STADS
NIEUWS
ZATERDAG 6 Juni 1936
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BUD - PAG. 2
HOE WORDT HET WEER
NOG KOUDEK.
DE BILT SEINT:
Zwakke tot matige Zuidwestelijke tot
Noordwestelijke wind. Zwaar bewolkt met
tijdeüjke opklaringen. Waarschijnlijk regen
buien. Later kouder.
Hoogste barometerst.: 769.8 te La Coruna.
Laagste barometerst.: 742.8 te Thorshavn.
De kern van de depressie over Duitsch-
land is een weinig Oostwaarts getrokken,
terwijl daar de barometers thans iets ge
stegen zijn. Aan de Zuid- en Oostzijde van
het hooge druk-gebied Vielen nog zware
regens. München en Neurenberg tapten 30,
Reims 17, Maastricht 15 en Frankfort 11
mM. af. Over Zuid-Duitschland, Zwitser
land en Midden ^Frankrijk blijft het nog
koud èn het zijn juist de groote tempera
tuursverschillen tusschen deze langzaam
uitbreidende koude luchtmassa en de war
mere lucht in 't Noorden, welke aanleiding
tot onweersachtige regens geeft. De depres
sie nabij IJsland heeft zich vooral naar het
Oosten en Zuiden uitgebreid. Over IJsland
is bij stijgende barometer de Noordenwind
met sneeuw en sterke afkoeling ingevallen
(Seydisfjord had 15 mM. neerslag).
Zware regen viel ook over Faroer (Thors
havn 26 mM.), terwijl over het Noorden
van de Britsche eilanden lichte tot matige
regen viel. (Hollyhead 10 mM.).
In het Zuidwesten blijft de hooge druk
stand houden.
Bij de beoordeeling van den toekomstigen
weerstoestand moet rekening worden ge
houden met de depressie tusschen IJsland
en Noorwegen, De kans op regenbuien met
afkoeling is vrij groot.
LUCHTTEMPERATUUR.
15.3 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e. a.
Van Zaterdagavond 9.45 uur tot Zondag
ochtend 4.11 uur. Van Zondagavond 9.46 uur
tot Maandagochtend 4.10 uur.
HOOGWATERSTAND.
Te Katwijk aan Zee op Zondag 7 Juni
vooral. 4.53 uur en nam. 5.12 uur. Maandag
8 Juni voorm. 5.30 uur en nam. 5.48 yur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl": 15,5 gr. C.
UIT DE RIJNSTREEK
..ALPHEN AAN DEN RIJN.
Wielersport. Het bestuur van de Al-
phensche Voetbalvereeniging en het be
stuur van de Wielerclub „De Rijnstreek"
hebben een vergadering gehouden om de
zen zomer verschillende grasbaanwedstrij-
d ente houden. De eerste zal plaats hebben
op Zaterdag 27 Juni. Tevens ligt het in de
bedoeling om ongeveer Augustus een zes-
daagsche te houden, om iedere avond 2 uur
te laten verrijden. Hiervoor zullen flinke
geldprijzen beschikbaar worden gesteld.
Deze wedstrijden zullen onder de reglemen
ten van den Nederlandschen Wielren Unie
worden gehouden. Tevens zullen er iederen
avond voor de koppel wedstrijd en club wed
strijden worden gehouden, waaraan ver
schillende vereenigingen zullen deelnemen.
Voor deze wedstrijden hebben verschillen
de groote firma's prijzen toegezegd. Deze
prijzen zullen geëtaleerd worden in Siga
renmagazijn „Het Nut", P. Zuidaim. Tevens
zal er een avond voor de koppelwedstrijd
een wedstrijd gehouden worden voor de
Alphenaren. De prijzen zullen bestaan uit
levensmiddelen.
HAZERSWOUDE (GROENENDIJK).
„St. Bernardus". Woensdagavond werd
ten huize van den heer D. G. v. d. Voort
de algemene jaarvergadering gehouden
van de Sportvereenlging „St. Bernardus".
