Een verschil van 60 Dekalumen!
Huiselijk DRAMA met goeden afloop 1
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1936
Ltli
.HE COURANT
DERDE BLAD PAG. 9
STADSNIEUWS
NIEUWBOUW V. D.
/room en Dreesmann opent morgen haar
poorten voor het publiek: de nieuwbouw is
een feit geworden.
Eigenlijk is het geen opening, want het
bedrijf is gedurende de twee-jarige ver
bouwing geen oogenblik gestagneerd ge
weest. Dat op zichzelf beteekent voor 'n zoo
groote zaak, waar 350 menschen werk vin
den, al heel wat.
Nu echter de nieuwbouw van het omge
bouwd bedrijf als geëindigd mag beschouwd
worden, mag van een opening van het
nieuwe kolossale pand ongetwijfeld wel ge
sproken worden.
Deze nieuwbouw is imponeerend, èn om
den groei van het bedrijf èn om den bouw
zelf.
Wat dit laatste betreft heeft het nieuwe
pand van V. en D. door de bekwame lei
ding van de architecten L. van der Laan
en ir. Jan A. van der Laan zich een zeer
bijzondere plaats in het stadscentrum ver
overd.
We mogen zeker wel zeggen, dat dit mo
derne complex het stadsbeeld volkomen
ibeheerscht zonder tot wansmaak te ver
vallen. Dat te voorkomen is sxeeds het stre
ven der architecten geweest en de wijze
waarop zij tot 'n dergelijk resultaat ge
komen zijn, verdient zeker alle lof.
In twee jaar tijd is deze nieuwbouw, de
omtoovering van 'n behoorlijk groot win
kelpand met daarnaast verscheidene oude
huisjes tot één groot complex, tot stand ge
komen.
In Juni 1934 toch werd begonnen met het
éloopen van de huizen naast het Waagge
bouw voor het eerste gedeelte van den
nieuwbouw. De eerste paal daarvoor werd
geslagen op 3 Juli 1934 en den 18en Juli
1935 was het eerste gedeelte gereed.
In September van het vorig jaar begon
het sloopwerk voor het tweede gedeelte,
de eerste paal daarvoor werd geslagen op
4 October en nog geen jaar later is ook dit
gedeelte gereed, zoodat morgenmiddag de
ingebruiknamev kan plaats hebben van een
monumentaal gebouw zooals in onze stad
niet te vinden is en groeide het bedrijf van
'n bescheiden winkelpand in 1903 allengs uit
tot wat het nu geworden is. De bebouwde
oppervlakte van den nieuwbouw is thans
1570 M2, de totale vioer-oppervlakte be
draagt 6600 M2. Wil men nog eenige af
metingen? De gevelbreedte bedraagt 48
Meter, de hoogte van het gebouw tot in den
torentop 30 Meter, terwijl de diepte van
Aalmarkt tot Breestraat 80 Meter bedraagt.
De steeds meer ruimte vragende handel
en verkoop, de steeds grooter wordende
sorteeringen hebben tot het bereiken van
dezen groot-bouw bijgedragen en nu is één
groot geheel verkregen, waardoor het be
drijf beter kan functioneeren.
Et zijn betrekkelijk geen nieuwe afdee-
lingen bijgekomen. Eigenlijk alleen de tea
room, welke echter niet zoozeer is bedoeld
als handelsobject, doch als service ten
diensite van het publiek, dat zulks op het
oogenblik verlangt.
Er is overigens naar getracht een gezel
lige sfeer te scheppen, welke men inderdaad
in zulk een massaal gebouw niet zou den
ken te vinden.
Wij zullen onze lezers (essen) niet ver
moeien met het geven van afdeelingsbe-
schrij vingen. Behalve dat niemand zich hier
door bevredigd zou worden, wil men toch
zelf een kijkje gaan nemen.
Onder het geheele gebouw bevindt zich
een sousterrain, waar de technische instal
laties zijn aangebracht, als: centrale ver
warming met oliestookinrichtkig, een kalk-
waterinstallatie tot opvoering van den wa-
terleidingdruk naar de bovenste verdie
ping ook bij e.v. brandgevaar ter voor
ziening van de eigen brandweer en een
ventilatie-inrichting, waarbij voor automa
tische luchtverversching met verwarmde
lucht wordt gezorgd. Hierbij wordt door
een op het dak van het gebouw staanden
•toren versche lucht opgezogen, welke be
neden gefilterd wordt en verwarmd naar
de diverse afdeelingen wordt gedirigeerd.
Verder bevindt zich' in het sousterrain
een afzonderlijke ruimte voor de accumu
latorenbatterij voor de eigen electrische
noodverlichting. Bij e.v. lichtstoring van de
electrische centrale kan deze installatie ge
durende drie uur in de lichtbehoefte voor
zien.
