VRIJDAG 27 NOVEMBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De Spaansche burgeroorlog
DE STRIJD OM MADRID.
De „Diario de Lisboa" verneemt van ge
loofwaardige zijde, dat de nationalisten be
sloten hebben, hun vooruitgeschoven stel
lingen in Madrid op te geven en een an
dere taktiek te gaan volgen. Zij willen de
verbindingswegen naar Madrid doorsnijden
en hierbij beginnen met den weg naar Va
lencia.
Het blad bericht verder, dat de regee-
ringstroepen met 2000 mitrailleurs de stra
tegische punten, welke de toegangswegen
tot Madrid beheerschen, bezet houden. De
nationalisten in de universiteitswijk wor
den letterlijk belegerd, zonder levensmid
delen en water bieden zij hardnekkigen te
genstand onder onophoudelijk vuur van de
regeer ingstroepen.
Gisteren hebben 12 vliegtuigen van de
regeering den geheelen dag door met tus-
schenpoozen de stellingen van de nationa
listen met mitrailleurvuur bestookt.
Van regeeringszijde wordt evenwel ge
meld, dat de opstandelingen blijven aan
vallen en ten koste van alles den tegen
stand van de regeeringstroepen schijnen te
willen breken.
Gisterochtend werd een groot offensief
ontketend bij Barrio de Usera, Caraban-
chel, Casa del Campo, de brug der Fran-
schen en de universiteits-wijk.
In den sector van de Guadalajara en in
de Somosierra is niets te vermelden. In de
overige sectoren is het gisteren door het
slechte weer tot geen enkele operatie geko
men. Slechts hier en daar werden schoten
gewisseld.
AUTORITEITEN VAN BILBAO STAAN
GEEN VERTREK TOE.
Bevestigd wordt, dat de autoriteiten van
Bilbao weigeren toe te stemmen in het ver
trek van menschen, die de stad willen ver
laten. Een Engelsch en een Amerikaansch
oorlogschip, die belast waren met het op
nemen van vluchtelingen, zijn zonder pas
sagiers teruggekeerd.
NATIONALISTEN STELLEN NEUTRALE
ZONE BIJ BARCELONA IN.
De vlootautoriteiten der nationalisten in
de zone van Barcelona hebben de Britsche
vlootautoriteiten er van in kennis gesteld,
dat een netrale zone gevormd is in de om
geving van de haven, zulks in overeenstem
ming met het door Groot-Bretagne gefor
muleerde verzoek.
CARTHAGENA GEBOMBARDEERD.
De radioclub van Teneriff deelt mede, dat
de luchtmacht der Spaansche nationalisten
met succes Carthagena heeft gebombar
deerd. Het marine-arsenaal en verscheide
ne schepen in de haven werden ernstig be
schadigd. Een aantal schepen vluchtte en
werd door kruisers van de nationalisten
achtervolgd.
Uit Talavera wordt gemeld, dat de voor
naamste actie aan het front voor Madrid
gisterochtend plaats had juist voor Cuatro
Caminos. Een afdeeling opstandelingen
maakte zich meester van de huizen langs
het Toroplein, dat den weg naar Sierra be-
heerscht.
De artillerie van de nationalisten zet het
bombardement van de wijk Arguelles
voort. De vijandelijke batterijen, welke ach
ter het nationale paleis waren opgesteld,
werden tot zwijgen .gebracht.
Een aantal overloopers van de regeerings
troepen meldden zich bij de nationalisten.
Een van hen deelde mede, dat de Russische
generaal Kleber werd vervangen door een
ander generaal, ook een Rus.
In den middag scheen het aan het front
voor Madrid weer levendiger te worden.
MAJORCA NIET DOOR ITALIANEN
BEZET.
Gistermiddag heeft lord Cranbourne In
het Lagerhuis verklaard, dat de geruchten,
volgens welke de Italiaansche regeering
Majorca zou hebben doen bezetten, onjuist
zijn.
ALBANIë ERKENT HET BEWIND VAN
FRANCO.
Het Albaneesche persbureau deelt mede,
dat de regeering het bewind van Franco
als Spaansche regeering erkend heeft. Aan
generaal Franco is daarvan mededeeling
BUITENLANDSDHE BERICHTEN
109 SLACHTOFFERS VAN
THANKSGIVINGDAY.