Nadat door den voorzitter, den heer W. F.
v. d. Poel, de vergadering met gebed en
een woord van welkom tot de aanwezige
leden, alsmede tot den Eerw. Geestelijk Ad
viseur Pater Cristoffel, die dezer dagen is
benoemd tot Geestelijk Adviseur der Ver
eeniging, was geopend, werd door den
secretaris de notulen, alsmede een uitge
breid jaarverslag voorgelezen en na een
woord van dank goedgekeurd. Het verslag»
van den penningmeester wees geen voor
uitgang, maar ook geen achteruitgang der
financiën aan. De aftredende bestuursleden,
de heeren H. Verdegaal en Joh. van Goo-
zen, werden met groote meerderheid van
stemm enherkozen. In plaats van H. van
Teilingen, die ook aftredend was, werd na
herstemming gekozen J. Spierenburg.
Daarna werd door den Eerw. Geestelijk
Adviseur een kort maar krachtig woord ge
sproken tot de aanwezige leden. Spr. hoop
te op algeheele samenwerking der leden
door vooral het bezoeken der Congregatie
en de Generale H. Communie op den eersten
Zondag der maand.
Nadat door verschillende leden vragen
werden gesteld, welke door den voorzitter
werden beantwoord, werd deze goedge
slaagde vergadering gesloten op de gebrui
kelijke wijze.
HAZERSWOUDE.
Propaganda voor zuivel-gebruik. Voor
de gemeenten HazerswoudeKoudekerk
heeft zich een commissie gevormd om te
komen tot meerder gebruik van zuivelpro
ducten. In deze commissie hebben zitting
genomen de heeren: A. Warn aar, burge
meester der gemeente Koudekerk; J. E.
Kwint, burgemeester der gemeente Koude
kerk, vice-voorzitter; A. van der Lelie se
cretaris, G. van Dorp en G. Goedhart, le
den der com mis ie van Hazerswoude en B.
Klever voor Koudekerk. Het vornemen is
op 10 en 11 Juni a.s. een kookdemonstratie
te geven in het gymnastieklokaal der chris
telijke school op het dorp alhier, waar
door mevrouw van Vollenhoven, oud-di
rectrice van de huishoudschool te Alphen
aan den Rijn, zal worden gedemonstreerd.
De gezamenlijke bakkers van Hazerswou
de en Koudekerk zullen daar met een
mooie stand uitkomen, met het doel re
clame te maken voor melkbrood, waartoe
speciaal voor dit doel, gedurende die twee
dagen melkbrood van den prijs van water
brood zal worden verkocht.
BODEGRAVEN.
Successen der Boreftsche Ruiters! Bij
het op den 2en Pinksterdag te Dordrecht
gehouden concours hippique wisten de Bo
reftsche Ruiters belangrijke successen te
behalen door onder meer beslag te leggen
op den tweeden prijs in de dress uurproeven
voor- afdeelingen (8-tallen). Bijzondere
successen mocht daarentegen boeken J.
Boer in de individueele dressuurproeven
en het springconcours, waarin hij beslag
wist te leggen op den len prijs in dressuur
voor nieuwelingen, een 2en prijs in de Han-
dicapdressuur en een len prijs in het
springconcours. Voorts mocht het „de Nel"
gelukken een 5e prijs te bemachtigen, ter
wijl C. v. Donk een eervolle vermelding
werd toegekend.
„Bodegraven". Ten bate van de Alge-
meene Armen van Zwammerdam zal de
voetbal vereeniging „Bodegraven" een se
riewedstrijd houden en wel:
Vrijdag 12 Juni: 7.30 uur Schaakclub
Hercules. 8.15 uur Hero de GrootTurken-
burg's Zaadhandel. 9 uur: Winnaarsronde.
Voor den winnaar van het tournooi is een
fraaie beker beschikbaar gesteld.
De samenstelling der deelnemende elf
tallen is: Van achter naar voren en van
links naar rechts:
Schaakclub: Dr. Veeder, J. Dam, J.
Rutten, A. Burggraaf, T. de Vries, B. Ba
telaan, J. v. d. Giesen, P. Wolswijk, A.
Scheer, L. v. Dam, J. Boef.
Hercules: W. v. Aalst, A. Domburg,
J. Muller, H. Heemskerk, C. Heemskerk, L.
Verburg, D. v. Roekei, W. Jongeneel, J.
Schouten, P. v. d. Wilt, H. Verhagen.
Turkenburg: S. v. Groeningen, H.
