WOENSDAG 22 JULI 1936 No. 8476 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE JANUSKOP VAN HET INTER NATIONALE VOLKSFRONT VOORNAAMSTE NIEUWS Opstandelingen rukken op naar Madrid. 27ste Jaargang Sk Ceid^eh^Coti/fco/tit OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Lelden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 Moskou deelt de lakens uit. De jongste berichten over com munistische samenzweringen in Nederland en elders hebben het groote publiek plotseling weerom tegenover het beklemmende feit geplaatst, dat het Communisti sche gevaar nader is dan ooit. Velen hebben slechts een vage voorstelling van de werkwijze van de Derde Internationale. On derstaande uiteenzetting be schrijft, hoe deze zich als een net over geheel de beschaafde wereld heeft uitgespannen. Met de stiptheid van een uurwerk wordt het program van de Communisti sche Internationale in de verschillende landen afgewerkt. Eerst werd Spanje het slachtoffer van de listige politiek der Komintern, toen volgde Frankrijk en thans zijn ook in België de eerste sympto- nen merkbaar, dat de dingen zich ontwik kelen geheel in den geest zooals Moskou gedacht had, alleen nog sneller dan de Bolsjewistische leiders hadden kunnen verwachten. In Spanje en Frankrijk heeft de Regeering reeds het onderspit moeten- delven tegen het Communisme. Ofschoon de communisten zelf niet aan de regeering deelnemen, zijn zij toch heer en meester van den toestand. Dit is slechts mogelijk door de uitgebreide organisatie der Kom intern, het instituut dat alleen de groote richtlijnen aangeeft en tevens bepaalt hoe de Revolutionaire actie zich moet ont wikkelen. Het bewijs daarvoor is niet moeilijk te leveren. Hoe de Communisten werken. fn 65 verschillende landen bestaan com munistische partijen. Zij vormen de Derde Internationale en zij zijn ondergeschikt aan de Komintern in 'Moskou. Heel deze organisatie is op dictatoriale geest ge schoeid. Ieder verzet wordt onmiddellijk den kop ingedrukt. Zoo verdwenen op ze keren dag de Fransche afgevaardigden Lepetit en Lefèbre op him terugtocht van Moskou, en thans is komen vast te staan, dat de Chef van de Tscheka Dzerjinsky gezorgd heeft dat zij in de Witte Zee ver dronken werden. De bekende communist Max Hölz die eveneens had aangedrongen om de tyrannieke maatregelen der Kom intern eenigszins te verzachten is enkele dagen later het slachtoffer geworden van een zoogenaamd „doodelijk ongeluk". Wij zouden zoo nog tal van andere dergelijke voorbeelden kunnen opnoemen. De abso lute geest die er in de Komintern heerscht, blijkt ook uit de statuten. Immers in arti kel 15 wordt gezegd dat de besluiten van het Centraal Comité beslissend zijn voor alle afdeelingen der Komintern (de lan delijke organisaties der Communisten worden Secties van de Derde Internatio nale genoemd). In artikel 14 wordt zelfs gezegd, dat besluiten van de landelijke or ganisaties der Communistische Partijen door het Centraal Comité vernietigd kun nen worden. Deze bevoegheid berust bij bepaalde agenten, die controle uitoefenen over het werk der Communisten (artikel 22). Daar ieder land slechts 2 of 3 gedele geerden naar het Centraal Comité afvaar digt, worden de groote richtlijnen voor de revolutionaire politiek die in ieder land gevolgd moet worden, uitsluitend bepaald door buitenlanders, hetgeen een rechtstreeksche inmenging door Rusland in de interne aangelegenheden van een vreemd land beteekent. Teneinde de con trole over de Communistische landelijke organisaties met zoo groot mogelijk suc ces door te voeren, zijn in Parijs, Bazel, Praag, Amsterdam en Kopenhagen mo dern ingerichte centrales gesticht. Ieder van deze centrales heeft de volgende nauwkeurig omschreven taak gekregen: 1. Organisatie en controle der Commu nisten. 2. Propaganda en verspreiding van drukschriften en brochuren. 3. Finantieele controle en steunverlee- ning. 4. Uitvoering van den Agenten-dienst. 