Madrid ontketent tegenoffensief. Telling van Land- en Tuinbouw VRIJDAG 30 OCTOBER 1936 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 Een dagorder van Largo Caballero. ItEGEERINGSTROEPEN ZOUDEN DORPEN OM MADRID BEZET HEBBEN. Gistermorgen hebben de regeeringstroe- pen een groot tegenoffensief ontketend op de vooruitdringende rechtsche troepen langs de Taag. Volgens mededeelingen van het Madrileensche ministerie van oorlog zou den de regeeringstroepen belangrijke ter reinwinst hebben behaald en door den ver rassenden aanval de opstandelingen ge noopt hebben in allerijl versterking van ar tilleristen en Marokkaansche cavalerie te vragen. De regeeringscolonnes zouden de dorpen Sesena, Torrepon de Velasco en Torrepon de la Calzada bezet hebben. Volgens latere berichten werden nog meer dorpen bezet. Aan het geheele front heeft de artillerie actief medegewerkt. De regeeringsviiegers, die zich in de laatste drie dagen in het bijzonder hebben onder scheiden, hebben aan het front in de Sierra Avila en aan de Taag dertig vliegtuigen der opstandelingen weggeschoten. Te Ma drid is men er zich van bewust, thans het hoogtepunt van den burgeroorlog te be leven. Madrid roept vrijwilligers op. Gistermorgen hebben een aantal regee- ringsvliegtuigen boven Madrid roode bal lons uitgeworpen, die op enkele meters boven den grond strooibiljetten versprei den, waarin de bevolking opgeroepen werd, vrijwillig dienst te nemen voor den grooten slag om Madrid. EEN DAGORDER VAN LARGO CABALLERO. De commandanten van het regeerings- leger hebben gisteren bij het aanbreken van den dag voor hun troepen éen dagorder voorgelezen, welke onderteekend was door Largo Caballero en den volgenden inhoud had. Aan alle strijdkrachten van het centrale leger. De fascistische benden hebben ten gevolge van hun moeizamen opmarsch naar Madrid hun energie verloren en hun krach ten uitgeput. Het uur is dus gekomen hun een doodelijken slag toe te brengen. Terwijl de verraders doodbloeden en hun gevechtsdoelmatigheid verliezen, hebben onze troepen een grooteren samenhang ver worven en zien zij hun gelederen aan groeien. Onze aanvallende kracht wordt steeds grooter. Op het oogenblik hebben wij eindelijk een geweldige gemechaniseerde bewape ning tot onze beschikking. Wij hebben tanks en een machtig vlieg wapen. Tanks en vliegtuigen zijn onontbeerlijke wapenen voor het verslaan van den vijand, maar zijn niet voldoende voor een zegevierend offen sief. Gij moet uw revolutionnairen wil in hun dienst stellen. Deze gemechaniseerde krachten moeten gevolgd worden door de infanterie. Na de voorbereiding door de luchtstrijd krachten moeten de doelstellingen door u bereikt worden na krachtige infanterie- aanvallen. Gij moogt nooit een eenmaal her overde stelling weer afstaan. De infanterie moet alles vernietigen wat zal overblijven van de opstandige colonnes, teneinde zich meester te maken van hun wapenen. Luistert, kameraden. Vandaag 29 October, bij het aanbreken van den dag, zullen onze artillerie en pantsertreinen het vuur op den vijand openen. Onmiddellijk daarop zullen onze luchtstrijdkrachten verschijnen, bommen werpen en den vijand met mi trailleur vuur najagen. Na den luchtaanval zullen tanks zich op den vijand werpen op de meest kwetstbare zijden en paniek zaaien in zijn gelederen. Dan zal het uur komen voor alle strijders om van hun commandanten het bevel tot het offensief te ontvangen, zich vurig in den strijd te werpen, den vijand aan te val len en hem te vernietigen. De verraders van hun vaderland, die een klein contingent