Mijderwijk, H. v. Dijk, C. van Groeningen,
R. Jongeneel, G. de Ruijter, C. v. Wijk, J.
Grootendorst, T. de Jong, P. Mijderwijk,
J. Martens.
Hero de Groot: J. v. Groeningen, B.
Berker, C. Koster, U. Anker, J. Zwaneveld,
W. Martens, T. Verheul, J. Ouwendijk, A.
Vermeij, J. Stouthart, T. Demoet.
„Esto". Zondag 14 Juni houdt de R.K.
Sportver. „Esto" een „Dios"-Veteran en wed
strijd. Aanvang te ongeveer half 3. Zy zul
len spelen tegen een Es to-combinatie. De
opstelling is v. 1. n. r. en van achter naar
voor: Dios: A. Weerdenburg, J. ten Brink,
B. Rietveld, Joh. Wolswyk, A Veelenturf,
P. Bakker, J. Sauer, A. v. Kippesluis, A.
Schintz, C. Kuipers, W. Roest.
Het belooft een komische wedstrijd te
worden, zoodat Esto zich opmaakt geheel
Katholiek Bodegraven een prettige sport
middag aan te bieden.
Concert. Woensdag 10 Juni a.s. zal
door S.D.G. haar eerste zomerconcert wor
den gegeven. Het programma luidt: 1. Alte
Kameraden, Feike; 2. Le Secret de Pierrot,
Popy; 3. Standchen, Heykens; 4. Tancrède,
Rossini; 5. The Stars and Stripes Gorever,
Sousa; 6. Halleluja uit de „Messias", Han
del; 7. Aubade Printanière, P. Laoombe; 8.
Egmont, ouverture, Beethoven; 9. My Regi
ment, Blankenburg. De nummers 4 en 8
werden te Wijk bij Heusden gespeeld.
Drukte! 2en Pinksterdag heeft een
persoon zich de moeite getroost om het
doorgaande verkeer in Bodegraven gedu
rende 4 uren te tellen. Er passeerden: 971
rijwielen, 345 motorrijtuigen, 15 tandems,
1496 luxe auto's en 117 autobussen, totaal
2944 stuks.
Geboren: Wilheimina Adriana, d. v.
J. v. Vliet en A. C. van den Hoorn. Dirk
je, d. v. D. C. Stouthart en H. Croes.
Ondertrouwd: G. Wijman, 24 j. en
H. E. Vonk 19 j.
G e t r o u w d: W. A. Nell, 24 j. en K. J.
v. d. Boon 23 j. G. Schinkel 26 j. en A.
Heemskerk 23 j. E. N. van den Bos, 27
j. en C. Heemskerk 25 j.
Gevestigd: M. C. Verburg, van
Nieuwkoop; C. Oppelaar, van Zwammer
dam; H. van Termeij, van Zwammerdam;
Jac. Edelman, van Oudewater; J. van der
Vring, van Oudenrijn.
Vertrokken: S. van Tol en gezin,
naar Ter Aar.
KOUDEKERK.
Bloempjesdag. Woensdag 10 Juni as.
zal door eenige dames in deze gemeente en
aan den Hoogen Rijndijk een bloempjesdag
worden gehouden ten bate van de Vereeni
ging „Het Hoogeland".
Geboren: Willem, z. v. W. van Burik
en L. P. Bogerd.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN UW DAGBLAD
ADVERTEEREN
Ned. Historisch
Natuurwetenschappelijk
Museum.
Dr. C. A. Crommelin over het
eerste lustrum.
Herdenking Andró Marie Ampère.
In een der collegezalen van het voor
malige academisch ziekenhuis alhier heeft
vanmiddag de herdenking plaats gehad
van het vijfjarig bestaan van het Neder-
landsch Historisch Natuurwetenschappe
lijk Museum, bij walke gelegenheid dr.
E. J. Dijksterhuis uit Oisterwijk in een
voordracht tevens André Marie Ampère
(1775—1836) herdacht.
