De „Nieuw-Amsterdam"
te water gelaten
Koningin hield het schip „ten doop'
BUITENLAND
MAANDAG 12 APRIL 1937
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
P9ir gBFBffSffrp Heerenstraat 146
ÜKL I®&14i%SLIÏ Telefoon 3265
Administratie
Belastingadviezen, ook schriftelijk
Behandeling van geschillen
champagne van het haar geboden blad
genomen. Zij heft het hoog en zegt
Bloedige en zwaregevechten
EEN MONUMENT
van
ONDERNEMERSDURF
en
VERTROUWEN
Voor Rotterdam was het Zaterdag een
vreugdedag, toen het grootste schip van de
Nederlandsche koopvaardijvloot, de nieuwe
„Nieuw-Amsterdam", is te water gelaten.
Ongeveer 30.000 toeschouwers vulden de
tribunes op het terrein van de Rotterc^am-
sche Droogdok-Maatschappij.
Het is ondoenlijk alle burgerlijke, mili
taire en andere autoriteiten, alsmede de
tallooze aanwezigen uit de kringen van
handel, nijverheid en scheepvaart op te
sommen. Wij noemen slechts de aanwe
zige leden der Regeering, de Minister-Pre
sident, dr. H. Colijn, en de ministers Gelis-
sen, Van Schaik, Van Lidth de Jeude en
Slingenberg, de Rotterdamsche wethouders,
de gezanten van de Vereenigde Staten, van
Engeland en andere leden van het Corps
Diplomatique.
Aankomst van de Koningin.
Te kwart over 3 merkt men aan beweging
bij de loodsen en gejuich in de verte, dat
de boot „Stad Rotterdam", waarmee de Ko
ningin naar de werf zal worden gebracht,
in aantocht is. Een eerewacht van leerlin
gen der zeevaartschool en van zeeverken
ners staat bij den aanlegsteiger, waar ook
de kleine Lideka Knape, dochtertje van een
der directeuren der R. D. M., met een bosch
orchideeën gereed staat om deze de vorstin
aan te bieden.
Tusschen de vele gepavoiseerde masten
op de werf is boven de kleine tribune nog
een vlaggenstok leeg. De standaard van
de Koningin gaat langzaam langs deze mast
omhoog en vol verwachting wenden zich
vele hoofden dien kant uit. Even later klinkt
het gejuich. Ondanks de regen steekt de
Koningin, niet beschermd door een para-
pluie, het open gedeelte naar de lift onder
de kleine tribune over. Zij is gekleed in
een grijze bontmantel en draagt een don-
ker-groen fluweelen hoed.
Even later betreedt zij, komend
uit de lift, die haar snel naar om
hoog heeft gevoerd, de kleine tri
bune en dankt zij wuivend en bui
gend voor de luide toejuichingen,
die uit duizenden keelen weerklin
ken. De muziek, met behulp van
luidsprekers over het geheele ter
rein hoorbaar, speelt het door allen
meegezongen Wilhelmus.
De directeuren der R.D.M. leggen Hare
Majesteit uit, op welke wijze de tewater
lating zal geschieden en wijzen haar op de
verschillende maatregelen, die zij genomen
om alles een vlot verloop te doen hebben.
Inmiddels klinkt door de luidsprekers
marschmuziek, doch tegen half 4 houdt de
muziek middenin op, waardoor er merk
bare spanning onder de aanwezigen ont
staat, vooral als men ziet, dat de Koningin
naar voren is getreden en de kleine bijl,
waarmee zij den kabel zal doorhakken, die
de hefboomen, welke de klink 'tegenhouden,
zal doen wegvallen, reeds in de hand heeft.
Aan denzelfden kabel zit de met bloemen
versierde flesch champagne, die aanstonds
tegen den boeg, die met oranje omwon
den slingers groen is getooid zal stukslin
geren.
DE STAPELLOOP.
Dan is het groote oogenblik ge
komen. Men ziet de Koningin de
hand opheffen en met een slechts
op geringen afstand hoorbaren slag
spat te 16.35 uur precies de cham-
pagneflesch tegen den boeg uiteen.