troepen met behulp van leugens naar den dood leiden, zullen een afstraffing van het volk krijgen. Onze vrouwen, onze zusters en onze kin deren, die hun slachtoffers zouden zijn ge weest, zullen spoedig gered worden, dank zij de kracht onzer wapenen. Voorwaarts kinderen van het volk, arbeiders. EEN COMMUNIQUE DER NATIONALISTEN. In een officieel communiqué van de na tionalisten wordt medegedeeld, dat aan het front bij Teruel de regeeringstroepen de stellingen der rechtschen krachtig hebben aangevallen, doch zij werden met zware verliezen afgeslagen. Bij het Escoriaal rukken de nationalisten verder op; de vijand vlucht naar Madrid, achtervolgd door de vliegtuigen der natio nalisten. Een groot aantal manschappen der regeeringstroepen hebben zich overge geven. Aan het front bij Torrejon en Sesena gingen sterke afdeelingen regeeringstroe pen tot den aanval over, gesteund door ..veertig tanks van Russischen oorsprong, bestuurd door Sovjet-Russische militai ren", aldus het communiqué. Zij trachtten de linies der rechtschen te verbreken; zij werden evenwel afgeslagen. Verscheidene honderden sneuvelden en 13 tanks vielen in handen der rechtschen. Opnieuw bombardeerde de luchtmacht dei- opstandelingen de vliegvelden van Madrid. Aan het front van Guadalajara rukten de nationalisten verder op. DUITSCHE EN ITALIAANSCHE VLIEGTUIGEN. Radio-Valencia deelt mede, dat de lucht macht der regeering voor de tweede keer een vliegveld der opstandelingen heeft ge- i bombardeerd. Een twintigtal vliegtuigen van Duitsche en Italiaansche herkomst werden vernield. TROEPEN VAN VILLALBA TREKKEN HUESCA BINNEN. Volgens te Barcelona ontvangen berich ten zouden de troepen van kolonel Villal- ba, die in den sector van Huesca opereeren, er in geslaagd zijn de stad binnen te ruk ken en daar o.m. het gebouw van den ci- vielen gouverneur te bezetten. NON-INTERVENTIECOMMISSIE STELT VORMING VAN ONPARTIJDIGE CONTROLE-COMMISSIE VOOR. In officieele Engelsche kringen deelt men mede, dat de leden van de non-inter ventiecommissie op het oogeblik hun re geeringen raadplegen, teneinde na te gaan hoe deze staan tegenover een voorstel van den voorzitter der commissie, door een on partijdige commissie controle te doen uit oefenen op verschillende punten van het Spaansche grondgebied, waar munitie bin nen zou kunnen komen. Men hoopt, dat de regeeringen hun standpunt tegenover dit voorstel op tiid te kennen zullen geven, om het mogelijk te maken, dat de antwoorden in de zit ting der sub-commissie, die Maandagmid dag wordt gehouden, worden bestudeerd. SPAANSCHE REGEERING PUBLICEERT WREEDHEDEN DER OPSTANDELINGEN De leiding van het rechtscollege te Ma drid heeft een document uitgewerkt, waar in de opstandelingen van groote wreedhe den worden beticht. Dit document is door de Spaansche am bassade te Londen gepubliceerd. Het ver meldt, dat de opstandelingen in de door hen bezette gebieden stelselmatig alle ar beiders, die in het bezit zijn van lidmaat schapskaarten van 'n vakvereeniging zou den doodschieten. Te Sevilla zouden zij meer dan 9000 ar beiders en boeren hebben gefusilleerd, ter wijl te El Carpio bij Cordova 200 arbeiders gedwongen zouden zijn geworden een grooten kuil te graven, waarna zij werden gefusilleerd. Hun familieleden werden bij den kuil ontboden en eveneens gefusil leerd. Ook vrouwen zouden door de opstande lingen zijn mishandeld. BUITENLAND BELGIE. UIT HET BELGISCHE PARLEMENT Motie van vertrouwen in de regeering aangenomen De Kamer heeft met 126 tegen 42 stem men en 10 onthoudingen een motie van vertrouwen in de