Op den Thanksgivingday, welke giste
ren in de Vereenigde Staten werd ge
vierd, zijn 109 personen om het leven ge
komen, meest door verkeersongevallen.
ONTPLOFFING IN GASFABRIEK TE
METZ-MONTIGNY.
Bij een ontploffing in de gasfabriek te
MetzMontigny (Frankrijk) zijn 3 perso
nen gedood en 7 zwaar gewond.
ORANJE BOVEN
ly S'" Aan de hectometer-
palen met oranje
koppen kunt u zien.
Het Duitsch Japansch vei drag tegen de Komintern is Woensdag te beriijri onde. teekend door Von
Ribbentrop en den Japanschen gezant Mushakoji. Het historische moment der onderteekening
BUITENLAND
DUITSCHLAND.
HET VERDAG MET JAPAN.
Commentaar van de Russische pers.
De „Iswestja" schrijft naar aanleiding
van het Duitsch-Japansche verdrag, dat de
Berlijnsche overeenkomst niets anders is
dan een dekmantel voor een geheim mi
litair verdrag tusschen agressieve mogend
heden. Het verdrag van het fascistische
Duitschland en het militaristische Ja jan
werd niet alleen tegen de Sovjet-Unie doch
ook tegen andere landen gesloten.
Ieder der deelnemers ziet in het verdrag
een werktuig .voor de vestiging van zijn
monopolistische heerschappij in O.-Azië en
in den Stillen Oceaan. Het fascistische
Duitschland een werktuig voor de ver
overing van Europa en het nabije Oosten.
Dit is de werkelijke inhoud van de Ja-
pansch-Duitsche overeenkomst, welke ver
geefs gehuid wordt in een „ideologisch"
De „Prawda" schrijft:
„De Japansche regeering zal ook nu pro-
beeren haar volk te bedriegen door te be
weren, dat er geen geheim verdrag met
Duitschland bestaat.
Dat zal het evenwel niet gelukken. De
Japansche regeer ing heeft gelegenheid ge
had, zich er van te overtuigen, dat, wan
neer de Sovjet-regeering verklaart, over
authentieke berichten te beschikken, zij
de mogelijkheid heeft deze met bewijsmid
delen te staven.
De conclusie kan voor alle vrienden van
den vrede slechts zijn: nog grootere waak
zaamheid, nog energieker strijd is noodig
voor de schepping van collectieve veilig
heid tegen oorlogsbrandstichters en hun on
heilbrengende intriges."
Indrukken in Polen.
De Poolsche regeeringsbladen onthou
den zich van het leveren van commentaar
op het Duitsch-Japansche verdrag. Regee-
ringskringen toonen zich echter eenigszins
verontrust over de door Goebbels voor de
radio gegeven commentaren, waarin hij
duidelijk de propaganda tegen het bolsje
wisme en de actie tegen de USSR ver
warde.
Welingelichte kringen verzekeren, dat de
Duitsche ambassadeur te Warschau, von
Moltke, die uit Berlijn teruggekeerd is, eer
gisteren den minister van buitenlandsche
Zaken, Beek een lezoek heeft gebracht en
hem tegelijkertijd den minister polste over
een eventueele deelneming van Polen. De
zelfde kringen verzekeren, dat er voor Po
len geen sprake kan zijn van een aanslui
ten aan dit verdrag.
De bladen der rechtsche oppositie laten
geen twijfel over de gevoelens van het
Poolsche volk. De „Kurjer Warszawski"
schrijft over de „huichelarij" die „onder den
theatralen schijn eer anti-Russisch accoord
verbergt, vermomd als apostolaat".
Het blad besluit: „Polen heeft zich dui
delijk uitgesproken tegen de vorming van
vijandige kampen in Europa".
De „Goniec Warszawski" schrijft: Het
onderteekende verdrag is iri werkelijkheid
een bondgenootschap der twee groote im-
perialismen, welke streven naar hegemo
nie op de beide continenten, één in Euro
pa en één in Azië.
Het regeeringsblad „Kurjer Czerwonny"
is van meening, dat het hier gaat om de
geboorte van eeh nieuwe internationale.
FRANKRIJK.
DE STAKINGSBEWEGING.
Werkgevers richten zich tot Blum.
