Spaansche regeering meldt
omsingeling van Oviedo.
DINSDAG 20 OCTOBER 1936
De president uit Madrid gevlucht naar Barcelona?
TWEEDE BLAD - PAG. 6
DE VERLIEZEN DER NATIONALISTEN
IN OVIEDO.
Per radio is bekend gemaakt, dat gene
raal Aranda de eerste journalisten, die in
de stad Oviedo zijn aangekomen, heeft ont
vangen. Hij verklaarde, dat van de 77 of
ficieren, waarover hij op 18 Juli beschikte,
55 gedood of gewond waren. Van de 2000
soldaten en leden der guardia civil bene
vens vrijwiligers zijn 400 gesneuveld en
ruim 1000 gewond. Deze omstandigheid
dwong den generaal twee weken geleden
het'front van weerstand, dat 16 km. lang
was, kleiner te maken, teneinde in het
centrum van de stad het verzet te kunnen
volhouden.
Wat de regeering ervan meldt.
Uit Oviedo wordt gemeld, dat de loyale
troepen den kring om Oviedo opnieuw ge
vormd hebben, zonder de veroverde stel
lingen te verliezen.
De mijnwerkers hebben de omsingeling
voltooid, waarbij zij een krachtig offensief
ondernemen tegen de achterhoede, ten
einde het binnensijpelen van de kolonel
Aranda te hulp komende colonne te be
letten.
Het gros van deze colonne zit tusschen
twee vuren, haar terugtocht is afgesneden.
In verschillende sectoren blijven de
loyalen optrekken.
DE STRIJD OM MADRID.
President Azana naar Barcelona gevlucht?
De president van de Spaansche republiek
Azana, is gisteravond acht uur op het pa
leis van de Catalaansche generaliteit te
Barcelona aangekomen. Hij was vergezeld
van den eei'ste raadsheer van het Cate-
laansche parlement, Tarra Delias, die hem
tegemoet was gereisd, en de ministers Gi-
ral en Iruja. De minister van arbeid, To-
mas Piera, bevond zich reeds te Barcelona.
Verder vergezelde de chef van het mili
taire huis van den president, generaal Mas-
quelet, Azana.
Aan het bezoek van den president der
republiek was geen ruchtbaarheid gegeven,
toch was een aantal Catalanen voor het
paleis aanwezig en zij begroetten Azana
met luide kreten, als: „Leve de president",
„Leve de republiek", „Leve Catalonië".
Na de begroeting door den president der
generaliteit Companys, onderhielden bei
den zich even in het cabinet van Compa
nys.
Azana is naar Barcelona gekomen om
zijn dank te betuigen voor de hulp, welke
Catalonië hééft gegeven tijdens den bur
geroorlog. Hij logeert in het paleis van
het Catalaansche parlement.
QUEIPO DE ILANO SPREEKT.
Generaal Queipo de Ilano heeft in een
radiorede den nadruk gelegd op het feit,
dat de regeeringscommuniqué's steeds kor
ter worden. Uit het bericht omtrent het
bezoek van Azana aan Barcelona leidde
hij af, dat de regeeringsleden er over zou
den denken Madrid te verlaten en zich te
Barcelona te vestigen.
Verdér deelde de generaal mede, dat de
regeeringstroepen 5000 dooden verloren
hadden in Oviedo en dat de nationalisten
door de bezetting van Robledo de Chavela
een spoorwegstation in handen hebben ge
kregen, dat op 5 km. van deze stad ligt.
In Madrid wordt de rantsoeneering der
inwoners steeds strenger. Er is geen huis
brandsteenkool en geen gas meer, aldus
de generaal.
EEN COMMUNIQUE DER
NATIONALISTEN.