regeering aangenomen, die was ingediend naar aanleiding van de interpellaties over de buitenlandsche po litiek en de rede van den koning. De Rexistische interpellatie De Rexistische interpellatie over het ver bod der demonstratie van Zondag j.l. heeft geen aanleiding tot incidenten in de Ka mer gegeven. Men kreeg den indruk, dat de Rexisten weinig strijdlustig waren, nu hun leider niet was verschenen. Een communistisch afgevaardigde stelde de vraag, welke maatregelen de regeering zou nemen om het gevaar van het Rexis- me te onderdrukken. Een der socialisten oefende felle critiek op hen, „die hun in structies uit Berlijn krijgen". Den Vlaamsch-Nationalisten werd hun samen gaan met de Rexisten verweten. De minister van Binnenlandsche Zaken, de Schrijver, antwoordde de vragers en gaf een juridische rechtvaardiging van 't verbod der Rexistische demonstratie. Hij verklaarde, dat de regeering voortaan der gelijke demonstraties noch aan links noch aan rechts zou toestaan. DUITSCHLAND. KERK EN STAAT IN HET DERDE RIJK Ondergeschikte politie-autoriteiten oefenen een terreur uit In verschillende Bisdommen van West en Zuid-Duitschland hebben onderge schikte politie-autoriteiten getracht om bij de Katholieke Parochies de lijsten mach tig te worden, waarop de leden der Katho lieke Jeugd- en Stands-organisaties gere gistreerd staan. Typeerend voor de verhoudingen in het Derde Rijk is wel de volgende correspon dentie: Aan den heer Regeeringspresident te Hildesheim! Uit verschillende plaatsen van het re- geeringsdistrict Hildesheim wordt ons me degedeeld, dat politie-autoriteiten van den Katholieken Pastoor geëischt hebben, dat zij de ledenlijsten van alle Katholieke or ganisaties zouden uitleveren. (Ook van de leden van Missievereenigingeri, Congrega ties en Kerkkoren). Wij kunnen niet in zien, hoe een dergelijke maatregel in over eenstemming gebracht kan worden met het Rijksconcordaat, volgens hetwelk deze or ganisaties de bijzondere bescherming van den Staat genieten. Integendeel, daar het Rijksconcordaat kracht van wet heeft, be- teekent het optreden der politie-autoritei ten, onzes inziens, een overtreding van deze wet ne kan dit optreden onmogelijk binnen het kader van hun rechtssbevoegd- heid liggen. Derhalve kan men rechtens niet verlangen dat bedoelde lijsten wor den afgegeven. Wij protesteeren daarom dan ook ten scherpste tegen het optreden der politie en verzoeken den heer Regeeringspresident de betrokken politieautoriteiten last te ge ven, dat zij bedoeld optreden zullen ach terwege laten. Daar deze zaak van het grootste belang geacht moet worden, be schouwen wij het verder als onzen plicht om zoo.wel den heer Minister voor Kerke lijke Aangelegenheden voor het Rijk en Pruisen opmei'kzaam te maken op bedoel de gebeurtenissen, alsmede deze openlijke schending van den geest van het Concor daat te rapporteeren aan den Apostolischen Nuntius en zoo noodig om diens ingrijpen en steun te verzoeken". zou kunnen steunen. De niet-inmengings- commissie heeft geen enkele Russische beschuldiging kunnen ondersteunen. De niet-interventie-politiek was het best geschikt den vrede in Europa te handha ven en heeft niet geheel tegen de Spaan sche regeering gefunctioneerd, zooals som migen aanvoeren. Voortgaande zette Eden uiteen, dat de Engelsche regeering nauw contact zal blij ven houden met de Fransche en hoopt, dat gezamelijk besluiten genomen zullen wor den, aangezien de twee, democratische re geeringen een bijzonder verantwoordelijken rol te spelen hebben. Tegenover de niet- inmenging staat als