27ste Jaargang WOENSDAG 8 JULI 1936 No. 8464 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Dit nummer bestaat uit drie bladen. Noodweer teistert voor de tweede maal ons land VOORNAAMSTE NIEUWS S)e Ccid^cKeSoii^anl: OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per weekf 2.50 per kwartaal By onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 V Geld uitgeven in dezen tijd Waar aan alle kanten nooden dringen om voorziening, waar van alle zijden hulp wondt gevraagd daar is het redelijk, dat een ieder zich ernstig rekenschap geeft bij het uitgeven van geld van de nuttigheid en doeltreffendheid zijner uitgaven. Dat is redelijk en, bezien in het licht der Christelijke beginselen, zedelijke plicht. De tijdelijke goederen moeten door hen, die deze in privaat bezit hebben, zóó be- heerscht worden als waren ze in bezit van de gemeenschap; zóó dus, dat ze zoo veel mogelijk de gemeenschap ten nutte strek ken. Deze regel moet vóóral gevolgd wor den, als de gemeenschap zoo veel nooden en behoeften heeft als in dezen tijd. Dit is van toepassing op het uitgeven "van geld door particulieren. Maar iedereen zal 't er over eens zijn, dat ook het uitgeven van geld uit de Overheidskassen vóóral in dezen tijd met de grootste zorg moet geschieden, zoodat, waar niet aan alle gegronde aan vragen kan worden voldaan, met nauwkeu righeid moet worden overwogen en afge wogen, welke aanvragen de belangrijkste, de voornaamste zijn. En nu nemen wij in dit verband een ar tikeltje over uit de „Volkskrant": De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft anderhalve ton aangevraagd voor deelneming van ons land aan de het volgend jaar te Parijs te houden tentoonstelling „ge wijd aan kunst en techniek in het he- dendaagsche leven". Vermoedelijk zal het niet bij die an derhalve ton blijven, daar volgens den minister wel op particuliere bijdragen mag worden gerekend (de geraamde kosten zijn drie ton), maar ook de mi nister zal niet graag wat er aan die particuliere bijdragen zal te kort ko men uit z'n eigen zak bijpassen. Is een dergelijk bedrag in dezen tijd verantwoord? Andere landen doen ook mee, zegt de minister, en dan kan Nederland alleen niet wegblijven. Zulk een overweging het argu ment van óók groot doen en verder willen springen dan de stok reikt zegt ons heel weinig. Er is altijd wel een meneer die wei nig omhanden heeft te vinden, die commissaris-generaal wil spelen, aan traktement en representatiekosten een ibom duiten kost en na afloop met een niets kostend buitenlandsch comman deurskruis beloond wordt. Maar halen wij de anderhalve ton er aan verbete ring in de kunst en techniek van on zen tijd uit? Of zijn dergelijke tentoonstellingen feitelijk groote ker missen en vermakelijkheidsgelegenhe den met als aanhangsel de tentoonstel ling zelf, waar anderhalve man en een paardekop belang in stelt? Wij zijn het volkomen eens met de „Volkskrant", dat deze uitgave nog wel eens nader getoetst mag worden vóór men ze toestaat. Het argument, dat andere landen ook mee doen, isinditverband geen argument. Misschien doen allen het, omdat anderen het ook doen! In de waar deering van de „Volkskrant" van derge lijke tentoonstellingen als de hier bedoelde ligt héél veel waars! DE DANZIGER KWESTIE De houding van Polen LONDEN, 8 Juli (A.N.P.) De carrés- j pondent van de „Daily Telegraph" seint uit Warschau: Uit geloofwaardige bron wordt medegedeeld, dat kolonel Beek, de minister van buitenlandsche zaken, onmid dellijk na zijn terugkeer uit Genève een onderhoud gehad heeft met generaal Rydz Smigly, den