Ons offensief
DE POLITIEKE TOESTAND
IN HONGARIJE.
Heeren Zak- of Armband Horloge
of Dames Armband Horloge
WOENSDAG 10 MAART 193/
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 11
De kansen van het Nationaal-
SociaJisme.
(Van onzen Hongaarschen Correspondent).
BUDAPEST, 6 Maart 1937.
Al£ een donderslag bij helderen hemel
zijn daar eensklaps in de internationale
persberichten opgedoken, die niets meer of
minder willen suggereeren, dan dat wij
hier op het laatste moment aan een poli-
tieken putsch ontsnapt zijn.
Voor de ingewijden en voor hen, die
eenigszins bekend zijn met den geest van
het semi-officieele bureau, dat met deze
sensationeele berichtgeving Hongarije in
opspraak bracht, en ook voor het geheeie
courantenlezend publiek van Hongarije,
ontsluieren deze berichten geen angstig be
waarde geheimen en zijn zij niet zoo sen
sationeel, als men ze gelieft voor te stellen.
Reeds tijdens het Gömbös-bewind, heeft
de oppositie tal van malen op het dreigen
de gevaar gewezen. Tal van Hongaarsche
bladen hebben daaraan vele uitvoerige ar
tikelen gewijd. Nog op 18 Februari j.l. werd
de verderfelijke invloed van de M.O.V.E.
in een hoofdartikel van de Pesti Hirlap
openlijk gebrandmerkt.
Het is intusschen een openbaar geheim,
dat de politieke erfenis van Gömbös wei
nig vreugde bracht. Minister-president Da
ranyi, aan wien de teugels van het bewind
werden toevertrouwd, stond onmiddellijk
voor zeer groote moeilijkheden vanwege de
tegen elkaar botsende stroomingen in de
Eenheidspartij en het door de oppositie op
gezegde vertrouwen.
Bij zijn pogingen om aan het land, be
halve Italië, nog een machtigen vriend te
bezorgen, heeft Gömbös te veel geluisterd
naar het zoet gefluit van den nationaal-
socialistischen vogelaar. De figuur van Hit-
Ier imponeerde Gömbös waarschijnlijk nog
meer dan die van Mussolini. Aan de goede
bedoelingen van Gömbös twijfelde men
niet, maar zijn eerzucht dreef hem in een
gevaarlijke richting, waaruit een terugkeer
niet meer mogelijk was. Als leider van de
Eenheidspartij voelde hij zich oppermach
tig. Steeds vaster kwam hij in de greep
van een aantal paladijnen, de uiterste
rechtervleugel, die hem tot Führer wilden
verheffen, doch er reeds op rekenden, zelf
met de vette en invloedrijke posten te wor
den beloond.
Met zijn vurige sympathieën voor het
Nationaal-Socialistische Duitschland dacht
Gömbös zich tevens een machtigen bond
genoot te hebben verworven in zijn strijd
voor de herziening van het rampzalige Ver
drag van Trianon, waaronder Hongarije zoo
zwaar gebukt gaat. Diep was dan ook de
teleurstelling, drie maanden geleden ge
wekt door een artikel van Rosenberg in de
„Völkische Beobachter", waarin het Duit-
sche standpunt in deze kwestie werd uit
eengezet. Voor velen in Hongarije zijn toen
de oogen opengegaan.
Hoe heeft men ook zoo dwaas kunnen
zijn, te hopen, dat Duitschland zou mede
werken aan het herstel van Hongarije. Met
de beraamde inpalming van Oostenrijk
door den „Anschluss" en de daarna gemak
kelijk volgende penetratie van Hongarije,
zou, gezien de vriendschappelijke verhou
ding met Joego-Slaviëj de Duitsche macht
zich meteen tot diep over den Balkan uit
strekken.
Het blijft voor Berlijn derhalve zaak, de
landen Oostenrijk en Hongarije, klein, arm
en machteloos te houden. Daarom ook
vooral geen terugkeer der Habsburgers.
Dat Praag, waar nog kort geleden de
restauratie als „casus belli" werd be
schouwd, zich thans daartegen niet meer
schijnt te verzetten, is puur eigenbelang.
Met een Duitschland, dat over Oostenrijk
en Hongarije de controle heeft, was een ge-
legenheidsstaat als Tsjecho-Slowakije met
een ten doode opgeschreven.
Het paard van Troje.
Steeds duidelijker begint men zich hier
te realiseeren, dat de vriendschap met Ber
lijn Hongarije in een gevaarlijke positie
heeft gebracht. Gömbös heeft hiermede in
derdaad het paard van Troje binnengehaald.
