De opmarsch van generaal Franco
Azana zoekt bescherming in Argentijnsche ambassade.
Gezonde, ravottende
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
CULTUUR.
xr.
TWEE BOEKEN
VAN JOURNALISTEN.
Het klinkt misschien oneerbiedig de lite
ratuur met een veranderlijk kameleon te
vergelijken, wétar is in elk geval, dat de
literatuur van ieder tijdvak belangrijke in
vloed van haar omgeving ondergaat en
zich aangepast bij de beslissende omstan
digheden, die den mensch van dat tijdvak
gemaakt hebben. De literatuur van de
Middeleeuwen was ridderlijk of mystiek;
die van de renaissance-tijd had iets zeer
menschelijks en tegelijkertijd iets heldhaf
tigs. De onnatuurlijke pruikentijd gaf ook
aan de letteren van die dagen iets gewron
gens en onechts; de poëzie was gepolijst,
maar gezwollen, het ronde, eerlijke woord
niet in tel.
Het ligt niet in mijn bedoeling hier na
te gaan, welke invloeden het karakter van
de hedendaagsche letterkunde bepalen. Die
invloeden zijn te veelvoudig en te gecom
pliceerd, te onoverzichtelijk ook, om daar
nu al een oordeel over te kunnen geven.
Toch zal niemand bestrijden, dat de litera
tuur van vandaag sterken invloed ont-
vaiigt van de journalistiek. Men moet hier
niet te veel conclusies trekken. Voor de
journalisten is het ongetwijfeld een eer;
voor de literatuur beteekent het heusch
niet zonder meer een verlies.
Het feit zal men bezwaarlijk kunnen
loochenen. De journalistiek, die zich voor
de noodzaak geplaatst ziet, dag-in dag-uit
weer verslag uit te brengen over duizend
feiten en stroomingen, riep een heel apar
te stijl in 't leven, zeer nuchter, zeer za
kelijk, volkomen ingesteld op objectieve
reportage. Wie kranten leest, zal aan den
invloed van die stijl bezwaarlijk ontsnap
pen, maar bovendien: een groot aantal on
zer hedendaagsche schrijvers zijn begon
nen als journalist; velen zegden de jour
nalistieke loopbaan nimmer vaarwel.
Als een direct bewijs, hoe zeer het koor
der journalisten in onze dagen meespreekt
in de literatuur, moge het feit gelden, dat
de twee eerste boeken, door het Thijm-
fonds, na den reeds besproken almanak in
't licht gegeven, van journalisten afkom
stig zijn. Ik zeg dat allerminst om deze
schrifturen van meet af aan in een beden
kelijk daglicht te stellen, integendeel min
stens een van die boeken toont helder aan,
op welk een vruchtbare wijze de journalis
tiek kan inwerken op de literatuur.
Bedoeld is het boek, dat J. H. Boas, de
Londensche correspondent van de „Maas
bode" liet verschijnen onder den titel „De
Brit". Een titel, die het boek terstond tee
kent. Het wil ons den Engelschman leeren
kennen, het wil vooral laten zien, hoe juist
dingen, die men vaak „gek" vindt van de
Engelschen, toch allerminst aanleiding mo
gen zijn om het Engelsche volk te veroor-
deelen of als minderwaardig te beschou
wen. In den titel „De Brit", zoo kort-af, zoo
sportief, zoo zonder eenige omhaal, voe
len we al terstond iets van het zakelijke
karakter van den Engelschman aan.
Dit boek is echt 'n boek van een journa
list, maar in den allerbesten zin van dat
woord. Hier vindt men werkelijk wat men
reportage noemt, maar dan van zeer voor
naam gehalte. Boas kent Engeland en de
Engelschen sinds jaren: rustig, met veel
geest en daarbij met fijne hoffelijkheid
heeft hij zijn gastheeren opgenomen. En
met groote objectiviteit liet hij ons zien,
dat heel veel, wat men in den Engelsch
man zoo dikwijls „gek" vindt, in het kader
van het Engelsche karakter volkomen thuis
hoort.
Ik zal dit boek als mislukt beschouwen,
zegt hij, wanneer er ook maar een lezer
is, die na de lectuur volbracht te hebben,"
zegt: „Gekke menschen toch, die Engel
schen."