inspecteur-generaal van het leger, en generaal Skladkowkski, den eer sten minister, over de Danzigsche kwestie. Vandaag zal Beek een onderhoud hebben met den Duitschen ambassadeur von Molt- ke. Voorts verneemt de correspondent, dat Beek de vooruitzichten in Danzig veel ern stiger acht dan zou kunnen blijken uit de door de regeering gecontroleerde pers. De wereld in vogelvlucht Danzig zal voor de eerstkomende weken wel de aandacht van Europa blijven trek ken. Sinds de Senaats-president Greiser zoo hard op de tafel van den Volkenbondsraad heeft geslagen, is Europa wakker geschrok ken en zich bewust geworden, dat er in Danzig springstof wordt verzameld, welke bij onvoorzichtige behandeling met een zwaren knal kan ontploffen. Berlijn heeft het sein gegeven, dat thans begonnen moet worden met het terugbren gen van de Vrije Stad in Diiitsch staatsver band. Nauwelijks is Greiser teruggekeerd of met dit werk wordt een aanvang ge maakt, volgens Duitsch model. Eerst moet de oppositie worden weggewerkt en tot den eersten maatregel om tot dit doel te gerhken is reeds besloten. Op het bevel van den Senaat is het bureau van het socialistische orgaan de „Volksstimme" door de politie bezet. Het blad is voor drie maanden ver boden. Verwacht wordt, dat weldra een verbod van alle oppositie-bladen zal volgen, waarna ten slotte de oppositie-partijen zul len worden doorgeknepen. De oppositie hoopt nu natuurlijk op bijstand van de zijde van den hoogen commissaris en dat het niet lang zal duren of het nationaal-socialisme ligt in openlijk conflict met den Volken bond is te voorzien. Volgens een interview met de „Daily Express" zou Greiser echter verklaard heb ben: „Wij zijn niet voornemens het door Ge nève gegarandeerde statuut te wijzigen. Onze houding tegenover den Volkscom missaris is slechts op een persoonlijke kwestie gebaseerd, daar wij van meening zijn, dat hij de opwinding opzettelijk heeft uitgelokt. Er zal in het geheel geen wijzi ging komen in onze verhouding tot het bui tenland; wij bereiden geen staatsgreep en geen hereeniging met Duitschland voor. Danzig zal een vrije stad blijven, maar dan inderdaad een „vrije stad", waar wij de baas in huis zullen zijn. Wij zullen niet toestaan, dat Lester van zijn positie gebruik maakt om ons de wet te stellen. Wij zullen geen aandacht aan hem schenken, tenzij het kwesties betreft, die conflict met andere mogendheden zouden kunnen veroorzaken. Hier zal hij in quarantaine gesteld en ge negeerd worden. Als hij tot mij komt met klachten, zal ik hem beleefd te woord staan en hem verwijzen naar mijn te Genève af gelegde verklaringen. Indien Genève ons nogmaals zal uitnoodigen, verantwoording af te leggen, zullen wij aan die uitnoodi- ging geen gehoor geven." WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN ONVERWACHTE LOF. De (A.R.) Rotterdammer schrijft: De Engelsche prins, die ons land bezocht, om een schilderij ententoonstelliing te ope nen, heeft op een onverwachte en onge dachte wijze lof gebracht aan wat in ons land op het gebied der volkshuisvesting tot stand is gebracht. Op zijn tocht van Den Haag naar het Rijksmuseum in de hoofd stad bezocht deze broeder van den Engel- schen koning enkele volkswoningen in Amsterdam-Zuid en sprak zijn verwonde ring uit over wat hij hier aanschouwde. Dit doet ons goed, doch verbaast ons niets. Nederland slaat zeker geen slecht figuur, als de verdeelende rechtvaardigheid in het geding komt. Natuurlijk zijn er een massa Nederlan ders, die alléén in andere landen goede dingen opmerken, doch dit komt, omdat zij een bril