Jhmïe fuiid
DONDERDAG 10 DECEMBER 1936
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Spanje strijdensmoe.
Engeland en Frankrijk willen
bemiddelen.
EEN REGEERING-SCOMMUNIQUE.
Te half tien gisteravond heeft het Spaan-
sche ministerie van oorlog het volgende
communiqué uitgezonden:
Uit den sector van Guadalajara en ten
Zuiden van de Taag valt niets te vermel
den. In den sector an Somosierrie bleven
de beschietingen door de artillerie van on
ze stellingen zonder uitwerking, terwijl in
den sector van Aranjuez de vijandelijke ar
tillerie onze stellingen heeft gebombar
deerd zonedr schade aan te richten.
Aan het front van Madrid heerschte
eveneens geen bedrijvigheid. Onze artille
rie heeft de vijandelijke stellingen gebom
bardeerd, terwijl onze luchtmacht de vij
andelijke eskaders op de vlucht dreef.
MEDEDEELINGEN VAN RADIO-
SEVILLA.
Radio-Sevilla meldt, dat het slechte
weer de operaties in de sectoren Vitoria
en Mondragon bemoeilijkt. In den sector
Mondragon bracht de rechtsche luchtmacht
de aanvallen der Basken tot staan. Een Ca-
talaansche aanval bij Estre Cchoquinto
werd afgeslagen. De troepen van Franco
\'orderen eenigszins in de sectoren van So-
mossiera en het Escoriaal. In het Noorden
en Noord-Westen van Madrid aldus het
radio-station loopen nog steeds burgers
naar de rijen der rechtschen over.
HET ALCAZAR WORDT NATIONAAL-
MONUMENT.
Het Alcazar van Toledo zal in zijn tegen-
woordigen staat worden gehandhaafd en
tot nationaal monument worden verklaard.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
trachtten de regeeringstroepen bij verras
sing het dorp Brunete te nemen. Dit dorp
is een belangrijk knooppunt, 20 K.M. ten
Westen van Madrid. Ee aanval werd afge
slagen.
Het slechte weer blijft voortduren.
EEN FRANSCH—ENGELSCHE STAP.
Zij wenden zich tot de andere leden der
non-interventie commissie.
Het Fransche ministerie van buitenland-
sche zaken publiceert, gelijktijdig met het
Foreign Office, een communiqué van den
volgenden inhoud:
De Britsche en Fransche regeering zijn
de vorige week overgegaan tot gedachten-
wisselingen ten aanzien van den toestand,
die ontstaan is door den langen duur van
den burgeroorlog in Spanje en ten aanzien
van de gevaren, welke deze toestand den
Europeeschen vrede doet loopen. Na te
hebben vastgesteld, dat zij gelijke opvat
tingen koesteren in dit opzicht, hebben zij
op 4 December door tusschenkomst van
haar diplomatieke vertegenwoordigers bij
de regeeringen van Duitschgland, Italië,
Portugal en Sovjet-Rusland dezen regee
ringen de vraag gesteld, zich wel bij haar
te willen aansluiten om uiting te geven aan
haar absoluten wil zich streng van iedere
daad, direct of indirect, te onthouden, wel
ke op eenigerlei wijze buitenlandsche in
terventies met zich zou kunnen meebren
gen in het conflict en om bijgevolg drin
gend aan haar vertegenwoordigers in het
comité te Londen alle instructies te zen
den met het oog op de organisatie van een
volstrekt doelmatige controle.
Langs denzelfden wag hebben zij te
vens de vier regeeringen gevraagd, zich bij
haar aan te sluiten in een gevoel van men-
schelijkheid, teneinde den ge wapenden
strijd tot staan te brengen, welke zich in
Spanje afspeelt, door een aanbod voor be
middeling, strekkende tot het in staat stel
len van het geheeel land tot uiting geven
aan den nationalen wil."
DEBATTEN IN DE NON-INTERVENTIE-
COMMISSIE.
De non-interventie-commissie heeft de
aanbevelingen der sub-commissie betref
fende de indirecte interventie aanvaard en
de leden kwamen overeen, deze aan hun
respectieve regeeringen ter kennis te bren
gen.
