De Hertog van Kent in ons land
BINNENLAND
MAANDAG 6 JULI 1936
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 12
Bezoek aan Amsterdam's moderne woningbouw.
Opening tentoonstelling Als gast op Het Loo.
Na op den doorreis een bezoek gebracht
te hebben aan het Frans Hals-museum te
Haarlem, arriveerde Zaterdagmiddag te
ongeveer 12 uur Z. K. H. Prins George,
Hertog van Kent, in Amsterdam. Vanaf
de grens der hoofdstad werd de auto,
waarin de Engelsche prins gezeten was,
begeleid door politie-motorrijders.
Bezoek aan woonhuizen in Amsterdam
Zuid.
De tocht ging door de nieuwe woonwij
ken in Amsterdam-Zuid.
Hier heeft de Hertog de eerste etage
van perceel no. 237, behoorende tot de
woningblokken van „Patrimonium" en be
woond door de familie Stork, bezichtigd.
Z. K. H. had n.l. den wensch te kennen
gegeven, tijdens zijn bezoek aan Amster
dam in elk geval in de gelegenheid te
worden gesteld, kennis te maken met den
volkswoningbouw, waarnaar zijn bijzon
dere belangstelling uitgaat. Een wensch,
welken men hier natuurlijk gaarne in ver
vulling heeft doen gaan. en met gerecht-
vaardigden trots kon de gemeentesecreta
ris een tweetal woningen in het bedoelde
genre laten zien.
Begonnen werd derhalve met Amstel-
veenscheweg 237 I, een bezoek van vijf
minuten. De bewoonster sprak enkele
woorden Engelsch ter begroeting van den
hoogen bezoeker, die overigens zeer „ge
woon" had aangebeld (en zelfs.... vrij
lang moest wachten vóór er, alweer zeer
„gewoon", werd opengedaan) en boven
alle kamers met deskundigen blik bekeek.
De veranda en de groote gemeenschappe
lijke binnentuin hadden de speciale be
wondering des hertogs, die op een gege
ven moment erg veel plezier had in een
fotograaf, die er in den tuin in slaagde Z.
K. H. op de veranda te „nemen".
Door zijn vlot optreden en vlug bewe
gen, maakte ook te Amsterdam de hertog
van Kent onmiddellijk een alleraange
naamst en indruk en zijn slanke gestalte
en fijnbesneden gelaat herkende men on
middellijk van de tallooze foto's van krant
en film.
Van den Amstelveenscheweg werd de
tocht voortgezet door Zuid over het Sta
dionplein en door de „Stad van Van Tuyll"
en via Achillesstraat en Stadionweg naar
het Olympiaplein.
Daar werd van de Algemeene Woning-
bouwvereeniging het benedenhuis van
perceel no. 100, bewoond door de fam.
Jansen bezichtigd. Een bezoek, dat van
12 uur 7 tot 12 uur 10 duurde. Ook hier
ging de hertog door alle vertrekken en de
tuin had wederom zijn speciale belang
stelling.
Door een in dezen tijd al zeer fraai ge
deelte van Zuid werd nu de rit naar het
Rijksmuseum voortgezet.
In het Rijksmuseum.
De hertog van Kent werd te kwart over
twaalf bij den Oostelijken ingang ontvan
gen door den directeur, dr. F. Schmidt
Degener, die verder ook steeds Z. K. H.
begeleidde bij de rondwandeling door de
zalen. Het bezoek droeg geen officieel ka
rakter en het publiek had gewoon toegang
tot het museum.
Z. K. H. de hertog van Kent bleek bij
uitstek op de hoogte te zijn van de Ne
derlandsche oude kunstgeschiedenis, het
geen duidelijk bleek uit zijn vragen en
bemerkingen, waarbij Z. K. H. herhaalde
lijk ook den directeur mededeeling deed
van hetgeen aan oude Nederlandsche
schilderstukken in het Engelsch privé Ko
ninklijk bezit te vinden is.
Door de met vlaggen versierde Nieuwe
Spiegelstraat reed de hertog nu naar de
Heerengracht, naar het huis van den bur
gemeester, dr. W. de Vlugt, waar Z. K. H.
een lunch werd aangeboden.
