DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
28ste Jaargang
ZATERDAG 6 MAART 1937
No. 8666
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij' vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bjj onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoon: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
't* Tegen de Katholieke
Staatspartij
Lieden als ds Kerstens en ds Lingbeek
leiders van anti-papistische partijen
zien in de politiek niets slechters dan de
R. K. Staatspartij, in haar opzet en in haar
streven.
Bij dit tweetal heeft zich nu aangesloten
de héér Mussert.
Hij zal zelf no. 1 worden op de candkja-
tenlijst der N.S.B., en in eigen persoon
zoo staat 't er in het „Nationale Dagblad":
in eigen persoon! zitting willen nemen in
de Tweede Kamer.
Hij, de man van de daad, in dien praat
hof; hij, de groote leider, tusschen al die
kleine lieden, die zoo ver beneden hem
staan, 't Is eigenlijk een te groot offer.
Maar hij wil 't brengen, omdat hijzich
wil stellen tegenover de R. K. Staatspartij.
Niet m et n a m e tegenover de Anti-Rev.,
de Chr. Hist., de Vrijz. Dem. Party, niet
imet name tegenover de S.D.A.P. Neen, spe
ciaal, in't bijzonder tegenover de
R. K. Staatspartij.
De oogen zijn nu geopend.
Ieder Katholiek, ook al is hij geen
lid van de R. K. Staatspartij, ook zelfs al
zou hij zijn tegenstander van de R. K.
Staatspartij, ieder Katholiek moet in zich
voelen een afkeer tegen dit optreden
Van den heer Mussert; tegen dit optreden,
Waarbij de heer Mussert zich zoo speciaal
keert tegen de partij, waartoe behooren,
waarop stemmen de over-en-overgroote
meerderheid der Katholieken in Nederland.
Is er één Katholiek, die dit kan verdra
gen? We kunnen het ons moeilijk voor
stellen.
Fransch in plaats van
Nederlandsch?
Op Brusselsch gezantschap
Vragen van een Kamerlid aan den
Minister.
De heer Teulings heeft tot den minister
van Buitenlandsche Zaken de volgende vra
gen gesteld:
1. Is het juist, dat de uitnoodigingen
voor een avondfeest op Donderdag 21 Ja
nuari 1937, uitgegaan van het Nederlandsch
gezantschap te Brussel, uitsluitend in de
Fransche taal gesteld zijn verzonden?
2. Is het juist, dat aanwezige Vlaamsche
gasten op dat avondfeest door den Neder-
landschen gezant in de Fiansche taal zijn
aangesproken, en dat dit zelfs met eenigen
uiterlijken nadruk is geschied?
3. Is het juist, dat aan het personeel van
het Nederlandsche gezantschap te Brussel
opdracht zou zijn gegeven, althans als or
de-woord zou zijn uitgegeven, op dat
avondfeest geen Nederlandsch te spreken?
4. Indien de feiten, in de drie vooraf
gaande vragen omschreven, geheel of ten
deele juist mochten zijn, is de minister
dan bereid te verklaren, dat zoodanige han
delwijze zijn instemming in geenen deele
heeft, en maatregelen te nemen, dat voor de
toekomst zoodanige handelwijze uitgeslo
ten is?
5. Is de minister niet van meening, dat
in een land, waar d._ hoogste regeerings-
autoriteiten tegenover het deel der bevol
king, dat de Nederlandsche taal spreekt,
zich van die taal bedienen, ook door het
Nederlandsche gezantschap aan de eigen
Nederlandsche cultuur den steun behoort
te worden verleend, gelegen in het gebruik
der eigen Nederlandsche taal?
WEDEROM ITALIAANS C HE TROEPEN
IN CADIZ AAN LAND.
GIBRALTAR, 6 Maart. (A.N.P.) Gister
avond zijn hier berichten ontvangen, vol
gens welke op 2 Maart j.l. te Cadiz we
derom 2500 man Italiaansche troepen aan
land gezet zijn. Het troepentransport is
vermoedelijk met de „Lombardia" naar Ca
diz gebracht.
Rechtsche actie in
Boedapest
EXTREMISTISCHE BEWEGING ZOU OP
TOUW ZIJN GEZET.
Geruchten, die tegengesproken worden.
Sedert eenige dagen doen te Boedapest
geruchten de ronde, dat uiterst-rechtsche
groepen een politieke actie op touw heb
ben gezet om zich meester te maken van
het minister-presidentschap.
