Noord en Zuid aaneen-gesmeed De wereld in vogelvlucht De Koningin openi: de brug over het Hollandsch Diep LAND- EN TUINBOUW ZATERDAG 12 DECEMBER 193S DE LE5BSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 &9E WORDT HET WEER OM HET VRIESPUNT. DE BILT SEINT: Zwakke tot matige wind, meest uit Zui delijke richtingen, nevelig tot zwaarbe wolkt, mogelijk lichte neerslag, lichte vorst tot om het vriespunt des nachts, overdag lichte dooi. Hoogste barometers!: 770.5 te Boedapest. Laagste barometers!: 744.7 te Vestmanoer. De kern der hoogedrukking in het Oos ten trok zich in de afgeloopen 24 uur weer wat verder terug. Het gebied met standen boven 765 m.m. beslaat thans nog de Rand staten, Polen en Centraal-Europa. Over Duitschltand, onze omgeving, het grootste gedeelte van Frankrijk komen nog uitge breide mistgebieden voor. alhoewel plaat selijk (o.a. in België) eenige opklaring waar te nemen is, De gebieden blijven om streeks het vriespunt. De secundaire over de Britsche Eilanden drong langzaam Oostwaarts door. Zij veroorzaakt in het Westen lichten tot matigen, plaatselijk zelfs zware regen. Ook stegen in Zuid-Engeland de temperaturen. De deprersiekern bij IJsland blijft stationnair. De krachtige Zuidelijke tot Zuid-Westelijke wind langs de Noorsche kust bracht daar weer matige neerslag. In Midden-Zweden werd het iets kouder, in Noord-Zweden nam de vorst weer af. Bij Zuidelijken wind blijft des nachts de temperatuur nog even onder of om het vriespunt, terwijl overdag lichte dooi te wachten is. Er bestaat eenige kans op lichte neerslag. LUCHTTEMPERATUUR. 0.2 gr. C. onder nul. LICHT OP VOOR FTETSERShB. a. Van Zaterdagnamiddag. 4.15 uur tot Zondagmorgen 7.32; Van Zondagnamiddag 4.15 ur tot Maandagmorgen 7.32 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zondag 13 Dec.: voorm. 2.08 en nam. 2.27 uur; op Maandag 14 Dec. voorm. 2.46 uur tot nam. 3.15 uur. Wanneer er één onderwerp is, dat in deze dagen het middelpunt is der gesprek ken, dan is het de abdicatie en het vertrek van koning Edward. Gisteravond heeft hij als „prins" Ed ward zijn laatste woorden van afscheid ge sproken tot zijn volk en als er ooit geluis terd is naar de radio-rede, dan was het naar deze woorden van den scheidenden koning. Dagen lang was er gesproken, geschre ven en gedebatteerd over de persoon van den koning en over zijn privé-leven en de eenige man, die niet spreken kon, was de koning zelf. Gisteravond was hij vrij man en kon hij vrijelijk spreken. Hij zeide den last van het koningschap niet te kunnen dragen zon der den steun van de vrouw, die hij lief had. Daarom gaf hij gaarne die taak over aan zijn broer, die in het gelukkige bezit was van een vrouw en kinderen. Hij eindigde zijn toespraak met den wensch: God zegene u allen. God save the king. Daarop vertrok de ex-koning uit zijn land aan boord van een torpedo-jager. Waarheen is onbekend. In ballingschap be hoeft hij niet te leven, maar het zal waar schijnlijk wel langen tijd duren voor hij naar zijn land terugkeer! Het aftreden van den koning heeft nog staatsrechtelijke gevolgen gehad in Ier land. Daar heeft de Valera van de gele genheid gebruik gemaakt om den band met Engeland opnieuw losser te maken. Een wet is door den Dail aangenomen, waar bij de functie, welke de koning in den ver volge zal uitoefenen in het bestuur van den vrijstaat, beperkt zal worden tot het benoemen van diplomatieke en consulaire ambtenaren en afsluiting van internationa le overeenkomsten. De functies van den gouverneur-gene raal worden gedelegeerd aan den speaker van den Dail, die in de toekomst de wets ontwerpen