Nog tegenstand in het Alcazar, Viir Hb DfiySLESSEIl H. J. VISSER, PLflHTflBE 7, Tel. 2781 Aanvang der Lessen a.s. Zondag 4 n„ a.s. Donderdag 8 ii. n.m. Hoe het Moren-paleis vernield werd. ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1936 xNVHflOD 3HDSQ1T1 3d TWEEDE BLAD - PAG. 7 BELEGERDEN HANDHAVEN ZICH IN HET LAATSTE GEBOUW De speciale vertegenwoordiger van Ha- vas meldt: Voor de ontploffing van de mijn, gister ochtend, heeft de artillerie der regeerings- troepen des nachts de overblijfselen van het Alcazar gebombardeerd, die beschenen werden door het licht van groote schijn werpers. De mijngang liep van een naburig huis onder de kelders van het Alcazar door. Drie zijden van het Alcazar stort ten door de ontploffing in. Groote stukken steenen werden door de ontploffing in de straten der stad geslingerd. Het achterstuk van een auto, die door de opstandelingen op een binnenplaats der vesting bewaakt werd, werd op het dak van een brand weerkazerne geslingerd op 200 meter af stand van de vesting. De regeeringstroe- pen drongen na de ontploffing de ruïnes binnen, doch aarzelden een oogenblik, in de verwachting van een tweede ontplof- finfg Hiervan maakten de belegerden ge bruik om een tegenaanval te ondernemen met granaten en mortieren. De regeerings- troepen wisten zich echter in de ruïnes te handhaven. Een projectiel van een mor tier ontplofte vlak bij de plaats waar zich kolonel Barcelo, de regeeringsleider, be vond. Deze werd licht aan de beenen ge wond, evenals zijn ordonnans-officier. Vervolgens kregen de regeeringstroepen opdracht de ruines te verlaten. De artil lerie deed er nog steeds haar granaten op regenen. Verschillende huizen in de nabijheid van het Alcazar en de overblijfselen van het paleis vlogen na de ontploffing in brand. Ondanks den brand wisten de be legerden langs ondegrondsche wegen in het laatste gebouw binnen te komen, waar zij door de stoottroepen en volksfrontmi litie met granaten werden aangevallen. Tijdens dezen hevigen strijd verschenen tegen den middag een drietal driemotorige vliegtuigen der nationalisten boven de stad. Deze werden echter door regeerings- toestellen achtervolgd en op de vlucht ge jaagd, zonder in staat te zijn geweest bom men te laten vallen. Des middags nam het geweervuur wat in hevigheid af, waarvan de regeerings troepen gebruik maakten om hun stellin gen te verbeteren. Toen des avonds de strijd weer hervat werd en de regeerings troepen opnieuw een hevig offensief open den, kreeg men den indruk, dat zij hun positie aanzienlijk verbeterd hadden. Een der leden van de militie, die in de ruines van het Alcazar had kunnen bin nendringen, verklaarde te hebben consta- teeren, dat er nog zeer weinig water in de putten was en dat de belegerden zeer slecht van vleesch schenen te zijn voor zien. Men verklaart, dat de verliezen der belegerden honderd dooden bedragen. Aan de zijde der regeeringstroepen zijn de verliezen zes dooden, twaalf zwaargewon den en dertig lichtgewonden. Men heeft den indruk, dat in den nacht geen ernsti ge operatie tegen de overblijfselen van het Alcazar zou worden ondernomen. Er werden lichte batterijen aangevoerd, die den tweeden aanval, die waarschijnlijk heden zal plaatsvinden, zullen vergemak kelijken. „Het paleis" In het Oosten van Tholedo, op de plek waar eens een Romeinsche fortificatie ge legen was, stond het Alcazar (het Arabi sche woord beteekent „het paleis"), dat thans door dynamiet-explosies in een puin hoop is herschapen. Het is niet de eerste maal, dat de burcht, die Toledo beheerscht, ten offer valt aan wilden strijd. Van de oude Moorsche citadel, di ein de 11e eeuw door Alfonso VI werd veroverd, is allang niets meer over. Na deze verovering heeft de