De Spaansche burgeroorlog BUITENLAND NED. OOST-INDIE Hoest bij kinderen BINNENLAND DONDERDAG 4 MAART 1937 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 VAN HET MADR1LEEXSCHE FRONT. Het radiostation der C.N.T. deelde gis teravond het volgende mede over den toe stand aan het front van Madrid: In den sector van Somosierre heerschte in verband met den hevigen sneeuwval slechts geringe activiteit. In den sector der Jarama versterkten wij onze stellingen te Arganda en La Maranosa en bereiden wij de komende aanvallen voor. Een door de nationalisten in den vorigen nacht ontke tenden aanval op den weg naar Valencia, in de richting van Morata en Vallecas, werd afgeslagen. De Madrileensche verdedigingsraad heeft gistermiddag medegedeeld, dat de zware Duitsche batterijen van den vijnad, die zijn opgesteld aan -den anderen kant van den Cerro de los Angeles, de volkswijk Ca- vapies hebben gebombardeerd. De schade is aanzienlijk, terwijl er vrij wat slacht offers onder de burgerbevolking gevallen zijn. Gisteravond is de strijd in de universi teitswij k opnieuw ontbrand. Om half acht dreunden de zware kanonnen zonder op houden. De mitrailleurs en mortieren wa ren eveneens in actie. Intusschen viel de regen in stroomen. De aanval werd afge slagen. Communiqué van het rechtsche hoofdkwartier. Het rechtsche hoofdkwartier heeft gister avond om acht uur een officieel commu niqué uitgegeven, dat als volgt luidt: „Noordelijke legers, achtste divisie, front van Asturië: De vijand heeft zijn aanvallen met nieuwe troepen voortgezet op onze stellingen van San Claudio. Hij werd met bloedige verliezen teruggeslagen. Eveneens hebben wij met zware verliezen voor de aanvallers een aanval afgeslagen op Buena Vista en op onze stellingen in Oviedo. Versterkte divisie voor Madrid: In den sector van de Jarama hebben wij in den afgeloopen nacht een poging tot een aan val op ons front afgeslagen. De vijand liet talrijke dooden achter. Levendig geweer- en geschutvuur in alle sectoren. Van de Zuidelijke legers valt niets te melden". REGEERLNGSTROEPEN IN TOLEDO? Uit particuliere bron wordt vernomen, dat het regeeringsleger vasten voet zou hebben verkregen in Toledo. De troepen zouden zijn binnengerukt in de wijk der Capuchines, die aan den rand van een der uitloopers van het vernielde Alcazar ligt. De nationalisten zouden zich verschanst hebben achter het Alcazar, maar zouden niet, zooals tijdens het eerste beleg de wijk hebben genomen in de kelders van de sterkte. Op desbetreffende vragen heeft generaal Miaja verklaard, dat hij deze berichten niet kon bevestigen. Verbindingen lusschen Santander en en Oviedo verbroken. Men meldt, dat alle verbindingen met Oviedo zyn afgesneden, doordat de regee- ringstroepen San Claudio hebben genomen. Broodrantsoenen te Madrid. Met ingang van 11 Maart wordt het broodverbruik te Madrid gerantsoeneerd. Dagelijks wordt 300 gram per hoofd ver strekt. Het rantsoenstelsel geldt ook voor een aantal dorpen in de nabijheid der hoofdstad. Een vergelijking tusschen opstandig- en regceringsgebied. Een speciale correspondent van Havas meldt: De nationalistische pers publiceert een statistiek bij wijze van antwoord op de recente verklaring der regeering te Va lencia, volgens welke de werkelijke rijk dommen des lands in handen der regee- ringstroepen zijn. Volgens deze statistiek vertegenwoordigt het thans door de recht- schen onderworpen gebied 65 procent van het Spaansche grondgebied. Het aantal in woners is hier 13 millioen tegen 9 in het Spanje der regeeringstroepen. De oogst op rechtsch gebied bedroeg 34 millioen quin- talen graan tegen 16 millioen op