DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het Internationaal Eucharistisch
Congres te Manilla
28ste Jaargang
DONDERDAG 4 FEBRUARI 1937
No. 8640
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruit^et^'ing:
Voor Leidc^i lb cent per week S 2.50 pet nwartaal
Bij onze Agenten 20 cent pet week t 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is vooi de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
De slechte en de brave
menschen
De Katholieke Pers doet om het hardst
mee aan het onchristelijk bedrijf: leu
gens, laster en gemeenheden
uit te strooien tegen de N. S. B.
De zich Katholiek noemende partij-pers
legt zich toe op bewuste mislei
ding.
In het Katholieke blad „De Opmarsch"
wordt haat en onverdraagzaam
heid gepropageerd.
De Katholieke, die aan een ingang van
de R.-K. kerk met „De Opmarsch" colpor-
teeren, toonen zich niet goed Katholiek,
zijn zondaars.
Al dat moois wordt den Katholieken
naar het hoofd geslingerd in een circulai
re, die vanwege een groep der N.S.B. aan
de inwoners van Zoeterwoude wordt ge
richt.
Wij hebben dat fraais gehaald uit die cir
culaire, welke nog geen vijftig regels groot
is, en waarin„de waarheid en niets
dan de waarheid" wordt medege
deeld.
Zóó wordt er geschreven over hen, met
wier opvatting men het niet eens is; zij
worden men kan het zelf constateeren
uitgescholden voor alles wat leelijk is.
En dat geschiedt door menschen, die
zich in dezelfde circulaire noemen een
volksgroep, die„de eerlijke naasten
liefde" betracht!! Wel 'n schrille tegenstel
ling tusschen deze brave lieden, die een
leven leiden van Christelijke naastenlief
de, en die anderen, die „zondigen" .door
de ergernis, welke zij geven!
De inwoners van Zoeterwoude worden
wel héél erg onderschat, als men
meent, dat men onder hen door zulk een
circulaire sympathie voor de N. S. B. kan
wekken!
Noodlottig ongeluk bij den
Deijl
TWEE LEIDSCHE' STUDENTEN
GEDOOD
Hedenmorgen omstreeks 8.30 uur had
op den Rijksstraatweg nabij de Deyl,
juist daar waar de wielrijders moeten
oversteken, een aanrijding plaats tus
schen een auto en motor, welke aan
twee personen het leven heeft gekost.
Uit de richting Leiden kwam een
auto, bestuurd door W. uit A'dam. Vlak
voor de auto stak een wielrijder, C. K.
uit Alkemade, zoodanig den weg
over, dat de automobilist om hem niet
aan te rijden zijn stuur omgooide naar
links, waardoor hij achter den wielrij
der heenreed, maar toen opbotste te
gen een motorrijwiel, dat uit de rich
ting Den Haag kwam.
De motorrijder, de student J. C.
Swaab, wonend Houtrustweg 66b te
Den Haag, werd op slag gedood. De
duorijder H. C. Leckie, eveneens stu
dent, wonende Statenlaan 111 te Den
Haag, bekwam tal van ernstige ver
wondingen en is, na opname in het
Ziekenhuis Zuidwal te Den Haag, al
daar kort na aankomst overleden.
De politie heeft beide lijken en het
geheel vernielde motorrijtuig in beslag
genomen.
De eerste hulp werd verleend door
dr. Hubbeling.
Beide studenten waren op weg naar
het college te Leiden.
De student Swaab was candidaat in
de medicijnen, terwijl Leckie eveneens
in de medicijnen vierdejaars was.
Hoogstwaarschijnlijk ligt de schuld
niet bij den automobilist.
In verband met het plotseling overlijden
van deze twee leden der Haagsche studen-
tenvereeniging deelt de senaat mede, dat de
voorgenomen dies-feesten tot nader datum
zullen worden uitgesteld.
De vereeniging zal voor 2 weken den
trouw aannemen.
DE PLECHTIGE OPENING.
Wij ontleenen het volgende verslag aan
de „Mshd.", in welk blad reeds gisteravond
een verslag van de gisteren gehouden
plechtigheid werd gegeven.
De aartsbisschop van Manilla, Z. H. Exc.
mgr. O'Doherty, heeft gisternamiddag on
geveer vijf uur officieel het Internationaal
Eucharistisch Congres op de Esplanada de
Luneta geopend met een ontroerende toe
spraak, waarin hij de indrukwekkende
scharen van Katholieken begroette, die uit
alle deelen der wereld naar hier zijn ge
komen om de weergaloos-schoone plechtig
heden bij te wonen, die ter eere van den
onder den schijn van brood op onze altaren
rustenden Christus Eucharisticus hier bijna
een week lang zullen worden gehouden.
