DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
28ste Jaargang
DONDERDAG 15 APRIL 1937
No. 8699
3)e Ccld^eHe0oii^ci4tt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekf 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoon: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
V Politiek en fatsoen
Zekere belangrijke gebeurtenis in Mei
a. s. nadert.
En het Nederlandsche volk begint meer
en meer zijn beste kwaliteiten te toonen!
Wegen en straten ontsiert en mismaakt
het door ze te beplakken, daarbij geen en
kel persoonlijk eigendom ontziende.
Geschriften worden rondgezonden, huis
aan huis, waarin de eene partij die de
geschriften colporteert als de volmaakt
heid zelve wordt voorgesteld, terwijl de
rest van Nederlandnu ja, als niet
veel bijzonders wordt geschetst.
Vergaderingen worden gehouden, waar
op de aanwezigen op scheldpartijen wor
den vergast, die, in vorm wat meer ver
zorgd, wat inhoud betreft niet hooger
staan, dan achterbuurt-taal.
Het laatste nummer van „De Opmarsch"
wijst er op, hoe 't is toegegaan op een „In-
dischen avond" te Den Haag, georgani
seerd door de N. S. B.
De spreker Ds. van Duyl riep uit:
„Wij walgen van dit volk, dat op
een kwajongen lijkt, een lummel, die
een klungel is."
En „De Opmarsch" vertelt verder:
„Het publiek wat zijn dat toch
voor slaven-naturen? applaudis
seerde. Toen riep dominee met luider
stemme: „Klapt niet, huilt liever!"
Wij weten niet, of het publiek in zijn
slaafsche volgzaamheid al zoo ver ge
vorderd was, dat het ook inderdaad
op dominee's bevel aan het huilen is
geslagen. Wel weten wij, dat het zoo
langzamerhand tijd wordt, om de straf-
wetbep&ling, die beleediging van volks
groepen strafbaar stelt, aan te vullen
in dier voege, dat ook lieden, die er
hun kracht in zoeken, ons volk als ge
heel op de schunnigste wijze te be
schimpen, bij het nekvel kunnen wor
den gepakt."
Tot zoover „De Opmarsch".
De katholieke propagandisten moeten
vooral zorgen zelfs geen schijn en schaduw
van een dergelijk optreden over te nemen!
Ook in de politiek moeten fatsoens
plichten tegenover alle medeburgers
no. één blijven staan. Dat zal een ridder
lijk strijder voor beginselen zelfs niet
in 't heetst van den strijd vergeten!
BEROEPSVORMING VOOR JEUGDIGE
WERLOOZE ONDERWIJZERS.
Er is een groot aantal jeugdige bezitters
van de akte van bekwaamheid als onder
wijzer, voor wie uitzicht op normale plaat
sing bij het onderwijs in de gegeven om
standigheden zeer gering is. In verband
hiermede is de minister van Onderwijs, K.
en W. te rade gegaan, of niet getracht kan
worden, de kans op het verwerven van een
werkkring voor een deel van deze jonge
werklooze intellectueelen te vergrooten,
door beroepsomvorming of opleiding, bij
voorbeeld in technische richting, waar noo-
dig met eenigen steun van de overheid.
Ook wordt plaatsing overwogen in be
roepen, liggend buiten het onderwijs en het
bedrijfsleven. Hiertoe werd reeds overleg
met andere departementen ingeleid.
Met het oog op eerstbedoelde beroeps
omvorming heeft de minister een commis
sie ingesteld.
Gisteren heeft de minister deze commis
sie geïnstalleerd met de volgende rede:
De voorzitter van de commissie, ir. G.
Hofstede, dankte in zijn antwoord den mi
nister voor dit initiatief en voor het in de
leden gestelde vertrouwen.
Onmididellijk na de installatie heeft de
commissie haar eerste vergadering gehou
den, waarin een voorloopige bespreking van
het werkplan heeft plaats gehad.
Jeugdige lager-onderwijs akte-bezitters
kunnen zich voor nadere inlichtingen schrif
telijk wend er tot het secretariaat der com
missie (cie. t.o.w.o 1937), departement van
Onderwijs, K. en W., kamer 15, Oostduin-
laan 2, 's-Gravenhage.
HET JEUGDKAMP
TE
EGMOND
GEOPEND DOOR
MINISTER SLINGENBERG
De Minister van Sociale Zaken, mr. M.
