27ste Jaargang
VRIJDAG 14 AUGUSTUS 1936
No. 8496
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Lelden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Wegens den feestdag van Maria
ten Hemelopneming zal „De Leidsche
Courant" morgen niet verschijnen.
DE DIRECTIE
V Achter den Bisschop 1
„De Bisschop is door God niet als onze
politieke Leider aangesteld" aldus de
N.S.B. in een tegen Z.H.Exc. den Bisschop
van Roermond gericht vlugschrift.
Neen, natuurlijk is de Bisschop niet de
door God aangestelde politieke Leider. Dat
beweert niemand en nooit is er een ver
standig mensch geweest, die een hierop
gelijkende stelling heeft geponeerd of ver
dedigd!
Maar iets anders is, wie voor de
Katholieken zal uitmaken, of een beweging
als de N.S.B. door niet-katholieke begin
selen wordt gevoed en gevaren inhoudt,
die zich schrikkelijk aan de Katholieken
kunnen wreken. Ook de S.D.A.P., hoewel
ook zij beweert enkel sociale en politieke
doeleinden na te streven, is door de Bis
schoppen voor hun onderhoorigen ver
boden.
Naar aanleiding van bedoeld N.S.B.-
vlugschpift merkt de „Tijd" nog op:
„De heer Mussert is een afgetreden niet-
katholieke ingenieur van den Waterstaats
dienst, Mgr. Lemmens is de door God aan
gestelde Leider van het katholieke volk
in Limburg.
Het troepje rebelleerende Mussert-volge-
lingen moge de ergernis voortzetten, het
katholieke volk kent, maar één parool:
Achter den Bisschop!"
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
V Ondervoeding
Verschenen is het eerste deel vah een
uitgave van den Volkenbond; het verslag
der z.g. commissie-Astor over het voedings-
vraagstuk.
Ontstellend is het kennis te nemen van
het zeer hooge percentage der ondervoeding
bij kinderen en volwassenen geconstateerd.
In sómmige wijken van Parijs heeft men
vastgesteld, dat 20 a 30 procent der leer
lingen ondervoed waren. Even talrijke ge
vallen worden uit Zuid-Slavië gemeld. In
Polen worden 25 procent der leerlingen
slecht gevoed. In de Vereenigde Staten
werden in 1933 zeven en een half millioen
ondervoede schoolgaande kinderen aange
troffen.
In Denemarken vertoont een derde der
miliciens verschijnselen, die het gevolg zijn
van ondervoeding. In Finland moeten, on
danks het hooge peil der sportbeoefening,
21 procent der ingeschreven lotelingen
worden afgekeurd. In Polen bedraagt dit
aantal zelfs 50 procent.
Tot zoover het rapport.
De toestand, welke in deze cijfers vóór
ons open ligt, is verbijsterend!
Dat het in ons land zóó erg is, gelooven
wij niet. Maar dat de nood, het gebrek in
vele kringen erger is, dan 't oppervlakkig
lykt, staat voor ons vast. En hoe groot zal
bij ons zijn het percentage van hen, die
gebrek lijden, zoowel in de steden als op
het platteland?
Jan Welvoldaan decreteert: er wordt
geen gebrek geleden. Maar in zijn bekrom
pen zelfvoldaanheid ziet hij niets of wil hij
niets rondom zich zien.
Er heerscht gebrek, ook in ons land.
God spare de wereld, waarin de onwijs
heid en waanzin der menschen den toe
stand heeft geschapen, dat er, terwijl er
overvloed is, gebrek wordt geleden
Wij vernemen, dat bij beschikking van
den minister van sociale zaken de commis
sie, aan welke was opgedragen, op korten
termijn een voor het geheele land bruik
bare methode aan te geven, volgens welke
het onderzoek naar den voedingstoestand
van schoolkinderen en de verwerking van
de verkregen gegevens zal moeten plaats
hebben, welke commissie haar rapport
;*eeft uitgebracht, is opgeheven.
Met groote belangstelling zien wij uit
naar de publicatie van- het rapport.
S.D.A.P. EN COMMUNISME
De Volkskrant schrijft:
Buitengewoon kwalijk neemt het „Volk"
het de N.S.B., dat zij, met duivelsche sluw
heid haar propaganda naar Duitsch re
cept inrichtend, op de natuurlijke angst
van den gemiddelden burger voor den
cómmunistischen boeman speculeert.