Een luid gejuich gaat op, enkele
seconden slechtsdan sterft het
langzaam uit en verstomt weer
heelwant het machtige ge
vaarte verroert zich niet. Zwaar en
dreigend rijst thans het enorme cas
co boven de tribunes uit. Er volgt
een moment van intense span
ning zou de stapelloop mis
lukken?
Het lijkt, of het minuten duurt, doch het
zijn slechts seconden, waarin men inge
nieurs en werkbaazen bezig ziet bij de hy
draulische persen onder den boeg. Dan
hoort men een nauw merkbaar gekraak.
Het lijkt, alsof het reusachtige gevaarte
eenige centimeters verschuift.
Men ziet eenige beweging en dan
klinkt opnieuw een daverend ge
juich, dat echter overstemd wordt
door het gelui van den bel der
scheepswerf en door het geloei der
sirenen van alle dokken en sche-
in de omgeving.
Ruim een minuut nadat de Ko
ningin de doopplechtigheid heeft
verricht, loopt onder de triomfale
tonen van de muziek, triomfgeroep
van de menigte en vreugdetonen
van de Rotterdamsche haven, de
„Nieuw-Amsterdam" vlot te water.
Binnen de halve minuut is het ge
vaarte van de helling gegleden en
nauwelijks 20 Meter van wal ver
wijderd, ligt het reeds stil in zijn
element.
Nauwelijks een minuut na den stapel
loop naderen de 8 sleepbooten, die mede
hun aandeel in het fluitconcert hebben ge
had, en maken vast, om het schip naar de
afbouwkade te trekken.
De plechtigheid in de loods.
Ongeveer 800 genoodigden verzamelen
zich in een der groote loodsen, die voor de
zen dag is uitgeruimd en met fraaie
vlaggen versierd. Even later treedt, door
de heeren van den raad van commissaris
sen, leden der directies, van beide maat
schappijen en de leden van het gevolg, ver
gezeld, de Koningin de zaal binnen, waar
zij plaats neemt op een met groen en bloe
men versierd podium, dat tegen een der
zijwanden is opgeslagen.
De heer D. C. Endert, directeur der R.
D. M., hield een begroetingsrede. v
Volgens traditie werd aan H. M. den doos
aangeboden, waarin het gereedschap rust,
bij de tewaterlating gehanteerd, waarna H.
M. werd uitgenoodigd een dronk te wijden
aan de toekomst van het schip ,Nieuw-
Amsterdam".
HET ANTWOORD VAN DE KONINGIN.
Bij de laatste woorden van den heer
Endert heeft de Koningin een glas
met heldere duidelijke stem: „Aan het
welzijn en de gelukkige vaart van het
nieuwe schip, de „Nieuw-Amsterdam",
wijd ik deze dronk".
De Koningin klinkt met den heer En
dert en de overige directieleden op het
podium. Luid applaus weerklinkt door
de hal en een stem roept: „Leve de Ko
ningin", een kreet, die wordt overge
nomen en door honderden kelen wordt
herhaald.
Dan is het woord aan de president-com
missaris van de Holland-r-Amerika-lijn, den
heer Van der Vorm, diede voorgeschiedenis
van den bouw schetste.
Vervolgens was het woord aan den Mi
nister van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, prof. dr. ir. Gelissen, die de Koningin
dantke voor de daad, zooeven door Hare
Majesteit gesteld.
Heeft het te water laten van een schip
immer iets grootsch en ontzagwekkends,
zoo heeft het dit vooral, nu uwe konink
lijke hand der zwaartekracht gelegenheid
heeft gegeven haar werk te verrichten, om
het grootste schip, ooit in Nederland ge
bouwd, veilig in zijn toekomstig element te
brengen.
Geve God, dat deze eerste geluk
kige gang van het vlaggeschip der
Nederlandsche koapvaard ij vloot
een goed voorteeken moge zijn
voor een voorspoedige vaart in de
toekomst.