vermaarde Castiliaansche strijder Ro- drigo Diaz de Vivar, bijgenaamd El Cid Campeador, er eenigen tijd als gouverneur gezeteld. Ferdinand de Heilige en Alfonso de Wij ze (13de eeuw) verbouwden den burcht tot een paleis, dat in later eeuwen telkens weer werd vergroot. De oudste vleugel, de Oostelijke, dateerde voor een gedeele nog uit het laatst van de 13de eeuw. Het hevigste geteisterd werd het Alca zar tot dusver in den Spaanschen succes sie-oorlog, toen het (in 1710) grootendeels door brand werd verwoest. In de jaren 17721775 werd het gebouw weer her nieuwd, doch in 1310 (bij den aftocht der Franschen) en in 1887 woedden er groote branden, die weer nieuwe restauraties noodig maakten. Sedert 1882 was het gebouw in gebruik als militaire academie, en een gedeelte er van was ingericht als infanterie-museum. EEN GROOT OFENSIEF BIJ TALAVERA? Radio-Jerez, in handen der nationalis ten, meldt, dat de troepen van Franco in het gebied van Talavera de la Reina een groot offensiëf hebben volbracht. Duizend man der regeeringstroepen zouden daarbij gedood zijn. AANVAL OP SANTANDER BEGONNEN Complot tegen Azana ontdekt? Gisteravond heeft het radio-station van Cadix medegedeeld, dat de aanval op San BUITENLAND tander beginnen is en dat de verdedigers om versterkingen hebben gevraagd. Uit Melilla wordt bevestigd, dat de beman ning van twee oorlogsschepen der regee ring den wensch te kennen heeft gegeven zich over te geven. Te Madrid werden ten gevolge van de ontdekking van een sa menzwering tegen Azana een aantal maat regelen getroffen. Azana verlaat het natio naal paleis, dat streng bewaakt wordt, niet. Te Bilbao is de bevolking gedeeltelijk van brood verstoken. Een der speciale Havas-correspondenten meldt, dat er zich thans te Bilbao 40.000 personen bevinden, afkomstig uit Irun en San Sebastian. De meesten zijn onderge bracht bij de bewoners der stad, doch ge bruiken hun maaltijden in hotels en res taurants, waar zij betalen met bons, die hun door speciale regeeringsdiensten ter beschikking zijn gesteld. Burgerlijk Gouverneur van Bilbao is Etcheverria, in wien de Basken alle ver trouwen hebben. Hij wordt bijgestaan door den Baskischen afgevaardigde Delatorre, directeur der financiën. De stad herbergt in totaal 45.000 com battanten, die goed gewapend zijn. Al is er geen overvloed aan munitie, er is ge noeg om geruim en tijd de aanvallen der nationalisten te weerstaan. Er is momenteel nog een aanzienlijke levensmiddelen-voorraad, waarmede in- tusschen zuinig zal moeten worden gema noeuvreerd, want verdere ravitailleering der stadsbewoners zal zeer moeilijk zijn, althans van zee uit, waar de kruisers der nationalisten de wacht houden. De andere verbindingswegen der stad en de strategische posities der volksfron- zijn nog intact. GROOTE OPWINDING TE MADRID VOLGENS BURGOS Het radio-station van Burgos deelt me de, dat te Madrid groote opwinding heerscht over het voortdurend oprukken van de rechtsche troepen. Hoewel geheimhouding wordt bewaard ten aanzien van den toestand aan het front, schijnt de bevolking zich toch van den toestand bewust te worden. Donder dag verzamelden zich vele Volksfronters in het centrum van de stad en demon streerden dreigend bij de regeeringsge- bouwen. Verder wordt medegedeeld, dat zij een delegatie naar het ministerie van bin- nenlandsche zaken zonden, om te eischen, dat de ware toestand aan het front werd meegedeeld. Volgens berichten uit Burgos wordt ver nomen, dat bij de laatste luchtraid op Madrid door rechtsche vliegtuigen een bom is gevallen op het ministerie van oor log, het zoogenaamde Palacio de Buenavis- ta. De bom sloeg door de bovenste verdie ping en ontplofte op 5 meter afstand van de werkkamer van Largo Caballero, den