De fijnproever gebruil
Een nieuw tegen-offensief der regeering
VAN
HOUTENS
CACAO
wutniSDAG 4 NOVEMBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
HET NOORDELIJKE LEGER RUKT Or.
Volgens berichten uit Salamanca rukt het
leger der nationalisten, dat ten Noorden
van Madrid staat, naar het Zuiden op.
Men beschouwt dit als een aanwijzing
voor het begin van den beslissenden aan
val op de hoofdstad.
In de uitzending van radio-Sevilla van
gistermiddag is o.m. medegedeeld, dat de
door de troepen van generaal Franco rond
om Madrid getrokken omsingeling steeds
nauwer aangehaald wordt.
De gisteren door de troepen van generaal
Varela en de colonne van Yague uitgevoer
de opmarsch heeft de opstandelingen op 14
K.M. van het centrum der hoofdstad ge
bracht.
Een deel der buitenwijken ligt thans on
der doelmatig bereik der rechtsche artil
lerie.
De rechtsche luchtstrijdkrachten hebben,
als steeds, gisteren een belangrijken rol ge
speeld.
Sedert het uitbreken van den opstand
zijn 80 regeeringsvliegtuigen neergeschoten
tegen drie of vier toestellen der opstande
lingen.
In Barcelona, aldus radio-Sevilla verder,
hebben de autoriteiten bij decreet een ge
deeltelijke mobilisatie afgekondigd ter ver
dediging van de Catalaansche hoofdstad.
Wapens, die in handen zijn van bij deze
mobilisatie niet-opgeroepenen, zullen moe
ten worden ingeleverd.
Vliegtuigen verspreiden pamfletten boven
Madrid.
Om half negen gisteravond is per radio
medegedeeld, dat pamfletten boven Ma
drid zijn uitgeworpen, waarin der bevol
king werd kond gedaan, dat niets te vree
zen was bij het binnenrukken der troepen
te Madrid.
Slechts de leiders van het verzet zullen
ernstig worden gestraft.
Een vlieger, 'n buitenlander, die uit Ma
drid is aangekomen, heeft verklaard, dat
de kazernes en de openbare gebouwen in
de hoofdstad veelal door bommen waren
getroffen.
DE NATIONALISTEN RUKKEN OP
NAAR ALCORCON.
In een officieel communiqué, dat het
hoofdkwartier der nationalisten hedenoch
tend heeft gepubliceerd, wordt o.a. mede
gedeeld, dat na de bezetting van de dor
pen Villa Viciosa Deodon en. Mostoles, de
opstandelingen oprukken in de richting
van Alcorcon.
Radio-Coruna deelt mede, dat de regee-
ringstroepen bij het verlaten van Mostoles
en Villa Viciosa talrijke dooden achterlie
ten, terwijl velen krijgsgevangen werden
gemaakt. Ook vielen vier tanks in handen
der rechtschen.
In dezen sector zouden 1600 Russen aan
de zijde der regeeringstroepen hebben ge
streden. Radio-Coruna wijst er verder op,
dat Madrid heeft medegedeeld, dat generaal
Varela gevangen zou zijn genomen door de
regeeringstroepen.
TEGENOFFENSIEF DER REGEERINGS
TROEPEN.
Aan het front ten Zuiden van Madrid
zijn de regeeringstroepen een heftig tegen
offensief begonnen, dat in het centrum
steunt op het dorp Getafe, aan den rechter
kant op Fuenlabrada en links op Pin to. Ook
de luchtmacht neemt een levendig aandeel
in den strijd. Zij bombardeerde nabij Torre-
jon en Levasco een convooi. Regeerings-
vliegers hebben torpedo's afgeschoten op
vijandelijke troepen-concentraties en het
station van Hum an es in brand geschoten.
