De Spaansche burgeroorlog BUITENLAND NED. OOST-INDIE BINNENLAND KERKNIEUWS ZATERDAG 30 JANUARI 1937 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 COMMUNIQUé VAN J DEN VERDEDIGINGSRAAD. In het communiqué van den verdedigings- raad van Madrid wordt medegedeeld, dat het slechte weer de operaties bemoeilijkt. Drie vliegtuigen der nationalisten van Italiaansche herkomst zijn, door den mist misleid, achter de linies der regeerings- troepen gedaald. De inzittenden zijn gear resteerd. Een vierde toestel landde onder dezelfde omstandigheden, doch de 24-ja- rige bestuurder, die van Italiaansche na- tionalitteit was, kwam tengevolge van let sel, bij de te harde landing bekomen, om het leven. Aan het front van Madrid zijn de stel lingen, die de regeeringstroepen eergiste ren in het Westerpark hebben bezet, ver beterd; de activiteit was in den laten na middag gering. De strijd laait op. Sedert acht uur gisteravond wordt aan het front bij Madrid buitengewoon hevig gevochten. Onophoudelijk hoort men de kanonnen vuren, terwijl ook de machine geweren voortdurend in actie zijn. Koopvaardijschepen door de opstandelingen opgebraeht. Uit San Sebastian wordt gemeld, dat de vloot der nationalisten er in geslaagd is, het koopvaardijschip der regeering „Ale jandro", dat 650 ton voor Gijon bestemd graan aan boord had, aan te houden. De praaiing geschiedde voor Santander. Zes regeeringsvliegtuigen, gewaarschuwd door den zender van Vincent, vielen de schepen aan, doch zij moesten wijken voor het af weergeschut der nationalisten, in het bij zonder van dat van den kruiser „Espana" De „Alejandro", die een bemanning van zestien koppen aan boord had, is naar Pa- sajes opgebracht. Het schip heeft toebe hoord aan een reederij te San Sebastian, die thans dus weer in het bezit van het vaartuig kan worden HET BEZOEK DER BELGISCHE PALEMENTSLEDEN AAN SPANJE. De delegatie van Belgische parlements leden onder leiding van den socialist Ka- miel Huysmans, die zich op de hoogte is*ko- men stellen van den tegenwoordigen toe stand in het republikeinsche Spanje, heeft haar conclusies neergelegd in een nota, waarin het volgende voorgesteld wordt: 1. Te Londen een conferentie bijeen te roepen van alle democratische en anti-fas cistische krachten, teneinde van de demo- catische regeeringen de erkenning van de republikeinsche regeering als wettige te verkrijgen. 2. Op internationalen grondslag de le vensmiddelenvoorziening van de burger bevolking, o.a. te Madrid te organiseeren. 3. In alle democratische landen comi- té's voor hulp aan het republikeinsche Span je te organiseeren. 4. Alle krachten aan te wenden om de kinderen in Spanje te redden. Ten aanzien van de actie der socialisten bepleit zij o.a. de oprichting te Valencia van een internationaal socialistisch arbei dershuis, dat de acties voor Spanje centra liseert. VAN HET_VAT!CAAN HET BEZOEK DER DUITSCHE BISSCHOPPEN. Geen compromis. Het bezoek der Duitsche bisschoppen heeft niet, zooals zekere berichten dat deden gelooven, het zoeken naar een com promis tusschen den Heiligen Stoel en de Duitsche regeering ten doel gehad. Het is niet juist, dat men wilde komen tot een „wapenstilstand" gevolgd door on derhandelingen. Welingelichte kringen ver klaren, dat de Heilige Stoel blijft staan op het standpunt, dat is vastgelegd in het Con cordaat van 1933. BELGIE SPAAK VERDEDIGT DE POLITIEK VAN NIET-INMENGING. Op een woelige vergadering te Frameries in Henegouwen heeft de Belgische minis ter van buiteniandsche zaken, Spaak, het woord gevoerd. Toen tij het spreekgestoel te betrad, riepen communisten en revolu- tionnaire