A. L. M. A. Japan's historie in bloedige dagen 28ste Jaargang WOENSDAG 21 OCTOBER 1936 No. 8552 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent pel weeki 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 V Een voorstel op de Haarlem- sche Hanze-vergadering. Op de jaarvergadering van de Haarlem - sche Hanze is aangenomen een voorstel van prof. Cleophas, geest.-adviseur van de af- deeling Leiden, om in te stellen een werk- commissie ter bestudeering van het vraag stuk der geestelijke ontwikkeling van de Hanze-leden. De Warmondsche hoogleeraar, die als leider van de sociale actie theoretische ken nis en practische ondervinding in zich ver- eenigt, weet, welke behoeften er bestaan in den middenstand, weet ook wat de middenstand beteekent èn wat de midden stand zou kunnen beteekenenUit die wetenschap is genoemd voorstel geboren. Nu moet men niet veronderstellen dit gevaar bestaat o.i. dat het maar eenigszins de bedoeling van prof. Cleophas kan zijn, om de actie voor de behartiging der gerechtvaardigde stoffelijke belangen van de standsorganisatie, van de Hanze terug te dringen of te temperen. Integen deel! durven we zeggen. Wij zijn er van overtuigd, dat prof. Cleophas die actie juist zoo intens mogelijk wil zien! Met name de actie tegen de overheersching, de, met ondergang van een groot deel van den middenstand bedreigende, overmacht van het groot-kapitaal in dezen tijd. Doch naast en boven en onder die actie moet staan het streven naar verdieping van het geestelijk leven wat wij ook al dus zouden kunnen uitdrukken: het streven naar méér sociale kennis en naar méér so ciale deugd. Schelden op het kapitalisme in zijn slech ten vorm zegt ons niets, als het voortkomt uit afgunst; als wij zelf handelingen stel len, welke haar oorsprong vinden in een zelfde geestesgesteldheid. Strijd tegen wat wij verkeerd achten op maatschappelijk terrein brengt geen resul taat of is huichelachtig, als wij ons in eigen maatschappelijken omgang aan dezelfde soort verkeerdheden schuldig maken. Zelfs nog afgezien van de groote waar de, welke de geestelijke ontwikkeling op zich heeft is zij van niet te overschatten beteekenis voor de actie op stoffelijk ter rein voor dezer kracht en zuiverheid in bedoeling. Moge daarom het voorstel van prof. Cleo phas belichaming vinden in een concreten vorm, welke tot resultaten leidt, den Ka tholieken middenstand en indirect den ge- fa eelen middenstand tot zegen! EEN VACCINE TEGEN GRIEP. NEW YORK, 21 October. (A. N. P.). Het instituut Rockefeller deelt mede, dat een nieuw vaccine is samengesteld tegen griep en daarmede samenhangende complicaties. Bij dertig zieken, die men ermede heeft behandeld, heeft het vaccine volledig suc ces gehad. V Roekelooze waaghalzerij. Wij hebben al meermalen opgemerkt, dat nuttelooze waaghalzerij geen sport is. 't Is een dwaasheid. 't Is een moreel kwaad, 't is zonde. Het leven is de kostbaarste gave, ons door God geschonken. En dat leven nutte loos te wagen is verboden. De positie ve wetgeving leert het ons, de natuurwet heeft het ons ingeprent. In onze „beschaving" wordt echter de stem der natuurwet meermalen verstikt en gesmoord door luidruchtig geschreeuw van hen, die de toon aangeven! Zóó gaat 't bij de herrie, die er voortdu rend gemaakt wordt rondom zoogenaamde sporthelden! Wij zijn het ditmaal geheel eens met A. B. K. in de socialistische pers, die gister avond schreef: In het veen ziet men niet op een turfje. En in onze huidige wereld niet op één