DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Mexico, het land der
eeuwige revolutie
28ste Jaargang
VRIJDAG 2 APRIL 1937
No. 8688
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekJ 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, t>jj
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoon: 0.50
door Prof. Dr. FRIEDRICH MUCKERMANN S.J., Rome.
De jongste Encycliek van den H.
Vader over Mexico heeft weer de
volle aandacht van heel de wereld
doen vestigen op dat land der
Eeuwige Revolutie, waar de Ka
tholieken reeds jarenlang aan een
heftige vervolging zijn blootge
steld.
In onderstaand artikel wordt uit
eengezet, hoe de Vrijscharen der
„Christeros" tot zelfverdediging
van hun heiligste rechten naar de
wapens hebben gegrepen en
thans blijkbaar dusdanige suc
cessen behalen, dat him optreden
Cardenas tot heengaan zal dwin
gen, waarmee voor Mexico een
nieuwe phase zal w cttden ingeluid.
De Katholieken in de heele wereld staan
steeds aan allerlei aanvallen en verdacht
makingen bloot. Nu eens wordt hun geloof
verachtelijk genoemd, als een godsdienst
van lafaards, die nooit tot een kloekmoe
dige daad durven overgaan. Doch, zoodra
de Katholieken gedwongen worden om
naar de wapens te grijpen, verwijt men
hun met een schijnheilig gebaar, dat ze
verraad plegen aan de wet der liefde.
Doch de waarheid is, dat het Katholi
cisme zoowel het een als het ander in toe
passing weet te brengen, zoowel het ge
duldig verdragen als het strijden voor
haar recht. Slechts het recht zal beslissen
tot welk middel het zijn toevlucht neemt.
Eerst dan mag men geduldig verduren
lafheid noemen, wanneer het over de gren
zen van het redelijke heen tot onderwer
ping leidt onder een tyrannie van wille
keur.
Zoo hebben de Katholieken thans op
nieuw de wapens ter hand genomen. In
1929 waren ze gehoorzamend aan de Bis
schoppen uit hun schuilplaatsen in de ber
gen te voorschijn gekomen en hadden ze
hun stellingen prijsgegeven en jachtge
weren ingeleverd; in verbeten woede wa
ren ze met op elkaar geklemde tanden
naar hun Ranchos (boerderijen) terugge
keerd. „De vervolging is beëindigd" had
de regeering tegen de Bisschoppen gezegd,
toen ze geen andere uitweg meer wist om
het volk te kalmeeren. Nog maar al te
weinig is men er in Europa van op de
hoogte, wat er van deze beloften is te
recht gekomen en hoe de vrijwillig terug
gekeerde katholieken weer worden ver
volgd, hoe de priesters weer werden ver
jaagd, de kerken gesloten, en hoe God op
nieuw aan de verachting werd prijsgege
ven.
President Calles moest het veld ruimen,
doch in zijn plaats kwam Cardenas, die
een Stootbrigade der Communistische
volksbedervers meebracht, die in de ver
schillende departementen hun intrek na
men. Toen de maat vol was, toen zelfs de
school een haard van moreele verwording
en zedelijk bederf was geworden, namen
de vaders en de jonge mannen hun messen
en pistolen weer van den muur en trok
ken zij weer de bergen in. Ditmaal zouden
zij niet terugkeeren voor dat de zegepraal
volkomen zou zijn.
Waar 25 jaar geleden Pancho Villa de
vlag neerplantte der sociale vrijheid, die
thans in een geestelijke slavernij veran
derd is, zullen thans de Christeros de ba
nier van een grootere godsdienstige vrij
heid heffen. En inplaats van de Cucaracha
zingen ze hun onbeholpen, eenvoudige
maar van vurigheid trillende hymnen ter
eere van Christus Koning:
Que Viva mi Christo
Que Viva mi rey
Que impere doquera
Triumfante su ley.
Dat Christus Koning leve!
Dat hij voortaan moge heerschen,
En dat zijn wetten mogen triumfeeren!
Jammer genoeg kunnen wij U niet een
blik laten slaan in de kranten van deze
vrijheidsbeweging. Zijn dat wel kranten?
