NA VIER JAAR HITLER-REGIEM.
HITLERS REDE IN DEN RIJKSDAG
De Spaansche
burgeroorlog
MAANDAG 1 FEBRUARI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BUD - PAG. 9
ZIJN VOLMACHTEN MET VIER JAAR VERLENGD.
Nederlands en België's neutraliteit gegarandeerd.
Rijkskanselier Hitier heeft in het deel van zijn rede, gewijd aan de buitenlandsche
betrekkingen, medegedeeld, dat de Duitsche regeering aan de regeeringen van Bel-
giëen Nederland heeft te kennen gegeven, dat zij de neutraliteit dezer lan
den onder alle omstandigheden volstrekt wil garandeeren.
Voorts heeft Hitier het verwijt afgewezen, dat Duitschland's sympathie met het na
tionale Spanje, voortvloeide uit zijn begee rte naar de koloniën van Spanje. De rijks
kanselier liet daarop woordelijk volgen: „Duitschland heeft tegenover landen, die
het geen koloniën hebben afgenomen, ook geen koloniale eischen".
De echo in het buitenland
door een grondwet te bezegelen. In zijn
slotzinnen gaf de Fuhrer uitdrukking aan
de hoop, dat de almachtige God, hem den
vrede moge schenken om het geweldige
werk in hem te kunnen voltooien.
Zinspeling op Spanje, en Marokko.
MEN IS OVER 'T ALGEMEEN
TELEURGESTELD.
De reactie in Engeland.
De rede van Hitler is te laat ontvangen
j cm nog Zaterdag in de groote Engelsche
kranten besproken te kunnen worden. De
Sunday Times" en de „Observer" geven
alleen een eersten indruk weer. Beide bla
den zijn van oordeel dat de Führer niet
duidelijk genoeg was in het uiteenzetten
van zijn practische bedoelingen tot het be
vorderen van den vrede.
Men erkent in Engeland zonder twijfel,
dat de toon der verklaringen in het alge
meen gematigder is dan gewoonlijk en dat
uit het gevolg is van een streven om de
Duitsche zaak op een meer gematigde,
meer rationeele wijze voor te stellen. Doch
hier schijnt de bijdrage tot de oplossing
der Europeesche vraagstukken op te hou
den.
Wat betreft de door Hitier gegeven ver
zekeringen, die uit de zinsneden kunnen
worden opgemaakt, zooals die ten aanzien
van de „verrassingen", betreurt men het,
in den tekst geen enkele duidelijke uit-
I drukking, noch eenigerlei practische for
muleering aan te treffen. Voorts houden de
verklaringen van Hitier geen enkele be
lofte in eener bijdrage tot beperking der
bewapening.
In het kort schijnt men te Londen van
meening te zijn, dat de rede van Hitler in
hoofdzaak in 'gematigden vorm een aantal
békende argumenten heeft herhaald, zon-
Het Havasbureau vermeldt de passage,
waarin Hitier zinspeelde op de Marokkaan-
sche aangelegenheid en het volgende ver- ^er L0nden en Parijs aanknoopingspunten
klaarde: „Van die geschiedenis in Marok
ko is geen woord waar. Dank zij de loyau-
teit van een buitenlandsch minister heeft
men de waarheid kunnen vaststellen, maar
het zou kunnen, dat in een analoog geval
de waarheid niet kon worden achterhaald".
Hitier ontkende formeel, dat Duitschland
in Spanje andere belangen heeft dan die
welke Eden in zijn rede erkende. Men
heeft beweerd, dat Duitschland koloniale
eischen verbergt achter zijn sympathie
voor het nationalistische Spanje, maar
Duitschland stelt geen enkelen kolonialen
eisch tegenover landen, welke hem geen
koloniën hebben afgenomen.
DE VOLMACHTEN VERLEEND.
De Rijksdag heeft, naar het Duitsche
Nieuwsbureau meldt, de volmachten van
de Rijkswet van 24 Maart 1933 voor het
eerste vierjarenplan verlengd voor den
duur van wederom vier jaren met het oog
op de succesrijke ten uitvoerlegging van
het nieuwe vierjarenplan.
DE BETEEKENIS VAN HITLER S
VERKLARING BETREFFENDE
DE RIJKSBANK.