socialisten: „Kanonnen voor Spanje"! Spaak verdedigde de politiek van niet- inmenging in den Spaanschen burgeroorlog. Hij zeide: „De Fraiische socialisten zijn Blum dankbaar, omdaL hij den vrede heeft bewaard. Ik, die in België hetzelfde doe, word door een deel der socialisten in den modder gesleept. Ik ben solidair met Blum, zonder dat ik mij achter hem verberg. Naarmate de oorlog in Spanje langer duurt, wordt de kans op oorlog grooter". Sprekende over de openbare meening in België, zeide Spaak: ,,Een derde van ons volk is zeer gehecht aan de democratie, een ander deel is fascistisch, de rest is de vlot tende massa. Wij moeten ons ervoor hoe den, die massa voor de keuze „communisme of fascisme" te stellen. Daarom moet een Volksfront, dat voor Spanje en Frankrijk gerechtvaardigd kan worden, voor ons land worden afgekeurd". DUiTSCHLAND DE RIJKSDAGZITTING VAN HEDEN. Volmachten-vernieuwing. Behalve voor het aanhooren van de rede voering van Hitler is ue Rijksdag vandaag om 12.20 (Ned. tijd) ook bijeen geroepen om een wet aan te nemen, welke de vol machten voor de regeering vernieuwt. Deze wet is noodig om de nationaal-socialistische dictatuur een formeeie juridische basis te geven. De wet van 23 Maart 1933, die tot vier jaar beperkt is, loopt nX in April van dit jaar af. De nieuwe wet zal geen tijdsbe perking inhouden, zoodat Hitier een dicta tuur voor het leven wordt verleend. Vervolgens zal Hitier een redevoering houden. In deze rede zal hij vennoedelijk antwoorden op de rede van Eden. Hij zal terugkomen op zijn vredesvoorstellen en zijn voorstellen tot het sluiten van twee zijdige verdragen doch elk stelsel van col lectieve vrede, waarbij ook de Sovjet Unie betrokken is, van de hand wijzen. Waar schijnlijk zal hij ook zijn aanbod inzake een nieuw Locamo, zonder verband met een stelsel van collectieve veiligheid in Oost- Europa herhalen. FRANKRIJK DE REGEERING BESCHULDIGD. Schending van non-interventie overeenkomst? Tijdens de debatten in de Fransche Kamer heeft de Kerillis gisteren gezegd, cat hij een document zou vertoonen, waar uit blijkt dat een Dewoitine-vliegtuig aan Barcelona is geleverd op 19 December. Het betreft volgens hem een brief van een Fransch vliegtuigbestuurder, die verklaard heeft, het vliegtuig te Barcelona te heb ben zien landen De Kerillis zeide, dat de Spaansche militaire attaché hem had mede gedeeld, te kunnen bewijzen, dat de Fran sche regeering vliegtuigen naar Spanje heeft gezonden. De attaché had gezegd, die bewijzen te zullen toonen bij den Duitschen attaché. Na deze mededeeling riep men aan de linkerzijde „dat is een schande". De minister van luchtvaart verklaarde, dat de desbetreffende vliegtuigen Frankrijk nooit verlaten hadden. Béranger, die voor de luchtvaartcommissie een onderzoek heeft ingesteld, zeide, dat er sprake was van een ander Dewoitine vliegtuig, geen militair toestel, dat naar het buitenland verkocht' kon worden. De Kerillis handhaafde zijn meening. Het incident werd vervolgens ge sloten, waarna de vergadering werd opge heven. ITALIË 4 GEEN BREUK MET MOSKOU. De geruchten, volgens welke de Italiaan sche regeering het voornemen zou koeste ren de diplomatieke betrekkingen met Sov jet-Rusland te verbreken, worden van be voegde zijde met stelligheid tegengespro ken. JAPAN DE JAPANSCHE CRISIS. Generaal Hayashi kabinetsformateur. De keizer heeft thans generaal Senjuro Hayashi, oud-minister van oorlog, belast met de vorming van een nieuw kabinet. - Generaal Hayashi staat bekend om zijn gematigde opvattingen, zuodat men van meening is, dat hij geen ernstige hinder palen