ALMA DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN De Aartsbisschop en de Bisschoppen van Nederland 28ste Jaargans MAANDAG 5 OCTOBER 1936 No. 8539 3)e£eid&eh£(Bou/fca/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent pex week2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0J>Q Aan de hun toevertrouwde Geestelijkheid en Geloovigen ZALIGHEID IN DEN HEERI Zonder ophouden en met steeds krach tiger aandrang, B. G., smeekt Christus Plaatsbekleeder, Onze Heilige Vader de Paus, zijn kinderen zich te weer te stellen tegen den aldoor wassenden vloed van Godloosheid en heidendom, die de wereld met ondergang bedreigt. Het eerste gevaar, aldus de Paus, het grootste en het meest algemeene gevaar is het communisme in al zijn vormen en gra den. Overal tracht het binnen te dringen, hetzij openlijk, hetzij vermomd; het be dreigt alles en allen: de persoonlijke waar digheid van den mensch, de heiligheid van het familieleven, de orde en den vrede van de samenleving en boven alles den gods dienst 1). Als volgelingen van den vader der leugentaal 2) trachten zij, die zich op den naam „Godlooze" als op een eerenaam verheffen, al wat den mensch» heilig is te ondermijnen. Nu eens komen deze valsche profeten, terwijl zij inwendig roofgierige wolven zijn, in schaapskleederen 3) om de goed- gezinden te misleiden. Zij preeken vrede, maar beoogen wereldrevolutie en trachten de ontzettende beproeving van werkloos heid en crisis uit te buiten voor oproer en geweldpleging. Zij zeggen te strijden voor de vrijheid, maar duizenden martelen zij ter dood, duizenden zuchten in dwangar beid en concentratiekampen. Zij beloven welvaart voor een ieder, maar nimmer en nergens zag de wereld zooveel millioenen in korte jaren den hongerdood sterven als in hun beloofd paradijs. Dan weer, als deze strijdwijze hun gun stiger schijnt, werpen zij het masker af. Door gesproken en geschreven woord, door blad en boek en plaat, door radio en gramofoon, door alles, dat de moderne techniek hun als hulpmiddel biedt, ver spreiden zij, met waarlijk duivelschen haat en met de geslepenheid van de kinderen der duisternis, hun zielenmoordend vergif. Zij doen dit in alle talen, onder alle volke ren, over de geheele aarde. Zij spotten met de christelijke zedenwet en trachten aldus een gunstigen bodem voor geloofsafval te bereiden; zij spreken hun verachting uit voor het groote gebod der naastenliefde en prediken haat, met de gebalde vuist als zinnebeeld; bovenal: zij willen den naam van Hem, die boven alles gezegend is in eeuwigheid 4), wegvagen van deze aarde. Naast dit ontstellend werk der duister nis, dat over een wereldmacht beschikt, zien wij andere vijanden optreden tegen de eer van God en van Hem, die Hij heeft gezonden tot onze leering en verlossing, tegen onzen aanbiddelijken Heer en Mees ter Jezus Chistus. Zij voeren hun strijd tegen de christelijke openbaring en den christelijken godsdienst tot heden, helaas, onder bescherming van politieke macht hebbers. Terwijl de Kerk, zuil en grond slag van de waarheid 5), op alle wijzen in de uitoefening van haar zending wordt be lemmerd, wordt vrije baan gegund aan de godslasterlijke leer, die de natuur en God vereenzelvigt, en aan de bestrijding der grondstellingen van het christendom als vreemd aan ras en bodem. Zij, die de Hei lige Geest als bewakers heeft gesteld om Gods Kerk te besturen 6), hebben zich in dat land verplicht gezien vanaf het graf van Sint Bonifatius een grootschen oproep te richten tot hun kudde om standvastig heid in het geloof 7) en sterkte in den Heer 8). Gezamenlijk hebben zij de anti christelijke beweging gebrandmerkt als nieuw-heidendom, dat wezen en grondslag van het christelijk geloof aantast en een