minister-presidem. Caballero moest eerst het puin voor de deur wegruimen, voor hij zich naar buiten kon begeven. De voor naamste afdeelingen van het ministerie van oorlog zijn sindsdien naar een ander gebouw verplaatst. DIPLOMATEN BLIJVEN VOORLOOPIG BUITEN SPANJE Naar de speciale correspondent van Ha- vas meldt, hebben de diplomatieke verte genwoordigers, die op het oogenblik aan de Fransch Baskische kust verblijven met betrekking tot het verzoek der regeering te Madrid om naar de Spaansche hoofdstad terug te keeren, in een -gistermiddag ge houden vergadering besloten, in den be- staanden toestand geen verandering te brengen en in de komende dagen eerst den gang van zaken af te wachten. EXECUTIES Donderdag zijn te Barcelona vier officie ren van het cavalerie-regiment Montesa ter dood veroordeeld. Zij zijn gisteren te rechtgesteld. Drie leiders der artillerie kazerne in de Saint André Wijk, die be schuldigd waren van deelneming aan den militairen opstand van 19 Juli, zijn ter dood veroordeeld. Een vierde werd tot levenslange gevan- genistraf veroordeeld. Op de kanselarijen va Argenthrc en Chili is bericht ontvangen, dat de hertog van Veragua te Madrid is terechtgesteld. Beide regeeringen hadden gevraagd den hertog, den eenigen afstammeling van Christoffel Columbus niet te willen te rechtstellen. Zij hebben een protestnota naar Madrid gezonden. V0LKEHB0ND. ZITTING VAN DEN VOLKENBONDS RAAD GEOPEND. Italië of Abessinië? De zitting van den Volkenbondsraad is gisteren te 17 uur geopend onder voorzit terschap van den Chilieenschen gedele geerde Rivas Vicuna De secretaris-generaal Avenol bracht rapport uit over zijn reis naar Rome en verklaarde, dat volgens Mussolini en Ciano de Italiaansche regeering zou kunnen over gaan tot medewerking, speciaal bij de aanstaande Volkenbondsvergadering, in dien zij er zeker van zou zyn, dat Abessi nië daarop niet werd toegelaten. Avenol verheelde niet, dat de oplossing van dit vraagstuk naar zijn meeriing moeilijker zou worden gemaakt, indien voorwaarden van juridischen aard zouden worden ge steld. Geen der andere gedelegeerden maakte over dit punt een opmerking De vergade ring werd te 18 uur verdaagd. FRANKRIJK. WEER EEN NIEUWE TEXTIEL STAKING Gisteren zijn ongeveer 10.000 arbeiders in de textiel-industrie van St. Didier in staking gegaan. De stakers hebben de werk plaatsen bezet. ONLUSTEN TE LTON. In verband met vechtpartijen tusschen politieke tegenstanders zyn te Lyon een 120-tal personen gearresteerd, waaronder enkele vreemdelingen. Deze zullen uitge wezen worden. RUSLAND. LITHAUSCHE PRIESTER IN RUSSISCHE GEVANGENIS OMGEKOMEN. In de Sovjet-Russische gevangenis So- lovki is de Lithausche Katholieke priester Matusericiris overleden. Men vermoedt, dat hij vermoord zou zijn. sche toestand volkomen gewijzigd De be grooting was in evenwicht, 's lands werk loosheid was bijna geheel overwonnen en in de binnenlandsche industrie heerschte groote bedrijvigheid. De salpeter-industrie is gerationaliseerd en gestabiliseerd. De koper-export beweegt zich op een bevredigend peil, de goud-pro ductie is aanzienlijk gestegen, evenals de productie van steenkool. De landbouw is zoo goed mogelyk ge moderniseerd en de prijzen der landbouw producten laten voldoende marge aan de producenten. De buitenlandschë handelsbeweging gaat eveneens in opwaartsche richting. Men leeft dus, in het algemeen gesproken, in Chili zonder ernstige zorgen. BUITENLANDSCHE BERICHTEN CHINA. CHINEEZEN SLAAGS MET JAPANNERS Een ernstig incident. Bij het spoorwegknooppunt Fengtai, 15 mijl ten Zuiden van Peiping, heeft een ge vecht plaats gehad tusschen een Chineesch en een Japansch garnizoen, waarbij van machinegeweren gebruik is gemaakt. Volgens de