Maar ik zal het ook als mislukt beschou
wen, wanneer er een lezer is, die zegt:
„Prachtvolk toch, die Engelschen; wat kun
nen wij van hen veel overnemen".Want,
zoo besluit hü, zoo ik poog te verklaren,
waarom (de Engelschman) op sommige
punten anders is dan wij, en in die verkla
ring meestal een rechtvaardiging zie, zij
rechtvaardigt tegelijkertijd het feit, dat wij
anders zijn dan hij. Maar er is een ding,
dat wij van het Engelsche volk mogen
leeren: even Nederlandsch te zijn als de
Engelschen Engelsch.
Het is heelemaal niet als een veroor
deeling bedoeld, wanneer ik van dit boek
zeg, dat de Britsche invloed op het boek
zelve duidelijk merkbaar is. Dat komt bij
voorbeeld zeer sterk uit in de vaardige
wijze, waarop Boas de paradox hanteert,
een literair procédé, dat meerdere groote
Engelsche auteurs van den laatsten tijd
met voorliefde aanwenden. Het overdreven
gebruik er van weet Boas te vermijden;
daardoor vermoeit het nergens, maar het
geeft aan zijn boek iets flitsends, iets als
pareeren met het floret, waardoor het be
duidend aan spanning wint.
Het is verder niet doenbaar, hier de 17
hoofdstukken van het boek te ontleden, dat
is trouwens ook niet aardig; men moet het
boek zelf lezen. Ik wil alleen maar verklap
pen, dat men er over tal van Engelsche
begrippen en zegswijzen wordt ingelicht,
die voor den buitenlander zoo vaak een
raadsel vormen. Ik denk nu maar een
oogenblik aan „fairness", „gentleman", „I
am afraid", „issue". Zeer belangwekkend
zijn de beschouwingen van Boas over het
standpunt van den Engelschman ten op
zichte van den godsdienst, over de Engel
sche humor, ijver en intellectualiteit. Dit
zijn maar enkele punten, terloops aange
raakt; wie het boek heelemaal doorleest,
zal prettig geboeid worden, maar neemt te
vens (hoe bescheiden Boas het ook voor
stelt) een heele vracht practische wijsheid
voor het leven mee.
Het tweede boek, waarvoor uw aandacht
gevraagd wordt is mede van een journalis-
i afkomstig; men kan echter niet
DE OPMARSCH VAN FRANCO'S
TROEPEN NAAR TOLEDO.
Per radio is officieel medegedeeld, dat de
troepen van Franco him opmarsch naar
Toledo vortzetten en nog slechts vijf kilo
meter van de stad verwijderd zouden zijn.
Aan het front van Guipuzcoa werden ver
schillende gevechten geleverd, voornamelijk
in de omgeving van Eibar en Mondragon,
dat gisteren in den vooravond in handen
der opstandelingen is gevallen.
UIT DEN STRIJD OM HET ALCAZAR.
Per radio heeft men te Teneriffe het be
richt ontvangen, dat een groot aantal be
legerden uit het Alcazar te Toledo van een
hevig noodweer heeft gebruik gemaakt om
het Alcazar te verlaten, zich in de stad van
groote voorraden levensmiddelen meester
te maken en daarna het Alcazar weer te
bereiken, zonder door den vijand gemoeid
te zijn.
Radio-Tetoean heeft gisteravond mede
gedeeld, dat de verdedigers van het Al
cazar een krachtigen uitval hebben ge
daan, waarbij de belegeraars werden te
ruggedreven en een hoeveelheid materiaal
werd buitgemaakt. De colonne onder bevel
van Yague is 8 K.M. in de richting van To
ledo opgerukt, nadat den regeeringstroe-
pen uit Madrid een nederlaag was toege
bracht.
In zijn uitzending van gistermiddag half-
twee deelde de nationalistische zender te
Sevilla o.a. het volgende mede:
„Zich bewust van den ernst van het
oogenblik hebben de cadetten, die het Al
cazar te Toledo bezet houden, besloten, de
vrouwen en kinderen weg te zenden. De
regeeringsaanhangers hebben uit dezen
maatregel begrepen, dat de cadetten vast
besloten zijn zich tot den dood te verde
digen en hun toevlucht te nemen tot uiter
ste middelen."
VERBINDING TUSSCHEN MADRID EN
TOLEDO VERBROKEN.
