I
De Spaansche
burgeroorlog
WOENSDAG 14 APRIL 1937
üe LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
•n Kwestie van volhouden
WU candidaat eerste Mas
ters trainen ons lederen dag
en houden ons lichaam fit
WIJ eten geregeld
Roeee b r ooo
ROTTERDAM. Ttl. S3949 DEN HAAG, TEl. 333299
MEDEDEELINGEN VAN
RECHTSCHE ZIJDE
Gisterenavond verklaarde generaal
Queipo de Llano, dat de aanval van de
regeeringstroepen op Cuesta de las Per-
dices en in de universiteitswijk van Ma
drid is afgeslagen, evenals een aanval in
het Casa del Campo. Vier vechtwagens en
een pantsertrein, welke van Madrid op
weg was naar brug der Franschen, werden
vernield-
In den middag werd een aanval gedaan
cp Cuesta de las Perdices. Een der aanval
lende bataljons bestond geheel uit Tsje
chen, Russen en Nederlanders.
De overste, die dit bataljon comman
deerde, is gesneuveld. De vijand liet 37
dooden op het slagveld achter. In den ge-
heelen sector verloor de regeering 300 man.
In den sector Huesca werd een honderd
tal manschappen van de regeeringsmiltie
krijgsgevangenen gemaakt, terwijl meer
dan tweehonderd sneuvelden.
Uit Avila wordt gemeld, dat de mili
taire autoriteiten de krijgsgevangenen, die
bij den aanval bij het Escorial van eer
gisteren gevangen werden genomen, heb
ben ondervraagd. Zij deelden mede, dat
de regeeringstroepen in de twee afgeloo-
pen dagen ongeveer 15.000 man heeft ver
loren, waarvan 5.000 dooden.
Het groote hoofdkwartier van de troepen
van Franco te Salamanca deelt mede, dat
aan het front van de Noordelijke leger-
afdeeling de vijfde divisie drieduizend man
van de regeering op de vlucht heeft ge
jaagd. Deze regeeringstroepen trachtten de
stelingen bij Santa Luteria aan te vallen.
De vijand liet tweehonderd dooden en een
groote hoeveelheid materieel achter.
In den afgeloopen nacht trachtten de
regeeringstroepen de stellingen van de
zesde divisie bij den pas van Urquiolaaan
te vallen. De aanvallers werden evenwel
in een tegenaanval teruggeslagen, zij ver
loren een honderdtal dooden en 215 ge
weren.
In het Zuiden werd een aanval van de
regeeringstroepen op Cordova afgesla
gen. Drie mitrailleurs en verscheidene
gevangenen vieln in handen van de recht-
schen.
HET REGEERINGS-COMMUNIQUE
Gisteravond heeft de verdedigingsraad
van Madrid het volgende officieele com
muniqué gepubliceerd:
Aan het centrale front verliep de dag in
alle sectoren rustig. Slechts valt licht ge
weervuur zonder gevolgen te vermelden.
Na de ernstige verliezen, die de vijand de
laatste dagen heeft geleden, is deze vol
komen werkloos gebleven, ofschoon er
wegens de belangrijkheid der stellingen,
die hnu werden afgenomen, alle reden
bestond tot tegenaanvallen over te gaan.
Het initiatief blijft aan de regeerings
troepen. Zij ver. terkten de zoo juist be
zette punten zonder daarbij gehinderd te
worden. Verscheidene soldaten der natio
nalisten hebben zich in onze linies over
gegeven. Uit andere sectoren valt niets te
vermelden.
WAARSCHUWING VOOR GEVAARLIJK
VAARWATER
De marinecommandant van San Sebas
tian heeft een waarschuwing uitgegeven
voor zeevaarders, volgens welke het ge
vaarlijk is te varen nabij kaap San Adri
an om militaire redenen. De autoriteiten
weigeren iedere verantwoordelijkheid voor
ieder ongeluk, dat zou ontstaan door
overtreding van deze waarschuwing.