Chineesche lezing van het in cident, wilde een Japansch detachement, dat te Fengtai gestationneerd is, manoeu vres houden in de nabijheid van de Chi neesche kazerne. Dit ziende, grepen de Chineesche troepen naar de wapenen, om de Japanners tot den aftocht te dwingen. Daarbij kwam het tot een treffen, waar bij zelfs de'Japansche artillerie in actie zou zijn getreden. De Chineesche troepen houden thans de wacht voor de poorden van Peking Te Peking is men van meening, dat het gevecht te Fengtai van korten duur is ge weest en onverwijld onderhandelingen zijn begonnen, om het conflict te regelen. De berichten over de oorzaken van het incident zijn vrij tegenstrijdig. Japanners verklaren, dat de Chineesche wacht een Japansch officier heeft uitgescholden, maar dat de Japansche troepen niet geschoten hebben Volgens de Chineezen zyn Japansche troepen het militair territoir van de Chi neezen binnengerukt. Zeker is intusschen, dat de toestand te Fengtai momenteel zeer gespannen is. ORKAAN AAN DE AMERIKAANSCHE KUST. Een heel eiland weggevaagd? Aan de kust van Noord- en Zuid-Karo- lina en aan de kust van Virginia woedt een felle orkaan. Verscheidene kleine kustplaatsjes zijn afgesloten door vloedgolven en talryke schepen zonden S.O.S.-seinen uit. Het vuurschip „Schesapeak" is van de ankers geslagen en heeft dringend om hulp verzocht. Omtrent de vloedgolf op het eiland Ocra- coke wordt nader gemeld, dat de onge veer 400 inwoners tijdig de vuurtoren kon den bereiken en hier bescherming zoeken. De orkaan beweegt zich in noordelijke rich ting en neemt in hevigheid toe. Het gerucht doet de ronde, dat het eiland Ocracoke in de groep der Noorde lijke Carolinen door een reusachtige vloed golf zou zijn weggevaagd. Het lot van de 400 bewoners van het eiland is niet be kend. Omtrent de sterkte van de orgkaan, wel ke de Atlantische kust teistert, wordt ge meld, dat deze van een verontrustende he vigheid is. Te New-Port heeft de wind een snelheid van 160 K.M. per uur bereikt. Het aantal dooden wordt op 46 geschat. Langs de geheele kust is de oogst ver nield. Te New York zijn tal schoorsteenen om gewaaid en uithangborden e.d. afgerukt. Bij Kaap May is de visschersboot Long Island vergaan; 42 leden der bemanning zijn om het leven gekomen. Drie konden worden gered. DE STORM BIJ IJSLAND. Uit Reykjavik wordt gemeld, dat tenge volge van den storm, welke in den nacht van Dinsdag op Woensdag heeft gewoed, zes IJslandsche visschers om het leven zijn gekomen. Een andere visschersboot, met zeven man aan boord, is evenmin terugge keerd. Deze storm wordt beschouwd als de he vigste sinds 1901. KOUDE EN WARMTE IN NOORD- RUSLAND. Uit Leningrad werd gemeld, dat een he vige koude en zware sneeuwval in het Noorden van Rusland woedde, doch deze zijn plotseling opgevolgd door een hitte golf. In Leningrad steeg de thermometer 30 graden Celsius. AUTO RIJDT OP SCHOOLMEISJES IN. Te Linz in Oostenrijk is een vracht auto ingereden op een groep schoolmeisjes, die op de fiets naar school reden. Drie 13- jarigen werden gedood, terwijl verschei dene meisjes verwondingen opliepen. De be stuurders is in hechtenis genomen. LUCHTVAART VLIEGTUIG VERONGELUKT. Een vliegtuig, aan boord waarvan zich behalve de bestuurder een filmoperateur bevond, en dat tijdens den orkaan een in spectietocht langs de kust van Virginia in de V. S. wilde ondernemen, is veronge lukt. AMERIKA. CHILI EEN GELUKKIG LAND. Kan opgewekt feest vieren. Men schrijft aan de „Msbd.": Chili viert zijn honderdzesentwintigste onaf hankelijkheidsf eest. Deze, aan de Westkust van Zuid-Amerika gelegen re publiek heeft onder het krachtige bewind van president Arturo Alessandri al het mogelijke gedaan, om de economische ge volgen van de