DE STRIJD VERPLAATST
NAAR HET ZUIDEN.
DINSDAG 28 JULI 1936
No. 8481
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
3)e£eiebelie6ou/fccmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeel in gen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Een waarschuwing
De onderstaande waarschuwing van den
Nijmeegschen hoogleeraar moge ernstige
aandacht vinden!
Vele organisaties en bewegingen, wier
doel niet positief, maar negatief is, zijn ge
vaarlijk.
Gevaarlijk, omdat zij naast dat
uitgesproken doel nog een ander en
een h o o g e r doel beoogen, hetwelk niet
uitgesproken wordt.
Wij kennen uit het verleden en ook
uit het heden! anti-socialistische
bewegingen, waarvoor men ook ons, Ka-
-tholieken, trachtte warm te maken, en die
eigenlijk als laatste doel de over
winning van de liberale denkbeelden
beoogden.
Zoo wordt in het onderstaande door mgr.
prof. dr. Hoogveld gelijk 't ook reeds
door mgr. dr. Poels is gedaan gewaar
schuwd tegen een beweging, die beweert,
de bestrijding van nationaal-socialistische
of fascistische dictatuur tot doel te heb
ben.
In die waarschuwing maakt de hooglee
raar terloops nog enkele behartenswaar-
dige, zeer behartenswaardige opmerkin
gen....
De actie van het
Communisme.
„COMITÉ VAN WAAKZAAMHEID VAN
ANTI-NATIONAAL-SOCIALISTISCHE
INTELLECTUEELEN.
EEN WAARSCHUWING VAN MGR.
PROF. DR. HOOGVELD.
Als aanvulling op het bericht, dat Mgr.
Dr. Poels uit bovengenoemde comité is ge
treden, kan ondergeteekende nog mededee-
len, dat hij reeds eenige weken geleden zijn
lidmaatschap had opgezegd en dat ook
Prof. Dr. Brandsma als lid heeft bedankt.
Beiden op dezelfde gronden als Dr. Poels.
Hiermede hebben alle Katholieke geeste
lijken, die aanvankelijk waren toegetre
den, zich teruggetrokken.
Het blijkt, dat het communisme in alle
landen het consigne heeft gegeven, o.a. door
gemengde comité's tegen het nationaal-so-
cialisme zijn werk voor te bereiden 1), zoo
als omgekeerd het nationaal-socialisme
versterking zoekt door zich als het eenig
afdoende middel uit te geven tegen het
communisme. Zoo tracht ieder van zijn
kant een duivel uit te drijven met Beëlze
bub. Het eenig veilige tot bescherming van
gezonde vrijheid blijkt daarom zich op uit
gesproken principieele gronden tegen bei
de funeste uitersten te vereenigen.
Reeds enkele maanden is in voorberei
ding (tot welke voorbereiding o.a. de drie
bovengenoemde geestelijken meewerken)
een Katholiek comité, dat zich zal kee-
ren zoowel tegen de godloozenactie als te
gen het nieuw-heidendom van bloed en
bodem.
Te zijner tijd zullen hieromtrent nadere
gegevens volgen. Intusschen schijnt het
ma. raadzaam, dat de Katholieken zich af
zijdig houden van de plaatselijke sub-
comité's, die het „comité van waakzaam
heid" bezig is op te richten.
DR. J. HOOGVELD.
Nijmegen.
In het gebergte ten Noorden van Madrid
melden beide partijen overwinningen.
Ontzettende gruwelen in Barcelona
en andere steden.
1) Men kan hierover o.a. lezen „Lettres
de Rome sur l'athéisme moderne", afleve
ring Juli 1936, bl.z. 133. Deze „Lettres" on
der redactie van p. H. Ledit S.J. geven een
goede documentatie over de actie van het
moderne atheïsme. (Piazza S. Maria Mag-
giore 7, Roma) (128). (Abonn., 15 Lire).
IN HET ZUIDEN WORDT HEVIG
GEVOCHTEN.
De strijd om de macht in Spanje schijnt
zich thans meer naar het Zuiden te heb
ben verplaatst.
Sterke afdeelingen „opstandelingen" uit
Marokko rukken op naar Malaga, dat in
handen der communisten is.
Bij La Linea is het tot een veldslag ge
komen tusschen de Marokkanen en de
benden van de roode militie.
Volgens uit goede bron ontvangen be
richten zijn driehonderd personen, voor het
grootste deel behoorende tot de regeerings
troepen, gedood in den loop van dezen veld
slag. De correspondent van Reuter, die
machtiging gekregen had een bezoek te
brengen aan de infanteriekazerne van La
Linea, zag daar ruim 100 gevangenen, le
den van het volksfront. In de kazerne zijn,
naar men gelooft gisternacht een twintig
tal personen gedood, terwijl ook gistermor
gen een twintigtal personen daar den dood
zouden hebben gevonden.
Uit Tanger wordt vernomen, dat de
Spaansche vloot inderhaast naar Estepona
gedirigeerd wordt teneinde het oprukken
van Franco naar Malaga te stuiten.