verdwazing meer of minder. Daarom kijkt men volstrekt niet op van de berichten in de krant: „Triomftocht van Jeain Batten door Aackland" „Heel Nieuw-Zeeland in een roes".... „Een groote huldiging",In triomf door de eivolle straten"„Ook van officieele zijde is men niet achterge bleven, de koene pilote hulde te bren gen. Beide huizen van het Nieuw-Zee- landsche parlement hebben Jean Bat ten hun gelukwenschen aangeboden en de premier Savage heeft te hare eere een réde gehouden, waarin hij de thans volbrachte vlucht een der grootste da den van deze eeuw noemde". Enzoo- voorts. Er staat nog méér van in de krant, maar ik heb er zoo wel genoeg van. En U ook, mag ik aannemen. De man in het tricot aan de tapeze in het circus, die met een koene sprong door de lucht naar een andere trapeze overstak, is van een kermisvermake- ling tot een volksheld geworden, voor wien natiën en regeeringen op de knieën gaan. Alleen is het beschermen de net, dat onder hem gespannen was, door den bodemloozen oceaan vervan gen. De vlucht van het lieve kind (want dat is het!) was sportief on verantwoord en voor de vliegerij zon net eenig nut. Zelfs is er de wet op na geslagen, of men haar beletten kon te vertrekken. Maar nu ze niet verdron ken is, knielen overheid en volk voor haar zegekar. 't Is moeielijk tegen zooveel redelooze ophemeling te keer te gaan dat dwaas gedoe radicaal en onvoorwaardelijk te ver- oordeelen. Maar wij moeten het. Een mensch, die redelijk wil blijven, mag er zich niet mee vereenigen. Een Chris ten moet het zeker principieel af wijzen! PROGRAMMA VAN WOENSDAG. 7341034 uur Tentoonstelling geopend. Entree 10 cent. Medische Mis sietentoonstelling. Entree 10 cent. 8/49/4 uur Lezing met lichtbeelden door Pater dr. Borromaeus O. M. Cap., over „Afscheiding en Hereeniging der Oostersche Kerken". Toegang gratis voor tentoonstellingbezoekers. 8 en 9H uur Missielilm „Bloed over Japan". Entree 35 cent. (Entree bewijs is tevens toegangsbewijs voor de tentoonstelling). PROGRAMMA VAN DONDERDAG. 93412 uur, 234534 en 7341034 uur Tentoonstelling geopend. Entree 25 cent. Medische Missietentoonstelling ('s morgens gesloten). Entree 10 cent. 8 en 934 uur Missiefilm „Bloed over Japan". Entree 35 cent. (Entreebe wijs is tevens toegangsbewijs voor de tentoonstelling). 834 uur Bijeenkomst van alle zelatricen van de 3 pauselijke Missiege nootschappen in de Kleine Stadszaal. Deze dames hebben om 934 uur gratis toegang tot de Missiefilm. Prof. Berg licht de groote Missie-film toe. Een zeer belangrijke stand, waar men gratis veel kan krijgen. Kunst in verre landen. Dames, die een complot smeden. Dit nummer bestaat uit drie bladen. BLOED OVER JAPAN. De film toegelicht door prof. Berg. Wie gisteravond de groote Missie-film „Bloed over Japan" in den Foyer heeft ge zien, zal naar huis gegaan zijn, verrijkt met een goede dosis kennis over de geschiede nis van Japan in. de woelige dagen, waarin de episode van den marteldood der 26 Ja- pansche martelaren zich afspeelt. Dat is te danken aan de heldere uiteenzetting van prof. Berg, die zich bereid verklaard had, de film toe te lichten. Er was voor dezen avond een groote belangstelling en wij za gen vele geestelijken uit stad en omgeving en verscheidene vooraanstaande personen die dezen filmavond bijwoonden. Volgens den wensch van prof. Berg werd begonnen met het vertoonen van het eerste deel van de film, waarop men ziet, hoe pa ter Pedro Baptista, komende van de Philip- pijnen, voet aan wal zet in Japan. Dat