In de uitzending van gistermiddag heeft
radio-Sevilla verder medegedeeld, dat de
rechtsche troepen de verbindingswegen
hebben afgesneden, waardoor de aanvoer
van troepen uit Madrid om mede te hel
pen aan de verdediging van Toledo onmo
gelijk is gemaakt. Verder heeft het radio
station o.a. nog medegedeeld, dat de troe
pen die het Alcazar belegeren, vermin
derd zijn, zoodat de vrijgekomen troepen
aan de verdediging der stad kunnen deel
nemen.
zeggen, dat hier de journalistiek een on
verdeeld gunstige invloed heeft uitge
oefend. Frans van Oldenburg Ermke heeft
in „De laatste herberg" een reeks herinne
ringen aan Modeste Petrowitsch Mous-
sorgsky verzameld, meest korte, vluchtige
schetsen, gemonteerd als fragmenten van
een film. Hij heeft zijn boek „Etudes sym-
phoniques" genoemd en zoekt een abrupt,
geladen rythme, iets van het paardenge
trappel der Russische steppe. Wat hij be
reikte lijkt mij vooral een rythme van de
gedachte; om de gang van het boek te ont
dekken moet men zich juist denkend con-
centreeren. Maar dit boek, dat trachten wil
een musicus en zijn muziek te doen leven,
is niet genoegzaam muzikaal. Men kan niet
zeggen, dat het onverzorgd is, het bevat
zelfs wel enkele overtuigende momenten,
maar het mist toch te veel de „plastiek"
van het woord, het vindt maar zelden de
fijne, evocatieve verwoording, die plotse
ling en onweerstaanbaar laat „zien". Ik
geloof, dat hier de schrijver door den jour
nalist bedorven is: wat Van Oldenburg
Ermke beoogde eischt rijper bezinning en
angstvalliger luisteren, dan de journalist
uit den aard der zaak kan bieden. Daar
door werd dit boek wat te mager, te arme
lijk, men krijgt den indruk, dat de schrij
ver zich te goedkoop er van heeft afge
maakt.
Wanneer we deze beschouwing over den
stijl een oogenblik aan den kant zetten,
dan is er van dit boek toch ook wel goeds
te zeggen: het heeft niet alle waarde in
geboet. De schrijver heeft het niet als een
vie romancée bedoeld, ook niet als een
„leven van Moussorgsky"; wat hij lezend
en. luisterend aan herinneringen verza
melde, vlocht hij te samen tot een boeiend
geheel. Hij leert ons Moussorgsky kennen,
het groote kind, met in zijn ziel de zware
weemoed van het Russische land en waar
toch'telkens de feestelijke tooi doorheen-
breekt van de oude Russische steden, klok
gelui en schereming van gouden gewa
den. Men vindt hier werkelijk iets van
Moussorgsky, die in zichzelven de Russi
sche ziel hervonden heeft en die ze heeft
uitgezongen in zijn onsterfelijke muzek.
Daarom kan dit boek ons werkelijk iets lee
ren. Het doet iets vermoeden van wat
„muziek" in een menschenleven zijn kan,
maar het wijst tevens terug naar een le
venswaarde, die we nimmer vergeten mo
gen en die een der grondslagen van het
Christendom is: dat we allen als kinderen
moeten worden en dat slechts voor de klei
nen het hemelrijk openstaat.
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
Zoeterwoude, 23 Sept. 1936.
1) J. H. Boas. De Brit. Frans van Ol
denburg Ermke. De laatste herberg. Her
inneringen aan Modeste Petrowitsch
Moussorgsky. Uitgaven van het Thijmfonds,
Rotterdam.
OM DE STAD OVIEDO.
Het Spaansche ministerie van oorlog
deelt mede, dat de regeringsgetrouwe troe
pen, die Oviedo belegeren, bevinden zich
op een afstand van twee kilometer voor de
stad. Op het front in Aragon is het ge
vecht in de buurt van Sietabo gisteravond
geëindigd met een overwinning der regee-
ringstroepen. De opstandelingen verloren
20 dooden en veel oorlogsmateriaal.
BOMBARDEMENT VAN BILBAO.
De speciale correspondent van Havas
meldt: Het Noorder-station te Bilbao staat
in brand tengevolge van een hevig bom
bardement door regeeringsvliegtuigen. Men
weet nog niet hoeveel gebouwen verwoest
werden, doch het is zeker, dat noch Irun,
noch San Sebastian ooit zoo hevig gebom
bardeerd werden. Het Bombardement heeft
sterken indruk gemaakt en een deel der
bevolking eischt openlijk den dood van
zekere gijzelaars. Men vraagt zich af, in
hoeverre de Baskischi nationalistische
autoriteiten in staat zullen zijn de orde te
handhaven en of de extremistische elemen
ten niet tot represaillemaatregelen zullen
overgaan. Er werden reddingsploegen ge
vormd, die de puinhoopen van verschillen
de huizen doorzoeken, waaronder personen
Bedolven zouden kunnen zijn. Alle brand
spuiten zijn in actie oir. het vuur te be
dwingen.