Om half twee vannacht is een officieel
communiqué per radio verspreid, waarin
medegedeeld wordt, dat de regeeringstroe
pen, die in den sector Guadarrama nabij
Chapineria tot den aanval waren overge
gaan, verslagen zijn, waarbij zij 320 dood
den en 210 geweren op het slagveld ach
terlieten. In de sector Teruel hebben de
nationale luchtstrijdkrachten een bombar
dementstoestel, drie jachtvliegtuigen en
een verkenningstoestel, der loyale troe
pen neergeschoten. In den sector Huesca
hebben de rechtschen zich meester ge
maakt van Santa Vitoria, een hermitage
die het dorp Tardienta beheerscht, hetwelk
nu wel spoedig vallen zal.
Voorts werd voor den zender medege
deeld, dat minister Jrieto de nationalisa
tie heeft voorgeschreven van alle fabrie
ken van luchtvaartmateriaal. Er zullen
raden van beheer worden ingesteld, ge
vormd door vertegenwoordigers der re
geering en der arbeiders.
De geheele Madrileensche pers publi
ceert een algemeene order van de regee
ring, luidende: „De troepen, die niet kun
nen oprukken, mogen hun post niet verla
ten en moeten zich liever laten dooden dan
een stap terug te wijken."
ZEEGEVEHT BIJ MALAGA.
De „Times" meldt uit Gibraltar, dat
vliegtuigen der nationalisten den regee-
ringskruiser „Jaime 1", die Zaterdag van
Bilbao was teruggekeerd, uit groote hoog
te gebombadeerd hebben. Later versche
nen de rechtsche kruisers „Canarias" en
„Almirante Cervera" die de „Jaime 1"
beschoten. De regeer ingskruis er beant
woordde dit vuur met zijn stukken van 12
inch, waarna de aanvallers zich in Zuid-
Oostelijke richting verwijderden, blijkbaar
onbeschadigd. Het is niet onmogelijk, dat
binnenkort een zeegevecht zal plaats vin
den om de beheersching van de Straat van
Gibraltar.
NON-INTERVENTIE-COMMISSIE
WAARSCHIJNLIJK EIND DER
WEEK BIJEEN.
De coördinatiecommissie voor de niet-in-
menging in Spanje zal eind dezer week
vergaderen, indien, zooals verwacht wordt,
de voorzitter dan de antwoorden van Lis
sabon, Rome en Berlijn zal hebben ontvan
gen op de vragen, gesteld naar aanleiding
van de beweringen in het rapport van
del Vavo.
Indien deze bijeenkomst plaats vindt, is
het waarschijnlijk, dat de laatste Sovjet
Russische nota, waarin onmiddellijke in
stelling van toezicht op de Portugeesche
havens wordt geëischt, op de agenda zal
voorkomen, doch de behandeling van dit
verzoek beschouwt men nog steeds niet
als een voldoende aanleiding om op zich
zelf een bijeenroeping der gedelegeerden
te rechtvaardigen. In de omgeving dezer
laatsten verwacht men niet, dat de bui
tengewone procedure, voorgesteld door de
regeering te Moskou, zal worden aan
vaard.
HULP AAN NEDERLANDERS IN
SPANJE.
Dankbetuiging aan Engeland.
Het Foreign Office te Londen maakt be
kend, dat het door bemiddeling van den
gezant der Nederlanden te Londen, jhr.
mr. R. de Marees van Swinderen. en den
Britschen gezant in Den Haag, Sir Hu-
bert Montgomery, dankbetuigingen heeft
ontvangen voor de aan Nedexdandsche on
derdanen in Spanjfe door de Britsche re
geering bewezen diensten.
BUITENLAND
BELGIE.
De neutraliteits
verklaring van koning
Leopold.
PLEEGDEN BELGIS EN NEDERLAND
OVERLEG?
Den Haag weet van niets.
Over de voorgeschiedenis van de neutra
liteits verklaring van den koning van Bel
gië meeiit de „Stax*" te kunnen berichten,
dat aan deze rede van koning Leopold een
belangrijke diplomatieke bespreking tus
schen de regeeringen van België en
Nederland is voorafgegaan.