zal onderteekenen en het parle ment zal ontbinden. De Valera zou dan, naar verluidt, de overige functies van den gouverneur-generaal op zich nemen. Ier land heeft thans den vorm van een repu bliek, ten aanzien van binnenlandsche za ken en handhaaft toch den band met de kroon voor buitenlandsclie zaken. Enorme deelname aan de Sterrit Heden heeft Hare Majesteit de Ko ningin de nieuwe, ruim duizend meter lange brug over het Hollandsch Diep bij Moerdijk, de grootste brug voor gewoon verkeer in ons land plechtig opengesteld, een plechtigheid, welke het karakter heeft gedragen van een nationale gebeurtenis en bij hen, die, aan de Noord- of Zuidzijde, het voor recht hadden haar te mogen bijwonen, in dankbare herinnering zal blijven. Nieuwe, tot vreugde en tot vertrou wen in de toekomst stemmende pers pectieven zijn geopend voor de beide landsdeelen, welke thans door het machtig bouwwerk hecht aaneenge sloten zijn en zoo mocht terecht in de korte symbolische handeling van de Landsvrouwe het grooter symbool worden gezien van de eenheid onzer natie. Het is feest in Dordrecht en Breda, de beide, het dichtst bij de brug gelegen his torische steden, voor welke het belang van de overspanning van den breeden stroom in hooge mate spreekt en voor welke thans het begrip „boven en beneden den Moer dijk" geschiedenis is geworden. In goede harmonie om van het woord „nabuur schap" te zwijgen hebben zoowel de oude gravenstad als het „Haagje van het Zuiden" een feestprogram georganiseerd, dat klinkt als een klok. Rond het paviljoen bij de brug. Geruim en tijd vóór de Landsvrouwe de plaats van de plechtigheid had bereikt, waren de zeer talrijke genoodigden op het gereserveerde gedeelte aan de Noord- en aan de Zuidzijde bijêengekomen. Onder de aanwijzingen der Rijkspolitie, welke in grooten getale aanwezig was en voor een vlot verloop van de plechtigheid uitgebreide ordemaatregelen had getrof fen. had het voorname gezelschap genoo digden zich daarna te voet van Willems dorp naar den Noordelijken oprit van de brug begeven, waar, aan de Westzijde, op korten afstand van den toegang tot het machtige bouwwerk, een groot paviljoen was opgetrokken, waarbinnen zich het eerste gedeelte van de plechtigheid zou af spelen. Vóór het echter zoover was, was er nog volop gelegenheid, om zich tegen de koude te wapenen door het nuttigen van een kop koffie in de groote militaire tent, welke bij het paviljoen was geplaatst. Aanwezig waren ongeveer 150 autoritei ten aan de Noordzijde en 60 aan de Zuid zijde van de brug. Een reusachtig vlaggendoek sloot aan de Noordzijde den toegang tot de brug af. Hier was ook het groote verlichtingsorna ment aangebracht, dat het gemeentebestuur van Dordrecht had doen plaatsen en dat in de avonduren zijn lichtend welkom aan de bruggebruikers zou toeroepen. Aan het einde der brug vormde een losjes gespan nen lint de symbolische afsluiting aan de Brabantsche zijde. De plechtigheid werd opgeluisterd door de aanwezigheid van twee marinevaartui gen. Aan de Westzijde bij de brug lagen gemeerd Hr. Ms. onderzeeboot O. 16, wel ke uit Nieuwediep was gekomen .en Hr. Ms. pantserboot „Friso", die van Vlissin- gen uit de reis had volbracht. Den .wach tenden werd een muzikaal program gebo den. aan den Noordkant door de Kon. Mi- litaira Kapel, onder leiding van kapitein Walther Boer, aan de Zuidzijde door het muziekcorps van het Zesde Regiment In fanterie te Breda. De aankomst van de Koningin. Te 11.18 uur kwam de extra trein, waar mede Hare Majesteit te half elf van het station H.S. te 's-Gravenhage was ver trokken, te Willemsdorp aan. Aan