BINNEN 3 O METER
van een brandende straat
lantaarn of op 'n officieel
parkeerterrein moet uw
auto staan om vrijgesteld
e zijn van de plicht
n licht op te hebben
BUITENLAND
VAN HET VATICAAN
Duitschlands antwoord
NOTA VAN BERLIJN AAN HET
VATICAAN OVERHANDIGD.
Is de inhoud werkelijk zóó mager?
Naar te Rome bektnd wordt, heeft de
Duitsche ambassadeur bij den Heiligen
Stoel een antwoordnota overhandigd op den
Apostolischen Brief over de positie der Ka
tholieken in Duitschland, waarin het Rijk
een schending van het Concordaat werd
verweten.
Omtrent den inhoud der antwoordnota ver
neemt men te Rome, dat er met verwonde
ring in wordt geconstateerd, dat de Paus
niet alleen critiek uitoefent op de binnen-
landsche toestanden van het Rijk, doch
daarenboven een appèl richt tot de open
bare meening der wereld, dat in zekeren
zin probeert een algemeen front tegen
Duitschland te bereiken.
Er wordt op gewezen, dat in de Mexi-
caansche Encycliek niet een dergelijk be
roep op het geweten der wereld voor
komt.
Voorts wordt er op gewezen, dat het
nieuwe Duitschland door het Vaticaan
wordt gemeten volgens democratisch-par-
lementairen maatstaf, welke niet kan wor
den toegepast. Er wordt de nadruk op ge
legd, dat de bevolking van Duitschland
slechts voor één derde uit Katholieken be
staat.
Ten aanzien van de in den Apostolischen
Brief vervatte bewering, dat in Duitsch
land de Katholieke religie zou worden ver
nietigd, wordt in de nota, naar verluidt, ge
wezen op feiten, zooals de sluiting van
het Concordaat zelf en de in dit verdrag
der Katholieke Kerk gedane en steeds na-
gekomen(!) concessies, verder op het feit,
dat het nationaal socialisme het Rijk voor
het bolsjewisme behoed en daarmede ook
de Kerk voor den ondergang heeft gered.
Ten slotte wordt gewezen op de financiee-
le prestaties aan de Kerk, welke uitgingen
boven de rechtens bestaande verplichtin
gen. Deze feiten weerlegden het opgewor
pen verwijt.
Naar men voorts verneemt, zou de nota
er ook op wijzen, dat de verplichtingen tot
instandhouding der Duitsche volksgemeen
schap niet toestaat, dat de Kerk een staat
in den staat vormt of dat de clerus een
eigen kaste buiten de volksgemeenschap be-
teekent
De gemeenschap wordt door de Duitsche
wetten beschermd en deze kunnen geen
plaats toekennen aan bijzondere bedoelin
gen. Het Rijk moet daarom iedere inmen
ging in zijn intern leven van de hand wij
zen.
Ten slotte constateert de nota, dat van
de door het Vaticaan aan te nemen hou
ding en het aanpassingsvermogen van de
Kerk een rustige ontwikkeling afhangt,
waaraan het Rijk, evenals tot nu toe groo
te beteekenis hecht.
Als de nota niets meer bevat dan het
geen Rome thans publiceert, is het -een erg
mager ontwoord.
BELGIE
HET BEZOEK VAN DR. SCHACHT.
Faciliteiten voor Antwerpen.
Dr. Schacht, de president van de Duit
sche rijksbank, heeft gisteren aangezeten
aan een lunch, te zijner eere aangeboden
door zijn collega van de Bank van België,
Frank, welke gevolgd verd door een lang
durig onderhoud, waarbij ook de vooraan
staande persoonlijkheden uit de Antwerp-
sche haven aanwezig waren.
In bepaalde welingelichte kringen ont
kent men niet, dat de door dr. Schacht ge
voerde besprekingen gedeeltelijk betrek
king hebben op het verleenen van facili
teiten, ten aanzien van den invoer in
Duitschland van goederen, welke van een
Belgische haven zijn aangevoerd.
Er was reeds eenigen tijd geleden een
contact tot stand gekomen tusschen een
groep Duitsche industrieele en zekere Ant-
werpsche importeurs an koloniale waren.
Van Vrijdag af zouden de vertegenwoor
digers van beide partijen te Gent bijeen
zijn.