ZUSTER VAN GENERAAL QUEIPA DE
LLANO GEARRESTEERD.
Leden der Volksfront-militie hebben in
een huis te Madrid de zuster van gene
raal Queipo de Llano, den opstandelingen
leider, gearresteerd. Bij haar arrestatie
verzocht zij de leden der militie, haar te
dooden, zonder haar te doen lijden. De ar
restante werd naar de vrouwen-gevange
nis overgebracht.
BRITSCH SCHIP MOET
WAARSCHUWINGSSCHOTEN LOSSEN.
Een van de schepen van het Britsche
flottille mijnenvegers, dat in de haven van
Gibraltar ligt, moest een waarschuwings
schot lossen op den torpedopager van de
Spaansohe regeeringsvloot „Almirante
Ferrendie", aangezien het schip zich on
der het vuur van opstandige oorlogsbo
dems binnen de drie-mijl-zone terugtrok.
ITALIANEN AAN HET SPAANSCHE
REGEERIN GS FRONT
Met de Catalaansche strijdkrachten, die
te Madrid zijn aangekomeii, om het front
bij de hoofdstad te versterken, bevindt zich
ook een „Centurio" anti-fascistische Italia
nen. De afdeeling draagt den naam „Gas-
tone Sozzi". Deze afdeeling heeft ook reeds
aan andere fronten gestreden en leed reeds
aanzienlijke verliezen.
ARGENTIJNSCHE AMBASSADE.
Azana en andere hooge Spaansche auto
riteiten hebben, zooals te Buenos-Aires
medegedeeld wordt, bescherming en on
derdak gevraagd in de Argentijnsche am
bassade te Madrid.
Dit bericht wordt officieel door het Ar
gentijnsche ministerie van buitenlandsche
zaken te Buenos-Aires bevestigd.
KONING ALFONSO NAAR GIBRALTAR?
Naar vernomen wordt, zou ex-koning
Alfonso gisteravond met het mailschip
„Rex" uit Italië te Gibraltar aankomen.
BUITENLAND
VOLKENBOND.
REDE VAN DEN SPAANSCELEN
GEDELEGEERDE.
„Non-interventie is interventie ten nadeelc
der regeering".
In de Volkenbondsvergadering heeft de
Spaansche minister van buitenlandsche za
ken, del Vayo, gister een rede gehouden,
.waarin hij onder meer zeide:
„De zaak, die verdedigd wordt door de
Spaansche regeering en het Spaansche
volk, is de zaak van den vrede. De bur
geroorlog is ons opgedrongen. De ervaring
van thans leert, dat de toekomstige oorlog,
hoewel die een strijd tusschen twee staten
kan zijn, inderdaad een conflict tusschen
twee ideologieën zal zijn. In de zestiende
eeuw groepeerde Europa zich om twee
godsdienstige idealen, Katholicisme en Pro
testantisme. Men zou zeggen, dat de we
reld zich thans verdeelt volgens twee poli
tieke idealen: de democratie en het regime
der onderdrukking. De met bloed door
drenkte velden van Spanje zijn in werke
lijkheid reeds de slagvelden van een we
reldoorlog. Eenmaal begonnen is deze aan
gelegenheid onmiddellijk veranderd in een
internationale kwestie.
„Ik breng hulde aan de nobele gedachte,
die het initiatief van non-interventie inspi
reerde, zeide del Vayo, maar ik moet ook
met groote .bitterheid constateeren, welke
rampzalige gevolgen zoowel voor mijn land
als voor de toekomst der internationale sa
menwerking daaruit zijn voortgevloeid. In
juridisch opzicht beteekent de non-inter
ventie, zooals zij is toegepast in het geval
kinderen zijn gekopten jioeve's
roggebrood het is niet alleen
smakelijk, maaft het bevordert ook
hun groei en verhoogt hun
weerstandsvermogen
VRAAGT UW BAKKER.'
gebr. ten hoeve
DEN HAAG ROTTERDAM
TEL.333298 TEL.53949
van Spanje, een wijziging van de traditio-
neele regels van het internationale recht,
daar zij de regeering de middelen om op
te treden ontzegt. Maar kan men een der
gelijk accoord nog „non-interventie" noe
men? De non-interventie zou moeten inhou
den, dat men den binnenlandschen toe
stand van een land volkomen ignoreert en
de gesloten handelsovereenkomsten blijft
nakomen. Maar het feit, dat de normale
handelsbetrekkingen eensklaps worden ver
broken, dat de uitvoer van oorlogsmateriaal
voor de regeering plotseling wordt stop
gezet, dat vroeger gesloten contracten wor
den geannuleerd, bewijst eens te meer, dat
deze politiek van non-interventie slechts
ten nadeele der regeering en ten voordeele
van de rebellen strekt".