Om half vier heeft Z. K. H. de tentoon
stelling „Twee eeuwen Engelsche Schil
derkunst" in het Stedelijk Museum ge
opend.
Opening der tentoonstelling van
Engelsche schilderkunst.
Na een welkomstrede van den Burge
meester heeft de Minister-President, dr.
H. Colijn, een toespraak gehouden.
Minister Colijn verklaarde, dat de Ne
derlandsche tentoonstelling, welke eenige
jaren geleden in Burlington House te Lon
den is gehouden, en de tentoonstelling
•thans van Britsche kunst in Nederland een
uitwisseling vormen van kunstschatten
der beide landen, welke beschouwd mag
worden als 'een wederzijdsche betuiging
van goede gezindheid tusschen twee vol
ken, die in vele opzichten elkander zoo
verwant zijn.
Ofschoon, vervolgde de Minister, de
beide landen somtijds in het verleden niet
op den besten voet met elkaar hebben ge
staan. toont hun wederzijdsche geschiede
nis, dat zij vaker hebben samengewerkt
om een gemeenschappelijk doel te berei
ken. Bovendien is er sedert vele geslach
ten nooit het minste conflict tusschen de
twee landen geweest.
Deze historische feiten en daarbij ge
voegd, onze wederzijdsche gevoelens, onze
levenswijze, en onze gelijksoortige waar
deering van de dingen, verklaren volko
men, waarom wij zoo van ganscher harte
de tentoonstelling verwelkomen, welke nu
zal worden geopend.
Minister Colijn eindigde zijn toespraak
met uit naam der Regeering van ons land
uitdrukking te geven aan de dankbaarheid
jegens Groot-Brittannië en zijn burgers,
voor het feit, dat zij deze tentoonstelling
mogelijk hebben gemaakt, en hij betuigde
den Hertog van Kent zijn oprechte erken
telijkheid voor zijn bereidwilligheid, de
openingsplechtigheid te verrichten.
Rede van den Hertog van Kent.
Hierna sprak de Hertog van Kent.
De hertog van Kent begon zijn rede
met de woorden in het Nederlandsch:
„Mijnheer de burgemeester, dames en
heeren!"
Voortgaande in zijn moedertaal, ver
klaarde spr., verheugd te zijn, deze expo
sitie te kunnen openen, waarop .de Engel
sche kunst zoo representatief mogelijk
wordt vertegenwoordigd in het land,
waarvan de kunst in Engeland zoo wordt
bewonderd. De uitnoodiging, deze opening
te verrichten, heeft spreker met veel ge
noegen ontvangen.
De hertog besloot met de Nederland
sche woorden:
„Ik heb de eer, deze tentoonstelling
geopend te verklaren".
Na deze openingsplechtigheid is de Her
tog, via het huis van den burgemeester
per hofauto naar Het Loo vertrokken,
waar Z. K. H. de gast was van H. M. de
Koningin.
Als gast op Het Loo.
Te tien minuten over half zeven arri
veerde de Hertog van Kent per auto uit
Amsterdam ten paleize Het Loo, waar zich
reeds vroegtijdig een talrijk publiek ver
zameld had, teneinde van de aankomst ge
tuige te zijn. Het publiek juichte den Her
tog hartelijk toe, hetgeen deze minzaam
groetend beantwoordde. De auto van den
Hertog reed tot voor het bordes van het
paleis, waar H. M. de Koningin en H. K.
H. Prinses Juliana met gevolg den Hertog
begroetten. De Hertog betrok apparte
menten op de eerste étage in het hoofd
gebouw van het Koninklijk Paleis, waar
door hij thans in dezelfde vertrekken ver
toeft, waarin ook stadhouder Willem III
tevens Koning van Engeland bij
voorkeur vertoefde, wanneer hij ten pa
leize Het Loo verbleef.
Om half negen vereenigden zich H. M.
de Koningin, Prinses Juliana en de hertog
van Kent in de kleine eetzaal aan een in
tiem diner. Hierbij zaten mede aan de
Britsche gezant sir Charles en Lady Mont
gomery, Lord Herbert, Jhr. mr. R. de Ma-
rees van Swinderen, Nederlandsch gezant
te Londen en een tiental leden van de
hofhouding. De tafels waren versierd met
rose rozen.