Naar het agentschap Havas verder
meldt, bevatte het rapport der sub-com
missie een tweetal aanbevelingen en wel
ten eerste tot het nemen van maatregelen,
die bestemd zijn cm eiken vorm van indi
recte interventie te voorkomen.
Ten tweede maatregelen tot het verbie
den van elke recruteering van vrijwilli
gers bestemd voor Spanje, het zenden
daarvan of het toelaten, dat deze over het
grondgebied van een land trekken op hun
weg naar Spanje.
De Italiaansche en Duitsche afgevaardig
den gaven slechts te kennen, dat zij deze
beide punten ter kennis van hun regeerin
gen zouden brengen, en hechtte hun goed
keuring er slechts aan onder voorbehoud,
dat hunne regeeringen daarmede accoord
gingen.
Voor het eerst sedert zijn aankomst te
Londen heeft von Ribbentrop het woord
gevoerd. Hij gaf te verstaan, dat zijn re
geering waarschijnlijk niet zou kunnen
aanvaarden, dat men de kwestie der vrij
willigers onafhankelijk van het grootere
probleem der indirecte interventie zou be
handelen. Bovendien deelde hij mede, dat
er zich meer dan 35.000 Sovjet-Russische
burgers in Spanje b°vinden en voegde er
nog aan toe, dat ?en groot aantal Russi
sche officieren en onder-officieren als ka
der dienst deden bij de vrijwilligers.
De Sovjet-Russische ambassadeur, Mais-
ki, viel heftig de Duitsche, Italiaansche en
Portugeesche delegaties aan, die naar hij
zeide, sedert drie maanden op systematische
wijze obstructie voerden tegen de werk-
BUITENLAND
VAN HET VATICAAN.
DE TOESTAND VAN DEN H. VADER.
Z. H. hoort de Mis in Zijn particuliere
kapeL
De H. Vader heeft gisteren in zijn parti
culiere kapel de H. Mis bijgewoond, welke
dor een zijner geheim-kamerheeren werd
opgedragen.
In den loop van den dag heeft de zuster
van Zijne Heiligheid, Camilla Ratti, een
bezoek aan den herstellenden zieke ge
bracht. Zij toonde zich zeer tevreden over
den gezondheidstoestand van den H. Va
der, doch verklaarde, dat een langdurige
rust noodzakelijk zou zijn.
Vandaag heeft professor Arminta Mila-
ni, 's Pausen lijfarts, toegestaan, dat Z. H.
het bed eenige uren mag verlaten, om in
zijn slaapkamer aan zijn lessenaar te wer
ken, echter alleen wanneer het weder daar
toe medewerkt.
BELGIE.
ZAL HITLER BELGIë TEGEN
AANVALLEN WAARBORGEN?
Men heeft te Brussel de aandacht geves
tigd op een bericht in een Engelsch blad,
volgens hetwelk Hitier voornemens zou zijn
België binnenkort dezelfde garantie tegen
iederen niet uitgelokten aanval te geven als
Frankrijk en Groot-Brittannië reeds heb
ben gegeven.
Volgens het blad zou de rijkskanselier
dezen waarborg een sensationeel karakter
geven.
Belgische officieele kringen verklaren
evenwel niets af te weten van de Hitier toe
geschreven bedoelingen.
DUITSCHLAND.
Kerk en Staat in Duitschland
NIEUWE AANVAL OP KARDINAAL
FAULHABER.
Studentjes lezen hem de les.