Het streven dei- Duitsche industrieelen
zou zijn, zich grondstoffen te verschaffen,
£in het bijzonder oliehoudende producten
en koper uit den Congo. Er zouden van
Belgische zijde eenige bezwaren zijn inge
bracht tegen de levering van koper met het
oog op het gebruik daarvan ten behoeve
van de Duitsche herbewapening. Verder
zouden de onderhandelingen belemmerd
worden door de moeilijkheden voor
Duitschland zijn betalingen aan het bui
tenland in deviezen te doen. Het zou n.l.
een bedrag van meer dan een half milliard
Belgische franken betreffen. Daarom zullen
de regeeringen een actief aandeel nemen
in de onderhandelingen.
KARD. VAN ROEY CONTRA DEGRELLE
Goedgekeurd in Vaticaansche kringen.
In Vaticaansche kringen wordt de hou
ding der katholieke Belgen volkomen goed
gekeurd, die Zondag de directieven van den
aartsbisschop van Mechelen, Z. H. Em.
kardinaal van Roey, gevolgd hebben, wel
ke directieven steunden op het gemeen
schappelijk herderlijk schrijven van het
Belgische episcopaat, welk schrijven reeds
lang te Rome bekend was en dat te hooger
plaatse was goedgekeurd.
De H. Stoel had niet tusschenbeide te ko
men in een zuiver binnenaldnsch-politieke
kwestie, doch het episcopaat had het recht,
stelling te nemen, wanneer het dit noodig
oordeelde, zegt men in dezelfde kringen.
De „Osservatore Romano" geeft den uit
slag van de verkiezing van Zondag, maar
levert geen commentaar er op.
DUITSCHLAND
HET KRUIS IN DE KERK.
Nieuw-heidenen verwijderen het.
In den herfst van het vorig jaar had het
staatsministerie van Württemberg de
Evangelische slotkerk van Stuttgart die
staatseigendom is, ten gebruike gegeven
aan de nieuw-heidensche „Volksbeweging
van Duitsche christenen".
Deze gebeurtenis heeft indertijd groote
opschudding veroorzaakt in Protestant-
sche kringen.
Hoe gerechtvaardigd de verontwaardi
ging der Protestanten was, blijkt uit het
geen zich den laatsten tijd in deze kerk
afspeelt. Het „Evangelisch Luthersche
Kerkblad" maakt melding van een „hu
welijksplechtigheid", die onlangs in de
slotkerk plaats vond. Gedurende de plech
tigheid werd het kruis van het altaar ver
wijderd.
Een uit de kerk getreden leider van de
Hitier-Jugend hield een toespraak, waar
in hij zijn voldoening uitsprak over het
feit, „dat de nieuw-heidenen nu over een
eigen kerkgebouw konden beschikken
voor het uitoefenen van hun eeredienst".
PROFESSOR SCHMIDLIN
GEVONNIST.
Naar „Der Elsasser" mededeelt, is de
bekende schrijver over het Pausdom en
voormalig professor aan de katholiek-
theologische faculteit van de universiteit
van Münster, dr. Josef Schmidlin, door
een speciale rechtbank in Frankenthal
(Pfalz) wegens het houden van een staats-
vijandig gesprek en beschimping van den
Führer tot een gevangenisstraf van zeven
maanden veroordeeld.
Aan deze veroordeeling ligt een voor
val ten grondslag, dat reeds vijftien maan
den geleden heeft plaats gehad.
Frofessor Schmidlin zou namelijk op
22 Januari 1936 in een treincoupé tus
schen Bergzabern en Winden zich heb
ben uitgelaten over het feit, dat er in
Duitschland in het geheel geen recht be
staat, naar hij persoonlijki had moeten on
dervinden. Er wordt, zooals bekend, in
Duitschland gevonnist naar de bekende
norm: recht is, wat den Duitschen staat
ten nutte is;'onrecht, wat hem schaadt.
In hoeverre professor Schmidlin zich
over het huidige regiem in Duitschland
zou hebben uitgelaten, kon door de getui
gen niet worden bewezen. Dat hij den
„Führer" zou hebben beschimpt, ontken
de de geleerde met stelligheid.