het an dere gebied en 32 millioen quintallen aard appelen tegen 16 millioen. Voorts levert rechtsch Spanje 1.600.000 ton ijzer tegen 1.500.000 ton van regeerings-Spanje, ter wijl de koperproductie zich geheel in rechts Spanje bevindt. DE CONTROLE AAN DE SPAANSCHE KUST. Tijdens de debatten over buitenlandsche zaken in het Engelsche Hoogerhuis ver klaarde lord Halifax ten aanzien van de controle aan de Spaansche kust, dat de oor logsbodems, die de controle uitoefenen, niet het recht hebben koopvaardijschepen aan te houden of te doorzoeken. Hun taak bestaat uitsluitend in het vaststellen van de iden titeit van alle schepen, welke naar Spanje gaan, teneinde te weten of zij voldoen aan ae verplichtingen van de overeenkomst van Londen, n.l. of zij een internationaal controleur aan boord hebben. Verder blijft het gewone recht van kracht. In verband met de wijze, waarop de con trole is verdeeld, achtte lord Halifax het niet noodig, dat aan boord van de oorlogs- .schepen, welke de controle uitoefenen, of ficieren van een andere nationaliteit wor den geplaatst. BELGIE RUILING VAN GRONDGEBIED. In de Belgische Kamer heeft minister Spaak gisteren een wetsontwerp ingediend, strekkende tot de ratificatie van de ruiling van twee strooken grondgebied tusschen België en Duitschland, elk groot 1693 vier kante meter. Deze ruil zal het spoorweg-emplacement van het Belgische station Rotgen ten goe de komen. Op het betrokken gebied wo nen geen menschen. DUITSGHLAND SCHEUREN VAN GRASLAND. De Duitsche rijksminister van landbouw heeft de Duitsche boeren uilgenoodigd hun bouwgronden uit te breiden door het scheuren van grasland, zulks ter betere ver zekering van de voorziening van Duitsch land van granen, vezelproducten en olie- opleverende gewassen. Voor dit doel zal een belangrijk crediet, welks bedrag nog niet bepaald is, in den vorm van subsidies aan de boeren worden uitgekeerd. ENGELAND DE BRITSCHE BEWAPENING. Bisschoppen verklaren zich er tegen. De bisschop van Chichester heeft in zijn kerkblad een omvangrijke verklaring ge publiceerd, waarin hij de herbewapenings plannen van de regeering betreurt en de regeering aanspoort om thans, in het kro ningsjaar, pogingen te doen om een ver zoening tot stand te brengen. Ook de bisschop van Liverpool criti- seert in zijn kerkblad de herbewapening. Hij noemt het witboek een ontmoedigend document. Dat in vredestijd 1 1/2 milliard pond wordt uitgegeven voor bewapening beteekent, dat de huidigen politieke leiding het land naar een bankroet voert. OOSTENRIJK KEERT SCHUSCHNIGG ZICH AF VAN MUSSOLINI? Toch restauratie der Habsburgers? De „Daily Herald" meldt, dat de Oosten- rijksche bondskanselier, Schuschnigg, zijn reis naar Rome, die in den loop van de volgende week geschieden zou, afgelast heeft. Het blad schrijft dan verder: „Oostenrijk breékt met Mussolini. Dit verbazingwekkende gebaar geeft het einde aan van de nauwe overeenstemming tus schen Oostenrijk en Italië, welke in het voorjaar van 1933 ontstond. Teneinde nadruk te leggen op den breuk doen de regeeringsbladen van Weenen een aanval op de bewapeningspolitiek van Ija- li. Meer nog, en dit is gevaarlijk, Schusch nigg schijnt besloten te zijn voort te gaan met zijn plannen tot restauratie der Habs burgers, ondanks de waarschuwingen van Berlijn en Rome." ITALIË BIJEENKOMST VAN GROOTEN FASCISTISCHEN AARD Kwesties van volkspoliticken aard De groole Fascistische Raad heeft onder voorzitterschap van Mussolini het vraag stuk van de volkspolitiek des lands be sproken. Na een uiteenzetting van den Duce nam de Raad de volgende motie aan: „De groote Fascistische Raad, bestu deerd hebbende den volkspolitieken toe stand des lands, en gehoord hebbende het rapport van Bottai, besluit de volkspoli tiek te perfectionneeren langs de volgen de richtlijnen: 1. Voorkeursrecht op arbeid aan vaders van groote gezinnen, omdat in moeilijke tijden voor het vaderland, de groote gezin nen zich de zwaarste offers moeten gelroos- ten en het grootste contingent mannen le veren. 