Toen zooeven 20 millioen kilogram ijzer
te water gleden, hebben wij onwillekeurig
gedacht aan hen, die vorm gaven aan pla
ten en balken, aan de ingenieurs, die dit
scnip berekenden en construeerden, aan
onze Nederlandsche werven, die het aan
gedurfd hebben dit werk uit te voeren,
maar ook, en niet minder, aan den reeder,
die de opdracht daartoe heeft willen ge
ven.
Zoowel in den bouw als in de bestelling
ligt een stuk aan dien echter ondernemers-
durf, dien Nederland noodig heeft om zijn
krachtige positie op de wereldmarkt te
kunnen handhaven en te verbeteren.
Elke durf, zoo hij tot succes wil leiden,
moet gebaseerd zijn op vertrouwen. Dit
vertrouwen nu, is hier in alle opzichten
aanwezig geweest. Spr. bracht vervolgens
dank aan allen, die dsn bouw van het schip
hadden mogelijk gemaakt en eraan hadden
medegewerkt.
Hiermee was de plechtigheid geëindigd.
Nadat in een der gereserveerde vertrek
ken Hare Majesteit en den aanwezigen mi
nisters thee was aangeboden, vertrok de
Koningin met de leden van het gevolg te
ruim half 5 wederom met de „Stad Rotter
dam" naar den -echter Maasoever, vanwaar
zij per auto naar het huis ten Bosch te
's-Gravenhage terug.
In de groote versierde loods bleven de
vele genoodigden nog geruimen tijd onder
de tonen van opgewekte muziek bijeen voor
de thee, die de directie haar gasten aan
bood.
Terwijl binnen de redevoeringen nog aan
den gang waren lag het casco der „Nieuw-
Amsterdam" reeds gemeerd aan de af
bouwkade. Nog ongeveer een jaar, en op
nieuw zal Rotterdam een grooten dag be
leven, als het vlaggenschip onzer koop
vaardijvloot gereed zal zijn gekomen om
zijn eerste reis over den Oceaan te gaan on
dernemen.
bij Madrid
De aanvallers werden
weggemaaid
NEDERLAAG DER REGEERING.
Mededeelingen van de nationalisten.
Geschut der recht$chen beschiet Madrid.
Om kwart voor elf gistermorgen begon
het zware geschut der nationalisten de
hoofdstad te beschieten. Op de huizen, wel
ke rond een der hoogste gebouwen van de
stad zijn gelegen, zijn ongeveer vijftien
granaten terecht gekomen. De omliggende
straten zijn verlaten.
Omstreeks den middag leek het, dat het
bombardement van de hoofdstad geëin
digd was. Vooral de groote weg is door de
granaten getroffen.
De officieele balans van het aantal
slachtoffers van het bombardement van
Madrid vermeldt zeven dooden en 21 ge
wonden.
Sagunto gebombardeerd.
Zondagochtend om zes uur heeft een
vliegtuig der rechtschen zeven bómmen
van groote ontploffingskracht op de haven
inrichtingen van Sagunto geworpen.
Vijf personen werden gedood, velen ge
wond. De materieele schade is aanzienlijk.
Het vliegtuig verdween, zoodra de lucht
doelartillerie in werking werd gesteld.
Volgens mededeeling van het groote
hoofdkwartier van de troepen van generaal
Franco was de toestand gisteravond acht
uur als volgt:
Noordel'ijke legers: Niets te mel
den van de vijfde divisie. Aan het front
van de zesde divisie viel de vijand Cigan,
nabij Santander, aan; de aanval werd even
wel afgeslagen en de aanvallers verloren
vijftien dooden, terwijl de rechtschen ze
ven krijgsgevangenen maakten.
Aan het front in Biskaje werden de lij
ken van 77 gesneuvelden vijanden begra
ven bij Arralde. De mannen waren geval
len bij den aanval op deze stelling van
Vrijdag. 21 man van de regeeringsmilitie
en een veertigtal boeren meldden zich bij
de linies der echtschen. Licht geschut- en
geweervuur aan het front van de achtste
divise. In den sector Rebledo de Chavela
ontketende de vijand een nieuwen aanval.