Men zou meenen dat men bontgekleurde
reclamebiljetten voor zeep of schoensmeer
in handen had. Armzalig slecht gedrukte
blaadjes, waarboven heel laconiek prijkt:
„Prijs naar verkiezing, vanaf 1 centime
tot in het oneindige"....
„Reconquista", „Pro Patria", „La Trin-
chera" heeten ze. Niemand weet waar ze
feitelijk verschijnen, maar ze fladderen
over het heele land en ze worden zelfs tot
in de hoofdstad verspreid. Zij zaaien het
zaad van vertrouwen, vastberadenheid en
hoop op de eindoverwinning. De berichten
in deze blaadjes herinneren ons aan de
romantiek, die we in onze jongensboeken
vonden, maar hier is alles droeve ernst en
bloedige werkelijkheid. Er wordt haast
geen gewag gemaakt van de ontberingen
welke deze bevrijders „Libertadores" moe
ten verduren: honger en dorst, koude
nachten op de hoogvlakten, gloeiende
hitte bij de kraters en in de vlakten. Maar
uit de pijnlijke nauwkeurigheid waarmee
deze „Christeros" de voorwerpen, die wer
den buitgemaakt, opsommen, doet ons be
grijpen, hoe waardevol zelfs de geringste
voorwerpen zijn voor deze Vrijscharen.
„Libertadores" bezetten de terpetijnfa-
briek „Michoavana" waarbij zij twee ge
weren, een hoeveelheid munitie, eenig
mondvoorraad en een partij kleeren wis
ten buit te maken".
„De zoogenaamde Gouverneur van Que-
retaro werd door de Nationale Vrijscharen
beschoten. Hij vluchtte naar Tolimom,
doch moest drie gezadelde paarden ach
terlaten".
Deze vrijscharen duiken nu hier dan
weer daar op, doch ze trekken door heel
het land. Hun aantal wordt voortdurend
grooter; dat is boven allen twijfel verhe
ven. In niet minder dan 10 staten beheer-
schen deze „Libertadores" reeds bepaalde
streken, waar de regeeringsambtenaren
zich niet meer durven wagen. Toen enkele
maanden geleden een vliegtuig der regee
ring door deze Vrijscharen naar beneden
werd geschoten, en in de officieele mede
deelingen der regeering werd gemeld, dat
er een vliegtuig werd „vermist", schreef
de Commandant der Vrijscharen in be
doeld gebied, waar het vliegtuig was neer
gehaald, een brief aan Generaal Lopez,
waarin hij de regeeringstroepen uitdaag
de, om hpt vliegtuig, dat op een bepaalde
plaats in de Sierra de Zacatecas lag, te
laten afhalen, als hij dat durfde. Maar
het vliegtuig staat nog steeds als „vermist"
vermeld.
Zelfs de regeeringsbladen kunnen de
successen der Christeros niet langer ont
kennen. Ze moeten toegeven, dat er in
Guanajuato, Michoacan, Queretaro, Oax-
aca, Zacatecas, Durango, Puebla, Jalisco,
Chiuhuahua, ja zelfs in het regeerings-
district, in de onmiddellijke nabijheid der
hoofdstad verwoede gevechten worden ge
leverd. In het begin van dit jaar bezetten
de „Libertadores" de steden Teocoltiche
en Ocotlan en meer dan eens moest de
centrale regeering de treinen uit Amerika
langs een omweg naar de hoofdstad lei
den, opdat de „Yankis" toch maar zeker
naar Mexico zouden blijven komen, om
zich te overtuigen, dat er daar van kerk
vervolging toch geen sprake is.
Onder de Katholieke bevolking is over
al een opbloei van het godsdienstig leven
waar te nemen, zelfs onder de lauwe Ka
tholieken der Zuidelijke Staten. De vonk
van het krachtdadig verzet schijnt op de
heele bevolking te zijn overgeslagen. Het
feit, dat de bevolking met geweld de ker
ken in Vera Cruz en Orizaba heeft ge
opend, is daarvoor het beste bewijs. De
regeering heeft weliswaar reeds amnestie
in het vooruitzicht gesteld, om deze storm
te doen bedaren, maar hun beulen hebben
de kaarten te snel open en bloot op tafel
gegooid. Lauro Rocha, de eerste generaal
der „Libertadores", die in het volste ver
trouwen van de goede bedoelingen der
regeering in verband niet de beloofde am
nestie onderhandelingen aanknoopte, werd
in zijn slaap door de politie vermoord.