vernietigingsstrijd voert, allereerst gericht tegen Rome en het roomsch-katholieke ge loof 9). Als wij bedenken, B. G., hoe daarnaast een georganiseerde en niet georganiseerde vrijdenkerij haar dwalingen verbreidt; hoe (ALGEMEENE LEIDSCHE MISSIEACTIE) 18-25 OCTOBER Ieder koopt MINSTENS één lot k 25 cent. Ieder koopt het geïllustreerde programma-boek a 25 cent. 6229 op de hoogste leerstoelen niet alleen een wetenschap zonder God wordt verkondigd, maar dikwijls ook onder den schijn van wetenschap het bestaan van een Dersoon- Jijk Opperwezen, van deze eindige wereld onderscheiden, wordt bestreden, hoe er vaak wel een zekere christelijke verdraag zaamheid jegens personen, maar bijna al tijd ook een valsche verdraagzaamheid je gens de meest verderfelijke stelsels wordt gepredikt; hoe zinneprikkeling en heiden- sche zeden gezin en maatschappij bedrei gen als wij dit alles bedenken, dan be grijpen wij, ohe de Opperherder van Chris tus' Kerk verzucht, dat de rampen, die hem op dit oogenblik drukken, zoo zwaar zijn en zoo ernstig, dat zy nauwelijks plaats schijnen te laten voor eenige verlichting, en dat allen met onrust en vrees de toe komst tegemoet zien. „De vraag voor of tegen God", aldus onze Heilige Vader, „is beslissend voor het lot van de geheele menschhend; zij geldt voor de politiek, voor de economische vragen, voor de ze denleer, voor de wetenschap, voor de kunst, voor den Staat, voor de samenle ving en voor het huisgezin 10) B. G., zouden de kinderen Gods, uit de slavernij van den duivel vrijgekocht door het kostbaar bloed van zijn eenigen Zoon, bij dit ontstellend -wereldgebeuren werke loos mogen toezien en lijdelijk een verde ren triomf van den duivel afwachten? Het zou grove ondankbaarheid zijn voor de ge nade ons geschonken, verraad aan de taak, die icc'er onzer, zij het op verscheiden wijze, heeft te vervullen in Christus' Rijk. Het zou het oordeel over ons doen komen van den kwaden en luien knecht, die het talent in den grond had begraven 11). Daarom B. G., roepen Wij, uw Bisschop pen, U op tot uiterste waakzaamheid en werkzaamheid. Met Sint Paulus roepen Wij U toe: „Weest sterk in den Heer en in zijn sterke kracht! Legt aan de wapenrus ting Gods, om stand te kunnen houden te gen de listen van den duivel" 12). Tegenover den geloofsafval van zoovelen zullen v/ij het als onzen eersten plicht be schouwen, dat geloof in ons zeiven te ver sterken en te verlevendigen en het dank baar te waardeeren als een onschatbare genade: het geloof in Hem, die begin en einde is van alle dingen 13), in Hem in wien wij leven, ons bewegen en zijn 14). Zijn onzichtbaar Wezen, zijn eeuwige Macht en Zijn Godheid is van de schep ping der wereld af bij eenig nadenken uit het geschapene duidelijk te kennen 15). Als eenmaal voor u het oogenblik aan breekt, waarop gij voor Gods rechterstoel gaat verschijnen, dan zal de priester in uw naam zich tegenover Hem beroepen op uw geloof als een titel voor erbarming. Zoo bidt de Kerk bij uw sterfbed: Ofschoon hij gezondigd heeft, toch heeft hij den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest niet geloochend, maar geloofd en ijver Gods in zich gehad en God, die alles geschapen heeft trouw aanbeden 16). Maar dat geloof moet niet alleen in uw hart bewaard blijven, het moet leven in uw werken, want „zooals het lichaam dood is zonder geest, zoo is ook dood het geloof 2onder werken" 17). Uw geloof toone zich vooral in de liefde tot uw naaste, in daad werkelijke hulp aan de talloozen, die in nood verkeeren, in ernstig streven naar rechtvaardige verhoudingen in de samen leving. Wee den christen, die door zijn geld zucht, zijn weeldeleven, zijn onrecht en harteloosheid ergernis wekt en den vijan den van