Nader wordt gemeld, dat een afdeeling
regeeringstroepen van eenige honderden
manschappen nabij La Linea volkomen in
den pan is gehakt. Niet één man is levend
uit dezen strijd te voorschijn gekomen. De
rebellen verloren zestig dooden.
Een legioensoldaat verklaarde tegenover
een specialen correspondent van Reuter
het volgende: Wij hadden strenge instruc
ties gekregen geen gevangenen te maken
en alle communisten te onthoofden.
Men raamt het aantal in den slag om
Estepona gevallenen op ruim 600 dooden
en ongeveer 1200 gewonden. De regeerings
troepen leveren thans een hardnekkigen
strijd in de achterhoede voor Estepona, dat
door de rebellen omsingeld is.
De communisten trekken terug en ste
ken daarbij de bosschen in brand om den
opmarsch der opstandelingen te vertragen.
Vanuit Gibraltar ziet men duidelijk de
groote uitgestrektheden in vlammen staan.
Honderden legioensoldaten worden thans
per vliegtuig uit Ceuta gebracht en te Alge-
ciras aan land gezet.
GENERAAL FRANCO NAAR SE VILLA.
Uit betrouwbare bron wordt medege
deeld, dat generaal Franco zich per vlieg
tuig uit Tetoean naar Sevilla heeft bege
ven.
IN HET NOORDEN WACHT MEN AF.
De speciale correspondent van Havas
seint: In het Noord-Oosten van Guipuscos
is de dag van gisteren wederom een dag
van afwachten geweest. De beweging on
der de grensbewoners is toegenomen. lede
ren dag komen meer Spanjaarden naar
Spanje terug, om het Volksfront te helpen.
De zender van San Sebastian heeft weer
een oproep van verdedigers van het Volks
front uitgezonden met het oog op een mo
gelijke actie. Tegen 4 uur gistermiddag kon
m en weer het gedonder der kanonnen hoo-
ren, dat ditmaal scheen te komen van het
fort San Marco bij Renteria, dat dan de
bergen zou bombardeeren, waar een co
lonne van Mola zich schijnt te bevinden. In
deze bergen zouden de opstandelingen een
dorp bezet hebben, waar de regeeringstroe
pen zich nog in de kerk weten te handha
ven. Volgens zekere berichten bevond Mola
zich gisteren nog in Burgos. Om 7 uur gis
termiddag hoorde men nog slechts enkele
granaten met tusschenpoozen ontploffen.
De Spaansche socialistische afgevaardig
de Angula uit Irun, die gisteren perauto
naar San Sebastian was gegaan, is over
zee terug moeten keeren via St. Jean Luz,
aangezien de hevige strijd rondom de stad
Oyarzun he hem onmogelijk maakte over
land terug te keeren. In verband met de
onveiligheid van den weg IrunSan Sebas
tian is de Fransche ambassadeur in Span
je, Herbette, die onderweg was naar San
Sebastian aan boord gegaan van den tor
pedojager „Indomptable".
OPTIMISTISCH COMMUIQUE DER
REGEERING.
De Spaansche minister van binnenland-
sche zaken heeft medegedeeld, dat radio
berichten zijn opgevangen, uitgezonden te
Saragossa, waarin aan Valladolid om ver
sterkingen wordt verzocht.
De regeeringsvliegtuigen hebben alle ste
den gebombardeerd, welke door de opstan
delingen zijn bezet. De marine blijft de
straat van Gibraltar bewaken, ten einde
het vervoer van de effectieven van gene
raal Franco te beletten. Te Madrid gaat
het leven zijn gewonen gang. De oogst
wordt, binnengehaald door de boeren, die
niet zyn vertrokken om de milities te ver
sterken. De regeeringstroepen achtervolgen
de troepen van generaal Mola. De mede-
deeling besluit: „De overwinning is overal
en uitsluitend met de loyü.e republikein-
sche tropen".
Uit Jaen wordt gemeld, dat de regee
ringsvliegtuigen de stellingen der rebellen
te Cordova hebben gebombardeerd. Hieraan
wordt toegevoegd, dat een radiobericht is
opgevangen, afkomstig van het militair
commando te Cordova, volgens hetwelk de
opstandelingen zich allen aan het staande
leger zouden overgeven.
MEDEDEELING DER OPSTANDELINGEN
Generaal Queipo de Ilano heeft via ra-
dio-Sevilla de berichten van Madrid en
Barcelona, volgens welke o.a. in de stra
ten van Sevilla zou .worden gevochten, te
gengesproken.
Hij verklaarde, dat te Melilla, ingeval de
stad gebombardeerd mocht worden, 1300
personen, behoorende tot de familie der
matrozen, als gijzelaars zullen worden be
schouwd.
Het hoofdkwartier van Queipo de Ilano
deelt mede, dat volgens Maandag ontvan
gen berichten, te Madrid een tekort aan
levensmiddelen is ontstaan.