zal ontmoeten Het leger zal hem waarschijnlijk vertrouwen schenken, aan gezien hij zeer populair is in de militaire kringen, doordat hij in 1931 als comman dant van het Koreaansche leger zijn troe pen naar Mandsjoerije zond. zonder mach tiging der Japansche regeering. AMOK. Aneta seint uit Semarang: In de dessa Toekangan in Djocja heeft een inlander amoK gemaakt. Met zijn klewang verwondde hij twee huisgenooten cp ernstige wijze. Een rechercheur over meesterde den waanzinnige. De toestand van de slachtoffers een man en een vrouw is levensgevaarlijk. GEESTDRIJVER GEARRESTEERD. Aneta seint uit Semarang: De politie arresteerde in een dessa nabij Solo een geestdrijver, die een sterke be roering voorspelde, te komen over een pe riode van zeven maanden, waarbij allen die hem niet zouden volgen den dood den vinden. Dank zij snel ingrijpen van de politie was zijn aanhang nog zeer gering. Hij werkte met drie propagandisten. GOUDZOEKER VERDWENEN? Aneta seint uit Fak-Fak op Nieuw Gui nea: Men vreest, dat de alleen-reizende goud zoeker Kosten in net gebied van Pa- ranggo (Midden-Zuid Nieuw-Guinea) i verdwenen, daar in zeven maanden geen bericht over hem is ontvangen. Het bestuur stelt een onderzoek in. BUITENLANDSCHE BERICHTEN DOODVONNISSEN TE MOSKOU UITSPRAAK IN HET PROCES TEGEN RADEK C.S. - Radek zelfs krijgt 10 jaar. Gisteren is uitspraak gedaan in het po litieke proces te Moskou. Dertien der beklaagden zijn ter dood veroordeeld. Radek, Sokolnoikow en Arnold zijn tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld en Stroilow tot acht jaai. Ter dood veroordeeld zijn: Pjatakow, Serebrjakow, Moeraloff, Liwsjitz, Drbobnis, Bogoeslawske, Knajseff, Raitatsjak, Norkin, Sjoestoff, Toerok, Grasje en Poesjin. DUITSCH TANKSCHIP VERGAAN. Het Duitsche petroleum-tankschip „Oli- fer" is gisternacht nabij Borkum vergaan. Slechts drie opvarenden konden gered wor den door de „Europa", welke van New York naar Hamburg voer. Men vermoedt, dat de overige opvaren den zijn omgekomen. FRANSCH SCHIP VERMIST. De Fransche torpedoboot „Fougueux" heeft bevel gekregen uit Cherbourg in zee te steken om aan de Noorsche kust te gaar. zoeken naar den treiler „La Lorette", waar van men sinds eenige dagen niets meer heeft vernomen. STORM EN SNEEUW IN ENGELAND. De storm, die reeds eenige dagen aan de kusten van Engeland woedt, is gisteren nog in kracht toegenomen. Verscheidene schepen hebben averij opgeloopen en en kele hiervan hebben naar de haven te rug moeten keeren met gewonde opvaren den. Aan de N.W. kust is de scheepvaart practisch stilgelegd. Vrijwel overal in Engeland heeft het gisteren gesneeuwd, als gevolg waarvan het verkeer op de landwegen in verscheidene streken onmogelijk is geworden. Honder den automobielen zijn ingesneeuwd. BRAND AAN BOORD VAN DE „SHAWNEE". De gezagvoerder van de „Shawnee" (welk schip aan de Amerikaansche kust in nood verkeerde) heeft medegedeeld, dat er brand was uitgebroken op het schip. De bemanning is het vuur, dat ontstaan was in een lading katoen, meester. Het schip zal vannacht te New York aankomen. PATER ARNOLD DRIESSEN f Bij den H.E. Pater Provinciaal der Pa ters Montfortanen te Meerssen, is 27 Ja nuari telegrafisch bericht ontvangen van het overlijden van den Z.E. Pater Arnold Driessen, missionaris in het Vicariaat Shiré van Mgr. Auneau, Engelsch Nyasa- land. Bijzonderheden over het zoo vroegtijdig afsterven van dezen ijvervollen en ver dienstelijken missionaris ontbreken nog. Pater A. Driessen werd geboren te Stein (L.) den 21sten Juli 1894. Hij maak te zijn Humaniora aan de Apostolische School der P.P. Montfortanen