Sedert hij zijn ambt aanvaardde en in
het bijzonder na den dood van Goemboes,
heeft minister-president Daranyi er naar
gestreefd, de overdreven Duitschgezinde en
nationaal-socialistisch-gezinde actie der
uiterst rechtsche elementen te neutrali
seeren.
Deze elementen bevatten de eigenlijke
nationaal-socialisten, de „pijlkruisere" cn
„zeiskruisers", de rasorganisatie „Toroel",
de organisatie „Move" en groepen van de
uiterste rechterzijde van de partij der na
tionale eenheid, met de heeren Marton en
Meczer.
Zij hadden meermalen uiting gegeven
aan hun ontevredenheid en met voldoening
kennis genomen van de benoeming van
Marton tot medebestuurder der partij der
nationale eenheid, een eerefunctie.
Marton, die onder Goemboes had ge
tracht het land te organiseeren volgens de
formules der autoritaire staten, was ook
voorzitter van de zeer machtige „Move",
die de oud-officieren in het kader van na
tionalistische actie in zich vereenigt en
over grooten invloed bij leger, politie en
bestuur beschikt.
Als men geloof mag schenken aan de
I geruchten, die te Boedapest de ronde doen,
dan is het deze organisatie geweest, die het
initiatief tot de beweging heeft genomen.
Door haai- toedoen zouden belangrijke
sommen uit het buitenland verdeeld zijn.
Hoe het zij, het schijnt niet, dat de re
geering het tot een schandaal zal laten ko
men.
Van officieele zijde wordt gezegd, dat de
geruchten op geen enkele ernstige basis
berusten en slechts voortkomen uit opge
wonden geesten. De teugels van het be
wind, zoo zegt men, zijn in krachtige han
den, en de regeering is sterk genoeg om
eveneueele extremistische agitatie in de
kiem te
De kerkvervolging in het
Derde Rijk.
In het jongste nummer van het Kerke
lijk Weekblad voor het Bisdom Trier (81e
jaargang no. 6) publiceert de Bisschop
Mgr. Dr. Rudolf Bornewasser een oproep
tot zijn Diocesanen om ook het Kinder
werk te blijven steunen. De Bisschop ver
volgt dan: „Men maakt bezwaar tegen de
kindertuinen, die onder leiding van reli
gieuzen staan, als zouden zij een belem
mering vormen voor de opvoeding tot
Volksgemeenschap. Met dergelijke voor
wendsels tracht men overal de oudere te
beïnvloeden, dat zij hun kinderen niet
meer naar de Zusterkens en naar de Kin
dertuinen zullen sturen. Dit is wel heel
merkwaardig. Hoe kunnen kinderen van
2 tot 6 jaar bij hun argeloos spel en hun
kleine kinderlijke genoegens de volksge
meenschap verstoren! Wie de arbeid van
onze religieuzen bij deze kleintjes kent,
weet dat niemand deze kinderkens meer
tot blijde gemeenschapszin opleidt en
daardoor voor de gemeenschap van gezin
en volk, als deze zusters.
Wat moet men er wel van zeggen, dat
door talrijke bepaalde instanties geen
kinderen meer naar onze katholieke sana
toria worden gezonden, zoodat de exploi
tatie in gevaar gébracht wordt, omdat zij
zich van haar plicht bewust zijn en vast
houden aan haar karakter van godsdien
stige instellingen.
Bepaalde instanties die tot nu toe
hun kinderen gezonden hebben, stel
den zelfs den onbegrijpelijken eisch:
De toegang tot de huiskapel af te slui-
ten, de offervaardige religieuzen niet
meer te belasten met de opvoeding
en de verpleging der kinderen; iedere
geestelijke den toegang tot het sana
torium te verbieden en tevens alle
religieuze beelden en godsdienstige
voorwerpen, zoover deze de kinderen
aan hun geloofsbelijdenis konden her-
te verwijderen.
De Zustere van deze Katholieke Sana
toria kunnen natuurlijk nooit aan derge
lijke eischen gevolg geven. Bij het dreigen
van dergelijke gevaren moet het offer
vaardig katholieke volk krachtdadig sa
menwerken, om ook de weinig bemiddel
de ouders in de gelegenheid te stellen hun
kinderen deelachtig te maken aan de wel
daad van een verblijf in onze katholieke
sanatoria, waar het kind, behalve door de
natuurlijke zon, ook bestraald wordt door
het bovennatuurlijk licht der Goddelijke
genadezon.