Door een vloedgolf van Nationaal-Socialisti
sche propaganda wordt Hongarije over
stroomd. Vooral in de vacanties stroopen
duizenden Duitsche studenten het land af
om de zgn. Zwaben en Saksen te „bewer
ken", Duitsch-sprekende Hongaren, wier
voorouders eeuwen geleden in Hongarije
werden toegelaten.
In de ontzettende verarming, door
de Vredesverdragen ontstaan, vin
den deze propaganda van het Na-
tion aal-Social isme onder de lande
lijke bevolking een gewillig oor.
Gouden bergen worden beloofd,
als zij eenmaal met Groot-Duitsch-
land vereenigd zullen zijn. Men-
achen, die nooit anders dan Hon-
gaarsch gedacht en gevoeld heb
ben, werden door deze heillooze
propaganda tegen hun eigen Va
derland opgezet.
Het ergste nog is dit, dat men te
genover deze propagandisten niet
krachtig durft optreden uit vrees
voor misbaar en bedreigingen uit
de Beriijnsche richting. Zoo moet
ook verklaard worden, dat de Hon
gaarsche pers de laatste jaren zoo
goed als gezwegen heeft over de
kerkvervolging in het Derde Rijk.
De machtige vriend moest op last
van Gömbös ontzien worden. Hier
in is echter sinds korten tijd eeni
ge kentering te bespeuren.
Mei? al deze feiten Voor oogen behoeft
de vroegtijdige dood van den vorigen pre
mier misschien niet als een ramp voor ons
land te worden beschouwd, zooals aanvan
kelijk werd gedacht. Zooals reeds werd op
gemerkt, staat thans zijn opvolger voor een
zware taak. Met bekwamen spoed en met
volledige medewerking der oppositie wordt
thans aan de nieuwe kieswet gewerkt, die
weliswaar door Gömbös reeds lang was
beloofd, doch welker behandeling telkens
om allerlei schijnredenen verschoven werd.
Gömbös en zijn paladijnen begrepen heel
goed, dat hun dictatoriale plannen met het
komende geheime kiesrecht het kind van
de rekening zouden worden. Werd niet on
langs de bekende leider der legitimisten
mgr. Griger in plaats van een N.E.P.=man
in het parlement teruggebracht, omdat er
toen voor de candidaten der Eenheidspar
tij op last van Daranyi alleen maar met
fatsoenlijke middelen gewerkt mocht wor
den?
De Duitsche penetratie in Z. O. Europa
zou Hongarije als zelfstandigen staat naar
den volledigen ondergang voeren. Dat ziet
men nu volkomen in en daarom nebben de
plannen van Martons, die de Gömbös-
richting weer wilden hernemen, geen meer
derheid achter zich. Het geeft iets te den
ken, dat gelijk met het sensationeele
nieuws ook een bericht verscheen, dat de
Duitsche gezant in de Hongaarsche hoofd
stad, von Mackenzen, voor eenige weken
naar Griekenland vertrokken was. Zou
misschien de kok zijn gaan loopsn, toen de
lucht van het aangebrande potje zich naar
alle kanten verspreidde?
Door deze zgn. putschplannen zal het aan
Daranyi gemakkelijker vallen met de hulp
van een onafhankelijke parleihent en langs
wettige wegen een echt nationale politiek
te voeren, die even ver van de dictatuur
zal staan, als de eeuwenoude constitutie
van ons land.
Bestaan van uiterst rechtsche organisatie
ontkend.
Een officieel communiqué uit Boedapest
spreekt formeel de in de buiteniandsche
persgepubliceerde berichten tegen, omtrent
het bestaan van een uiterst rechtsche orga
nisatie, welke zou willen trachten de bin-
nenlandsche orde te verstoren. Deze be
richten zijn volgens het communiqué van
a tot z verzonnen.
De regeering is volkomen meester van
den binnenlandschen toestand en de rust
in het land wordt op geen enkele wijze
bedreigd.
GENEESHEER, GENEES U ZELF.
Een man uit Bocholt, W. D. P. D., die
een Winterswijkschen koopman een ge
schrift van de N. S. N. A. P. had laten
verspreiden, waarin de politie van deze
plaats van oneerlijkheid werd beticht,
stond nu wegens uitlokking van dit mis
drijf voor den politierechter te Zutphen
terecht. Ter terechtzittting bleek, dat de
verdachte wegens verduistering van de
partijkas uit zijn partij was gezet en de
rechter maakte dan ook korte metten met
hem. De man werd conform den eisch tot
één maand gevangenisstraf veroordeeld.
