A. L. M. A.
Japan's historie in bloedige dagen
28ste Jaargang
WOENSDAG 21 OCTOBER 1936
No. 8552
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DF ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent pel weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
V Een voorstel op de Haarlem-
sche Hanze-vergadering.
Op de jaarvergadering van de Haarlem -
sche Hanze is aangenomen een voorstel van
prof. Cleophas, geest.-adviseur van de af-
deeling Leiden, om in te stellen een werk-
commissie ter bestudeering van het vraag
stuk der geestelijke ontwikkeling van de
Hanze-leden.
De Warmondsche hoogleeraar, die als
leider van de sociale actie theoretische ken
nis en practische ondervinding in zich ver-
eenigt, weet, welke behoeften er bestaan
in den middenstand, weet ook wat de
middenstand beteekent èn wat de midden
stand zou kunnen beteekenenUit die
wetenschap is genoemd voorstel geboren.
Nu moet men niet veronderstellen
dit gevaar bestaat o.i. dat het maar
eenigszins de bedoeling van prof. Cleophas
kan zijn, om de actie voor de behartiging
der gerechtvaardigde stoffelijke belangen
van de standsorganisatie, van de Hanze
terug te dringen of te temperen. Integen
deel! durven we zeggen. Wij zijn er van
overtuigd, dat prof. Cleophas die actie juist
zoo intens mogelijk wil zien! Met
name de actie tegen de overheersching, de,
met ondergang van een groot deel van den
middenstand bedreigende, overmacht van
het groot-kapitaal in dezen tijd.
Doch naast en boven en onder die actie
moet staan het streven naar verdieping
van het geestelijk leven wat wij ook al
dus zouden kunnen uitdrukken: het streven
naar méér sociale kennis en naar méér so
ciale deugd.
Schelden op het kapitalisme in zijn slech
ten vorm zegt ons niets, als het voortkomt
uit afgunst; als wij zelf handelingen stel
len, welke haar oorsprong vinden in een
zelfde geestesgesteldheid.
Strijd tegen wat wij verkeerd achten op
maatschappelijk terrein brengt geen resul
taat of is huichelachtig, als wij ons in eigen
maatschappelijken omgang aan dezelfde
soort verkeerdheden schuldig maken.
Zelfs nog afgezien van de groote waar
de, welke de geestelijke ontwikkeling op
zich heeft is zij van niet te overschatten
beteekenis voor de actie op stoffelijk ter
rein voor dezer kracht en zuiverheid
in bedoeling.
Moge daarom het voorstel van prof. Cleo
phas belichaming vinden in een concreten
vorm, welke tot resultaten leidt, den Ka
tholieken middenstand en indirect den ge-
fa eelen middenstand tot zegen!
EEN VACCINE TEGEN GRIEP.
NEW YORK, 21 October. (A. N. P.). Het
instituut Rockefeller deelt mede, dat een
nieuw vaccine is samengesteld tegen griep
en daarmede samenhangende complicaties.
Bij dertig zieken, die men ermede heeft
behandeld, heeft het vaccine volledig suc
ces gehad.
V Roekelooze waaghalzerij.
Wij hebben al meermalen opgemerkt,
dat nuttelooze waaghalzerij geen sport is.
't Is een dwaasheid.
't Is een moreel kwaad, 't is zonde.
Het leven is de kostbaarste gave, ons
door God geschonken. En dat leven nutte
loos te wagen is verboden. De positie
ve wetgeving leert het ons, de natuurwet
heeft het ons ingeprent.
In onze „beschaving" wordt echter de
stem der natuurwet meermalen verstikt en
gesmoord door luidruchtig geschreeuw
van hen, die de toon aangeven!
Zóó gaat 't bij de herrie, die er voortdu
rend gemaakt wordt rondom zoogenaamde
sporthelden!
Wij zijn het ditmaal geheel eens met A.
B. K. in de socialistische pers, die gister
avond schreef:
In het veen ziet men niet op een
turfje. En in onze huidige wereld niet
op één verdwazing meer of minder.