Ongeveer vijftig leden, correspondee-
rende leden en belangstellenden waren
aanwezig. Dr. C. A. Crommelin, directeur
van het Museum, opende de bijeenkomst
met een toespraak, waaraan het volgende
is ontleend:
Spr. heet allen van harte welkom in
deze bijeenkomst, ter gelegenheid van het
5-jarig bestaan van het Nederlandsch His
torisch Natuurwetenschappelijk Museum
en tevens ter herdenking van het feit, dat
André Marie Ampère, de grondlegger der
electro dynamica, omstreeks 100 jaar gele
den zijn leven heeft geëindigd. De voor
dracht over Ampère, straks door dr. Dijk
sterhuis te houden, vormt wel is waar de
hoofdschotel van deze samenkomst, maar
een kort woord over de 5-jarige werkzaam
heid van het Museum en in het Museum
mag, als inleiding, toch niet ontbreken.
Slaan wij den blik terug en trachten wij
ons rekenschap van die werkzaamheid te
geven, dan kunnen wij zonder ongemoti
veerde trots en met de noodige beschei
denheid constateeren, dat er door de stich
ting van het Museum door zijne werkzaam
heid gedurende zijn eerste 5 levensjaren
iets van wetenschappelijk en cultureel be
lang tot ontwikkeling is gekomen. De be
vordering van de studie van de geschiede
nis der natuurwetenschappen is, zeer al
gemeen gezegd, ons doel, zooals spr. in
zijn toespraak bij de opening van het Mu
seum nader heeft besproken en toegelicht.
Wij meenen te kunnen zeggen, dat mede
door het werk van het Museum spre
kend over „het Museum" bedoelt spr.
daarmede in dit verband het bestuur, of
de directie of beide de belangstelling in
die studie inderdaad is bevorderd, in de
geleerde wereld, bij het ontwikkelde pu
bliek en in de pers bij de studenten ech
ter de goeden niet te na gesproken
in slechts geringe mate. Dit laatste is zeer
te betreuren, immers de beoefenaar der
moderne wetenschappen verwaarloost niet
straffeloos de geschiedenis zijner weten
schap. De gelegenheid is nu gegeven, van
de meeste natuurwetenschappen wordt de
geschiedenis thans gedeeltelijk, op initia
tief van het Museum, aan de Leidsche
Universiteit gedoceerd, het Museum zelf is
er met zijn rijke verzamelingen, de Biblio
theek met haar boekenschat, maar van al
dit schoons wordt door de studenten
slechts een uiterst spaarzaam gebruik ge
maakt. Dit is teleurstellend en zoo zouden
er uit de laatste 5 jaren nog meer teleur
stellingen, soms zeer bitttere, te vermel
den zyn. Doch spr. wil op dezen toon niet
doorgaan teleurstellingen hebben wij als
onvermijdelijkheden te aanvaarden en wij
hebben er voor te zorgen dat zij het werk
niet remmen of belemmeren. Liever wil
spr. u in herinnering brengen, wat tot ver
heugenis en hoop stemt. Dit is in de eer
ste plaats de ongedachte groei der verza
melingen in de afgeloopen 5 jaar. Het Mu
seum is door geschenken, bruikleenen en
aankoop zooveel rijker en grooter gewor
den, dat daardoor 1161 nummers aan dën
catalogus moesten worden toegevoegd;
het aantal nieuwe voorwerpen is aanmer
kelijk grooter, aangezien dikwijls een aan
tal voorwerpen onder één nummer worden
gecatalogiseerd. Hierdoor vooral toont het
Museum zijn recht van bestaan, hierdoor
vooral blijkt het de nationale verzamel
plaats van wetenschappelijke instrumenten
uit vroeger tijd te zijd geworden. Dat het
catologiseeren van alle nieuwe aanwinsten
op róchzelf al een omvangrijk werk is ge
weest, spreekt vanzelf. Op initiatief van
het Museum is tevens de catalogiseering
van de beroemde Leidsche anatomische
verzameling ter "hand genomen en tot een
goed eind gebracht, een werk van groote
beteekenis vor-r de geschiedenis der ana
tomie. He» Museum heeft voorts tijdens
zijn 5-jarig bestaan 2 tentoonstellingen in
gericht, in 1933 een tentoonstelling van
botnaische incunabelen en post-incunabe
len, in 1934 een tentoonstelling van boe-
en, portretten en dergelijken betrekking
hebbend op den Nederlandschen 16den
eeuwschen anatoom Volcker Coiter. In
193 werd aan het Museum verbonden een
commissie voor correspondentie en advies,
thans bestaande uit 47 leden, allen beoefe
naren van of belangstellenden in de ge
schiedenis der natuurwetenschappen. Aan
de ijverige bemoeiingen van vele dezer
correspondeerende leden heeft het Mu
seum menige belangrijke aanwinst en me
nig juist advies te danken. De colleges over
de geschiedenis der natuurwetenschappn,
die sinds een aantal jaren aan de Leid
sche Universiteit gegeven worden, heeft
spr. reeds genoemd. Het Museum heeft
echter nog meer gedaan voor onderwijs
en voorlichting in samenwerking met het
Leidsch Universiteitsfonds heeft het in
den nu bijna afgeloopen academischen
cursus een reeks van 10 lezingen over de
ontluiking der wis- en natuurkundige we
tenschappen in de Egyptische, Babyloni
sche en Grieksche oudheid georganiseerd.