UIT DE OMGEVING
STOOMVAARTBERICHTEN
HON. PAKETV. MIJ.
BONTEKOE vertr. 7 Maart van Beira n.
Dar-es-Salaam.
TASMAN arr. 7 Maart van Zanzibar te
Sjanghai.
KON. HOLL. LLOYD.
SALLAND (thuisr.) vertr. 6 Maart van
Buenos Aires.
HOLLAND—AMERIKA LIJN,
BILDERDIJK arr. 8 Maart van Rotter-
damte New York.
BOSCHDIJK vertr. 6 Maart van New-
Orleans naar Rotterdam via Londen, 7
Maart 12 uur 's midd. 1127 mijl W. van
Scilly.
ROTTERDAM vertr. 7 Maart van Aires
naar Montevideo.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
INDRAPOERA (thuisr.) lag 9 Maart 3
uur nam. voorgaats den Nieuwen Water
weg geankerd.
STOOMVAART MIJ OCEAAN.
MEDON, van Newcastle naar Amster
dam pass. 7 Maart Gibraltar.
VEREEN. NEDERLc SCHEEPV. MIJ.
Holland—Afrika L»4n.).
HEEMSKERK (uitr.) vertr. 7 Maart van
L. Marques.
(HollandOost-Azië Lijn).
SEROOSKERK (uitr.) pass. 7 Maart te
Ouessant.
LEIMUIDEN.
Benoeming gemeente-ontvanger. In de
hedenmorgen gehouden raadsvergadering
is de heer A. C. Westen benoemd tot ge
meente-ontvanger en als zoodanig beëedigd,
NOORD WUH
Volksbond. Maandagavond vergader
de ae R.&. Volksbond in net Juvenaacsge-
bouw onaer voorzitterschap van den heer
P. Smit, waarbij de opkomst groot was.
Op de agenda stond nog vermeld een
bespreking over het verplichtend stellen
van het weekblad „Herscel". De voorz.
gaf een toelichting. Het is noodzakelijk
voor het katholiexe organisatie-leven, dat
wij een eigen lijfblad krijgen. Spr. hoopt
en vertrouwt, aat, al moet het dan een
klein offer kosten (want het blad kost
2 cent per week) de vergadering ertoe
kan besluiten de verplichcing van dit
abonnement ook in onze afdeeiing door te
voeren. Een breedvoerige discussie volg
de op deze heldere uiteenzetting van den
voorz. Allen waren het met hem eens, dat
het nut van „Herstel" groot was, doch
meeraeren waren zeer gekant tegen het
financieele offer, hetwelk gevraagd werd.
Na re- en dupliek vroeg de heer v. d.
Akker nog het woord. Deze had met ge
noegen de discussies aanhoord, en kon
zich levendig de bezwaren voorstellen,
welke in het midden waren gebracht. Een
pracht opmerking had spr. gehoord: wie
kan ons dwingen .Herstel" te gaan lezen,
wat inhoudt, dat wij niets moeten hebben
van dwang en men een dictatuurschap in
welken vorm vér van zich af werpt. Spr.
zou hierop allen kunnen antwoorden, dat
„Herstel" daartoe zelf door zijn inhoud,
zal dwingen. Een orgaan voor de belich
ting der groote vraagstukken van onzen
tijd zullen wij moeten hebben, waardoor
onze leden een betere scholing krijgen en
wij onze christelijke beschaving beter
leeren begrijpen. De heer v. d. Akker is
ervan overtuigd, dat al zal het voor allen
een klein offer kosten, deze noodzakelijke
kwestie ook in Noord wijk tot een goede
oplossing zal worden gebracht. De hierna
gehouden stemming wees aan, dat er uit
gebracht waren 96 stemmen, waarvan 52
voor, 32 tegen. 9 blanco en 3 ongeldig,
zoodat met meerderheid van stemmen be
sloten werd het verplichtend stellen van
„Herstel" te aanvaarden, hetwelk zal in
gaan per 1 Mei as.
De voorz. bracht dank aan den centraal-
voorziter voor diens kernachtige toelich
ting in deze zaak en dankte de vergadering
voor het in aller belang genomen besluit.
Door den voorz. werd nog mededeeling
gedaan, dat degenen, die recht hebben op
boterbonnen, doch deze niet binnen den
gestelden tijd afhalen, automatisch hun
recht verliezen; tevens werd medgedeeld,
dat nogmaals een actie op touw zal wor
den gezet voor de Volkskrant, terwijl de
jaarvergadering zal gehouden worden op
19 Maart a.s. Door het reeds vergevorder
de uur werd de lezing van den heer v. d.