Daarom kijkt men volstrekt niet op van
de berichten in de krant: „Triomftocht
van Jeain Batten door Aackland"
„Heel Nieuw-Zeeland in een roes"....
„Een groote huldiging",In triomf
door de eivolle straten"„Ook van
officieele zijde is men niet achterge
bleven, de koene pilote hulde te bren
gen. Beide huizen van het Nieuw-Zee-
landsche parlement hebben Jean Bat
ten hun gelukwenschen aangeboden en
de premier Savage heeft te hare eere
een réde gehouden, waarin hij de thans
volbrachte vlucht een der grootste da
den van deze eeuw noemde". Enzoo-
voorts. Er staat nog méér van in de
krant, maar ik heb er zoo wel genoeg
van. En U ook, mag ik aannemen.
De man in het tricot aan de tapeze
in het circus, die met een koene sprong
door de lucht naar een andere trapeze
overstak, is van een kermisvermake-
ling tot een volksheld geworden, voor
wien natiën en regeeringen op de
knieën gaan. Alleen is het beschermen
de net, dat onder hem gespannen was,
door den bodemloozen oceaan vervan
gen. De vlucht van het lieve kind
(want dat is het!) was sportief on
verantwoord en voor de vliegerij zon
net eenig nut. Zelfs is er de wet op na
geslagen, of men haar beletten kon te
vertrekken. Maar nu ze niet verdron
ken is, knielen overheid en volk voor
haar zegekar.
't Is moeielijk tegen zooveel redelooze
ophemeling te keer te gaan dat dwaas
gedoe radicaal en onvoorwaardelijk te ver-
oordeelen. Maar wij moeten het.
Een mensch, die redelijk wil blijven, mag
er zich niet mee vereenigen. Een Chris
ten moet het zeker principieel af
wijzen!
PROGRAMMA VAN WOENSDAG.
7341034 uur Tentoonstelling geopend. Entree 10 cent. Medische Mis
sietentoonstelling. Entree 10 cent.
8/49/4 uur Lezing met lichtbeelden door Pater dr. Borromaeus O. M.
Cap., over „Afscheiding en Hereeniging der Oostersche Kerken".
Toegang gratis voor tentoonstellingbezoekers.
8 en 9H uur Missielilm „Bloed over Japan". Entree 35 cent. (Entree
bewijs is tevens toegangsbewijs voor de tentoonstelling).
PROGRAMMA VAN DONDERDAG.
93412 uur, 234534 en 7341034 uur Tentoonstelling geopend. Entree
25 cent. Medische Missietentoonstelling ('s morgens gesloten).
Entree 10 cent.
8 en 934 uur Missiefilm „Bloed over Japan". Entree 35 cent. (Entreebe
wijs is tevens toegangsbewijs voor de tentoonstelling).
834 uur Bijeenkomst van alle zelatricen van de 3 pauselijke Missiege
nootschappen in de Kleine Stadszaal. Deze dames hebben om
934 uur gratis toegang tot de Missiefilm.
Prof. Berg licht de groote Missie-film toe.
Een zeer belangrijke stand, waar men gratis veel
kan krijgen. Kunst in verre landen. Dames,
die een complot smeden.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
BLOED OVER JAPAN.
De film toegelicht door prof. Berg.
Wie gisteravond de groote Missie-film
„Bloed over Japan" in den Foyer heeft ge
zien, zal naar huis gegaan zijn, verrijkt met
een goede dosis kennis over de geschiede
nis van Japan in. de woelige dagen, waarin
de episode van den marteldood der 26 Ja-
pansche martelaren zich afspeelt. Dat is te
danken aan de heldere uiteenzetting van
prof. Berg, die zich bereid verklaard had,
de film toe te lichten. Er was voor dezen
avond een groote belangstelling en wij za
gen vele geestelijken uit stad en omgeving
en verscheidene vooraanstaande personen
die dezen filmavond bijwoonden.
Volgens den wensch van prof. Berg werd
begonnen met het vertoonen van het eerste
deel van de film, waarop men ziet, hoe pa
ter Pedro Baptista, komende van de Philip-
pijnen, voet aan wal zet in Japan. Dat was
in het jaar 1594.