Daarom zal de strijd blijven voortduren
totdat deze guerilla tot een eenheids front
wordt, dat de Roode Dictator zal dwingen
om af te treden.
Alle teekenen wijzen reeds in deze
richting: men schijnt alleen nog te wach
ten op een wenk van het Kapitool te
Washington.
HET DRAMA TE ROTTERDAM.
Nu vanmorgen de officieele gegevens
omtrent het drama in het schoolgebouw
aan de Vierambachtsstraat te Rotterdam
voor een deel zijn losgekomen, is geble
ken, dat in het verslag van het drama te
Rotterdam (zie Gem. Ber., 4e blad), de
namen van den 40-jarigen opperman A.
K. en den 39-jarigen metselaar J. G. ver
wisseld zijn. Men gelieve dus de G. te le
zen voor K., en omgekeerd.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
EEN ERNSTIGE WAARSCHUWING.
De (A.R.) Standaard bevat de vol
gende ernstige waarschuwing tegen het Na-
tionaal-Socialisme:
„Wat den laatsten tijd elders is gebeurd
op het gebied van de bestrijding van het
nat.- socialisme moet dan nu toch wel
iedereen de oogen hebben geopend voor
wat er van die beweging is te wachten voor
de Christelijke Kerk.
Eerst kwam de open brief van den be
kenden protestantsch-Christelijken theoloog
Dibelius aan den Duitschen Minister Kerrl,
die onverbloemd en met heiligen ernst het
tafellaken met het nationaal-socialisme
doorsneed. Thans kwam een uitvoerige En
cycliek van den Paus, die nog uitvoeriger
en met niet minder indrukwekkenden ernst
den onverzoenlijken strijd tusschen Chris
tendom en nationaal-socialisme onder
streept. Het gaat hier niet om dogmatische
vraagstukken, waarin Roomsch-Katholiek
er Protestantsch Christendom verschillen.
De aan alle positieve Christelijke belijde
nissen gemeene grondwaarheden van het
Christendom zelf worden in den wortel
door het nieuwe heidendom aangetast.
Hoe warm wij ook met onze bedrukte
Christenen over de grens medeleven, wij
hebben dan toch het niet genoeg te waar-
deeren voorrecht toeschouwers en niet
deelhebbers bij dezen bangen strijd te mo
gen zjjn.
Maar des te onbegrijpelijker is het, dat
er nog steeds belijdende Christenen zijn,
die van de nat.soc. beweging ten onzent
eenig heil kunnen verwachten voor de
Kerk en 't Christendom in het algemeen.
Men laat zich dan in den zoeten waan wie
gen, dat het ten onzent, als de nat.-socia-
listen eens werkelijk macht zouden krij
gen, wel anders zou gaan dan het thans
in Duitschland gaat, en verwijst dan naar
de vervanging van de openhartige brochure
No. III door de tactische, in nagebootst-
Christelijke taal gekleede brochure No. V
en vergeet, dat ook in Duitschland de be
weging is begonnen met de verklaring, dat
men zich op positief-Christelijken grondslag
stelde.
Na wat er thans geschied is, bestaat er
zelfs voor den eenvoudigste geen veront
schuldiging meer voor het verleenen van
eenigen steun, in welken vorm dan ook, aan
een beweging, die daar, waar zij geen re
den meer heeft haar waren aard te bedek
ken, zoowel door 't reformatorisch als door
het Roomsch-Katholieke Christendom in
haar werkelijken inhoud en strekking is
geteekend en geoordeeld.
Elke steun en elke stem, aan deze bewe
ging gegeven, ook ten onzent, valt onder
datzelfde oordeel".
AARTSBISSCHOP VAN WESTMINSTER
MAANT TOT EENHEID.
De Aartsbisschop van Westminster mgr.
Hineley heeft bij gelegenheid van de 60e
jaarvergadering van den Bond van Jonge
Katholieken in de kathedraal van West
minister de katholieken aangespoord tot een
grootere eenheid.