het sta tion,. waarvan de omgeving geheel voor het publiek was afgezet, werd H. M. be groet door den Burgemeester van Dubbel dam, tot welke gemeente Willemsdorp be hoort, den heer G. F. de Roo, terwijl hier mede in zijn kwaliteit van fungeerend di recteur van politie aanwezig was de pro cureur-generaal van het gerechtshof te 's-Gravenhage. mr. A. Brants. Nadat de echtgenoote van den burge meester, mevrouw R. J. J. de Roo, geb. baronesse Dirkinck of Holmfeld, de Konin gin een tuil orchideeën had aangeboden, werd even later de kleine stoet van de ge reedstaande auto's geformeerd. Hij werd geopend door de auto van den burgemees ter, daarachter reed de koninklijke auto, waarna twee hofauto's volgden, waarin het gevolg van Hare Majesteit had plaats ge nomen. De leden van het gevolg waren de hofdame van dienst, baronesse Van As- beck, de grootmeester, graaf Du Monceau, de particulier secretaris der koningin, ba ron Van Heemstra, de adjudant van dienst luitenant ter zee eerste klasse jhr. Van Holthe, en de ordonnans-officier van dienst, de eerste luitenant jhr. Van Lawick van Pabst. In het gevolg was mede uitge- noodigd de Commissaris der Koningin in Zuid-Holland, Z. Exc. jhr. mr. dr. Van Karnebeek. De stoet werd gesloten door de auto van den procureur-generaal van het Haagsche Gerechtshof. Ongeveer op de kruising van den Sta tionsweg en den nieuwen oprit werd halt gehouden. Het was op dit punt, dat de Landsvrouwe een zanghulde werd bereid door 150 kinderen, leerlingen van de hoog ste klassen der scholen voor openbaar en bijzonder onderwijs te Dubbeldam, die hier opgesteld waren onder leiding van de hoofdonderwijzers. „Leve de Koningin!" van de Jantjes. Na dit korte oponthoud zette de stoet zich weer in beweging en toen deze in het zicht kwam van de marinevaartuigen werden aan boord daarvan de pavoiseervlaggen geheschen terwijl, op het oogenblik dat de Koningin voorbij reed, de over de geheeie ïengte der schepen aan dek aangetreden bemanning, op het sein van het boolsmans- fluitje, driemaal een: „Leve de Koningin" aanhief. Het voorloopig eindpunt van den korten autotocht werd bereiki nabij het paviljoen waar Hare Majesteit haar auto verliet en de eerewacht inspecteerde van het vrijwil lige iandstormcorps, ter sterkte van ruim honderd man, onder commando van een reserve-kapitein en waarvan eer vaandel- wacht deel uitmaakte. Hare Majesteit werd vervolgens begroet door den Minister van Waterstaat, Z. Exc." jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude. De Minister geleidde de Koningin vervolgens naar het paviljoen, waar de daar aanwezige autoriteiten haar bij het binnenkomen eerbiedig groetten. Enkele oogenblikken later sprak de Mi nister Hare Majesteit toe. Z. Exc. gaf ver volgens eenige geschiedkundige bijzonder heden over het oude veer. De openstelling van de brug. Onmiddellijk na deze woorden begaf Hare Majesteit zich naar de afsluiting van de brug, waar zij doo. het trekken aan een oranjekleurig koord het mechanisme in werking stelde, als gevolg waarvan het groote vlaggendoek omhoog werd getrok ken en de toegang tot het grootsche bouw werk van het beletsel aan deze zijde was ontdaan. Het was een plechtig oogenblik, waaraan luster werd bijgezet toen de Kon. Militaire kapel het Wilhelmus inzette. Onthulling gedenkteeken K.N.A.C. Onmiddellijk na deze eerste plechtigheid volgde een tweede: de onthulling door den minister, in aanwezigheid der Koningin, van de door de Kon. Ned. Au'.