Christus' naam als het ware wa penen in de hand geeft voor geloofsafval en woelingen en voor strijd tegen de Kerk. Is uw leven echter zoo metterdaad christelijk ingericht, dan zult gij met ver trouwen en vrucht den hemel geweld kun nen aandoen met uw gebed. Neergebogen in het stof voor Hem, die het heelal draagt door het woord van zijn macht 18), zult gij bidden tot Hem, die uw heil is in leven en sterven, in tijd en eeuwigheid, om uw on- sterfelijken Koning te huldigen, om Hem eerherstel te geven voor den smaad van de ontrouwen; zult gij bidden om ontfer ming over zijn dienaren, om standvastig heid voor hen, die vervolging lijden ter wille van de gerechtigheid, om erbarming ook over zijn vijanden, opdat hun de oogen geopend worden voor het licht der waarheid. Bidden ook, met vurigheid en vertrouwen, dat Hij den satan en de an dere booze geesten, die in onze dagen zoo zichtbaar tot verderf der zielen over de wereld rondgaan, door zijn goddelijke kracht in de hel terugdrijve. Dn aan dit volhardend en vertouwvol gebed moet gij, volgens de les van het evangelie, ons opnieuw voorgehouden door den Paus, verhulden de versterving. Deze duivel wordt alleen uitgedreven door ge bed en vasten" 19). Wij schrijven daarom voor, dat het a.s. feest van Christus-Koning op den vierden Zondag van deze maand met bijzondere luister en gebedsoefeningen zal worden ge vierd, allereerst om aan den Koning van hemel en aarde een grootsch eerherstel te brengen. Vervolgens opdat zijn liefde zege- viere in de harten der menschen en zijn Rijk meer en meer bevestigd worde en zich moge uitbreiden, opdat de vijanden van zijn heiligen naam mogen beschaamd wor den en terugwijken 20) en de goddeloozen zich tot hem bekeeren21). Wij vermanen allen door- versterving en aalmoezen zich op dit feest voor te bereiden. Verder spo ren Wij onze geloovigen met allen aandrang aan, het beproefde middel ter hand te ne men, namelijk het gebed, tot de Moeder van God en onze Moeder. In deze maand, gewijd aan O. L. Vrouw van den Rozen krans wordt herdacht de overwinning op het gevaar, dat eens de christenheid be dreigde van de zijde van de heidenen. Heel bijzonder dringen Wij er op aan, dat alle dagen, ook in denn huiselijken kring, de rozenkrans zal worden gebeden, om door de voorspraak van de machtige Maagd en de Hulp der Christenen, afwending te ver krijgen van de ontzettende gevaren, die ons thans van alle kanten bedreigen. Naast deze voornaamste en bovennatuur lijke middelen mogen we echter geen en kel ander middel onbeproefd laten in den strijd voor God. De Paus vermaant ons met een woord van den profeet „een muur op te werpen voor het huis van Israël om pal te staan in den strijd ten dage des Hee- ren" 22). Daarom mr^en ook wij, aldus gaat Hij voort, al onze krachten vereenigen tot een vast aaneengesloten groep, die een krachtig eenheidsfront vormt tegen dz mis dadige slagorden, die vijandig staan tegen over God en het geheele menschelijk ge slacht. Dat daartoe noodig is ook de een heid te bewaren op staatkundig gebied, hebben Wij U in een vroeger bisschoppelijk schrijven voorgehouden. Een dringend be roep doen Wij op allen, die vereenigd zijn in de standsorganisaties, welke hier een machtig terrein vinden voor de katholieke actie. En met de woorden van den H. Va der in zijn bovenaangehaalde encycliek bezweren Wij U in den Heer, toch af te willen zien van alle enghartig individualis me, en U allen te vereenigen, ook al mocht dit zware offers kosten. Uw eigen heil en dat der geheele menschheid eischt dit 23). Het door eenigen genomen initiatief om zich te vereenigen en alle krachten van ons rijke katholieke leven samen te trek ken, eenerzijds om de eer van God in het persoonlijk en openbaar