te Schim- mert, trad in het Noviciaat der Congrega tie te Meerssen in 1915 en legde er zijn eerste Geloften af den 15den Augustus 1916, studeerde philosophie en theologie in het Scholastikaat te Oirschot, waar hij den lOden Juni 1922 de H. Priesterwijding ontving. Reeds in Augustus van hetzelfde jaar ver-trok hij naar de Missie der P.P. Montfortanen in Br. Nyasa-land, waar hij pionierswerk verrichtte. Vol ijver voor de geestelijke en lichamelijke verheffing van de negerbevolking, stelde hij zijn bijzon der helderen geest dadelijk in dienst van zijn nieuwen werkkring. Zijn groot werk is de stichting van een Kweekschool voor neger-onderwijzers, die hij dank zij zijn groote talenkennis tot hoogen bloei wist te brengen. Hij schreef voor school en missie talrijke boeken, vooreerst vertalingen, daarna eigen oorspronkelijke werken meer aangepast aan den aard der bevolking. Tijdens zijn eersten vacantietijd in 't vader land in 1932 bestudeerde hij de schoolme thoden die in Nederland en België wer den gevolgd. Geen wonder, dat zijn school als een modelschool kan worden be schouwd. Zij telt ruim 200 leerlingen. Nog dit jaar behaalden 30 negers bij de Engel- sche autoriteiten hun diploma van onder wijzer. Zoo strekt zich zijn werk over heel de Missie uit. Bij God heeft hij zeker het Missionaris- loon verdiend, i R. I. P. HET VERBLIJF VAN H.M. DE KONINGIN TE ZELL AM SEE. Berichten omtrent ontmoeting met het vorstelijk echtpaar aldaar uit de lucht gegrepen. Naar men ons meldt zijn de berichten in de bladen omtrent de ontmoeting van H. M. de Koningin met het prinselijk echt paar te Zeil am See uit de lucht gegrepen. De details van he reisplan zjjn nog niet vastgesteld, terwijl ook het verblijf van H. M. in geenerlei verband staat met de aid aai- te houden sportfeesten. H. M. hoopt in Zeil am See de zelfde rust te zullen vinden, welke zij in Igls heeft genoten. PRINSELIJK PAAR NAAR ZAKOPANE. Prinses Juliana en Prins Bernhard zijn naar Zakopane vertrokken. Na een kort verblijf aldaar zullen zij zich naar Krakau begeven. De minister van Arbeid en Sociale Zaken, Koscialkowski, heeft het prinselijk paar te Krynica een particulier bezoek gebracht. BURGEMEESTERS. Bij K.B. is benoemd tot burgemeester der gemeente IJsselmuiden: jhr. mr. M. L. Quarles van Ufford. De heer Quarles van Ufford was voor heen volontair ter secretarie te Heeren Arendskerke. Bij K.B. is benoemd tot burgemeester der gemeente Baarderadeel: mr. W. Hoek stra. De heer Hoekstra is 29 jaar en vervult de functie van secretaris der directie van de intercommunale waterleiding, gebied Leeuwarden. Hij woont te Baard. Bij K.B. is benoemd tot burgemeester der gemeente Schoondijke: F. A. van Rosevelt. De heer van Rosevelt is 38 jaar en thans ambtenaar ter secretarie, tevens ontvanger der gemeente Schoondijke. Bij K.B. is benoemd tot burgemeester der gemeente Usquert: L. F. BritzeL De heer Britzei, thans zonder beroep, is 51 jaar en woont te Makkum. Bij K.B. is benoemd tot "burgemeester der gemeente Castricum: mr. C. A. F. H. W. B. van den Clooster, baron Sloet tot Everlo. De nieuwe burgemeester van Castricum is thans geëmployeerde bij de Amsterdam- sche Bank te Amsterdam en is 38 jaar oud. INDISCHE PENSIOENEN. Niemand zal bij de herberekening méér in pensioen achteruitgaan dan volgens de thans geldende kortingswet. In de memorie van antwoord in zake het wetsontwerp tot herberekening der Indische pensioenen heeft de minister dit wetsont werp zoodanig gewijzigd, dat met behoud van het voor de oude en nieuwe pensioenen voordeelige systeem van herberekening, niemand méér in