VOX
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
WOENSDAG 31 MAART 1937
DE LEIDSCHE COURANl
TWEEDE BLAD - PAu. o
OPSTAND ACHTER DEN RUG VAN FRANCO?
Van de fronten
Wegens de scherpe censuur is het on
mogelijk een bevestiging te verkrijgen van
de geruchten, dat in Tetoean (Spaansch
Marokko), en in enkele Spaansche steden
een complot is ontdekt tegen generaal
Franco.
Alle- berichten uit Algeciras en La
Linea zijn aan een strenge censuur on
derworpen, zoodat het uiterst moeilijk is,
zich een juist beeld te vormen van de ge
beurtenissen en de oproerige beweging in
deze steden.
Nochtans wordt van betrouwbare zijde
vernomen, dat de militaire commandant
van La Linea door een vertrouwensman
van De Llano is vervangen.
Verder wordt gemeld, dat in Algeciras
en La Linea groote opwinding heerscht.
In eerstgenoemde stad zouden 27 man
schappen wegens deelneming aan de mui
terij zijn neergeschoten.
In Tetoean zouden vijftig personen, die
bij het complot betrokken waren, zijn ge
fusilleerd. Het aantal arrestaties zou ech
ter in de honderden loopen.
Volgens mededeelingen van de inlanders
hebben de executies plaats gehad in het
ongeveer 12 K.M. van Tetoean gelegen
Bousfiha.
Verder wordt nog gemeld, dat tien
manschappen van Franco's luchtmacht in
drie vliegtuigen uit Spaansch Marokko zijn
gedeserteerd, om zich bij de roode regee-
ringsstrijdkrachten in Spanje aan te slui
ten. Hun doel moet Valencia zijn.
De opstand tegen Franco zou te
gelijkertijd zijn uitgebroken te
Tetoean, Larache, Ceuta en ver
scheiden andere steden. De open
lijke rebellie was vastgesteld op
3 April a.s., aldus meldt nader een
Spaansch persagentschap.
Reeds zouden, na de ontdekking
van het complot te Tetoean, 1150
personen zijn gearresteerd.
GENERAAL FRANCO NAAR TETOEAN
VERTROKKEN?
Men meldt uit Gibraltar: het is onmo
gelijk bevestiging te verkrijgen van het
gerucht volgens hetwelk generaal Franco
uit Spanje naar Tetoean zou zijn ver
trokken.
Men is evenwel van meening, dat dit
bericht niet zonder nader onderzoek moet
worden in den wind geslagen.
Talrijke personen van Britsche en an
dere nationaliteit, uit Tanger, zijn te Gi
braltar aangekomen. Zij verstrekten me
dedeelingen over het. complot, dat in Te
toean zou zijn ontdekt en waarbij om
streeks duizend personen betrokken zou
den zijn geweest. Een honderdtal officie
ren zou gefusilleerd zijn. De meesten hun-
nej maakten deel uit van het luchtleger.
De samenzweerders zouden verraden zijn
doof een Arabischen kok.
MEDEDEELINGEN VAN DE
OPSTANDELINGEN
Het grootste hoofdkwartier der opstan
delingen deelde mede, dat gisteravond 8
uur de toestand als volgt was:
Noordel ij ke legers: licht geweer
vuur bij de vijfde divisie. Nabij Saelices
zijn 26 personen naar de rechtschen over-'
geloopen, waaronder een kapitein, een lui
tenant van de artillerie en een dokter. De
zesde divisie maakte zich in een gevecht
bij Lorilla meester van zestig geweren en
een groote hoeveelheid handgranaten. Aan
het front van de achtste divisie was de ar
tillerie actief. Van de divisies Soria en
Aviia valt niets te melden.
De legergroep voor Madrid:
een nachtelijke aanval van^de regeerings-
troepen op Mujada Honda werd met groo
te verliezen voor den vijand afgeslagen.
Den geheelen nacht hoorde men het ge
kerm van ue gewonden, welke door de
regeeringslrcepen op het slagveld waren
achtergelaten. Aan het front bij Madrid
zijn 24 soldaten en 12 burgers naar de
rijen van Franco cvergeloopen.
Zuideljke legers: in den sector
Orgiva viel de regeeringsmilitie zonder
succes de stellingen van de rechtschen bij
Bulion aan. In den sector Cordova blijft
het slecht weer en de toestand der wegen
maakte elke actie onmogelijk.