2. Een politiek te volgen, waarbij gelet wordt op het gezinsinkomen. 3. Een herziening der aan de orde zijnde volkspolitieke maatregelen, teneinde hier aan een meer rechtstreeksch karakter te geven en den grooten gezinnen een stabiel bestaan te verzekeren. 4. De instelling van huwelijksleeningen bruidschatverzekeringen voor jeugdige arbeiders. 5. De vox'ming eener nationale vereeni- ging onder de groote gezinnen. 6. Een herziening der provinciale en ge meentelijke kieskringen, waarbij als grond slag genomen zullen worden de resulta ten der volkstelling van 1941 en de kies kringen in die gemeenten en provincies zullen worden opgeheven, waar de bevol king een bepaalde leeftijdsgrens heeft overschreden en schaarsch is geworden. 7. De instelling van een centraal orgaan als controle op de volkspolitiek. Na deze richtlijnen, welke in den vorm van wetgevende maatregelen zullen wor den vastgesteld, te hebben besproken, her innerde de groote Fascistische Raad er aan, dat het volkspolitieke vraagstuk, als een kwestie van leven en voortzetting van het leven, inderdaad een kardinaal vraag stuk is, omdat immers zonder leven geen Aardverschuiving bij Malabar ZEVEN DOODEN. Verdere verwoestingen gevreesd. Aneta seint uit Bandoeng: In de buurt van het radiostation Malabar, boven Ban doeng, heeft een overstroom ing plaats gevonden, waardoor vermoedelijk eenige kinderen bij de aardverschuiving een gevolg van deze overstrooming zijn be dolven. Ongeveer vijftien woningen van koelies zijn vernield enkele personen zijn gewond. De zware regenval en de invallende duis ternis hinderden den omvang van het on geluk voldoende op te nemen. De telefoon verbinding is in tact gebleven. De mogelijkheid bestaal dat de schade van grooten omvang zal bliiken. Ook twee Europeanen, n.l. de heeren Van Sloten en Varkevisser, zijn gewond. Nader kan worden gemeld, dat het aan tal gewonden bij de aardverschuiving op den Malabar tien bedx*aagt. Ook zijn en kele koelies vermist, zoodat er een telling is gehouden. Het x-adio-station is onbereik- baax-, doch intact gebleven, evenals de electrische verlichting. Het aanhouden van de regens doet vree zen, dat de woningen der Europeesche ge ëmployeerden bij het radiostation het niet zullen houden. Reeds is geneeskundige hulp uit Ban doeng gearriveerd. Nader wordt uit Bandoeng gemeld: Door de overstrooming en de daarop volgende aardschuiving bij het radiostation Malabar zijn zeven personen gedood. Het water zocht een uitweg en vormde een stroom van 300 meter breed in de richting van het radiostation. Het huis, be woond door de familie van Slooten, werd tegen den grond geslagen. Een koeliever- blijf, waar vier families waren onderge bracht, werd vernield. Een inheemsche jon gen bekwam een schedelfractuur en is over leden. Twee kinderen van een mantri- hoofdverpleger werden dood aangetroffen, evenals twee andeer kinderen, een hadji (inlander die den tocht naar Mekka heeft gemaakt) en zijn echtgenoote. Vier perso nen zijn gewond en werden in het Juliana- ziekenhuis opgenomen. Een antenne van het radiostation kwam neer op de hoog spanningsleiding, waardoor het licht ge durende anderhalf uur was uitgeschakeld. Het radiobedrijf werd stilgelegd om onge lukken te voorkomen. De