Del Vayo deelde voorts mede, dat hij
nota's ter beschikking van Avenol heeft ge
steld, die hij heeft doen toekomen aan de
onderteekenaars van het non-interventie-
accoord en waarin gezegd wordt, dat de po
litiek van non-interventie een aanslag op
de rechten der regeering is.
Spanje neemt zich voor, belang te blij
ven stéllen in het gemeenschappelijk werk
te Genève. Het schijnt niet meer dan recht
vaardig, dat de plichten die het altijd heeft
nagekomen, ook voor anderen gelden. Wij
weten, dat wij onze eigen problemen zelf
moeten oplossen. De Spaansche regeering,
gesteund door de overgroote meerderheid
van het volk, is zeker van de overwinning.
De beslissing zou reeds gevallen zijn, in
dien het volk zich niet tegenover een an
deren veel grooteren aanval geplaatst zag.
lederen dag wordt bewezen, dat een enor
me hoeveelheid oorlogsmateriaal uit het
buitenland in actie wordt gebracht, waar
over de rebellen tevoren niet beschikten.
Iedere Spanjaard, die door dit materiaal
valt, is een bewijs van de groote misdaad,
die tegen het Spaansche volk wordt ge-
Del Vayo besloot met te zeggen, dat de
democratische Spaansche regeering onder
deze omstandigheden niet slechts strijdt
voor binnenlandschen vrede en veiligheid,
maar ook voor de veiligheid der andere vol
ken en voor den wereldvrede.
De vergadering werd vervolgens tot he
denochtend verdaagd.
DUITSCHLAND.
VERBOD VAN VERGADERING TE
DANZIG OPGEHEVEN.
De politiepresident van Danzig heeft me
degedeeld, dat met ingang van heden 26
September, het verbod van vergadering, dat
20 Juni jJ. was uitgevaardigd, is opgehe
ven.
FRANKRIJK.
MADAME JOLLIOT-CURIE
AFGETREDEN
De onder-staatssecretaris voor weten
schappelijke onderzoekingen, mevrouw Ire
ne Jolliot-Curie, is afgetreden. Zij wordt
opgevolgd door professor Perrin. Deze werd
geboren in 1870 en behaalde in 1926 den
Nobelprijs. Hij is een specialist in de atoom-
wetenschap en heeft o.a. samengewerkt met
Curie bij diens onderzoekingen naar het
radium.
OOSTENRIJK.
DADERS VAN DE AANSLAGEN OP DE
SPOORWEGEN GEARRESTEERD.
De politie te Weenen heeft vier jongelie
den gearresteerd, die verdacht worden de
bomaanslagen op het Westerstation in Wee
nen en op den lijn Weenen-Semmering te
hebben gepleegd. De arrestanten hebben
geen politiek verleden en ontkennen alle
schuld. De politie meent evenwel voldoen
de aanwijzing te hebben tegen hen.
diging beter te beschermen tegen spion-
nage en communistische actie. Tegen het
ontwerjv stemden vooral de socialisten en
de agrariërs.
De regeering Ki vim aki zal thans aftreden.
CHINA.
DE SPANNING VERMINDERD.
De toestand te Sjanghai weer normaal.
De toestand te Sjanghai is weer meer
normaal. Aan boord van den kruiser „Izu-
mo" is het stoffelijk overschot van het
slachtoffer van het incident over boord ge
zet met de gebruikelijke eerbewijzen. Al
leen werden geen saluutschoten gelost, ten
einde de bevolking niet te verontrusten.
In het door de Japanners bezette gebied
van Sjanghai zijn de militaire posten ver
minderd tot de meest gewichtige punten.
Ook het aantal patrouilles is verminderd,
evenals het in dienst stellen van de reser
visten -in den buitendienst.
Evenwel heeft de doeltreffendheid van
de militaire bewaking hierdoor niet gele
den. De burgemeester van de stad heeft
maatregelen genomen om de vreemdelin
gen, welke op Chineesch gebied wonen te
beschermen.