Het officieel Orgaan van de Nationaal-
Socialistische Duitsche Studentenbond,
„Die Bewegung", keert zich in haar jong
ste nummer tegen Kardinaal Aartsbisschop
dr. Michael von Faulhaber:
„In den laatsten tijd heeft de Roomsch-
Katholieke Aartsbischop van München,
Kardinaal Faulhaber weer opnieuw van
zich doen spreken. Daar onze jonge kame
raden wellicht zich niet veel herinneren
van de politieke activiteit, die deze Bis
schop in de afgeloopen twintig jaar ont
wikkeld heeft, en daar de Kerkvorst ook
thans nog evenals weleer een bijzondere
politieke activiteit schijnt te ontplooien, is
het goed het volgende naar voren te bren
gen:
Het artikel herinnert dan aan uitspraken
van Kardinaal Faulhaber uit het jaar 1922
aan zijn verblijf aan het front, aan zijn
Aalmoezenier zijn in den wereldoorlog
enz. Over de jongsten tijd wordt dan ge
zegd: „Op 18 Januari 1936 gaf de Kerkvorst
een voorbeeld van sabotage jegens de
Staatswetten, toen hij, ofschoon hij op de
hoogte was van de verordening op het
uitsteken der vlaggen, die door het Minis
terie van Binnenlandsche Zaken was afge
kondigd, met vooropgezette bedoeling zijn
paleis, dat hem door den staat ter beschik
king gesteld is, niet bevlagde. Deze hou
ding trachtte de Kardinaal met zijn per
soonlijk inzicht te motiveeren, door te be
merken, dat hij het als iets onzinnigs be
schouwde, wanneer men van den eenen
kant de monarchie bestrijdt en van den
anderen kant op 18 Januari bevel geeft om
de vlag uit te steken.
Het moest toch niet noodig zijn, dat men
een hoogstaand geestelijke nog aan het
verstand moet brengen, dat het voorschrift
om te vlaggen niet geschiedt omdat op 18
Januari het keizerrijk werd opgericht,
maar omdat toen het Derde Rijk werd ge
sticht. Het was maar goed, dat op 23 April
Hitier gratie verleende, waardoor ook de
Kardinaal niet verder vervolgd behoefde
te worden.
Het blad gaat dan verder en richt een
felle aanval tegen den Kardinaal, wijl
deze in alle kerken van Beieren een Her
derlijk Schrijven over de Bijzondere
School had laten voorlezen, ofschoon het
door de politie uitdrukkelijk verboden was.
Toen de Kardinaal geprotesteerd had
over de herhaalde schendingen van het
zaamheden der commissie. Na te hebben
verklaard, dat deze werkzaamheden zich
tot nu toe beperkt hadden tot niets dan
woorden, sprak hij op formeele wyze de
verzekering van von Ribbentrop tegen,
met betrekking tot de 35.000 Sovjet-Rus
sische burgers in Spanje, doch verklaar
de, dat 6.000 goed-uitgeruste en goed-gewa-
pende Duitsche soldaten in de rangen der
opstandelingen streden. Verder gaf hij als
zijn meening te kannen, dat de tegen
spoed van Franco Duitschland en Italië nog
meer overtuigden van de noodzakelijkheid
van interventie.
Ook maakt Maiski onderscheid tusschen
de vrijwilligers der internationale brigade,
dit uit Italianen, Duitschers, Franschen,
Polen en Engelschen bestond, die spontaan
naar Spanje waren gekomen en de Duit
sche en Italiaansche troepen, die, zoo zeide
hij, niet zonder goedkeuring van hun land
in Duitsche en Italiaansche havens konden
zijn uitgerust en verscheept. Ten slotte
sprak hij de wensch uit, dat de Duitschers
en Italianen niet tot aan die uitersten zou
den gaan, waarbij zij misschien nog meer
hadden te verliezen dan te winnen.
Thans naast goudgele ook
witte Purol. Dit wrijft onzicht
baar weg en daarom is
PUROL (WIT)
voor Dames en Meisjes zoo
aangenaam bij de verzorging
van gelaat en handen.
Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
Concordaat durfde het Studentenblad nog
schrijven:
„Hoe moet het Duitsche volk en het bui
tenland wel niet denken over deze Duitsche
schennis van trouw aan een plechtig ver
drag en over de breuk van het gegeven
woord?
Dat is een mobilisatie van het Duitsche
volk tegen de regeering, een mobilisatie
van het buitenland tegen het vaderland.
En dat durft een Kardinaal te zeggen, op
een tijdstip nu de positie van Duitschland
in de Duitsche politiek buitengewoon moei
lijk en ernstig is".
BELANGRIJKE VERKLARING VAN DE
GEESTELIJKHEID DER STAD
MUNSTER.
De censuur over het Kerkblad.