De luchtmacht: deze bombardeer
de het vliegveld Andujar van de regeering
en vernielde hier twaalf toestellen.
Radio-Sevilla ontkende categorisch de
berichten, welke de regeering draadloos
verspreidde en volgens welke de regee-
ringstroepen in den sector Pozoblanco
successen zouden hebben behaald. Alle
wegen naar de plaats zijn nog door de
Rechtschen bezet. Bovendien rukken de
troepen van Franco op in de richting van
Andujar.
Radio-Burgos deelde mede, dat in den
sector Guadalajara de regeeringstroepen
tot den aanval zijn overgegaan, de twee
en twintigste in veertien dagen. Ook deze
aanval liep op niets uit.
In alle sectoren aan de Jarama en in
Guadalajara zijn de artillerie-gevechten
hervat. Verscheidene granaten zijn in het
centrum van Madrid gevallen en hebben
aanzienlijke schade veroorzaakt, o.a. in
Gran Via, in de Alcala-straat en op de
Puerta del Sol.
MEDEDEELINGEN VAN
REGEERINGSZLJDE
Het ministerie van luchtvaartv deelde
gisteravond negen uur mede, dat de lucht
macht van cle regeering krachtig heeft
gewerkt in het Zuiden. Maandag werden
de kazernes in het dorp Montoro en een
cunvooi van 300 auto's der opstandelingen
bij Alcaracejos gebombardeerd. Dinsdag
bombardeerden twaalf vliegtuigen de stel
lingen van den vijand bij Penaroya, ver
volgens de dorpen Pueblo Nuevo del Ter
rible, Villa del Rio en het station van
Montoro en tenslotte nog een convooi van
dertig wagens op den weg naar Espiel na
bij Alcaracejos. Omstreeks half zes in den
avond bestookten de vliegtuigen nogmaals
Montoro en Villa del Rio. Alle aanvallen
werden nauwkeurig uitgevoerd. De con
centraties van den vijand bij Villa Neuva
del Duque werden gedecimeerd.
Aan het front van Aragon bombardeer
den de vliegtuigen in den afgeloopen nacht
de fabriek Sabinanigo in de provincie
Huesca, welke door de opstandelingen
wordt gebruikt voor de vervaardiging van
springstoffen. Veertig explosieve bommen
en een honderdtal brandbommen werden
op de fabrieken geworpen, met het gevolg
dat een deel van het gebouw in vlammen
opging.
Verder wordt gemeld, dat de torpedo
jager „Jose Luis Diez" slaags is geraakt
met twee oorlogsbodems van de opstande
lingen. Men gelooft dat deze schepen ge
troffen werden door de projectielen van
de „Jose Luis Diez". De torpedojager is
doorgevaren naar Santander.
Uit Andujar wordt vernemen, dat de
regeeringstroepen gisteravond omstreeks
zes uur de dorpen Alcaracejos en Villa
Nueva del Duque in storm hebben geno
men. Talrijke gevangenen, vooral Moo-
ren, vielen in handen van de regeerings
militie, welke bovendien een groote hoe
veelheid oorlogsmaterieel buitmaakte.
De opstandelingen boden slechts gerin
gen tegenstand.
FRANSCH STOOMSCHIP DOOR
OPSTANDELINGEN AANGEHOUDEN.
Het Fransche s.s. „Cap Falcon", komen
de van Algiers met een lading van 2000 ton
wijn, kurk en graan, is gistermorgen door
vaartuigen der Spaansche opstandelingen
op 15 Mijl ter hoogte van Santander ge
praaid, nadat een granaat op het schip
was afgeschoten.
Nadat de aanvallers gezien hadden, dat
zij met een Fransch schip te doen hadden,
lieten zij dit zijn weg vervolgen.
De kapitein van de „Cap Falcon", die
gistermorgen Bayonne is binnengeloopen,
verklaarde, dat zijn sdiip omringd werd
door de Spaansche booten, die hun kanon
nen alle op de „Cap Falcon" hadden ge
richt.
Het feit, dat opnieuw een Fransch schip
gepraaid is en gebombardeerd, heeft in het
gebied van Bayonne groote verontwaardi
ging gewekt.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
DE HONGERSNOOD IN TSJETSJOEAN.