En daar zegt het blad „het com
munisme hier te lande nooit meer is ge
weest dan een onbeteekende politieke sec-
te, die een bloedarm bestaafi leidt, werpt
de N.S.B. sociaal-democratie en communis
me in één pot ten einde aldus de illusie te
scheppen van het bestaan van een werke
lijk gevaar".
Tegenover het welbewust vereenzelvi
gen van sociaal-democraten en communis
ten onder den verzamelnaam „de Marxis
ten", wat de N.S.B. doet, stelt het „Volk"
vast, „dat in Nederland de afstand tus-
schen sociaal-democratie en communisme
nauwelijks geringer is dan die tusschen
onze beweging en het nationaal-socialisme"
In Nederland
Wat, zooals het daar staat, juist, nog
juist is, vormt toch een zwakke plek in
het betoog van het „Volk".
Buiten Nederland is de afstand tus
schen sociaal-democratie en communisme
minder groot.
Er zijn, dit moet erkend, gradaties.
lm Frankrijk staan socialisten en com
munisten dichter bij elkaar dan bijvoor
beeld in België, en in Spanje hebben so
cialisten en communisten elkaar volledig
gevonden.
En als men zou opmerken dat de so-
ciaal-democratem in Nederland het niet
kunnen gebeteren dat hun geestverwanten
elders de communisten anders bejegenen
dan zij het in hun land doen, dan getuigt
tegen de S.D.A.P. in ons land, dat haar
voormannen onbewimpeld de zaak van 't
Spaansche „volksfront" hebben omhelsd.
Bovendien vraagt men zich af welke
waarborgen er zijn dat de Nederlandsche
S.D.A.P. niet te eeniger tijd het buiten-
landsche voorbeeld zal volgen en met de
communisten een bontgenootschap zal aan
gaan.
Het is waarlijk niet de N.S.B. alleen
al vindt haar voorstelling, dat in Neder
land sociaal-democratie en communisme
één potnat zijn, geen grond in de feiten,
die, verontrust door hetgeen men in
het buitenland ziet gebeuren, door de Ne
derlandsche sympathie voor hetgeen zich
in Spanje afspeelt, meer argwanend tegen
over de S.D.A.P. staat dan in een vroegere
periode.
BINNENLAND
HET EINDE VAN DE UITVERKOOPEN
Krachtens het bepaalde in artikel 12 der
wet van den 13den September 1935, hou
dende regeling betreffende het uitverkoo-
pen en opruimen in het winkelbedrijf, is
het n.l. heden, Vrijdag 14 Augustus, de
lataste dag van den thans loopenden ter
mijn, gedurende welken verkoopen in ver
band met seizoenswisseling, onder de daar
voor toegestane aanduidingen, mogen wor
den gehouden.
De seizoensopruiming is geëindigd.
We gaan, ondanks den tegenslag van de
malaise, met frisschen moed en durvend
initiatief het nieuwe seizoen in!
N.S.B.-BROCHURE.
In verband met een ingekomen klacht,
heeft de Heemsteedsche politie proces-ver
baal opgemaakt op grond van overtreding
van art. 147a Wetboek van Strafrecht, ter
zake verspreiding van de N.S.B -'brochure:
„Wordt ook Uw kerk een paardenstal?"
ONZE LANDGENOOTEN IN SPANJE.
Naar wij vernemen is er thans dage
lijks contact tusschen dr. Flaes, die de
leiding van het Nederlandsche gezant
schap in Madrid op zich genomen heeft
en het Nederlandsche departement van
buitenlandsche zaken. Uit de inlichtingen,
welke men hier gisteren uit Madrid ont
vangen heeft, blijkt, dat er thans nog on
geveer 60 Nederlanders daar ter plaatse
vertoeven. Zij wonen zooveel mogelijk
bijeen en hebben het plan indien de
omstandigheden dit* veroorloven in
Madrid te blijven. Zij staan in voortdu
rende verbinding met het gezantschap.
De stemming is rustig en men heeft geen
reden tot klagen over de bejegening van
de zijde der Spaansche autoriteiten.