-Club in het voor-portaal van de brug aangebrachte gedenkteeken, een monument, dat naar de bedoeling der schenkers niet alleen een bewijs wil zijn van d_ erkentelijkheid der K.N.A.C., voor de totstandkoming van het bouwwerk, maar veeleer nog een hulde aan al het werk van het Departement van Waterstaat voor wegen en bruggen. De Minister hield een korte toespraak, waarna Z Exc. het monument onthulde. Na de onthulling aanschouwde de lands vrouwe met groote oelangstelling het ge denkteeken, dat geheel in brons is uitge voerd en ontworpen is door den bekenden beeldhouwer L. Bolle te Rotterdam. De Koningin komt over de brug. Na de korte plechtigheid op dit punt be gaf de landsvrouwe zich, met de leden van het gevolg, terwijl mede aan dezen eersten koninklijke tocht over de machtige, stalen verbinding tusschen de oevers van het Hollandsch Diep, deelnamen dp Minister öft de heer van Vlissingen, WentHolt, Harmsen en de procureur van het Ge rechtshof te 's-Gravenhage, A. Brants, naar het Zuidelijk einde van de brug. Op den Brabantschen bodem wachtten o.m. de Commissaris der Koningin, jhr. mr. dr. A. B. M. v. Rijckevorsel met den grif- I fier, den heer Vincent Cleerdin, de leden van het College van Gedeputeerde Staten, de procureur-generaal van het Bossche I Gerechtshof, tevens waarnemend directeur van politie in het ressort van het hof, mr. baron Speyart van vVoerden, de burge meesters van Lage Zwaluwe, Breda en van vele in Noord-Brabant gelegen gemeenten, en tal van andéren. Voorts stonden hier opgesteld de staf- muziek van het Zesde Regiment Infanterie te Breda en een eerewacht van leden van den Bij zon deren Vrij willigen Landstorm, gerecruteerd uit Bergen op Zoom. Toen H. M. de Konmgin het einde van de brug aan den Zuidelij Ken oever bereikt had, sprak de Minister van Waterstaat, jhr. O. C. A. van Lidth de Jeude, andermaal als voglt: Waar de Z u i d e 1 ij k e oever in Noor d-Brabaac is gelegen en de Noordel ij ke over in Z u i d-Hol- land, daar is de verwachting gerecht vaardigd, dat Noord en Zuid zoodanig verbroederd worden, dat de windstre ken nie' meer in het oog springen. De verbindingsweg, hoog boven alle ijs-stroom- en stormgevaar verheven, ter breede van ld M. voor het rijver- keer, met' wederzijdsche voet- en rij wielpaden, elk van 2.50 M., is een voortdurende uitnoodiging aan de ter weerszijden gelegen landstreken, zich nauwer aaneen te sluiten. „Edelgesteenten glanzen niet, voordat zij geslepen zijn". Mag ik dan ook U.M. thans verzoeken wel het koord te wilien verwijderen dat nog den toegang naai de brug aan deze zijde belet?" Met een schaar, haar aangeboden door een dochter van ir. Mijnlieff van den Rijkswaterstaat, knipte Hare Majesteit het koord door, na welke symbolische hande ling de plechtige openstelling van de Moer- dijksche brug een feit was geworden. Tijdens dit korte ceremonieel deed de mu- ziel het Wilhelmus hooren. Na een begroeting van den Commissaris der Koningin en den burgemeester van Hooge- en Lage Zwaluwe, den heer D. E. van Suylekom, inspecteerde Hare Majes teit de eerewacht van den B.V.L. om ver volgens in haar auto plaats te nemen. De stoel van auto's, waarvan mede deel uitmaakte die van de autoriteiten, terwijl vooraf ging de auto van den burgemeester van Hooge en Lage Zwaluwe, reed daarop naar het station Lage Zwaluwe. Hier be vonden zich de schoolkinderen van het dorp en van MoerdijK, getooid met oranje en vlaggen, welké jeugdige schare de Landsvrouwe een zanghulde bracht. Na dit korte oponthoud betrad Hare Majesteit het perron, waar zij afscheid nam van de autoriteiten, om zich vervolgens met den trein van 12.19 uur naar de Resi dentie te begeven. STERRITTERS PASSEEREN DE BRUG. En eindelijk was dan het met spanning