Het „Comité van economisch welzijn",
een belangrijke groepeering van Fransche
werkgevers, heeft een schrijven gericht tot
minister-president Blum, waarin het zegt
niet verantwoordelijk te willen worden ge
steld voor <~e ernstige consequenties, die
de houding van zekere vertegenwoordigen
de elementen der arbeidersorganisaties niet
zal nalaten op de openbare orde te hebben,
in het bijzonder in de metaalindustrie. Het
comité vraagt Blum de wetten door allen
te doe- eeib-edigen en besluit: „Onver
moeid zulle - wij alle gelegenheden aan
grijpen, die ons helaas dagelijks geboden
worden door uw experiment om u alle tegen
woordige en toekomstige verantwoordelijk
heden in herinnering te brengen en te zeg
gen, dat wij niet van zins zijn, die te laten
afschuiven."
ENGELAND.
GEEN MILITAIRE DIENSTPLICHT.
De geruchten, volgens welke de regee
ring druk bezig is met besprekingen over
de kwestie van den militairen dienstplicht
voor Groot-Brittan je :n verband met den
achteruitgang van de recruteering, worden
in bevoegde politieke kringen tegengespro
ken.
OOSTENRIJK.
DE TWEE VIJANDEN DER
OOSTENRIJKSCHE POLITIEK.
Nationaal-socialisme en Communisme.
Gisteravond heeft bondskanselier Schusch-
nigg te Klagenfurt een rede gehouden,
waarin hij het communisme en het natio
naal-socialisme de twee vijanden van de
Oostenrijksche politiek noemde. Hij zeide
o.a.: „De eerste plaats onder onze vijanden
neemt het communisme in. Deze beweging
moet nauwkeurig worden gadegeslagen.
Drie elementen verhinderen het commu
nisme vasten voet in Oostenrijk te krij
gen: de vaderlandsliefde, het religieuse ge
voel en het hooge intellectueeie peil van
de bevolking. Wij zien in het communisme
het meest kenmerkende en het meest ge
vaarlijke kenteeken van onzen tijd.
Onze tweede vijand is het nationaal-so
cialisme. Wij zijn niet anti-Duitsch, doch
we zijn vandaag zoowel als gisteren, de on-
vermurmbare pioniers van de Oostenrijk
sche onafhankelijkheid. De overeenkomst
van 11 Juli bevat geen enkele dubbelzinnig
heid. Wij volgen de door Dolfuss aangege
ven lijn.... Wij zullen geen jota aan het
program van Dolfuss veranderen. Dit weet
men in Oostenrijk, men weet het ook in
Duitschland.
De bondskanselier noemde vervolgens als
derde vijand van Oostenrijk het defaitis
me. Hij verklaarde, dat Oostenrijk vooruit
gaat.
ITALIË.
MUSSOLINI NAAR BOEDAPEST.
De naar Rome gezonden speciale ver
slaggevers dei Hongaarsche bladen melden,
dat minister-president Daranyi medege
deeld heeft, Mussolini namens de Hon
gaarsche regeering uitgenoodigd te hebben
voor een bezoek aan Boedapest. Mussolini
heeft deze uitnoodiging aangenomen. Het
bezoek van den Duce kan wellicht in het
volgende voorjaar verwacht worden.
ITALIË EN DF VOLKENBOND.
De „Intransigeant" publiceert een tele
gram van zijn Geneefschen correspondent,
volgens hetwelk diplomatieke kringen
zouden beweren, dat de regeering te Ro
me aan Parijs en Londen heeft doen we
ten, dat Italië definitief met den Volken
bond zal breken, indien de vertegenwoor
digers van de Spaansche regeering te Va
lencia worden toegelaten tot de zitting
van de commissie die op 7 December te
Genève bijeen zal komen ter bestudeering
van de hervorming van het Volkenbonds
pact.
In welingelichte kringen te Rome wor
den deze berichten fantastisch genoemd.
RUSLAND
DE NIEUWE GRONDWET.
Op het Sovjet-congres te Moskou heeft
Stalin het ontwerp voor een nieuwe grond
wet voor Sovjet-Rusland uiteengezet.
