DOUWE EGBERTS
STADS
NIEUWS
TABAK
ÉÉN
De zweminrichting „De Zijl"
onder handen genomen. -
WOENSDAG 21 APRIL 193/
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
uit alle deelen
der wefeld in
melange
ANNO
1753
FRIESCHE HEEREN BAAI
1:8- 3 J A REN E R V A R ING I N P IJ T T A BAK
ZIJ WORDT VERGROOT EN VERFRAAID
HOE WORDT HET WEER 7
NOG GUUR.
DE BILT SEINT:
Aanvankelijk nog krachtige tot matige
later afnemende Noord-Westelijke tot Wes
telijke wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvan
kelijk nog regenbuien en kouder, later wei
nig verandering in temperatuur.
Hoogste barometers!: 767.3 te Biarritz.
Laagste barometers!: 742.5 te Blaavandshuk
Uit een secundaire depressie bij Ierland
ontwikkelde zich een zelfstandige depres-
aiekern, die over het Zuiden van Engeland
naar de Noordzee trok en vervolgens langs
de Wadden-eilanden naar de Duitsche
bocht. Langs haar baan vielen zeer groote
hoeveelheden regen, te Borcub 68 mm. en
te Blaavankshuk, op de Westzijde van
Jutland, 90 m.m. Thans ligt een langge-
recte as van lagen luchtdruk met Zuide
lijken wind en betrekkelijk hooge tempe
raturen over de Oostzijde en krachtige,
Noord-Westelijke tot Westelijke wind, met
buiig weer aan ée Westzijde van de Duit
sche bocht tot de Oost-Alpen. Op het vas
teland is het in Oost-Europa nog mooi
warm voorjaarsweer, in het Westen is het
daarentegen koel en guur en op de Brit-
sche Eilanden en het Kanaa1 en langs de
kust van de Golf van Biscaje, opklarend,
met snel stijgenden luchtdruk. De depres
sie bij IJsland vulden langzaam op, ten
Westen van dts Golf van Biscaje komt een
gebied van hoogen luchtdruk tot ontwikke
ling. In de middelgebergten valt veel re
gen, in de Alpen boven 1500 meter veel
sneeuw. Het is te verwachten, dat het weer
hier zal opklaren, doch aanvankelijk nog
guur zal blijven.
LUCHTTEMPERATUUR.
8.6 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e. a.
Van Woensdagnamiddag 7.37 uur tot
Donderdagmorgen 4.19 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Donderdag 22
April voorm. 0.45 en nam. 1.09 uur.
Stormwaarschuwingsdlenst.
De stormwaarschuwingsdienst seinde 21
April te kwart voor negen aan de posten
van LJmuiden tot de Belgische grens:
„Stormsein neerhalen, blijft op uw hoede.'
ACADEMIENIEUWS
LEIDEN. Geslaagd:
Candidaats-examen Rechten: Mej. M. J.
Minderhoud, Schiedam.
Candidaatsexamen Wis- en Natuurkunde
letter L., de heer K. W. J. Dambrink, Den
Haag;
Doctoraal examen Wis- en Natuurkunde
hoofdvak Scheikunde: de heer G. Carrière,
Den Haag;
Doctoraal examen Indisch recht, de heer
Tjia A Tjong, Leiden.
RECHTZAKEN
OPRUIING?
De 28-jarige Delftsche student J. R. was
door de Haagsche Rechtbank wegens op
ruiing tot 10.subs. 5 dagen hechtenis
veroordeeld, omdat hij in het tijdschrift
„Vredesstrijd", het orgaan van de Jongeren
Vredes-Actie en van de Studenten Vredes-
Actie een artikel had geschreven „Ingrij
pende problemen", waarin hij o.m. had ge
zegd, dat in oorlogstijd sabotage ten aan
zien van eigen goederen toegepast diende
te worden.
In hooger beroep had de procureur-ge
neraal een geldboete van 50.subs 50 da
gen geëisch!
R. werd conform dezen eisch veroordeeld.
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Roomsch Katholieken
GEVESTIGD 1882
G. H. KLEINHANS
Pieter de ia Courtstraai 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
UIT DEN LEIDSCHEN RAAD.
„Vogeltjes, die zoo vroeg zingen, zijn
's avonds vcor de poes".
Het begon Maandag in den Raad zoo
gemoedelijk; er werden felicitaties gewis
seld en waaraeerende woorden gesproken,
o.a. aan het adres van wethouder Splinter,
die na zijn langdurige ongesteldheid thans
voor het eerst in den Raad was. Maar
's avonds werd het bepaald ongemoedelijk
en des te erger, hoe later het werd.