verbeide oogenblik, dat de leider van de ordemaatregelen bij dt brug, de districts commandant der rijksveldwacht in het vijfde district, de heer A. E. van der Lely, het teeken kon geven, dat de brug vrij was voor het legioen der vachtenden. De eerste auto's, die over de brug reden, waren die van de bij de plechtigheid ge noodigden, voor zoover deze niet naar Dordrecht waren teruggekeerd. Daarna was het, dat de rijkspolitie toestemming gaf voor het zich in beweging zetten van den langen stoet der sterriters. De moeilijke toegangswegen tot het eind van Dordrecht eri het beperkte wegennet aldaar ten spijt, was het mogelijk gebleken, de duizenden deelnemers, waarvan ver over de duizend automobilisten, op een zoodanige wijze bij de brug te brengen, dat het verkeer regel matig kon geschieden en aan allen een goede opstellingsplaats kon worden ge geven. Na het startsein waren het eerst de wielrijders en de wandelaars, die tót het machtige bouwwerk werden toegelaten. De wielrijders waren opgesteld op dc-n rijks straatweg, de kop van dezen stoet bevond zich bij de afbuiging naar den nieuwen toegangsweg. Achter hen waren de wandel toeristen opgesteld, welke beide groepen het Westelijk rijwielpad van de brug volg den. Weldra zette zich ook de lange autofile in beweging in de richting van de hoofd- verkeersbaan van de brug, gevolgd door de motorrijders en tenslotte een groep rui ters. Gelijktijdig trokken de watertoeristen, die zich op korten afstand van de brug had den verzameld, onder de brug door. De enorme file was reeds lang het Bra bantsche land binnengetrokken, toen nog in het boven-Moerdijxsche gebied het ein de van den stoet bij iange na niet in zicht was. Aan de overzijde was door de Bra bantsche politie zorg gedragen, dat de deel nemers geroepsge wijze naar de verschil lende parkeergelegenheden in Breda zou den worden geleid. De wetenschap dat zij, tenzij zij hun auto's buiten de stad zouden parkeeren, niet vóói zes uur gelegenheid zouden hebben, Breda weer te verlaten, zal niemand gedeerd hebben, wijl allen in 't „Haagje van het Zuiden" een aangename verpoozing wachtte, vooral ook den be zoekers van het openluchtspel „De inne ming van het Kasteel van Breda" op het binnenplein der Koninklijke Militaire Aca demie, dat gevolgd zou worden door een grooten historischen optocht: De intocht van Prins Maurits in de stad Breda. TOESLAGFONDS VOOR HET BLOEMBOLLENBEDRIJF. De a.s. uitkeeringen. De Commissie van Beheer van het Toe slagfonds voor het Bloembollenbedrijf maakt bekend, dat de éérste uitbetalingen aan rechthebbende arbeiders deze winter als volgt zullen plaats vinden. Belangheb benden worden er aan herinnerd dat zij zich persoonlijk ter uitbetaling dienen te vervoegen en slechts voor eventueele uit- keering in aanmerking kunnen komen on der overlegging van hun trouwboekje en een daartoe geëigende verklaring, te ver krijgen bij hun werkgever(s). Uitbetalingen op Vrijdag 18 December a.s. Te Hillegom in het Gebouw van den R. K. Volksbond, des avonds van 5.307 uur. Te Lisse in het Gebouw van den R. K. Volksbond, des avonds van 5.307 uur. Te Sassenheim in het Gebouw van de K. S. A., des avonds van 5.456.45 uur. Te Noordwijkerhout in het Gebouw voor werkloozen aan de Schoolstraat, des avonds 7.45 uur precies. Te Noordwijk in het Gebouw van het AGENDA LEIDEN. Maandag. „Geloof en Wetenschap" „Ernest Claes vertelt....". Vergul den Turk te 8.15. Dinsdag, R.K. Bond van Handels-, Kan toor- en Winkelbedienden, verga dering Bondsgebouw, 8.15 uur. Vrijdag, R. K. Handelsreizigersver., leden vergadering in „De Harmonie", 8.30 u. Spreker pater v. d. Snoek over: „Revolutie of Christelijke ordening". De Zondagsdienst der huisartsen te Lei den wordt waargenomen door de dokters Kors, Lahr, Simons en Verbrugge. De Zondagsdienst der huisartsen te Oegstgeest wordt waargenomen door dok ter Hugenholtz, tel. 390. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken wordt van Maandag 7 tot en met Zondag 13 Dec. a.s. waargeno men door de apotheken: G. F. Reijst, Steen straat 35, tel. 136. A. J. Donk, Doezastraat 31, tel. 1313 en J. Doedens, Wilhelmina- 100% WARMTE DOOR CALOR-KOLEN CAL0R, Hooge Itëorschweg I48 Tel. 2760 (2 lijnen) Leiden Maandag luisterwedstrijd Sport-geluiden Aan den luisterwedstrijd van het Natio naal Fonds voor Bijzondere Ncoden, die Maandag 14 dezer wordt ingeleid door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Ju liana hebben zich bereid verklaard een kort woord van aanbeveling toe te voe gen Z. Exc. dr. H. Colijn, Z. Exc. prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruïne, Z.Exc. mr. P. J. Oud, Z.Exc. prof. mr. P. J. M Aal- berse, de heer Bouw Vlas, commandant van het Leger des Heils en de heer J van Zutphen, voorzitter van „Zonnestraal". De wedstrijd zal bestaan in de weer gaven van geluiden, welke karkteristiek zijn voor zes verschillende takken van sport. De zes teekeningen in de adverten tie in dit nummer geven aan, welke tak ken van sport zijn gekozen. Deze worden in een bepaalde volgorde weergegeven. De opgave is, deze volgorde te raden. leder en aan dezen wedstrijd mededingen. De oplossingen moeten uiterlijk 30 December 1936, laatste bestelling, zijn o-ntvangen door het Nationaal Fonds voor Bijzondere Nooden, Prinsessegracht 28, Den Haag, op een briefkaart, waarop de naam van den inzender in blokletters is vermeld. Aan de adreszijde moet boven het gewone por to tenminste 25 cent extra aan postzegels worden geplakt. Hoogere frankeering zij aanbevolen. Alle overfrankeering komt het Fonds ten goede. De directeur-generaal van de Posterijen heeft alle medewerking toegezegd. Een auto ofeen gestoomde ham? Voor deze wedstrijd zijn 2000 fraaie prijzen toegezegd. De hoofdprijs is een Chevrolet Coach 1937, beschikbaar ge steld door de G. M. C. te Antwerpen. Wij vermelden bovendien nog: een schilderij ter waarde van 150, twee vrije retours AmsterdamRotterdam per K.L.M., een album-serie viool concert van Beethoven van de Neder- landsche Gramofoon-Mij, den Haag, een Perzisch kleedje van Benezra, 6 Wapu handstofzuigers, een ets van v. Huszar, een antiek porseleinen scho tel, een Ritsema stofzuiger, een zilve ren herinneringspenning van het prin selijk huwelijk van N.V. Kon. Begeer, 12 bronze herinneringspenningen van Van Kempen, Begeer en Vos, een com plete filmvertooning van het Centr. Bureau voor Kath. Soc. Actie, een paar Friesche schaatsen van de han delsonderneming „Summa", een ge stoomde ham in blik, verder kisten si garen, theeserviezen, vulpennen, boe ken, enz. enz. Deze grillige opsomming moge bij alle luisteraars de overtuiging wekken, dat ook voor hen de moeite zal loonen a.s. Maandag de uitzending voqr het Natio naal Fonds te beluisteren. Na de trekking zal een volledige prijzenlijst worden ver spreid. Juvenaat des avonds van 88.30 uur. Te Voorhout bij B. v. d. Lubbe, Boek horstlaan. Uitbetalingen op Zaterdag 19 December a.s. Te Bennebroek in het Gebouw van den R. K. Volksbond des middags te 3 uur pre cies. Te Heemstede in het Gebpuw van den R. K. Volksbond des middags te 3.30 uur precies. I Te Overveen aan het adres Rollandspad 15 des middags te 4.30 precies.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 2