Dagelijks sterven honderden personen.
Uit berichten, welke uit de door hongers
nood geteisterde districten in de provin
cie Tsjetsjoean te Peking binnenkomen,
blijkt dat de tot nog toe genomen hulp
maatregelen niet veel resultaat gehad heb
ben.
Dagelijks sterven honderden personen
van honger.
Het hevigst wordt het Tsing Hau-dis-
trict geteisterd.
MIJNGASONTPLOFFING IN ROEMENIE
Bij een mijngasontploffing in de Vulcana-
mijn in Transsylvanië zijn drie arbeiders
gedood, vijf zwaar en talrijke andere licht
gewond.
DE AARDE TRILT IN ZUID-AMERIKA
Te Santiago (Chili) zijn sterke aard
schokken gevoeld, die in hevigheid deden
herinneren aan die welke verleden
Woensdag te Valparaiso plaats vinden.
Voor zoover kon worden nagegaan zijn
er evenwel geen persoonlijke ongelukken
te betreuren. Ook is er geen schade aan
gericht.
Ook te San José in Costarica werd de
bevolking door aardschokken opgeschrikt,
waarbij de huizen echter evenmin bescha
digd werden.
BUITENLAND
BELGIE
VLAAMSCHE STEUN AAN REX
Accoord slechts op enkele punten.
De leider der Vlaamsche Nationalisten,
De Clercq, heeft verklaard, dat zijn partij
Degrelle op 11 April volledigen steun zal
verleenen. Hij voegde hieraan toe dat de
overeenkomst tusschen Rexisten en Vlaam
sche Nationalisten öf volledig öf in het ge
heel niet bekend zal worden gemaakt.
Beide partijen, die op bepaalde punten
samengaan, blijven geheel zelfstandig.
ENGELAND
BLIJFT DE KONING VOORLOOPIG
NOG IN ENGELAND?
De „Dailly Mirror" schrijft dat de Koning
en de Koningin besloten hebben geen be
zoek te brengen aan de dominions, onmid
dellijk na de kroning, zooals eerst het plan
was. In hun plaats zullen de Hertog en de
Hertogin van Kent een bezoek van acht
maanden brengen aan Australië, Nieuw
Zeeland en Zuid-Afrika.
Zooals men weet is ook de plechtige
kroning van den Koning tot Keizer van In-
dië te New Delhi uitgesteld. Als reden
wordt opgegeven, dat de Koning Engeland
niet wil verlaten in het eerste jaar van zijn
regeering.
Een onaantastbaar inkomen
is een NATIONAAL BELANG
Sluit daarom een
RAAD VAN ARBEID
DUITSCHLAND
DE NIEUWE AUTOWEG BRUSSEL-
PARIJS
Een winst van 40 kilometer
Naar de correspondent van de N. R. Crt.
te Brussel meldt, wordt door den dienst
van Bruggen en Wegen (Waterstaat), op
het Belgische vak van den nieuwen auto
weg BrusselParijs, hard gewerkt ten
einde tegen einde Mei of begin Juni tot
de inwijding te kunnen overgaan.
De afstand tusschen de twee hoofdste
den zal alsdan enkel nog 275 k.m. bedra
gen wat 40 km. minder is dan het huidige
traject. De nieuwe weg loopt over Senlis,
Compiègne, Noyon, Ham, Saent-Quentin,
Mauroy, Maretz, Bavay en Mons (Bergen)
en volgt, over een vrij groote lengte, het
tracé van een oude Romeinsche heirbaan.
IS DE TASMAANSCHE WOLF
UITGESTORVEN?
De wereld telt waarschijnlijk sinds eeni-
gen tijd een diersoort minder.
Het is de Tasmaansehe wolf of tijger,
waarvan men sedert een paar jaar niet
HET CONFLICT MET DE H. STOEL.
Een onderhoud verwacht tusschen
Hitler en Von Bergen.
Men verwacht, dat Hitier te Berlijn zal
terugkeeren. Men meent, dat hij een onder
houd zal hebben met Von Bergen, den
Duitschen ambasadeur bij het Vaticaan, die
zich nog te Berlijn bevmdt, waarheen hij
zich, na de publicatie van de Encycliek heeft
begeven.