In opdracht van zijn regeering heeft de
Japansche consul-generaal in China een
protestnota overhandigd, waarin de aan
dacht van de Chineesche regeering geves
tigd wordt op de incidenten van Hankou
en Sjanghai, waarbij een Japansch politie
man een een Japansch matroos werden ge
dood. In de nota wordt van Nanking de ga
rantie geëischt, dat een herhaling van der
gelijke gebeurtenissen wordt voorkomen.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
BEKEND ALPINIST IN MIDDEN-AZIE
OMGEKOMEN.
Volgens een bericht uit Alma Ata, de
hoofdstad van Kazakstan, is de bekende
Zwitsersche Alpinist Saladin bij de be
klimming van den bergKatengri om het
leven gekomen. Zeven andere Alpinis
ten werden met bevroren ledematen terug
gevonden.
BINNENLAND
FINLAND.
REGEERING LIJDT DE NEDERLAAG.
De regeejing Kivimaki heeft gisteren in
den Finschen Rijksdag een nederlaag gele
den met 94 tegen 93 stemmen. De regee
ring had een wetsontwerp ingediend tot
verscherping van de straffen op land- en
hoogverraad. Zij oordeelde deze wet nood
zakelijk, teneinde de Finsche landsverde
TENTOONSTELLINGSPLANNEN TE
AMSTERDAM IN GEVAAR
Regeering kent geen subsidie toe
Nadat de commissie, welke de mogelijk
heden van het houden van een tentoon
stelling van groot formaat .te Amsterdam
in een der eerstvolgende jaren heeft on
derzocht, reeds voor eenigen tijd de me-
dedeeling van de regeering had ontvangen,
dat geen toestemming kon worden gegeven
voor een geldloterij en toen in aansluiting
daarop aan de regeering had gevraagd een
rijksbijdrage van voldoenden omvang te
mogen verkrijgen, werd thans van de
zijde der regeering aan de commissie be
richt, dat, daar de regeering meent geen
vrijheid te kunnen vinden om een volgend
kabinet te binden aan een belangrijke fi-
nancieele toezegging als die, welke door
de commissie was gevraagd, zij niet heeft
kunnen besluiten tot het verleenen van een
subsidie.
Door de commissie worden deze beslis
singen levendig betreurd.
Immers gelijk de ervaring, bij soortge
lijke tentoonstellingen in het buitenland
opgedaan, leert, is de financiering van een
dergelijke tentoonstelling niet mogelijk
zonder dat een zeker bedrag a fonds per-
du beschikbaar wordt gesteld. Gebruike
lijk daarvoor is het middel van een geld
loterij, waardoor het staatsbudget niet of
niet al te zeer behoeft te worden belast,
terwijl door de propagnda, die van een
dergelijke loterij gedurende eenige jaren
uitgaat, een tentoonstelling kan worden
tot een waarlijk nationale zaak.
Onder deze omstandigheden moet,
naar wij vernemen, ernstig rekening
worden gehouden mef de mogelijk
heid, dat de commissie haar pogingen
om tot verwezenlijking van de plan
nen tc komen, zal moeten staken.
HET STELSEL-SLOTEMAKER
DE BRUINE.
Het hoofdbestuur van Spellingvrede
behoudt zijn voorkeur voor de
spelling-1934
Onder voorzitterschap van mr. dr. E. W.
Catz heeft het hoofdbestuur van Spelling
vrede te Amsterdam vergaderd inzake de
plannen van minister Slotemaker de
Bruine, die in dezen kring veel tegenstand
ontmoetten. Gesproken werd over een on
afgerond stelsel, dat practisch onuitvoer
baar zal blijken en bovendien, door zijn
gemis aan duidelijkheid, tal van vragen
opwerpt. Men achtte voorts „kool" en
„geit" al te zeer gespaard.
In het belang van het onderwijs, zoo
meent het hoofdbestuur, behoort de me-
thode-Slotemaker niet verwezenlijkt te
worden. De eenvoudige regels van het
compromis-Marchant hebben, in elke be-
teekenis des woords, „school" gemaakt en
hun bruikbaarheid volkomen bewezen,
zonder de taal zelve te schaden.
Het bedrijfsleven neemt de schrijfwyze-
1934 evenzeer in toenemende mate op.
Op die gronden is het hoofdbestuur van
Spellingvrede hoezeer het uiteindelijke
rust en stabilisatie zou toejuichen van
oordeel, dat zijn voorkeur voor de spel
ling 1934 ongewijzigd dient te blijvoii.