Tijdens de verhooren, welke niet min
der dan 2 y3 uur duurden, waren de ge
tuigen herhaaldelijk met elkander in te
genspraak. Slechts na lange onderhande
lingen, werd professor Schmidlin een
verdediger toegestaan. Deze wees op de
groote wetenschappelijke verdiensten van
zijn cliënt en de enorme charitatieve
werkzaamheid van den professor in zijn
huidige verblijfplaats Breisach, voorna
melijk voor de arme kinderen aldaar.
Desniettegenstaande werd hij door de
rechtbank tot zeven maanden gevangenis
straf veroordeeld; het openbaar ministe
rie had negen maanden geëischt.
Professor Schmidlin verblijft sedert
zijn gedwongen vertrek uit Münster in
Breisach, een plaatsje aan de grens tus
schen Duitschland en den Elzas. De te
rugkeer naar zijn geboorteplaats is hem
onmogelijk gemaakt, aangezien hem zijn
pas is ontnomen.
Dat is Duitschlands dank!
ENGELAND
STAKINGEN IN IERLAND.
Gisteravond hebben tienduizend metse
laars te Dublin het werk neergelegd,
waardoor het aantal stakende bouwvak
arbeiders tot twaalfduizend is gestegen.
Zij eischen verkorting van arbeidstijd en
verhooging van loonen.
Te Cork heerscht eveneens een alge-
meene staking in het bouwvak, en men
vreest dat de beweging zich tot den ge-
heelen Vrijstaat zal uitbreiden en tot
sympathiestakingen onder de arbeiders in
andere industrieën aanleiding zal geven.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
HEVIGE BRAND BIJ HEILIGENSTADT.
Een half dorp in de asch gelegd.
Gistermiddag is brand uitgebroken op
een boerderij te Kreuzeber, een in de om
geving van Heiligenstadt gelegen plaats.
Het vuur sloeg door den krachtigen wind
met groote snelheid over op verschillen
de landbouwschuren en weldra stonden 25
boerderijen in lichterlaaie. De brandweer
was tegen de vuurzee niet opgewassen en
kon niet verhinderen, dat het halve dorp
in de asch gelegd werd. Drie en twintig fa
milies zijn dakloos geraakt, 27 huizen zijn
een prooi der vlammen geworden. Veel
vee is omgekomen.
De brandweer van het plaatsje stond,
zooals gezegd, machteloos tegenover de
vuurzee. Toevallig trok een troep militai
ren uit Muelhausen op een oefening door
het dorp. De manschappen verleenden assis
tentie bij het blusschingswerk, terwijl even
eens een beroep werd gedaan op de S.A.,
S.S. en N. S. K. K. Eenige soldaten liepen
tamelijk ernstige brandwonden op.
BRAND AAN BOORD VAN JAPANSCH
SCHIP.
In ruim vijf van het op New York varen
de vrachtschip „Calcutta Maroe" is brand
uitgebroken, terwijl een lading Indische
ruwe katoen te Kobe gelost werd. 7500 ba
len katoen, tot een waarde van 750.000 yen
lagen in dit ruim, dat gesloten is om het
vuur te verstikken.
TWEE NEGERS GELYNCHT.
De sheriff van Grenada (Missouri) heeft
mededeeling ontvangen, dat een menigte
van honderd personen twee negers heeft
gelyncht, die wegens moord op een blan
ke waren aangehouden. De aanvallers
hebben zich meester gemaakt' van de arres
tanten. Zij bonden deze mannen aan een
paal Vast en richtten een brandstapel op,
waarna zij hun slachtoffer ter dood brach
ten.
TWEE SCHEPEN GESTRAND.
Het Deensche passagiersschip „Island" is
gistermorgen in een dikken mist nabij het
eiland May aan den grond geloopen. De
passagiers en bemanning konden met red
dingbooten in veiligheid worden gesteld.
Ter hoogte van Wick is een Noorsch schip
op een rots geloopen. Ook hier kon de be
manning gered wroden.
EEN SPRONG IN DEN DOOD.