was in het jaar 1594. Hij was niet de eerste Katholieke missio naris, die Japan bezocht Francicus Xa- verius had er jaren vóór hem reeds gear beid en er bestond toen reeds een bloei ende Christen gemeente. Prof. Berg vertelde daaromtrent het een en ander, en schetste de situatie van de Ja- pansche Katholieken in verband met de toenmaals heerschende toestanden. De cata strophe, welke in Japan geleid heeft tot de bijna volkomen vernietiging van het Ka tholicisme, is het gevolg geveest van een drie-voudig conflict. Vooreerst bestond er in die dagen een groote tegenstelling tusschen de Spaansche missionarissen en de Spaansche en Portu- geesche kooplieden die Japan aandeden. De eersten waren nobele menschen, zonder eenige baatzuchtige of politieke bedoelin gen, terwijl de kooplieden veelal geweten- looze avonturiers waren, die met allesbe halve onzelfzuchtige bedoelingen naar dit werelddeel waren getrokken Pater Baptis ta kwam van de Philippijnen, welk eilan denrijk reeds sinds 1585 grootendeels Ka tholiek was en onder Spaansch bewind stond. Het Spaansche wereldrijk was toen op 't hoogtepunt van zijn macht; overal over de wereld vertoonden zich de Spaansche kolonisten en op alle wereldzeeën voeren de Spaansche schepen. Omstreeks dienzelfde tijd echter begon de ommekeer in Europa, waar de krijgskans zich tegen de Spanjaar den keerde, welke neergang zijn terugslag in het verre Oosten vond in het begin van de 17e eeuw. Omstreeks dienzelfden tijd, dus rond het jaar 1600, verschijnen de eerste Hollanders en Engelschen in de Spaansche wateren en daarmee komen twee nieuwe conflicten tot uiting. De missionarissen waren Spanjaarden en vanzelfsprekend Katholiek. De Engelsche en vooral de Hollanders waren verbeten vijan den van de Spanjaarden, terwijl zij boven dien het Katholicisme haatten en dwars boomden. Want de Hollanders waren aan hangers van de nieuwe leer, zij waren Cal vinisten; de Engelsche waren Anglicaansch. De Engelschen trokken zich vrij spoedig terug, maar de Hollanders bleven en het zal een blijvende vlek zijn in de historie van ons zee-varend volk, dat het juist de Prote- stantsche Hollandsche kooplieden in Japan zijn geweest, die zeer veel hebben bijgedra gen tot de bloedige geloofsvervolging in Ja pan. Zoodra zij in Japan tot aanzien waren gekomen, begonnen zij stemming te maken tegen de Katholieke Spaansche missiona rissen, die zij voor boeven uitkreten, wat natuurlijk fnuikend was voor de jonge Ka tholieke Kerk in Japan. In den tijd, dat pater Pedro Baptista, de held van de film en de voornaamste der 26 martelaren, naar Japa kwam, heerschten de z.g. Shoguns over het land van de Rijzen de Zon en ofschoon de openbare prediking van het Geloof verboden was, stond men een minder openlijke prediking toch ooglui kend toe en waren de hoogste autoriteiten den Katholieken niet onwelwillend gezind. Wel was er eenig verzet van de zijde van het Boeddhisme, dat de voornaamste con current van het Katholicisme was, maar dat vond geen steun van de zijde der auto riteiten. De actie tegen de Katholieken werd pas van hooger hand ingezet, toen voor het eerst een Portugeesch schip in verboden water voer. Toen begon men de Westerlingen te wantrouwen en dat leidde tot het reeds ge noemde verbod van openbare prediking. In 1596 lijdt een Spaansch koopvaardij schip schipbreuk en de kapitein van het schip, van wien men verlangde, dat hij zijn kanonnen zou afstaan, had de domheid te verklaren, dat Spanje de halve wereld had veroverd