BERICHTEN VOOR NEDERLANDERS
IN SPANJE.
Naar wij vernemen zal met ingang van
'heden uitvoering worden gegeven, zij het
in gewijzigde vorm, aan het plan van de
Phohi om langs draadloos-telefonischen weg
in verbinding te komen met Nederlanders,
die in Spanje vertoeven.
De P.T.T. heeft n.l. besloten, dat telegram
men, welke op het oogenblik op eigen ri
sico van den afzender aan Nederlanders en
Nederlandsche ondernemingen in Spanje
worden gezonden, eiken dag te 17.40 G.T.
(19 uur A.T.) via een P.T.T.-zender welke
werkt op een golflengte van 28,8 meter ra-
diotelefonisch kunnen worden doorgegeven.
De uitzending zal geschieden in de Neder
landsche, Duitsche, Engelsche of Fransche
taal en zal kosteloos zijn.
Naar aanleiding van het bovenstaand be
richt deelt het hoofdbestuur der P.T.T. het
volgende mede:
Ter bevordering van de goede overkomst
van berichten voor Nederlanders of Neder
landsche firma's in Spanje wordt door den
rijkstelegraafdienst aan den afzender van
telegrammen naar Spanje de gelegenheid
geboden deze telegrammen na de oversei
ning eveneens radio-telefonisch te doen uit
zenden. Hierna zijn geen extra-kosten ver
bonden.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de geheimhouding bij deze wijze van over
brenging niet verzekerd is. Uitzending ge
schiedt dagelijks op 19 uur Amsterdamsche
zomertijd op golflengte 28,8 meter.
LUCHTPOST VAN EN NAAR INDIë.
Per vliegtuig ongeveer 9500 brieven van
gram naar den Oost; 1000 meer uit Indië.
In een tweegesprek voor de Phohi heeft
de directeur-generaal van de P.T.T., ir. M.
H. Damme, gistermiddag eenige bijzonder
heden medegedeeld over het luchtpostver-
voer naar en van Indië.
Over de hoeveelheid post, welke per
vliegtuig gemiddeld meegaat, deelde de di
recteur-generaal mede, dat ongeveer 9500
brieven van 5 gram van Nederland naar In
dië worden verzonden. Uit Indië bedraagt
dit aantal ongeveer 1000 stuks meer.
Wat de resultaten van Indië naar Neder
land betreft, merkte ir. Damme op, dat in
deze richting de luchtpost zich ook wel op
bevredigende wijze heeft ontwikkeld, maar
dat het toch nog wel wat beter zou kunnen.
Wat de tarieven aangaat, daarover beslist
het Indisch postbedrijf, dat daarbij reke
ning moet houden met de Indische toestan
den en nog vele andere factoren die bij het
bepalen van posttarieven te pas komen.
Indië heeft echter minder sterk gerea
geerd op de verdubbeling van den dienst
dan Nederland. Er werd na 12 Juni 1935,
toen begonnen werd met de verzending
tweemaal per week, een toeneming van de
hoeveelheid post verwacht. Die is ook ge
komen. Van Nederland naar Indië was het
40% meer, van Indië naar Nederland maar
ruim 30%. Het merkwaardige heeft zich
hierbij voorgedaan, dat Indië met de vlieg
tuigen, die des Woensdag vertrekken, veel
meer post frieegeeft dan met de vliegtuigen
van Zaterdags. Het verschil is 30 tot 40%.
Ir Damme meende, dat voor een deel hier
op van invloed is de regeling van de boot-
verbindingen naar Java. De booten komen
meerendeels op de eerste dagen van de week
op Java aan, en dan wordt de luchtpost
doorgezonden met het vliegtuig van Woens
dag. De P.T.T. heeft den indruk, dat de ver
klaring voor een grooter deel moet liggen in
de omstandigheid, dat Indië zich nog niet
heeft aangepast aan de gelegenheid om
tweemaal per week te verzenden.
UITBREIDING KORPS LUCHTDOEL
ARTILLERIE.
Uitbreiding met een schoolcompagnie.
Geen brigade luchtdoelartillerie.
Naar de „Msb." verneemt, ligt het in de
bedoeling van ons legerbestuur het korps
luchtdoelartillerie binnenkort met een
schoolcompagnie uit te breiden. Van de ver
grooting van het korps tot een brigade
schijnt voorloopig nog niets te komen.