Tijdens de Paaschvacantie heeft Hitler te
Berchtesgaden een onderhoud gehad met
Von Neurath over den toestand van de bui
ten landsche politiek en in het bijzonder over
de betrekkingen met het Vaticaan. Men ge
looft, dat Hitier zich uit Berlijn naar het
Rijnland zal begeven.
MEDIO APRIL BISSCHOPPEN
CONFERENTIE TE FULDA?
In gewoonlijk welingelichte kringen ver
luidt, dat kardinaal Bertram van Breslau
voornemens is de Duitsche kardinalen en
bisschoppen medio April voor een speciale
bijeenkomst naar Fuida te roepen, ten ein
de te confereer en over de kerkelijke moei
lijkheden met de regeenng. Men ziet dit als
den eerstvolgenden stap van de katholieke
kerkelijke autoriteiten. Vernomen wordt,
dat kardinaal Bertram in den loop vari de
vorige week de bisschoppen van München
en Berlijn naar Breslau heeft uitgenoodigd
om met hen te spreken over het vraagstuk
der katholieke scholen.
VERZOENING TUSSCHEN HITLER
EN LUDENDORFF.
Waardeering voor eikaars werk.
Hitier en generaal Ludendorff hebben,
teneinde moeilijkheden en misverstanden
uit den weg te ruimen, een langdurig on
derhoud gehad, dat tot het gewenschte re
sultaat heeft geleid. Ludendorff heeft daar
bij naar voren gebracht, hoeveel waardee
ring hij heeft voor de reddende hand van
Hitler, die het „Schandpakt" van Versail
les punt voor punt vernietigd heeft. Hij
juicht het vooral toe, dat volk en staat
wederom weerbaar zijn en meester aan den
Rijn. Voorts sprak hij over zijn arbeid,
welke ten doel heeft het volk in geestelijk
opzicht tot een eenheid te maken, opdat
het tegen zijn ernstige taak zal zijn opge
wassen.
De Rijkskanselier vertelde over zijn er
varingen en zeide zich er over te "verheu
gen, dat het Derde Rijk .en zijn weermacht
thans weer in vertrouwelijk persoonlijk
contact met den veldheer uit den wereld
oorlog staan, zocals dat eens het geval is
geweest met het oude leger in den wereld
oorlog en de strijders van 9 November
1923.
ITALIË
HET BLOEDBAD TE ADDIS ABEBA.
Het „Times"-bericht wortlt een
verzinsel genoemd.
Het agentschap Stefani noemt bet in de
„Times" van gistel-morgen gepubliceerde
artikel over de gebeurtenissen te Addis
Abeba naar aanleiding van den aanslag op
één exemplaar meer heeft ontmoet, zoo
dat men vreest, dat de soort uitgestorven
is. Men heeft thans maatregelen genomen,
len einde zich van de al of niet juistheid
van dit vermoeden te vergewissen, daar
dit zeldzame dier van groot belang voor
de wetenschap is.
In gevangenschap bezit men namelijk
niet één exemplaar van den Tasmaan-
schen wolf, een buideldier, dat, wat zijn
bouw betreft, veel weg heeft van een
hond of een wolf, terwijl op zijn rug stre
pen voorkomen, die aan een tijger doen
denken. Herhaaldelijk hebben dierentui
nen hooge prijzen er voor geboden, doch
de Tasmaansehe regeering heeft den lit-
voer van inheemsche dieren verboden,
Graziani een aaneenschakeling van verzin
sels.
Het Italiaansche nieuwsbureau verklaart
dat het bericht, dat tweehonderd Italiaan
sche soldaten en miliciens in verband met
wraakmaatregelen, welke op 19 Februari
zijn genomen, uit Abessmië zijn gezet, on
waar is. Evenmin is het waar, dat maar
schalk Graziani zich nog steeds in het zie
kenhuis bevindt. Integendeel, aldus Stefani,
hij heeft reeds lang weder, volkomen, ge
nezen, zijn intrek in zijn paleis genomen.
De tientallen wonden, veroorzaakt door gra
naatscherven, zijn gehee' genezen.
