BERICHT.
NIEUWS
27ste Jaargang
ZATERDAG 27 JUNI 193S
No. 8455
S)e £eid6efi£(B<H4/fca/nt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bg vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 tl
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
V Smadelijke laster.
Er wordt op een schandelijke wijze met
leugen en laster geageerd tegen de R. K.
Staatspartij geageerd naar aanleiding
van wat zich dezer dagen afspeelt rondom
den persoon den minister-president Co-
lijn, die, gedreven door te groote goedheid,
ayn milddadigheid heeft bewezen aan
Iemand, die hen niet verdiende (hierop ko
men de vaststaande feiten, die zijn gepu
bliceerd, neer).
Er wordt geageerd tegen de R.K. Staats
partij, tegen de Katholieken het ver-
foeielijke en afschuwelijke anti-papisme
werkt en wroet weer!
„Volk en Vaderland" vriend of tegen
stander van de N.S.B. zal, als hy objec
tief kan oordeelen, dit mo eten erkennen!
staat in die weerzinwekkende hetze
vóóraan.
In het jongste nummer van „Volk en Va
derland" wordt niet meer of minder be
weer, dan dat de Kath. Staatspartij de aan-
stichtster en verbreidster is geweest van de
geruchten rond den persoon van den mi
nister-president
En bovendien krijgt zij ook nog op haar
zondenregister, dat zij eerst zou hebben ge
probeerd de N.S.B. te laten opdraaien voor
een campagne tegen dr. Colijn, welke pro
vocatie haar echter niet gelukt is.
Wij kunnen met de meeste beslistheid
verklaren, dat voor deze grove, van gal
overloopende insinuatie geen enkele, maar
dan ook geen enkele aanleiding bestaat in
de werkelijkheid.
Volkomen terecht merkt de „Maasbode"
op
„Het is een niet te kwalificee-
r e n „politiek" van het orgaan des heeren
Mussert, den katholieken in de schoenen
te schuiven dat zij dezen achterklap rond
minister Colyn zouden behoevèn en willen
benutten om een hun onwelgevalligen be
windsman onmogelijk te maken".
Mochten wij, katholieken, tegenover deze
smadelijke belastering allen als één staan.
De wereld
in vogelvlucht
De Volkenbondsraad is gisteren begonnen
met een geheime zitting, welke evenwel
niet zóó geheim is, of men weet toch wat
er besproken is. De kwestie van het Abes-
sijnsche conflict is van de agenda afge
voerd; men wil er eerst de Assemblée over
laten praten. Italië is niet vertegenwoor
digd, minister Ciano heeft een beleefd
briefje gestuurd. Uitvoeriger is gepraat over
een eventueele reorganisatie van den Vol
kenbond, waarover de meeningen nogal uit
eenliepen. Sommigen wilden deze netelige
kwestie maar afschuiven op de Assem
blée, anderen meenden, dat niet het Pact
maar de menschen gereorganiseerd moesten
worden. Ook de „neutralen", de zeven
kleintjes, die nogal eens een nuchteren kyk
op den toestand hebben, zijn van meening,
dat de fout niet ligt aan het Pact maar aan
de toepassing. Wil men regels stellen, men
doe dat over de toepassing en late het Pact
zelf intact. Eenstemmigheid bestaat echter
lang niet, zoodat de meer en meer gebrui
kelijke weg wel weer gevolgd zal worden:
uitstellen tot een volgende maal.
Engeland, dat in deze aangelegenheden
een tamelijk stuurlooze politiek volgt, krijgt
het ook in andere opzichten te kwaad. In
Palestina spitsen zich de verhoudingen hoe
langer hoe meer toe en wordt de toestand
steeds dreigender. Het gevaar is zeer groot
dat de opstandige beweging der Arabieren
omslaat naar Transjordanië, waar de woe
lige Bedoeïenen zich gereed maken tot een
inval in Palestina. Transjordanië valt, zoo
als men weet, eveneens onder het Britsche
mandaatgebied zooals Palestina.
Voorts is men in Londen beducht voor
een overslaan der Fransche stakingsbewe
ging naar Engeland. Onder de lagere ambte
naren van White hall zou het voornemen
bestaan om naar Fransch model de localen
te bezetten ten einde aan hun eischen
kracht bij te zetten. De eerste stoot der sta
kingsbeweging zou gegeven worden in het
wapenarsenaal te van Woolwich en in de
nabij gelegen munitie-opslagplaatsen. Vol
gens het liberale oppositie-blad de „Star"
zouden te Londen vooral de ambtenaren
van het ministerie van oorlog, de admira
liteit en het ministerie van binnenlandsche
zaken ontevreden zijn. Men ziet het.on
tevredenheid aan alle kanten!
