ALMA
KEok verzetten!
28ste Jaargang
VRIJDAG 2 OCTOBER 1936
No. 8537
Sk Geid&eh^Goti/tei/rit
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent pei weèki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
In den nacht van Zaterdag
op Zondag a.s. eindigt de
Zomertijd.
Men late dus de klok'savonds
een uur stilstaan of zette de
wijzers een uur achteruit.
V Twee lichtpunten
Wij willen in dezen donkeren tijd gaar
ne wijzen op twee lichtpunten daar zijn
er, gelukkig, méér! die ons een hoopvol
perspectief openen.
Het eerste is de wijze, waarop de ver
andering in de tot nu toe door Nederland
gevolgde munt-politiek is tot stand ge
bracht en geleid.
„Heel het land is het er over eens, dat
die operatie is geschied op een wijze,
waarvoor den chirurg enkel lof toekomt"
constateert de "„Volkskrant" zéér te
recht.
De regeering, gedwongen om haar
munt-politiek te wijzigen, heeft daarbij al
het mogelijke gedaan en tot op heden
met bevredigend succes om een débacle
te voorkomen.
Het tweede lichtpunt wij wezen het
gisteren ook reeds aan is, dat het kabi
net, hetwelk met zijn tot nu toe gevolgde
politiek terecht of ten onrechte, maar
in ieder geval feitelijk het vertrouwen
van een groot deel van de volksvertegen
woordiging niet meer bezat, dit vertrou
wen blijkt te hebben terug gekregen. En
er is geen reden, om ons over te geven aan
de pessimistische verwachting, dat deze
nieuw-geschapen toestand slechts van kor
ten duur zal zijn. Wij 'willen, en wij moe
ten ook, in dezen tijd vooral, optimistisch
gestemd zijn. Wij hopen er dus 't beste
van!
Alle partijen in de Tweede Kamer, be
halve de uitgesproken revolutionairen en
de R.K. Volkspartij, hebben eergisteren
door een motie van de Communisten af te
stemmen, een daad van eensgezind ver
trouwen in de Regeering 'willen stellen.
Na de uiterst moeilijke laatste dagen, die
de Regeering heeft moeten doorworstelen,
en de uiterst voorzichtig gevoerde politiek
dier laatste dagen, doet dit optreden van de
volksvertegenwoordiging ons allen welda
dig aan.
Nu de toekomst in!
Het bezwaar, dat wij altijd tegen deva
luatie hadden n.l. dat de gevolgen er
van voor een groot deel in het duister lig
gen en dat die gevolgen juist voor de minst-
draagkrachtigen het noodlottigst kunnen
zijn dit bezwaar staat nu vóór ons in de
practijk. Vast staat, dat wij nog lang niet
kunnen overzien, hoe 't loopen zal, en vast
staat ook al, dat de minst-draagkrachtigen
doordat de kosten van levensonderhoud
laat 't dan misschien niet veel zijn, doch
in ieder geval eenigermate stijgen, door
de devaluatie het pijnlijkst getroffen zul
len worden, althans voor den eersten tijd.
En dat terwijl anderen, die nog wel een
veer zouden kunnen laten, als 't moest, er
financieel beter van worden.
Maar 't kon niet anders. En, als ten
gevolge ven een devaluatie de oeconomi-
sche toestand over het geheel beter wordt,
dan profiteeren daarvan allen, direct of
indirect. Laten wij dat hopen! Laten wij
naar die verbetering streven met vereen
de krachten in krachtige eensgezindheid!
De wereld
in vogelvlucht
De Fransche devaluatie heeft, thans ein
delijk haar beslag gekregen, nu Kamer en
Senaat het eens zijn geworden over de
monetaire wet en deze hebben aanvaard.