Voorts wordt ontkend, dat de door brand
veroorzaakte schade aanzienlijk is, daar
men slechts de toekoels, waarin wapens en
muniti«voorraden werden aangetroffen, in
brand gestoken heeft. Het is, vervolgt Ste
fani, eveneens onwaar, dat de Italianen in
het wilde weg geschoten hebben, en dat bij
vergissing verscheidene Italianen zijn ge
dood.
Evenmin is het juist, te zeggen dat de
Italiaansche politiek bestaat in het sluiten
van alle niet-Italiaansche handelshuizen,
want men sluit, én terecht, buitenlandsche
zaken, die, onder het voorwendsel handel
te drijven, in werkelijkheid spionnage be
oefenen tegen Italië.
Het agentschap ziet in deze berichten,
die naar het veronderstelt te Dzjiboeti of
Londen verzonnen zijn, een „nieuwe uiting
van de leugencampagne, die tegen Italië
wordt gevoerd".
Ook de „Giornale d'Italia" keert zich in
een hoofdartikel tegen de beweringen van
de „Times" en weerlegt o. m. uitvoerig de
beschuldigingen inzake de sluiting van bui
tenlandsche handelshuizen.
BRITSCH-INDIE.
TROEPEN IN INDIë OVERVALLEN.
Opnieuw gevechten in Waziristan.
Britsche troepen zijn op den weg naar
Miralirazmak in Waziristan door 300 k 400
leden van een vijandigen stam aangevallen.
Tijdens het hierop volgende gevecht zijn
twee Britsche en twee Indische officieren
gedood. Eén Britsche en één Indische offi
cier werden gewond. Voorts werden negen
tien Indische soldaten en één Britsche sol
daat gedood en acht en dertig gewond.
Naar het D. N. B. nog verneemt, waren
de aanvallers aanhangers van den fakir
van Ipi.
Sedert November van het vorige jaar zijn
in totaal 39 leden van het Britsch-Indisohe
leger gedood en 130 gewond.
AMERIKA
UITBREIDING VAN ARBEIDSCONFLICT
VERWACHT.
Indien de gemengde commissie, waarvan
Lewis deel uitmaakt, niet tot overeenstem
ming komt ten aanzien van een nieuwe
overeenkomst over arbeiosloonen en werk
tijden of ten aanzien van verlenging der
oude overeenkomst, is het mogelijk, dat
400.000 arbeiders in de bitumineuze steen
kolenmijnen in staking zullen gaan.
„SIT-DOWN"-STAKING IN
EEN FABRIEK IN VIRGINIA.
In totaal 1300 arbeiders zonder werk
gekomen.
In de fabriek van de Industrial Rayon
Corporation" te Corington (Virginia) is een
„sit-down"-staking uitgebroken, waardoor
de arbeid moest worden stilgelegd In totaal
zijn 1300 arbeiders hierdoor zonder werk
gekomen.
AMERIKA'S GERECHTSHOF ZWENKT.
Een succes voor Roosevelt.
n
Het opperste gerechtshof heeft de volgen
de uitspraak gedaan:
lo. Het hof heeft met vijf tegen vlei
stemmen de wet van den staat Washington
waarbij minimum-loon voor vrouwen werd
vastgesteld, grondig verklaard.
2o. Het hof heeft de herziene wet van
Frazier èn Lemke, waarbij een moratorium
van drie jaren wordt toegestaan voor de
vervallen verklaring van hypotheken op
landerijen grondwettig verklaard, en
3o. Het hof heeft den eisch der Virginia
Railways, de wet, waarbij het spoorweg
personeel het recht van collectieve onder
handelingen werd gegarandeerd, in strijd
met de grondwet te verklaren, afgewezen.
De Speaker van het Huis van Afgevaar
digden, Bankhaad, heeft gisteren zijn mee
ning omtrent de beslissingen welke door
het hoogste gerechtshof te Washington in
zake de minimumloonen voor vrouwelijke
arbeiders in den staat Washington zijn ge
nomen, kenbaar gemaakt Hij verklaarde,
dat dit vonnis een einde maakt aan een si
tuatie die president Roosevelt het nie
mandsland had gekenschetst, en waarin
noch de betreffende staat, noch de federale
regeering iets kon uitrichten.
EEN NIEUWE FEESTDAG IN DE
VER. STATEN.
President Roosevelt heeft een decreet uit
gevaardigd, waarbij een nieuwe feestdag
wordt ingevoerd, n.l. de legerdag".