VREUGDE
De groote levenskunst, waarvoor vaak
wordt gevraagd en geëischt héél veel kracht,
héél veel sterke wil, is de kunst, om onder
alle omstandigheden in het hart lichtend
te houden, de blijheid, wier stralende warm
te onszelf sterkt en allen, die wij op onzen
levensweg ontmoeten.
Die blijheid, die Christelijke blijheid is
een zoo kostbaar bezit van individueele en
van sociale waarde vooral in onzen tijd,
vooral op den dag van heden, met zijn
zwaardrukkende zorgen eri egaal-sombere
perspectieven!
Een werkelijk blij mensch te ontmoeten
geen zorgeloos, oppervlakkig-vroolijk,
onverschillig-uitgelaten, maar een werke
lijk blij mensch dat is een voorrecht! Een
blij mensch dat, als hij pijn en verdriet
heeft, tóch in zijn rust en berusting een
zekere blijheid rondom zich blyft uitstra
len.
Wy meenen goed te doen, met hier
nog 'ns af te drukken een beschouwing,
waarop dezer dagen onze aandacht werd
getrokken in een oude aflevering van „De
Katholieke Vrouw" een beschouwing van
den hoogeerw. heer dr. Feron:
„De Katholieke Kerk houdt van vreugde.
Een Katholiek mag geen pessimist zijn. Er
moet vreugde zijn in ons leven.
Met Paschen kunnen wij dat zoo aanvoe
len. Alles is dan één „Alleluja", één stra
lende vreugde in de Liturgie. Het leven kan
nog zoo zwaar zijn, het woord der Schrift,
dat „ons leven op aarde een strijd is", mag
nog zoo waar wezen, de Kerk mag nog zoo
terecht spreken van een „tranendal", tus-
schen dat alles door hooren wij den goeden
God zeggen, dat „Hij zoo houdt van men
schen, die offeren met een blij gelaat", en
hooren wy telkens de Kerk altijd en by na
bij alles de klok luiden van de vreugde.
Heeft de mensch dan vreugde noodig? Is
vreugde iets goeds?
Vreugde hangt samen met geluk en geluk
is het voorwerp van onze innigste verlan
gens. Vreugde, echte vreugde, is de rijpe
vrucht van goedheid, van Goddelijke goed
heid, die ons overlaadt met weldaden, en
tevens van menschelijke goedheid, want
slechte menschen kennen eigenlijk geen
ware vreugde. Vreugde is het leven van de
jeugd en de kracht van den ouderdom.
Vreugde maakt het offer schoon en echt,
vreugde maakt het leed dragelijk en klein.
Vreugde is de stille steun van ons leven.
Vreugde is de vitaliteit van onze zenuwen
en de sfeer, waarin onze voeding gedijt.
Vreugde is de sfeer, die ons lastige leven
maakt tot een feest.
Alle menschen moesten het mooie boekje
„Meer vreugde" hebben gelezen. Alle men
schen moesten beseffen, dat vreugde een
apostolaat, een charitatieve daad is van het
zuiverste gehalte. Reeds het kleine kind
kan voor het gezin een reddende engel wor
den door zijn kinderlijke blijheid. Het
lachende kindje kan een rouwende we
duwe weer tot levensblijheid brengen.
Wee den mensch, die anderen tracht de
vreugde te ontnemen. Zeker, de arme pes
simist, kan er soms weinig aan doen, dat
hij anderen door zijn zwaarmoedigheid iets
doet lijden. Zijn eigen zwaar gemoed is een
onweerswolk, die hij binnenvoert in elke
sfeer, waar hij binnentreedt. Toch moet hy
ook trachten het kruis, dat hij draagt, niet
over te leggen op de schouders van anderen.
Ook de bezorgde, met moeilijkheden kam
pende, huisvader kan er weinig aan doen,
dat hy thuis komend het huis vult met zijn
zorgen en klachten. Juist thuis zal het hem
een behoefte zijn van zijn kampen en ram
pen te doen blijken en daardoor zelf ver
licht te worden. Maar ook hij moet op zijn
hoede wezen. Geen vader mag den vrijen
loop laten aan zijn persoonlijke moeilijk
heden en met één slag de blijde sfeer in
huis bederven en in een pijnlijke en ge
drukte sfeer omzetten.
Toch zijn al zulke vreugde-bedervers
meer te beklagen dan te berispen.