Tenslotte vermeldt spr., dat er in de
laatste 5 jaren iu verschillende tijdschrif
ten een 17-tal publicaties zijn verschenen
die men als „Mededeelingen uit het Ne
derlandsch Historisch Natuurwetenschap
pelijk Museum" zou kunnen betitelen en
waarvan de voortzetting ook zoo betiteld
zal worden. Ziehier dus een kort en ob
jectief overzicht over datgene, wat dóór
het Museum tot stand is gebracht. Namen
te noemen heeft spr. stelmatig vermeden,
zonder dat zou deze korte inleiding een
veel te lange inleiding zijn geworden. De
velen, aan wie het Museum iets of veel te
danken heeft, mogen er van overtuigd zijn,
dat onze dankbaarheid daarom niet min
der is. Wat men ook van deze werkzaam
heid moge denken spr. hóópt dat zijne
toehoorderessen en toehoorders haar wel
willend zullen beoordeelen dit meent
hij toch te mogen verklaren, dat wij onze
krachten hebben ingespannen het Museum
niet te doen verstarren, doch het te ma
ken tot een levend organisme. Tenslotte
een paar woorden over drie groote wen-
schen, één gedeeltelijk vervulde, één ver
vulde, en één nog onvervulde. Over de
gedeeltelijk vervulde wensch zou lang te
praten zijn, uit bescheidenheid, ieder Mu
seum-directeur aangeboren, zal spr. dien
wensch alleen maar met drie woorden
noemen, namelijk: vermeerdering van in
komsten. De wensch, waarvan de vervul
ling tot groote erkentelijkheid stemt, is de
centrale verwarming; na 4J4 winter in 't
Museum te hebben overwinterd en daar
gewerkt, te hebben, de adjunct-directeur,
de bewaker en spr. zelf, soms bij lo dooi,
soms ook bij lo vorst, is midden in den
afgeloopen winter de centrale verwarming
aangelegd en in functie gekomen, een
nauwelijks te beschrijven verbetering.
Een brandende, maar nog onvervulde
wensch tenslotte is: meer ruimte voor een
doeltreffender opstelilng der zich snel uit
breidende verzamelingen. Moge déze
wensch in een niet te verre toekomst in
vervulling aan.
ANDRé-MARIE AMPèRE-HERDENKING.
Vervolgens hield Dr. E. J. Dijksterhuis
uit Oisterwijk een voordracht over: André-
Marie Ampère.
Het woord Ampère komt weliswaar op
ontelbare meettoestellen over de geheele
wereld voor, maar het is een conventio-
neele klank geworden ter aanduiding van
een stroomsterkite, die met meter en kilo
gram op een lijn staat en waarbij mén in
den regel heelemaal niet meer denkt aan
den levenden mensch, die eens André-
Marie Ampère heette. Dit jaar geeft ech
ter de honderdste terugkeer van zijn sterf
dag aanleiding, nog eens weer op zijn we
tenschappelijke beteekenis te wijzen en
aandacht te vragen voor zijn persoonlijk
leven. Hij werd op 22 Januari 1775 te Lyon
geboren; zijn jeugd bracht hij in stilte door
in het naburige dorpje Poleymieux. Reeds
vroeg toonde hij groote begaafdheid en een
uitzonderlijk geheugen; daardoor kon hij
zich alles zelf leeren; onderwijs heeft hij
eigenlijk nooit genoten. Hij was een stille
en verlegen jongen met een fel bewogen
innerlijk leven. Op zijn 18e jaar treft hem
een groot ongeluk: zijn vader wordt onder
het schrikbewind terechtgesteld.. Dit brengt
hem in een toestand van apathie waaruit
hij eerst na een jaar weer ontwaakt. Hij
wijdt zich nu aan letterkundig werk en be
studeert daarnaast wis- en natuurkunde.
