De wereld
in vogelvlucht
Een Scheveningsche logger
vergaan tengevolge van den
hevigen storm
Vier personen worden vermist.
Meerdere schepen verkeeren in nood
VOORNAAMSTE NIEUWS
28ste Jaargang
DINSDAG 27 OCTOBER 1936
No. 8557
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent pei week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
V Priesters belasterd
In N.S.B.-kringen wordt gewekt een anti
katholieke stemming, een afkeer van de
priesters! Dat is helaas! een con
clusie, welke men trekken moét uit ver
schillende uitlatingen van N.S.B.-zijde, hier
en daar.
Zoo hebben wij nu voor ons een artikel
uit het Kringblad der N.S.B. voor Nijme
gen, waarin wij lezen, dat „mannen als mgr.
Poels, mgr. prof. dr. Hoogveld, prof. dr.
T. Brandsma e.d." zijn „sympathiseerenden
met het communisme", in welke mannen
„wij, Katholieken, met den besten wil ter
wereld geen communisten-bestrijders meer
zien".
„Wij, Katholieken"!!
Is dat nu geen schandelijke laster
lijke ophitserij tegen priesters, tegen be
kende priesters, die het vertrouwen heb
ben zoowel van hun geestelijke Overheid
als van het Katholieke volk, tegen mannen
als de genoemden endergelijke. E n
dergel ij ken zóó staat 't er!
Als 't waarlijk door een katholiek is ge
schreven, dan is 't, hoe onontwikkeld deze
schrijver ook moge zijn, geschreven tegen
heter weten in.
Maar ook bij niet-katholieken kunnen wij
geen goede trouw aanvaarden, wanneer zij
beweren, dat onze katholieke priesters
sympathiseeren met het Communis
me het Communisme, zoo als we dat ken
nen uit Rusland, uit Spanje!
Och, misschien komt dit artikeltje on
der de pogen van een katholiek, die sym
pathiseert met de N.S3. Laat deze eerlijk
zijn eerlijk als katholiek, als mensch
en den moed hebben er is wel eenige
moed voor noodig; wij erkennen het om
mét ons dergelijk geschrijf te kwalificee-
ren als schandelijk; om niet op zulk
een infame wijze zijn priesters te laten
belasteren!
V Katholieke sport
Katholieke sportorganisatie is niet Ka
tholiek om wat er om heen groeit en gedijt.
Katholieke sportorganisatie is Katholiek
om de opvatting van de sport en de beoefe
ning van de sport.
Maar toch ook, wat er rondom de ka
tholieke sportorganisatie gebeurt en wat
niet direct of indirect met de sport, als zoo
danig, eenig verband heeft, óók dat kan de
katholieke sportorganisatie voor Katholie
ken mooi en aantrekkelijk maken. Mooi en
aantrekkelijk, inderdaad, voor jonge
mensohen met warmte en geestdrift voor
hun beginselen, hun overtuiging.
Zoo staat er vandaag in onze sportrubriék
vermeld, dat in de bestuursvergadering der
R. K. F. besloten is, 3000 gld. uit het Missie
fonds of te staan voor een Missiekerk.
Ziet, is dat niet iets moois, iets grootsch,
wat jongens, die geen sport-slungels zijn,
maar lichamelijk én geestelijk gezonde en
frissche boys, pakken moet!
De burgeroorlog in Spanje is als een
kwaadaardig inwendig gezwel in het
lichaam van Europa, waarvan de pijn naar
buiten uitstraalt. Het gezwel kruipt lang
zaam verder naar het hart van het Iberisch
schiereiland, naar de hoofdstad en naar het
zich laat aanzien, verloopt deze ziekte doo-
delijk voor de Madrileensche regeering.
Wanneer het juist is, dat de nationalisten
gisteren de stad Guadalajara hebben inge
nomen, scheelt het niet veel of de ring rond
Madrid is gesloten. De gevolgen van de
zen gang van zaken doen zich gevoelen in
de hoofdsteden van Europa. Berlijn en
Rome zouden reeds afgesproken hebben,
om de diplomatieke betrekkingen met Ma
drid te verbreken, zooals Portugal reeds ge
daan heeft, als inleiding tot de erkenning
van de regeering te Burgos. Men meent,
dat dit is afgesproken tijdens het bezoek
van graaf Ciano.