In alle kerken van de stad Münster is j.l.
Zondag vanaf den kansel de volgende ver
klaring der geestelijkheid van de stad
Münster voorgelezen:
„In den laatsten tijd bereiken ons gere
geld aanvragen, waarom in het Kerkblad
van Münster niet meer zoo klaar en duide
lijk stelling genomen wordt als vroeger te
genover de verschillende vraagstukken, die
betrekking hebben op den godsdienststrijd
en de godsdienstige dwalingen van onzen
modernen tijd.
Ter nadere verduidelijking deelen wij
mede, dat het Kerkblad van Münster reeds
meer dan een jaar lang iedere week voor
het ter perse gaat door de politie gecensu
reerd wordt. Uit totaal onverklaarbare be
weegredenen werden dientengevolge reeds
herhaalde malen artikelen geheel of ge
deeltelijk geschrapt.
Zoo is b.v. in het nummer van 29 No
vember j.l. een heel onschuldige en voor
ieder oprechte Katholiek vanzelfsprekend
woord van onzen grooten Zoon van het
Westfaalsche land, van Bisschop Wilhelm
von Ketteler geschrapt. Dit kleine artikel,
waarin slechts sprake is van een moedige
Katholieke houding luidt als volgt:
Eenheid.
Men kan niet in zijn particulier leven, in
den schoot van zjjn familie Christen zijn
en in het openbare leven een heiden: dat
gaat niet.
Men moet een man uit een stuk zijn, an
ders is men geen man. Waar gij ook bent
of optreedt, daar moet gij als Christenman
naar buiten treden en moet gij uw invloed
doen gelden volgens Christus' leer, volgens
Christus' beginselen, dan zult gij ook de
waarachtige vriend van uw medeburgers
en van het volk zijn, want wanneer Chris
tus' belangen verdedigd worden, zal het
welzijn van het volk gewaarborgd zijn.
Wilhelm Emmanuel von Ketteler.
Zoo wordt het kerkblad telkens opnieuw
verhinderd om datgene te zeggen, wat een
zielzorger u graag zou zeggen. In de dag
bladpers echter daartegenover, worden u
vaak berichten voorgelegd, die niet steeds
met de werkelijkheid in overeenstemming
zijn, hetgeen nog dezer dagen bleek uit een
bericht over de veelbesproken gebeurtenis
sen in Oldenburg".
SCHACHT OVER DEN EISCH TOT BEZIT
VAN KOLONIëN.
Ter gelegenheid van het honderjarig be
staan van het aardrijkskundig genootschap
van Frankfort heeft dr. Schacht een rede
uitgesproken, waarin hij o.m. verklaarde:
„Koloniën geven aan Duitschland, ziedaar
de oplossing der tegenwoordige moeilijkhe
den.
De poging, een groot volk te doen ver
welken door druk van buiten, wordt voort
gezet en leidt noodlottigerwijze tot maat
regelen en sociale troebelen en ten slotte
tot een uitbarsting".
In het vervolg van zijn rede haalde dr.
Schacht statistieken aan, teneinde aan te
toonen, dat de voeding van Duitschland
verzekerd zou zijn, wanneer het rijk zijn
voor-oorlogsche grenzen kan behouden.
Hieraan voegde hij toe, dat hij deze over
wegingen niet uitsprak om er „oorlogszuch
tige revanche-gedachten uit af te leiden".
Heel mijn houding en mijn werkzaamheid,
aldus Schacht, hebben ten deel een rege
ling van een Europeeschen toestand door
redelijke en vreedzame maatregelen".
ZWITSERLAND.
PROCES TEGEN FRANKFURTER.
Achttien jaar geëischt.
In het proces tegen David Frankfurter,
den moordenaar van den nationaal-socialist
Wilhelm Gustloff, dat gisterochtend tien
uur voor dechtbank is beginnen, heeft de
procureur-generaal de volgende conclusies
ingediend:
David Frankfurter moet schuldig worden
geacht aan den moord op Wilhelm Gustloff
en gestraft worden met achttien jaar opslui
ting, met ontzegging van burgerrechten en
na het uitzitten van den straftijd levenslan
ge verbanning. Voorts zal de verdachte de
schade, welke door den moord is aange
richt, hebben te vergoeden.