Zondagmorgen is de Prins om 9 uur
naar Amsterdam vertrokken.
Het vertrek.
Met het privé-vliegtuig van den Koning
van Engeland, de rood en blauw geschil
derde De Havilland Rapid is de Hertog
van Kent kort voor half twaalf Zondag
morgen van Schiphol vertrokken om naar
Londen terug te keeren.
Het fraaie vliegtuig was reeds tijdig tot
vóór den uitgang van het terras gereden,
waar de Union Jack wapperde, na de Ne
derlandsche driekleur en de vlag met het
Amsterdamsche wapen.
Kort voor elf uur kwam burgemeester
De Vlugt op Schiphol aan om, tezamen
met den havenmeester van Schiphol, den
heer Dellaert den Hertog te ontvangen en
uitgeleide te doen.
Te ruim elf uur reden de hofauto's het
voorplein van Schiphol op. De Prins werd
hier verwelkomd door burgemeester dr.
De Vlugt, den heer Dellaert, en de overige
autoriteiten, die inmiddels waren aange
komen om afscheid te nemen.
Alvorens te vertrekken, overhandigde
de Hertog van Kent den chauffeurs van
de hofauto's, die hem gedurende zijn drie-
daagsch verblijf in ons land gereden heb
ben, ieder een geschenk als aandenken
aan zijn bezoek. Naar wij vernamen, had
de Hertog van Kent, voor zijn vertrek van
Het Loo ook daar de leden van het per
soneel ten paleize, die speciaal met de
zorg voor den Engelschen gast belast wa
ren, met geschenken bedacht.
De Hertog van Kent onderhield zich
eenigen tijd met den Burgemeester wien
hij o.a. zijn groote ingenomenheid over
zijn verblijf hier te lande te kennen gaf,
en vervolgens sprak hij nog eenigen tijd
met den gezant, sir Hubert.
Inmiddels had de piloot van het ko
ninklijk vliegtuig, Captain Fielden, de
beide motoren aan het draaien gebracht.
Toen, nadat de Prins op hartelijke wijze
van alle aanwezigen met 'n handdruk had
afscheid genomen, stapte hij in en taxide
het vliegtuig naar den Noordoostelijken
hoek van het vliegveld, om in de juiste
positie in den wind te komen om op te
stijgen.
Te ongeveer tien minuten voor half
twaalf stoof het roodblauwe vliegtuig over
het veld om even later los van den grond
te raken en in rechte lijn in Zuidwestelijke
richting te verdwijnen.
of uw linker-richtingaan-
wijzer steekt u natuurlijk
altoos tijdig uit, voor u 'n
bocht naar links neemt.
Weet u, dat zoo'n teeken
geen tooverstaf is? En.,
dat u dus uw beurt moet
afwachten
De Graal bij den Bisschop
MGR. HUIBERS OVER RICHTLIJNEN EN
TOEKOMST DER BEWEGING.
Eenige duzenden Graalleden waren gis
termiddag te Haarlem bijeengekomen om
bij een zuiver kerkelijke viering voor het
eerst samen te zijn met hun nieuwen Bis
schop Z.H.Exc. Mgr. J. P. Huibers, den op
volger van den edelen stichter van „De
Graal", den onvergetelijken Mgr. Aenge-
nent.
Vanuit het groote veilinggebouw aan
den Kleinen Houtweg, waar de deelneem
sters reeds vroegtijlig waren bijeengeko
men, trokken de Graal-leden om drie uur
in den middag in een kleurige stoet naar
de Kathedraal waar een pontificaal Lof
zou worden gehouden. Het was een bijna
onafzienbare rij van fleurige uniformen en
feestelijk wapperende vlaggen, die op den
zomerschen Zondagmiddag in de rustige
straten groote belangstelling trok.