Er schijnt trouwens een geheel nieuwe
politieke oriëntatie in de maak te zijn. Naar
verluidt, zou Joego-Slavië ook overwegen
Te ruim half tien is hedenmorgen een
thuisgaande Scheveningsche logger voor
IJmuiden tengevolge van den storm door
een grondzee beloopen. De beman.ung
slaagde er nog in, het schip binnen de pie
ren te brengen, waarna het bij de Noord-
pier gezonken is. De sleepboot „Nestor"
van het bureau Wijsmuller is ter pLaatse
om te trachten, de bemanning te redden
Omtrent het verloren gaan van den
Scheveningschen logger vernemen wij na
der, dat het schip, na door een grondzee
beloopen te zijn, binnen de pieren een
tweede klap van een hoog aanloopende
golf kreeg, tengevolge waarvan het aan
den binnenkant van den Noordpier kap
seisde. De sleepboot „Nestor", die spoedig
ter plaatse was, heeft eenige leden van de
bemanning aan boord kunnen nemen.
Kort daarna was ook de motorreddingboot,
„Neeltje Jacoba" van de Noord- en Zuid-
Hollandsche Reddingsmaatschappij ter
plaatse, terwijl ook de sleepboot „Stentor"
van het bureau Wijsmuller onmiddellijk
naar de plaats van de ramp is uitgevaren.
- Nader meldt men ons: De bemanning
van de sleepboot „Nestor" is er in ge
slaagd negen der opvarenden op te pikken
van den gezonken Scheveningschen log
ger, welke bleek te zijn de „Sch. 68" van
de reederij A. den Duik. De motorredding
boot „Neeltje Jacoba" van de Noord- en
Zuid-Hollandsche Redding-maatschappij
heeft voorts nog twee of drie drenkelingen
aan boord genomen. Aangezien er zich
vermoedelijk veertien personen aan boord
van het visschersvaartuig bevonden, zijn er
dus twee of drie vermisten. De sleepboot
I „Stentor" is thans uitgevaren om naar de
overige drenkelingen te zoeken,
j De ramp heeft zich zeer snel voltrokken.
I De Sch. 68 was er met veel moeite in ge-
slaagd, binnen de pieren van IJmuiden te
komen. Het schip werd daar door een he
vige grondzee beloopen. In de haven zag
men, dat 'de logger de noodvlag heesch.
Voordat de „Nestor" het schip evenwel be
reiken kon, was het reeds omgeslagen en
kort daarop gezonken. Met groote moeite
konden negen opvarenden door de „Nes
tor" aan boord genomen worden. Van hen
was een aantal reeds bewusteloos.
Intusschen was ook „Neeltje Jacoba" uit
gevaren, die nog eenige drenkelingen op
pikte.
Bij het verzenden van dit bericht was
de „Nestor" met de negen geredde dren
kelingen in de visschershaven aangekomen.
Intusschen zijn auto's gerequireerd om
de geredden naar het ziekenhuis over te
brengen. In de haven waren reeds eenige
doktoren van het roode kruis en dokter
van Havele aanwezig, om bij aankomst
onmiddellijk geneeskundige hulp te ver-
leenen.
Met spanning wacht men in de haven
op den terugkeer van de „Neeltje Jacoba"
en van de „Stentor" en men hoopt, dat alle
opvarenden van het visschersvaartuig ge
red zullen worden.
Omtrent den scheepsramp met den
logger Sch. 68 wordt nader gemeld,
dat, toen het schip door de grondzee
werd beloopen, de stuurhut is wegge
slagen en in zee verdwenen. Hierin
bevonden zich drie personen, nl. de
schipper Jacob de Heyer, de stuurman
Wout Verbaan in nog een derde lid
der bemanning. Aangenomen wordt,
dat dit drietal, dat nog buiten de pie
ren over boord is geslagen, verdron
ken is.