In 1799 vestigt hij zich als privaat-leeraar
te Lyon en huwt hij met Julie Carron. Fi-
nancieele moeilijkheden dwingen hem ech
ter al spoedig, een leeraarsbetrekking te
Bourg aan te nemen, terwijl zijn vrouw en
het in 1800 geboren zoontje Jean-Jacques
(later bekend als literator en historicus) te
Lyon achterblijven. In 1803 gelukt het hem,
een aanstelling te Lyon te krijgen; de dood
van zijn vrouW maakt nu echter een einde
aan het zeer gelukkig huwelijk. In 1805
komt hij als repetitor aan de Ecole Poly-
technique te Parijs, waar hij zich door
heimwee, moeilijkheden in zijn betrekking
en godsdienstige twijfelingen (hij was tot
dusver en werd later ook weer vroom Ka
tholiek) diep ongelukkig voelt. Een tweede
huwelijk loopt op een mislukking uit. Zijn
eenige troost in deze dagen bestaat in een
diepgaande beoefening der wijsbegeerte in
samenwerking met Maine de Biran. Intus-
schen breidt zich zijn maatschappelijke en
wetenschappelijke werkzaamheid voortdu
rend uit. Hij schrijft verhandelingen over
wiskunde, natuurkunde en chemie, wodrt
Inspecteur Général de l'Université (zooiets
als Inspecteur M.O. hier te lande), hoog
leeraar in analyse en mechanica aan de
Ecole Polytechnique en lid van de Acadé
mie des Sciences. Tot dusver heeft hij zich
echter nog nooit bepaald bezig gehouden
met electriciteit en magnetisme, de gebie
den, waarop hij zijn grootsten wetenschap-
pelijken roem zou verwerven. De aanlei
ding daartoe krijgt hij in 1820, wanneer hij
in de Académie door Arago verslag hoort
doen van het kort geleden ontdekte Oer-
stel-effect (afwijking van een magneet
naald uit den magnetischen meridiaan on
der invloed van een electrischen stroom).
In zeer korten tijd doet hij nu zijn bekende
ontdekkingen: hij vindt de electrodynami-
sche verschijnselen (werking van stroomen
onderling), leert het magnetisme beschou
wen als eigenschap van electrische stroomen
en bevestigt die verklaring door aan te too-
nen, dat de aarde krachten uitoefent op
stroom voerende draden. Spr. reconstrueert
den gedachtengang, die Ampère tqt die ont
dekkingen kan hebben gevoerd en zet ver
volgens de beteekenis uiteen van de theo
retische beschouwingen, die hij naar aan
leiding daarvan heeft opgesteld en die hem
ook voor de mathematische physica tot een
AGENDA
Maandag. De Leidsche Kunstkring „Voor
Allen" jaarvergadering „In den
Vergulden Turk", 8 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de dokters:
Lahr, Niemer, De Bruijne, P. van Es, en
Starck.