HEFFING OP BOTER.
De heffing op boter en de vervoerver-
gunning voor buitenlandsche boter is
voor de week van 1622 Augustus vast
gesteld op 0.80 per kilogram.
VERBOUWVERBOD AARDAPPELEN.
Naar wij vernemen ligt het in het voor
nemen van de Regeering om een algemeen
verbouwverbod van het aardappelras Oden-
walder Blauen voor den oogst 1938 uit te
vaardigen, zulks in verband met de om
standigheid, dat de vatbaarheid voor aard-
appelwratziekte van het aardappelras
Odenwalder Blauen gevaar oplevert voor
den uitvoer van pootaardappelen.
^IIIIIIVIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIL
1 Olympisch Nieuws
DE VIERDE GOUDEN MEDAILLE.
Gistermiddag zorgde Nida Senff in
E een emotioneele race op de 100 M. E
E rugslag voor de vierde gouden me- E
E daille voor Nederland, terwijl Rie E
E Mastenbroek de zilveren veroverde. E
Vandaag plaatsten Rie Masten-
E broek en Tini Wagner zich in de fi-
E nale van de 400 M. vrije slag; Annie
E Timmermans werd evenwel uitge-
E schakeld.
E Metman viel af in de 100 M. rug- E
slag.
E Het Ned. waterpolo-zevental won E
E vandaag met 43 van Zweden. E
E Schermers, roeiers en boksers kon- S
E den het niet tot successen brengen.
E Wat de Ned. ruiters zullen doen,
E blijft nog afwachten.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiE
JEUGDIGE MISDADIGERS IN
WERKKAMPEN.
Plannen voor Katholiek kamp gereed.
Naar aanleiding van het bericht, dat er
plannen in voorbereiding zijn, om een ge
deelte van de jeugdige misdadigers onder
te brengen in werkkampen, schrijft de
„Volkskrant", dat de katholieken met de
voorbereiding tot hun kamp reeds gereed
zijn. Zij wachten op de toezegging der re-
geeringssubsidie, welke aan Sociale Zaken
en Justitie op hun voor drie weken gele
den ingezonden definitieve plannen, werd
Voor de totstandkoming dezer plannen
hebben de R. K. Reclasseeringsvereeniging
en de R. K. Nationale Commissie voor
Jeugdwerkloozenzorg samengewerkt.
Het ligt in de bedoeling het kamp voor
de katholieke verwaarloosde jeugd te ves
tigen onder Sambeek (N.-B.). Er zal plaats
zijn voor 96 jongelieden, die aan grond- en
boschwerk zullen worden gezet.
Wie geestelijk leider van het kamp zal
zijn, is nog niet bekend. De Kruisvaarders
van St. Jan hebben zich bereid verklaard de
dagelij'ksche zorg en het toezicht van deze
jongelieden op zich te nemen.
VOOR DE TOEKOMSTIGE SOLDATEN.
Hoe dikwijls mogen wij hooren: „Wat
ben ik blij, dat ik vóór mijn diensttijd een
dienstplichtigenretraite heb meegemaakt!
Ik bevond het in de kazerne, zooals het mij
verteld was in de retraite".
Ja en juist daarom was hij «r voor klaar
en kwam hij er goed doorheen. De moeite,
die het U kost naar zulk een retraite te
gaan, de kleine financieele offers, daar
aan verbonden, het is alles maar weinig,
als wij denken aan hetgeen het U geven
zal: een goeden en gelukkigen dienst
tijd.
Zulk een dienstplichtigen retraite zal
worden gehouden te Noordwijkerhout van
26 September tot 29 Sept.
Men gelieve zich daarvoor op te geven
bij de Directie van het Retraitehuis of aan
ondergeteekende.
De kosten bedragen 6.50 en kunnen
tijdens de retraite worden voldaan of vóór
de retraite worden toegezonden aan den
Aalmoezenier.
Na aanmelding ontvangt men een toe
gangskaart met verdere inlichtingen.
AALMOEZENIER J. J. BROUWER
Huygensstraat 6 - 's-Gravenhage
Telefoon 11,65.34 - Giro 92320
Gemeenteraad van Aalsmeer.