Een patrouille vliegtuigen heeft Sesena ge
bombardeerd. In dezen sector zullen de
krijgsverrichtingen waarschijnlijk wel niet
worden stilgelegd. In den sector van Aran-
juez en ten Zuiden van Toledo bezetten
de regeeringstroepen uitstekende stellin
gen, die hen binnenkort in staat zullen stel
len een beweging uit te voeren, waarvan
de resultaten den stand van zaken een ge
heel ander aanzien zullen kunnen geven.
Officieel communiqué van Madrid.
In een officieel communiqué van de re
geering wordt medegedeeld, dat in het ge
bied van Gredos de artillerie van de regee
ring de opstandelingen terug heeft gedre
ven. Aan het front in Aragon is in het
Zuera-gebergte een convooi der opstande
lingen overvallen, 15 man werden gedood.
Aan het Sierra-front vielen drie colonnes
opstandelingen de stellingen van de regee
ringstroepen ten Zuid-Westen van Madrid
aan. De regeeringstroepen herstelden zon
der groote verliezen eenigszins hun posi
ties.
De correspondent van Havas deelt ver
der mede, dat de opmarsch der regeerings
troepen bij Madrid energiek wordt voort
gezet. De wijziging in de regeering versterkt
de eenheid en is een belofte voor de toe
komst. De correspondent heeft een bezoek
gebracht aan het front. De regeeringstroe
pen hebben een tegenaanval gedaan op
Paria, Labrada en Pinto. Zij rukten aan
twee zijden op en de opstandelingen moes
ten Valdemoro verlaten. Het dorp Pinto
schijnt geheel geïsoleerd. In het midden
van dit front hebben de regeeringstroe
pen stellingen bezet, welke het dorp Paria
beheerschen. De operaties zul en heden
worden voortgezet.
Verder word* medegedeeld, dat alle
bouwvakarbeiders werken aan loopgra
ven en stellingen in de omgeving van de
hoofdstad.
DE NIEUWE REGEERING.
De regeering van Madrid heeft gister
middag een communiqué gepubliceerd,
waarin o.m. medegedeeld wordt, dat spoedig
de namen der nieuwe ministers bekend ge
maakt zullen worden. De onderhandelingen
tussehen de krachten van het Volksfront,
die in de regeering vertegenwoordigd zijn
en de C. N. T. (Nationale Arbeiders Confe
deratie) hebben tot een volledig accoord
geleid. De C. N. T. zal zich niet langer af
zijdig houden, doch treedt tot de nationale
regeering toe.
Het accoord maakt een einde aan de riva
liteit, welke bestond tussehen de twee
groote vakorganisaties, die voortaan nauw
zullen samenwerken in den strijd tegen het
fascisme.
BUITENLAND
ZWITSERLAND.
ZWITSERLAND SLUIT ZICH AAN BIJ
AMERIKAANSCH-ENGELSCH-FRANSCH
VALUTA-ACCOORD.
Het Zwitsersche departement van finan
ciën en de Nationale Bank zijn gisteren
door den Bondsraad gemachtigd de ver
klaring af te leggen, dat Zwitserland zich
practisch aansluit bij het Amerikaansch-
Engelsche-Fransch valuta-accoord.
MAATREGELEN TEGEN
COMMUNISTISCHE AGITATIE.
De Zwitsersche Bondsraad heeft beslo
ten, het parlement, dat in December bij
eenkomt, een wetsontwerp ter bescherming
van de openbare orde cn veiligheid voor te
leggen. Dit ontwerp zal strafbepalingen en
administratieve beschikkingen bevatten.
In afwachting van de uitspraak van het
parlement heeft de raad echter reeds
thans eenige maatregelen getroffen, die ten
doel hebben onmiddellijk de communisti
sche actie in Zwitserland te onderdrukken.
Ook voor het deelnemen van buitenland-
sche sprekers aan politieke vergaderingen
zjjn regels opgesteld. Het departement van
justitie en politie zal te beslissen hebben,
of aan een buitenlandsche spreker ver
gund kan worden, he* woord te voeren op
een dergelijke vergadering. De va-gunning
zal geweigerd worden, indien de vrees be
staat, dat de binnenlandsche of buiten
landsche veiligheid van Zwitserland de on
afhankelijkheid of de neutraliteit, de be
trekkingen met andere staten in gevaar
worden gebracht, of dat men zich zal men
gen in de binnenlandsche aangelegenheden
van Zwitserland.
