WAT IS
WAT IS
De Spaansche
burgeroorlog
BUITENLAND
NED. OOST-INDIE
DINSDAG 23 FEBRUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
krachten en binnenlandsch materiaal. Als
begin van invoering van de 40-urige werk
week doet spr. de suggestie om bijv. den
geheelen Zaterdag vrij te geven. De heer
v. Eek kan dan optochten houden. (Gelach).
Of spr. zijn stem zal geven aan de voor
gestelde commissie ad hoe zal afhangen van
het al of niet indienen van een voorstel-
Wilmer. Aan het voorstel-Schüller kan spr.
zijn stem niet geven.
Nieuwe voorstellen.
De heer v. Eek trekt zijn voorstel in,
dat wordt vervangen door een nieuw
voorstel Wilme r-v. E c k-W i 1 b r i n k.
luidende als volgt: De raad noodigt B. en W.
uit om in overleg te treden met diverse per
sonen en organisaties ten einde de moge
lijkheid te overwegen van het tot stand
komen van een of meer contactcommissies.
Voorts trekt de heer Schüller zijn
voorstel in en vervangt het door een ander
voorstel om het stukje Levendaal te dem
pen en over te gaan tot verlaging van de
Jan v. Goyenbrug.
De heer Würtz heeft vervolgens een
amendement ingediend op het voorstel-
E i k e r b o u t, ten einde daaraan toe te
voegen: „of bij een andere verzekerings
maatschappij".
Bezuinigingen
De heer Eiker
bout (A.R.) ver
dedigt zijn voorstel
om het gemeentelijk
ongevallenfonds op
te heffen en zich aan
te sluiten bij de
Rij ksverzekerings-
bank. Tegen toevoe
ging van het amen
dement-Würtz heeft
spr. geen bezwaar.
Spr. kan zich ver
eenigen met afvloei
ing van overtollig
personeel, zooals bij de Lichtfabrieken.
Doch de vermindering van personeel moet
niet altijd gezocht worden bij het lager per
soneel. Het komt spr. .voor, dat het loon
van het losse personeel bij de Lichtfabrie
ken wel wat aan den lagen kant is, met
name van de incasseerders in de buiten
gemeenten.
B. en W. willen geen nadere mededeelin-
gen doen omtrent het werk van den bezui-
nigings-inspecteur. Waarom kunnen B. en
W. in een geheime zitting daarover niets
mededeelen? Wel is medegedeeld, dat de
bezuinigings-adviseur zitting heeft in de
promotie-commissie, doch spr. meent, dat
dit niet de juiste samenstelling is van deze
commissie. Ook verzet spr. zich tegen het
vele en geregelde overwerk bij den dienst
van Sociale Zaken. Spr. beveelt aan, meer
dere personen als schrijver aan te stellen.
Het voorstel-v. d. Voort heeft spr.'s instem
ming niet. Wel kan spr. zich vereenigen met
de uitvoering van de werken genoemd in
het voorstel-Schüller. Z.i. is de vernieuwing
van de Schrijversbrug eveneens urgent.
Spr. heeft weinig hoop, dat het tot demping
van het Levendaal als normaalwerk zal
komen, ofschoon hij het wel aanbevelens
waardig acht.
Daarna wordt de vergadering te 11 urn-
geschorst tot Dinsdagmiddag 2 uur.
BUITENLANPSQHE BERICHTEN
GEHEEL GEZIN DOOR VERSTIKKING
OM HET LEVEN GEKOMEN.
Een gehjel gezin, bestaande uit zes per
sonen, is te Boekarest om het leven geko
men doordat vergiftige gassen werden ge
vormd door een kachel, waarin afvalpro
ducten van ruwe olie werden gestookt.
GRANAATONTPLOFFING EISCHT
TWEE DOODEN.
Bij de ontploffing van een granaat, die
begraven lag in een land in Roemenië,
waar een aantal boeren werkten, zijn twee
boeren gedood en drie zwaar gewond.
BINNEN 3OMETER
van een brandende straat
lantaarn of op 'n officieel
parkeerterrein moet uw
auto staan om vrijgesteld
te zijn van de plicht
sm licht op te hebben
Overeenstemming inzake
de controle der Spaansche
grenzen
DE STRIJD AAN DE JARAMA.
De regeeringstroepen blijven in den aanval.
Gistermiddag waren de regeeringstroe
pen aan de Jarama nog in den aanval. De
omsingeling van Lamaronasa wordt voort
gezet. Het schijnt, dat de nationalisten zich
hier uit teruggetrokken hebben en alleen
nog enkele stukken geschut hebben ach
tergelaten om den terugtocht te dekken.