en ook het kleine Japan zou ver overen. Sindsdien konden de Christenen geen goed meer doen. Zooals de film laat zien, was dit de aanleiding tot den martel dood der 26 Japansche martelaren, die op een heuvel bij Nagasaki aan het kruis ter dood gebracht werden. Haat tegen het Ka tholicisme was niet het motief, maar zuiver verweer tegen vermeende aanvalsplannen van uit het Westen. Met den dood der 26 martelaren was het drama der Katholieke Kerk in Japan nog niet ten einde. De Protestantshe Hollandsche kooplieden komen na 1600 en maken de Ka tholieken zwart. Een Japansch edelman sterft in 1613, die openlijk met de Christe nen had. gesympathiseerd en men vindt in zijri huis brieven met landsverraderlijken inhoud. Toen kwam het paroor. vernietigt de Christenen. In 20 jaar zijn daarop ongeveer 1 millioen christenen uitgemoord. In 1637 ontstond zelfs een opstand onder de opge jaagde christenen, en 30 a 40.000 christenen verzamelden zich bij Nagasaki. Zij werden omsingeld en allen gedood. Bij deze moord partij verleenden de Hollanders hand- en spandiensten. In 1638 volgde de hermetische sluiting van het land voor allle vreemdelingen welke sluiting pas in 1863 is opgeheven. Wel heeft zich gedurende de eeuwen nog een kleine Christengemeente kunnen handhaven, doch tengevolge van de onderdrukking is deze kern ook na de opheffing van het Christen- Verbód in 1868 niinmer meer tot groote bloei kunnen geraken, dank zij de neutrale school in Japan, waar het rationalisme hoog tij viert. Na deze interessante uiteenzetting van prof Berg, werd de film vervolgd, welker ontroerend verhaal thans eens zoo goed be grepen werd. EEN SAMENZWERING ONTMASKERD. Wie zou ooit vermoed hebben, dat de „ALMA" zou worden benut voor een sa menzwering? Toch is dat zoo! Er ic iets van uitgelekt en ik acht mij als voorzitter van de „AL MA" verplicht mee te deelen wat ik er van weet. Het complot wordt a.s. Donderdagavond gesmeed; tijdens de vergadering der zela tricen; U vindt in het programma-boek vermeld, dat er Donderdagavond een bij eenkomst zal worden gehouden van de Ze latricen voor de Missiën; 't program ziet er heel onschuldig uit; een toespraak, een film, een gezellig samenzijn. Ja ja! Maar daar blijft 't niet bij. De hoofdzaak wordt niet vermeld, 't Eigenlijke complot wordt doodgezwegen, 't Zou trouwens de eerste keer niet zijn, dat een ernstige samenzwe ring in zulke onschuldige termen werd aangekondigd. De Fransche Revolutie was aanvankelijk óók onbloedig. Bedenk dat wel!! 't Complot komt hierop neer: (ik ben natuurlijk niet alles te weten kunnen komen). Er wortd een wijdvertakt werk plan in elkaar gezet. Volgens dat plan zul len de samenzwerende zelatricen onmid dellijk na de sluiting van de „ALMA".... dus reeds a.s. Maanüag begint dat.... een onverhoedsche aanval doen op alle Katho lieken die nog geen lid zijn van onze Pau selijke genootschappen of op die leden die hun contributie nog niet hebben betaald. Voorzoover ik weet maar ik herhaal ik weet niet alles, zal er vooralsnog uit sluitend gestreden worden met de wape nen des geestes: met glimlachende argu menten en lieftallige overredingskracht. Maar de aanval zal plotseling zijn! Hoor uw huisbel rinkelt! Daar staat zijde sa- menzweerster! Weest dus paraat! gij alle Katholieken. Zie ik heb 't complot ontmas kerd. Er is maar één methode om van uw kant gereed te staan op 't oogenblik van den aanslag. Dat gaat zóó: gij neemt in uw ééne hand ee npapier waarop de na men der huisgenooten