Toen Monseigneur om even over vieren
de Kathedraal binnentrad, was het kerk
gebouw voor een groot deel gevuld met
Graal-leden, terwijl een groote menigte
van geloovigen tot in de zijpaden een
staanplaats hadden gevonden.
Bij het pontificale Lof werd de Bis
schop geassisteerd door den plebaan, den
zeereerw. heer F. Filbry en den directeur
van de Graal, den zeereerw. zeergel. heer
Aug. Vollaerts. Onder leiding van mej. Bol
linger zongen de Graal-leden zelf de ge
zangen van het Lof.
Onder het Lof hield Monseigneur een
predikatie, waarin hij de beteekenis van
deze feestelijke bijeenkomst uiteenzette. De
Bisschop sprak naar aanleiding van den
tekst uit het Officie van O. L. Vrouw, „Sta
mij toe u te prijzen, heilige Maagd; schenk
mij kracht tegen Uw vijanden".
Monseigneur herinnerde er aan, hoe de
H. Kerk kort geleden vierde het feest van
O. L. Vrouw van Alt ij ddur enden Bijstand,
aan Wie hij het geheele bisdom op plechtige
wijze heeft willen toewijden. De Moeder
Gods zal ons leiden op den rechten weg, die
cns zal voeren naar haar Goddelijken Zoon.
Om Haar voor deze leiding te danken, al
dus sprak Mgr., is het vandaag een heel
bijzondere gelegenheid.
Allereerst schetste de Bisschop de be
langrijke plaats, welke de opvoeding der
katholieke meisjes in de moderne zielzorg
behoort in te nemen. Voor haar bestaan
thans meer dan ooit groote gevaren, die
slechts met groote voorzichtigheid en bui
tengewone kracht overwonnen kunnen
worden. Van de opvoeding van de jonge
vrouw hangt <3e toekomst van onze Katho
lieke huisgezinnen af. Zij zijn de moeders
van de toekomst, die, geheel ingesteld op
den nieuwen tijd, de jeugd in deze moei
lijke omstandigheden zullen moeten lei
den.
Met groote dankbaarheid, aldus ging de
Bisschop voort, gedenken wij, dat onze
onvergetelijke voorganger met zijn scherpen
en vèr-zienden blik den nadruk heeft ge
legd op het jeugdwerk en daarbij vooral
aan het vrouwelijke jeugdwerk een bijzon
dere plaats heeft toebedeeld. Zijn groote
idaal, de jonge meisjes en vrouwen op te
voeden tot christelijke moeders, heeft hij
toevertrouwd aan de Vrouwen van Naza
reth, die het als htm levenswerk beschou
wen hierin de groote Vrouw van Nazareth
zoo getrouw mogelijk na te volgen.
Zooals bij een jonge beweging altijd ge
schiedt, zijn er groote moeilijkheden gere
zen. Het werk was nog niet altijd levens
vatbaar en er moesten soms zware offfers
worden gebracht. Nog voordat deze moei
lijkheden allen geheel waren overwonnen,
heeft God de ziel van onzen grooten voor
ganger opgeroepen, om in de hemelsche
heerlijkheid de welverdiende rust te gaan
genieten.
Toen ik het bestuur van dit bisdom op
mij heb genomen, was het mijn eerste zorg
de belangen van het Bisdom toe te vertrou
wen aan O. L. V. van Alt ij ddur enden Bij
stand. Daarbij heb ik op heel bijzondere
wijze aan het jeugdwerk gedacht, niet het
minst aan het werk onder de vrouwelijke
jeugd.
Ik ben er zeker van, dat in den korten
tijd, dat ik uw arbeid van nabij mocht ga
deslaan. Maria u reeds den weg heeft ge
wezen, u veel bereidwilligheid en goeden
wil heeft geschonken, zoodat gerezen moei
lijkheden spoediger, dan we durfden ho
pen, konden worden opgelost. En dit geeft
mij het vertrouwen, dat wij, voortgaande
op denzelfden weg, wat werd opgebouwd
zullen kunnen versterken.