Naar verluidt beteekent de verklaring
van Hitier, dat hij de Rijksbank weer vol
ledig onder de souvereiniteit van de regee
ring van het rijk stelt, het vervallen van
de laatste internationale banden voor de j
Bankwet.
Deze banden bestonden tot dusverre in j
zoo ver als zekere voorschriften van de
Bankwet niet zonder een internationale 1
procedure gewijzigd konden worden.
Voorts was de Rijksbankpresident wettig
verplicht lid te zijn' van de Bank voor In-
ternationale Betalingen. Door de verkla- j
ring van Hitier neemt Duitschland ook op
dit gebied de wetgevende souvereiniteit
weer in eigen handen.
DE SLOTREDE VAN GOERING.
Proces in Moskou ter sprake.
In zijn redevoering, waarmede de ver
gadering van den Rijksdag in de Kroll-
opera Zaterdag besloten werd, sprak de
voorzitter, Hermann Goering o.a. over het
proces te Moskou tegen de Trotzkisten.
Goering sprak als volgt: Wanneer in dit
proces beweerd wordt, dat een verant-
te bieden voor ernstige onderhandelingen
over de hangende vraagstukken.
De door Baldwin gesteunde conservatieve
candidaat bij de tusschentijdsche verkie
zingen. in St. Pancras, Ferris, heeft ten
aanzien van de door Hitier uitgesproken
Duitsche koloniale eischen verklaard: „Ik
ben tegenstander van afstand van welk
deel ook van het Britsche rijk en ik ben
er zeker van, dat de regeering nooit een
onzer koloniën aan Duitschland of eenig
ander land zal afstaan".
Wat de Fransche pers ervan zegt.
In zijn commentaar op Hitler's rede
schrijft de „Ami du Peuple" dat de rede
geheel negatief was. De rede verwerpt de
bases voor onderhandelen, welke door Eden
en Blum zijn voorgesteld. Duitschland
wordt in een autarchie gehouden, het offert
alles op aan zijn droom van almacht.
„Excelsior" schrijft dat de rede niets
nieuws bracht; het eenig lichtgevende punt
is de. passage over Spanje.
„Le Populaire" is van meening, dat de
rede van Hitier het gevaar voor een na-
bijen oorlog heeft verminderd, doch geen
garantie heeft gegeven voor een definitieve
organisatie van den vrede.
In de „Echo de Paris" schrijft Pertinax,
dat het antwoord van Hitier aan Eden en
Blum negatief was. De Führer eischt de
koloniën, welke in 1918 zijn afgestaan, weer
op, doch hij verwerpt de regeling in Europa.
Hij biedt tweezijdige verdragen aan, zonder
garantie van een systeem van wederkeeri-
gen bijstand tegen een eventueelen aan
valler.
De „Petit Journal" is van oordeel, dat de
rede van Hitier weinig verandering heeft
gebracht. De voornaamste punten van
wrijving blijven bestaan, al moet men zich
verheugen over den wensch naar samen
werking, welke de Fünrer te kennen heeft
gegeven.
De Belgische meening.
Katholieke „Vingtième Siècle"
De
schrijft, dat indien de woorden van den
Führer inzake de onafhankelijkheid van
België moeten worden opgevat als een
streng doorgevoerde onafhankelijkheid van
België ten aanzien van al zijn buren, de
openbare meening in België hiermede ac-
coord kan gaan, doch er kan geen sprake
van zijn, dat België een passieve houding
zal aannemen ten aanzien van de proble
men van West-Europa.
De socialistische „Peuple" noemt de
woordelijke minister van het Duitsche rijk j rede van den Führer nog minder zeggend
persoonlijk met den heer Trotzki onder
handeld heeft, dan lachen niet alleen wij
daarover, maar de geheele wereld, want
het is niet noodig uiteen te zetten, dat noch
een verantwoordelijk minister, noch een
zijner afgezanten of zelfs een enkele be
wuste Duitsche man met den heer Trotzki
een gesprek zou aanknoopen. Nooit heeft
zich voor een dergelijk doeleinde een vlieg
tuig naar Noorwegen begeven. Als een
tweede voorbeeld hoe men, naar Goerings
meening, Duitschland tracht te krenken,
zinspeelde hij op de toekenning van den
Nobel-vredes-prijs aan Ossietzky. „Dat men
aan een landverrader, een met tuchthuis
bestraft individu, een prijs voor den vrede
toekent, is niet alleen voor Duitschland
beschamend, maar belachelijk voor degenen
die dit gedaan hebben. Dit is de reden,
waarom de Fuehrer het decreet heeft uit
gevaardigd over de stichting van een Duit-
schen nationalen prijs". Ten slotte bracht
Goering aan Hitler dank van het Duitsche
volk voor zijn werk over.