dragen, voorzien met glazen voor „in de verte zien". Omtrent de woningtoestanden in Londen vertelde ons pas een rapport, dat 9,1 per cent, dus bijna het tiende deel der bevol king, leeft in overvulde woningen. Den tijd, dat het hier zóó was, zijn wij al lang te boven. En dat, ondanks de bewindslieden in Den Haag, waarvan de critiek blijkbaar nooit genoeg kwaad kan zeggen. ENGELSCH MILITAIR TOESTEL NEERGESTORT Zeven dooden CAIRO, 8 Juli (A.N.P.) In de woestijn bij Mersamathroe aan de kust tusschen Cairo en de Libysche grens, is een Britsch miltair toestel neergestort. Zeven personen vonden hierbij den dood. CAIRO, 8 Juli (A.N.P.) In het vlieg tuig, dat bij Mersamathroe neergestort is, hadden 13 soldaten plaats genomen. De 6 inzittenden, die aan den dood ontsnapt zijn, werden gewond en zijn opgenomen in een ziekenhuis. Weer vier personen door het hemelvuur gedood. Verschillende boerderijen in de asch gelegd, terwijl slagregens veel schade veroorzaakten. Zooals wel te venvachten was is de broeiende hitte van gisteren geëindigd in een zwaar onweer, gepaard met hevige slagregens, waardoor op vele plaatsen schrik en ontsteltenis is teweeg gebracht. Hoewel het zware weer zich over een groot deel van ons land ontlastte, blijkt het Westen des lands bijzonder de omgeving van Haarlem en Amsterdam bijzonder be zocht te zijn. Helaas zijn daarbij ook weer verschillen de slachtoffers te betreuren. Drie personen door den blik sem getroffen. Eén doode. Tijdens het hevige onweer is de 28-jarige heer Krul uit de Commelinstraat te Am sterdam, die op het z.g. „Blauwe Hoofd" bij Durgerdam met zijn vrouw en een neef schuilde voor den hevigen regenval, ge dood. Zijn twee metgezellen verloren het be wustzijn, doch door toepassing van kunst matige ademhaling konden de levensgees ten weer spoedig worden opgewekt. Het drietal was op het Buiten-IJ gaan zwem men, toen zij door het onweer overvallen werden. Zij kleedden zich aan en zochten in een kuil op den dijk een schuilplaats, terwijl zij als dekking een regenjas over ziich heen trokken. Een hevig noodweer barstte los en op een gegeven oogenblik sloeg de bliksem vlak achter hen in den grond. Waarschijn lijk tengevolge van den luchtdruk verlo ren alle drie het bewustzijn. Een eindje vetder op zaten in een kuil elf andere personen te schuilen^ Zij bleven allen ongedeerd en kwamen onmiddellijk het drietal te hulp.' Onder hen bevonden zich leden van de Amsterdamsche reddings brigade, die dadelijk begonnen kunstmatige ademhaling toe te passen. Later arriveerde ook dr. Bokslag uit Durgerdam en de G.G.D. uit Amsterdam. Bij de vrouw en de neef werd de kunstma tige ademhaling met succes toegepast. De man bleek echter overleden te zijn. Het stoffelijk overschot is naar het Binnengast huis vervoerd, waar ook de beide andere slachtoffers zijn opgenomen. De neef kon later weer huiswaarts keeren Boerenknecht gedood. Uit Gorredijk werdt gemeld: Tijdens het hevig onweer is de 20-jarige boerenknecht D, Hansma, in dienst bij den landbouwer J. F. Ind te Kortezwaag, terwijl hij aan het maaien was, door den bliksem getroffen en gedood. Landbouwerszoontje gedood. Gisteravond omstreeks half zeven, toen de landbouwer J. van Mook te Ailem (N. Br.) met zijn elfjarig zoontje Christiaan bezig was met het melken van koeien, werd het knaapje op een gegeven moment door den bliksem getroffen en op slag gedood. De vader bevond zich op ongeveer vijftig meter afstand, toen het ongeluk gebeurde. Fietsrijder gedood. Te Jonkersland onder Lange-Zwaag is de 29-jarige veehouder Bouke Krikke, toen hij gistermiddag