eenige andere keuze toe te staan, dat aan beide partijen wa pens geleverd worden. De Britsche regeering is van meening, dat dit tot verwarring, internationale ver wijten en misschien tot den oorlog zou kunnen leiden. Voor zoover de Engelsche regeering betreft, zij blijft haar politiek trouw. Algemeen wordt toegegeven, dat dit het middel is, waarmede men hoopt de oorlogsgevaren te beperken, het is een geïmproviseerd ijzeren scherm. Namens de arbeidersoppositie voerde Greenwood het woord. Hij handhaafde de opvatting, dat de Spaansche opstand een samenzwering was, die zorgvuldig was voorbereid en door buitenlandsche mogendheden geholpen was. Het gaat hier niet op een strijd tusschen het fascisme en het communisme. De nief- mmengings-overeenkomst is ernstig ge schonden en de opstandelingen hebben meer wapenen kunnen krijgen dan de Spaansche regeering. Spr. verwondert er zich over, dat de regeering hier het zwij gen toe doet. PALESTIKA. DE TOESTAND WEER NORMAAL Radiorede van den hoogen commissaris Nu de uitzonderingstoestand in geen en kel deel van Palestina nog bestaat, heeft de hooge commissaris zich gisteren per radio tot de bevolking gericht en er met nadruk op gewezen, dat een oplossing der geschilpunten slechts op zoodanige wijze gevonden mag worden, dat zij beide par tijen ten voordeel strekt. Hieruit zou kunnen worden afgeleid, dat de hoop op een volledige opheffing der Joodsche immigratie, welke men aan Ara bische zijde koestert niet vervuld zal wor den. Koninklijke commissie einde volgende week naar Palestina De Engelsche minister van Koloniën, Ormsby Gore, heeft in het Lagerhuis me degedeeld, dat de kóninklijke commissie einde der volgende week naar Palestina zal vertrekken, en dat reeds maatregelen zijn genomen om de effectieven der naar Palestina gezonden versterkingen te ver minderen. AFRIKA. RAS IMROE DOOR GALLAS VASTGEHOUDEN Berichten uit Gambela aan de grens van den Soedan bevestigen, dat Ras Imroe er niet in geslaagd is naar Oeganda, waar hij zich- mocht vestigen, te vluchten. Terwijl hij in het gezelschap van den Britschen consul Erskine naar Oeganda op weg was, is hij gevangen genomen door krijgers van de Galla-stam, die hem zullen vast houden, totdat hij de achterstalige soldij betaald zal hebben. BUITENUMDSGHE BERICHTEN VONNIS TEGEN SCHULDIGEN BER- LIJNSCH INSTORTINGSONGELUK. In het proces wegens het instortingson geluk in de Hermann Goeringstrasse te Berlijn op 20 Aug. 1935, waarbij 19 arbei ders den dood vonden, is gisteren uit spraak gedaan. Een Reichsbahnrat en twee ingenieurs werden wegens docd door schuld respec tievelijk tot 3 jaar, 2 jaar en 3 maanden en 1 jaar en 7 maanden gevangenisstraf veroordeeld. OP ZOEK NAAR DEN DALAI LAMAI. Naar de „Times" uit Dehli meldt, zijn uit Ihasa twee groepen monniken vertrok ken, op zoek naar den nieuwen Dalai La- mai, om de aanwijzingen te volgen, die het vorig jaar zouden zijn verkregen om trent-de wijze, waarop hij kan worden ge ïdentificeerd. Een der groepen heeft zich op weg be geven naar Kham, een woest gebied, waar Tibet overgaat in het eigenlijke China. De andere trekt naar Mongolië, waar de herkenning van de reincarnatie, naar het schijnt, verwacht wordt. w.g. Dr. Offenstein, Vicaris-Generaal. Het afschrift van bovenvermelden brief j werd terzelfder tijd, vergezeld van een begeleidend schrijven aan den Minister voor Kerkelijke Aangelegenheden en den Pauselijken Nuntius verzonden. Eveneens denzelfden dag heeft de Bis schop van Hildesheim Mgr. Dr. Machens de volgende bepaling aan de geestelijken van zijn