Het resultaat hiervan zou zijn geweest,
dat beide' landen, voor het geval de voor
genomen besprekingen over een Westpact
zouden worden gevoerd, de overige deel-,
nemers aan de besprekingen zouden ver
zoeken om een garantie voor hun landen
als neutrale gebieden in West-Europa, welke
buiten eik conflict tusschen andere mogend
heden moeten worden gehouden. Het liefst
zouden zij een gemeenschappelijke neutra-
liteitsgarantie zien, doch indien noodig,
zouden zij ook goedkeuren, dat hun neutra
liteit voor elk afzonderlijk wordt gegaran
deerd.
Echter ook als hieromtrent geen overeen
stemming zou kunnen worden bereikt, dan
zouden de beide staten buiten ieder ver
bond blijven. (Naar ons bij informatie te
bevoegder plaatse in den Haag werd mede
gedeeld, mist het bericht aangaande het
diplomatieke overleg tusschen de regee-
ringen te Brussel en den Haag betreffende
de redevoering van koning Leopold, waar
van de „Star" melding maakt, eiken grond).
Ministers drongen op publicatie aan.
Zooals men weet, werd de redevoering
van koning Leopold over de nieuwe bui-
tenlandsche politiek van België voorafge
gaan door een brief van den koning aan
minister-president van Zeeland, waarin
vermeld werd, dat deze brief op verzoek
van den premier werd gepubliceerd.
In politieke krinigen doen zekere in
discreties de ronde over de omstandig
heden, waaronder de Koning er toe zou zijn
gekomen den brief te laten publiceeren. De
rede van den koning zou uitsluitend be
stemd zijn geweest voor zijn ministers, die
van zijn gedachten op de hoogte waren.
Het was dus geen diplomatiek instrument
en daarom werden er ook niet alle proble
men in uitgewerkt. Zekere leden der re
geering vonden de rede des konings even
wel van zoo groote waarde, terwijl zij
overigens de discussie en de stemming over
het militaire plan zoodanig vergemakke
lijkte, dat zij bij den koning op publicatie
aandrongen.
Het waren vooral de Vlaamsche minis
ters, die deden uitkomen op welk punt hun
taak zou worden vergemakkelijkt, indien
de redevoering zou worden verspreid,
daar het nieuwe opofferingen betrof, waar
voor in de Vlaamsch,? provincies zichtbare
tegenzin bestond.
DE LEIDSCHE COURANT
DUITSSHLAND.
BEZOEK VAN CIANO AAN BERLIJN.
De Italiaansche minister van buiten-
landsche zaken, graaf Ciano, is gisteravond
7 uur naar Berlijn vertrokken.
In Duitsche politieke kringen verklaart
men, dat de besprekingen met den Italiaan-
schen minister van buitenlandsche zaken
betrekking zullen hebben op den strijd te
gen het bolsjewisme. Met klem verklaart
men hier, dat, geen enkel accoord getee-
kend zal worden. De gebeurtenissen in
Spanje zullen bij de besprekingen een
eerste plaats innemen. Het agentschap Ha-
vas vraagt zich af, of het hier zou gaan
om een erkenning van de regeering te Bur
gos en aan den anderen kant van het Ita
liaansche keizerrijk. Deze veronderstellin
gen hebben volgens het bureau niets on
waarschijnlijks.
De diplomatieke redacteur van het agent
schap Stefanie, aldus wordt via Rome ge
meld, ziet in het bezoek van Ciano aan
Berlijn en Berchtesgaden een bijdrage tot
een constructieve politiek in Europa. Ita
lië en Duitschland zijn verbonden door be
langrijke economische accoorden, die zich
tijdens de sanctieperiode hebben ontwik
keld. Zij spelen bovendien een vooraan
staande rol in het ruilverkeer der Donau-
landen. Het is dan ook volkomen natuur
lijk, zoo besluit de redacteur van Stefani,
dat de Italiaansche en Duitsche leidende
persoonlijkheden met elkaar voeling hou
den, waar het hun directe belangen en de
algemeene politiek van samenwerking be
treft.