Aan de zijde van het Waaggebouw is de
ingang voor het personeel, dat daar de gar
derobe vindt en via het personeelstrappen-
huis naar de diverse afdeelingen kan komen.
Dat voor het personeel extra voorzieningen
moesten worden getroffen valt niet te ver
wonderen, als men weet, dat dit steeds om
streeks 350 personen bedraagt.
Ten slotte bevindt zich beneden de expe
ditie-ruimte, welke met een speciale lift
met alle verkoopruimten in verbinding
staat.
De verkoopruimten zijn gevestigd op par
terre, le, 2e en 3e en een gedeelte der vier
de verdieping.
De derde verdieping is geheel als meu-
belafdeeling ingericht. Daar sluit aan de
tearoom op den hoek der Maarsmanssteeg
en de keuken.
De vierde verdieping is eigenlijk meer
showroom dan verkoopafdeeling, zulks naar
gelang het seizoen een of andere expositie
vraagt. Hier is verder de kantoorafdeeling
aan de Aalmarkt-zijde gevestigd met ver
gaderkamer voor directie en personeel en
de directiekamer.
Het gebouw bevat verder een overdekt
dakterras, als pendant van de tearoom en
over den geheelen achterbouw een open
terras als zomerattractie. Het uitzicht over
stad en verre omgeving is hier wondeibaar
en vooral bij helder weer een lust voor het
oog.
Bij de constructie van het betongeraamte
van het massale pand door de Holl. Beton
Mij. is gebruik gemaakt van een beton-
pomp, waarbij de verwerkte specie door
een rioleering onder de straat door tot de
hoogste verdieping werd opgevoerd. Daar
door. werd het verkeer op de smalle Aal
markt nagenoeg niet gestagneerd
Bij' den bouw was bijna voortdurend 200
man personeel betrokken, zoodat velen de
laatste twee jaar hier prachtig werk heb
ben gevonden.
Gedurende de feestweek zal het gebouw
met speciale schijnwerpers worden verlicht,
doch er is op het balcon op de bovenste
verdieping tevens een speciale natriumver-
licbting aangebracht, terwijl zich in den
toren een zoeklicht bevindt, dat ronddraai
end over de stad zijn lichtbundels zal uit
werpen.
Al degenen op te noemen die iets tot
dezen bouw hebben bijgedragen zou on
doenlijk zijn. Wij vermeldden reeds, dat
architecten waren de heer en L. en ir. Jan
A. v. d. Laan. Met het dagelijksch toezicht
waren belast de heeren J. Reintjes en A.
van Holst.
Adviseur voor de technische installaties
was ir. N. Kloots uit Bilthoven adviseur
voor de betonconstructie ir. L. H. Huydts te
Den Haag.
Aannemers waren:
Bouw: N.V. Holiandsche Beton Mij., onder
leiding van Ir. van Hoolwerff. Uitvoerder
de heer Suter.
Bronzen pui: N.V. Kon. Fabriek F. W.
Braat, Delft.
Glas- en. SchilderwerkenH. W. F. van
'der~Steen,--Lèiden.~-j.—
Stucadoorwerken: Fa. Joh. dé Best, Lëi-
den.
Marmerwerken: Fa. G. Keuzenkamp, den
Haag.
Verwarmings- en ventilatie-installatie:
N.V. Winkelhorst Co., Den Haag.
Electrische installatie: N.V. IEMCO, Lei
den.
Liften: N.V. Huygen Wessel, Amers
foort en N.V. Starlift te Voorburg.
Betimmeringen: Gebr. van Remmen, Den
Haag en Firma H. Pander Zoon, Den
Haag.
Meubileering: N.V. Nederl. Meubelfabriek
„Wageningen" te Wageningen.
Beeldhouwwerk gevel: A. Termote, Voor
burg.
Stoffeerinig: N.V. Vroom Dreesmann,
Leiden.
Toen alle werklui geleidelijk aan gereed
kwamen bleef er natuurlijk nog heel wat
op te ruimen over en de bekende fa. Kukler
en Zonen zorgde ervoor, dat alles tenslotte
een net aanzien kreeg.
Zoo is het gebouw gereed om morgen de
tallooze belangstellenden te ontvangen.
Een officieele opening zal evenwel niet
plaats hebben. De directie, de heeren Kerck-
hioff, houdt van eenvoud, zoodat zij wars
zijn van alle uiterlijk vertoon. In 'n in
tieme bijeenkomst met personeel, architec
ten en aannemers zal de opening echter op
passende wijze plaats hebben Daarbij zal
aan de directie door het personeel een blij
vende herinnernig worden aangeboden.