Het schip is, toen het binnen de pieren"
kwam, rondgedraaid en aan den binnen-
om zich bij Duitschland en Italië aan te
sluiten. Dat zou een heele wijziging bren
gen in de politieke constellatie van Euro
pa. Koning Carol van Roemenië is naar
Praag vertrokken om besprekingen te voe
ren met Benes, want de Kleine Entente zal
in dat geval ook ingrijpende veranderingen
ondergaan.
kant van de noordpier op de blokken ge-
loopen en vervolgens gekapseisd. Met den
achtersteven steekt het vaartuig nog bo
ven water uit.
Aangezien het .wrak zich aan den Noor
delijken ingang van de haven bevindt, is
het niet uitgesloten, dat er gevaar bestaat
voor andere binnenkomende schepen, doch
men veronderstelt, dat zulks niet het ge
val is. Een onderzoek dienaangaande wordt
ingesteld.
In verband met dezen scheepsramp kan
eraan worden herinnerd, dat in 1915 het
Engelsche s.s. „Eastwell" op dezelfde
plaats als de logger is gestrand.
Nader is komen vast te staan, dat
het vergane schip door veertien kop
pen was bemand. Hiervan zijn er ne
gen door de sleepboot „Nestor" gered,
terwijl de „Neeltje Jacoba" ook een
drenkeling aan boord heeft.. Er wor
den thans dus nog vier personen ver
mist. namelijk de drie mannen, die
zich in de stuurhut bevonden, welke
buitengaats over boord is geslagen en
een ander, die binnen de pieren te wa
ter moet zijn geraakt.
De geredden hebben allen nog kans ge
zien hun zwemvesten aan te doen, doch de
zee stond zoo hol, dat allen voortdurend
door de golven werden overspoeld.
Sléchts een der drenkelingen, een bejaar
de visscher, was bewusteloos, doch men is
er in geslaagd, de levensgeesten op te wek
ken, waarna hij naar het Roode Kruis Zie
kenhuis te Beverwijk vervoerd is. Ook
een der anderen, die verschijnselen van
een shock vertoonde, is naar dit zieken
huis overgebracht. De toestand van de
overige geredden was betrekkelijk gunstig.
De indruk te Scheveningen.
Naar wij uit Scheveningen vernemen,
worden de volgende leden van de beman
ning van de Sch. 68, welke hedenochtend
bij IJmuiden is vergaan, nog vermist:
schipper den Heyer, Kuiper, Vink en
Verbaan.
De storm giert over Scheveningen en
zwaar rollen de brekers tegen de pieren
en op het strand. De wolkenflarden wor
den door den storm weggevaagd en een
grauwe herfstzon ligt over de straten en
over de haven.
Toch heerscht er een trieste stemming
op enkele punten, waar kleine groepjes
visschers bijeenstaan. Het droeve nieuws
dat hedenochtend uit IJmuiden werd ge
meld is nog niet algemeen bekend, doch
langzamerhand dringt het tot de visschers-
bevolking door: de Sch. 68 is vergaan voor
IJmuiden.
De omvang van den ramp is beperkt,
want gelukkig zijn tien van de veertien
opvarenden gered en reeds in IJmuiden
binnengebracht.
Doch naar gevreesd wordt zijn er vier
Scheveningsche gezinnen in rouw gedom
peld.
De reeder A. den Duik Pzn., is heden
ochtend met zijn zoon per auto naar IJmui
den vertrokken. Een beambte van den ha
vendienst, die het huis achter den vuur
toren verlaat, wordt aangeklampt door
een bejaarde vrouw, die hem met betraan
de oogen aankijkt, zonder iets te zeggen.
„Ga maar naar huis, vrouw", zegt de be
ambte, „je zoon is gered". De titanen
stroomden haar nu vrijelijk langs de wan
gen en nog steeds zonder iets te zeggen,
tornt zij tegen den storm op, terug naar
haar woning. Nog weten de verwanten van
de slachtoffers het droeve nieuws niet. De
reederij heeft ds. Veenstra gewaarschuwd,
die de zware taak op zich heeft genomen,
de getroffen gezinnen de droeve bood
schap te gaan brengen.