Het geschil ging om de gevolgen der de
valuatie van den Franschen franc voor het
binnenland. De regeering wilde de nadee-
lige gevolgen voor groote groepen en per
sonen Qpheffen, en de Kamer ging daar
mee accoord. Doch de Senaat zag in, dat
de regeering daarmede zóó royaal zou zijn,
gedreven als zij werd door het Volksfront,
dat de voordeelen van de devaluatie daar
mede geheel te loor zouden gaan, terwijl
de nadeelen zouden neerkomen op de niet
beschermde groepen. In dit conflict heeft
men een compromis gevonden. De Fran
sche regeering krijgt nu wel het recht om
maatregelen ten gunste van loonen en sa
larissen te nemen, doch uitsluitend na
een conform advies van den Nationalen
Economischen Raad. De volmachten van
het gouvernement worden hiermede uit
geschakeld en de werknemers krijgen een
zekeren waarborg voor de toekomst.
Het beeld, dat het Fransches parlement
te zien heeft gegeven, is wel een geheel
andere dan het beeld in de Nederlandsche
Staten Generaal. De toestand bij ons te
lande verschilt dan ook wel hemelsbreed
met dien in Frankrijk. Hier hebben wij als
het ware een eenheidsfront gekregen ach
ter de regeering, van wie wij een krach
tige houding verwachten; daar staat het
Volksfront achter de regeering, van wie
men een slappe houding veronderstelt.
Hoe het gesteld is met de reactie van het
Fransche volk op de devaluatie weten wij
nog niet. Hier te lande is van overijling en
i onrust geen sprake; de prijzen zetten zich
in overeenstemming met de nieuwe situa
tie.
Volgens de eerste wisselkoersen van
vanmorgen bleeft de gulden schommelen
op 20 pet. boven zijn vroegere pariteit.
De toestand in Spanje, dien wij dank zij
de monetaire deining in binnen- en bui
tenland wat uit het oog verloren hadden,
is sinds weinig veranderd. Het voornaam
ste is thans de bedreiging van Madrid. De
troepen van generaal Franco concentreeren
zich rondom de hoofdstad en sluiten haar
langzaam in. Aan beide zijden bereidt men
zich voor op een hardnekkigen strijd.
Intusschen vergadert de Volkenbond,,
maar de besprekingen te Genève zijn tot
j nog toe zóó onbelangrijk, dat wij onze
lezers er niet mee willen vermoeien.
Tenslotte nog iets over de Johannesburg-
race, die een groote mislukking is gewor
den. Het doel van deze luchtrace was,
Zuid-Afrika, dat naar Engelsch oordeel te
veel vliegtuigen uit het buitenland, met
name uit Duitschland betrok, eens te la
ten zien tot welke prestaties de Britsche
vliegtuigindustrie in staat is. Daarom
mochten er geen buitenlandsche deelne
mers zijn: de luchtrace zou „all-British"
worden.
Eén vergelijking met de Melbourne-race,
waaraan ook andere landen mochten mee
doen, gaat dus niet op. Het doel is even
wel allerminst bereikt, want alleen Scott,
die ook de Melbourne-race won, is te Jo
hannesburg aangekomen. Dat is een de
monstratie geweest, die verkeerd heeft uit
gepakt!
(ALGEMEENE LEIBSCHE MISSIEACTIE)
18-25 PCTOBER
Koopt het inteessante geïllustreerde
programma-boel t 0.25; koopt loten,
prijs per lot t 0.25.
Iedere Katholbk werkt naar zijn krachten
mede aan het welslagen van de ALMA mQ
Dr. C. W. LUNSINGH SCHEURLEER
benoemd tot bijzonder hoogleeraar aan
de Leidsche Universiteit.
WAT MOET UW ZOON
BEGINNEN?
„The Houghton Line" is een smeerolie-
tijdschrift, met welke betiteling geenszins
is bedoeld, dat de inhoud ervan smerig of
de redactie ervan in de olie zou zijn. „The
Houghton Line" is een van de vele Ameri-
kaansche reclame-,.magazines", zooals wij
die ook in ons land kennen, waarin goede
raad gegeven wordt in hoofdzaak over de
toepassing en het juiste gebruik van ma
chine-olie, en, als bijzaak, over meer luch
tige onderwerpen, zooals de vermijding
van wereldoorlogen, de juiste beleving
van het huwelijk en de vermoedelijke stij
ging der effecten-koersen.