Gesterkt ook door den zegen van den
Paus, die Hij in zijn vaderlijke goedheid
aan De Graal en de leidsters heeft willen
geven, zien wij met vertrouwen de toe
komst tegemoet. Zelfs na de zwarigheden,
welke werden overwonnen, zal die niet
zonder moeilijkheden zijn. Wij behoeven
niet te verwachten, dat deze ooit geheel
zullen verdwijnen.
Een offer, dat moet worden gebracht, is
de dringende bezuiniging, waaraan ook de
vrouwelijke jeugdbeweging niet kan ont
komen. Maar zal ook in minder mooie en
minder talrijke huizen De Graal niet kun
nen bloeien? Het uiterlijke is bijkomstig,
kan hoogstens een eerste begin zijn om tot
het waarlijk innerlijke te komen. Het is
als met een struik, die wordt gesnoeid. Een
oogenblik lijkt het, alsof het werk van
jaren wordt vernield, maar ieder, die voor
uitziet, moet erkennen, dat het zoo beter
is. Volgens de wenschen van den Paus zal
de vrouwelijke jeugdbeweging werken in
het groote raam der Katholieke Actie, zal
zij onder leiding der geestelijkheid staan,
welke de H. Vader uitdrukkelijk bij dezen
arbeid veronderstelt, de groote zorgen der
kerkelijke Overheid helpen verlichten door
op velerlei terrein het beste te presteeren
wat leeken-apostelaat presteeeren kan. Ir.
dien zin zal De Graal de steun van den Bis-
schop zijn, terwijl zij onder leiding van
dienzelfden Bisschop tot den hoogsten
bloei moge komen.
Monseigneur besloot zijn predikatie met
den. wensch, dat De Graal moge groeien in
getal, maar vooral in innerlijke kracht.
Aan het slot van zijn toespraak gaf de
Bisschop aan alle aanwezigen den pauselij
ken zegen met vollen aflaat.
DEFILE VOOR DE KONINGIN.
Zaterdagmiddag om 12 uur hebben in
verband met de 48ste algemeene vergade
ring van den Kon. Ned. Bond van oud
onderofficieren te Apeldoorn eenige hon
derden dames en heeren van dezen bond
voor H.M. de Koningin langs het paleis
't Loo gedefileerd. Zij voerden de vaandels
der afdeelingen mee, terwijl ter opluiste
ring de stafmuziek van het vijfde Regi-
ment-Infanterie uit Amersfoort aan den
stoet was toegevoegd.
MINISTER DE GRAEFF UIT GENEVE
TERUG.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
jhr. mr. de Graeff, is uit Genève terugge
keerd en heeft hedenochtend ten departe-
mente zijn ambtsbezigheden hervat.
PRIJZEN VAN MELK EN MELK.
PRODUCTEN.
Naar de Nederlandsche Zuivel Centrale
meedeelt worden met ingang van 8 Juli a.s.
door de N. Z. C. minimumkleinverkoop-
prijzen vastgesteld voor de aflevering aan
verbruikers van slagroom: 1. per liter:
1.20 voor de gemeenten Boskoop, Oude
water en Waddinxveen; per 1/10 Liter: 15
cent voor de gemeenten Boskoop en Wad
dinxveen.
Voor karnemelkspap: per liter los: 7
cent voor de gemeenten Boskoop, Nieuw
koop, Vinkeveen, Waddinxveen en Wilnis.
Per Liter per flesch: 8 cent voor de ge
meenten Ankeveen, Bodegraven, Boskoop,
Nieuwkoop, Waddinxveen, Woerden en
Zwammerdam.
Voor karnemelk: per Liter los: 5 cent
voor de gemeenten Bodegraven, Nieuw
koop, Woerden en Zwammerdam. Per Liter
per flesch: 6 cent voor de gemeenten Bos
koop, Waddinxveen en Wilnis. Dit besluit
treedt in werking op 8 Juli as.
ROULEERREGELING STUKADOORS-
BEDRIJF TE DELFT.
Het hoofdbestuur van den Algemeenen
Ned. Stukadoorsbond deelt mede, dat de
Delft tusschen alle gevestigde stukadoors
patroons en -gezellen een rouleerregeling
is aangegaan, waardoor de arbeiders, indien
zij voor het te verrichten werk geschikt
zijn, via de arbeidsbeurs te werk gesteld
moeten worden.