Hij was niet de eerste Katholieke missio
naris, die Japan bezocht Francicus Xa-
verius had er jaren vóór hem reeds gear
beid en er bestond toen reeds een bloei
ende Christen gemeente.
Prof. Berg vertelde daaromtrent het een
en ander, en schetste de situatie van de Ja-
pansche Katholieken in verband met de
toenmaals heerschende toestanden. De cata
strophe, welke in Japan geleid heeft tot de
bijna volkomen vernietiging van het Ka
tholicisme, is het gevolg geveest van een
drie-voudig conflict.
Vooreerst bestond er in die dagen een
groote tegenstelling tusschen de Spaansche
missionarissen en de Spaansche en Portu-
geesche kooplieden die Japan aandeden. De
eersten waren nobele menschen, zonder
eenige baatzuchtige of politieke bedoelin
gen, terwijl de kooplieden veelal geweten-
looze avonturiers waren, die met allesbe
halve onzelfzuchtige bedoelingen naar dit
werelddeel waren getrokken Pater Baptis
ta kwam van de Philippijnen, welk eilan
denrijk reeds sinds 1585 grootendeels Ka
tholiek was en onder Spaansch bewind
stond. Het Spaansche wereldrijk was toen
op 't hoogtepunt van zijn macht; overal over
de wereld vertoonden zich de Spaansche
kolonisten en op alle wereldzeeën voeren de
Spaansche schepen. Omstreeks dienzelfde
tijd echter begon de ommekeer in Europa,
waar de krijgskans zich tegen de Spanjaar
den keerde, welke neergang zijn terugslag
in het verre Oosten vond in het begin van
de 17e eeuw.
Omstreeks dienzelfden tijd, dus rond het
jaar 1600, verschijnen de eerste Hollanders
en Engelschen in de Spaansche wateren en
daarmee komen twee nieuwe conflicten tot
uiting.
De missionarissen waren Spanjaarden en
vanzelfsprekend Katholiek. De Engelsche en
vooral de Hollanders waren verbeten vijan
den van de Spanjaarden, terwijl zij boven
dien het Katholicisme haatten en dwars
boomden. Want de Hollanders waren aan
hangers van de nieuwe leer, zij waren Cal
vinisten; de Engelsche waren Anglicaansch.
De Engelschen trokken zich vrij spoedig
terug, maar de Hollanders bleven en het zal
een blijvende vlek zijn in de historie van
ons zee-varend volk, dat het juist de Prote-
stantsche Hollandsche kooplieden in Japan
zijn geweest, die zeer veel hebben bijgedra
gen tot de bloedige geloofsvervolging in Ja
pan. Zoodra zij in Japan tot aanzien waren
gekomen, begonnen zij stemming te maken
tegen de Katholieke Spaansche missiona
rissen, die zij voor boeven uitkreten, wat
natuurlijk fnuikend was voor de jonge Ka
tholieke Kerk in Japan.
In den tijd, dat pater Pedro Baptista, de
held van de film en de voornaamste der 26
martelaren, naar Japa kwam, heerschten
de z.g. Shoguns over het land van de Rijzen
de Zon en ofschoon de openbare prediking
van het Geloof verboden was, stond men
een minder openlijke prediking toch ooglui
kend toe en waren de hoogste autoriteiten
den Katholieken niet onwelwillend gezind.
Wel was er eenig verzet van de zijde van
het Boeddhisme, dat de voornaamste con
current van het Katholicisme was, maar
dat vond geen steun van de zijde der auto
riteiten.
De actie tegen de Katholieken werd pas
van hooger hand ingezet, toen voor het eerst
een Portugeesch schip in verboden water
voer. Toen begon men de Westerlingen te
wantrouwen en dat leidde tot het reeds ge
noemde verbod van openbare prediking.