In de laatste aflevering van „The Hough
ton Line" wordt de opvoeding van jonge
'jongens besproken. Deze bespreking is ty
peerend Amerikaansch, wat ons van de
redactie van „The Houghton Line" niet
verwonderde! Amerikanen vinden het
schoonste en edelste op aarde een man, die,
arm en sjofel, begon met het verkoopen
van kranten, en zijn leven eindigde schat
rijk en multi-millionair door het opkoo-
pen van kranten.
De waarde van school-diploma's slaat
de schrijver van het smeerolie-blad niet
hoog aan. Ook onzerzijds is tegen de di-
ploma-overschatting gewaarschuwd.
„Waar het voor den jongen man in
de eerste plaats op aan komt, is een
optimistische kijk op de velerlei mo
gelijkheden, die het leven biedt. Het
is de plicht van iederen vader schrijft
het Amerikaansche tijdschrift zijn
zoon ervan te overtuigen, dat de om
standigheden niet zoo zwart zijn, als
zij zich voordoen. De omstandigheden
zijn zeker niet slechter, dan in den
„goeden ouden tijd".
De tegenwoordige generatie van baan
tjes-snorrende jongelui is pessimistisch en
cynisch. Maar dit is misschien hun fout
niet, merkt het amateur-paedagogische
monteurs-orgaan op. Een half dozijn jaren
heeft de jongeman niets anders gehoord
van zijn ouders dan verzuchtingen en ver
vloekingen:
„De eerste plicht van het vader
schap dezer dagen is deze zwaarmoe
dige onzin uit de hoofden van de jon
gere generatie te slaan".
„Nog een andere taak heeft de va
der ten opzichte van zijn zoon. De ge-
heele wereld heeft met den jongen ge
speeld als met een zuigeling. Hij is
door humbug en bioscopen gaan ge-
looven, dat het leven een grabbelton
is, waarin de gulzigste handen de
grootste prijzen graaien".
Niet alzoo is 't leven, vermaant „The Hough
ton Line", welke, na kort te voren opge
wekt te hebben tot optimisme, thans geheel
anders uit de slof schiet: „Like hell it is"....
En de schrijver vervolgt met de volgende
behartenswaardige beschouwing:
„Het leven is één lange arbeid; ge
riefelijkheid en vrede zijn het gevolg
van zweetenden arbeid.
De succes-volle mannen van thans
begonnen met baantjes aan te nemen,
waarvan zij niet hielden, en deze verla
tende, voor betere. Een of ander baan
tje, was de eerste sport op de hooge
ladder.
De beste genezing voor datgene, wat
een jongen tegenwoordig scheelt, is
een flinke hoeveelheid gezond verstand
en inzicht van zijn eigen onbeduidend
heid in het wereldverloop Zij hebben
niet veel te verkoopen en zij zijn niet
waard, wat zij verlangen, dat er voor
betaald zal worden.
Datgene, wat met een jongen gedaan
moet worden is zijn geestkracht ver
sterken en opfrisschen, zijn optimisme
aanmoedigen, en hem vertellen, ieder
baantje, dat hy kan krijgen, te ne
men en er van te houden.
De jongen, die zich heenbreekt door
de ontmoediging van de wereld, welke
hem niet noodig heeft, is de jongen,
die uitziet naar een baantje, niet naar
een carrière. Het kan zijn, dat de car
rière later komt. En indien niet, dan
is daar altijd nog het baantje".
De goede raadgevingen van het Ameri
kaansche blad zijn hiermede in de kern
weergegeven. En de kern is samengeperst
deze: laat de jongen iets uitvoeren, het
komt er niet op aan wat. Het is ons b.v.
onbegrijpelijk, dat ontwikkeling-commissies
I voor jeugdige werkloozen zoo uiterst slecht
bezocht worden. De vaders moesten hun
jongens een hart onder de riem steken
hen uit hun vergeeflijke zwakmoedigheid
I opheffen en hen tot deelname aan derge
lijke commissie dringen.