pensioen zal achteruit gaan dan volgens de thans geldende kor tingswet. Voorts is de werkingsduur der wet terug gebracht tot 1 Januari 1940, terwijl voor oogen moet worden gehouden, dat, wat er na dien datum ten aanzien van de herbere kening ook moge geschieden, aan de ver- hooging, met name van de militaire pen sioenen van vóór 1920, een blijvend karak ter niet kan worden ontzegd. INDISCHE CONVERSIELEENING. Aan afzonderlijke inschrijvers wordt 6 pet. toegewezen. Naar wij vernemen zal aan afzonderlijke inschrijvers op de nieuwe Indische conver- sieleening 6 pCu. worden toegewezen, welk bedrag tot 100 naar boven zal worden afgerond. STEUN AAN DE KLEINE BOEREN BEDRIJVEN. In afwachting van de resultaten van de proeven onder leiding van het departement van sociale zaken inzake de tewerkstelling van kleine boeren op het eigen bedrijf daar, waar zoogenaamde „zichtbare" werkobjec- ten aanwezig zijn, heeft de minister van landbouw en visscherij besloten een direc- ten financieelen steun aan de kleine boeren te verleenen. Voor dezen steun komen al leen die kleine boeren in aanmerking, wier hoofdberoep in den landbouw ligt, met dien verstande: a. dat de bedrijfsgrootte niet kleiner is dan 1 H.A. en niet grooter dan 4,99 H.A.; b. dat zij niet aangeslagen zyn in de rijksinkomstenbelasting, gemeentefondsbe lasting of vermogensbelasting. Bij de verdeeling van het door den mi nister van landbouw en visscherij beschik baar gestelde bedrag zal onderscheid ge maakt worden naar gelang de bedrijfs grootte van 1 tot en met 2,99 of van 3 tot en met 4,99 HA is. Aan hen, die een be drijf exploiteeren van 1 tot en met 2,99 H.A., zal een grooter steunbedrag worden uitgekeerd dan aan hen, die een bedryf exploiteeren van 3 tot en met 4,99 H.A. Ofschoon op het oogenblik niet precie6 kan worden medegedeeld, hoe groot de uit- keering voor iedere groep zal zijn, kan wor den aangenomen, dat voor beide groepen samen de gemiddelde uitkeering zal schom melen om de ƒ35.per bedrijf. Spoedig zullen de noodige formulieren voor de belanghebbenden ter beschikking worden gesteld, waarop de aangifte zal kunnen plaats hebben. AANTAL WERKLOOZEN IN DECEMBER 1936. Eind December 1936 minder geregisteerde werkloozen dan eind December 1935. Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt de cijfers'mede betreffende het aan tal geheel werkloozen, bij alle organen der openbare arbeidsbemiddeling als werkzoe kende ingeschreven. In gemeenten met 100.000 en meer inwo ners verminderde het aantal van Novem ber tot December van 165.726 tot 165.078, dus met 648. In gemeenten met 50.000 100.000 inwoners steeg het van 52.252 tot 53.256; in gemeenten van 20.00050.000 inwoners van 52.937 tot 56.266; in gemeen ten met minder dan 20.000 inwoners van 148.565 tot 180 609. Er was dus een totaal-stijging van 35.729 werkloozen. In de overeenkomstige maanden van het jaar 1935 was de stijging van het aantal werkloozen echter grooter. Er was toen ook stijging in de grootste steden. In totaal be droeg de stijging van November tot Decem ber 1935 56.744 werkloozen. Wellicht ten overvloede zij hierbij nog aangeteekend, dat de hierboven aangegeven omstandigheden, die den loop der werkloos heid van maand tot maand kunnen beïn vloeden, eveneens, doch in belangrijk ster kere mate, van beteekenis kunnen zijn voor den loop der werkloosheid van jaar tot jaar. Des te opvallender is het, dat dat arbeids beurzen eind December 1936 een kleine 17.000 personen minder registreerden dan eind December 1935. HULPVERLEENING AAN SPAANSCHE VLUCHTELINGEN. Naar aanleiding van vele tot het Ned. R. K. Huisvestings