omvang van de schade is nog niet bekend. Twee Europeanen, de heeren Varkevisser en Broer, alsmede 'anderen, werden door den stroom meegesleux-d. De x*egens' zijn opgehoudexx, zoodat ver der gevaar is geweken. NACHTELIJK DRAMA. Aneta seint uit Soerabaja: In den afge loopen nacht '-eeft zich op den weg naar Sepandjang (vlak bij Soex'abaja gelegen) een drama afgespeeld. De heer H., employé van een handels kantoor, aldaar woonachtig, werd te mid dernacht gewekt, daar een man op zijn erf gezien was. De heer H. zag, toen hij de deur opende, een inlander staan. De heer H. loste een schot in de lucht, waarop de man naderde. H. schoot daarop op hem. De man werd in het hart getroffen en gedood. Het inheemsche bestuur heeft een onder zoek ingesteld, waarna de zaak aan het parket werd overgegeven. jeugd mogelijk is, en geen militaire macht, geen economische uitbreiding en geen vei lige toekomst voor het vaderland. Hierna werd de vergadering besloten, De groote Fascistische Raad zal morgen wederom bijeenkomen. VERBETERING DER ITALIAANSCIIE VLIEGVELDEN Op het oogenblik werken 20.000 arbei ders aan de verbetering der vliegvelden in geheel Italië. ROEMENIE. DE ONTRUIMING DER STUDENTENTEHUIZEN In overeenstemming met de besluiten der Roemeensche regeering is men over gegaan tot tijdelijke .sluiting der universi teiten en ontruiming van alle studenten- tehuizen.' Vierduizend van de 'twintigdui zend studenten hebben gisteren Boekarest verlaten: ook de anderen zullen moeten vertrekken. De minister van eeredienst, Diamandi, heeft den patriarch der Ortho doxe Kerk een schrijven doen toekomen, waarin hij er op aandringt, dat de geeste lijkheid zich onthoudt van steunverleening aan de uiterst rechtsche bewegingen. De patriarch, die rechtsch senator is, heeft de plegei-s van den aanslag op den rector- magnificus in een korte verklaring in den senaat gedesavoueerd. AMERIKA STAKINGSONLUSTEN IN CANADA Het bezetten van fabrieken door stakers neemt ook in Canada in omvang toe. Te Sarnia hebben werkwilligen 73 stakers, die een fabriek bezet hielden hieruit ver dreven. Hierbij werd gebruik gemaakt van gummiknuppels. Negen personen werden gekwetst. De politie arresteerde 26 stakers. BUITENLANDSCHE BERICHTEN ZEVEN ARBEIDERS ONDER ROTSBLOK GEDOOD. Uit Polsen (Montana) wordt gemeld, dat bij den bouw van een stuwdam zeven ar beiders door een neexwallend rotsblok zijn gedood. Talrijke arbeiders werden gewond. TWEE MENSCHEN OMGEKOMEN BIJ EEN SPOORWEGONGELUK. Door onbekende oorzaak is op den spoor weg UdineTarvisio (Italië), welke sedert achttien maanden geëleclrificeerd is, een locomotief op een goederentx'ein geloopen. Hierbij zijn twee personen om het leven gekomen, terwijl vier menschen ernstig en vier lichter werden gewond. STORM BOVEN DE ZWARTE ZEE. Sedert eenige dagen woedt boven de Zwarte Zee een zware storm. De wind sterkte bedraagt elf, en de scheepvaart ligt volkomen stil. Drie schepen bevinden zich in nood. Te Batoum heeft een orkaan groo te schade' aangericht. ALPENHUTTEN ONDER SNEEUW BEDOLVEN. Li het kanton Wallis zijn 32 Alpenhutten onder een geweldige lawine bedolven. De aangerichte schade wordt geraamd op 100.000 francs. DE BRAND LN DE KRUITFABRIEK BIJ RADOM. Bij den brand, die gewoed heeft in de kruitfabriek bij Radom, zijn veertien ar beiders om het leven gekomen. GRIEKSCH SCHIP GESTRAND. Het Grieksche vrachtschip „Patro", dat te Gdynia steenkool heeft geladen, is aan de Duitsche kust, op 80 mijl van Gdynia op het strand geloopen. Uit Gdynia is een sleepboot te hulp gezonden, doch de hoo- ge zee maakt het onmogelijk te helpen. De „Patro" was op weg naar