In onderscheid met de grondwetten der
burgerlijke landen, aldus Stalin, gaat de
nieuwe grondwet uit van het feit van de
liquidatie van de kapitalistische orde en
van de overwinning van de socialistische
orde in de Sovjet Unie. De grondslagen
van de nieuwe grondwet vormen de grond
slagen van het socialisme: de socia
listische eigendom van den bodem en de
bosschen, fabrieken en verdere productie
middelen, de liquidatie van de uitbuiting
en de uitbuitersklassen, de liquidatie van
de ellende van de meerderheid en van de
weelde van de minderheid, de liquidatie
van de werkloosheid, arbeid als plicht en
eerezaak van iederen tot werken bekwa
men burger, volgens de formule „Wie niet
werkt, zal niet eten", recht op arbeid, recht
op ontspanning, recht op ontwikkeling enz.
De burgerlijke grondwetten gaan stil
zwijgend uit van de veronderstelling, dat
de maatschapoij uit antagonistische klassen
bestaat, uit klassen, die den rijkdom bezit
ten en klassen, die hem niet bezitten, en
dat, welke partij ook aan de macht komt,
de bourgeoisie de leiding van staat en
maatschaonij (dictatuur) hebben moet.
In onderscheid daarmee gaat de nieuwe
Sovjet-grondwet ervan uit, dat in de maat
schappij geen antagonistische klassen, meer
bestaan, dat deze maatschappij uit twee
elkander vriendschappelijk gezinde klas
sen van arbeiders en boeren bestaat en
dat dit de klassen zijn, die de macht in
handen hebben, dat de leiding van staat
en maatschappij (dictatuur) aan de ar
beidersklasse als leidende klasse van de
maatschappij behoort en dat de grondwet
noodig is om een voor de werkenden pas
sende en voordeelige maatschappelijke or
de te verankeren.
Terwijl de burgerlijke grondwetten in
wezen nationalistisch zijn, d.w.z. de grond
wetten van heerschende naties, is het ont
werp van de nieuwe Sovjet-grondwet door
en door internationaal Zij gaat ervan uit,
dat alle naties en rassen gelijkgerechtigd
zijn en dat verschillen in huidkleur of
spraak in cultureel niveau of niveau van
staatkundige ontwikkeling of eenig ander
onderscheid tusschen naties en rassen geen
aanleiding kan zijn om een nationale on-
gelijkgerechtigdheid te rechtvaardigen. On
afhankelijk van hun positie in verleden of
heden, van hun sterkte of zwakte, moeten
alle naties en rassen gelijke rechten ge
nieten in alle sferen van het oeconomische,
maatschappelijke, staatkundige en cultu-
reele leven.
Uitoefening der religie.
O.a. besprak Stalin ook een wijzigings
voorstel op art. 124 van de ontwerp grond
wet, waarbij geëischt wordt de uitoefening
van religieuse en cultureele handelingen
te verbieden. Stalin zeide te geloovën, dat
dit wijzigingsvoorstel als zijnde niet in den
geest van de grondwet moet worden ver
worpen.
De uitbuitende klasse is vernietigd en
de Sovjetstaat is een onoverwinlijke kracht
geworden. Wij hebben niets meer te vree
zen van vroegere wi^-gardisten, kulakken,
popen e. d. Wie wolven vreest, moet niet
in het bosch gaan.
BRITSCH-INDIE.
BRITSCHE SOLDATEN IN HINDERLAAG
GEVALLEN.
In Waziristan zijn Britsche soldaten in
een hinderlaag gevallen. Veertien Britsch-
Indische en een Britsch soldaat werden
gedood, 9 Britsche en 66 Britsch-Indiërs
gewond.
Reuter meent te weten, dat de colonnes
naar Warizistan waren gezonden in ver
band met een oproerige stemming onder
de Khaisora en Khel-stammen, doch dat
geen strafmaatregelen door de regeering
waren overwogen. De verwoede tegen
stand van de zijde van een aanzienlijk aan
tal leden dezer stammen was volkomen
onverwacht.
JAPAN.
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
ITALIË EN JAPAN.
De „Asahi Sjimboen" deelt mede, dat
Arita den Japanschen ambassadeur te Ro
me, Soegimoera opdracht heeft gegeven
een overeenkomst tusschen Italië en Japan
te sluiten tegen het communisme. De on
derhandelingen tusschen beide staten heb
ben geleid tot een principieele overeen
komst. Verder zou Japan voornemens zijn
het Italiaansche Keizerrijk te erkennen,
terwijl Italië dan Mandsjoekwo zou er
kennen.
ZUID-AMERiKA
OMvVENTELINGSPOGING IN
PARAGUAY MISLUKT?
