijk
heid en tevens van onze dankbaarheid.
Daarom moeten allen medewerken om de
meeting op Zondag 9 Mei a.s., welke ge
houden wordt op het R.K. Sportpark aan
den Haagweg te Leiden te doen zijn een
gebeuren, waarvan de uitwerking niet zal
nalaten vruchten af te werpen voor onze
Katholieke saamhoorigheid, onze éénheid.
Zaterdag, 1 Mei a.s., komt het Comité
van den Kring Leiden tot organisatie der
Encycliek-herdenking bijeen, des nam. 6.30
uur in het gebouw van den R.K. Volks
bond, Steenschuur 15, te Leiden, om nog
eenige zaken te regelen.
Tevens zullen dan de programma's, wel
ke mede voor toegangsbewijs gelden, ver
krijgbaar zijn, alsmede affiches vermelden
de wat er 9 Mei te Leiden op het Sportpark
aan den Haagweg zal plaats vinden.
Reeds nu kunnen wij mededeelen, dat
op deze meeting het woord zullen voeren:
de weleerw. heer P. J. J. Hofstede, kape
laan te Noord wij kerhout, die zal spreken
over: „Wereldwaanzinnige of Wereldhei-
lige"; en de heer J. W. v. d. Akker, voor
zitter van het Centraal Bestuur, uit Den
Haag, over het onderwerp: „Alleen herstel
der orde zal den vrede waarborgen".
Onderwerpen van dezen tijd en dus....
„zeer actueel"!
De harmoniekapel „Adolf Kolping" uit
Lisse zal haar muzikale medewerking ver-
leenen, terwijl de middag met een Lof,
waarbij het Parochieele Zangkoor uit
Oegstgeest de gezangen zal uitvoeren, wordt
besloten.
Om de deelname der werkloozen van de
afdeeling Leiden, aan de meeting zoo groot
mogelijk te doen zijn, heeft het Bestuur
van den R.K. Volksbond te Leiden gemeend
programma's beschikbaar te moeten stel
len voor gereduceerden prijs, welke, Vrij
dag 7 en Zaterdag 8 Mei a.s., des avonds
van 79 uur op het kantoor verkrijgbaar
zullen zijn, en waarvan naar wij vertrou
wen, ruim gebruik gemaakt zal worden!
9 Mei moet worden een dag, waarop de
Kring Leiden met groote voldoening zal
kunnen terugzien, en waarvan zal worden
gezegd: „het was een uiting van ons Katho
liek-zijn niet alleen in woord maar ook in
daad!
GOUDEN DOCTORAAT
Dinsdag 4 Mei a.s. zal het 50 jaar geleden
zijn, dat dr. G. F. Hellema, arts te Haar
lem, aan de Leidsche Universiteit promo
veerde to doctor in de geneeskunde.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De opmarsch der rechtschen in Basken
land zet zich voort. (2de blad).
Duitsche meening over de besprekingen
te Brussel (2de blad).
Prijsregeling In Duitschland. (2de blad).
De opening der Parijsche wereldtentoon
stelling vastgesteld op 25 Mei. (2de blad).
BINNENLAND.
Een dreigend conflict bij de Ned. Scheeps
bouw Mij. te Amsterdam. (3de blad).
Een vergadering van den Boeren-vak
bond van den L. T. B. (1ste blad).
Een vergadering van het R.-K. Werklie
denverbond. (2de blad).
Cijfers, die de vermindering der werk
loosheid illustreeren. (3de blad).
Het meisje, dat gisternacht bij den
brand te Valthermond ernstige brandwon
den opliep, is aan de gevolgen overleden.
(lste blad).
WIJ SCHRIJVER OVER:
De audiëntie van Nederlanders bij den
Paus. (2de blad).
Katholicisme en pers in Brazilië. (2de
blad).
Politieke actie van de N. S. B. in de bol
lenstreek. (lste blad).
ST. CAECILIA GASTHUIS (Ingang L. Vr. Kerksteeg).
ST. CAECILIA GASTHUIS (Ingang L. Agnietenstraat).
Het „Caecilia-gasthuis", waarvan wij
hier een paar teekeningen geven, ligt in het
„Maredorp".
Naar aanleiding van het feit, dat de ge
meentelijke werkinrichting, die nu daarin
is ondergebracht, zal komen onder leiding
van het Leger des Heils, heeft ir. Hugo van
Oerle onlangs de geschiedenis van dit ge
bouw gememoreerd.
Het Caecilia-gasthuis is vroeger geweest
het Caecilia-klooster van de Zusters Augus-
tin essen.
Na de Reformatie is het "klooster in bezit
gekomen van het Stadsbestuur en langza
merhand heeft het gebouw het karakter
van een ziekenhuis gekregen.
Groote faam heeft het gebouw verworven
toen daar in 1637 Boerhaave zijn klinisch
onderricht aan de studenten is gaan geven.
Later is het door de gemeente voor an
der doeleinden gebruikt; in den laatsten tijd
is er de gemeentelijke werkinrichting in
gevestigd.
Wij vertrouwen, dat het huidige Stads
bestuur en de overige autoriteiten er voor
zullen waken, dat ook nu, onder de hui
dige omstandigheden, ongerept bewaard
blijven de fragmenten geschiedenis en
kunst, die dit oude gebouw ons schenkt,
en die een kostbaar bezit zyn.
Wij vernamen reeds, dat de verbou-
wings-plannen van het Leger des Heils, dat
het bedoelde pand en enkele anderen van
de gemeente heeft gehuurd, ernstig en van
meerdere zijden bestudeerd worden, om na
te gaan, of daardoor aan het monument
schade wordt berokkend.