„Ik spreek geheel overeenkomstig de in
structies die ik van den H. Vader heb ont
vangen", zoo verklaarde de Aartsbisschop.
„Wij strijden voor de vrijheid van ons
geloof. Aan den eenen kant wil men ons
dwingen om de knie te buigen en den af
god van het proletariaat te aanbidden en
in de Noorsche landen zouden we het Nor-
dische ras moeten aanbidden. Gij weet wat
er van de vrijheid in Mexico, Rusland en
Duitschland is terecht gekomen. Deze
Jeugdbetooging heeft ten doel om aan de
wereld te toonen, dat wij in dit land niet
van plan zijn om gehoor te schenken aan
de Communisten, noch dat wij een of an
dere extremistische leer op sociaal of eco
nomisch gebied zullen aanvaarden.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG IN
AMERIKA.
Gemiddeld vijf dooden per dag.
WASHINGTON, 2 April. (A. N. P.). Blij
kens zoo juist gepubliceerde cijfers zijn
verleden jaar in de Vereenigde Staten bij
botsingen tusschen treinen en automobie
len op onbewaakte overwegen gemiddeld
bijna vijf personen per dag gedood. Het
totaal aantal dooden bedroeg 1.786. Hier
bij komen nog 4.930 personen, die bij der-
nP-i_r-e on??lukken werden gewond.
Treinbotsing te Londen
ER ZOUDEN TWAALF DOODEN ZIJN.
Dertig a veertig gewonden.
Vanmorgen zijn nabij het Victoria-station
te Londen twee treinen op elkaar geloopen.
Volgens de eerste berichten zouden zes
personen gedood en verscheidene zwaar ge
wond zijn.
Al spoedig werd evenwel gevreesd, dat
er niet minder dan twaalf personen gedood
en dertig tot vijftig gewoind zouden zijn.
De beide treinen waren bezet met men-
schen, die zich naar hun werk begaven. De
eene trein reed in op den andere, die stil
stond. Een aantal wagens vloog uit de rails,
en tot overmaat van ramp kwam een der
rijtuigen in aanraking met een electrische
rail, waardoor een begin van brand ont
stond. Het vuur kan echter spoedig worden
gedoofd.
DE BRAND TE HAARLEM.
Eigenaar en twee zoons gearresteerd.
Zooals reeds onder Gem. Ber. gemeld,
is gisteravond in een grooten winkel in
de Romolenstraat te Haarlem, toen de be
woners niet thuis waren, brand ontstaan.
Buren ontdekten aan de achterzijde van
het huis een hevigen gloed en waarschuw
den de brandweer, die met twee stralen
op de waterleiding het vuur wist te be
dwingen. Een vertrek achter den winkel,
dat als opslagplaats gebruikt werd, brand
de geheel uit.
Daar in het huis een sterke benzine
lucht waargenomen werd, stelde de re
cherche een nauwkeurig onderzoek in,
dat den geheelen nacht werd voortgezet.
Op de plaats waar de brand is ontstaan,
werden benzine-bussen en petroleum, be
nevens een hoeveelheid houtwol gevon
den.
De politie heeft in verband hiermede
den 43-jarigen winkelier. D. en twee zoons
van 19 en 21 jaar gearresteerd. Zij worden
verdacht van brandstichting en zijn aan
de justitie overgeleverd.
KERKNIEUWS
STUDIEDAG MARIA-CONGREGATIES.
Te Noordwijkerhout.
Gisteren is een Studiedag van Dames-
Raadsleden van Maria-Congregaties ge
houden in het „St. Clemens Retraitehuis",
te Noordwijkerhout, onder voorzitterschap
van den hoogeerw. heer J. H. W. Bors-
boom, Deken van Noordwijk.
Na een onderlinge kennismaking en een
bezoek aan het Allerheiligste had de eerste
vergadering plaats.
Hierop sprak prof. dr. A. Steger over
„Een gewichtige taak voor de M. C. in
onze dagen". Spreker behandelde hierin
het aandeel der Congr. in de Voor God-ac
tie (van wel Comité prof. Steger voorzit
ter is).