„The Hougton Line" is maar een smeer
olie-tijdschrift, doch d.e raad, die het dezen
keer heeft gegeven, kunnen de vaders in
hun oor knoopen.
Verlaging zuivelsteun
In aansluiting aan de gedane mededeelin
gen, dat de uitkeering over de tot zuivel-
en melkproducten verwerkte melk zal wor
den verlaagd, vernemen wij van bevoegde
zijde, dat deze uitkeering met ingang van
Zondag 4 October a.s. wordt verlaagd op
basis van 2.24 cent tot 2 cent per K.G. melk
met een vetgehalte van 3.2 pet.
De thans vastgestelde nieuwe uitkeering
stemt overeen met een toeslag van 52.5
cent per K.G. boter en 62.5 cent per K.G.
melkvet, aanwezig in zuivel- en melkpro
ducten.
Bij verwerking van melk tot boter, zoo
danig, dat uit 100 K.G. melk van 3.2 pet.
vet 3.60 K.G. boter verkregen wordt, zal
de uitkeering hierop dus 3.6 X 0.523
1.89 per 100 K.G. melk bedragen.
BINNENLAND
PRINSELIJK HUWELIJKSFEEST.
Boskoop zal het Paleis versieren.
H. M. de Koningin heeft goedgevonden dat
de burgerij van Boskoop op zich zal nemen
de versiering van dat .gedeelte van het Pa
leis, waar de huiselijke viering van het hu
welijk van Prinses Juliana met Prins Bern-
hard zal geschieden,
In verband hiermede zal te Boskoop een
commissie worden gevormd.
WIJZIGING VERKEERSRECHT GEREED.
Toelichting via radio door Minister
van Waterstaat.
Naar wij vernemen, is de tekst der be
palingen tot wijziging van het Motor- en
Rijwielreglement thans gereed gekomen.
Op a.s. Maandag 5 October zullen de ar
tikelen in het „Staatsblad" gepubliceerd
worden.
Voorts vernemen wij, dat de minister van
Waterstaat, jhr. ir. O. C. A. van Lidth de
Jeude, a.s. Maandagavond van 7.30 tot on
geveer 8 uur voor den A.V.R.O.-microfoon
een toelichting bij deze wijzigingen zal ver
strekken.
HET WETSONTWERP TOT REGELING
VAN DE ZIEKENVERZORGING.
Het hoofdbestuur van de Roomsch-Ka-
tholieke Artsenvereeniging heeft aan de
leden van de Staten-Generaal een adres ge
zonden, dat een aantal condities bevat,
waarin het zijn waardeering uitspreekt voor
het nader gewijzigde wetsontwerp betref
fende de regeling van de ziekenverzorging,
hetwelk het voornamelijk van 4€ ethisch-
sociale zijde heeft geschouwd.
Het hoofdbestuur laat tevens uitkomen
dat het onjuist is te betoogen, dat dit wets
ontwerp voor vele ziekenfondsen, door in
voering van vrije artsenkeuze, meerdere
kosten mee zal brengen en dat het voor-
loopig buiten werking stellen van art. 50 der
Ziektewet in het belang van vele arbeiders,
een daad van wijs beleid moet worden ge
acht.
De R. K. Artsen-Ver eeniging kan zich met
d'it ontwerp accoord verklaren, voorname
lijk omdat zij van oordeel is dat daardoor
eindelijk een toestand van vrede ook op
ziekenfondsgebied zal intreden, hetgeen
zonder wettelijke regeling niet mogelijk is.
Zij is overtuigd dat elk langer uitstel van
de invoering van deze wet in het nadeel zal
zijn van de ziekenverzorging in het alge
meen, en verzoekt met aandrang te willen
medewerken dat deze wet, die op een com
promis berust, in haar huldigen vorm zal
worden aangenomen.
DE PROEFBORINGEN VOOR EEN
IJ-TUNNEL TE AMSTERDAM.
Tot op 40 Meter nog geen zand
aangetroffen.