Akker uitgesteld, die zich gaarne bereid
verklaarde op een nader vast te stellen
datum terug te willen komen.
Met de gebruikelijke rondvraag en een
verloting van een aantal Phobi-romans
werd deze zeer vruchtbare vergadering
gesloten.
Geboren: Jan z. van A. R. Overvelde
en A. J. Duivenvoorde Cornelis Leonar-
dus z. van W. Mooyekind en Z. Kloos
Sientje d. van J. C. Marijt en M. Spaan
derman Johanna Agnes Cornelia d. v.
J. Pont en C. A. de Ridder Gerda Aga
tha Josina d. van C. J. de Ridder en J.
K. Plug.
Ondertrouwd: J. Verheugd en E.
j K. Stadler.
Overleden: Susanna v. d. Haak 15
j. Jan Overvelde Id. Johannes Cor-
J nelis Weterings 20 j. Willem Albertus
de Haas 7 m. z. van C. de Haas en H.
Steenvoorden.
TER-AAR,
Groene Kruis. In het café „Het Cen
trum" werd de leden jaarvergadering ge
houden van bovengenoemde vereeniging,
onder leiding van dr. Quartel. De notulen
en het jaarverslag werden hierop voorge
lezen door den secretaris den heer C. Lok.
De penningmeester meldde, dat de ontvang
sten 369.60 en de uitgaven 349.39 had
den bedragen, zoodat een bedrag van 20.21
aan de reserve kon worden toegevoegd. Bij
monde van den heer C. Heemskerk rappor
teerde de controle-commissie de volledig
in orde bevonden staat der boekhouding enz.
Als leden voor het komende boekjaar be
noemde de voorzitter de heeren H. An ge
nen t, M. Tensen en W. de Vogel. Vervolgens
stelde men de begrooting van inkomsten
en uitgaven vast op de som van S 340.er-
werden de aftredende bestuursleden, de
heeren dr. Quartel, H. Hendrikse en E. J.
Kerkhoven herkozen. Na rondvraag slui
ting.
Ziekenhuisvereeniging. Onder voor
zitterschap van den heer P. Kroon verga
derde de Ziekenhuisvereeniging „Aardam".
De heer W. Hoogstraaten las notulen der
twee in het vorig jaar gehouden ledenver
gaderingen, waaraan de voorzitter eenige
opmerkingen vastknoopte met betrekking
tot het onlangs opgerichte operatiefonds,
waarvoor een groote belangstelling bleek te
bestaan. Een reglement voor dit fonds werd
zonder op- of aanmerkingen vastgesteld.
De penningmeester, de heer H. Hegeman,
bracht verslag uit over de financiën. Bij het
afsluiten van het boekjaar waren 297 ge
zinshoofden en alleenwonende personen lid
der vereeniging. In totaal bedroeg het aan
tal verzekerden 1269. Er werden 23 leden
in ziekehuizen verpleegd met 502 verpleeg-
dagen, 28 leden moesten per auto worden
vervoerd of gehaald, waarbij men meer
malen gebruik maakte van een speciale
ziekenauto. Het totaal der inkomsten, waar
bij is inbegrepen het batig saldo van vorige
dienstjaren, bedroeg 4212.33 en de uit
gaven 1914.33, zoodat een bedrag van
2298.in reserve is, zijnde dit iets meer
dan het vorige jaar. De heeren P. Kroon en
W. Hoogstraten, die aan de beurt waren
voor periodieke aftreding, werden herkozen.
VOORSCHOTEN.
Gemeenteraad. De raad dezer ge
meente vergadert op Maandag 15 Maart
1937, des namiddags 8 uur. Agenda: 1. No
tulen, 2. Ingekomen stukken. 3. Subsidie
afdeeling Voorschoten van de Z.-H. Ver
eeniging „Het Groene Kruis", jaar 1936. 4.
Lidmaatschap Z.-H. provincialen brand-
weerbond. 5. Verlenging looptijd hypo
theek dr. J. F. Sirks. 6. Aanvulling alge-
meene politieverordening. 7. Tegemoetko
ming bestuur vereeniging tot oprichting en
instandhouding van Christelijke scholen
ten dienst van Morsch en Rijndijk in de
kosten pontveer Rijndijk. 8. Uitbreiding
secretarie-personeel. 9. Bestemming gron
den tot openbaren weg ingevolge de we-
genwet. 10 Extra steun aan werkloozen. 11.
Comptabiliteitsbesluiten. 12. Rondvraag.