Uit het verhoor van Frankfurter krijgt
men meer en meer den indruk, dat er geen
sprake van een samenzwering is geweest.
De beschuldigde verklaarde, dat hij nooit
met iemand over zijn voornemen had ge-
TWEEDE KAMER
De Waterstaatsbegrooting
Toestand Pensioenfonds Spoor
weg-personeel onbevredigend
VERKEERSFONDS.
Vergadering van heden.
Voortgezet wordt de behandeling der be
grooting van het Verkeersfonds voor 1937.
De Minister van Waterstaat, de heer VAN
LIDT DE JEUDE, waarschuwt tegen ab
stracte beschouwingen over de coördinatie
van het verkeer. Niet allen zijn van het nut
van coördinatie overtuigd. Spr. wil geen
voorkeur voor een of ander soort verkeer.
Spr. acht het overbodig, nog tegen te spre
ken, dat het begonnen zou zijn om bevoor
rechting van de spoorwegen, zooals b.v. de
heer van Dis beweerde.
Dat het geheele verkeer als een eenheid
is te beschouwen, spreekt vanzelf. Wat zou
anders het woord coördinatie beteekenen?
Zoolang men een tak van verkeer in het
oog houdt, zal men nooit coördinatie be
werkstelligen. Belanghebbenden zullen dus
allen hun medewerking moeten verleenen.
Algeheele stopzetting van het verkeer op
Zondag is onmogelijk. In zake het afne
men van het aantal motorrijtuigen moet re
kening worden gehouden met de tijdsom
standigheden; de vooruitgang in het bui
tenland is ook zeer gering.
Wat de opmerkingen van den heer Duy-
maer van Twist betreft, de A.T.O. is een
zelfstandige onderneming, die voor haar
eigen tekorten staat.
Het staat nog niet vast, hoe het derde vijf
jarenplan er uit zal zien. Een brug te Heus-
den acht spr. thans niet zoo dringend nood
zakelijk. Over tunnelbouw te Rotterdam
kan spr. zich in dit stadium niet uitspre
ken. De verbindingen van het Noorden met
Oost-Brabant en Limburg acht spr. vol
doende.
Tegen een groote federatieve wegver-
keer-maatsdhappij, zooals is bepleit, be
staan verschillende bezwaren. Het vraag
stuk der lasten op het motorverkeer en de
vraag of die in één benzinebelasting zijn
onder te brengen heeft spr.'s aandacht.
Bij afd. 2 (Spoorwegen) bespreekt de
heer KRIJGER (C.H.) de beveiliging van
onbewaakte overwegen. De kwestie-Spoor-
hout worde spoedig afgewikkeld; de rela
tie met de desbetreffende N.V. worde ver
broken.
Het pensioenfonds van het
Spoorwegpersoneel.
De heer VAN BRAAMBEEK (S.D.) be
toogt, dat de toestand van het pensioen
fonds voortdurend achteruitgaat. Spr. wijst
er op dat ongeveer 158 millioen i- '-oosito
is bij S.S. en U.S., dus in het h 's ge
gaan, terwijl er nog 10 millir ?legd
in spoorwegwaarden. Het is e _rant-
woordelijke beleggingspolitiek, _en zoo
groot deel van het kapitaal vast te leggen
in het bedrijf. Er is thans in het pensioen
fonds al een groot tekort aanwezig. Onver
moedelijk moet dit leiden tot een pensioen-
débacle. Aan de wiskundige reserve ont
breekt niet minder dan 250 millioen. Men
vergete niet, dat het personeel aanspraken
heeft t.o.v. het fonds. Maatregelen zijn drin
gend noodig, b.v. door het inbrengen van
het Spoorwegpensioenfonds in het Alg.
Burgerlijk Pensioenfonds, waaromtrent de
Minister overleg heeft toegezegd.
De heer EBELS (Vrijz.-Dem.) acht het
van weinig nut, veel over het spoorwegbe
drijf te zeggen, nu er een wetsontwerp tot
reorganisatie van dit bedrijf aanhangig is.