Comité (Centraal Bu reau: Hekellaan 6 te s-Hertogenbosch) ge richte verzoeken, deelt dit Comité mede, dat een hulpactie voor ten bate van de uit Spanje geweken vluchtelingen wordt voor bereid. Het ligt niet in de bedoeling dezen hier te lande onderdak te verschaffen, daar hiertegen ernstige bezwaren moeten wor den ingebracht. Veeleer verdiend het aan beveling de betrokken personen te plaatsen in een omgeving, welke hen vertrouwd is. De mogelijkheid daartoe is in onderzoek. Binnenkort zullen nadere mededeelingen over de te ondernemen hulpactie worden verstrekt. „STAATSPAEDAGOGIEK"? Dr. Moll er heeft aan den minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen de volgende vragen gesteld: Is het aan den minister bekend, dat de commissies, belast met het afnemen van de examens voor de middelbare akten vreemde talen, een lijst boeken hebben be kend gemaakt, waarvan de bestudeering wordt aangeraden, om aan de paedagogi- sche eischen bij de examens te kunnen vol doen? 2. Is aan den minister tevens bekend, dat onder de aangewezen boeken geen en kel werk of tijdschrift, uitgegeven van ka tholieke zijde, voorkomt, terwijl van die zijde al jaren lang in ons land psycholo- gisch-paedagogische instituten bestaan, en o.a. een wetenschappelijk psychologisch- paedagogisch tijdschrift en verscheidene andere werken over opvoedkunde en on derwijsteer? 3. Is de minister niet van oordeel, dat deze lijst boeken, aanbevolen door de com missies, een volkomen eenzijdige richting aangeeft, en dat deze eenzijdigheid van de commissies geheel in strijd is met de uit drukkelijke verklaring van den minister, o.a. gegeven bij de behandeling van de be grooting van onderwijs, kunsten en we tenschappen voor 1937, juist naar aanlei ding van de opvatting van de examencom missies, waarmee de minister zich ver een igd had? (Vgl. Staatscourant 1936, nr. 209). 4. Is de minister voornemens zoodanige maatregelen te treffen, dat de kennis en het inzicht der candidaten niet uitsluitend ge toetst wordt aan den inhoud van deze boe ken, zoodat de candidaten niet het slacht offer worden van deze opvatting der exa mencommissies omtrent zielkunde en op voedkunde, en zij niet gedwongen worden zich dezen vorm van „Staatspaedagogiek" eigen te maken? Parkeergeld te Den Haag. Naar wij vernemen is de wijziging van de verordening op de heffing van een recht voor het innemen van gemeentegrond te den Haag door motorrijtuigen en andere rij- of voertuigen (rijwielen uitgezonderd) Koninklijk goedgekeurd. Idder, die gemeentegrond inneemt en daarvan gewoonte maakt, tot het laten staan van motorrijtuigen enz. vóór of in de omgeving van net perceel, waar hy woont, zijn beroep of bedrijf uitoefent of geregeld zijn werkzaamheden verricht, is verplicht binnen een maand, nadat met het innemen van grond is aangevangen, daarvan aan gifte te doen aan den directeur der gemeen tebelastingen (Noordeinde 43) op een daar toe bestemd formulier, dat op aanvraag (ook telefonisch 116254) wordt toegezonden. Het aangifte-formulier moet binnen een week na den datum van uitreiking worden teruggezonden. Het recht is ineens verschuldigd, terwijl bij de betaling van het recht een kenteeken wordt uitgereikt, dat aan de voorzijde van het motorrijtuig op een van buitenaf zicht bare plaats moet worden bevestigd. Dreigend conflict opgelost. De twee partijen, betrokken bij een drei gend conflict bij de confectiefabriek Twen te te Enschede, hebben het door den rijks- bemiddelaar in de te Apeldoorn gehouden, conferentie, gedane voorstel aanvaard.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 5