De troepen van Franco zijn voor Penales
del Rio, dit is meer naar het Noorden, we
derom tot den aanval overgegaan, doch
deze aanval werd afgeslagen.
Tusschen San Martin de la Vega en Mo-
rata de Taguna is de strijd in hevigheid af
genomen, doch de regeeringstroepen blij
ven den tegenstander, welke door den
strijd van gisteren vermoeid is, lastig val
len.
Generaal Pozas, die de operaties in den
sector Guadalajara ten Zuiden van de Taag
leidt, verklaarde aan een vertegenwoordi
ger van Havas, dat in de sectoren van San
Martin de la Vega en Arganda de toe
stand voor de regeeringstroepen aanmerke
lijk -verbeterd is. Op een vraag van den
journalist of hij den opmarsch in den sec
tor Avila kon bevestigen, antwoordde de
generaal: „Wij hebben Robledo de Chavela
bezet, doch het is niet juist, dat wij Cebre-
ros hebben ingenomen".
Ten aanzien van den toestand bezui
den de Taag zeide de generaal, dat de re
geeringstroepen in de nab;jheid van Tala-
vera del Tajo zijn gekomen. De regeerings
troepen liggen op den eenen oever en de
opstandelingen op den anderen. De gene
raal wees verder op de waarde van de
luchtmacht, welke vooral bleek aan het
front aan de Jarama.
Tenslotte vroeg de vertegenwoordiger
van Havas, wat generaal Pozas dacht van
het eenhoofdig commando, waarop de ge
neraal antwoordde: „Dit was absoluut nood
zakelijk, hetgeen binnenkort bewezen zal
worden".
Inzake het verbod van het zenden van
vrijwilligers zeide generaal Pozas nog, dat,
indien dit verbod volgens ic letter wordt
uitgevoerd, het grooter aantal van de re
geeringstroepen zeker de overwinning zal
doen behalen.
Rechtschen bombardeeren Alcala de
Henares.
In den afgeloopen nacht om één uur
werd bekend, dat rechtsche vliegtuigen Al
cala de Henares hebben gebombardeerd.
Tegen middernacht wierpen zij er vijftien
bommen neer. Men weet nog niet, hoe groot
de schade is en hoeveel slachtoffers zijn
gevallen.
Mededeelingen van Sevilla.
De zender van Sevilla heeft gistermid
dag medegedeeld, dat de rechtsche troe
pen zich gisteren in hoofdzaak hebben toe
gelegd op de krijgsverrichtingen in Aragon,
waar zij vijftien kilometer zijn opgerukt,
nadat de militie in den sector Calamocha
een nederlaag had geleden. De krachtsin
spanning der linksche troepen aan het front
in Castilië vindt haar oorzaak in den steeds
moeilijker wordenden toestand der hoofd
stad. Tot dusverre zijn de aanvallen der
linkschen vergeefsch gewest.
Radio C. N. T. meldt:
Het radiostation der C. N. T. deelde gis
teravond mede:
Het offensief der regeeringstroepen aan
het Jarama-front wordt met succes voort
gezet. De tegenstanders moesten hun nieu
we stellingen in den steek laten en een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal en
vierhonderd dooden op het gevechtsterrein
achterlaten.
Sedert gistermiddag staan de voornaam
ste verbindingswegen der opstandelingen-
onder het vuur der" regeeringstroepen.
In den sector van Andujar is de dag
kalm verloopen. Vliegtuigen vier opstande
lingen hebben schade van weinig beteeke-
nis aangericht aan de spoorlijn.
VAN HET FRONT VOOR OVIEDO.
De zender van de C. N. T. heeft voorts
vannacht om twaalf uur medegedeeld, dat
de berichten van het front van Oviedo oy-
zondér bevredigend zijn. De regeeringstroe
pen blijven vorderingen maken binnen de
stad. In den sector van Roblas en aan de
lijn van Fuenterraba en Vivel del Rio zijn
aanvallen der opstandelingen afgeslagen,
terwijl rechtsche concentraties uiteenge
dreven werden.
Uit Gijon wordt gemeld, dat tijdens een
hevigen tegenaanval de rechtschen er in
geslaagd zijn het mijn werkers weeshuis van
Oviedo, dat de regeeringstroepen gisteren
bezet hadden te heroveren.
De Spaansche Falanx heeft een nieuwen
radiozender aan het front van Oviedo in
werking gesteld. Via dezen zender zijn de
berichten tegengesproken, die door de re-
geeringszenders verspreid zijn over de ge
vechten, die op het oogenblik aan het Astu-
rische front geleverd worden. Hieraan werd
toegevoegd: „Oviedo is onoverwinnelijk".