Hij wees in meesleepende bewoordingen
op de ontelbare blijken van liefde, welke
de God onzer altaren ons in Zijn Sacrament
van liefde bij uitstek heeft geschonken en
spoorde zijn toehoorders aan tot het geven
van wederliefde.
Het waren onvergetelijke oogenblikken,
toen men den aartsbisschop met al het vuur
van zijn apostolischen ijver, een men-
schenmenigte van naar schatting ruim
honderdduizend personen hoorde toespre
ken, om hen op te wekken tot het verzaken
aan de van het geestelijk leven aftrekken
de menschelijke hartstochten, om hun tijd
en hun geld te offeren in den dienst van
het goede, in liefdevolle dienstbaarheid aan
God.
Hij deed vol bewogenheid een tot geest
en hart sprekend, al die duizenden aangrij
pend beroep, om als goede Katholieken het
voorbeeld- van de geestelijkheid te volgen
en met haar het Offer te brengen, dat in
de H. Mis op zulk een indrukwekkende
wijze aan de wereld voor oogen wordt ge
steld en voor" het heil dier wereld aan den
hemelschen Vader wordt opgedragen.
Een bijzonder treffend en eerbiedig
woord van begroeting richtte mgr O'Doher
ty tot den pauselijken legaat, Z. H. Em.
kardinaal Dougherty.
„Ik betuig Uwe Hoogwaardige Excel
lentie", dus sprak hij, „onzen eerbied en
onze dankbaarheid en onze groote gehoor
zaamheid en onderworpenheid, omdat wij
in Uwe Hoogwaardige Excellentie zien den
vertegenwoordiger van den Plaatsbekleeder
van Christus, den Paus, die U hierheen ge
zonden heeft.
Dankbaar gedenken wij al het goede, dat
Uwe verheven zending door den Opperher
der der Kerk voor ons beteekent".
In het verdere gedeelte van zijn toe
spraak weidde mgr. O'Doherty uit over den
rampzaligen geest van dezen tijd, die lou
ter op geldelijk en ander tijdelijk gewin
uit is.
Hij laakte de minderwaardige vertegen
woordigers eener moderne zoogenaamde
wetenschap, die de geestelijke en eeuwige
bestemming van den mensch loochenen.
Zijn scherpste veroordeeling richtte hij
tegen de communisten, wier beweging hij
als het grootste gevaar voor de mensche
lijke maatschappij betitelde.
Immers, zonder eenigen grond van reden
en recht meenen zij het goddelijk recht der
heerschappij voor zich te moeten opeischen
en elk streven in den mensch naar onder
werping aan een gezag, vooral aan het
hoogste gezag, pogen zij uit de harten der
menschen te rukken.
De aartbisschop verhief <ïan nog zijn
stem tot een machtige aanklacht tegen de
geweldige vloedgolf van het ongeloof, wel-
,ke over de gansche wereld zich uitstort.
Het is deze golf van ongeloof, aldus de
kerkvorst, die oorzaak is van het feit, dat
van alle kanten der aarde geruchten over
dreigenden oorlog ons bereiken.
Het is ook deze golf van ongeloof, die
overal den angst in de harten wekt, dat
geen internationaal verdrag meer veilig is
en elk bij verdrag gegeven woord gebroken
kan worden.
Het is een gevolg van dezen geest van
ongeloof, dat heiligdommen worden ver
nield en priesters en kloosterlingen worden
mishandeld.
In één land alleen zjjn honderdduizen
den menschenlevens door anderen opgeof
ferd,, terwülen- van een denkbeeldig toe
komst-tijdperk van zoogenaamd geluk, dat
die anderen willen bereiken, en dat steeds
maar verder en verder in de toekomst weg
zinkt, wijl het nimmer bereikt kan worden.
Na deze rede van den aartsbisschop van
Manilla, hield de pauselijke legaat, Z. H.
Em. kardinaal Dougherty, slechts een be
trekkelijk kprte antwoord-rede.
Daarna werd door den voorzitter der
landelijke Congres-commissie, Z. H. Exc.
mgr. Finneman S.V.D., voorlezing gedaan
van een telegram van Z. H. den Paus, be
helzende Zijn vaderlijke groeten aan de
deelnemers aan het Eucharistisch Congres.
SACRAMENTSPROCESSIE AAN BOORD
VAN DE CONTÉ ROSSO.