Alexandrië. EEN ONBETAALDE REKENING VAN TROTZKY. De Noorsche advocaat van Trotzky, wiens declaraties niet betaald zijn, heeft te Mexi- co-City rechtsmaatregelen tegen zijn voor malige cliënt ingeleid door tusschenkomst van het Noox'sche consulaat. De rechtskun dige raadsman van het consulaat heeft ver klaard, dat hij -een beslag op het vermogen van Trotzky zal trachten te verkrijgen, het schijnt echter, dat Trotzky's inkomsten slechts bestaan uit het honorarium, dat hij voor artikelen in de bladen krijgt. De se cretarissen van Trotzky hebben verklaard, dat hun patroon niets had mede te deelen. EEN AARDSCII PARADIJS VAN FORD. Ixi Zuid-Georgia, aan den oever van den Ogeechee-rivier, wil Henry Ford, aldus de „Hex-ald Tribune", zijn droom: een ideale industrieele gemeenschap, omgeven door boerderijen, die haai' van alles zal voorzien, vérwezenlij ken. Als onderdeel van zijn uitgebreid pro gramma voor deze kleine stad, die 18 mijl verwijderd ligt van Savanna, Georgia's voornaamste zeehaven, heeft Ford aange kondigd, een fabriek te zullen oprichten voor de fabricatie van auto-onderdeelen. „Wij zullen daar een industrie vestigen", zoo zeide hij. Een bekwaam man is reeds met de voorbei'eidende plannen bezig. Er zullen -auto-onderdeelen worden vervaar digd, doch welke is nog niet beslist, dit hangt ervan af wat het geschiktste is. De fabriek zal aan de bevolking van deze gemeenschap, die vroeger de landbouw, veeteelt, visscherij en houthakkerij als haar voornaamste bronnen van inkomsten be schouwde, werk verschaffen en zal in nau we verbinding staan met de onlangs door Ford aldaar opgerichte ambachtsschool. Ons doel is om, evenals in onze andere fabrieken, de juiste verhouding menschen te verkrijgen van alle leeftijden, aldus ver klaarde Ford, wiens win terver bïijf bij Richmond Plantation enkele dagen geleden is klaargekomen. Wij willen geen werklieden uit andere streken hierheen halen. Het volk hier zal voldoende bedreven zijn. Iedereen zal deel nemen aan den landbouw, hetzij hij een boerderij gemeenschappelijk of op zijn eigen naam bezit. Alles hangt af van de school en de toe komst van hen, die daar wox-den opgeleid. De school zal goed geschoolde arbeiders afleveren, die door andere fabrieken zullen worden gezocht. Jongens en meisjes, zullen op de am bachtsschool zoowel de landbouw als de in dustrie als ondex'deel van hun opleiding leeren. Op het oogenblik vinden reeds hon derden menschen werk door de verschil lende werkzaamheden, die Ford hier laat vexTichten. Hij stelt zich dagelijks pex'soonlijk van het werk op de hoogte. Reeds is een ge meenschapshuis, dat twintig logeerkamers, een groote dans-, conversatie- en eetzaal bevat, voor gebruik van de schoolkinderen en hun ouders gereedgekomen. Wegen worden aangelegd, kanalen ge graven en verschillende bouwwerken aaxi- besteed. DHcc borstje inwrijven met Dampo. Poi 30. Doos 30 ct. Bij Apoth. eo Drogisten. ampo lucht op en geneest! LOONSVERHOOGING BIJ DE MIJNEN Nieuwe pensioenregeling aanvaard In de gisteren gehouden vergadering van de Contact-commissies voor 't mijnbedrijf deelden de directies mede, dat de gemid delde en maximum-loonen der mijnwerkers vanaf 1 April a.s. met 5 pet. zullen worden verhoogd. Het gemiddelde houwersloon zal dan 5.35 per dag bedragen. De loonen der overige ondergronders worden naar ver houding verhoogd. De minimum-loonen van de bovengron- ders boven 23 jaar, die momenteel 47,43 en 39 cent per uur bedx-agen, zullen vanaf 1 April resp. op 50, 46 en 42 cent per uur worden gebracht. De loonen der bovengronders van 19 tot 22 jaar worden met 2 cent per uur verhoogd en die van de