leven te bevorde ren en alle vormen van Godsonteering met kracht te bestrijden, anderzijds om hulp te brengen aan de slachtoffers van de geloofsvervolging in verschillende landen en daardoor een blijvende instelling in het leven te roepen, hebben wij dankbaar aan vaard en van harte gezegend. Voor beide doeleinden, die zoo nauw met elkander verband houden, zal den volgenden Zondag buiten aan de kerk uw geldelijke steun worden gevraagd. Wij mogen het overbo dig achten op uw milddadigheid aan te dringen. Gods vijanden beschikken voor hun verwoestend werk over millioenen: laat onze werkers dan niet met leege han den machteloos staan. Bestaat voor u dan niet de christenplicht, uw broeders en zus- terse, die om het geloof vervolgd worden, die dikwijls opgejaagd als wilde dieren, van huis en hof verdreven en van alles beroofd moeten rond zwerven, tenminste in hun uiterste nooddruft bij te staan? En vordert dan ook niet de dankbaarheid voor de geloofsgenade en den betrekkelijken vrede, dien gij nog geniet, dat gij bereidwil lig een geldelijk offer brengt vóór God en tegen de duivelsche machten, die u en uw kinderen belagen? Eerst dan, als gij van uw kant al het mogelijke hebt gedaan, moogt gij gerust zijn, er kome wat wil. Dan kunt gij tot God bidden: „Op U, o Heer, heb ik gehoopt, in eeuwigheid zal ik niet beschaamd worden". Bij onze vaderen in het geloof, bij Sint Servatius, Willibrord en Bonifatius bidden Wij U, strijdt eensgezind als goede solda ten van Christus 24). Verdedigt uw eigen heil en het heil van Uw kinderen. Redt ons volk en ons vaderland van den dreigenden ondergang. „Aan den Koning der eeuwen, den on- vergankelijken, onzichtbaren, eenigen God, eer en-glorie in de eeuwen der eeuwen" 25). En zal dit ons gezamenlijk herderlijk schrijven in alle tot onze Kerkprovincie behoorende kerken, alsmede in de kapel len, waarover een rector is aangesteld, op Zondag 4 October a.s., het feest van den Heiligen Rozenkrans, onder alle vastge stelde H.H. Missen van den preekstoel worden voorgelezen. Gegeven te Utrecht, 10 September 1936. t Dr. J. DE JONG, Aartsbischop van Utrecht, t P. A. W. HOPMANS, Bisschop van Breda, t A. F. DIEPEN, Bisschop van 's Hertogenbosch, t Dr. J. H. G. LEMMENS, Bisschop van Roermond, t J. P. HUIBERS, Bisschop van Haarlem. 1) Toespraak Z. H. Pius XI, 12 Meo 1936. 2) Jo. 8,44. 3) Matth. 7.15. 4) Rom. 9,6. 5) I Tim. 3.15). 6) Hand. 20,21. 7. I Cor. 16,13. 8) Eph. 6,10. 9) Herderlijk schrijven der Duitsche Bisschoppen 20 Aug. 1935. 10) Encycliek „Caritate Christi. 11) Matth. 25,26. 12) Eph. 6,10-11. 13). Openb. 21,6. 14) Hand. 27,28. 15) Rom. 1.20. 16) Gebe den voor stervenden, 3de gebed. 17) Jac. 2,26. 18) Hebr. 1,3. 19) Matth. 17,21. 20) Psalm 6,11. 21) Psalm 50,15). 22. Fz. 13,5. 23) Encycliek „Caritate Christi". 24) 2 Tim. 2,3. 26) I Tim. 1,17. JAC. CREYGHTON t Zaterdagavond is in het St. Elisabeths- I gesticht de heer Jac. Creyghton overleden, in den ouderdom van 69 jaar Dit overlijden slaat een leegte in het openbare charitatieve leven; in de harten van allen, die de overledene hebben gekend en dus hebben gewaardeerd om zijn een voud en hartelijkheid. De St. Vincentiusvereeniging, waarvan de overledene niet minder dan drie en der tig jaar voorzitter is geweest, kunnen wij ons haast niet voorstellen zonder den heer Creyghton! Wie den heer Creyghton zag, dacht aan de St. Vincentiusver.; en wie aan de St. Vincentiusver. dacht, zag in den geest voor zich den heer Creyghton. In hem I was de St. Vincentiusver. gepersonifieerd; de geest, die den echten Vincentiaan moet bezielen, leefde en werkte in hem. Hij kende de menschen, diie de hulp der St. Vincentiusver. noodig hadden, hij ken de ze, omdat hij, geboren en