Nadat aanvankelijk de agenda-punten
vlot verdwenen onder den hamerslag des
voorzitters, stokte het opeens bij punt 15,
het voorsiel tot telling en registratie van
jeugdige werkloozen. Het was de heer
Goslinga, die de ontdekking deed, dat B.
en W. zonder daarop uitdrukkelijk de aan
dacht te vestigen, een telling van de werk-
looze meisjes weg willen smokkelen. Wet
houder v. Stralen, aldus op heeterdaad be
trapt, verweerde zich met te wijzen op den
breeden rug van den minister van sociale
zaken, die geen heil zou hebben, gezien in
een meisjes-telling en -registratie, omdat
deze in de keuze van een levensstaat nogal
wispelturig zijn. Bovendien is het wel aar
dig om te weten hoeveel meisjes werkloos
zijn, maar wat doe je met die wetenschap.
Een jongen kan men verwijzen naar de
Centrale Werkplaats of in een Werkkamp
onder brengen, maar een meisje niet. Daar
in steekt inderdaad een goede dosis reali
teitszin, doch de heer Goslinga was van
meening, dat in dezen tijd, nu meisjes
vaak de plaats der jongens innemen, een
onderzoek naar den stand der werkloos
heid onder de jongens niet volledig zou
zijn en hij kreeg de meerderheid van den
Raad mee. Wij zullen afwachten, of de
minister zijn pessimistischen kijk op de
vrouwelijke wispelturigheid handhaaft.
De rest van den middag ging heen aan
een vrij langademig debat over de kwestie
of aan vier hoogere ambtenaren van de
Lichtfabrieken, die eigenlijk reeds jaren
op hun promotie wachten, thans een toe
lage op hun salaris moest worden gege
ven". Het gaat hier om ambtenaren, die
eenige jaren geleden bij een reorganisatie
het werk van hooger in rang geplaatste
collega's hadden overgenomen. Alvorens
de hun toekomende promotie te verleenen,
werd afgewacht of deze proef zou slagen.
De proef slaagde, maar de promotie bleef
uit, omdat inmiddels de salarisregeling tot
stand was gekomen en men geen raad wist
met de onderlinge rangverhouding. B. en
W. vonden toen een huns inziens aanne
melijke tusschenweg door een jaarlijksche
toelage op hun salaris voor te stellen. De
Raad maakte echter bezwaren; het was
nu geen tijd om toelagen te verstrekken,
en wie nu wat meer werk moest doen dan
vroeger, moest dat maar doen uit liefde
voor de gemeenschap; iedereen kan wel
een toelage willen hebben, enz. Zelfs het
argument, dat belofte schuld maakt, had
geen invloed, want de communist zeide:
,,Dat hangt van de omstandigheden af'.
De raadsmeerderheid was het practisch
met hem eens; de omstandigheden waren
er niet naar en de vier ambtenaren moe
ten zich tevreden stellen met andere dan
stoffelijke blijken van waardeering.
Bijna was de executie nog uitgesteld
doordat wethouder Verweij op het laatste
oogenblik begon te wankelen en het voor
stel wilde terugnemen om de zaak op
nieuw te bezien. Doch de heer Wilbrink
maakte er resoluut een einde aan, door te
zeggen: ,Als ze toch moeten hangen, laat
ze dan maar meteen hangen". En toen
hingen ze.
Voor de avondzitting was het voorstellen-
complex van den woningbouw gereser
veerd. B. en W. wilden de hangende bouw
plannen van de woningbouwverenigingen
„Ons Belang" en „Eensgezindheid" stop
zetten, omdat er thans woningen genoeg te
krijgen zijn. Bovendien wilden zij niet in
gaan op het voorstel-Schüller om een wo
ning- en gezins-telling te houden.
Wij hebben den ganschen avond zwaar
geboomd over de vraag of er in Leiden een
voldoende overschot was van behoorlijke
en goedkoope arbeiderswoningen. Iedereen
zou op het eerste gezicht antwoorden: „Je
ziet ze met bosjes tegelijk leeg staan, zoo
dat er geen krimp schijnt te zijn". Daar
mee is de zaak evenwel niet afgedaan,
Want dan komt de vraag: „Wat verstaat
ge onder een behoorlijke arbeiderswo
ning?" Wanneer men daaronder verstaat
een huisje, dat niet meer kost dan hoog
stens 5 per week en daarnaast z'n eischen
zoo hoog stelt, dat een bovenwoning reeds
niet meer gerekend kan worden tot een
„behoorlijke" arbeiderswoning, dan zijn
er ongetwijfeld niet te veel van zulke wo
ningen. Er zijn altijd menschen, die voor
een dubbeltje op de eerste rang willen
zitten; men kan z'n eischen ook te hoog
stellen. Zoolang er nog zooveel woningen
leeg staan, die werkelijk niet duur zijn en
toch aan meer dan redelijke eischen vol
doen, kan men van de gemeente in dezen
tijd niet verlangen, dat zij het risico op
zich neemt van nog meer woningbouw.