Maar er zijn anderen, die dat wél verdie
nen. Op wie de gezond-denkende mensch
wel verontwaardigd móét worden. Dat zijn
om er enkele te noemen die geniepige
nijdigaards, die altijd roet in het eten der
menschheid trachten te gooien. Die heime
lijk den blijden mensch bestoken met hun
valsche „steken". Die door kwaadspreken of
lasteren den moedigen mensch voor den af
grond van kritiek en eerloosheid plaatsen.
Die door anonieme brieven de verloofden
achterdochtig maken jegens elkaar. Die
door drankzucht of driftigheid de vree in
huis verstoren. Die geboren schijnen om het
leven van anderen te vergallen. Die hun
eigen vreugdeloosheid wreken in de ver
pesting van de vreugde hunner mede-men-
schen.
Menschen, er is toch reeds zooveel leed
en zoo weinig vreugde. Er is toch reeds
zooveel gekanker en zoo weinig tevreden
heid. Er is toch reeds zooveel haat en zoo
weinig vrede. Laat ons voorzichtig zijn met
het geluk der medemenschen. Laat ons
DE REDE VAN DEN RECTOR-
MAGNIFICUS DER
UTRECHTSCHE UNIVERSITEIT
In tegenstelling met het liberale „Utr.
Dagblad" (dat wij hebben geciteerd)
poogt het liberale "Hbld." den rector-
magnificus-in-opspraak vrij te pleiten.
Alleen wit het blad toegeven, dat het
n o o d i g e n van den aartsbisschap van
Utecht en andee Katholieken „den hoogge
leerden spreker met zeker recht het ver
wijt van een ontactische uitdrukking op
de hals kon halen".
„DE AARTSBISSCHOP EEN GROOT EN
ONVERVAARD HISTORICUS"
In de rubriek „Oproerige krabbels" van
het „Volk" schrijft de heer A. B. Kleere-
koper:
„Een universitaire jubileumsherdenking
in de Utrechtsche Domkerk. Verrukkelijk
bouwsel, geschapen door en voor de bele
ving der katholieke idee, en dus toebehoo-
rend haar, en haar alléén. Wind u niet
op! Ik ken heel goed de grond waarop het
protestanstch recht op zulk een kerk ver
dedigd wordt. Maar myn socialistisch ge
moed verwerkt zulk een eigendomsbeschou
wing niet. Een geestelijke schepping, die
een gedachte belichaamt, is en blijft van
die gedachte, zoolang zij leeft.
Aanwezig zijn verschillende Katholie
ken, uit hoofde van hun ambten, aan de
universiteit zelf of in het gemeenebest.
Aanwezig is ook de Aartsbisschop van
Utrecht. Zij zijn daar genoodigd. Zij zijn
gasten. Sommigen gastheer zelfs. Hun ver
toeven in deze kerk moet hun een kwel
ling zijn, die zelfbeheersching kost. Maar
zij laten de rechten der volkseenheid gel
den en zitten op hun plaats.
Verschijnt op het spreekgestoelte de
rector-magnificus. Levert een historische
beschouwing, welke kort en bondig het
rijk van den geest laat aanvangen bij de
Kerkhervorming. Werkt dat uit op een
wijze, die nóg erger kwetsing van een ka
tholiek gemoed ondenkbaar maakt. Het is
een goedkoope triompf, want verweer is
hier uitgesloten. In een openbaar debat
(de aartsbisschop is een groot en onver
vaard historicus) zou het anders afloopen.
Deze bejegening wordt door den opper
sten gastheer aangedaan aan zijn genoo-
digden, op de plaats zelf, door hun over
tuiging voortgebracht, en doet die overtui
ging het pijnlijkst geweld aan. Het is ver
bijsterend.
Zelden was de „Shemesch tsedaka", de
zon der gerechtigheid, waarvan later mi
nister Slotemaker sprak zoo verduisterd
als bij deze ontluisterde gelegenheid.
DE KATHOLIEKE STUDENTEN VAN
„VERITAS".
Verbazing moet zich hebben meester ge
maakt van de honderden en nog eens
honderden, die ter plechtige herdenking in
de luisterrijke Middeleeuwsche Domkerk
vereenigd, en van de duizenden en nog
eens duizenden, die, geschaard op het
Domplein, in de straten en huizen der oude
Bisschopsstad, in de dorpen en steden tot
in de verste uithoeken van het vaderland,
langs de aethergolven, de plechtige her
denkingsrede hebben aangehoord, die door
den Rector-Magnificus der Utrechtsche
Alma Mater bij haar 300-jarig bestaan is
uitgesproken. Een verbazing, die spoedig
plaats maakte voor een algemeene veront
waardiging.
Dat de Rector-Magnificus, prof. dr. C.