Hanze. De R.K. Middenstandsvereeni-
ging de Hanze vergaderde onder leiding
van den heer G. Schrama, voorzitter der
afdeeling, in het R.K. Vereenigingsgebouw.
De vergadering was goed bezocht. Na ope
ning door den voorzitter met den christe-
lijken groet, las de secretaris de notulen
der vorige vergadering, die onveranderd
werden vastgesteld, waarna het woord
werd verleend aan den Zeereerw. Hooggel.
heer prof. Beyersbergen van Henegouwen
O.S.C. tot het houden van zijne derde le
zing in dezen winter met het onderwerp
„Moderne geloofsvervolging". Vele dwaai-
philosofen vindt men al sedert jaren on
der de intellectueelen, die in de praktijk
hunne ideeën trachten door te voeren.
Systematisch brengt men deze ideeën van
boven af naar de lagere groepen. Men heeft
gebroken met de openbaring. Boeken en
geschriften met verkeerde begrippen wor
den allerwegen verspreid en onder het volk
gebracht. Men gaat systematisch te werk.
Geweldadige invoering van staatsscholen
heeft plaats om de jeugd geheel aan den
invloed van de christelijke ouders en van
de Kerk te onttrekken. Spreker wijst op
Frankrijk, waar heerscht een hopelooze
verwarring, waar kabinetscrisissen aan de
orde van den dag zijn, waardoor een ge
regelde orde en rust niet mogelijk is. In
Spanje is al in geen 100 jaar een goede orde
geweest. Met vooropgezet bedrog wordt de
massa verblind en de geestelijke gestelte
nis van het volk omlaag gehaald; mede door
de ergernis van velen uit de bezittende
klasse, de afval van autoriteiten en staats
lieden, waardoor het Godsbegrip onder het
vol'k wordt verzwakt In Mexico heerschen
ontzettende toestanden voor de geloovige
katholieken, die vervolgd worden en ge
muilband, alsof zij misdadigers zijn. Bij dat
alles zwijgt de groote pers, want Europa
mag niet weten wat daar geschied. In Ne
ro's tijdperk werd de Kerk bloedig ver
volgd, thans doet men dit op meer geraffi
neerder wijze en doet men alsof er van
vervolging geen sprake is. Met een opwek
king tot de katholieken van Nederland om
één te blijven tot behoud van het Gods
dienstig leven, tot behoud van oide en vre
de in Nederland, sloot de Eerwaarde rede
naar zijn met groote aandacht gevolgde le
zing. De voorzitter sprak een hartelijk
woord van dank tot prof. Beyersbergen van
Henegouwen voor zijne mooie lezing en
sprak den wensch uit, dat de vrucht van
deze lezing moge zijn een hechte aaneen
sluiting van het Katholieke volk, opdat ons
land voor verschrikkingen als de ge
schetste bewaard blijven.
Vervolgens deelde het bestuur mede, dat
naar aanleiding van klachten omtrent de
telefoondienst en den dienst aan het post
kantoor, deze klachten besproken zijn mefc
de bevoegde autoriteiten en de aandacht
dier autoriteiten hebben. Tot bestuurslid
van St. Barbara wordt gekozen de heer J.
Zwetsloot. Op gebruikelijke wijze sloot d«
voorzitter de vergadering.
Geboren: Helena Maria d van A. C.
van Winden en H. A. van der Post.
Overleden: G. Hartveldt 59 j. (over
leden te 's-Gravenhage).
Gevestigd: D. de Haan, van Hilver
sum. Mej. W. P. Hol, van Voorburg.
Mej. A. Friedrich, van Wassenaar. Mej.
Th. Verdegem, van Den Haag, J. M.
Meijster en gezin, van Harenkarspel.
Mej. V. A. C. den Elzen, van Stompwijk.
Mej. A. Nab, van Zeist. F. C. van Heus-
den, van Veur.
Vertrokken: M. G. Emeis en gezin,
naar 's-Gravenhage. Mej. J. P. Zwartjes,
naar Aalsmeer. Mej. A. Zwijnenburg,
naar Loenen. Mevr. wed. J. van Os, geb.
de Bruin met dochter, naar 's-Gravenhage.
In elk Katholiek gezin een Katholiek dagblad; een
parool, hetwelk in den huldigen tijd wel een gebiedende
eisch is. Wij stellen vanaf heden ter aanmoediging
voor korten tijd, voor dengene, die ons een nieuwen
abonné voor minstens drie maanden aanbrengt, een
als premie beschikbaar.
Houdt Uw katholieke pers gezond.
Strijdt allen mee in dit front.