Toen de „Conté Rosso", de groote passa
giersboot, waarmede de Pauselijke Legaat
naar het Eucharistisch Congres van Ma
nilla is gereisd, zich tusschen Sumatra en
het Schiereiland Malakka bevond, heeft
aan boord van het schip een indrukwek
kende processie met het Allerheiligste
plaats gevonden.
Vanuit de kapel waar het Allerheiligste
bewaard werd, trok de processie langs het
groote promenadedek, dat geheel gehuld
was in een feeëriek licht van de ondergaan
de zon.
De plechtige stoet werd geopend door
een afdeeling matrozen, dan volgden de
priesters, achter wie mgr. Heylen schreed,
die onder een baldakijn het Allerheiligste
droeg, omringd door andere bisschoppen en
de scheepsofficieren. De processie werd be
sloten door een groep pelgrims, terwijl de
overige passagiers eerbiedig neergeknield
de Sacramentsprocessie lieten voorbijtrek
ken.
Toen de bisschop met het Allerheiligste
de brug was genaderd, weerklonken de
feestelijke tonen van de muziek, die daar
stond opgesteld en die liturgische liederen
speelde, welke werden afgewisseld met
Eucharistische gezangen.
Toen de processie op dèn voorsteven van
het schip was aangekomen, werd het Aller
heiligste uitgesteld op een draagbaar al
taar, dat rijkelijk met-.-groen en bloemen
was versierd. In het" rond heersehte over
de wijde zee een indrukwekkende plechti
ge stemming.
Met luide stemme bad de aartsbisschop
van Perugia mgr. Rosa de katholieke ge
loofsbelijdenis; hierna volgde een kort ge
bed, waarin Gods zegen over het schip, dat
den Pauselijken Legaat naar Manilla
bracht, werd afgesmeekt, terwijl tenslotte
vurig gebeden werd voor Zijne Heiligheid
den Paus en het mystieke' schip, dat de
Kerk beteekent.
De Zegen met het Allerheiligste werd ge
geven door kardinaal. Dougherty, waarna
de processie onder het zingen van het Te
Deum naar de kapel terugkeerde.
„Msbd."
De wereld
in vogelvlucht
De gezondheidstoestand van Z. H. den
Paus wordt toch geleidelijk aan beter. De
Paus heeft zijn werkzaamheden weer. kun
nen hervatten en is naar verluidt voorne
mens, om binnenkort, waarschijnlijk reeds
in Mei, naar zijn buitenverblijf Castek
Gandolfo te vertrekken..T)at alles wijst er
op, dat de Paus zich weer krachtiger voelt
In Amerika, waar de situatie in de Che-
vrolet-fabrieken te Flint-èen zeer dreigend
aanzien heeft, is het dank zij het gematig
de optreden van de overheid, nog niet tot
bloedige botsingen gekomen. Ondanks het
bevel tot ontruiming van de fabrieken,
houden de stakende arbeiders de gebou
wen bezet. De werkgevers (de General
Motors) hebben erin: berust en zijn toch
aan het onderhandelen gegaan met den
vertegenwoordigersvai de arbeiders. Er
is langdurig geconfereerd maar geen resul
taat. Vandaag worden de onderhandelin
gen voortgezet. In ieder geval is praten be
ter dan vechten, want de overstroomingen
hebben genoeg menschenlevens -gekost.
De menschen zelf behoeven den vernieti-
gingsarb'eid van de natuurkrachten niet tè
ondersteunen.
Zooals gemeld, heeft er een mutatie
plaats gehaa in h:» Duitsche kabinet;
twee nieuwe ministers zijn benoemd,, tér-
wijl minister baron von Eltz-Rübenach -is
afgetreden. Lj de Duitsche pers wordt geen
melding gemaakt v>.rc de motieven van dit
ontslag, maar het verluidt thans, dat baron
von Eltz, die een prictiseerend Katholiek
is, het hem aangeboden lidmaatschap der
Nat. Soc. partij heeft geweigerd wegens de
houding welke de partij óanneemt tegen
over de Katholieke Kent, Zooals men weet
is bij gelegenheid van den 30sten Januari
aan alle ministers, die nog geen lid der
partij waren,' het gouden insigne aange
boden. Baron von Eltz beeft dit geweigerd
en is uit het kabinet getreden.
Auto te A'dam door
brugleuning te water
gereden.
Inzittend echtpaar verdronken
Na vergeefsche reddings
pogingen.
Om half twaalf is gisteravond een auto.
komende van het Spui op den Singel te
Amsterdam door de zware leuning die daar
langs de gracht staat, in het water gere
den. De wagen verdween onmiddellijk ge
heel onder water.
Van het toesnellende publiek spron
gen dadelijk drie burgers in het water.