ALLE MINISTERS THANS PARTIJ
LEDEN.
dan zijn voorgaande proclamaties. Er
niets veranderd.
Overigens meent men in offcieuze krin-
gen te Brussel, dat de woorden van Hitier
i betreffende de koloniën en zijn voorwaar
den voor een organisatie van den vrede
voor de Belgische staatslieden even zoo
veel vraagteekens vormen, waardoor dui
delijk de tegenstelling tusschen de Fran
sche en Engelsche regeeringen en Duitsch
land blijkt.
Genève is teleurgesteld.
De redevoering van Hitler is te Genève
met uiterste reserve ontvangen. Over het
algemeen betreurt men den polemischen
toon en gevoelt men een werkelijke teleur
stelling.
De algemeene opvatting wordt als volgt
samengevat:
Ondanks zijn betoog ten gunste van den
vrede heeft de rij ksKanselier de zaak, die
hij zegt te verdedigen, geen stap verder ge
bracht.
Ook teleurstelling in Washington.
De redevoering van Rijks
kanselier Hitier
Nadat Rijkskanselier Hitler in zijn rede
voering, Zaterdagmiddag in het gebouw der
Kroll-opera tijdens de zitting van den
Rijksdag uitgesproken, een overzicht had
gegeven van hetgeen in de vier afgeloopen
jaren was gepresteerd wij hebben dat
gedeelte reeds in ons Zaterdag-nummer ge
publiceerd zette de Führer in het tweede
deel van zijn rede zijn standpunt uiteen
ten aanzien van de problemen en taken,
welker belang voor „ons en de wereld,
welke ons omringt" duidelijk moeten zijn
om een betere samenleving te verwezen
lijken.
De rassen-theorie.
Hij zeide o.a. dat het nationaal-socialisme
in plaats van het liberale begrip van het
individu en van het Marxistisch begrip van
de menschneid het rasechte en met den
bodem verbonden volk geplaatst heeft."
Wij hebben niet het recht te oordeelen
over de vraag, waarom God de rassen ge-
schaperf heeft, doch slechts te erkennen,
dat zij gestraft worden, welke hun schep
ping miskennen.
Zooals de erkenning van den loop der
aarde om de zon leidde tot een geheel
nieuw begrip van het aigemeene beeld der
wereld, zoo zal zich uit de bloed- en ras
senleer van de nationaal-socialistische be
weging een wijziging in het begrip en daar
mede in het beeld van de geschiedenis der
menschelijke vergankelijkheid en haar
toekomst vormen. Dit zal niet tot een ver
vreemding tusschen de volken, doch in
tegendeel voor de eerste maal tot een wer
kelijk wederzijdsch begrip leiden. Dit zal
echter tegelijkertijd ook verhinderen, dat
het Joodsche volk onder het masker van
rechtschapen wereldburger alle andere
volkeren innerlijk bederft en daardoor
tracht te overheerschen.
De leider hield zich vervolgens bezig met
de overwinning van aeze idee op elk ge
bied van het Duitsche staatkundige leven,
dat in de plaats van de parlementair-demo
cratische wanorde(een regiem van orde,
discipline en daden stichtte, zooals het in
Duitschland in een dergelijke gesloten een
heid en alles omvattende macht nog nim
mer bestond.
Democratie.
De leider verklaarde verder: Men spreekt
van democratieën en dictaturen en heeft
zelfs nog niet begrepen, dat zich in dit
land een omwenteling heeft voltrokken,
welker resultaat, wanneer democratie in
derdaad nog beteekenis zal hebben, in den
hoogsten zin van het woord democratisch
is te beschouwen.