Hoe de redding is gegaan.
Men meldt ons nog uit IJmuiden:
Honderden hebben vanochtend van
IJmuiden's havenkant de tragische worste
ling van den logger Sch. 68 in den mond
van de haven gevolgd. Met ontzetting waren
zij getuige van de ontknooping van het
drama: den ondergang van het vaartuig.
Een zucht van verlichting ging uit de
menigte op, toen men vernam, dat van de
veertien opvarenden negen man door de
sleepboot „Nestor" en een man door de
motorreddingboot „Neeltje Jacoba" waren
gered.
Slechts één van de opvarenden, de ma
troos P. Kult, is bij het zinken van den log
ger omgekomen. De andere slachtoffers, de
schipper J. den Heyer, de stuurman W. B.
Verbaan en de matroos P. Vink, waren
reeds eerder ovér boord geslagen en ver
dronken.
De logger, die gisteren was uitgevaren,
moest spoedig door het noodweer terug-
keeren. Ontzettend waren de zeeën, die
voortdurend "over het schip sloegen. Eenige
mijlen uit de kust, ongeveer ter hoogte van
den brulboei, sloeg de brug, met allen, die
'zich daarop bevonden van boord. De drie
mannen, genoemde schipper, stuurman en
matroos, verdwenen voor de oogen van alle
opvarenden in de kokende zee.
Maar ook voor de elf man, diie zich nog
aan boord bevonden, dreigde het grootste
gevaar, want men was door het verliezen
van schipper en stuurman en door het weg
slaan -van de brug, een prooi der golven
geworden. Met de noodvlag in top kwam
de logger naar de haven.
Onmiddellijk nadat de kustwacht het
noodsein had opgemerkt, waarschuwde deze
het bureau Wijsmuller en de plaatselijke
commissie 'der Noord- en Zuidhollandsche
Reddingmaatschappij, waarop de sleepboot
„Nestor" naar he,t in nood verkeerends schip
voer, spoedig daarop ging ook de „Neeltje
Jacoba" naar buiten.
Toen de sleepboot bij het in nood ver-
keerende vaartuig kwam, was het achter
schip van den logger al geheel onder water.
De opvarenden, die zich op dit gedeelte van
het vaartuig bevonden, dreven in de wilde
branding, die hen voortstuwde in de rich
ting van de „Nestor", aan boord waarvan
men reeds gereed stond om de drenkelingen
op te pikken. Het voorschip stak toen nog
boven het water uit. Even nadat de dren
kelingen aan boörd van de „Nestor" waren
gehaald, ging de logger ten- onder en ge
raakten bok de andere opvarenden te water.
Deze werden eveneens gered. Onder de ge
redden was er één, dien men meer dood dan
levend binnen boord haalde. Deze dreef
met een zwemvest in de haven. Inmiddels
had ook de „Neeltje Jacoba" één man op
gepikt, zoodat tien opvarenden gered wa
ren. Het vierde slachtoffer was de matroos
P. Kuit, die vermoedelijk'onmiddellijk na
dat de logger gezonken was, is verdronken.
De man, die het laatst door de „Nestor" was
opgepikt, was er slecht aan toe. Hij werd
per ziekenauto naar het St. Anthoniuszie-
kenhuis overgebracht.
De schipbreukelingen, die allen drijfnat
en verkleumd waren, werden gastvrij op de
„Nestor" ontvangen en zij werden in de
gelegenheid gesteld, zich bij de vuren te
verwarmer.. Onmiddellijk nadat de „Nestor"
in de visschershaven was aangekomen, kon
den zij aan wal gaan. Zij werden voor-
loopig opgenomen in het schaftlokaal „De
Leeuw", waar zij van droge kleeren wer
den voorzien, en het noodige voor hen ge
reed stond om hen weer op verhaal te bren
gen. Onder de drenkelingen bevinden zich
eenige jongens van veertien k vijftien jaar.