5. Geheime dienst, spionnage en Code- diienst. Iedere afdeeling heeft een bestuur be staande uit 7 tot 11 communisten, die tot de verschillende landen behooren, welke door de bedoelde afdeeling bewerkt wor den. Een Russische instructeur van de Tsche ka, die alleen aan de Komintern in Mos kou verantwoording is verschuldigd, is aan dit Comité toegevoegd. Zoo wordt b.v. vanuit Parijs het Westelijk gedeelte van Zwitserland bewerkt, tevens België, Italië, Spanje en Portugal. De centrale te Bazel verzorgt het Duitsch-sprekend ge deelte van Zwitserland, Elzas-Lotharingen en Duitschland. Voor de actie onder het Marinepersoneel en in de Koloniën zijn twee afzonderlijke afdeelingen in het le ven geroepen. De geheime instructies worden door koeriers van den diploma- tieken dienst verzonden. Na de bekende affaire Eberlein was het noodzakelijk, dat de grootste omzichtigheid in acht geno men werd. Daarom reizen vooraanstaande figuren uit de Komintern zooals Stassova, Schwerniik en anderen slechts op diploma tieke passen en zij vestigen hun verblijf steeds in de desbetreffende gezantschaps gebouwen van Sovjet-Rusland. Vanuit de verschillende legaties kunnen zij onge stoord en veilig de instruoties, die zij van uit Moskou hebben medegebracht, uitwer ken en aan de desbetreffende instanties doorgeven. Teneinde een zoo groot mogelijken in vloed uit te oefenen op het besuursappa raat van het Volksfront, heeft men een uitvoerige spionnage-dienst georganiseerd in regeeringskringen, die tot taak heeft de ambtenaren, die in het desbetreffende res sort werkzaam zijn, te bespionneeren en te controleeren en wanneer het noodig mopht zijn, aan te klagen. Deze instructeurs houden regelmatig hun vergaderingen om aan de leiders der af zonderlijke afdeelingen rapport uit te brengen en verantwoording af te leggen. Deze rapporten worden in de centrale verwerkt en naar Moskou doorgezonden, waarop weer verdere instructies worden ontvangen. Deze richtlijnen hebben allen ten doel, de wereldrevolutie te bevorderen. Deze plannen tracht men te verwezenlij ken door in iedere fabriek of arbeiders groep een cel in te bouwen. Voor de wil de stakingen is een afzonderlijk bureau opgericht, dat het verloop der arbeiders onlusten regelt. Dit bureau heeft tevens tot taak het vormen van revolutionaire cellen in de fabrieken en regeeringsdepar- tementen voor te bereiden en geregeld te controleeren. Volgens de tekst der voor schriften, die door de Komintern worden gegeven, hebben deze bureaux tevens tot taal: om ook in de landen, waar de com munisten een wettelijk toegelaten partij vormen, de cellen bouwers onophoudelijk aan te sporen, om mede te werken aan de verwezenlijking van het groote internatio nale doel. De relaties tusschen de cellen- bouwers en het centraal bureau worden onderhouden door een z.g. verbindings man, die tegelijkertijd de cellen contro leert en bespionneert. Op deze wijze is het Volksfront in Spanje en in Frankrijk in communistisch vaarwater geraakt. Nog een ander feit verdient onze aan dacht: De poging om in het Verre Oosten een wereldrevolutie te ontketenen is mis lukt. In het Westen is een merkbaar ver zet gerezen tegen den wassenden invloed van het Communisme. Teneinde aan de communistische actie en ondermij nings- arbeid in West-Europa een schijn van le galiteit te geven, werd het pact met Frank rijk afgesloten, om het Volksfront in staat te stellen in West-Europa een begin te maken met het uitvoeren van de plannen om de dictatuur te vestigen van het we- reldproletariaat. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN BEDENKELIJK TEEKEN. Het is een uiterst bedenkelijk teeken, dat ook in ons land het geweld in de staat kundige propaganda een rol gaat spelen aldus constateert de Avondpost. En dan merkt het blad verder op: Wij willen wel ronduit zeggen, dat de houding der rechterlijke macht ons tegenwoordig vaak met verwondering en onrust vervult. Naar onze vaste over tuiging treedt zij tegenover verschei dene excessen, in woord en in daad, veel te lankmoedig en te zachthandig op. Het is vaak, of zij niet durft, of zy tot het allerlaatste toe dergelyke wan daden wil ontzien. Dat mag niet. Als de berechting van zulke zaken den heet hoofden niet met vrees vervult, is het hek van den dam en zullen wij nog wel andere botsingen zien. Het kan ons niet schelen van welken kant de uitspattin gen komen. Zonder aanzien des per- soons moet hier op de strengste wijze worden gestraft. Gebeurt dit niet, dan kunnen we nog gezellige dingen beleven. Want de toeneming van het geweld als strijdmiddel is het bedenkelijkste teeken van dezen tijd. Eenheid in de sport In een sympathiek woord heeft rector Beune Zaterdag in onze krant een oproep gedaan om financieelen steun, teneinde al dus mede te werken aan een oplossing van de „sportkwestie", die den Katholieken van Leiden wel bekend is. Deze scherp-kantige kwestie heeft de districts-adviseur van de Katholieke Sportbeweging