Ook deze aanval werd afgeslagen. De aan
vallers lieten 27 dooden, 56 geweren en
een groote hoeveelheid verder materieel
op het slagveld achter.
De divisie Soria sloeg een aanval van de
regeeringstroepen op den weg naar Gua
dalajara af, vele manschappen van den
aanvaller sneuvelden door het vuur van de
automatische wapenen.
Legergroep voor Madrid: De re
geeringstroepen hebben hier een aanzien
lijke nederlaag geleden. Herhaalde aanval
len na een hevig en langdurig voorberei
dend artillerievuur, werden krachtig afge
slagen. De aanvallende troepen werden let
terlijk weggemaaid. De 42 tanks, welke den
aanval steunden, werden door het vuur
van de Franco-troepen buiten gevecht ge
steld, zeven tanks vielen in handen van de
rechtschen. Bij Cerro dela Guila en Cuesta
de las Perdicas was de strijd zeer hevig.
De rechtsche troepen werden aangeval
len door de buitenlandsche brigades „Lis-
ter", „Taharo" en „Dimitrof" en door de
54ste en 58ste boerenbrigade. Van de zes
tien duizend aanvallers sneuvelden meer
dan drieduizend. De mannen van het
vreemelingenlegioen in de universiteits-
wijk verlieten op het hoogtepunt van den
aanval hun loopgraven en wierpen zich
onder het zingen van het strijdlied van het
legioen op de flank van de aanvallende
internationale brigades. De regeeringstroe
pen werden achteruit geworpen, doch in
hun vlucht werden zij onder vuur genomen
door de automatische wapens van hun
eigen menschen achter het front, met het
doel den terugtocht te stuiten.
Het was een dag van glorie voor onze
troepen bij Madrid, zoo gaat het hoofd
kwartier van Franco verder, en een bloe
dige nederlaag voor den tegenstander.
Zuidelijke legers: Alle aanvallen
van de regeeringstroepen werden na kor
ten tijd teruggeslagen.
Mededeelingen van de regeering.
In de verschillende sectoren aan het
front voor Madrid hebben de regeerings
troepen gisteren een aantal successen be
haald, meldt Madrid, vooral ten Zuiden van
het ecorial, bij den weg van Valencia naar
Vacia Madrid en in het Noorden van de
provincie Guadalajara nabij Val Formoso
de las Monjas, waar de opstandelingen
zware verliezen leden. Een batterij lucht
doelartillerie en twee mitrailleurs vielen
in handen van de regeeringstroepen.
De luchtmacht heeft zes maal achtereen
de stellingen van de nationalisten op den
berg Carabitas en Cerro d'e la Guila ge
bombardeerd en de verdedigingswerken
van den vijand ernstig beschadigd.
Uit Constantine worde gemeld, dat het
Spaansche vrachtschip „Mar Caribe" Za
terdagavond door een watervliegtuig van
de rechtschen twee mijl ten Noorden van
Kaap Bougaroni is gebombardeerd. Het
schip vluchtte in de haven van Bougie.
Volgens de laatste berichten werd de „Mar
Caribe" niet getroffen.
De verdedigingsraad van het Baskenland
deelt in een officieel communiqué mede,
dat aan het front van Guipuzcoa in de sec
toren Lequeito, Eibar, Elguete en Elorio'
artilleriégevechten zijn geleverd.
Van het, front in Biskaje, bij Avalla en
Burgos valt niets te melden.
BOMBARDEMENTEN.
Bilbao wordt gebombardeerd.
De radioclub van Teneriffe deelt mede,
dat de luchtmacht van de rechtschen be
gonnen is Bilbao en omstreken te bombar
deeren, na het ultimatum van generaal Mo-
la, waarin de overgave van de stad werd
geëischt. Talrijke bommen warden gewor
pen op de fabrieken, depots en verdedi
gingswerken, waarbij ernstige schade werd
aangericht. Eenige benzinedepots vlogen in
brand.
DE BEMANNING VAN DE „ANDRA".
Nederlandsche regeering stelt een
onderzoek in.