W. Vollgraff op het hoogtepunt van de zoo
luisterrijke feestvieren, in de tegenwoor
digheid van de Koningin en de Prinses, in
het bijzijn van den Pauselijken Internun
tius en den Utrechtschen Aartsbisschop,
ten aanhoore van zooveel illustere perso
nen, als gastheer een rede drufde uitspre
ken, die niet slechts elke fijnheid van ge
voel tegenover gasten miste, maar zelfs
krenkend voor hen was, heeft in 't bijzon
der ons, Katholieke Studenten, gegriefd.
Over den wetenschappelijen inhoud van
zijn rede is ook door niet-Katholieken
reeds scherp geoordeeld. Zeer waardeeren
wij in onze niet-Katholieke land- en stad-
genooten de openlijke afkeuring van de
tactlooze wijze van optreden en ook het
openlijk uitgesproken vonnis over het on
wetenschappelijke zijner historiebeschou
wing.
Wij zouden echter als katholieke studen
ten te kort schieten in ons Katholiek en
vreugdebeschermers en vreugde-brengers
zijn. Laat onze gal niet de vreugde van an
deren verzuren. Een kind kan daar zelfs
niet tegen. Het vlucht van een mensch,
die hem tegentreedt met een zuur ge
zicht. En loopt zoo graag naar een ander,
die hem met lachend gelaat ontvangt. In
dat opzicht mogen wij allen kinderen zijn".
Het is ons recht den omgang te zoeken bij
blijde menschen, omdat vreugde ons goed
doet".
Zij die zich per 1 Juli a.s.
wenschen te abonneeren op ,,DE
LEIDSCHE COURANT" ontvan
gen de voor dien datum verschij
nende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
wetenschappelijk gevoel van eigenwaar
de, als ook wij niet openlijk ons protest
lieten hooren tegen een optreden, als de
Rector-Magnificus heeft gemeend, zich te
mogen veroorlooven bij de viering van het
derde Eeuwfeest onzer Universiteit.
Namens de Katholieke Studentenvereeni-
ging „Vertias".
HET BESTUUR.
Hadden de katholieke studenten mis
schien niet beter gedaan met te wachten
op het protest der katholieke professoren,
om zich dan daarbij aan te sluiten? En
wij herhalen het een protest van Ka
tholieken en niet-Katholieken gezamenlijk
zou oi. nog hooger waarde hebben, dan
van Katholieken alléén.
IS ER EENIGE OPLEVING?
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft weer cijfers omtrent de werkloosheid
in ons land gepubliceerd, en daaruit bleek,
dat het aantal bedroeg:
eind Maart '36: 429.046
eind April '36: 415.743
eind Mei '36: 392.884
In twee maanden tijd nam dius het cijfer
met ruim 36.000 af.
Zou er eenige opleving komen?
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
I =3
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Volkenbondsraad in vergadering bij
een. Het Abessijnsche conflict uitgesteld.
(2de blad).
Incidenten in de Belgische Kamer. (2de
blad).
De toestand in Palestina verergert met
den dag. (2de blad).
BINNENLAND.
Dr. Colijn en de R. K. Staatspartij. (2de
blad).
De zaak-Vrijman in de Tweede Kamer.
(2de blad.)
De loting voor den dienstplicht. (2de
blad).
NICARAGUA VERLAAT DEN
VOLKENBOND.
GENèVE, 27 Juni. (A.N.P.) Nicara
gua is uit den Volkenbond getreden. De
regeering heeft geen enkele motiveering
van haar besluit gegeven.
Nicaragua is lid geweest sedert 3 No
vember 1920.
STADS
DE LEIDSCHE KATOENMAATSCHAPPU
IN VEILING VERKOCHT.
Voor ongeveer ƒ100.000.
Gisteravond werden in het Notarishuis
aan de Hoogewoerd geveild:
Ten overstaan van mr. H. M. A. Coe-
bergh, notaris alhier met medewerking van
de deskundigen Corn, de Vlaming en L.
Backer te Amsterdam. Da fabrieksgebou
wen met machinekamers en ketelhuizen,
pakhuizen, werk- en bergplaatsen, open
terreinen, kantoorgebouw met bovenwo
ning en woonhuizen der N.V. Leidsche Ka
toenmaatschappij v.h. de Heyder en Co.,
alhier, aan de Heerengracht, Nieuwe
Waardstraat, Waardkerkplein, Lange-
straat, Korte Langestraat, Oranjegracht,
Korte Oranjegracht, Waardkerkstraat,
Waardgracht, Weverstraat, 1ste Looier
straat, Groenesteeg, en den Zylsingel to
taal groot ongeveer 2 Hectaren:
Veilingsperceelen: 1 tot en met 6 en 24
tot en met 30 (fabrieksgebouwen, kan
toorgebouw, magazijnen en open terrei
nen) en verbindingsbrug na afmijning der
perceelen afzonderlijk en in verschillende
combinaties in bod staande: ƒ80.381, koo-
per de heer J J. de Cler q.q. alhier voor
ƒ81.781.