besproken op een wijze, waarin niemand aanleiding kan nemen van aanleiding geven is hee- Iemaal geen sprake! voor ook maar eeni- ge ontstemming. Wij vertrouwen, dat dit woord van rector Beune heeft ingeslagen; dat de pogingen van den rector door allen daadwerkelijk en krachtig zullen worden gesteund, moreel en financieel. Financieel. Er is crisis en malaise. En velen kunnen minder en veel minder mis sen dan voorheen of kunnen zelfs heele- maal niets missen. Wij weten het. Maar wij weten óók, dat er vandaag is een soort te genhangers van de vroegere O.W.'ers: men- schen, in wier gezelschap het tot de goede toon schijnt te behooren, om elkaar te overtreffen in het klagen over den slechten tijd, in het verhalen over inkrimpen en be zuinigen! Dit terloops. Onze bedoeling is, nog even te herinneren aan den oproep van rector Beune op j.l. Zaterdag, welke ter harte worde genomen door allen, voor wie deze bestemd was! IR. MUSSERT LOOCHENT „GROENE"- PUBLICATIE „Van a tot z gefantaseerd en volmaakt uit duim gezogen" De interviewer handhaaft zijn verslag, eveneens van a tot z! De heer A. M. Brouwer secretaris van de referendum-commissie van de Groe ne publiceerde, zooals gemeld, in dat blad een onderhoud dat hij indertijd met den heer Mussert heeft gehad om dezen tot medewerking aan het referendum over te halen. Blijkens dit verslag heeft de heer Mus sert zich verregaand beleedigend geuit over de R.K. geestelijken. De heer Mussert heeft nu tegenover het „Utr. Dagbl." het heele interview „door den heer Brouwer van a tot z gefanta seerd en volmaakt uit den duim gezogen" genoemd. Het „Volk" heeft zich naar aanleiding hiervan tot de redactie van de Gr o e n e gewend, die haar meedeelde, dat de heer Brouwer zijn verslag van het gesprek met den heer Mussert van a tot z handhaaft. (Het gesprek is onder vier oogen gevoerd). Hiermede kan de zaak niet uit zijn! Toen wij in ons blad van Maandag van de „Groene"-publicatie melding maakten, heb- bü wij daaraan toegevoegd: dat „wij moe ten veronderstellen, dat het (bedoelde ar tikel) niet opzettelijk (abusievelijk is uit gesloten) onwaarheden mededeelt". Juist omd'at hier abusievelijk onwaarheid is uitgesloten, is de beschuldiging van den heer Mussert aan den heer Brouwer van hoogst ernstigen aard voor den heer Brouwer zelf èn voor de Groene. Daarom, wij herhalen het: kan met de geciteerde ontkenning van den heer Mus sert de zaak niet uit zijn! Naast de kwestie van den inhoud der publicatie staat die van de publicatie- zelf: de heer Mussert deelt n.l. mede, dat hij met den heer Brouwer een gesprek heeft gehad, niet wetend, dat dit voor publicatie bestemd zou zijn. De heer Brouwer van zijn kant beweert, dat hij tij dens het gesprek aanteekeningen van het gesprokene heeft gemaakt, waarop de heer Mussert met geen enkel woord heeft gezegd, dat het onderhoud vertrouwelijk was en niet voor publiciteit bestemd. Als dit zoo is (het maken van aanteekeningen ontkent de heer Mussert!) dan hadden tóch de goede journalistieke zeden ge- eischt, dat de heer Brouwer een positie ve toestemming tot publicatie aan den heer Mussert had gevraagd en niet gepu bliceerd zou hebben, alvorens die toe stemming verkregen zou zijn. Dit is ech ter, zooals gezegd, een kwestie, welke staat naast en die gescheiden moet blijven van de andere: die over den inhoud der publicatie. De wereld in vogelvlucht De ernst van den Spaanschen wordt wel duidelijk als men bedenkt, dat de rebellie nu reeds dagen lang duurt en er nog steeds aan alle kanten gevochten wordt. Het is nog volstrekt niet te zeggen wie het winnen zal: de fascistische militai ren of de linksch georiënteerde regeerings- troepen, versterkt met aanhangers van de socialistische en communistische partyen. Voor een uiteindelijke overwinning der re geering pleit het, dat de opstandelingen er niet in geslaagd zijn om de regeering om ver te stormen, maar aan den anderen kant heeft de regeering te Madrid ook niet de beschikking over het machtigste wapen in eiken opstand: het leger. Verschillende of ficieren zyn fascistisch, maar vele soldaten niet. Het is onmogelijk om aan de hand van de vele tegenstrijdige berichten een overzicht te geven van den stand van za ken. Men verwacht zeer binnenkort een be slissing, daar de rebellen uit het Noorden naar Madrid optrekken, waar hun tegen standers zich gereed maken om hen te ont vangen. Mocht het in buurt van Madrid tot een uitgebreide botsing