per fiets van het melken huis waarts keerde, door den bliksem getroffen en gedood. De man was gehuwd en vader, van een kind. Nog een slachtoffer van het hemelvuur. Gistermiddag werd tijdens het hevige onweer dat boven Vrouwenparochie woed de, de 37-jarige ongehuwde landarbeider Jan B. Bildtkerk door den bliksem getrof fen en gedood. Militairen door hemelvuur verrast. Toen gistermiddag tijdens het hevige on weer een aantal militairen op de „Stom- pert" onder Soesterberg bezig was een tele graafdraad op te rollen sloeg de bliksem op dien draad en werden allen versuft ter aar de geslagen. Op eenige brandwonden na bekwam geen der manschappen verder let sel. Boerderijen door den bliksem getroffen. Tengevolge van inslag door het hemel vuur ontstond gistermiddag brand in de boerderij van den heer J. Leegwater in de Boekelermeer onder Heiloo. De Alkmaar- sche brandweer begaf zich met de motor spuit ter assistentie' en wist nog tijdig het woonhuis te behouden. De stallen zijn in vlammen opgegaan. Het vee kon worden gered. Gistermiddag om half vier sloeg tijdens het hevige onweer de bliksem in de boer derij, bewoond door den landbouwer van Voorst te Gietel (gemeente Voorst) en eigendom van baron Haersma de Wit te Putten. Het geheele pand en de inboedel gingen verloren. Het vee kon worden gered. De schade, die op pl.m. 25.000 geschat wordt, wordt door verzekering gedekt. Omstreeks drie uur is in de boerderij van d enheer J. C. Leijen aan de Zaane- geest te Bergen de bliksem ingeslagen. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat de inmiddels gearriveerde brandweer niets meer kon uitrichten en onverrichter zake moest teruggaan. Het pand brandde geheel uit. Verzekering dekt de schade. Eveneens sloeg de bliksem in de boer derij van den landbouwer Fleer te Marien- kampen (gemeente Steenwijkerwold), waar juist een groote hoeveelheid pas gewonnen hooi was opgeslagen. De boerderij met al het aanwezige hooi en den geheelen inboe del ging- verloren. De motorspuit van Steen wijkerwold bestreed den brand, maar kon weinig redden. Boerderij en inboedel wa ren verzekerd. Het vee bevond zich in de weide, zoodat er geen schade aan den vee stapel is aangericht. Bliksem in auto geslagen. Gistermiddag te omstreeks half drie is in de Bannmgstraat te Soesterberg tijdens het hevige onweer de bliksem geslagen in de auto van den adjudant-vlieger P. v. d. Griendt, die daarmede op weg was naar het militaire vliegterrein te Soesterberg. De heer Van der Griendt werd geheel ver suft, tengevolge waarvan de wagen met groote snelheid tegen een aan den rechter kant van den weg geparkeerd staande auto van den arts Van Beek opreed. Door den bliksem waren de handen en het gelaat van den heer v. d. Griend geheel zwart ge schroeid. Door de aanrijding brak hij het neusbeen en verder liep hij eenige schaaf wonden op. Hij is overgebracht naar het militair hospitaal. De auto van den vlieger werd grootendeels vernield. De andere wa gen kreeg slechts weinig schade. Zware schade en record regenval te Amsterdam. Na een dag van broeiende hitte is gis teren in den namiddag over Amsterdam een onweer losgebarsten, gepaard gaande met een slagregen, zooals sinds langen tijd niet is voorgekomen. Terwijl het licht niet van de lucht was en de felle donderslagen zich voortdurend deden hooren, ontstonden in verscheidene wijken van de stad geleidelijk ware overstroomingen. Zoo geweldig was de regenval, dat de Hortus Botanicus te 4.15 uur 7 m.m. regen in één uur gevallen, noteerde, een hoeveel heid, welke sinds het bestaan van dit sta tion