Met de plannen tot saneering van het be
drijf, van den minister, kan spr. niet in het
algemeen vereenigen. Spr. waarschuwt te-
genoverijling. Er worde niet te gemakkelijk
overgegaan tot sluiting van stations.
Er is over het algemeen niet genoeg ge
daan ter beveiliging van onbewaakte over
wegen. Wat zijn de bedoelingen van den
Minister, als de automatische verlichtings-
proeven bij Steenwijk slagen?
De heer J. TER LAAN (S.D.) heeft veel
waardeering voor het beleid t.o.v. personeel
en materieel der spoorwegen. Spr. sluit zich
aan bij de woorden van den heer v. Braam
beek over het Pensioenfonds. Spr. acht ver
schillende tarieven voor reizigersvervoer te
hoog in vergelijking met de autotarieven.
Hetzelfde geldt voor de tarieven voor rij-
wielenvervoer. Het publiek wordt er zeer
door ontriefd.
De heer COHEN (Vrijz.-Dem.) bepleit
een betere rechtspositie van het A.T.O.-
sproken en alleen gehandeld heeft. Aanvan
kelijk had hij het plan opgevat, een aanslag
op Hitier, Goering en Goebbels te plegen,
maar spoedig had hy ingezien, dat hij een
dergelijk voornemen niet verwezenlijken
kon. Hij vreesde bovendien, dat door een
aanslag van dien aard de Jodenvervolging
in Duitschland nog heftiger zou worden.
Het schijnt wel, dat Frankfurter den
moord heeft begaan onder den invloed van
een geestelijke depressie en uit haat tegen
het nationaal-socialistische regime in
Duitschland.
ITALIË.
EEN ITALIAANSCH-ENGELSCH
ACCOORD AANSTAANDE.
Van Italiaansche bevoegde zijde wordt
verklaard, dat er aanwijzingen zijn, die
doen vermoeden, dat de Italiaansch-Engel-
sche onderhandelingen over een gentle
man's agreement weldra tot een gelukkig
einde zullen komen.
personeel. De Minister heeft verklaard, niet
te kunnen tusschenkomen in de verhouding
tusschen de Ned. Spoorwegen en de A.T.O.
Er wordt als straf uitsluitend ontslag toe
gediend, en daar komt spr. tegen op. Eenig
beroep is er niet mogelijk. Pogingen tot be
middeling door vakvereenigingen baten
niet.
De heer AMELINK (A.R.) zegt, dat de
Zondagsdienst niet verder behoeft te wor
den uitgebreid. De dienst- en rustregeling
behoort zoo te zijn, dat het personeel be
hoorlijk zijn kerkelijke plichten kan ver
vullen. De toestand? van het Pensioenfonds
geeft reden tot bezorgdheid. Spr. dringt aan
op wijziging der regeling.
De heer WIJNKOOP (Comm.) heeft twee
moties, resp. om den achturigen arbeidsdag
voor het spoorwegpersoneel in te voeren en
om elk nachtdienst-uur te stellen op 1^
dagdienst-uur. Deze moties komen bij dit
debat aan de orde.
MINISTER VAN LIDTH DE JEUDE con
stateert, dat de klachten van vorige jaren
over onbewaakte overwegen weer zijn her
haald. Spr. verzoekt af te zien van voorba
rige conclusies, ook t.a.v. waarschuwings
systemen.
Aan de opmerkingen betreffende Spoor-
hout zal spr. ook nu de noodige aandacht
besteden.
Toestand Pensioenfonds
onbevredigend.
Wat het Pensioenfonds betreft, opene-
ming in het Algem. Burgerlijk Pensioen
fonds zou dit laatste doen deelen in de ge
volgen van het tekort; de geldelijke uiteen
zetting van den heer Van Braambeek was
juist; de toestand is inderdaad niet bevre
digend. Spr. hoopt te eeniger tijd een oplos
sing te zullen vinden; die is noodig. Doch er
dreigen geen financieele moeilijkheden.