komen, dan schijnt de ontknooping van het drama naby. De berichtgeving over Spanje over- heerscht dermate, dat al het nieuws over de rest van de wereld er onbeduidend bij wordt. Wij verwijzen naar het Buitenland. GEWIJZIGDE SPELLING REGELING Naar wij vernemen, is bij Koninklijk Be sluit van 18 Juli een gewijzigde regeling van de spelling tot stand gekomen. De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen doét een toelichting terzake aan de Staten-Generaal toekomen. Dit nummer bestaat uit drie bladen. BUITENLAND. De opstand in Spanje duurt onvermin derd voort. Men verwacht binnenkort een beslissende slag bij Madrid. (1ste blad). Onlusten onder de militairen te Beverloo in België (2de blad). Wil Danzig een souvereine staat wor den? (2de blad). Gemeld wordt, dat een Abessijnsch leger zou optrekken naar Addis Abeba. (2de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Het slot van de Kaagweek. (3de blad). Australië wint met 41 voor den Davis- Cup van Duitschland. (3de blad). De eerste dag van de Vierdaagsche. (2de blad). Binnenkort beslissende veldslag ver wacht. Aan alle kanten wordt zwaar gevochten. EEN MEDEDEELING DER REGEERING. De opstand op het Spaansche schier eiland duurt nu reeds verscheidene dagen en nog steeds is het niet duidelijk, wie van beide partijen aan de winnende hand is. Om 1 uur hedennacht werd vanwege het Spaansche ministerie van binnenlandsche zaken de volgende mededeeling gedaan: Gyon, Almeria en Alcala de Henares zijn definitief op de opstandelingen heroverd. De rebellen bezetten nog Saragossa, Val- ladolid en Sevilla. Officieele kringen ver zekerden evenwel des avonds, dat de op standelingen zich definitief hebben over gegeven. Het blad „Olridad", het orgaan van de extremistische fractie der socialistische par tij, meldt, dat het opstandige garnizoen van Granada zich aan de regeeringstroe- pen heeft overgegeven en dat een eskader de opstandelingen te La Coruna bombar deert, die zich spoedig zullen moeten over geven. Kapitein Sampil is te Madrid opgestegen, teeninde de opstandige centra te Saragossa te bombardeeren. Andere vliegtuigen zijn van Madrid vertrokken om Alcazar te bombardeeren, alsmede Toledo, waar een compagnie cadetten aan het muite is ge slagen. Uit Barcelona wordt gemeld, dat het ra diostation aldaar om half tien aan den ge neraal, die het bevel voert over de vijfde brigade te Saragossa, de mededeeling heeft gericht, dat de stad gebombardeerd zal worden, indien zij zich niet onmiddellijk aan de autoriteiten overgeeft. Meer dan 200 dooden te Malaga. Volgens de Engelschen en Amerikanen, aan boord van den Britsche torpedojager „Shamrock" uit Malaga te Gibralta zijn aangekomen, zouden in laatstgenoemde stad meer dan 200 personen gedood en verschei dene duizenden gewond zyn. Het bloed vloeide in stroomen door de straten, die bezaaid lagen met lijken. Ceuta van zee uit gebombardeerd. Vier schepen der regeering hebben Ceuta gebombardeerd. Er ontstond een waar gevecht tusschen de batterijen der stad en de schepen. De laatste moesten ten slotte terugtrekken. Zij voeren de Brit sche wateren binnen, doch een Britsch patrouillevaartuig verzocht hun, de terri toriale wateren te verlaten. Tarifa gebombardeerd. De sleepboot „Energie" is gistermiddag in allerijl naar Algeciras gezonden om daar 120 Britsche onderdanen en verscheidene andere vreemdelingen, die in hun hotels waren opgesloten, aan boord te nemen. Het te Gibraltar aangekomen noorsche schip „Frank" heeft meegedeeld, dat vlieg tuigen Tarifa hebben gebombardeerd. ALGEMEENE MOBILISATIE. Verscheidene Fransche bladen berichten, dat de Spaansche regeering gistermiddag een algemeene mobilisatie heeft gelast voor allen, die in staat zyn de wapens te voe ren tot den leeftijd van 30 jaar. Oorlogstoestand in de provincie Merida. Naar de radio-zender Sevilla gisteroch tend meedeelde, heeft de militaire com mandant van Merida, generaal Queipo de llano, in de provincie den oorlogstoestand afgekondigd. De opstandelingen hebben strategische punten bezet, te Carabanohel hebben de opstandelingen zich meester ge maakt van een wapentransport, van de regeeringsgetrouwe roode militie, bestaan de uit 31 vrachtauto's. De leider van het transport, kolonel Kabla werd op staanden voet terechtgesteld. Verder is het regiment Cavadonga er in geslaagd een tweede wa pentransport van de roode militie aan <e houden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1