Sedert een week ligt in het IJ te Am
sterdam ruim 100 meter ten westen van den
Valkenwegsteiger, een boot van het bu
reau de Waal Malefijt, aan boord waarvan
proefboringen worden verricht in den bo
dem van het IJ, ten einde de gesteldheid
te leeren kennen van deze bodem in ver
band met de plannen tot het bouwen van
een tunnel onder het IJ als verbinding van
het centrum der hoofdstad met Amsterdam
Noord.
Het boren geschiedt met handkracht met
behulp van holle koperen buizen, die steeds
verder den grond ingedreven worden en
die het mogelijk maken van afstand tot af
stand grondmonsters naar boven te halen.
Naar wij vernemen heeft men met deze bo
ringen thans reeds een diepte bereikt van
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
NIET VERSCHIJNEN.
Morgen (Zaterdag), feestdag
van Leidens Ontzet, zal „De
Leidsche Courant" NIET
verschijnen-
DE DIRECTIE
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Compromis tusschen Kamer en Senaat
in Frankrijk over het monetaire wetsont
werp. (2de blad).
Voorloopige vlootovereenkomst tusschen
Engeland en Rusland. (2de blad).
Nieuwe onderhandelingen in Palestina.
(2de blad).
Nog een vliegtuig op de route Ports
mouthJohannesburg verongelukt. (Lucht
•vaart, 2de blad).
Ned.-Indische sportvlieger in Australië
vermist. (Luchtv. 2de blad).
BINNENLAND.
Schrijven van de Regeering aan de bur
gemeesters inzake hun optreden wat be
treft prijsstijgingen. (1ste blad).
Een verlaging van den zuivelsteun. (1ste
blad).
De prijszetting van diverse artikelen in
verband met den nieuwen monetairen
toestand. (2de blad).
Gisteravond is op den onbewaakten
overweg te Berkum een vrachtauto met
gascylinders door een trein gegrepen. De
chauffeur werd gedood, stoker en machi
nist liepen brandwonden op. Auto en lo
comotief geraakten in brand. (4de blad).
Bij een huiselijken twist te Didam heeft
een zoon zijn vader met een mes gestoken.
(4de bl*d).
Ernstig verkeersongeluk te Hattemcr-
broek. (4de blad).
OMGEVING.
Doodelijke ongelukken te Sassenheim
en te Wassenaar. (2de blad).
40 meter, waarbij men nog altijd niet op
zand is gestuit, doch nog steeds klei naar
boven haalt. De boringen zullen nog de ge-
heele week worden voortgezet en vermoe
delijk worden beëindigd wanneer het vast
staat, dat men op een zoodanige diepte, die
reeds niet meer geschikt is voor den bouw
van een tunnel, nog steeds geen zand heeft
bereikt.
De extra-uitkeering te Amsterdam.
Nu de regeering aan het gemeentebestuur
heeft doen weten, dat de extra-uitkeering
van 2.50, welke ten laste van het rijk is
verstrekt aan alle ondersteunde werkloo
zen, voor de armlastigen niet voor rekening
van het rijk kan worden genomen, hebben
B. en W. van Amsterdam besloten zij
zyn er niet erg vlug mee geweest! de
volgende week aan de van gemeentewege
ondersteunde armlastigen een gift ten laste
van de gemeentekas uit te keeren.
De uitkeering aan gezinnen zal bedragen
bij een ondersteuning van: 4 en minder
i ƒ1; boven 4 t/m 7 1.50; boven 7 t/m
10 2; boven 10 2.50; terwijl de uitkee
ring aan alleenstaanden maximaal 1.50 zal
zijn.
Nog één schip te Amsterdam opgelegd.
I Het aantal opgelegde schepen te Amster
dam, dat den laatsten tijd gestadig is af
genomen, is thans reeds tot één verminderd.
Dit laatste schip is het Nederlandsche s.s.
„Enggano", metende 5406 bruto register ton
en toebehoorende aan de Stoomvaartmaat-
schappij „Nederland" te Amste^--^.