Een man, wiens identiteit men nog niet
heeft kunnen vaststellen, is gisteren van
een brug in de rivier Niagara gesprongen
en omgekomen.
VREEMD INCIDENT OP SCHIETTERREIN
Op het schietterrein van Bisley (Enge
land) heeft zich gisteren een vreemd inci
dent voorgedaan. Toen een compagnie der
Schotsche Garde langs het terrein mar
cheerde, werd plotseling op haar gevuurd.
Een lid der garde werd gedood. De overi
gen konden zich slechts redden door zich
op den grond te werpen. De autoriteiten
hebben een onderzoek ingesteld.
LUCHTVAART
BRITSCH VLIEGTUIG IN INDIE
VERONGELUKT.
Volgens mededeeling van het Engelsche
ministerie van luchtvaart is gisteren bij
Miranshah in Britsch Indië een bommen
werper omlaag gestort. De beide inzittenden
kwamen om het leven.
RUSLAND
VERRAAD EN SABOTAGE EN DE
SOVJET-UNIE.
Berichten uit Uzsekistan bevestigd.
Uit de berichten, welke te Riga uit Mos
kou ontvangen zijn, blijkt, dat zeer hooge
functionarissen van het volkscommissa
riaat voor de lichte industrie zijn gearres
teerd, onder wie de gebroeders Obelezu-
mof, die beschuldigd worden van zeer
ernstig plichtsverzuim.
De gisteren door de radio te Riga on
derschepte berichten betreffende een re
volutie in den sovjet-staat Uzsekistan
worden vandaag door Moskou bevestigd.
De bevolking van Uzsekistan heeft zich
schuldig gemaakt aan zeer ernstige daden
van sabotage, welker gevolgen nog niet
zyn te overzien.
Alle spoorlijnen in dezen staat zijn ge-
DE ESCADRILLE VLUCHT VAN
CALIFORNIE NAAR HAWAÏ.
Twaalf vliegtuigen van de Amerikaan-
sche marine, met in totaal 78 man aan
boord, zijn zonder tusschenlanding van
San Diego in Califonië naar Honoloeloe ge
vlogen. Deze afstand van 4.000 mijl werd
in 21 uur afgelegd.
blokkeerd door 38 treinen, die onbeheerd
op de rails zijn blijven staan, nadat zij
door de bewoners der naburige dorpen
waren leeggeplunderd.
Bijzonder hevige onlusten hebben zich
voorgedaan in de stad Taskent, waar de
Gepoe op de menigte het vuur moest
openen.
In dezelfde stad zijn ernstige daden van
sabotage gepleegd. Volgens de officieele
statistiek werd het transportplan daar
voor slechts 35 procent verwezenlijkt, ter-
wijl de helft van het rollend materiaal
I buiten gebruik was gesteld door de anti-
I communisten.
Radiogrammen uit het verre Oosten der
Sovjet-Unie melden, dat te Chabarowsk
een uitgebreid complot tegen de regee
ring is ontdekt. De autoriteiten ontdekten
een tot in details uitgewerkt plan, vol
gens hetwelk aanvallen zouden worden
gedaan op alle levensmiddelendepots in
het Oosten der Sovjet-unie.
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Roomsch Katholieken
GEVESTIGD 1882
G. H. KLEEWfMS
Pieter de ia Couristraa. 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
Bezorgde woorden van den
bisschop van Danzig
De schoolstrijd In den Vrijstaat
NA DUITSCHLAND, DANZIG AAN DE
BEURT.
't Onwettig optreden van de Nation^l-
SocialistLsche leiders.
Met dezelfde methoden, waarmee
het Nationaal-Socialisme in het
Derde Rijk tegen Kerk en Gods
dienst te velde trekt, gaat het ook
in de Vrijstad Dahzig te werk.
Het Herderlijk Schrijven van den
Bisschop van Danzig dat j.l. Zon
dag van den kansel werd voorge
lezen, geeft ons een duidelijk
beeld van de schoolstrijd, en de
Kultunkampf, welke in deze zoo
genaamde „Vrijstaat" in vollen
gang zijn.