Slingenberg, heeft hedenochtend om half
twaalf het kamp voor jeugdige werkloo-
zen „Vredesteyn" van de Nationale R.-K.
Commissie voor Jeugdwerkloozenzorg,
gevestigd op de terreinen van de voorma
lige Abdij te Egmond-Binnen, geopend.
De Minister hield hierbij een toespraak,
waarin hij constateerde, dat hoewel door
de opleving, welke op verschillend gebied
in ons land valt daar te nemen, tal van
arbeiders aan het werk zijn gegaan, nog
steeds tienduizenden niet in de gelegen
heid zijn op de normale wijze brood voor
zich en de hunnen te verdienen. Ook bij
wat men noemt de jonge werkloozen is
een aantal van hen weer aan den slag ge
gaan. In het bijzonder geldt dit voor de
allerjeugdisten. Maar bij die van zeven
tien jaar en iets ouder blijkt de verminde
ring helaas niet zoo groot, als wij zoo gaar
ne zouden wenschen.
De tijd is dan ook nog niet aangebroken,
dat het kampwerk kan worden ingekrom
pen, om van stopzetting niet te spreken.
Spr. besprak vervolgens het hier geko
zen werkobject. In de laatste jaren is de
belangstelling weer bijzonder levendig ge
worden om op dezelfde plaats van de al
oude historische abdij van Egmond een
nieuwe abdij te doen verrijzen.
Die omstandigheden lagen echter
zoo, dat het naar alle waarschijnlijk
heid niet mogelijk zou zijn hier op
groote schaal veel tot stand te bren
gen, doch door inschakeling van jonge
werkloozen kan hier nu werkelijk veel
gebeuren, dat anders nog jaren en ja
ren niet tot verwezenlijking zou zijn
gebracht. Hier op de gronden van de
abdij van Egmond zullen deze jonge
menschen aan arbeid worden gezet,
welke van groote zegenrijke werking
zal zijn voor het nageslacht.
Het zoo historisch bekende Egmond zal
door den arbeid, die hier wordt verricht,
nieuwen klank en nieuwe bekendheid krij
gen.
Dat men hier deze plaats heeft uitgeko
zen, is niet alleen, omdat de arbeid, die ver
richt moet worden, zoo uitstekend geschikt
is, maar ook, omdat de legging zoo gunstig
is om er honderden jongens uit de grootste
steden van ons land n.ar toe te halen. Uit
het programma blijkt spr., dat ook dit werk
er toe zal bijdragen de vakkennis van deze
jonge menschen te vergrooten. Dit laatste
toch is zeer belangrijk, want juist in deze
tijden van opleving blijkt, hoe zij, die over
vakbekwaamheid beschikken, veel eerder
aan het werk komen, dan zij, die deze niet
hebben.
Het verheugde spr., dat het de Nationale
R.-K. Commissie voor Jeugdwerkloozen
zorg en de instellingen, welke haar steu
nen, gelukt is gelegenheid te hebben ge
kregen, op dezen historischen bodem dit
mooie werk te vèrrichten. „Gij weet", al
dus de Minister, „dat de Regeering dien
arbeid met kracht steunt en daarom zal ik
steeds met belangstelling uw werk volgen
en u helpen daar, waar het noodig is".
De Minister verklaarde hierop het kamp
voor geopend, daarbij het vertrouwen uit
sprekend, dat hetgeen hier wordt verricht
tot zegen zal strekken voor de jongens, die
hier zullen arbeiden.
PLANNEN TOT VORMING EENER
MILITAIRE REGEERING?
Om den Spaanschen burgeroorlog te
beëindigen.
LONDEN, 15 Aprü. (A.N.P.) De diploma
tieke medewerker van de „Daily Herald"
meent te weten, dat in Spanje een com
plot op touw wordt gezet, om vrede tot
stand te brengen door de uitschakeling van
de beide regeeringen en de instelling van
een neutrale militaire dictatuur om het land
te pacificeeren. Generaal Miaja, de verdedi
ger van Madrid, zou aan het hoofd der
nieuwe regeering worden geplaatst.
Het plan, dat opgesteld is door een groep
„neutrale" Spaansche politici en zakenlie
den, die zich in het buitenland bevinden, is
serieus en men heeft reeds verscheidene
der legerleiders aan beide zijden voorzich
tig gepolst.