salpeter-crisis te boven te komen. En niet zonder succes. Omstreeks 1925 veroorzaakte de produc tie van stikstofhoudende meststoffen in de Vereenigde Staten en Europa de eerste moeilijkheden, 's Lands voornaamste bron van inkomsten, de salpeter-industrie, werd bedreigd. De wereld-crisis en de daarmee gepaard gaande ontreddering heeft uiteraard ook in Chili tot ernstige economische consequen ties geleid. In 1932 was de toestand van het land uitermate ongunstig. In de salpe ter-districten heerschte toenmaals groote ellende. Deze situatie is echter met groote elas ticiteit en energie beheerscht. Nieuwe be lastingen werden geheven en een ontred derd muntstelsel werd door ingrijpende maatregelen op een meer soliede basis ge grondvest. Twee jaren later bleek de binnenland- UIT DE RIJNSTREEK DE DOORTOCHT VAN HET PRINSELIJK PAAR. Gistermiddag te ongeveer 4 uur kwamen onverwachts H. K H. Prinses Juliana en Prins Bernhard per auto door Woerden, op weg ngar Apeldoorn. Blijkbaar waren toch een aantal inwoners ervan op de hoogte, want in de Voorstraat kwam de auto door de aandrang der enthousiasten even tot stilstand. Een dochtertje van den heer Bestebroer had de gelegenheid bloemen aan te bieden, die dankbaar werden aan vaard. De omstanders juichten de vorste lijke personen luide toe, wat door dezen minzaam werd beantwoord. Met zachten drang werd nu het publiek voor de auto verwijderd en kon deze de rit vervolgen. GEMEENTERAAD. De gisteravond gehouden Raadsvergade ring, waarbij alle leden tegenwoordig wa ren, werd door den burgemeester geopend (na het gebruikelijk gebed) met een korte toespraak in verband met de verloving van H.K.H. Prinses Juliana, die door allen staande werd aanhoord. In deze toespraak wenschte spr. ook de blijdschap van Woer den te uiten over deze blijde gebeurtenis. Spr. besloot met Gods beste zegen toe te wenschen over het jonge paar, waarop luid applaus klonk. Bij het bespreken der ingekomen stuk ken had de heer Lunenburg een aanmer king over de nieuwe bepaling betreffende het vervoer van vleesch. Deze bepaling zal alsnog in commissie-vergadering worden besproken. Over de wijziging der Begrafenisrechtver- ordening (verlaging van 3 op 2 voor onderhoud graf) zegt de heer Ruys dat hierover niet in de financieele commissie is gesproken, weshalve spr. niet accoord gaat met deze wijzigingen. Nadat er eenigen tijd uitvoerig over is gesproken of er nu werke lijk wijzigingen zijn, ja dan nee, wordt het voorstel van B. en W. aangenomen. Punt 3: Grondverkoop Dahliastraat en v. d. Valk Boumanlaan kan geen onverdeel de instemming vinden. Besloten wordt het betreffende stuk voor de helft aan v. d. Heyden en voor de helft aan Koning voor koop voor te stellen, indien Koning dit zou weigeren, het geheele stuk aan v. d. Heyden te verkoopen. Een aanvraag om beschikbaarstelling van gelden voor de R K. Jongensschool kan ook al niet direct worden goedgekeurd, daar imen het er niet over eens is, of deze aan vraag geldt een verbetering of vernieu wing of derhalve de gelden uit de drie- jaarlijksche rekening kunnen komen of door art. 72 kunnen worden geleverd. Men zal deze zaak aanhouden, om nog eens te onderzoeken. Punt 5: Aankoop strook grond Singel wordt goedgekeurd, waarby door een der leden wordt opgemerkt, dat het stuks reeds gekocht is! Het eervol ontslag aan M. P. Leeuwerik als ambtenaar van den Burgelijken Stand wordt goedgekeurd Zonder tegenstand wordt een wijziging van de Algemeene Politieverordening aan genomen: er mag bij de a.s. verkiezingen maar niet raak geplakt worden, terwijl teeren, kalken en verven verboden is. Vele raadsleden kunnen zich bij punt 10 niet vereenigen met het voorstel om de be voegdheid tot grondverkoop aan B. en W. over