VRIJGELOTENEN ONDER DE
WAPENEN GEROEPEN.
De minister van oorlog heeft besloten
om degenen, die zijn vrijgeloot van de
lichtingen 1932 tot 35, onder de wapenen
te roepen. De overige manschappen van
deze lichtingen zijn reeds onder de wape
nen. De lichting 1936 zal binnenkort wor
den ingedeeld.
Met ingang van Zaterdag a.s. zullen alle
burgers van 18 tot 45 jaar in het bezit
moeien zijn van een arbeids-certificaat,
uitgegeven door de verantwoordelijke auto
riteiten, waaruit blijkt, dat de houder ach
ter het front deelneemt aan het werk voor
hst algemeen welzijn van het land en sa
menwerkt met hen, die aan het front hun
leven wagen.
Ieder man, die zich ophoudt in een café,
bioscoop, theater of andere plaats van ont
spanning en dit certificaat niet kan too-
nen, zal gestraft kunnen worden met een
boete van 1000 peseta of een gevangenis
straf van 30 dagen, gedurende welke hij
zelf voor zijn voedsel moet zorgen.
DE CONTROLE OP DE
VRIJWILLIGERS.
Overeenstemming met Portugal.
De niet-inmengings-subcommissie heelt
na afloop van de vergadering van gisteren
een communiqué gepubliceerd, waarin o.a.
wordt gezegd, dat een overeenkomst tot
stand is gekomen tusschen Engeland en
Portugal inzake de bewaking van de Por-
tugeesch-Spaansche grens en dat overeen
stemming is bereikt inzake de bewaking ter
zee, waarbij een uitzondering werd ge
maakt door de Sovjet-Unie, die niet bereid
is, de zone welke aan haar oorlogsbodems
is toevertrouwd, te aanvaarden.
Naar verder verluidt, zouden 130 Brit-
sche waarnemers geplaatst worden langs
de Portugeesch-Spaansche grens. De sub
commissie stond verder op verzoek van
Frankrijk toe, dat deskundigen een onder
zoek instellen naar de mogelijkheid nog 130
internationale waarnemers te plaatsen
langs de Spaansch-Portugeesche grens. In
beginsel werd het deelnemen aan de Rus
sische en Portugeesche oorlogsschepen aan
de controle aangenomen. Maisky, de verte
genwoordiger van de Sovjet-Unie, verklaar
de evenwel eerst nieuwe instructies van
zijn regeering te moeten afwachten, alvo
rens er mede in te stemmen, dat de Rus
sische vloot controle uitoefent in de Golf
van Gascogne.
VAN HET VATICAAN
's PAUSEN GEZONDHEIDSTOESTAND.
Een gunstig teeken.
Als het beste bewijs, dat de H. Vader
eich tenminste als voorloopig genezen be
schouwt, moge het feit dienen, dat giste
ren in den salon van de Zwitsersche Garde,
naast de Pauselijke vertrekken, 't register
is verwijderd, waarin de diplomaten en
andere dignitarissen en ook de gewone ge-
loovigen hun handteekeningen plaatsten
bij wijze van wensch voor 's Pausen herstel.
„Msbd."
BUITSCHLAND
ZELFS IN HUIS NIET MEER VEILIG.
De politie wenscht de huissleutels.
De Berlijnsche huiseigenaars hebben van
de politie de uitnoodiging ontvangen de
sleutels van hun huizen in te leveren op
het commissariaat van politie van hun
woonwijk.
Deze maatregel zal de politie de gelegen
heid geven de huizen op ieder uur van den
dag of den nacht binnen te gaan.
DENEMARKEN.
OPTREDEN TEGEN DUITSCHE
NATIONAAL-SOCIALISTEN.
Volgens Ekstrabladet heeft de politie
gisteren te Aapenrade (Deensch Sleeswijk)
een jongen Duitschen landbouwer, zeke
ren Schmidt, een op den voorgrond tredend
nationaal-socialist, gearresteerd onder be
schuldiging van sabotage en het verzenden
van anonyme en dreigbrieven.
De politie meent een complot op het
spoor te zijn. Het blad zegt, dat nieuwe ar
restaties verwacht kunnen worden. Over
deze aangelegenheid zijn reeds 80 personen
door de politie verhoord.
ENGELAND
4 November j.l. aangaande een nieuw Lo
carno.
„Het is gewenscht de regeering de zorg
te laten, te zeggen, wat de beste resultaten
zou kunnen uitleveren. Al wat dienaan
gaande mogelijk is, zal worden gedaan."