Te 3 uur zal het gebouw voor het publiek
•ter bezichtiging worden opengesteld.
„Drama" is NIET te sterk uitgedrukt.
Wat is tragischer dan achteruitgaand
gezichtsvermogen?
Vlugge vingers reppen zich. Oogen
turen op fijne steken en warrelende
motieven. Bij onvoldoende licht. En
langzaam voltrekt zich het drama
van oogbederf...
Oogen verdragen geen constant licht-
tekort. Gaat ernstig na,of de midden
lichten van al Uw vertTekken wel
een lamp van ten minste 150 deka
lumen bevatten. Laat j___—
Uw installateur zonder EsGJOmII
eenige verplichting gra
tis een lichtmeting bij
Zorgt evenzeer voor een goede
bijverlichting op de plaatsen, waar
U handwerkt of leest! Goed licht is
goedkoop. Voor 1 cent geeft een
Philips' „Bi-Arlita"-lamp van 150 de
kalumen een heelen avond helder
licht, - berekend naar de meest-ge-
bruikelijke stroomtarieven.
Vf Niemand verzuime ons gratis werkje
„Van het Wondere Zien" aan te
vragen. Het voorkomt veel verdriet,
en wijst U den weg naar gezelligheid
en gezondheid!
PHILIPS'
„BI-ARUTA"
ilTMHillIlilHiHWtiillU'll'DII
GEMENGDE BERICHTEN
BOTSING MET DOODELIJKEN AFLOOP.
Gistermiddag te ruim vijf uur is in de
Sarphatistraat te Amsterdam een ernstig
ongeluk gebeurd. Een auto kwam uit de
richting van de Muiderpoort en wilde de
Mauritskade oprijden. Op dat oogenblik na
derde van de zijde van het Weesperplein
een motorrijder, die, doordat hij de ma
noeuvre van de auto niet zag, met den wa
gen in botsing kwam. Een 15-jarige jongen,
die op de duo zat, werd op den grond ge
slingerd en door de auto overreden. Met
een schedelbasisfractuur werd hij naar het
Binnengasthuis gebracht. Voor hij hier
aankwam, bleek hij echter reeds te zijn
overleden.
AUTOMOBILIST, DIE DEN WEG OPLIEP,
DOODGEREDEN.
Gisternacht heeft te Helvoirt een aanrij
ding plaats gevonden, die aan een autobe
stuurder het leven heeft gekost. De 65-jari
ge heer Nieman uit Nbordscharwoude stond
daar met zijn wagen op den weg. Toen hij
van achter de auto te voorschijn kwam
werd hij gegrepen door een juist passee-
renden luxe-wagen.
Hevig bloedend werd het slachtoffer op
genomen en eenige oogenblikken later was
de heer Nieman reeds overleden. Het lijk
is later overgebracht naar Den Bosch.
MEISJE, DAT DEN WEG OVERSTAK,
DOODGEREDEN.
Dinsdagavond is te Oostwold, (gem.
Leek), het 7-jarige dochtertje van den heer
Hovinga, dat plotseling den rijweg over
stak, aangereden door een auto uit Gronin
gen. Het kind werd met inwendige kneu
zingen naar het ziekenhuis te Groningen
vervoerd. Voor enkele jaren is op dezelfde
plaats een kind van dezelfde familie aan
gereden en gedood.
TWEE KINDEREN DOOR AUTO
AANGEREDEN.
Op den rijksweg tusschen Nispen en
Roosendaal zijn gisteravond twee kinderen,
het elfjarig zoontje en het driejarig doch-
tertje van den landbouwer A. Bakx, die
met een autoped plotseling den weg over
staken, aangereden door een uit de rich
ting van de Belgische grens komende auto,
bestuurd door den heer S. uit Haarlem. De
kinderen werden vrij ernstig gewond.
ECHTELIJKE TWIST MET GEVOLGEN.
Auto tegen boom en handtaschje gestolen.
Een Engelsch echtpaar, dat sedert ge-
ruimen tijd te 's-Gravenhage woonachtig
is (de man is in den handel), had Maandag
avond gekibbeld. De vrouw had toen het
huis verlaten met een handtaschje, waarin
zij eenig geld en een aantal vrij kostbare
sieraden had opgeborgen.
Hoewel zij sterk onder drankinvloed ver
keerde, deinsde zij er niet voor terug in
haar auto te stappen en zelf achter het
stuur plaats te nemen.
Na geruimen tijd rondgereden te hebben,
stopte zij omstreeks half twaalf op den
Leidschestraatweg.
De motor weigerde en zij verzocht twee
heeren haar even te, helpen. Nadat de mo
tor op gang was gebracht, stapte dit ga
lante tweetal in. Zij zouden de bestuurster
even den weg wijzen.