De Zondagsdienst te Oegstgeest wordt
waargenomen door dr. Varekamp.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Dinsdag 2 tot en
met Zondag 7 Juni a.s. waargenomen
door de apotheken: G. H. Blanken, Hooge-
woerd 171, telef. 502; D. J. van Driessum,
Mare 110, tel, 406 en C. van Zijp, Wilhel-
minapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
historisch belangrijke figuur maken. De
ontwikkeling, die de electriciteitsleer hem
onder invloed van het wenk van Faraday
en Maxwell heeft ondergaan, heeft er toe
geleid, dat zijn theoriën, die geheel geba
seerd zijn op de beschouwingswijzen van
Newton, hare beteekenis ten deele weer
hebben verloren. Daardoor is het voor on
zen tijd gemakkelijker, hem als experimen
teel physicus te waardeeren, dan zijn posi
tie in de theoretische natuurkunde juist te
bepalen. De periode van intense beoefe
ning van electriciteit en magnetisme, die in
1820 zoo plotseling was begonnen, is ook
weer vry plotseling geëindigd. Na de pu
blicatie van de groote Mémoire sur la théo
rie mathématique des phénomènes électro-
dynamiques, uniquement déduite de l'ex-
périence heeft hij niet veel meer op dit
gebied gedaan. Uit wetenschappelijk oog
punt beschouwd is de periode van 1820 tot
1825 de rijkste van zijn leven geweest; veel
persoonlijk geluk heeft zij hem echter ook
niet gebracht. In de latere jaren van zijn
leven blijft hij steeds rusteloos bezig; ech
ter kost het hem hoe langer hoe meer moeite
zich in het werk van anderen te verdiepen;
daardoor sluit hij zich steeds meer in zijn
eigen denken op. Hij keert weer terug tot
zijn philosopische onderzoekingen, waar
aan hij groote waarde hecht. Spr. schetst
in het kort zijn philosophisch systeem en
behandelt- dan uitvoeriger zijn poging, om
tot een classificatie van alle wetenschap
pen te komen, waaraan de laatste jaren van
zijn leven byna uitsluitend gewijd zijn. Uit
het werk, waarin hij die classificatie uit
eenzet, blijkt nog eens weer opnieuw de on
begrensde veelzijdigheid, die zijn weten
schappelijk werk steeds heeft gekenmerkt
en waarvan ook tal van verhalen van tijd-
genooten getuigen. Een merkwaardig
symptoom daarvan vormt ook zijn ingrij
pen in den strijd tusschen Cuvier en Geof-
froy Saint Hilaire over morphologie van
het dierenrijk. Spr. vertoont ten slotte
eenige lichtbeelden ter aanvulling van het
gesprokene.
NATIONALE WONINGRAAD.
De Nationale Woningraad, Algemeene
Bond van Woningbouwvereeniging, houdt
op Vrijdag en Zaterdag 3 en 4 Juli in de
Stadsgehoorzaal alhier haar jaarvergade
ring.
Op deze vergadering, welke des middags
te 2 uur aanvangt, zal de heer J. Splinter,
wethouder van fabricage dezer gemeente,
een inleiding houden over „De Ontwikke
ling van de Volkshuisvesting hier ter stede".
Des middags te half zes heeft een ont
vangst plaats van afgevaardigden door het
Gemeentebestuur in de Lakenhal.
De eerste dag wordt besloten met een
boottocht over de Kagerplassen, aangebo
den door de Leidsche Woningbouwvereeni-
gingen. Vertrek 's avonds 7.30 van de Turf
markt.
De vergadering wordt des Zaterdags te
9 uur voortgezet, waarna te half één een
gemeenschappelijke maaltijd in „Den
Burcht" volgt. Daarna wordt een excursie
gemaakt naar de nieuwe woonwijken en
de omstreken van Leiden, aangeboden door
de Leidsche Woningbouw vereenigingen.
HOOGHEEMRAADSCHAP „RIJNLAND".
Anti-papisme of niet?
Woensdag werd te Leiden in het Ge-
meenelandshuis aan de Breestraat de ver
gadering gehouden van Hoofdingelanden
resp. plaatsvervangers uit alle 16 distric
ten van Rijnland. Er waren 30 Hoofdinge
landen ter vergadering gekomen, waar
van 11 R. K.
Het ging om de benoeming van 3 can-
didaten op de voordracht tot Hoogheem
raad wegens periodieke aftreding van A.
Buurman en wegens vacature door het
bereiken van den leeftijdsgrens door Jhr.
W. Th. Barnaard.
Vooreerst werd als secretaris der verga
dering gekozen de heer van der Maas.
Vervolgens werden de heeren A. Buur
man, P. Ravestein en J. A. Duinisveld voor
de periodieke aftreding en P. Ravestein, J.
van der Maas en P. Heemskerk voor de
vacature aangewezen. De benoeming ge
schiedt door de Kroon.
Jhr. Stoop protesteerde aan het einde
der stemming tegen onbehoorlijke inmen
ging van anderen inzake de verkiezingen
van Hoogheemraad.
Bij deze stemming is weder de achter
stelling van de Katholieken van Rijnland
gebleken. Steeds brachten de R. K. trouw
hun 11 stemmen uit, maar 't mocht niet
baten; zij vonden een aaneengesloten
meerderheid tegenover zich.