Iedereen zit graag in een nieuw en mo
dern ingericht huisje, dat is begrijpelijk,
maar het ligt niet op den weg der ge
meente om daarvoor te zorgen.
In verband met de vraag, of er werkelijk
een teveel is aan .goede" arbeiderswonin
gen, wilde de heer Schüller van gemeente
wege een woningonderzoek, waarmede hij
een gezinstelling gepaard wenschte te zien
gaan. Dit laatste om de gezinnen, die sa
menwonen, te tellen. Hiertegenover voer
de het college van B. en W. terecht aan
I dat zulk een onderzoek een onnoodige ver-
I spiling van kosten en moeite zou zijn, want
de gemeente beschikt over voldoende ge
gevens, die aantoonen, dat er aan wonin-
j gen geen gebrek is.
I Hoe de Raadsmeerderheid erover denkt,
weten wij nog niet, daar bij de eerste de
beste stemming, n.l. over het voorstel-
Schüller (woning- en gezinstelling) de
stemmen staakten. In de volgende verga
dering gaan we verder.
Tenslotte kwamen wij te middernacht
aan het voorstel van de voorzitters der
rechtsche Raadsfracties, om via de Ver-
eeniging van Nederlandsche Gemeenten bij
de regeering aan te dringen op het verlee
nen van een duurtetoeslag op den werk-
loozensteun. Dit voorstel was ingediend
naar aanleiding van een adres van den
Leidschen Bestuurdersbond en den R.K.
Volksbond. Dat een duurtetoeslag bij de
stijging der kosten van het levensonder
houd noodzakelijk geacht werd door nage
noeg alle raadsleden, was duidelijk na het
indienen van genoemd voorstel der rechter
zijde. Desondanks stak de heer Snel van
wal met een breedvoerige schildering van
den nood der werkloozen, welk pleidooi
onder deze omstandigheden niet 't minste
zin had, integendeel zelfs een geprikkelde
stemming in het leven riep. Maar de spre
ker had nu eenmaal een mooie speech op
het papier staan en hij kon het niet over
z'n hart verkrijgen, z'n geestesproduct
onuitgesproken te laten. Er kwam ten
slotte een voorstel uit voort, om B. en W.
uit te noodigen tot het indienen van een
adres aan de regeering, daar van de werk
zaamheid der Vereen, v. Ned. Gemeenten
niet veel heil verwacht werd. Daar beide
voorstellen elkander niet uitsloten, nam de
Raad ze maar beide aan. Als het een niet
helpt, helpt misschien het andere!
Mr. H. G.
STUDIEFONDS HARTEBRUG.
Een gezellige avond.
Het college van jonge collectanten van
de parochie Hartebrug heeft gisterenavond
in het „S! Antonius Clubhuis" een traditie
voortgezet door het organiseeren van een
gezellige bijeenkomst. Een ieder kent na
tuurlijk het Studiefonds en weet waartoe
deze instelling dient. Immers zestien
jaren lang trekt des Zondags het zakje uw
gezicht voorbij. Aan het zakje is een stok
bevestigd en deze stok wordt bestuurd door
een jongen collectant. Al deze jonge collec
tanten vormen een club en deze club nu
had het initiatief genomen voor dezen i
avond.
De oproep tot diverse personen gericht
was niet tevergeefs geweest en zoo bevolk
ten jong en oud het clubhuis aan de Mare,
hetwelk haast te klein bleek om.de velen
binnen zijn muren te huisvesten, allen re
gen ten spijt.
Nadat „The Harmonist Jasz Boys" een
show hadden gegeven, waarin zij hun mu
zikale talenten naar voren brachten, werd
uit volle borst door de geheele zaal het „Stu
diefondslied" gezongen.
Na deze massazang beklom de pastoor der
Hartebrug-parochie het podium om ook
eenige woorden te spreken.
Na een welkomstwoord in het algemeen
richtte spr. zich tot de jonge collectanten^
die dezen avond in elkaar gezet hadden,
om weer iets bij te dragen voor het Studie
fonds. Na eenige hartelijke en oprechte
dankwoorden te hebben gesproken vroeg
spr. voorts aller belangstelling voor dit
fonds.