Burgemeester J. Kastelein heeft in den
gemeenteraad mededeeling gedaan van een
onderhoud met den minister van landbouw
en visscherij, in verband met den noodtoe
stand in de bloemisterij. Op aanwijzing van
den minister werd gesproken met ir. v. d.
Plasse, die toezegde deze materie opnieuw
in studie te zullen nemen. Besloten werd
èn aan den minister èn aan den regeerings-
commissaris Valstar een telegram te zen
den, waarin de vergevorderde noodtoestand
in de bloemisterij onder hun aandacht wordt
gebracht. Opnieuw werd een geldleening
van 45.400 aangegaan. De schuld, welke
de ijsclub Aalsmeer aan de gemeente had,
wegens aanleg van een landbaan, oorspron
kelijk groot 2815,82, werd teruggebracht
op 1962,14.
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAHD.
De stad Bagadoz in Spanje is gedeelte
lijk door de opstandelingen ingenomen;
San Sebastian is gebombardeerd. (2de
blad).
BINNENLAND.
Verscheidene ernstige verkeersongeluk
ken. (Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
OLYMPISCHE SPELEN: Nieuwe Ned.
successen door de zwemsters. Weinig suc
cessen in de overige sporten. (4de en 1ste
blad).
SCHAKEN: Dr. Euwe wint zijn derde
partij te Nottingham. (4de blad).
Nieuw feuilleton
ZIJN LAATSTE AVONTUUR
is de titel van het nieuw feuilleton,
waarvan wij heden de publicatie aan
vangen. Dit feuilleton is iets nieuws,
het is een humoristisch-romantisch
feuilleton. Een feuilleton als een film,
waarmede alle lezers zich ongetwij
feld heerlijk zullen amuseeren.
Men kent die films, waarin een rijke
jongeman zich als chauffeur verhuurt
om in de nabijheid van zyn aangebe
dene te kunnen zijn, waarin zijn pad
gekruisd wordt door boeven, wat in
dit feuilleton wel op zeer humoristi
sche wijze en als een soort Köpe-
nickiade geschiedt en waarin ten
slotte auto- of andere races het hoog
tepunt en tevens de oplossing vor
men. Zulk een film met vaart, humor
en romantiek is dit feuilleton, waar
voor wij aller aandacht vragen.
Middenstandsbond in het Bisdom Haarlem.
De najaars-centrale raadsvergadering van
den Diocesanen Middenstandsbond in het
bisdom Haarlem zal te 'sGravenhage ge
houden worden Dinsdag 20 October.
De roomprijs voor de banketbakkers.
De Nederlandsche banketbakkersvereeni-
ging, afdeeling Rotterdam, heeft zich tot de
Nederlandsche zuivel centrale afd. zuivel-
steun, in Den Haag gewend met een brief,
waarin zij haar verwondering en ontstem
ming te kennen geeft over het besluit der
centrale om aan de banketbakkersbedrijven
geen industrieroom voor ijs te verstrekken,
maar in plaats daarvan den roomprijs te
verhoogen en wel met 7 ct. per liter.
De afdeeling zegt: In uw schrijven aan
onze leden laat u naar voren komen, dat
de controle heeft uitgewezen, dat onze za
ken voor industrieroom niet in aanmerking
komen. Uit de gehouden controle kon dat
nooit komen vast te staan. Dat was geen
controle. Dat was alleen een bezoek van een
ambtenaar.
Waarom wordt industrieroom verstrekt
aan de groote bedrijven, warenhuizen en
eigenaars van ijswagentjes en niet aan ons,
de oorspronkelijke ijsbereiders? Wij moeten
hiertegen met klem protesteeren en meenen
zeer zeker gelijke rechten te hebben.
Wij zijn dan ook vastbesloten, indien aan
onzen billijken eisch niet voldaan wordt
(ons hoofdbestuur heeft dit ook meermalen
verzocht) het artikel room in onze bedrijven
tot een minimum te beperken of geheel uit
te schakelen. De reden hiervan zullen wij
aan het publiek mededeelen.
Goedkoopere boter, room en melk voor
onze bedrijven bevoordeelt onze en de zui
velindustrie. Alzoo meer omzet, minder
werkloosheid. Dit schijnt men echter niet
te willen of kunnen inzien.