Ingevoerde bladen of ander propaganda
materiaal van anti-religieuzen, van anti-
militaristischen, communistischen of anar-
chistischen aard zuilen in beslag worden
genomen. Evenals in Zwitserland gedruk
te of uitgegeven geschriften, die de bin
nenlandsche of buitenlandsche veiligheid,
de openbare rust of de orde in gevaar
zouden brengen. Iedere activiteit van de
Zwitsersche afdeeling dei „roode hulp" is
verboden. Cursussen in communistische
tactiek en propaganda kunnen niet plaats
hebben. De autoriteiten moeten communis
tische vergaderingen verbieden, indien er
reden is om aan te nemen, dat die bijeen
komsten de orde zullen verstoren of de vei
ligheid van het land in gevaar brengen.
TSJEGHO-SLQWAKIJE.
DE REDE VAN MUSSOLINI.
Een verklaring van Krofta,
Aan het slot van de debatten In de
Tsjechische Kamercommissie van buiten
landsche zaken heeft de minister van bui
tenlandsche zaken, Krofta, o.a. de rede van
Mussolini besproken, die naar hij ver
klaarde, in strijd was met de concepties der
buitenlandsche politiek van Tsjecho-Slo-
wakije, hetgeen trouwt ns geen verwonde
ring behoeft te wekken of althans niets
nieuws is.
De minister herinnerde o.a. aan de pas
sage betreffende het Hongaarsche revisio
nisme en verklaarde, dat te verwachten
was, dat Italië dit revisionisme krachtiger
zou steunen
Krofta meende echter, dat dit in tegen
spraak was met i* aankondiging van een
Itatiaansch-Joego-Slavische toenadering,
want men mag zich niet verhelen, dat een
Hongarije, dat vergroot is met Roemeen-
sche en Tsjecho-Slowaaksche gebieden,
voor Joego-Slavië een gevaar vormt.
OOSTENRIJK.
Schuschnigg reorganiseert
zijn kabinet
DE HEIMWEHR-MINISTERS
VERWIJDERD.
De reeds voor eenige dagen aangekon
digde mogelijkheid eener kabinetshervor
ming nog voor de aanstaande onderhande
lingen op buitenlandsch politiek gebied, is
in den loop van den Dinsdagavond in een
beslissend stadium gekomen.
Te half één vannacht werd het volgende
officieele communiqué uitgegeven:
Bondskanselier dr. Schuschnigg heeft
Dinsdag den bondspresident het ontslag
van het geheele ministerie en der staats
secretarissen aangeboden, hetgeen deze
heeft aanvaard.
Tegelijkertijd heeft de bondspresident
dr. Schuschnigg tot bondskanselier be
noemd en op diens voorstel benoemd tot:
Vice-kanselier, luit. veldmaarschalk Lud-
wig Huelgarth, opperbevelhebber der front-
militie.
Minister van justitie: dr. Adolf Pilz,
raadsheer in het opperste gerechtshof.
Minister van onderwijs: den afdeelings-
chef dr. Penter.
Minister voor sociale zaken: Hofrat dr.
Josef Resch.
Minister van financiën: dr. Rudolf Neu-
mayer.
Minister voor land- e boschbouw: Peter
Mandorfer.
Minister voor handel en verkeer: dr. Wil
helm Teucher, buitengewoon hoogleeraar.
De bondspresident heeft verder de lei
ding van het ministerie voor landsverde
diging toevertrouwd aan bondskanselier dr.
Schuschnigg, terwijl de gezant te Boeda
pest, Odo NeustaedterStuermer en de al
gemeen staatsarchivaris, dr. hon. causa Ed
mund GlaiseHorstenau werden benoemd
tot ministers Het ligt in de bedoeling Neu
staedterStuermer te belasten met de za
ken van openbare veiligheid en Glaise
Horstenau met de overige zaken van het
ministerie van binnenlandsche zaken.