Enkele oogenblikken later reed de dame
tegen een boom op. Een van de heeren
(beiden staan in een slecht blaadje bij de
politie) kreeg een vrij ernstige hoofdwond
en werd door den geneeskundigen dienst
naar het ziekenhuis Zuidwal vervoerd.
De tweede werd minder ernstig verwond
en kwam er af met een lichte blessure aan
de rechter knie. De politie arresteerde hem
onder verdenking van de bewuste handtasch
gestolen te hebben.
De bestuurster kreeg een wondje aan de
neus en werd ter ontnuchtering in bewa
ring gesteld.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Door nog niet opgehelderde oorzaak is
brand uitgebroken in de boerderij van den
landbouwer Van Os te KerkdrieL De brand
weer kon niet verhinderen, dat het perceel
geheel in vlammen opging. Ook de inboe
del en de landbouwinventaris gingen in
de vuurzee verlaren. Verzekering dekt de
schade.
STEEKPARTIJ TE ROTTERDAM.
Gisteravond heeft in een pand op den
Croos wij ksch en weg te Rotterdam een
steekpartij plaats gehad, welke wonder bo
ven wonder nog al gunstig is afgeloopen.
De bewoner, de 56-jarige C. L., kreeg
ruzie liep zoo hoog, dat de man een zak-
ruzie liep zoo hoog, da tde man een zak
mes greep en de vrouw ermee bedreigde.
Op het gillen van de vrouw snelde de 33-
jarige havenarbeider H. J. W., een buur
man, toe en ontzette de vrouw. De echtge
noot ontstak hierdoor echter zoo in woede,
dat hij zoowel de vrouw als den man met
het zakmes aan de hand verwondde. De
buurman en de vrouw zijn gezamenlijk
naar het ziekenhuis aan den Bergweg ge
gaan, waar zij behandeld zijn. De politie
heeft L. opgesloten en het zakmes in be
slag genomen.
VAN DE CEL NAAR HET ZIEKENHUIS.
Arrestant slikte een vork in.
Dinsdagmiddag had in het arrestantenlo
kaal der gemeentepolitie te Venlo een
eigenaardig incident plaats. De 36-jarige
zwerver H., afkomstig uit Rotterdam, die
Maandagavond onder verdenking van dief
stal van een rijwiel in het arrestantenlokaal
was opgesloten, slikte gistermiddag, toen
hem het eten werd gebracht, zijn vork in.
Te voren had hij den steel van de vork
afgebroken en het andere gedeelte, waar
aan de tanden zitten, door zijn slokdarm
naar binnen laten verdwijnen. Al spoedig
kreeg de man het erg benauwd en belde
om hulp. Hij vertelde wat hij gedaan had,
waarna een dokter werd ontboden. Op
diens advies werd H. naar het R.K. zieken
huis overgebracht, waar men na opname
van een röntgenfoto kon vaststellen, dat
de vork zich werkelijk in den slokdarm van
den man bevond. Langs operatieven weg
zal men trachten het voorwerp te verwij
deren.
Bij ondervraging door den inspecteur
van politie gaf H. als motief voor zijn daad
op, dat hij overspannen was. Hij was pas
kortgeleden uit een gevangenis in Duitsch-
land ontslagen. Gelijktijdig bekende hij
zich aan den fietsendiefstal te hebben schul
dig gemaakt. Hij had het rijwiel te Eind
hoven ontvreemd. „Msb."
MET EEN AUTO ERVAN DOOR.
Door aanrijding in handen der politie
gevallen.
De Bussumsche politie arresteerde een
19-jarigen monteur uit Amsterdam die de
zer dagen een auto wegnam die voor een
hotel te Bussum geparkeerd stond.
Later werd de wagen in de Koningslaan
aldaar teruggevonden.
Het jongmensch bleek met de auto naar
Hilversum te zijn gegaan, waar hij op den
Betonweg een aanrijding veroorzaakte.
De aangeredene eischte schadevergoeding
waarop de auto-dief zich legitimeerde met
de zich in den wagen bevindende papieren
en verzocht 's avonds bij hem thuis de
schade te komen regelen.
De aangeredene, een ingezetene van Hil
versum, vervoegde zich aan het opgegeven
adres doch vanzelfsprekend zonder succes.
Toevalligerwijze meldde zich bij de po
litie een voorbijganger, die de aanrijding
gezien had. Deze kon een nauwkeurig
signalement van den monteur opgeven met
het gevolg, dat de politie tot zijn arrestatie
kon overgaan.
De man ontkende de bedoeling gehad te
hebben de auto te stelen, doch haar slechts
gebruikt te hebben voor. het doen van ee>-
uitstapje.