diocees doen toekomen: „Herhaaldelijk doen zich gevallen voor, waarin de politie de statuten en ledenlijs ten der Katholieke Organisaties opeischt. Tegen het afgeven der statuten, alsme de bekend maken wie de voorzitter is, kan geen bezwaar gemaakt worden (de praeses is altijd een Priester. Red. K.W.P.). De ledenlijsten daarentegen moeten wanneer zij nog voorhanden zijn, per koe rier persoonlijk aan mij gebracht worden". Twee dagen later na deze Bisschoppe lijke maatregel werd bij het Generaal Vi cariaat antwoord ontvangen van den Re geeringspresident van Hildesheim. Aan het Bisschoppelijk Vicariaat te Hildesheim! In vervolge op het telfonisch onderhoud van mijn Technisch Raadgever met den heer Vicaris-Generaal Dr. Offenstein, deel ik u mede, dat de bepaling van de politie autoriteiten in mijn regeeringsdistrict be treffende 't uitleveren van ledenlijsten van alle Kathoileke organisaties, aan een mis greep van een ondergeschikt ambtenaar toegeschreven moet worden. Ik betreur dit feit en bied u tevens mijne verontschuldi gingen aan. Ik heb onmiddellijk order ge geven deze bepaling in te trekken. w.g. Bachmeister. 2 1/2 MILLIOEN EXEMPLAREN VAN HITLER'S „MEIN KAMPF" Blijkens een publicatie van de verkoops cijfers van de nationaal-socialistische ..Best Sellers" spant Hitler's „Mein Kampf" de kroon. Hiervan zijn meer dan 21/2 mil- lioen exemplaren verkocht. Daarop vol gen: Dr. Goebbels: „Van het Kaiserhof naar de Rijkskanselarij", 210.000 ex. en Alfred Rosenberg „De Mythe van de twin tigste eeuw", 483.000 exemplaren. Zooals men weet, is het boek van Rosen berg eenigen tijd geleden door den Paus op den Index geplaatst. Verbouw van granen en peulvruchten gestegen EHGELAND. DEBATTEN OVER DEN SPAANSCHEN BURERLOORLOG Verklaring van Eden De Engelsche minister van buitenland sche zaken, Eden, heeft gisteren de debat ten in het Lagerhuis over den Spaanschen burgeroorlog geopend met een verklaring, waarin hij een historisch overzicht gaf van den toestand sedert het uitbreken van den opstand. Het gerucht, zoo zeide Eden, dat de Fran sche regeering het initiatief zou hebben genomen tot de niet-inmenging onder krachtigen druk van Britsche zijde, is van iederen grond ontbloot. Wat de Russische .beschuldigingen aan het adres van Portugal betreft, verklaar de spr., dat men over geen enkele inlich ting beschikte, die deze beschuldigingen Graanverbouw verder gestegen met 25.000 H.A. tot een totaal van 561.000 H.A. tegen 437.000 H.A. vóór de crisis; peulvruchten geste gen met 6000 H.A.; vlas 5000 H.A. vooruit gegaan. Het „Hbld." is in staat, om evenals vorig jaar een overzicht te geven van de resul taten der door het Landbouwcrisisbureau in Mei gehouden inventarisatie van den land- en tuinbouw, welke waardevolle agrarische statistische gegevens ook thans weer onder den korenmaat worden gehou den door de crisis-overheid. De met akkerbouwgewassen beteelde oppervlakte, inclusief kunstweide en braak, draagt dit jaar 923.000 H.A. tegen 897.000 vorig jaar en 868.000 H.A. in 1934. De oppervlakte grasland bedraagt 1.324.000 H.A., tegen 1.335.000 H.A. vorig jaar en 1.365.000 H.A. in 1934. De met groenten en fruit beteelde opper vlakte bedraagt 44.600 H.A., vrijwel even veel als vorig jaar, doch 3700 H.A. minder dan in 1934. De met bloemkweekerij-gewassen beteel de oppervlakte is sterk gedaald n.l. van 2120 H.A. in 1934 tot 2003 H.A. vorig jaar en 1592 H.A. thans. Ook de met boomkweekerij-gewassen be zette oppervlakte daalt, n.l. van 1401 H.A. in 1934 tot 2290 H.A. vorig jaar en 2705 H.A. thans. De oppervlakte ontgonnen grond, bezet met het eerste gewas, bedraagt 5589 H.A., tegen 5195 H.A. vorig jaar en 5590 H.A. in 1934. Grasland werd gescheurd tot een totaal van 23.000 H.A. (waarvan o.a. 9000 H.A. in N.