Hij constateerde, dat in Duitschland thans
slechts één drager van de souvereiniteit be
staat, n.l. het volk zelf. De wil van het
volk vindt zijn uitdrukking in de partij
als politieke organisatie van het volk. Er
bestaan dienovereenkomstig dan ook
slechts enkele wetgevers en slechts één
bestuur van uitvoering
De Führer schilderde vervolgens de ver
warringen, welke hij vier jaar geleden op
de verschillende gebieden van het Duit
sche leven aantrof, vooral op het gebied
der volkshuishouding en hare overwinning
door de schepping der volksgemeenschap.
De stelselmatige leiding van onze volks
huishouding vindt thans haar geweldigste
uitdrukking in de opstelling van het vier
jarenplan.
De buitenlandsche politiek.
Vervolgens besprak de Führer de buiten
landsche politiek en hij verklaarde o.a.: de
inwendige ordening van het Duitsche volk
verschafte mij gelegenheid het Duitsche
leger weder op te bouwen en uit beide
factoren ontstond de mogelijkheid de boei
en te slaken, welke wij als het diepste
schandmerk gevoelden, dat ooit een volk
was opgelegd. Mijn verklaringen hierover
kunnen kort zijn:
1. Het herstel van het Duitsche rechts
gelijkheid was een gebeurtenis welke
uitsluitend Duitschland betrof. Hiermede
hebben wij geen volk iets ontnomen en
geen volk eenig leed berokkend.
2. Ik verkondig, dat ik in den zin van
het herstel der Duitsche rechtsgelijkheid de
bank haar vorig karakter zal ontnemen en
onvoorwaardelijk onder de bevoegdheid
van het Rijk zal plaatsen.
3. Ik verklaar hiermede, dat hierdoor
Duitsche Reichsbahn en de Duitsche Rijks
dat deel van net verdrag van Versailles
zijn natuurlijke oplossing gevonden heeft,
aat ons volk de rechtsgelijkheid ontnam en
het tot een minderwaardig volk degra
deerde.
4. Ik trek daarmede echter vooral op de
plechtigste wijze de Duitsche onderteeke-
ning terug van de verklaring welke inder
tijd van een zwakke regeering tegen haar
beter weten is afgeperst, dat Duitschland
de schuld draagt aan den oorlog.
Dit herstel van den eer van ons volk,
welke uiterlijk zijn meest zichtbare uit
drukking vond in de invoering van den
dienstplicht, het oprichten van een nieuw
luchtwapen, het herstel van de Duitsche
marine, en de herbezetting van het Rijn
land door onze troepen, was de moeilijk
ste en gedurfdste taak en arbeid van mijn
leven.
De tijd der z.g. verrassingen is
thans gesloten. Als gelijkgerech
tigde staat zal Duitschland, zich
bewust van zijn taak in Europa,
op loyale wijze medewerken aan de
oplossing der vraagstukken welke
ons en de andere landen, bezig
houden.
Garantie voor Nederland en België.
In aansluiting hierop, ging de Fuehrer
in op de rede van Eden en zeide hij, dat
Duitschland niet geïsoleerd wil zien en
zich niet geisoleerd voelt. De vroegere
spanningen zijn door een aantal overeen
komsten uit den weg geruimd, waarmede
een bijdrage is geleverd tot een verbete
ring der Europeesche toestanden. Hitier
somde daarna de met verschillende landen
gesloten accoorden op.
Steeds weer heeft Duitschland
verzekerd, zoo verklaarde hij, dat
er b.v. met Frankrijk in het ge
heel geen menschelijk denkbaar
geschilpunt kan bestaan. De Duit
sche regeering heeft verder aan
België en Nederland verze
kerd, dat zij bereid is, deze lan
den steeds als onaantastbare neu
trale gebieden te erkennen en als
zoodanig te waarborgen.
Op economisch gebied streeft het Duit
sche volk naar een levendiger uitwisseling
van goederen met zijn nabuurlanden.
De koloniën.
Het Duitsche volk, zoo vervolgde Hitier,
heeft zich eens een koloniaal rijk opge
bouwd zonder iemand te berooven en zon
der een verdrag te schenden. Het heeft dit
gedaan, zonder oorlog te voeren. Dit ko
loniale rijk is aan Duitschland ontnomen.