Lord Cranborne weigerde overigens den
inhoud te onthullen van het Belgische ant
woord op dezelfde nota. Deze nota, aldus
de onderstaatssecretaris, maakt deel uit van
een voorbereidende gedachtenwisseling
tusschen de vijf mogendheden, die het ver
drag van Locarno hebben onderteekend.
In het belang der onderhandelingen zelve
heeft men besloten dat deze gedachtenwis
seling een vertrouwelijk karakter zal dra
gen.
De a.s. kroningfeesten.
Op de vraag of Abessynië en de Spaan
sche regeering uitgenoodigd zijn, zich te
doen vertegenwoordigen bij de kroning van
koning George VI, heeft lord Cranborne in
het Lagerhuis geantwoord: „Ik meen te
weten, dat dat het geval is."
Cranborne zeide nog",- dat alle staten, die
diplomatieke betrekkingen met de Brit-
sche regeering onderhouden, zijn riitgenoo-
digd en bovendien zekere staten, die par
ticuliere betrekkingen met Engeland on
derhouden, zonder dat er een diplomatieke
vertegenwoordiging bestaat. Het is nog
niet bekend, wie Duitschland zal vertegen
woordigen.
Miss Wilkinson, afgevaardigde der la-
bour-oppositie. vroeg: „Kan men ons niet
eenigen waarborg geven, dat het land -niet
zal worden beleedigd door de tegenwoor
digheid van generaal Goering?"
Er klonken kreten van afkeuring. De
speaker kwam tusschenbeide, waarmede
het incident gesloten was.
OOSTENRIJK
HET BEZOEK VAN VON NEURATH.
Schuschnigg biedt von Neurath een
diner aan.
Bondskanselier Schuschnigg heeft gister
avond in het kasteel Belvedere ter eere van
den Duitschen minister van buitenland-
sche zaken, von Neurath, een gala-dir.er
aangeboden.
Schuschnigg hield een korte tafelrede,
waarin hij zeide, dat hij zich één wist met
de Duitsche regsering in den wil, in het
belang dei beide volken iedere tegenstel
ling te overwinnen, teneinde in harmonie
te kunen leven. Hij hief zijrj glas op, op
de gezondheid van den Duitschen Rijks
kanselier, van von Neuarth en van de an
dere gasten.
In zijn antwoord verklaarde von Neurath
er eveneens van overtuigd te zijn, dat men
ai hetgeen de beide volken in de laatste
jaren had gescheiden, kan goedmaken. „Het
accoord van 11 Juli 1936 zal de banden, die
de beide volken moeten verbinden, nog
meer verstevigen. De banden, die in den
wereldoorlog zijn aangeknoopt, laten zich
niet verbreken, zelfs wanneer zij moeilijk
heden opleveren. Wij zuilen deze gemakke
lijk te boven komen, mits wij het willen".
Von Neurath verhief vervolgens zijn glas
op de gezondheid van den president en van.
Schuschnigg.
Nationaal-socialisten betoogen.
Voor hotel Imperial stond gistermiddag
een menschenmenigte om rijksminister von
Neurath te verwelkomen. Zij werd naar de
omliggende straten teruggedrongen. Daar
bij is het op de Schwarzenbergerplatz en
bij de Opera tot botsingen gekomen.
Bij de betoogingen ter gelegenheid van
het bezoek van von Neurath, aldus het
Duitsche Nieuws Bureau, is het, naar te be
treuren is, tot tamelijk ernstige incidenten
gekomen, welke in hoofdzaak waren ont
staan, doordat leden van het Vaderlandsche
Front in de ovaties naar het schijnt een uit
daging zagen. Als gevolg daarvan is het tot
vechtpartijen gekomen. Vooral voor de
universiteit, voor het gebouw van het Va
derlandsche Front, in de buurt van de
Opera en bij het parlement. Verscheidene
personen werden gewond, van wie eenige
ernstig.
PALESTINA
DE ONRUST IN HET H. LAND.
Jcodsch kolonist vermoord.
„Een Arabier heeft mij gestoken. Ben
stervende. Vaarwel makkers", waren de
woorden, welke stonden opgeteekend in een
met bloed bevlekt aanteekenboekje, dat
naast het lijk van een 21-jarigen Duitsch-
Joodschen kolonist werd aangetroffen.
DE VERGADERING VAN HET
LAGERHUIS.
Lord Cranborne geeft ontwijkende
antwoorden.