„In Juli van het vorig jaar héb ik als
Bisschop openly ke dreigementen en aan
vallen tegen onze Katholieke Jeugdvereni
gingen, haar'leden en haar ouders, moeten
afwijzen. Ondanks Mijn woorden vanaf den
kansel gesproken, gaat de strijd tegen de
Katholieke Jeugdorganisaties, doch vooral
in onze Openbare Scholen, openlijk en clan
destien doch met grimmige scherpte voort.
Door beloften en dreigementen van de zij
de der onderwijzers wordt een ondragelij
ke dwang op de ouders en de schoolgaande
jeugd uitgeoefend.
Dientengevolge hebben vele Katholie
ken, teneinde materieele schade te voorko
men, en om ongestoord te kunnen leven,
hun lidmaatschap van de katholieke ver-
eenigingen opgezegd. Ik zie in heel deze
actie welke zich rond de scholen afspeelt,
een bewust en gewild terugdringen van een
sterkere godsdienstige beïnvloeding van
onze kinderen, zooals wij in onze katholieke
jeugdvereenigingen bedoelen.
Dezer dagen werd mij een schrijven ter
hand gesteld, waarin de Gouwleider van
den Nationaal-Socialistischen Bond van
Leeraren instructies geeft, om bij het begin
van het nieuwe schooljaar de ouders in de
schoollokalen uit te noodigen, teneinde al
daar propaganda-avonden voor de Hitler-
jeugd te organiseeren. Het doel van deze
propaganda-vergaderingen is de inschake
ling van alle jongens en meisjes die in
1927 geboren werden in de Hitier Jeugd.
Wij hebben hier in Danzig geen groepee
ring van de gezamenlijke jeugd, in de z.g.
Staatsjeugd. Wij hebben ook geen wet, die
de jeugd verplicht om lid te worden van
een jeugdorganisatie. Daarom mag niemand
direct noch indirect gedwongen worden
zich aan te sluiten bij bepaalde organisaties.
Ik beschouw daarom de instructies welke
de leider van ons schoolleven in zijn eigen
schap als Gouwleider van den Nationaal-
Socialistischen Bond van Leeraren gege
ven heeft, als een nieuw strijdmiddel tegen
onze Katholieke Jeugdvereenigingen. Van
daar protesteer ik ten scherpste tegen deze
maatregelen. De katholieke ouders moeten
weten, dat het bij deze propaganda-actie
niet om een maatregel van Staatswege
gaat. Daarom hoop ik, dat gij u niet zult
laten dwingen uw kinderen weg te nemen
uit de godsdienstige jeugdvereenigingen.
Vervolgens is mij ter oore gekomen, dat
zelfs tijdens het Katholieke godsdienston
derricht clandestien aanvallen op de Ka
tholieke leer worden gericht. Het is mij be
kend ,dat het door Kerk en Staat overeen
gekomen leerplan voor het katholieke
godsdienstonderricht niet overal in acht ge
nomen wordt. Ondanks de schriftelijke
verzekering van den Senaat, welke ik op
Mijn Petitie van 12 September 1934 ont
ving, dat er geen ambtelijke instructie be
staat omtrent de behandeling van het Oude
Testament tijdens het katholieke Gods
dienstonderricht, wordt door vele leerkrach
ten het Oude Testament geheel of nage
noeg geheel van het leerplan afgevoerd.
Het Herderlijk Schrijven geeft een hel
dere verklaring van de beteekenis van het
Oude Testament in de christelijke Heilsleer
en gaat dan als volgt verder:
Er worden naar ik verneem maatregelen
getroffen, om het geheele Godsdienston
derricht zonder voorkennis of toestemming
van de Kerk op een nieuwe grondslag te
stellen, welke niet ln alle deelen met de be
ginselen van de Katholieke Kerk overeen
komt.
Tenslotte wekt de Bisschop de katholieke
ouders op met sterke verantwoordelijkheid
te waken over 't geloofsleven van hun kin
deren, en vooral niet te dulden dat haar
opvoedende taak door on-katholieke of on
godsdienstige opvoeders der kinderen ver
stoord of belemmerd wordt.