ZAL DUITSCHLAND HET
„ITALIAANSCHE IMPERIUM"
ERKENNEN?
In welingelichte kringen te Rome heeft
men den indnxk, dat de Minister van Bui
tenlandsche Zaken, Ciano, uit Berlijn de
erkenning door Duitschland van „het Ita
liaansche imperium" zal mee terugbren
gen.
GOERÏNG BELAST MET DE DOOR
VOERING VAN HET VIERJAARPLAN.
De "Fuehrer heeft de volgende verorde
ning uitgevaardigd tot doorvoering van
het vier-jaarplan.
„De verwezenlijking van het door mij
op den partijdag der eer afgekondigde
vierjaar plan eischt een eenhoofdige lei
ding van alle krachten van het Duitsche
volk en een straffe samenvatting van alle
betreffende instanties van partij en staat.
Met de doorvoering van het vierjaarolan
belast ik ministex'-president generaal Goe-
ring.
Hij peemt de maatregelen, welke noodig
zijn en heeft de bevoegdheid verordeningen
en algemeene voorschriften uit te vaardi
gen.
Veixler kan hij voor-schriften uitvaardi
gen voor alle autoriteiten van staat en
partij."
ENGELAND.
HOOFDKWARTIER DER FASCISTEN IN
BRAND.
Aanslag van anti-fascisten?
Het Kingstongebouw te Londen, dat de
laatste maanden als hoofdkwartier der unie
van Britsche fascisten dienst deed, werd
gisteren door brand gedeeltelijk vernield.
Op dé muren werden anti-fascistische op
schriften ontdekt.
Uit het ingestelde onderzoek schijnt te
blijken, dat lappen stof, welke in een ont
vlambaar goedje waren gedrenkt, onder
den vloer van de groote zaal waren ge
plaatst.
ANTWOORD VAN ITALIë.
Inzake Locarno-conferentie.
Men verneemt te Rome, dat graaf Ciano
den Britschen ambassadeur, sir Eric Drum-s
mond, het Italiaansche antwoord heeft over
handigd op de Britsche nota inzake een
conferentie der mogendheden, die het ver
drag van Locarno hebben onderteekend.
RUSLAND
KATHOLIEKE PRIESTER IN SOVJET
GEVANGENIS OVERLEDEN.
Te Berlijn is bericht ontvangen, dat Fr.
Matusevicius, een katholiek pinester, uit
Litauen afkomstig, in liet concentratiekamp
op de Solovietsky-eilanden is overleden. Er
bevinden zich nog steeds verschillende
priesters uit Litauen in Russische gevan
genschap. Thans zijn opnieuw pogingen in
het werk gesteld, om deze priesters uit te
wisselen tegen Russische communisten, die
in Litauen gevangen worden gehouden.
BRITSCH-INBIL
NIEUWE ONGEREGELDHEDEN TE
BOMBAY.
Gisteravond hebben te Bombay opnieuw
ongeregeldheden plaats gehad, waarbij de
politie van de vuurwapens gebruik moest
maken. Vier personen werden gedood en
een dertigtal gewond.
Vier gewqnden zijn in tusschen aan de
bekomen verwondingen overleden; 60 op
standelingen werden tot stokslagen veroor
deeld.
CHINA.
DE CHAOS IN CHINA.
Ongeregeldheden worden door Japan
aangewakkerd.
Ook Zondag hebben botsingen plaats ge
had tusschen proviiiciale troepen van
Soeiyoean en ongeregelde benden, die bin
nenvielen uit Mandsjoerije en Tsjehar. Op
bevel van de oentrale regeering zijn ver
sterkingen naar Soeiyoean gezonden.
In Chineesche kringen is men van oor
deel, dat de Japansche militaire autoritei-
texi in Noord-China deze ongeregeldheden
bevorderen om kracht bij te zetten aan de
door Kawagoe gestelde eischen.