Met een beroep op de Katholieke ouders
om mede te werken aan de instandhou
ding van deze belangrijke katholieke in
stellingen besluit de. Bisschop zijn Her
derlijke vermaning, waaruit duidelijk
blijkt hoe stelselmatig iedere invloed van
den Katholieken Godsdienst op de jeug
dige kinderzielen wordt geweerd.
De wereld
in vogelvlucht
DE KONINKLIJKE BURCHT TE BUDAPEST, gelegen op de bergen aan den
oever van den Donau.
Wat de eenige dagen geleden aange
kondigde „adempauze" van den Franschen
premier Blum te beteekenen had, is gis
teren gebleken. Om het vertrouwen in de
positie van den Franschen franc te verste
vigen is een stel maatregelen genomen,
welke wij gisteren gepubliceerd hebben,
en neerkomen op een vrijeren goudhan
del, meer deskundig toezicht op het Fran
sche egalisatiefonds, terugkeer tot de po
litiek van begrootingsevenwicht en uit
gifte van een groote leening voor de na
tionale defensie met garantie tegen franc
devaluatie. Voorts de verzekering, dat
niet zal worden overgegaan tot deviezen-
controle.
Blum heeft dus zijn socialistische expe
rimenten, welke voor de Fransche finan
ciën funest dreigden te worden, tijdelijk
op stal gezet en een concessie gedaan aan
hen, die voor al te ver doorgedreven ex
perimenten in de richting van groote
openbare werken bevreesd waren.
Aan den eenen kant dus een voor
Frankrijk verheugend teeken, dat Blum
te rechter tijd het roer weet te wenden,
maar aan den anderen kant is de ver
wachting, dat na de adempauze de oude
politiek van het Volksfront weer zal wor
den hervat, geen geruststelling. De uitslag
van de leening, was -voor de inschrijving
Maandag zal worden opengesteld, na een
serie opwekkende woorden van Blum en
Lebrun, zal een aanwijzing zijn, of de
Franschen zelf in hun regeering vertrou
wen hebben.'
Uit Boedapest komen geruchten, dat er
wat broeit in uiterst rechtsche kringen.
B. VAN DER VEEN.
De brigadier van politie B. van der
Veen, die hedenmiddag wegens het berei
ken van den pensioengerechtigden leeftijd
afscheid nam van de politie.
Men zou hebben willen probeeren, om
het minister-presidentschap in handen te
krijgen. Dit hangt samen met het feit, dat
de tegenwoordige premier Daranyi zich
na den dood van Gömbös verzet heeft te
gen de pro-Duitsche agitatie der Hongaar-
sche nationaal-socialisten. Dit schijnt in
rechtsche kringen, oiider aanvoering van
de ..,Move"-organisatie, aanleiding geweest
te zijn tot het voeren van een tegenactie.
De „Move" is een machtige organisatie,
waarvan o.a. vele oudofficieren lid zijn
en die grooten invloed heeft in het leger,
bij de politie en de ambtenaren.
De geruchten omtrent deze rechtsche
actie worden van regeeringswege tegen
gesproken, maar de uitlating, dat de re
geering beschikt over de noodige midde
len om de orde te handhaven, kan opge
vat worden als een waarschuwing, om
niet te ver te gaan. Wat er weer op wij
zen zou, dat de geruchten toch wel eeni
gen ondergrond hebben.
De onbewaakte overweg
maakt weer slachtoffers
AUTO TE BEEK-PRINCENHAGE
DOOR TREIN GEGREPEN.
Bestuurder gedood.
Op den onbewaaakten overweg Beek-
Princenhage, ter plaatse Liesbosch, is
vanmorgen de zoon van den bierbrou
wer Noren uit Princenhage met zijn
auto door den sneltrein, die te 10.17 van
Breda naar Roosendaal was vertrok
ken, gegrepen. De auto werd over een
afstand van honderd meter meege
sleurd. De heer Noren werd op den
berm van den weg geslingerd, waar hij
zwaar verminkt bleef liggen. Hij moet
op slag dood zijn geweest.
Nadat deze aanrijding was geschied, na
derde de sneltrein uit Roosendaal naar
Breda, terwijl de auto nog op de rails lag.
De trein reed over den reeds zwaar geha-
venden auto heen, waardoor deze volkomen
vernield werd.
Aanvankelijk kostte het moeite, de iden
titeit van het slachtoffer vast te stellen,
eerst eenigen tijd later had men daarom
trent zekerheid.
Het onderzoek ter plaatse werd geleid
door de marechaussee van Princenhage.
Ook het parket arriveerde spoedig.
VRACHTAUTO OP ONBEWAAKTEN
OVERWEG GEGREPEN.