Veilingsperceelen: 7 tot en met 11 (woon
huizen Heerengracht 83 en 81a. pakhui
zen Nieuwe Waardstraat 1, 3 en 5) na af-
mijning der perceelen afzonderlijk en in
verschillende combinaties in bod staande
4.692, kooper de heer J. J. G. de Cler
qq alhier voor 4.826.
Veilingsperceelen: 12 tot en met 23 (pak
huizen en terreinen Korte Langestraat,
Nieuwe Waardstraat, Korte Oranjegracht
10, 9, 8 en 7) na afmijning der perceelen
afzonderlijk en in combinaties in bod staan
de ƒ4.159, kooper de heer Th. L. J. Zit
man te Zoeterwoude voor ƒ4.500.
Na de aankoop werd in het notarishuis
medegedeeld, dat de perceelen van 1 tot en
met 6 en van 12 tot en met 23 zijn ge
kocht voor rekening der gemeente. Naar
werd medegedeeld, zullen deze fabrieks
gebouwen met aanhoorigheden worden af
gebroken, nieuwe huizen zullen er voor in
de plaats komen en een verbinding met den
Zijlsingel en daar achter liggende woon
wijk zal tot stand gebracht worden
De overval op een Eltax-chauffeur.
Naar wij vernemen is de Eltax-chauffeur
v. Lieshout, die eenige weken geleden on
der de gemeente Alphen aan den Rijn door
twee Duitschers werd overvallen met de
bedoeling er met den wagen van door te
gaan, heden uit het Academisch Zieken
huis ontslagen.
K. J. M. V. „ST. PETER KANIS".
Zondag wordt van de K.J.M.V.-ers even
als van de leden der overige vereenigingen
voor de rijpere jeugd een daad verwacht.
Een daad van Eerherstel aan Christus
Koning voor de vele door de excessen van
het hedendaagsche heidensche bad- en
strandgenoegen, Hem aangedane beleedi-
gingen.
K.J.M.V.-ers, toont U morgen Uw parool
„Man van krakter en man van de daad"
waardig.
Daarom dus morgen ieder in zyn Pa
rochiekerk des morgens onder de H. Mis
van half acht een H. Communie van Eer
herstel en des avonds ook weer te half acht
allen aanwezig in de St. Lode wij kskerk
Steenschuur bij het plechtig Lof.
Voor Christus onzen Koning, God wil het!
HET BESTUUR.
Tuinencommissie „Ons Belang".
De tuinencommissie van de Woningbouw-
vereeniging „Ons Belang" had voor de
deelnemers aan den tuintjes-wedstrijd een
excursie uitgeschreven naar de Gemeente
kwee ker ij. Ruim 40 personen waaronder ook
vrouwen van de leden, hebben aan deze
excursie deelgenomen.
De deelnemers werden vanaf het nieuwe
kantoorgebouw rondgeleid door den heer
A. Galjaard, opzichter der Gem. Plantsoe
nen. Eerst werd bezichtigd de boomkwee-
kerij, waar wij te zien kregen, de verschil
lende boomen welke thans voor straatbe
planting gebruikt worden. Door de nog
steeds voortwoekerende iepziekte worden
thans zooveel mogelijk andere boomsoorten
gebruikt. In Leiden is op het oogenblik 50
K.M. beplant met straatboomen.
Daarna kregen wy te zien een uitgebreide
collectie heesters, vaste planten en zaad-
planten.
De kassen en bakken werden bezichtigd,
waar jaarlijks ruim 50.000 zaadplanten wor
den gekweekt om de Leidsche parken en
plantsoenen op te sieren.
Na afloop van deze excursie, welke naar
aller genoegen was, bracht de voorzitter
van de tuintjescommissie, de heer v. d. Bos,
dank aan den heer J. Jonker, Hoofdopzich
ter, voor de toegestane excursie en aan den
heer A. Galjaard, voor den prettigen en
leerzamen avond, aan de deelnemers gebo
den.
Tot slot bracht de heer Gerritsen, voor
zitter van de Woningbouwvereeniging „Ons
Belang", dank aan de commissie, voor het
organ iseeren van de verschillende excur
sies en spoorde de aanwezigen aan het werk
van de commissie te blijven waardeeren.