Lord Cranborne heeft gistermiddag in
het Lagerhuis ontwijkend geantwoord op
de vraag van den Labour-afgevaardigde
Arthur Henderson of de Britsche regeering
van plan was een antwoord op de nota van
De Koningin teruggekeerd
Onopgemerkt op het Loo
aangekomen
H. M. de Koningin is vanochtend om 8.10
uur met den sneltrein uit Bazel in het va
derland teruggekeerd. Zij werd aan het sta
tion Nijmegen begroet door de autoriteiten.
Op het station waren aanwezig de burge
meester van Nijmegen, de heer J. A. H.
Steinweg, jhr. G. A. Bowir, districts-com
mandant van de Kon. Marechaussee, de
waarnemende commandant van politie
Veldman, de districts-commandant der
rijksveldwacht Schmidt Cranz, ir. R. B.
Canters, hoofd-inspecteur van vervoer bij
de Ned. Spoorwegen, terwijl ir. B. C. Boot
Moerkerk, inspecteur bij de Ned. Spoorwe
gen de reis van de grens af had meege
maakt. Ook de stationschef, deheer Last
drager, was aanwezig.
De politie had de perrons afgezet.
H. M. de Koningin, die er welvarend uit
zag. was vergezeld van Jhr. van Holten en
freule Schimmelpenninck.
Bij hst uitstappen werd H. M. begroet
door den burgemeester, die haar welkom
heette op vaderlandschen bodem. De Ko
ningin dankte hartelijk voor deze woor
den, en onderhield zich ook nog eenigen
tijd met Jhr. Bowir. Het aanwezige publiek
bewaarde de rustige stemming.
De Koningin en haar gevolg stapten ver
volgens 'in de twee gereedstaande hofauto's,
waarmede zij direct naar het Loo reden.
Op het stationsplein stonden honderden,
opgesteld, die H. M., die in een open auto
reed, hartelijk toejuichten, waarvoor de
landsvrouwe vriendelijk dankte.
Om enkele minuten voor half tien, is H.
M. de Koningin op het I.oo aangekomen.
Niettegenstaande regen- en sneeuwbuien
op het traject ArnhemApeldoorn, was de
kap van de Cadillac, waarin H. M. gezeten
was, gedeeltelijk neergelaten.
Daar de aankomst van de Landsvrouwe
zoo vroeg in den ochtend door niemand
verwacht werd, kon de koninklijke auto on
opgemerkt de Hoofdstraat het centrum
van Apeldoorn passeeren.
Enkele oogenbliken na aankomst in het
Paleis werd de Koninklijke standaard ge-
heschen.
Dankbetuiging aan Oostenrijks
bondspresident.
Voor haar vertrek, gistermox*gen, uit Zeil
am See heeft H .M. de Koningin aan den
Oosienrijkschen Bondspresident Miklas een
telegram gezonden, waarin Zij haar harte-
lijken dank betuigt voor de haar tijdens
haar verblijf te Igls en Zeil am See ten
deel gevallen ontvangst.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Zaterdagmiddag is bij de dessa Ngoeling,
aan den weg tusschen Pasoeroean Probo-
linggo, een ernstig auto-ongeluk gebeurd.
Een Dodge-sedan, bestuurd door mej. v.
Mets, onderwijzeres te Probolinggo, bot
ste tegen een Morris-wagen. Bij deze bot
sing werd mej. van Mets zwaar gewond;
haar naast haar zitten zuster, mej. M. G. C.
H. van Mets, werd eveneens zwaar gewond.
De overige inzittenden, de dames M. G. C.
Verbruggen, A. M. Eeftens en de inland-
sche chauffeur, bleverr ongedeerd.
De zwaargewonde dames van Mets wer
den naar een ziekenhuis te Pasoeroean ver
voerd. Zij konden nog niet worden ver
hoord.
Het ongeluk geschiedde, doordat de Dod-
ge-wagen de Morris-wagen bij het passee
ren aan het spatbord raakte, en vervol
gens tegen een saemboom botste.
AMERIKA
OOK DE WERKGEVER GING IN
STAKING.
T,e Detroit is een werkgever, de eigenaar
van een autobekleedingfabriek, in „sta
king" gegaan. Hij heeft zijn intrek genomen
in zijn kantoor, blijft hier slapen en laat
zich, evenals de arbeiders die de werkplaat
sen bezet hebben, door zijn familie eten
brengen.
Hij verklaarde zijn kantoor niet eerder
te zullen verlaten dan wanneer de arbeid
sters in zijn fabriek, die een staking met
gekruiste armen zijn begonnen, deze zullen
hebben opgegeven.
Onder invloed,
„Zeg, hik, wat heb jy je leuk verkleed!"