te dragen. De tegenkanting blijkt zoo groot dat B. en W het voorstel intrekt. De voorzitter leest terloor" een zoo juist ingekomen schrijven uit een vergadering van de bewoners der Steenkuilen voor, om de naam Steenkuilen te veranderen in Prins Bemhardlaan. Dit schrijven zal een vol gende vergadering behandeld worden. Het aangaan van een leening met de Staat der Nederlanden (Werkfonds) wordt zonder stemming goedgekeurd. De aankoop van een rekenmachine brengt weer vuur in de besprekingen, daar er keus is tusschen een van 194.en 160. Het hoogste bedrag wordt gevoteerd, ter wijl men den gemeente-ontvanger zal laten beoordeelen, welke hy zal nemen. Een voorstel om de gemeente in de sala risregeling voor Burgemeester, Secretaris en Ontvanger een klasse hooger te stellen (dit voorstel gaat uit van Ged. Staten) on dervindt tegenkanting van de heeren Beek (A.R.) en v. Doorn (Gem. bel.), die vinden dat bij de tegenwoordige salarisverlagin gen van lager personeel aan hooger perso neel geen verhooging toekomt. De heer Cnosse vindt, dat die sala risverlaging daar niets mee te maken heeft. Als de norm zoo is, moet Woerden een klas hooger staan wegens haar stedelijk karakter. Ook andere leden komen zich by tegen standers voegen. In stemming gebracht wordt het voorstel met 7 tegen 6 stemmen aangenomen (tegen de heeren v. Beek (A.R.), de Wit (AR.) Zon (V.B.), v. Doorn (Gem. bel.), de Vries (Gem. bel.) en Son- nevelt (C.H.). Een onderwijzeres in nuttige handwer ken aan de Openb. School kan nog niet be noemd worden, daar het advies van den Inspecteur van het L. O. moet worden af gewacht. De wijziging der Legersverordening wordt zonder stemming goedgekeurd, evenals het verleenen van een subsidie van 25.voor den Kaasdag in den vorm van een goeden medaille. Het voorstel wijziging Keurloonverorde- ning gaat eveneens onder de hamer door. Ook de beide laatste punten: Reclames hondenbelasting en reclames schoolbelas- ting vereischen geen stemming. Bij de rondvraag uit een der leden den wensch, om voortaan 's avonds te verga deren, bij welke wensch het meerendeel der leden zich aansluit. Dan sluiting. Vergiftiging. Een tweetal kinderen van den heer S. hebben dezer dagen een aantal roode bessen van boompjes geplukt en opgegeten. Ze werden eenigen tijd later onwel en moesten overgeven. Een ontboden dokter constateerde vergiftiging. Naar om standigheden is hun toestand redelijk. Het begint weerNadat we gerui- men tijd niets meer van rijwieldiefstallen hebben gehoord is er gisteren wederom bij de politie aangifte gedaan van de vermis sing van een heerenrijwiel. ZEVENHOVEN. Volksbond. De R. K. Volksbond kwam Maandagavond om 7.30 uur in vergadering bijeen in café Veenboer. Door ziekte van den voorz., die niet aanwezig kon zijn, werd de vergadering geleid door den secretaris. Deze opende de vergadering met een wel kom aan de leden met gebed. Na lezing der notulen, die onveranderd werden goedgekeurd, kwamen de ingekomen stuk ken: o.a. een dankbetuiging van het Dr. Schaepmanfonds, en een verzoek van de Mgr. Nolensherdenking, om een bijdrage voor het oprichten van een monument te Venlo. De vergadering stelde 1.50 be schikbaar. Verder was er een circulaire over de jeugdwerkloozen. Als er soms jon gens zijn, die naar het werkkamp te Eg- mond willen voor den tijd van 6 weken, kunnen zij zich bij den secretaris opgeven. Thans volgde bespreking feestavond. Het bestuur stelde voor om weer de Too- neelvereeniging de St. Jansclub oo te la ten treden. Hiertoe werd besloten. Bij de rondvraag werd door J. Lauwers gevraagd om betere convocatiebiljetten. Na bespre king werd besloten kaarten te laten druk ken. Hierna sluiting

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 7