In 1596 lijdt een Spaansch koopvaardij
schip schipbreuk en de kapitein van het
schip, van wien men verlangde, dat hij zijn
kanonnen zou afstaan, had de domheid te
verklaren, dat Spanje de halve wereld had
veroverd en ook het kleine Japan zou ver
overen. Sindsdien konden de Christenen
geen goed meer doen. Zooals de film laat
zien, was dit de aanleiding tot den martel
dood der 26 Japansche martelaren, die op
een heuvel bij Nagasaki aan het kruis ter
dood gebracht werden. Haat tegen het Ka
tholicisme was niet het motief, maar zuiver
verweer tegen vermeende aanvalsplannen
van uit het Westen.
Met den dood der 26 martelaren was het
drama der Katholieke Kerk in Japan nog
niet ten einde. De Protestantshe Hollandsche
kooplieden komen na 1600 en maken de Ka
tholieken zwart. Een Japansch edelman
sterft in 1613, die openlijk met de Christe
nen had. gesympathiseerd en men vindt in
zijri huis brieven met landsverraderlijken
inhoud. Toen kwam het paroor. vernietigt de
Christenen. In 20 jaar zijn daarop ongeveer
1 millioen christenen uitgemoord. In 1637
ontstond zelfs een opstand onder de opge
jaagde christenen, en 30 a 40.000 christenen
verzamelden zich bij Nagasaki. Zij werden
omsingeld en allen gedood. Bij deze moord
partij verleenden de Hollanders hand- en
spandiensten.
In 1638 volgde de hermetische sluiting van
het land voor allle vreemdelingen welke
sluiting pas in 1863 is opgeheven. Wel heeft
zich gedurende de eeuwen nog een kleine
Christengemeente kunnen handhaven, doch
tengevolge van de onderdrukking is deze
kern ook na de opheffing van het Christen-
Verbód in 1868 niinmer meer tot groote
bloei kunnen geraken, dank zij de neutrale
school in Japan, waar het rationalisme hoog
tij viert.
Na deze interessante uiteenzetting van
prof Berg, werd de film vervolgd, welker
ontroerend verhaal thans eens zoo goed be
grepen werd.
EEN SAMENZWERING ONTMASKERD.
Wie zou ooit vermoed hebben, dat de
„ALMA" zou worden benut voor een sa
menzwering?
Toch is dat zoo! Er ic iets van uitgelekt
en ik acht mij als voorzitter van de „AL
MA" verplicht mee te deelen wat ik er van
weet.
Het complot wordt a.s. Donderdagavond
gesmeed; tijdens de vergadering der zela
tricen; U vindt in het programma-boek
vermeld, dat er Donderdagavond een bij
eenkomst zal worden gehouden van de Ze
latricen voor de Missiën; 't program ziet
er heel onschuldig uit; een toespraak, een
film, een gezellig samenzijn. Ja ja! Maar
daar blijft 't niet bij. De hoofdzaak wordt
niet vermeld, 't Eigenlijke complot wordt
doodgezwegen, 't Zou trouwens de eerste
keer niet zijn, dat een ernstige samenzwe
ring in zulke onschuldige termen werd
aangekondigd. De Fransche Revolutie was
aanvankelijk óók onbloedig. Bedenk dat
wel!!
't Complot komt hierop neer: (ik ben
natuurlijk niet alles te weten kunnen
komen). Er wortd een wijdvertakt werk
plan in elkaar gezet. Volgens dat plan zul
len de samenzwerende zelatricen onmid
dellijk na de sluiting van de „ALMA"....
dus reeds a.s. Maanüag begint dat.... een
onverhoedsche aanval doen op alle Katho
lieken die nog geen lid zijn van onze Pau
selijke genootschappen of op die leden die
hun contributie nog niet hebben betaald.
Voorzoover ik weet maar ik herhaal
ik weet niet alles, zal er vooralsnog uit
sluitend gestreden worden met de wape
nen des geestes: met glimlachende argu
menten en lieftallige overredingskracht.
Maar de aanval zal plotseling zijn! Hoor uw
huisbel rinkelt! Daar staat zijde sa-
menzweerster! Weest dus paraat! gij alle
Katholieken. Zie ik heb 't complot ontmas
kerd. Er is maar één methode om van uw
kant gereed te staan op 't oogenblik van
den aanslag. Dat gaat zóó: gij neemt in
uw ééne hand ee npapier waarop de na
men der huisgenooten staan die nog geen
lid zijn. Gij neemt in uw andere hand de
contributiegelden; gij probeert ondanks uw
volle handen toch de huisdeur (na 't bel
gerinkel) te openen. Daar is eenige han
digheid voor noodig. Oefen u daarin in de
tweede helft van deze week want dan
komen ze nog niet. Zóó toegerust kunt ge
de listige samenzweerster fier in de oogen
zien.