jongeren met 1 cent. Met het oog op den onzekeren toestand zullen de directies de vefhoogingen voor- loopig tot 1 October a.s. laten gelden. De totale verhooging van lasten voor de mij nen, die uit de loonsverhooging en de nieuwe pensioenregeling, welke gisteren ook werd aanvaard, voortvloeit, zal 9 pet. bedragen. „Msbd." BEDRIJFSRAAD VOOR HET BOEK DRUKKERS- EN RASTERDIEPDRUK- BEDRIJF. In de laatste vergadering van den be- drijfsraad voor het boekdrukkers- en ras- terdiepdrukbedrijf is het verslag over het jaar 1936 vastgesteld en aan den minister van Sociale Zaken toegezonden. Aan .dit verslag ontleenen wij het vol gende: De bedrijfsraad heeft in 1936 twee ver gaderingen gehouden, n.l. op 20 Maart en 12 October. Het geringe aantal vergaderingen, dat de bedrijfsraad in 1936 heeft gehouden, vindt zijn verklaring eenerzijds in het feit, dat een deel der werkzaamheden door een speciaal aangewezen sub-commissie werd verricht en anderzijds in het feit, dat de bedrijfsraad texi aanzien van voor het ge- heele bedrijf geldende regelingen wegens gebrek aan daartoe strekkende bevoegd heden geen omvangrijke taaie voor zich heeft gezien. De regelingen immers, welke uitsluitend het georganiseerde deel van het bedrijf betreffen, woi'den reeds sedert jaren elders, n.l. in de door het collectief contract, de pensioenregeling en het leer lingstelsel aangewezen orgaxien uitge voerd. Bijzondere aandacht heeft de bedrijfs raad in 1936 gewijd aan de mogelijkheid tot bestrijding van de werkloosheid. Het werkloosheidspercentage, dat inmiddels reeds het getal van twintig had overschre den, baarde groote ongerustheid, mede omdat tengevolge der mechanisatie niet is te venvachten, dat bij verbetering der conjunctuur deze werkloosheid geheel of nagenoeg geheel zou kunnen worden op geheven. De besprekingen in den bedrijfs raad vonden plaats naar aanleiding van het plan tot bestrijding der werkloosheid van jeugdige werkkrachten door het z.g. „twee-op-een-stelsel". De bedrijfsraad was van meening, dat dit stelsel, gezien den technischen aard van het bedrijf, in de typografie op gx'oo- te bezwaren zou stuiten. De heer Korthuis heeft daarop in de Maai-t-vergadering het denkbeeld geop- pei'd van de z.g. wandelweek, n.l. in dien zin, dat ieder arbeider na een zeker aan tal weken, b.v. vijf of zes, verplicht zou worden een week vacantie te nemen. Dit denkbeeld is thans in bespreking'. Met uitzondering van een advies, dat door de rijksverzekeringsbank op grond van de wettelijke verplichting, genoemd in art. 61 lid 1 der invaliditeitswet, aan den bedrijfsraad werd gevraagd inzake een ontwerp-loonklassenbesluit, werd ge durende het verslagjaar door geen over heidsinstellingen advies gevraagd. WERKLOOZEN- EN ARMENZORG Wie moet de kosten diagen? In de gistermiddag gehouden vergade ring van den gemeenteraad van Nijmegen heeft mr. B. G. Smeets namens de Katho lieke fractie een voorstel ingediend, waar in wordt betoogd, dat de voorziening in de nooden van de werkloozen en behoeftigen behoort te worden aangemerkt als een rijksaangelegenheid, zoodat moet worden geconcludeerd, dat de kosten dezer voor ziening als rijkszaak moeten worden be handeld en naar nader te bepalen regelen moeten worden gebracht, zoo evenredig mogelijk ten laste van alle ingezetenen des rijks. B. en W. worden uitgenoodigd stappen te doen, dat ten aanzien van de betaling van deze kosten een rijksregeling tot stand komt. Het voorstel werd met algemeene stem men aangenomen en B. en W. verklaarden hun uiterste best te zullen doen dat het vooi'gestelde wordt doorgevoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 6