In de tweede vergadering, 's middags,
behandelde de weleerv. heer J. A. van
Ettinger, Congregatie-directeur te Hille-
gom (St. Jozef-parochie), de practische ac
tie voor elke M. C. Spreker besprak aller
lei practische dingen, bevorderlijk voor
geregelden bloei der M. C.
Pater J. van Baarle C.SS.R., Directeur
van het Retraitenhuis, bepleitte vervolgens
het nut der retraites, en toonde aan de
verwantschap van het retraitewerk met
den, congregatie-geest. Spreker memoreerde
de gevoerde actie voor het retraitewerk
in de Congregatie, herdacht daarbij zijn
voorganger als Directeur, Pater Kuyt, die
daaraan den grooten stoot had gegeven.
Na een gemeenschapelijke thee was er
in de kapel completen en sluitingslof, met
medewerking van het congregatiekoor te
Hillegom (St. Jozef-parochie).
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kardinaal Pacelli over de Pauselijke
veroordeeling van het Communisme. (2de
blad).
De nationalisten vallen weer aan In het
Baskenland. Eerste succesvol optreden van
de „Java". (2de blad).
Rudolf Hess over het conflict met het
Vaticaan. (2de blad).
Weer een complot te Moskon. (2de blad).
Treinbotsing bij Londen. Verscheidene
dooden. (1ste blad).
BINNENLAND.
Gemeentewerkman le R'dam pleegt aan
slag op eeji collega en pleegt daarna zelf
moord. (4e en 1ste blad).
Twee broeders uit Wellerlooi over de
Duitsche grens gelokt en gearresteerd. (4de
blad).
Groentenhandelaar en twee zoons te
Haarlem gearresteerd, verdacht van brand
stichting. (4de blad en le blad).
De wereld
in vogelvlucht
Er komt weer meer leven in Spanje. In
het Noorden, in Biscaje, vallen de recht-
sche troepen van generaal Franco opnieuw
krachtig aan en hebben zij het front van
de regeeringsmilitie doorbroken. Of dit
succes blijvend zal zijn en vrucht zal ople
veren, moet worden afgewacht. Intusschen
gaat de regeering van Valencia voort met
Italië te beschuldigen van schending der
non-interventie-overeenkomst. Zij heeft
een aantal documenten verzameld en deze
gevoegd bij de nota's aan de non-interven
tie-commissie en aan de regeeringen te
Londen en Parijs.
Wij hebben er al eens meer op gewezen,
dat de schijn tegen Italië is en dat het al
leen uit angst voor een verstoring van' den
Europeeschen vrede is, dat men niet meer
werk maakt van het onderzoek naar de
gegrondheid der beschuldigingen.
Mocht het juist zijn, dat Italië de plech
tig gesloten overeenkomst had geschonden,
dan begint nien zich toch in alle ernst af
te vragen, welke waarde men moet toe
kennen aan verdragen welke met fascis
tische landen worden gesloten. Want naast
Italië staat Duitschland, dat blijkens de
evidente schending van het Concordaat op
dit punt ook al niet al te betrouwbaar
meer schijnt te zijn. Men heeft daar in
Engeland ook reeds op gewezen. De Duit
sche regeering blijft haar tactiek van zwij
gen volhouden en weet blijkbaar niets in
te brengen tegen de beschuldigingen van
den Paus. Wat Rudolf Hess gisteren in
Hamburg beweerde, kan men moeilijk aan
merken als een serieus antwoord. Hij wist
niet anders te vertellen, dan dat men met
„kleingeestig" getwist de beweging niet
tegen zou houden en dat „buitenlandsche
machten" probeeren om tweedracht te
zaaien. Welke erbarmelijke bedenksels.
Men kan nog beter heelemaal zwijgen.
VOOR IN NOOD VERKEERENDE
MISSIE VAN MGR. P. VERRIET
OP CURACAO
Bij een nagekomen gift ontvingen wij
volgend briefje:
„Ik kon werkelijk niet eerder offeren
voor de in nood verkeerende Missie van
Mgr. Verriet, maar hierbij wil ik u doen
toekomen 1.plus 5 cent, als u deze
gift na moet sturen. Een werklooze".
Zulk 'n vrijgevigheid en milddadigheid
is voorbeeldig!