Houdt u gereed! Weest voorbereid! Want
ze komen! Ze komen zonder dralen!!
R. REYNEN,
Voorzitter „ALMA".
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Gijzelaarsjacht in Spanje. Engeland wil
bemiddelen voor uitwisseling. Nieuwe
beschuldigingen van Madrid tegen Duitsch-
land en Italië. (2de blad).
Een encycliek tegen het communisme?
(2de blad).
Richtlijnen voor het 4-jaren-plan in
Duitschland. (2de blad).
De Arabieren in Palestina beginnen een
boycot tegen de Joden. (2de blad).
De vermisten van de „Van der Wijck."
(2de blad).
BINNENLAND.
De uitwijzing van vier Nederlanders uit
Duitschland is ingetrokken. (2de blad).
Jaarvergadering van De Hanze in het
Bisdom Haarlem. (2de blad).
Onthulling van het monument van de
Koningin-Moeder te Soest. (1ste blad).
Een geval van prijsopdrijving voor den
Rotterdamschen Kantonrechter. (Rechts
zaken, 2de blad).
Ernstig ongeluk op niet gesloten over
weg te Amsterdam bijtijds voorkomen.
(Gem. Ber., 3de blad).
Twee branden te Hedel; vermoedelijk
brandstichting in het spel. (Gem. Ber.,
3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Nieuw wereldrecord van Nida Senff op
de 150 yards rugslag. (3de blad).
WAT WIJ OP DE A. L. M. A. NIET
VERGETEN MOGEN!
Men schrijft ons: Alle stands op de Mis-
sietentoonsteling hebben natuulrijk onze
belangstelling voor de Katholieke Missiën
grooter gemaakt dan te voren. En zeker
kwam in ons de vraag op: hoe kan ik iets
voor de Missiën doen? En dan antwoord
ik u: u kunt veel, zeer veel doen, u m o e t
daar veel voor doen. Ik verwijs u daar
om naar een stand op de Tentoonstelling,
die door zeer velen wordt voorbijgeloopen,
zonder eenige gedachte, dat het juist daar
om het meeste te doen is. Het is de stand,
waar de drie Pauselijke Liefdewerken voor
de Missiën haar annalen of tijdschriften
u gratis aanbieden, waar het propaganda-
werkje „God wil het" u uitnoodigt blij
vend daadwerkelijk mee te werken aan de
Katholieke Missiën door uw lidmaatschap
van de Pauselijke Liefdewerken.
Dat moet juist de vrucht zijn der
Missietentoonstelling, dat er steeds
meer menschen worden gevonden, die
door hun gebed en offers de Katholie
ke Missiën steunen.
Wil men zich op de Tentoonstelling op
geven als lid der Pauselijke Missiegenoot
schappen, dan kan men zich in de thee
tent op het podium melden voor de paro
chie van O. L. Vrouw Hemelvaart en St.
Joseph bij mej. M. Stuifzand (Haarlem
merstraat 303); voor de parochie van O.
L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen en voor
de parochie van den H. Leonardius bij
mej. N. de Gunst (Galgewater 11) en voor
de St. Petrus-parochie bij mevr. E. van
der TogtWester bach (Hooge Rijndijk
No. 138).
MEDEDEELING.
Door groote vriendelijkheid van de
Scheepvaartmaatschappij de Rotterdam-
sche Lloyd, waarvan men de mooie stand
kan bewonderen direct bij het binnentre
den van de Tentoonstelling is het Bestuur
van de ALMA in staat gesteld de film
Bloed over Japan met twee filmtoestellen
te projecteeren; waarmede op perfecte wij
ze het bezwaar van de wisseling der
filmrollen is ondervangen.
Komt allen deze mooie film zien.