Zij doken, om te trachten de deuren
open te krijgen en de menschen, die
yich in den wagen bevonden, te red
den. Hun pogingen slaagden niet, want
zooals zij zeiden, stond de wagen op
zijn kop in de gracht en de deuren
waren niet open te krijgen.
De brandweer begon daarna onder groote
belangstelling van een zeer talrijk publiek
de auto te lichten.
Een aantal auto's aan de overzijde van
de gracht wierpen het licht van hun schijn
werpers over het water om de reddingspo
gingen gemakkelijker te maken.
Eerst na 25 minuten slaagde zij erin
den wagen op te halen.
Het bleek een kleine viei persoons
auto te zijn, waarin zich de lichamen
bevonden van den heer en mevr. da
S.Q., wonende in de Vijzelstraat tc
Amsterdam. De toestand van den wa
gen, die met den radiator naar bene
den in het water had gestaan, wees er
op, dat de inzittenden vergeefsche po
gingen hadden gedaan, zich te bevrij
den. In de auto werd een hamer ge
vonden, waarmee de voorruit was in
geslagen. In het zeildoek van de kap
was een gat, waardoor de inzittende
dame getracht had uit den wagen te
komen.
De directeur van den geneeskundi
gen dienst, dr. Heyermans, moest van
beide slachtoffers den dood constatee
ren en deed hun stoffelijk overschot
overbrengen naar het Binnengasthuis.
De politie, die onder leiding stond van
commissaris Jutte van het bureau Singel,
ging zekerheidshalve nog eenigen tijd door
met dreggen, welke arbeid na eenigen tijd
door een politieboot werd overgenomen.
De oorzaak van het ongeval is thans nog
onbekend. De auto heeft wel groote snel
heid gehad, doch is een eind verder dan
den booht .door het hek gevlogen, De po
litie heeft eenige ooggetuigen omtrent de
mogelijke oorzaak gehoord. De heer en
mevr. da S. kwamen terug van een tocht
naar Haarlem. De heer da S., die aan het
stuur heeft gezeten, gebruikte geen alco
hol, zoodat de oorzaak niet in deze richting
kan worden gezocht.
Het tragisch ongeval trok veel belang-
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het verluidt, dat Z. H. de Paus zich bin
nenkort naar Castel Gandolfo zal begeven.
(2de blad).
Het Japansche Lagerhuis verdaagd. (2de
blad).
De stakingsbeweging bij de Chevrolet-
fabrieken te Flint. (2de blad).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft gisteren bij de
behandeling van de grondwetswijziging het
amendement-De Geer, dat de vervallen
verklaring van het lidmaatschap van ver
tegenwoordigende lichamen aan een com
missie ad hoe overlaat, goedgekeurd. (2de
blad).
De schrijfwijze van onze taal. De
Vries en Te Winkel blijft uitgangspunt.
(2de blad).
Auto te Amsterdam te water gereden
waarbij echtpaar verdronken. (1ste blad).
Verschillende verkeersongelukken. (3de
blad).
Onder Wassenaar zijn hedenmorgen
twee Leidsche studenten op hun motor
door een auto doodgereden. (1ste blad).
NAAR OPEN VAARWATER.
Jaarbeurs heeft goeden moed.
In het nieuwe prospectus voor de van 9
tot 18 Maart a.s. te houden Jaarbeurs laat
de secretaris-generaal, de heer W. F.
Graadt van Roggen, een zeer optimistisch
geluid hooren.
„Er is, zoo schrijft hij, onmiskenbaar een
zich gestadig voortzettende opleving over
een zich telkens uitbreidend gebied. Daar
toe hebben verschillende factoren medege
werkt en hoe meer opbouwende factoren
gaan samenwerken, des te hechter zal het
herstel worden. De teekenen daarvoor zijn
onmiskenbaar. Zij zijn niet meer te looche
nen en, hoewel voorzichtigheid geboden
blijft, ligt voor een vrijmoedig tegemoet-
zien van de naaste toekomst de weg open.
Ons bedrijfsleven heeft lang in het ys
bekneld gezeten; de weg naar open vaar
water komt weer vrij".
stelling van het op dat uur huiswaarts kee-
rende publiek, dat zwijgend aan beide zij
den van de gracht bij het dreggen stond
toe te zien.
Door hei rijden met te groote snelheid reed Woensdagavond een
luxe auto te Ams'érdam op den Singel nabij het Koningsplein door
he> hek tewater. waa'bij twee personen om het leven kwamen.
De verongelukte auto, nadat zij door de brandweer op het droge
was gebiacht