De gronden, waarmede thans getracht
wordt deze ontneming goed te praten, zijn
niet steekhoudend. De eisch naar koloniën
in een zoo dicht bezet land als Duitsch
land, zal steeds als iets van zelf sprekends
weer naar voren komen.
Als mogelijke wegen om tot een werke-
lijken toestand van vrede te geraken noem
de Hitier de volgende:
1. De inwendige stabiliteit en ordening
van alle landen.
2. De wederzijdsche eerbiediging der
levensvoorwaarden van den ander.
3. Reorganisatie van den Volkenbond
tot een evolutionair orgaan.
4. Absolute rechtsgelijkheid.
5. Beschouwing der bewapeningskwestie
in haar geheel.
6. Verdelging der onverantwoordelijke
internationale bronvergiftigers en waar-
heidsvervalschers.
Uitbreiding groote steden.
Ten slotte wees Hitier op de beteekenis,
welke de behandeling der nationale min
derheden voor een ontspanning tusschen
de staten bezit, om tot besluit van zijn toe
spraak, welke meer dan twee uren in be
slag nam, een blik vooruit te werpen,
waarbij hij het plan tot uitbreiding van
eenige groote steden aankondigde, o.a. van
Berlijn als rijkshoofdstad, van Muenchen
als hoofdstad der nat. socialistische bewe
ging, van Neurenberg, als stad der rijks
partijdagen en van Hamburg als handels
stad. Verder zal hét tot de taak der toe
komst behooren, aldus Hitier, het werke
lijk leven van ons volk, zooals het zich nu
in staatkundigen vorm ontwikkeld heeft,
De kabinetszitting, volgend op de Rijks
dagzitting, had een feestelijk karakter op
grond van den vierden verjaardag van
het aan het bewind komen van het kabinet-
Hitier. De rijkskanselier sprak een korte
rede uit en voltrok persoonlijk het opne
men in de N.S.D.A.P. van die leden van
het kabinet, die nog niet tot de partij be
hoorden. Hij overhandigde hun het gou
den partij-insigne, dat het hoogste eere-
teeken der beweging is. Dit insigne is te
vens overhandigd aan generaal von Fritsch,
admiraal generaal Êaeder, en aan de
staatssecretarissen dr. Meissner, dr. Lam-
mers, Funk, Koerner en Milch.
De redevoering van Hitler is een teleur
stelling voor het meer en deel der officieuze
kringen te Washington, die hoopten, dat
deze redevoering voor den rijkskanselier
een gelegenheid zou zijn een geruststellend
gebaar te doen, dat de naburige volkeren
in staat zou stellen de taak ter hand te
nemen van het economisch herstel in
Europa, zonder te vreezen, dat hun pogin
gen afgeleid zouden worden ten profijte
van de Duitsche politieke ambities. Het
feit, dat Hitier de oude Duitsche koloniën
opeischt, wordt beschouwd als een voor
waarde, die een overeenstemming tusschen
Duitschland en Groot-Brittanje practisch
onmogelijk maakt. Eveneens is men van
meening, dat Hitier, door zijn argumen
tatie tegen Sovjet-Rusland te hervatten,
den weg schijnt te versperren voor ieder
Europeesch accoord, dat de Oostelijke lan
den zou omvatten.
Russisch commentaar.
Het Russische dagblad „Isvestia" schrijft:
„Engeland en Frankrijk hebben Duitsch
land de hand toegestoken, maar deze bleef
in de lucht hangen. De kern van de zaak
ligt hierin, dat, ofschoon de Europeesche
vrede er inderdaad van afhankelijk is of
door collectieve pogingen het gelukken zal,
de fascistische aanvallers tot staan te bren
gen vóór zij de wereld in een catastrophe
hebben verwikkeld, de weg, dien Engeland
en Frankrijk gekozen hebben, de weg van
lokken en vermanen van Duitschland,
geenszins vermag te leiden tot het ge-
wenschte doel. Zoolang zij de agressieve
fascistische daden met woorden, en boven
dien nog met niet al te duidelijke en drin
gende, beantwoorden, zoolang zal de
hoop op inzicht van den kant van Hitier
onvermijdelijk teleurstelling met zich
mede brengen."