Het is een prachtwerk om het zijne bij i
te dragen voor het heil der zielen. O. L. H. I
immers neemt zijn priesters uit de kringen
van rijken en armen. En dan komt de studie
van jaren en jaren lang. Maar studie kost
geld en daarom is het Studiefonds m het
leven geroepen.
Katholiek Nederland staat aan de spits
van alle landen wat het aantal priestérroe-
pkigen aangaat. Dank zij het diepe geloof
van ons Katholieke volk in Nederland is
er steeds in ruime mate bijgedragen voor
het schoone werk.
Maar er is- steeds een tekort juist door
het groote aantal roepingen. Daarom
vraagt spr. de blijvende medewerking voor
het Studiefonds.
Na dit kernachtige woord werd de aan-
dacht gevraagd door de tooneelciub van het
Studiefonds, welke een klucht opvoerde in j
drie bedrijven van Jan Verhoeven ,,'t Kan
nou lijje".
Vlot en vast van rol werd het geheel op
gevoerd. Daverend is er gelachen om
„Jaap", die wel een heel bijzondere presta
tie heeft geleverd. Ook de overige rollen
waren in goede handen. De toeschouwers
hebben hun waardeering dan ook niet on
der stoeien of banken gestoken, maar deze
getoond door een hartelijk applaus. Zonder
éénige overdryving kan worden geconsta
teerd, dat van het geestige spel uitstekend
is genoten.
Al met al een werkelijk gezellige avond,
welke naar meer doet verlangen. Maar.,.,
een volgende keer zorgen, dat de avond
niet zóó laat geëindigd is!
Laten dan allen daarby tot parool nemen
deze regels uit het goed-geslaagde „Studie
fondslied":
De studiebeurzen steunen wy,
Met onze laatste een!
Want zoo lang het fonds hier blyft
bestaan,
Als stut en steun der kerk,
Blijkt telken jare weer opnieuw z
De zegen van dit werk.
„MEER-WERK"-COMITé.
Installatie op 26 April a,s.
Maandag 26 April a.s. zal de installatie
vergadering van het „Meer-Werk"-comité
plaats vinden.
Het ligt in de bedoeling om een groot
comité, bestaande uit plus minus twintig
ingezetenen, samen te stellen, dat voor
wat het uitvoerende werk betreft zal wor
den terzijde gestaan door een werkcomité
van vijf of zeven leden, die geen zitting
J behoeven te hebben in het groote comité.
Officieele heropening
op 12 Juni.
Het vraagstuk der zwemgelegenheid te
Leiden is de laatste jaren van grooten
onwang geworden. Nadat eenige jaren ge
leden de gemeentelijke zweminrichting
aan den Hooge Rijndijk voorgoed werd
gesloten, bleef de inrichting aan de Zijl de
eenige Leidsche zweminrichting.
Dat zulks voor een stad als Leiden veel
te weinig is, is de laatste jaren ai zoovele
malen herhaald, dat we dit nu niet nog
eens behoeven te zeggen.
Maar intusschen zyn de van diverse zij
den gemaakte plannen plannen gebleven
en menig zwem-enthousiast snakt nog
steeds naar de zoo gewenschte verbetering
door middel van een tweede inrichting.
De zwemvereeniging „De Zijl" die de
inrichting van dien naam exploiteert, werd
op de drukke zomerdagen reeds te klein
voor de gewone categorie bezoekers en het
was dus niet te verwonderen, dat deze in
richting overvol werd toen de zwem
gelegenheid aan den Hooge- Rijndijk werd
weggenomen.
Het behoeft dus geen verwondering te
wekken, dat het bestuur van de Zijl, ijve
rig als steeds waar hét gold de belangen
der duizenden zwemmers en zwemsters te
behartigen, reeds lang naar middelen zocht
cm de inrichting, welke in vroegere om
standigheden dikwijls reeds overvol was,
te doen vergrooten.
Door omstandigheden, buiten den wil
van het bestuur, kon eerst in dit voorjaar
uiting gegeven worden aan deze plannen,
doch dank zij de groote medewerking van
gemeenteraad en gemeentewerken kon op
2 Maart de aanbesteding plaats hebben.
Twee dagen later werd de bouw gegund
en reeds den volgenden dag had de aan
nemersfirma P. J. en H. Visser uit Was
senaar materiaal ter plaatse om met de
werkzaamheden te beginnen. De aanbeste
dingssom bedraagt 14.700.
De vergrooting, welke het bestuur in de
eerste plaats op het oog had, was aller
eerst bedoeld geweest voor het damesbad.