Volgens het plan zouden Franco en Ca-
ballero moeten aftreden. Er zou een niet-
politieke regeering gevormd worden, die
den vrede tot stand zou moeten brengen.
Verder zouden alle buitenlandsche troepen
en adviseurs teruggetrokken moeten wor
den.
De ontwerpers van het plan zijn van
meening, dat een algeheele overwinning
hetzij voor de regeering, hetzij voor de op
standelingen slechts bereikt zou kunnen
worden door een strijd zóó lang, zóó bloe
dig, en zóó vernietigend, dat Spanje op
alle manieren zou worden geruïneerd.
Een overwinning zou of door een witte,
of door een roode terreur worden gevolgd.
De nieuwe regeering zou er een zijn van
„republikeinsche concentratie, kalmeering
en wederopbouw".
Miaja, die door zijn eigen leger ver
trouwd wordt, en door den vijand geëer
biedigd, en die tot geen enkele partij be
hoort, beschouwt men als dengene, die aan
het hoofd van een dergelijke regeering zou
kunnen staan.
Men gelooft, dat een aantal generaals
van Franco, en het meerendeel zijner sol
daten gaarne het leiderschap van Miaja
zouden aanvaarden.
Ook meent men, dat Miaja's eigen troe
pen eenmaal voor de keus gesteld, zich
thans liever achter hem dan achter de re
geering te Valencia zouden scharen, want
zijn gezag is zeer groot.
De alles beheerschende factor is echter
Miaja zelf. „Ik ben geen politicus, ik ben
soldaat", zoo verklaarde hij nog onlangs.
Zijn trouw aan de regeering zal hem dan
ook, aldus het blad, ervan weerhouden
voor de verleiding te bezwijken. Doch de
genen, die het plan hebben opgesteld, ho
pen hem over te halen. Zij zijn ervan over
tuigd, dat een dergelijk plan door alle
mogendheden van harte zou worden toe
gejuicht.
ONDERHOUD TUSSCHEN VON BERGEN
EN KARDINAAL PACELLI.
VATIKAANSTAD, 15 Aprü. (A.N.P.)
De Duitsche ambassadeur bij het Vati-
kaan, von Bergen, is hedenochtend door
kardinaal Pacelli ontvangen.
Dit is het eerste bezoek dat de Duitsche
ambassadeur aan het Vatikaan brengt se
dert het publiceeren van de Encycliek
over den religieusen toestand in Duitsch-
land. De jongste nota van Duitschland
werd overhandigd door een raadsheer van
de ambassade.
DE BURGEMEESTER, Dr. S. BARON VAN
WIJNBERGEN, IN HET HUWELIJK
GETREDEN.
Hedenmorgen is te Roermond het huwe
lijk voltrokken tusschen Dr. S. F. A. C. M.
Baron van Wijnbergen, burgemeester de
zer gemeente, met Jonkvrouwe J. C. P.
Michiels van Kessenicli.
Nadat het burgerlijk huwelijk ten raad-
huize aldaar had plaats gevonden, werd in
een plechtige H. Mis het kerkelijk huwe
lijk voltrokken door den Hoogeerw. Heer
Dpken W. Rhoen van Roermond. Bij deze
plechtige huwelijksvoltrekking warem als
vertegenwoordigers van het gemeentebe
stuur van Lisse aanwezig de Edelachtbare
Heeren G. Tromp en P. Warmerdam, wet
houders en den heer J. C. de Haan, ge
meente-secretaris.
Den Burgemeester werd voor deze ge
legenheid, namens het gemeentebestuur,
aangeboden een schitterende vaas van
Leerdamsch glas, waarop het wapen der
gemeente was aangebracht. Deze vaas werd
voor den huwelijksdag gevuld met bloe
men in de kleuren der gemeente Lisse,
n.l. geel en blauw.
Voorts vernamen wij nog dat verschülen-
de raadsleden de. huwelijksplechtigheden
eveneens hebben bijgewoond, terwijl de
verschillende openbare lichamen, ambte
naren, vereenigingen enz. der gemeente
Lisse den Burgemeester met dezen dag hun
telegrafische gelukwenschen aanboden.
De Burgemeester zal tot ongeveer half
Mei buiten de gemeente vertoeven en naar
wij hebben vernomen een huwelijksreis
maken naar Italië.