volbloed Lei- denaar, bijna alle Leidenaars kende; maar hij kende ze meer dan oppervlakkig, omdat hij met hun nood en meeleefde. In de St. Vincentiusver. zal de nagedach tenis van den heer Creyghton blijven voortleven in groot en diepe waardeering. Voor de St. Vincentiusver. heeft hij ge zorgd en gewerkt en gebedeld, onvermoeid en onafgebroken. Maar ook buiten dien kring zal de her innering aan dezen braven, eerlijken mensch in aangename herinnering, in eer biedige nagedachtenis blijven voortleven, onder niet-katholieken zoowel als onder katholieken. Speciaal op charitatief terrein heeft de heer Creyghton zich gegeven. Hij was niet alleen president van den Bij zonderen Raad van de St. Vincentiusver, te Leiden, maar ook lid van den Hoofdraad der St. Vincen tiusver. te Den Haag, lid van den Voogdij raad, lid van den Armenraad. De heer Creyghton is in een tijd, waarin velen koud en onverschillig stonden tegen over de katholieke organisatie, vooral ve len onder de middenstanders, de eerste voorzitter geworden van de afd. Leiden van de Hanze. Hij heeft in een tijd, dat er gelachen en gespot werd met de drankbestrijding, op zich willen nemen het voorzitterschap van het Kruis verbond. Met oprechte dankbaarheid herdenken Dit nummer bestaat uit vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Tsjechische kroon opnieuw met 16 gedevalueerd. (2de blad). Voorbereiding van het offensief tegen Madrid. Franco zet eenige richtlijnen om trent zijn a.s. regeering uiteen. (2de blad). Zal Frankrijk te Genève een verminde ring der douane-tarieven voorstellen? (2de blad). Dagen van wanorde in Parijs. (2de blad) Relletjes te Londen. (2de blad). Geruchten omtrent Stalins dood blijven aanhouden. (2de blad). Ontspanning tusschen 'China en Japan. (2de blad). BINNENLAND. De wijzigingen In de steun-uitkeering aan werkloozen practisch voorloopig ingetrok ken. (2de blad). Nieuwe regelen voor het verkeer. (2de blad). Koninklijk bezoek aan Schiedam. (4de blad). Benoemingen in het Bisdom Haarlem. (Kerknieuws, lste blad). Dienstbode dóet een poging tot vergifti ging van een echtpaar te De Steeg. (Gem. Eer. 3de blad). Doodelijk ongeluk aan het Centraal Sta tion te Amsterdam. (Gem. Ber. 3de blad). Brutale inbrekers overvallen sluiswach ter te Laag Keppel. (Gem. Ber. 3de blad). Branden te Venlo en HedeL (Gem. Ber. 3de blad). SPORT EN WEBSTRIJDEN. Voetbal: Overwinningen in den I.V.C.B. van S.J.C., Lisse, Teylingen en V.V.L. Slechte resultaten der Leidsche 2e en 3e klassers in den K.N.V.B. Het Ned. elft&l naar Ned. Indië? (4de blad). Zwemmen: Nieuw Ned. record 200 M. schoolslag van Jopie Stroomberg. (4de blad) Een ministerieele circulaire inzake de uit voering van de wet tegen de prijsopdrijving. (2de blad). wij zeer in 't bijzonder de daadwerkelijke sympathie, dde de overledene heeft betoond voor de Katholieke pers, speciaal voor „De Leidsche Courant". Gekozen in het college van Commissarissen en in dat van Gedele geerd Commissarissen, heeft hij vele jaren het secretariaat in genoemde colleges ver vuld. Als hy iets kon doen ten nutte van „De Leidsche Courant", was hem geen moeite te veel; zijn vurige liefde voor de goede zaak uitte hij gaarne op deze wijze. Met den heer Creyghton is ons ontvallen een goed mensch, die in eenvoud des har ten heeft geleefd en in eenvoud des harten heeft gearbeid; die zichzelf kon ge- ven, omdat hijzichzelf was, strevend in alles naar de consequenties van zijn katholiek beginsel. De verdiensten van den heer Creyghton zijn door geestelijk en wereldlijk gezag erkend, resp. door het gouden kruis Pro Ecclesia et Pontifioe en door de benoeming tot Ridder in de orde van Ox'anje Nassau. R. I. P

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1