Het gerucht gaat, dat te Assomption een
poging is ondernomen een revolutie te
ontketenen. Alls verbindingen zijn verbro
ken. De censuur is ingesteld.
BINNENLAND
MINISTER OUD OVER VERSCHILLENDE
BELASTINGEN.
De minister van financiën heeft gister
avond bij de behandeling van zijn begroo
ting in de Tweede Kamer naar aanleiding
van door verschillende sprekers gemaakte
opmerkingen te kennen gegeven, dat af
schaffing van de grondbelasting van
hem niet is te verwachten.
Vervanging van de dividend- en
tantièmebelasting door een winst
belasting stoot op bezwaren van oeconomi-
schen aard.
Het invoerrecht op cigarettenpa-
p i e r heeft, gezien de ernstige smokkelhan
del, 's ministers voortdurende aandacht.
De minister acht verlaging noodig van
de accijns, op gedistilleerd en op
bier.
CONCENTRATIE ONDERWIJS
Naar de regeeringspersdienst meldt, is
de staatscommissie inzake het lager on
derwijs met haar arbeid ongeveer gereed.
Zij heeft haar voorstellen belichaamd in
een ontwerp van wet met daarbij behoo-
rende memorie van toelichting, waarom
trent volledige overeenstemming is ver-
Kregen en die als bijlagen van het verslag
aan de regeering zullen worden aangebo
den.
EEN BOEK VAN DE REGEERING.
Minister Slingenberg kondigi het voor de
radio aan.
Min. Slingerberg heeft gisteravond in een
radiorede een korte beschouwing gegeven
van het boeik „Het werkende land", ge
schreven door mr. W. J. van Balen en
verschenen bij H. D. Tjeenk Willink en Zn.
te Haarlem, een boekwerk, dat tot stand
gekomen is met financieele en daadwerke
lijke steun der regeering. Het beschrijft al
les wat er in de laatste jaren in Neder
land gedaan is om werkgelegenheid te ge
ven en is verlucht met tallooze foto's, ta
bellen, statistieken enz.
De feitelijke gegevens zijn verstrekt door
hoofdambtenaren van verschillende depar
tementen. Er wordt ook een uiteenzetting
gegeven van al hetgeen in Nederland ge
daan wordt om de gevolgen van de werk
loosheid te leenigen. Er wordt in dit ver
band gerelateerd, hoe de werkloosheidsver
zekering haar nuttige taak heeft verricht,
hoe de arbeidsbemiddeling in ons land zich
een belangrijke plaats heeft veroverd, hpe
verder de Nederlandsche Werkloosheids-
raad zijn taak heeft vervuld om voorts in
het kort uiteen te zetten in welke omvang
de geldelijke steunverleening de nooden
der werkloozen verlicht heeft Het spreekt
wel van zelf, dat in dit kader ook wordt
behandeld den arbeid voor de werklooze
jeugd.
De minister eindigde zijn rede met een
aansporing tot de luisteraars om zich het
boek aan te schaffen.
PAKKETPOST ST. NICOLAAS.
Eenige goede wenken.
Ter bevordering van de goede overkomst
van postpakketten gedurende de a.s. St.
Nicolaasdrukte wordt aan de afzenders
aanbevolen:
De pakketten doelmatig en vooral stevig
te verpakken. Verpakking in slappe doo-
zen of dunne houten kistjes is meestal niet
voldoende.
de pakketten en de adreskaarten van
een duidelijk en geheel gelijkluidend adres
te voorzien en een afschrift daarvan bin
nen in het pakket te sluiten;
de adressen bij voorkeur op de pakketten
zelf te schrijven; waar dit niet mogelijk is,
plakke men de adressen met goede gom,
lijm of stijfsel (in geen geval lak) deug
delijk op de pakketten;
de labeladreskaarten voor de binnen-
landsche pakketten met sterk kruistouw
deugdelijk aan de pakketten te bevestigen;
den naam en het adres van den afzen
der duidelijk op de adreskaart te vermel
den; vermelding tevens op het pakket
verdient aanbeveling, echter zoodanig, dat
geen verwarring kan ontstaan met het
adres van den geadresseerde;
met de verzending riet te wachten tot
4 of 5 Decen.ber, doch de pakketten reeds
op 2 en 3 December ter post te bezorgen.