Het dienstverband eindigt op het bouw
werk, waar de arbeider te werk gesteld is.
Indien het dienstverband geen 14 dagen
heeft geduurd, behoudt de arbeider het
recht op een volgende werkbeurt, totdat hij
tenminste twee weken gewerkt heeft.
HET VISSCHERIJCONFLICT TE
IJMUIDEN.
Centrale bond wenscht handhaving oude
loonen voor alle groepen.
In een Zaterdagmiddag gehouden verga
dering van de afdeeling IJmuiden van den
Centralen Bond van Transportarbeiders,
welke door ongeveer 400 leden-zeevisschers
was bezocht, werd met algemeene stemmen
besloten, het bestuur op te dragen, aan de
reeds ver een iging te berichten, dat de zee
lieden bereid zijn het werk te hervatten,
wanneer de oude loon- en arbeidsvoorwaar
den voor alle groepen in het visscherij-
bedrijf gehandhaafd blijven.
De christelijke bonden hebben per circu
laire hun leden van het nieuwe voorstel der
reeds in kennis gesteld, zonder dat daar
bij eenig advies werd gegeven.
KOOPT ZOMERPOSTZEGELS!
In verband met het sluiten van den ver
koop der zomerpostzegels op 16 Juli, zal
op 11 Juli of naar plaatselijke behoefte
en beoordeeling op een vroegeren datum
een laatste poging worden gedaan om ieder
schrijvend Nederlander er toe te bewegen
zijn offer voor deze Hulp-in-Nood-actie te
brengen.
Al offert men maar 5 ct. per persoon, dus
als men voor 15 ct. postzegels koopt, dan zou
het doel al geheel bereikt worden: Steun
aan noodlijdende kunstenaars en hulpbe
hoevende t.b.c.-patiënten.
BAKKERS CONGRESSEEREN TE
NIJMEGEN.
Zaterdag en Zondag werd te Nijmegen in
„Unitas" bovengenoemd congres gehouden,
dat geopend werd door den Bondsvoorzit
ter, den heer Sprokop uit Rotterdam.
Het ledental bedroeg eind 1935 3277 le
den. Er werd een kleine teruggang gecon
stateerd, dat ook zijn oorzaak vindt in het
toenemend aantal werkloozen. 700 leden
zijn zonder werk, waarvan 40 pet. behoo-
ren tot de cacaobewerkers. De cacao- en
chocolade-industrie, uitsluitend aangewe
zen op de binnenlandsche markt, gaat zich
steeds meer rationaliseeren en komt hoe
langer hoe meer tot uitvoering van het
plan, om jongere krachten en bijgevolg
goedkoopere aan het werk te zetten.
Ook in het broodbakkersbedrijf en
daaraan verwante bedrijven laat zich de
mechanisatie en indienststelling der goed
koopere krachten hoe langer hoe meer gel
den.
Volgend jaar zal de Bond veertig jaar
bestaan, wat op gepaste wijze zal worden
gevierd aldus de Bondsvoorzitter.
Vervolgens werden de jaarverslagen
goedgekeurd. De penningmeester werd
gedechargeerd. De periodiek aftredende
hoofdbestuursleden H. Sprokop, J. Evers, S.
van Tol, M. Oliemeulen, P. Segers en J.
Meulenkamp werden herkozen. In de va
cature A. van Noort werd voorzien door de
keuze van den heer Leo Levenhorst uit
Breda.
Zaterdagavond werd een gemeenschap
pelijk bezoek gebracht aan de versierde en
verlichte stad en 'gistermorgen, na de H.
Mis, bezochten de leden de nieuwe Waal
brug en maakten een autotocht door de
omgeving.
In den namiddag werd het congres voort
gezet. In den Bondsraad werden herko
zen de heeren J. Groen uit Utrecht, J. Jan
sen uit Nijmegen, J. Koster uit Bussum, H.
Zegers uit Den Haag, J. Gösgens uit Heer
len, J. Leliveld uit Rotterdam en C. v. d.
Steyn uit Eindhoven. Als redacteur van
het blad werd gekozen de heer Sprokop.