Uit deze reorganisatie blijkt dus, dat de
Heimwehr-ministers uit het vorige kabi
net (die na de verwijdering van prins
Starhemberg als vice-kanselier nog in de
regeering gebleven waren) thans verwij
derd zijn. Men verwacht thans ook eenige
toenadering tot Duits-hland.
RUSLAND
NIEUWE GOLF VAN TERREUR TEGEN
PRIESTERS.
Kerken vallen onder mokerslag-en.
Een vooraanstaande persoonlijkheid, die
dezer dagen uit Sovjet-Rusland terugkeer
de. deelt de navolgende bijzonderheden
mede over het vernielen van Grieksch Or
thodoxe kerken in Blageweschtschensk:
„Vele kerken zijn reeds tot den grond toe
afgebroken. Een kerk die tot nog toe ge
spaard was gebleven, is thans aan den
eeredienst onttrokken en dient thans voor
opslagplaats van hooi en stroo. De kruisen
die op de koepels stonden zijn verwijderd.
Het altaar, de hoofdingang tot het Sanctua
rium en de heiligenbeelden zijn verbrand.
De dienstdoende geestelijken en al hun fa
milieleden zijn naar een concentratiekamp
overgebracht of ze zijn aan den hongerdood
prijsgegeven, daar ze voortaan gerangschikt
worden in de categorie der „Lischenzy"
(Sovjetburgers, die geen stemrecht hebben
en die nergens een aanstelling kunnen krij
gen).
In Jaroslawï is Bisschop Antonius tege
lijk met 25 andere geestelijken uit zijn
bisdom gevangen genomen. De gearresteer
den worden er van beschuldigd, dat zij
„misdadige betrekkingen onderhielden mei
het kapitalistische Westen", die daarin be
stonden, dat zij paketten levensmiddelen
uit het buitenland hadden ontvangen.
Verder werd medegedeeld dat alle ker
ken in Sarotov, die tot nog toe voor den
eeredienst bestemd waren, gesloten zyn en
dat de Kathedraal reeds tot den grond toe
is afgebroken.
In Odessa zijn de twee eenige kerken,
die nog vrijgegeven waren, gesloten, ter
wijl de dienstdoende geestelijken ondër het
toezicht van de Gepoe zijn gesteld".
AMERIKA.
Roosevelt herkozen
DE VERKIEZINGEN VAN GISTEREN.
Groote opkomst der kiezers.
In ongewoon grooten getale zijn gisteren
de Amerikaansche kiezers naar de stem-
bureaux gestroomd om hun stem voor den
door hen uitverkoren candidaat voor het
presidentschap uit te brengen.
Naast de verkiezing van den president,
de vice-presidenten en dè gouverneurs,
moest het geheele huis van afgevaardigden
en een derde van de leden van den senaat
nieuw gekozen worden.
De leden van het huis van afgevaardig
den worden om de twee jaar gekozen, ter-
PRESIDENT ROOSEVELT,
WIENS HERKIEZING VERZEKERD IS.
wijl de senatoren telkens voor 6 jaar wor
den gekozen.
New York stond reeds gistermorgen
vroeg in het teeken der verkiezingen. Hon
derdduizenden menschen met ratels, zwepen
en trompetten maakte een helsch lawaai.
Zij verdrongen zich op het Times Square
en in de zijstraten in de New Yorksche
theater wyk.
Boven in den toren op het Times Square
flitsten roode, blauwe of groene lichten aan,
naar gelang deze of gene partij een voor
sprong had. Reusachtige lichtkranten aan
de gevels der groote dagbladbureaux ga
ven de laatste uitslagen.
De verkiezingsuitslagen, welke vlot bin
nenkwamen, toonden aan, dat de democra
ten een meerderheid over de geheele linie'
hebben behaald.