Naar aanleiding van de onzekerheid wel
ke bestaat omtrent de schepelingen van de
„Andra" welk schip, zooals bekend, in de
Spaansche wateren tot zinken is gebracht
vernemen wij, dat de Nederland
sche regeering een onderzoek instelt naar
het lot der bemanning van genoemd schip,
voor zoover deze uit Nederlanders
bestaat.
VAN HET VATICAAN
'S PAUSEN GELUKKIG HERSTEL.
Het eerste autotochtje
Paus Pius IX heeft gisteren voor het
eerst na zijn ziekte weer een autotochtje
gemaakt door het park van het Vaticaan.
Zijn lijfarts volgde in een tweede auto.
Benoeming van nieuwe kardinalen?
De benoeming van mgr. Giuseppe Piz-
zardo tot Pauselijk legaat bij de Engel -
sche kroningsfeesten wordt als voorbode
beschouwd van de verheffing van dezen
prelaat tot de waardigheid van kardinaal.
Tevens meent men, dat de Paus in de
tweede helft van Mei een consistorie zal
houden, waarin de kardinaalshoed behal
ve aan mgr. Pizzardo, aan nog twee an
dere prelaten zal worden uitgereikt.
DUITSCHLAHD
Kerk en Staat
DE STRIJD OM DE CONFESSIONEELE
SCHOOL.
Twee herderlijke brieven.
In de Roomsch-Katholieke kerken te
Berlijn zijn gisteren twee herderlijke
brieven van mgr. Preysing, bischop van
Berlijn, voorgelezen. In den eersten brief
protesteert de bisschop tegen zekere re-
geeringsorders ten aanzien van de jeugd,
die volgens hem ten doel hebben, het
kerkbezoek door de kinderen te hinderen.
Volgens deze orders mogen de kinderen
in beginsel slechts eens per week naar de
kerk gaan, terwijl niemand hen daartoe
mag dwingen. Verder protesteert Prey
sing tegen de bepaling, volgens welke
kinderen geen bewaarscholen en kost
scholen, die onder leiding van leden vaa
godsdienstige orden staan, mogen bezoe-
keri.
In den tweeden brief maant de bis
schop de ouders opnieuw aan, den strijd
voor de confessioneele school voort te
zetten.
HET HOOGVERRAADPROCES TEGEN
DE KATHOLIEKE GEESTELIJKEN.
Tijdens de verhooren in het proces te
gen de zeven Katholieken voor het volks-
gerechthof zijn geen bewijzen aan den
dag gekomen voor de beschuldiging van
hoogverraad, die tegen den geestelijke
Roussaint was uitgesproken. Een der be
langrijkste feiten, die door den president
naar voren gebracht worden, is, dat de be
klaagde een communistisch periodiek ont
vangen heeft. De beklaagde herinnert
zich dit niet en de president valt hem aan
met de woorden: „Gelooft u dan, dat het
Hof dom genoeg is om uw uitvluchten te
gelooven?" Vervolgens noemt de presi
dent als bijzonder belastend feit, dat de
geestelijke het voornemen had een stu
diereis naar Rusland te maken. Waarom
niet liever naar Italië, zoo vraagt hij. Aan
het einde van het verhoor verklaarde de
geestelijke Roussaint nog, op vragen be
treffende zijn betrekkingen met de com
munisten, dat hij het voornemen heeft
gehad een oproep op te stellen, waarin de
Katholieke jeugd zou worden uitgenoodigd
een gemeenschappelijk front te vormen
met de communisten tegen het nationaal
socialisme. Hij heeft echter geen uitvoe
ring gegeven aan dit voornemen.
De zitting is verdaagd tot Maandag.
iNEERLAND'S GROOTSTE PASSAGIERSSCHIP, DE „NIEUW AMSTERDAM", IS ZATERDAG ONDER GEWELDIGE BE
LANGSTELLING DOOR H. M. DE KONINGIN VAN DE WERF DER ROTTERDAMSCHE DROOGDOK MAATSCHAPPIJ
TE WATER GELATEN.