Met een bedrijf dat met verliezen werkt,
staat spr. aarzelend tegenover tariefsverla
ging. T.a.v. het buurtverkeer is reeds een
en ander gedaan. Voorzichtigheid moet ten
deze steeds worden betracht. Het vraag
stuk behoudt spr.'s volle aandacht.
Spr. blijft er bij dat de A.T.O. een zelf
standige vennootschap is; de positie van
het personeel zal spr. onderzoeken. Spr. zal
medewerken ter verbetering van het mate-
rieele 3e klasse.
Een ingewikkelde materie als in de mo
ties-Wijnkoop is neergelegd, kan spr. thans
niet in vollen omvang beoordeelen. Spr.
geeft de Kamer in overweging, ze niet te
aanvaarden.
Na re- en dupliek wordt de stemming
over de moties-Wijnkoop aangehouden tot
morgen bij den aanvang der vergadering.
Eeri beroep op ons volk
VOOR DE STILLE ARMEN
Gisteren hebben wij uitvoerig uiteenge
zet welke de taak van het NATIONAAL
FONDS VOOR BIJZONDERE NOODEN
I is. Wij willen vandaag gaarne nog iets mel-
I den omtrent de werkwijze van deze natio
nale instelling ten behoeve van „stille ar
men". Ter beoordeeling en behandeling der
aanvragen bevordert het fonds de oprich
ting van plaatselijke commissies van sa
menwerking. Deze zijn samengesteld uit
vertegenwoordigers van die instellingen van
weldadigheid, die giften verstrekken en
moreele hulp bieden. De commissies onder
zoeken de gevallen, beraadslagen over de
mogelijkheid en wenschelijkheid van hulp
verleening en trachten het benoodigd be
drag door bijdragen van verschillende zij
den te vinden. Gelukt dit niet ten yolle, dan
doet zij een beroep op het nationaal fonds.
Men traoht steeds naar een afdoende
oplossing te streven, den betrokkene advies
en moreele hulp te bieden, zijn bedrijf te
saneeren en op te bouwen.
Door de veelzijdige samenstelling van de
plaatselijke commissies van samenwerking
en van het nationaal fonds is gewaarborgd,
dat iedere groepeering zich vertegenwoor
digd weet.
Reeds 162 commissies van samenwerking
zijn in het geheele land werkzaam en door
het nationaal fonds als zoodanig erkend;
ruim 50 commissies zijn nog in voorberei
ding. Zullen ook deze zijn geïnstalleerd,
dan zal in vrijwel alle gemeenten met meer
dan 10.000 inwoners een orgaan voor deze
hulpverleening werkzaam en bovendien in
vele kleinere gemeenten. In korten tijd is
dan over Nederland een net van oommis
sies gespannen, die de moeilijkste gevallen,
welke één instelling alleen niet kan oplos
sen, in behandeling kunnen nemen. Her
haaldelijk is er in de afgeloopen jaren op
gewezen, dat het crisiscomité in vele ge
meenten in een behoefte voorzag, omdat
het personen van uiteenloopende richting
op sociaal terrein bijeenbracht en gevallen
behandelde, in welke niemand kon helpen.
Deze taak kan een commissie van samen
werking uitstekend vervullen en het is nu
enkele maanden, dat dit inderdaad ge
schiedt. In 3 maanden werd in Noord-Hol
land in 53 gevallen 5600 door het natio
naal fonds verstrekt. In Zuid-Holland in 53
gevallen 4200 met deze bedragen incluis
ontvingen de betrokkenen ƒ22.000. In
Utrecht schonk het fonds 3000, in Noord-
Brabant ƒ2900, in Gelderland ƒ2100; ook
in de kleinste gemeenten.
Men ziet, dat veel geld noodig is om de
bijdragen van commissies van samenwer
king, van diaconieën of parochiaal armbe
stuur, familie- of particuliere vereenigin-
gen aan te vullen. Moge ieder, die daartoe
in de mogelijkheid verkeert, financieelen
steun geven aan dit werk voor den naaste,
die in nood is, voor de treurige gevallen,
I die allen in eigen kring kennen. Sommige
plaatselijke commissies zullen in de vol
gende week een collecte houden. Het natio-
I naai fonds zal een klinkend beroep doen op
breede lagen der burgerij.