Uit Tsinanfoe, de hoofdstad van Tsjan-
toeng wordt gemeld, dat zich een heftige
botsing heeft voorgedaan tusschen Japan
sche smokkelaars en Chineesche politie.
Verscheidene agenten van politie werden
gewond.
Dagelijks vervoeren vrachtwagens smok
kelwaar tusschen Tientsin en Tsinanfoe.
Uit Nanking wordtgemeld, dat de be
sprekingen tusschen den Chineeschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken en den
Japanschen ambassadeur gistermorgen zijn
hex*vat. Volgens een offioieele mededeel ing
hebben zij nog niet tot volledige overeen
stemming ten aanzien der toekomstige we-,
derzijdsohe betrekkingen geleid.
Op een nog niet nader vastgesteld en da
tum, zullen de' onderhandelingen worden
voortgezet.
MEXICO.
TWAALF BISSCHOPPEN
IN BALLINGSCHAP.
Twaalf leden van het Mexicaansche Epis
copaat zijn door de regeering genoodzaakt
hun Bisdom të verlaten en elders hun toe
vlucht te zoeken.
Drie Bisschoppen bevinden zich thans in
Texas, terwijl negen Bisschoppen in de stad
Mexico een onderkomen hebben gezocht.
Onder de drie Bisschoppen die naar het
buitenland hebben moeten vluchten be
vindt zich o.m. mgr. Ruiz y Floresj Aarts
bisschop van Morelia en Pauselijk Delegaat
voor Mexico. Hij werd in ballingschap ge
zonden wegens publicatie van een Ency
cliek van den H .Vader, waarin bewezen
werd, dat de regeering in gebreke was ge
bleven om de beloften te vervullen, die
aan den H. Stoel waren gedaan.
Mgr. Ruiz, die reeds 24 jaar Aartsbis
schop is, heeft reeds 12 jaar in ballingschap
in de Vereenigde Staten doorgebracht.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN.
Zes dooden.
Nabij Dayton (Ver. Staten) is een auto
met zes personen, welke van een bruiloft
terugkeerden', door een trein gegrepen en
vernield. De zes inzittenden zijn allen om
het leven gekomen.
DE BRAND AAN BOORD VAN DE
VULCANIA.
Vier lijken van slachtoffers aan land gezet.
De „Vulcania", aan boord van welk schip
drie uur na vertrek uit Napels gisteroch
tend brand was uitgebroken, heeft de lijken
van vier slachtoffers van den brand te
Palermo aan land gezet.
OUDE GRANAAT DOODT TWEE
KINDEREN,
Te Luck in Oost-Polen zijn twee jongens
gedood door het ontploffen van een gra
naat uit den wereldoorlog. De beide jongens,
knaapjes van 10 en 12 jaar, vonden het pro
jectiel in het veld en gingen er mede spelen,
met het gevolg, dat het ontplofte.
STORMEN IN HET NOORDEN VAN DEN
ATLANTISCHEN OCEAAN.
Op het oogenblik woeden in het Noorden
van den Atlantischen Oceaan nog geweldige
stoimen. De „Queen Mary" is op de reis
naar New York zoo hevig aan het rollen
geraakt, dat tien passagiers door vallen
verwondingen hebben opgeloopen.
WEER EENIGE LICHTE
AARDSCHOKKEN TE VENETIë.
Voor millioenen schade aangericht.
In den loop van den dag hebben zich gis
teren opnieuw eenige lichte aardschokken
voorgedaan te Triest, te Mestre dich bij
Venetië en in de steden Brescia, Vicenza
en Veroria.
Ook te Venetië zijn nog eenige zeer lichte
aardschokken voorgekomen; zij waren ech
ter nauwlijks merkbaar. De bevolking krijgt
langzamerhand haar kalmte tenig; ook in
de getroffen dorpen herneemt het leven zijn
normalen gang.