-Brabant, 3000 in Overijssel en 3000 in Gelderland. De tarwe-verbouw bedroeg in Mei 151.500 H.A., tegen 154.000 H.A. vorig jaar; voor het éérst trad dus een kleine da ling in. De roggeteelt bedroeg 237.500 H.A., het welk een record beteekent; vorig jaar werd verbouwd 227.000 H.A. en in het jaar daar vóór 185.000 H.A. De gerstteelt bedraagt 43.500 H.A., dat is 1000 H.A. meer dan vorig jaar en 10.000 H.A. meer dan in 1934. De verbouw van haver bedraagt 129.000 H.A. tegen 112.000 vorig jaar en in 1934. Het totale graan-areaal dat vóór de crisis, gemiddeld in de periode 1920 1930 bedroeg 437.000 H.A., is dus thans gestegen tot 561.000 H.A.; vorig jaar werd verbouwd 536.000 H.A. en in het jaar daarvóór 484.000 H.A. Fabrieksaardappelen werden verbouwd tot een totaal van 21.000 H.A., tegen 31.000 H.A. vorig jaar en 30.000 H.A. in 1934. De teelt van consumptie-aardappelen bleef gehandhaafd op 91.000 HA.; die van suikerbieten steeg van 40.700 op 43.700 H.A.; die van Mangelwortelen bleef gelijk, n.l. 45.000 H.A. De verbouw van veldboonen, die in 1934 en 1935 slechts 600 HA. bedroeg, verdub belde tot 13.100 H.A.; groene erwten ble ven op 30.000 H.A. staan, doch de schok kers daalden van 4900 op 2600 H.A.; de an dere erwten kwamen van 2700 op 3350 H.A. De teelt van bruine boonen, in 1934 nog 5100 H.A. en vorig jaar 6500 H.A., breidde zich verder uit tot 6700 H.A.; witte boonen handhaafden zich op ruim 1400 H.A. De totale cultuur van peulvruchten steeg van 49.500 H.A. in 1934 tot 51.000 H.A. vorig jaar en tot 57.000 H.A. in 1936. Karwijzaad is sterk achteruitgegaan, n.l. van 8000 H.A. in 1934 to 6000 H.A. vorig jaar cn 3600 H.A. in het loopende jaar. De vlasteelt daarentegen (hoofdzakelijk bestaande uit witbloei) breidt zich uit, n.l. van 6100 H.A. in 1934 tot 9500 H.A. vorig jaar en 14.400 H.A. thans. Bovendien is er 1000 H.A. kanariezaad geteeld (vorige ja ren slechts 14 H.A.). De mosterdzaad-oogst heeft 700 H.A. be dragen; vorig jaar 1300 en in het jaar daarvoor 1000 H.A. Van blauw maanzaad (in 1934 nog 1000 H.A.) werd thans slechts 130 H.A. ver bouwd, evenveel als vorig jaar. Van rundvee en varkens hebben wij on langs reeds de cijfers openbaar gemaakt. Thans diene, dat de paardenstapel zich blijft uitbreiden n.l. van 269.000 in 1934 tot 288.000 vorig jaar en tot 295.000 thans. Het aantal veulens bedroeg in Mei 20.000; vorig jaar 21.000 en iri 1934 slechts 16.000. De schapenstapel, die zich vorig jaar had uitgebreid van 642.000 tot 680.000 vermin derde thans weer tot 655.000; het aantal lammeren bleef bij vorig jaar gelijk, n.l. 36.000. De totale kippenstapel verminderde slechts weinig, n.l. van 28.5 op 27.8 mil- lioen stuks, waarvan resp. 13 en 13.8 mil- lioen kuikens. In 1934 bedroeg de sterkte 34.5 millioen, waarvan 17.4 millioen kui kens. Het aantal eenden, dat vorig jaar reeds was verminderd van 954.000 op 861.000, daalde verder tot 774.000, waarvan 286.000 kuikens (vorig jaar 309.000). De oppervlakte bloembollen (geme ten maat) bedroeg in Mei 6300 H.A. Daarvan was: 475 H.A. hyacinthen, 1680 H.A. vroege en 1510 H.A. late tul pen, 845 H.A. narcissen en 1790 H.A. bijgoed. Twee jaren geleden werden ver bouwd: 550 H.A. hyacinthen, 2100 H.A. vroege en 1500 H.A. late tulpen, 1020 HJ\. narcissen en 2260 H.A. bijgoed, in totaal 7450 H.A.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 5