DREIGENDE OPSTAND IN EEN
GEVANGENIS.
LONDEN, 15 April. (A.N.P.) Te Prince-
town gaat het gerucht, dat een zekere on
rust heerscht in de gevangenis van Dart
moor.
De grootste reserve wordt in acht geno
men, doch het schijnt, dat deze week een
aantal ongeregeldheden hebben plaats ge
had overeenkomstig aan die, welke zich
voordeden voor den opstand van vijf jaar
geleden. Strenge disciplinaire maatregelen
zouden zijn genomen. Naar verluidt heb
ben de gedetineerden tijdens den arbeid en
gedurende de maaltijden geprotesteerd; zij
wierpen met borden naar de bewakers, om
de aandacht te vestigen op de veronder
stelde grieven van de met langdurige ge
vangenis gestraften.
Het schijnt, dat de autoriteiten den toe
stand ernstig achten.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITEHLAND.
Labourmotie van afkeuring tegen de
houding der Britsche regeering inzake de
blokkade van Bilbao verworpen. (2de
blad).
De H. Stoel zal de Berlijnsche nota be
antwoorden. (2de blad).
Verklaringen van dr. Schacht te Brussel.
(2de blad).
BINNENLAND.
Beroepsvorming voor jeugdige werkloo
ze onderwijzers. (1ste blad).
Opening Katholiek Jeugdkamp te Hel
mond. (1ste blad).
Het kamp voor Katholieke Jonge Werk
loozen te Egmond is heden door Minister
Slingenberg geopend. (1ste blad).
OMGEVING.
Opening van het nieuwe Raadhuis te
Nieuwveen. (2de blad).
Het nieuwe Raadhuis te Uithoorn. (3de
blad).
De wereld
in vogelvlucht
Dr. Schacht de president van de Duit
sche Rijksbank en minister van economi
sche zaken, die tot vandaag te Brussel
vertoefde voor het houden van bespre
kingen, heeft gisteren in een onderhoud
met de pers eenige mededeelingen omtrent
den aard van zijn bezoek gedaan. Vanzelf
sprekend heeft hij niet zoo heel veel los
gelaten. Men vroeg hem naar de resulta
ten van zijn bezoek, waarop Schacht ant
woordde, dat er van directe resultaten geen
sprake kon zijr., omdat hij niet naar Brus
sel was gekomen om onderhandelingen te
voeren, maar om besprekingen te houden.
Het was slechts de bedoeling elkanders
standpunt te vernemc i. Dat wordt gewoon
lijk gezegd, wanneer tijdens de besprekin
gen gebleken is, dat de wederzijdsche
standpunten nogal ver uit elkander liggen,
zoodat van een overbrugging geen sprake
is. De groote moeilijkheid zit in het feit,
dat Duitschland slechts na het sluiten van
een politiek accoord, waarin o.a. overeen
stemming bereikt is inzake het koloniale
accoord, wil meedoen aan een verbetering
van de internationale economische betrek
kingen. Wtl is Duitschland bereid om mede
te werken aan een internationale stabilisa
tie de valuta's. Overigens wenscht Schacht
Van Zeeland succes bij diens pogingen om
het terrein voor economische samenwerking
voor te bereiden.
Heel veel nieuws beteekenen deze uitla
tingen dus niet, alleen de overtuiging, door
Schacht uitgesproken, dat men thans dich
ter bij een oplossing is dan eenigen tijd
geleden, is hoopvol.
In het Britsche Lagerhuis heeft men gis
termiddag een stevig debat gehad over de
houding der Britsche regeering tegenover
de blokkade van Bilbao door de schepen
van Franco. De Britsche regeering heeft,
zooals bekend, besloten zich te vergenoegen
met een waarschuwing te richten tot de
Britsche schepen, om zich niet in de om
geving van Bübao te wagen. De Labour-
partij had gewild, dat de Engelsche regee
ring deze blokkade van de „opstandelin
gen" niet zou erkennen en zich met ge
weld desnoods toegang zou verschaffen tot
deze Spaansche haven. Daarin had de En
gelsche regeering echter geen zin; zij vond
dat te gevaarlijk. Het Lagerhuis was het in
groote meerderheid eens met de regeering
en stemde de motie van afkeuring af.