Aangenomen werd het voorstel van den
bondsraad, om nog niet over te gaan tot
oprichting van een fonds tot uitkeering aan
oude Bondsleden. Voorstellen van ver
schillende afdeelingen tot contributieverla
ging voor jeugdige leden werden in bej
raad gehouden. Een voorstel Nijmegen, om
kleine extra bijdrage voor werkloozen op
bijzondere feestdagen uit te keeren, werd
piet aangenomen, omdat men oordeelde,
dat zulks behoort tot den plicht der plaat
selijke overheid.
De adviseur pastoor W. v. d. Bosch uit
Amsterdam sprak een kort woord, waarin
hij zijn blijdschap uitsprak over den goe
den geest in den Bond.
„Maandagmorgen".
HET REFERENDUM VAN „DE GROENE".
Geweldige meerderheid voor parlementair
stelsel en democratie.
Het nummer van „De Groene Amster
dammer" dat Zondag verschenen is, is
grootendeels besteed aan een uiteenzetting
van de resultaten van het referendum, dat
dit blad naar aanleiding van zijn zestig
jarig bestaan onder een representatief deel
van het Nederlandsche volk over actueele
vraagstukken gehouden heeft. Aan de al
gemeene opmerkingen door mr. W. Verka
de ontleenen wij in de eerste plaats de vol
gende cijfers van den uitslag:
i I. Mogelijkheden van maatschappij vorm.
i 1. Het „Vrije spel van krachten" 6266; 2.
Solidarisme 11497; 3. Democratisch socia-
lisme 7820; 4. Communistische klasseover-
j winning 263.
II. Staatkundig stelsel. 1. Parlementair
j 25241; 2. Autoritair 1096; Tusschen vormen
I 616.
III. Buitenlandsche politiek. 1. Sterk be-
j wapend nationalisme 1350; 2. Gewapend
i neutraal Volkenbondslid 11468; 3. Eigen le-
j ger voor collectieve veiligheid 3737; 4. Vol-
I kenbond met politieleger 4779; 5. Volken-
I bond met volledige ontwapening 5192.
IV. Koloniale politiek. 1. „Rijkseen-
heidspolitiek" 9064; 2. „Ethische" opvoe-
dingspolitiek 15258; 3. „Indië los van Hol
land, nu" 576; Tusschenstandpunten bene
den de 1 pet. en blanco's zijn verwaarloosd.
De heer Verkade geeft hierbij in een al
gemeene beschouwing, een voorloopigen
indruk. Uit de beantwoording der vragen
blijkt, dat van een representatieve selectie
uit ons volk 70 pet. voorstander is van een
door de overheid geleide maatschappij die
echter ruimte voor zelfstandig initiatief
laat. Dit verschijnsel wordt geaccentueerd
door wat blijkt uit de beantwoorde vragen:
n.l. hoe snel het geloof in het „vrije spel"
bij de jongere generaties daalt: in ander
halve generatie van 39 pet. tot 14 pet.
Een éclatante meerderheid werd behaald
door de aanhangers van het parlementaire
stelsel, al wenschen velen blijkens de op
merkingen een sterk uitvoerend gezag.
Zelfs wanneer men voor de N.S.B., die zich
grootendeels onthield van stemming, het
aantal voorstanders van den autoritairen
staatsvorm verdrie- of vervierdubbelt, dan
nog is de meerderheid onzer democratische
traditie overweldigend!
Ook in de koloniale politiek bestaat een
uitgesproken meerderheid, zij het geen
verbluffende. En wel voor de „ethische" of
Leidsche school.
BAAS BOVEN BAAS.
A.V.R.O.- en V-A.R.A.-zomerfeesten.
De V.A.R.A. had gisteren in het Sport
park „Birkhoven" te Amersfoort een zo
merfeest belegd, waaraan, naar schatting
door ruim 100.000 man is deelgenomen.
Te Hilversum werd tegelijkertijd een
A.V.R.O.-feest gegeven, ter gelegenheid van
de opening der nieuwe studio. Het aantal
deelnemers aan het défilé wordt geraar-'
op 150.000 man.