Hedenochtend om 5 uur Greenwiqhtijd
was het. zeker, dat Roosevelt herkozen zal
worden met een meerderheid, grooter dan
die, welke hij behaalde bij de verkiezingen
in 1932.
Roosevelt leidde toen in 44 staten met
in totaal 516 kiesmannen, terwijl Landon
in slechts 4 staten met 15 stemmen de
meerderheid had.
In den staat Florida kreeg Roosevelt de
stem van 7 kiesmannen.
Te half vijf had Roosevelt 5.493 124 stem
men behaald en Landon 3.078.112.
Enkele incidenten.
Er hebben zich enkele incidenten voor
gedaan.
Te Bonnville in Indiana is een neger ge
dood en een andere gewond, terwijl te Whi-
tesbury in Kentucky een lid van een stem
bureau door een schot gewond werd.
In New-Jersey zijn 65 personen, die van
bedrog bij de verkieizingen beschuldigd
worden, gearresteerd.
Gisteren hebben zich te New Orleans
verkiezingsrelletjes voorgedaan, welke ge
leid hebben tot de arrestatie van Gerald
Smith, den leider van de „verdeelden-rijk
dom" beweging, en vier zijner aanhangers,
wegens verstoring van de openbare orde.
LANDON WESCHT ROOSEVELT
GELUK.
Landon verklaarde, dat hij de overwin
ning van Roosevelt zeker achtte. Hij heeft
zijn tegenstander een telegram gezonden,
waarin hij zegt: „Het volk heeft gesproken.
Alle Amerikanen zullen de uitspraak aan
vaarden en zullen samenwerken voor een
gemeenschappelijke zaak en het welzijn
vön het land. Dit is overeenkomstig den de-
mocratischen geest. Ontvang mijn harte
lijke gelukwenschen".
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
OVERSTROOMING IN COLUMBIA.
11 slachtoffers.
De Guachaneca is gisteren buiten haar
oevers getreden en heeft uitgestrekte ge
bieden van Columbia overstroomd. 11 per
sonen zijn verdronken, terwijl bovendien
tal van personen zijn gewond.
FABRIEKSGASSEN MAKEN
SLACHTOFFERS.
Op de binnenplaats van een fabriek te
Bergen in België zijn verscheidene arbei
ders bedwelmd geraakt door gassen, die
uit een fabrieksapparaat ontsnapt waren
en die, naar men meent tengevolge van
den mist, laag waren blijven hangen.
Twee der bedwelmde arbeiders zyn in
middels om het leven gekomen. Men hoopt,
dat vier anderen spoedig hersteld zullen
zijn. Een* arbeider, die, toen hij bemerkte
wat er gaande was, op de vlucht was ge
slagen, is daarbij gevallen en heeft zijn
linkerschouderbeen gebroken.
Er wordt een onderzoek ingesteld.
LONDEN KRIJGT EEN „GASPROOF"
ZIEKENHUIS.
Te Londen zal een ziekenhuis worden
gebouwd, waar de patiënten beveiligd zul
len zijn tegen gifgassen.
Een overdekte, ruim 7 meter breede
weg. zal toegang geven tot de verschillende
afdeelingen. Bij luchtaanvallen zullen aan
beide uiteinden dubbele deuren worden
aangebracht, waardoor de weg in een
luchtsluis wordt veranderd. Hierin zullen
de slachtoffers van luchtaanvallen gerei
nigd kunnen worden van de gassen, waar
mede zy besmet zijn, alvorens in het zie
kenhuis te worden opgenomen.
Het dak van het ziekenhuis zal speciaal
versterkt zijn, terwijl de vensters worden
voorzien van onsplinterbaar glas. Op vele
afdeelingen zullen luchtververschingsin-
stallaties worden aangebracht.
De bouwkosten van dit nieuwe zieken
huis, dat den naam Westminster Hospital
zal dragen, zullen 850.000 pond sterling
(meer dan 8 millioen gulden) beloopen.