Deze feestdag zal worden gevierd op
o April.
Iu een presidentieele proclamatie wordt
den militairen autoriteiten gelast zooveel
mogelijk samen te wrken met de burger
lijke autoriteiten voor de viering van dit
nieuwe feest.
Men vermeldt niet, dat 6 April de twin
tigste verjaardag is van de oorlogsverkla
ring van de Vereenigde Staten aan de cen
trale mogendheden.
JAPANSCHE SPIONNAGEORGANISATIE
ONTDEKT.
Reuter meldt uit Los Angeles: De politie
meent een spionnageorganisatie op het
spoor te zijn gekomen. Na een messenge
vecht tusschen twee Japanners ontdekte zij
n.l. in een gegrendelde kamer bij een hun
ner een draadloozen zender, kaarten van de
versterkingswerken op Hawaii en een kaart
van het watervoorzieningssysteem van Los
Angeles.
JAPAN
Het parlement ontbonden.
Op voorstel van den minister
president Hayashi heeft de Keizer
het parlement ontbonden
Hayashi verklaarde dat de poli-
ke partijen het aannemen van
uiterst belangrijke wetten tegen
hielden.
De verkiezingen voor de nieuwe
volksvertegenwoordiging zullen 30
April a.s. worden gehouden.
De Regeering heeft een communiqué ge
publiceerd, waarin wordt uiteengezet, dat
zij zich genoodzaakt heeft gezien den Kei
zer voor te stellen het parlement te ont
binden, aangezien de afgevaardigden den
ernst van den huldigen toestand niet be
grepen. Op het oogenblik wordt de groot
ste samenwerking vereischt tot verbetering
van de parlementaire beginselen. De syste
matische obstructie van de parlementsle
den verhinderde het doorvoeren van be
langrijke maatregelen, welke betrekking
hadden op de landsverdediging en op het
economische evenwicht van het land.
Het communiqué voegt hieraan toe, dat
dit gebrek aan ernst bij de parlementsle
den de beweging ten gunste van een her
vorming van het parlement, welke in het
land is ontstaan, rechtvaardigf.
De Regeering doet ten slotte een beroep
op het geweten van het land en vraagt
met haar samen te werken om de huidige
moeilijkheden te boven te komen.
CHINA
HOPEI GEDRAAGT ZICH ALS
ZELFSTANDIGE STAAT.
Naar men verneemt, hebben de regee
ring van Mandsjoekwo en het bestuur van
Hopei besloten om diplomatieke vertegen
woordigers uit te wisselen. Deze beslissing
maakt een erkenning van de absolute on
afhankelijkheid van Hopei noodzakelijk.
Hoe Nanking hierop reageert is tot op he
den niet bekend.
NED. OOST-INDIE
NIEUWE HOOFD VAN HET
PAKOE ALAMSCHE HUIS.
Plechtige insiallatic.
Heden heeft het nieuwe hoofd van het
Pakoe Alamsche huis, Fangeran Soerjodi-
logo, de Akte van Verband geteekend.
Te ongeveer half tien verzamelden zich
ten paieize van den gouverneur van Djocja-
karta alle ambtenaren van het binnen-
landsch bestuur. Even later arriveerde
Pangeran Soerjodilogo, vergezeld van zijn
oom, Pangeran Aario Soerjaninprang en
den regent Patih-Pakoe Alam, regent Adi-
karta, benevens den Penghoelo-Pakoe Alam
Te tien uur betrad de gouverneur de
troon-zaal, aangekondigd door hoorngeschal;
hij was vergezeld van den gewestelijk
secretaris.
De gouverneur stelde Pangeran Soerjodi
logo in kennis met de beschikking, door de
Regeering genomen, om hem te benoemen
tot hoofd van het Pakoe Alamsche huis.
Vérvolgens werd de akte van verband in
het Hollandsch en in het Javaansch voor
gelezen en, na beëediging. onderteekend en
gestempeld.
Tenslotte hield de gouverneur een korte
toespraak, waarin hij wees op het gewicht
van de afgelegde en beëedigde verklaring.
7. Ta a .«e aanae
9at,es
Belast zich met den
aan- of verkoop van
e-fecten en staat U
H gaarne ter zijde met
inlichtingen omtrent
aandeelen of obli-
1993