nog niet is geconstateerd. De materieele schade, welke op tal van punten in de stad is ontstaan, is zeer aan zienlijk. f Zwaar onweer boven Haarlem. Gistermiddag ontlastte zidh boven Haar lem en omgeving een zwaar onweer, dat vergezeld ging van een ongekend hevigen regenval, welke meer dan twee uur aan hield. Verschillende straten, pleinen en parken stoorden in een oogwenk blank en onder de viaducten bij het station was ver keer onmogelijk, omdat hier meer dan een halve meter water stond. Langs tal van hoofdwegen kon men tien tallen auto's zien staan, waarvan de mo tor door het binnendringen van water in den motorkap hun dienst weigerden. BUITENLAND. Bezoek van Mgr. Orsenigo bij Hitier. (2de blad). Maatregelen tegen de oppositie in Dan zig. (2de blad). Tsjitsjerin overleden. (2de blad). BINNENLAND. Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend, inzake opheffing H.B.S. 3-jarige cursus. (2de blad). De regeering over de naturalisatie van den bankier Mannheimer. (2de blad). Bij het noodweer van gisteren zijn nog vijf personen gedood. Op tal van plaatsen sloeg de bliksem in, terwijl brand en zware slagregens groote schade veroorzaakten. (lste blad). Autogiro maakt bij Soesterberg een on gelukkige landing. (3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. De intern, tenniskampioenschappen te Noordwijk. (3de blad). De Olympische Schremploeg samenge steld. (lste blad). Nabij het station Overveen had vlak naast een in aanbouw zijnde brug over de spoorbaan HaarlemZandvoort, tengevol ge van den hevigen slagregen een aard verschuiving plaats, waardoor de sporen werden versperd en het treinverkeer eeni- gen tijd vertraging ondervond. Door een ploeg werklieden uit Haarlem is de baan na korten tijd weer vrij gemaakt. Zware regenval te Eindhoven. Ook te Eindhoven ging het noodweer ge paard met felle bliksemslagen en hevige slagregens. Op vijf plaatsen sloeg de blik sem in, doch slechts in één geval werd schade veroorzaakt. Bij den slager Bee- rends ni. in de Kruisstraat werd de schoorsteen getroffen en van het dak ge slagen. Er ontstond brand, die weldra ge- bluscht was, dank zij den hevigen regen en het onmiddellijk ingrijpen van de brand weer. Groote schade aan woningen te Diemen. Tengevolge van de gebrekkige rioleering in de gemeente Diemen konden de regen putten het water gistermiddag tijdens den zwaren regenval niet verwerken met het gevolg, dat de dakgooten overbelast werden en het water de bovenverdiepingen van de huizen binnenstroomde. In een woning was de toestand zoo erg, dat tengevolge van den druk van het wa ter het dak instortte. Persoonlijke ongeluk ken hadden niet plaats, daar de bewoners bijtijds voor het instroomende water ge vlucht waren. Een Lathyrus-tentoonstelling, die niet doorgaat. De Nationale Lathyrus-tentoonstelling welke Vrijdagmiddag in het Krelagehuis te Haarlem geopend zou worden, is afgelast, daar het noodweer alle inzendingen, welke grootendeels uit de vrije natuur komen, verwoest heeft. Bliksem in telefoonkabel geslagen. De bliksem is ingeslagen in de boven- grondsche telefoonkabel van de boerderij „Het oude slot" te Heemstede. De zekering in de woning sprong uit elkaar; de stukken vlogen door de kamer. Een kostganger, die nabij het telefoontoestel zat, met zijn elle boog rustend op de naaimachine, werd ge troffen en kreeg een verlamming in zijn arm. Een jongetje trapte op een stukje van de uiteengeslagen zekering en kreeg daardoor een brandwonde aan zijn voet. Er werd schade aan het huis aangericht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 1