Een zwaar- en een lichtgewonde.
Op den onbewaakten spoorweg
overgang aan den Koenenkade bij
den Amstelveenscheweg te Amster
dam is vanmorgen te kwart over tien
een vrachtauto door een trein gegre
pen. De vrachtauto werd over een af
stand van honderd meter meegesleurd.
Van de inzittenden werd de chauffeur
levensgevaarlijk en diens knecht licht
gewond.
De auto, die van Aalsmeer kwam,
een Ford-vrachtwagen, welke niet geladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Hongersnood in China heeft 3000 slacht
offers geëischt. (1ste blad).
De Fransche financieele koerswijziging.
(2de blad).
Schuschnigg handhaaft zijn stelling, dat
de kwestie der restauratie alleen Oosten
rijk aangaat. (2de blad).
Een rechtsch-extremistische actie in
Hongarije? (1ste blad).
Een compromis in China met de com
munisten. (2de blad).
Samenwerking tusschen Nederland en
België inzake vluchtelingen in hun lega
tiegebouwen in Spanje. (2de blad).
BINNENLAND.
Benoemingen Pater? Minderbroeders.
(Kerkn., 2de blad).
De onbewaakte overweg maakt slacht
offers te BeekPrincenhage en Amster
dam. (1ste blad).
VOOR MGR. VERRIET.
Voor de in nood verkeerende Missie van
Mgr. P. Verriet op Curagao ontvingen we
nog:
Mevr. B., Leiden 100.
Hongersnood in China
3,000 personen omgekomen
EEN ONTSTELLEND RAPPORT.
In de maanden Januari en Februari zjjn
in de provincie Setsjoean in West-China
drieduizend personen den hongerdood ge
storven. De nationale commissie voor steun
aan hongerlijdende streken heeft dit ont
stellende feit in een heden gepubliceerd
rapport aan het licht gebracht. De hongers
nood in Setsjoean, aldus het rapport, is de
ergste geweest van de laatste tien jaar.
was, behoort aan de meelfabriek-malerij
„Boerenbelang", te Ouder Amstel, Tijdens
een vrij hevigen sneeuwbui reed de wa
gen, die bestuurd werd door den 31-jari-
gen Griffioen, terwijl naast hem de 22-
jarige knecht Rietveld was gezeten, over
de Koenenkade, een dwars door het land
loopenden smallen weg. Ofschoon het uit
zicht ter hoogte van den overweg goed is,
is het zeer wel mogelijk, dat de voorruit
van de cabine met natte sneeuw bedekt
is geweest, waardoor een onbelemmerd
gezicht op den weg bemoeilijkt zou .zijn
geweest. Hoe het zij, de vrachtauto, be
reikte den overweg gelijktijdig met het
van Aalsmeer in vrij snelle vaart nade
rende locaaltreintje. De bumper van de
locomotief trof den vrachtauto in de flank,
hetgeen een klap veroorzaakte, die tot
ver in den omtrek hoorbaar was. De auto
raakte met het voorste gedeelte aan den
bumper vast, met het gevolg, dat de wa
gen, ofschoon de machinist onmiddellijk
na de botsing tegenstoom gegeven en
krachtig geremd had, over een afstand
van honderd meter werd meegesleurd,
waarna hij, volkomen vernield, in omge
keerde richting terzijde van de spoorbaan
liggen bleef.
De chauffeur Was op een afstand van
ongeveer zestig meter van de plaats der
botsing uit de cabine geslingerd, waar hij.
badend in zijn bloed, naast de rails bleef
liggen.
De knecht zat in de cabine tusschen de
wrakstukken bekneld. Onmiddellijk was
er van omwonenden hulp ter plaatse, ook
de G. G. en G. D. verscheen kort na de
melding van het ongeluk. Griffioen bleek
een hersenschudding en ernstige inwen
dige kneuzingen te hebben opgeloopen,
hij werd in zorgwekkenden toestand naar
het Wilhelminagasthuis vervoerd. De
knecht, die tusschen de wrakstukken
moest worden uitgezaagd, bleek als door
een wonder slechts een wonde aan het
been te hebben opgeloopen, hij was echter
door het gebeurde zoo overstuur, dat ook
hij naar het Wilhelminagasthuis vervoerd
moest worden.
De wrakstukken van de auto zijn in den
loop van den middag verwijderd.
Het politie-onderzoek ter plaatse werd
geleid door den chef van het bureau Over
toom, hoofdinspecteur W. F. H. Glasius.