Dit toch was slechts 30 M. groot, waarvan
dan nog een gedeelte voor de kleintjes was
afgenomen.
Een vergrooting van het damesbad kon
echter aan de Westzijde van deze inrich
ting niet plaats hebben, zulks in verband
met het geprojecteerde stratenplan in het
uitbreidingsplan der gemeente.
Dus moest de uitbreiding gezocht wor
den in het heerenbad, maar dit kon van de
70 M. eveneens niets missen.
De oplossing werd nu aldus gevonden,
dat het heerenbassin 20 M. meer naar het
Oosten, naar de Zijl dus, werd verplaatst.
Dit hield echter tevens in, dat de diepe
bassins, de z.g. duikbassins eveneens ver
plaatst moesten worden, tegelijk ook
met de afscheiding tusschen beide bassins,
waai tevens de springplanken waren aan
gebracht.
Naast de vergreoting van het damesbas
sin werd tevens de meerdere behoefte aan
k'.eedgelegenheid voor de dames onder de
oogen gezien. In verband met het aanleg
gen van gazons voor zonnebaden werd het
niet alleen onmogelijk meerdere kleedka
mertjes te bouwen, doch zelfs werd hun
aantal minder; dat der damesafdeeling
daalde van 59 tot 48, dat der heeren van
06 tot 52. Daartegenover werd nu op de
plaats, waar vroeger gedeeltelijk de tribu
nes voor de wedstrijden stonden, ruimte
gemaakt voor het opbergen van de klee
ding der zwemmers en zwemsters. Door
het inrichten van een aantal kleedkamer
tjes als wisselcabines, werd nu toch meer
dere kleedgelegenheid gevonden. Men re
kent nu, dat in de nieuwe loodsen plm.
350 stuks kleeding kan worden geborgen,
zoodat er toch altijd 450 zwemmers en
zwemsters tegelijk in de inrichting kun
nen zijn.
De afmetingen der inrichting zullen nu
Worden: damesbassin 50 M. lang, heeren
bassin 70 M. bij een gelijke breedte van
22 M.
De noordelijke kamertjeswand is nu ver
dwenen en de begrenzing der inrichting
aldaar wordt nu gevormd door een gewa
pend betonschutting, terwijl de tusschen-
gelegen ruimte ter breedte van 9 a 10 M.
benut wordt voor gazons.
Verder zal de kassa meer naar voren
worden gebracht, terwijl men slechts toe
gang krijgt door een tourniquet waardoor
men de inrichting ook verlaten moet.
Door al die veranderingen werd het
werk nogal groot van omvang. Toch
hoopt men op den gewonen tijd 15 Mei
de inrichting te kunnen openstellen, al
zullen alle werkzaamheden dan nog niet
voleind zijn.
De firma Visser heeft het werk flink
aangepakt. Voor het verplaatsen der cabi
nes b.v. stond voorgeschreven, dat zij
moesten worden gesloopt en opnieuw wor
den opgebouwd. De aannemers hebben
echter verschillende cabines bij elkaar
kunnen verrollen, hetgeen ook met den
oostelijken plm. 30 M. breeden wand ge
schiedde. Deze worden thans in hun ge
heel weer op de nieuwe bestemde plaats
op de betonnen voetstukken geplaatst.
De damwanden langs het bassin wer
den voorts op degelijke wijze gestut om
hen voor instorten te behoeden.
Bij ons bezoek aan de inrichting in stroo
men ^en regen keken we op een vreeselij-
ken warboel van balken, zand, beton en
een vette kleimassa op den bodem
van het bassin, welke echter door een laag
van 20 c.M. rivierzand zal worden bedekt.
Het werk, dat op 1 Juni moet worden
opgeleverd, staat voor gemeentewerken
order leiding van den hoofdopzichter, den
heer H. J. Barentsen, die het bestuur van
„de Zijl" met raad en daad. terzijde heeft
gestaan en aan wien voor een groot deel
te danken is, dat zulk een spoed kon wor
den betracht
Het ligt in de bedoeling van het bestuur
de heropening op eenigszins feestelijke
wijze te doen geschieden, waarvoor als
voorloopige datum is gekozen Zaterdag
12 Juni.
Hiervoor is bereids de medewerking
van den K.N.Z.B. verkregen en vermoede
lijk zullen dan de twee jeugdzeventallen
een waterpolowedstrijd spelen.
St. Joseph-Gezellen Vereeniging.
Donderdag a.s. Recollectie-oefening voor
de oud-retraitanten te 8.45 uur. Gaarne
op tdij present.
Zondag a.s. te 8 uur in de St. Lodewijks-
kerk algemeene H. Communie.