Voorts zou het onjuist zijn, dat de hoofd
stad via Valencia zou kunnen worden gera
vitailleerd, daar de militairen, die zich bij
de opstandige beweging hebben aangeslo
ten, alle verbindingswegen met de hoofd
stad hebben afgesneden. De colonne van
Mola, welke zich ten Noorden van Ma
drid bevindt, heeft de watervoorraden van
Losoya in handen.
De situatie te Madrid wordt steeds moei
lijker.
OVERGAVE VAN SARAGOSSA.
Volgens een bericht uit Barcelona zou de
commandant van Saragossa, generaal Ca
banelias, met de regeering onderhandelen
over de overgave van de stad. Een beves
tiging hiervan ziet men in het feit, dat de
fusilleering van generaal Goded, welke gis-
termddag had moeten plaats hebben, is uit
gesteld. Men vermoedt, dat Cabanelias dit
als voorwaarde heeft gesteld.
Verder wordt gemeld, dat daar 50 regee
ringsvliegtuigen aangekomen zijn, welke de
opmarsch naar Saragossa moeten onder
steunen.
De chef van de luchtstrijdkrachten der
regeering Sandino deelt mede, dat het bom
bardement van Saragossa Maandag den ge-
heelen dag werd voortgezet. De regeerings
troepen maken op bevredigende wijze voort
gang. Verscheidene strategische punten zijn
bezet. Met spoed zijn manschappen der re-
publikeinsche militie uit Madrid overgeko
men. Van oogenblik tot oogenblik verwacht
men een beslissenden aanval op Saragossa.
Verder zijn gisteren vijf jachtvliegtuigen en
verscheidene bommenwerpers aangekomen
ter versterking van de luchtstrijdkrachten,
welke zich in Catalonie bevinden.
WAAR DE „REGEERING" HET HEFT
IN HANDEN HEEFT.
Plundering en brandstichting in Barcelona.
Een correspondent van Reuter, die zoo
juist uit Barcelona naar de Fransche grens
is teruggekeerd, deelt mede, dat in de be
nedenstad een aantal winkels is geplunderd
en in brand gestoken. De lijken van man
nen, vrouwen, paarden en muilezels liggen
op de straten en het afval hoopt zich op
straat op, hetgeen een walgelijken st^nk
verspreidt.
De drogisten en apotheken hebben steeds
htm winkels open gehouden, doch thans na
deren hun voorraden verhand snel het ein
de. Bijna alle kerken en kloosters in de stad
JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIII£
Olympisch Nieuws
E De Nederlandsche Wielrenners 5
E en vijfkampers zijn gisteren te Ber- E
lijn aangekomen en als eerst aange- E
komen Nederlandsche ploegen fees- E
S telijk verwelkomd.
S Zij zijn ontvangen op het Raadhuis E
5 en hebben daarna hun intrek geno- E
E men in het Olympisch Dorp. Een 5
E trainingsplan voor deze week is voor S
E hen opgesteld.
2 Voor de Duitschers is in het E
E Olympisch Dorp geen plaats meer. E
Biiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiimii!
zijn dn vlammen opgegaan, de beelden en
altaren werden stukgeslagen. Een groep op
standige officieren, die een toevlucht had
den gezocht in een klooster, werden na een
verwoed gevecht tot overgeven gedwongen.
Allen werden vermoord en het klooster
werd in brand gestoken.
Verder waren den correspondent op straat
auto's opgevallen, welke door de autoritei
ten geconfiskeerd waren en waarin met re
volvers gewapende jonge meisjes patrouil
leerden.
Verhaal van een Zwitsersch vluchteling
uit Barcelona.
Aan boord van het Italiaansche schip
„Princessa Maria" is o.a. ook de Zwitser
Vogt uit Barcelona te Genua aangekomen.
Bij zijn aankomst verklaarde hij aan een
vertegenwoordiger van 't officieele Italiaan
sche nieuwsbureau, dat hij juist op den dag,
dat de revolutie uitbrak, te Barcelona was
aangekomen. In den avond werd hij teza
men met een aantal vrienden op straat
aangehouden en onder bedreiging met een
geweer werden zij uitgeschud en gedwongen
naar hun hotel terug te keeren. Toen zy
hier aankwamen, zagen zij dat het gebouw
in vlammen stond; zij konden evenwel nog
een kamer vinden in hotel „Majestic". Van
hieruit zagen zij de schrikwekkendste beel
den van de revolutie. Verscheidene monni
ken en nonnen werden gedwongen zelf hun
kloosters in brand te steken, waarna zij met
mitrailleurschot en werden gedood.
TROEBELEN IN SAN SEBASTIAN.
Uit San Sebastian aangekomen vluchte
lingen vertellen, dat daar ernstige troebe
len zijn uitgebroken en dat men er de win
kels heeft geplunderd.
Wij publiceeren een kaart van Spanje,
welke het volgen van den strijd verge-
makkelijken zal. Wegens de plaatsruimte, I niet eiken dag plaatsen, zoodat wij onze
welke de kaart inneemt, kunnen wij haar lezers aanraden de kaart uit te knippen.