staan die nog geen lid zijn. Gij neemt in uw andere hand de contributiegelden; gij probeert ondanks uw volle handen toch de huisdeur (na 't bel gerinkel) te openen. Daar is eenige han digheid voor noodig. Oefen u daarin in de tweede helft van deze week want dan komen ze nog niet. Zóó toegerust kunt ge de listige samenzweerster fier in de oogen zien. Houdt u gereed! Weest voorbereid! Want ze komen! Ze komen zonder dralen!! R. REYNEN, Voorzitter „ALMA". VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Gijzelaarsjacht in Spanje. Engeland wil bemiddelen voor uitwisseling. Nieuwe beschuldigingen van Madrid tegen Duitsch- land en Italië. (2de blad). Een encycliek tegen het communisme? (2de blad). Richtlijnen voor het 4-jaren-plan in Duitschland. (2de blad). De Arabieren in Palestina beginnen een boycot tegen de Joden. (2de blad). De vermisten van de „Van der Wijck." (2de blad). BINNENLAND. De uitwijzing van vier Nederlanders uit Duitschland is ingetrokken. (2de blad). Jaarvergadering van De Hanze in het Bisdom Haarlem. (2de blad). Onthulling van het monument van de Koningin-Moeder te Soest. (1ste blad). Een geval van prijsopdrijving voor den Rotterdamschen Kantonrechter. (Rechts zaken, 2de blad). Ernstig ongeluk op niet gesloten over weg te Amsterdam bijtijds voorkomen. (Gem. Ber., 3de blad). Twee branden te Hedel; vermoedelijk brandstichting in het spel. (Gem. Ber., 3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Nieuw wereldrecord van Nida Senff op de 150 yards rugslag. (3de blad). WAT WIJ OP DE A. L. M. A. NIET VERGETEN MOGEN! Men schrijft ons: Alle stands op de Mis- sietentoonsteling hebben natuulrijk onze belangstelling voor de Katholieke Missiën grooter gemaakt dan te voren. En zeker kwam in ons de vraag op: hoe kan ik iets voor de Missiën doen? En dan antwoord ik u: u kunt veel, zeer veel doen, u m o e t daar veel voor doen. Ik verwijs u daar om naar een stand op de Tentoonstelling, die door zeer velen wordt voorbijgeloopen, zonder eenige gedachte, dat het juist daar om het meeste te doen is. Het is de stand, waar de drie Pauselijke Liefdewerken voor de Missiën haar annalen of tijdschriften u gratis aanbieden, waar het propaganda- werkje „God wil het" u uitnoodigt blij vend daadwerkelijk mee te werken aan de Katholieke Missiën door uw lidmaatschap van de Pauselijke Liefdewerken. Dat moet juist de vrucht zijn der Missietentoonstelling, dat er steeds meer menschen worden gevonden, die door hun gebed en offers de Katholie ke Missiën steunen. Wil men zich op de Tentoonstelling op geven als lid der Pauselijke Missiegenoot schappen, dan kan men zich in de thee tent op het podium melden voor de paro chie van O. L. Vrouw Hemelvaart en St. Joseph bij mej. M. Stuifzand (Haarlem merstraat 303); voor de parochie van O. L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen en voor de parochie van den H. Leonardius bij mej. N. de Gunst (Galgewater 11) en voor de St. Petrus-parochie bij mevr. E. van der TogtWester bach (Hooge Rijndijk No. 138). MEDEDEELING. Door groote vriendelijkheid van de Scheepvaartmaatschappij de Rotterdam- sche Lloyd, waarvan men de mooie stand kan bewonderen direct bij het binnentre den van de Tentoonstelling is het Bestuur van de ALMA in staat gesteld de film Bloed over Japan met twee filmtoestellen te projecteeren; waarmede op perfecte wij ze het bezwaar van de wisseling der filmrollen is ondervangen. Komt allen deze mooie film zien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1