NED. OOST-INDIE
ZWARE BANDJIR.
Twaalf inlanders verdronken.
Aneta seint uit Buitenzorg: De resident
van Benkoelen seinde, dat door een band
jir van de rivier Aar Lais 22 inheemsche
personen zijn meegesleurd. Hierbij zijn
12 personen verdronken, 3 gered, terwijl
er nog zeven vermist worden.
BINNENLAND
DE POKKEN IN ARGENTINIë.
President Justo heeft gisteren, teneinde
de verspreiding van de pokken in Argen
tinië tot staan te brengen, voor de geheele
bevolking verplichte vaccinatie ingevoerd.
CONTÏNGENTEERING OPGEHEVEN.
Bij K. B. is. met ingang van 4 November,
ingetrokken -de contingenteering van bo-
venkleeding voor mannen en jongens, vrou
wen, meisjes en kleine kinderen van weef
sels met rubber.
DE TOESTAND VAN DEN BOTER-
KLEINHANDEL.
Gisteravond is in hotel Terminus te
's-Gravenhage een gecombineerde bestu-
renvergadering gehouden van de federatie
van vereenigingen van boter-kleinhandela-
ren. In deze vergadering kwam het beleid
ter sprake van de crisis-zuiverlcentrale,
welke naar het het oordeel van de vergade
ring den boter-kleinhandelaar in een zeer
hoog gestegen noodpositie heeft gebracht.
Voorts werd afgekeurd de oprichting van
een centraal inkoopbureau, dat haar pro
ducten nagenoeg zonder winst verwoopt.
Besloten werd te dezer zake een telegram
aan den minister te zenden en ten spoe
digste een protestvergadering te houden.
UITVOER VAN GECONDENSEERDE
MELK.
Naar 't „Alg. Hbld." verneemt, ligt 't in de
bedoeling van den minister van Landbouw,
om voor den afzet van magere geconden
seerde melk in blik in Engeland twee ver-
koopsgroepen in te stellen, één voor de
coöperatieve exporteerende fabrieken en
één voor de particuliere industrie en de niet
produceerende exporteurs.
Elke groep zal worden bestuurd door ten
hoogste vier leden en z'al verantwoordelijk
zijn voor de plaatsing van het geheele con-
gent, da4 aan de door de groep vertegen
woordigde exporteurs wordt verleend.
AFLEVERING BIGGEN.
Naar men ons mededeelt is een regeling
getroffen, dat biggen van 1030 K.G. tot
16 November a.s. ongemerkt mogen worden
afgeleverd om te worden geslacht.
Na dien datum zullen alle biggen binnen
genoemde gewichtsgrenzen, die niet van
een merk zijn voorzien, moeten zijn opge
ruimd, aangezien daarna tegen overtredin
gen zal worden opgetreden.
MEER GROVE VISCH NAAR
FRANKRIJK.
Naar de „Tel." verneemt, is het contin
gent grove visch, dat Engeland naar
Frankrijk mag uitvoeren, met ingang van
heden uitgeput Voor de vischmarkt van
LJmuiden kan deze stopzetting wel van
groot belang geacht worden.
Het contingent grove visch, dat ons land
naar Frankrijk mag uitvoeren, is immers
nog lang niet uitgeput. De export zal een
ruimen aanvoer van grove visch, nu in
Frankrijk daarvoor meer vraag zal komen,
ongetwijfeld op prijs stellen.
De verbouwing aan het Centraal Station
te Utrecht.
Bij de heden gehouden openbare aanbe
steding van bestek no. 1693 betreffende het
verbouwen en uitbreiden van het hoofdge
bouw, het maken van een ondergrondsche
rijwielstalling, een nieuwe uitgang en drie
winkeltjes op het station Utrecht (C.S.)
waren ingekomen 46 biljetten. De raming
bedroeg 155.326. Laagste inschrijfster was
de N.V. Aannemings Maatschappij v-h. J.
M. Strijland teUithoorn voor 137.300.