NOBEL-COMMISSIE OVER HITLER'S
BESLUIT.
Naar aanleiding van het decreet van Hit-
Ier, waarbij het voortaan aan alle Duit-
tchers verboden is den Nobelprijs aan te
nemen, hebben verscheiden journalisten
een aantal leden van de Nobel-commissie
geïnterviewd.
Allen betreuren het ten zeerste dat Hit-
Ier tot zulk een maatregel is overgegaan,
omdat h.i. een dergelijk besluit volkomen
ongemotiveerd is.
Professor Siegbahn, de directeur van de
afdeeling natuurwetenschappen, verklaar
de o.a.: „Dit Duitsche decreet zal het onder
werp moeten uitmaken van ernstige be
raadslagingen; het Duitsche rijk kan wel
aan zijn onderdanen verbieden den Nobel
prijs aan te nemen, maar kan toch de
Nobel-commissie niet verbieden, hun den
prijs toe te kennen".
Professor Holmgren, een bekend medicus,
noemt 't decreet van Hitier „een niéuw be
wijs van fanatiek nationalisme" en voegt
daaraan toe, dat het geld geen internatio
naal prestige of internationalen prijs kan
vervangen. „Het is ons volmaakt onver
schillig", aldus deze professor, „of de Duit-
schers den Nobelprijs weigeren. Des te er
ger is het voor de Duitschers zelf".
Mislukte tegenaanval der nationalisten.
De raad voor verdediging van Madrid
deelde Zaterdagmiddag om twaalf uur
mede: Een hevige tegenaanval der opstan
delingen, ten doel hebbende de stellingen
in het park de la Moncloa, welke door de
regeeringstroepen de laatste dagen zijn be
zet, te heroveren, is totaal mislukt. Na drie
uren moest de vijand met zeer zware ver
liezen de aftocht blazen.
De rechtschen lijden zware verliezen
bij Aranjuez.
Zaterdagavond deelde men te Madrid
mede, dat de nationalisten in den strijd
bij Aranjuez een duizendtal dooden en ge
wonden hebben verloren.
Hoewel de actie van ae regeeringstroepen
geheim wordt gehouden, toonde een kort
bezoek aan het front, dat de verdedigings
kracht aan dit gedeelte van het front even
sterk is als ten Westen van Madrid.
In Aranjuez zelf is het leven normaal.
BEVESTIGING VAN DE BEZETTING
VAN SPAANSCH GUINEA.
Een tiental ambtenaren der regeering
van Madrid, die uit Spaansch Guinea in
Bordeaux zijn aangekomen, bevestigen, dat
deze kolonie zonder tegenstand is bezet
door de troepen en ambtenaren der regee
ring van Burgos.
De ambtenaren der regeering van Ma
drid zijn naar Fransch gebied uitgeweken
en wachten om naar Europa terug te
keeren.
HET CONTROLESYSTEEM NIET
AANVAARDBAAR.
Officieuze kringen te Valencia zijn van
meening, dat het controle-systeem, zooals
dit ontworpen is door het Londensche
comité, niet zou kunnen worden aanvaard
door de Spaansche regeering. Zij verklaren,
dat zij niet kunnen begrijpen, waarom Rus
land uitgesloten is van de mogendheden,
cie de controle op zich zouden moeten
nemen en zij vinden, dat het nuttig zou zijn
deze kwestie te herzien.
.DREIGENDE TERECHTSTELLING
De Nederlandsche Hispanist dr. J. Brou
wer meldt ons het volgende:
Heden gewerd mij namens het ministerie
van buitenlandsche zaken te Valencia het
bericht, dat prof. Leopoldo Alas, rector van
de universiteit te Oviedo en een zeer be
kend jurist, zoon van wijlen den beroem
den schrijver van denzelfden naam, ter
dood veroordeeld is in Oviedo door de op
standelingen vanwege zijn „behoudende"
republikeinsche denkbeelden.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
te Valencia en de Spaansche legatie te
s-Gravenhage verzoeken dringend, alle
medewerking en medeleving van Neder
landsche hoogleeraren en andere intellec-
tueelen om middelen te bedenken ter voor
koming, dat deze uiterst verdienstelijke
man zal worden terechtgesteld.