Het spreekt vanzelf, dat allen zeer onder
den indruk waren van het gebeurde, niet
het minst door het verlies van vier hunner
makkers.
De positie van het wrak.
Omtrent de positie van het gezonken
vaartuig kan nader ter waarschuwing van
de scheep\aart worden medegedeeld, dat
het wrak vast zit binnen de pieren van de
buitenhaven in de lijn op Noordpier naar
zwarte ton nr. 1, maar dan ongeveer veer
tig meter naar de as van de haven toé
De mast steekt boven water uit.
Alle loodsen zijn door den loodscommis-
saris in kennis gesteld van de positie van
het gezonken schip. De loodsboot blijft ech
ter voorloopig, in verband met den nog al
tijd hevig woedenden storm, binnen.
TJALK BENOORDEN TERSCHELLING
IN NOOD.
Uit Terschelling werd hedenmorgen ge
meld:
De motorreddingboot „Brandaris" van de
Noord- en Zuid-Hollandsche Reddingmaat
schappij is uitgevaren om hulp te bieden
aan een tjalk, welke benoorden Oosterend
op Terschelling noodseinen heeft gegeven.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
De opvarenden gered.
De reddingboot „Brandaris" is er he
denochtend omstreeks half twaalf in ge
slaagd de beide opvarenden van den be
zuiden Oosterend op Terschelling in nood
verkeerende tjalk, schipper Borst en een
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
BUITENLAND.
Guadalajara zou door de Spaansche na
tionalisten bezet zijn. Willen Berlijn en
Rome breken met Madrid? (2de blad).
Geruchten, dat Hitier het keizerrijk zou
willen herstellen. (2de blad).
Wil Joego-Slavië samengaan met Duitsch
land en Italië? (2de blad).
De Italianen rukken op naar Gore. (2de
blad).
BINNENLAND.
Ingediend is het wetsontwerp herbere
kening van Indische pensioenen. (2de bl.).
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer over het wetsont
werp houdende vestigingseischen; geen
inschakeling van het behoefte-element.
(2de blad).
Bij den hevigen storm, welke weer over
land en zee raast, is hedenmorgen voor
IJmuiden een Scheveningsche logger ver
gaan; vier opvarenden verdronken.
Meerdere schepen in benarde positie. (1ste
blad)
SPORT EN WEDSTRIJDEN,
De R. K. Federatie van Voetbalbonden
hield een belangrijke vergadering. (3de
blad).
HAZERSWOUDE GROENEDIJK.
Zilveren Professiefeest.
Den 29en October a.s. hoopt Mère Ger-
truda (in de wereld Maria Jacoba de Jong)
van de Orde der Witte Zusters van Afrika
haar 25-jarig Professiefeest te vieren, te
Boxtel „Huize Lavigerie."
tweede persoon, in veiligheid te brengen.
Het schip was vol water geloopen.
De tjalk onderhield een beurtdienst tus-
schen Amsterdam en Terschelling.
Nader wordt gemeld, dat het schip is
de „Midsland". Het vaartuig ligt voor an
ker. De sleepboot „Texel" van de reederij
Doeksen was ook ter assisentie uitgevaren.
DUITSCHE TANKBOOT IN NOOD.
Omstreeks kwart over tien zijn te" IJmui
den noodseinen opgevangen van de Duit-
sche tankboot „Grete Glad", dat dertien
mijl van de haven van IJmuiden ten ge-
'volge van het wegslaan van het roer in nood
verkeert.
Gevaar voor stranding.
Het Duitsche tankscheepje „Grete Glad"
dat reeds den geheelen ochtend noodseinen
geeft op korten afstand van IJmuiden, is
langzamerhand in een zeer gevaarlijke po
sitie gekomen. De sleepboot „Witte Zee",
welke van Hoek van Holland was uitge
varen naar de „Grete Glad", is terugge
roepen om hnlp te verleenen aan een ander
Duitsch schip, de „Kurt Hartwig Siemers"