Over de schade, die de aardbeving in de
getroffen plaatsen heeft aangericht, wordt
nog gemeld, dat in het plaatsje Sacile, in
de previncie Udine, talrijke woonhuizen
zijn ingestort en 150 huizen ernstige schade
hebben opgeloopen. Ook te Cordigna (pro
vincie Treviso) zijn eenige huizen bescha
digd. Ernstiger werden de plaatsen Vittorio
Veneto en San Vendemmiano geteisterd: de
schade wordt in beide stadjes op ongeveer
een millioen lire geschat.
Te Belluno is de hoofdstraat over een
lengte van ongeveer 100 M. geheel openge
scheurd; telegraaf- en telefoonlijnen wer
den op vele punten vernield.
In Ponte delle Alpe heeft een groote aard
storting den weg totaal versperd, zoadat de
reddingsbrigades 'n langen omweg moesten
maken om de huizen in de geïsoleerde dalen
te kunnen bereiken. Groote afdeelingen
troepen en zwarthemden doorzoeken thans
de berghellingen naar mogelijke slacht
offers.
Te Venetië zelf beloopt de schade in de
millioenen. Naar Reuter verneemt, heeft de
chef van het kabinet van het ministerie
van Publieke Werken zich op last van Mus
solini naar de getroffen plaatsen begeven,
om de hulp-organisatie te leiden.
OP ZOEK NAAR DIEVENBENDE.
Die klooster-bibliotheek uitplunderde.
De Weensche recherche speurt thans naar
de leden van een dievenbende, die de we
reldberoemde bibliotheek van het kapittel
van Admont, benevens van talrijke andere
kerkelijke instellingen in Oostenrijk op ge
raffineerde wijze heeft uitgeplunderd.
Volgens de reeds ten dienste staande ge
gevens stond aan het hoofd van deze bende,
een kunsthandelaar in München, met name
Bretschneider, die destijds met een jaar ge
vangenisstraf werd gestraft, omdat hij in
een Oostenrijksch klooster met een scheer
mes uit een zeer kostbare kroniek de on
schatbare platen had uitgesneden. Deze pla
ten zijn na verschillende omwegen in het
bezit geraakt van den Amerikaanschen ban
kier Pierpont Morgan Jr., die evenwel niet
geneigd was. ze weer af te staan, daar hij
ze óp regelmatige wijze, door bemiddeling
van een kunsthandel had gekocht.
Nadat Bretschneider uit de gevangenis
ontslagen was, stichtte hij zijn dievenbende,
die er speciaal op uit was, zich kunstschat
ten uit kloosterbibliotheken toe'te iegenen.
Thans is hij opnieuw gearresteerd, juist
op het moment, toen hij de Oostenrijksch-
Duitsche grens wilde oversteken met vier
kostbare miiddeleeuwsche teekeningen bij
zich, die hij uit de kapittelbibliotheek van
Admont gestolen had en in Duitschland aan
den man wilde brengen.
De bende werd toen ontmaskerd en ver
schillende leden zitten reeds achter slot en
grendel. Volgens him verklaring gaven zij
zich voor geleerden uit en zoodoende kon
den zij bijna steeds van de goedgeloovige
monniken zeer gemakkelijk toegang ver
krijgen, om daar in de onbewaakte oogen-
blikken, die hun helaas ruimschoots werden
toegemeten, naar hartelust rond te schuimen
en te plunderen.
Op deze wijze zijn talrijke oude folianten
en codices van "hun waardevolle, met de
hand geteekende platen en ver-sier in gen be
roofd. De meeste hiervan zijn voor goeden
prijs in het buitenland verkocht.
Tot deze bende moet ook behooren een
zekere dr. F., die het laatst gezien is in
Zürich, alwaar hij middeleeuwsche manu
scripten te koop aanbood.
METEOORSTEENEN VALLEN OP
NEW FOUNDLAND.
Gistermiddag zijn in de Fortuna-baai en
de Drievuldigheids-baai, welke meer dan
150 K.M. van elkaar verwijderd zijn, me-
teoorsteenen gevallen.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN UW 3AGBLA9
ADV "E3EN