DINSDAG 26 MEI 1936
No. 842S
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
NIEUWS
27ste Jaargang
S)e £eidóeli^(Boti/ta!/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 r
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
V Het z.g. feminisme
Wij verheugen er ons over, dat de reac
tie op één van de modern-heidensche stroo
mingen, die indruischte en aanbotste tegen
rede en gezond verstand wij bedoelen
het z.g. feminisme dat de reactie op
deze strooming iederen dag sterker schijnt
te worden.
De oude christelijke waarheid, dat man
en vrouw gelijk-w aardig, maar niet
gelijk- s o o r t i g zijn, wordt meer en
meer erkend.
Als de Christenen, de Katholieken nu
ook maar begrijpen, en volkomen be
grijpen, dat zij in de reactie tegen het z.g.
feminisme vanzelf, krachtens hun be
ginselen, voorop gaan, het voorbeeld ge
ven.
In liberale kringen is lang en fel de ab
solute gelijkstelling tusschen man en
vrouw gepropageerd. Men komt er daar
van terug. Zij 't dan ook niet in snel tempo!
De liberale „Avondpost" wijdt in een
artikel waardeerende woorden aan de
vrouwen van de twee groote liberale
staatslieden, Thorbecke en Groen van
Prinsterer. En het blad schrijft o.m.:
Beide groote staatslieden zijn in hun
gewichtig werk vrijwel hun gansche
loopbaan door hun vrouwen gesteund.
Hoe? Omdat die vrouwen méés treden
in de politiek? Omdat zü zoo opkwa
men voor haar „rechten"? Omdat zij
zoo knap waren en scherpzinnig en
strijdlustig? Geenszins. Van Mevrouw
Thorbecke heeft één zijner levensbe
schrijvers gezegd, dat zij „geen geleer
de vrouw" was, en, toen Groen eens
kans had op de portefeuille van Bui-
tenlandsche Zaken, zag zijn vrouw
ontzaglijk op tegen de representatieve
verplichtingen, welke daaruit voor
haar natuurlijk zouden voortvloeien.
Neen, zij waren geen „vrouwen van de
wereld" en geen „geleerde vrouwen",
maar wat hebben ze haar mannen be
zield tot hun taak, gesterkt tot hun
werk, enkel en alleen doordat zij
zuiver vrouw waren, en de le
vens van haar mannen vulden en droe
gen door liefde, trouw en moed; enkel
en alleen omdat zij dienden.
En verder schrijft het liberale blad:
genegenheid, liefde en veree
ring koesteren wij voor de vrouwen,
die, op haar eigen kleine plekje grond,
op een paar simpele vierkante meters,
in volledige en zuivere vrouwelijkheid
werkten en zich toewijdden, haar
mannen bezielden tot hun taak en
zoodoende, indirect, voor de gemeen
schap een werk van onschatbare be-
teekenis hebben verricht. Dan wordt
de vrouw eerst recht groot, zelfs al
wordt haar naam nooit onder de men-
schen genoemd, wanneer zij, door lief
de en trouw bewogen, haar natuurlijke
taak verricht".
„Wij maken deze opmerkingen, om
dat het ons zoo hindert als wij ook in
deze dagen op allerlei vergaderingen
nog steeds hooren oreeren over de
„rechten" der vrouw, en over mede
zeggenschap der vrouw, en over de
aanspraken der vrouw, zelfs de ge
huwde, bij benoeming in allerlei open
bare betrekkingen."
In deze laatste alinea wordt onderstreept
de opmerking, welke wij hierboven maak
ten, nl. dat in liberale kringen de reactie
tegen het z.g. feminisme, tegen de mo
dern-heidensche „emancipatie" van
de vrouw nog niet gaat in snel tempo!
LEEST DE ADVERTENTIES
IN UW DAGBLAD.
De wereld
in vogelvlucht
Het Belgische socialistische blad „Peu-
ple" heeft de verkiezingen, welke Zondag
in België zijn gehouden, een Waterloo voor
de Belgische Katholieke Staatspartij ge
noemd. Inderdaad, de slag van Waterloo
beteekende een nederlaag voor Napoleon
en de Zondag heeft ook voor Katholieke
Staatspartij een zware nederlaag gebracht.
Voor Napoleon was Waterloo echter het
einde van zijn macht; of de jongste verkie
zingen deze beteekenis ook zullen hebben
voor de Staatspartij, staat nog te bezien.
Wij hebben reeds aangegeven, dat het
verlies der Belgische R.K. Staatspartij ge
boekt moet worden op rekening van de
Rexisten, die hun successen hebben be
haald voornamelijk onder de Waalsche Ka
tholieken.
De R e x-beweging voert sinds een drie
tal jaren een felle campagne tegen de par
lementaire corruptie. De beweging is niet
fascistisch noch nationaal-socialistisch en
is tot nu toe slechts negatief, n.l. tegen de
uitwassen van het parlementaire systeem.
Volgens de verklaringen van den leider
Léon Degrelle streeft „Rex" niet naar een
dictatuur, maar naar een parlementaire
meerderheid, welke hem in staat zal stel
len de corruptie, waar deze ook te vinden
is, uit te roeien.
Maar behalve een negatief program moet
men toch ook een positief program hebben,
wil men tenminste regeeringspartij wor
den. Maar voorloopig blijft de Rex-bewe-
ging zuiver oppositie-partij en scheurma
ker, verzwakt zij de eenheid der Katholie
ken evenals de Vlaamsche Fronters dat
doen. Daarom is het optreden van dergelij
ke bewegingen als afzonderlijke partijen
zoo te betreuren, ook al streven zij een
doel na, dat op zich zelf zeer goed genoemd
kan worden. Niet het doel is veroordeelens-
waard, maar de manier waarop het wordt
nagestreefd. Deze manier verzwakt den in
vloed der Katholieken en leidt ten slotte
tot wantoestanden, zooals die te vinden
zijn in toch overwegend Katholieke landen
als Spanje en Mexico. De gevolgen zullen
zich weldra doen gevoelen.
Vandaag zal v. Zeeland zijn ontslag aan
bieden en daar de socialisten dank zij
de verdeeldheid onder de Belgische Katho
lieken thans de grootste partij geworden
zijn, zullen zij waarschijnlijk belast wor
den met de kabinetsformatie. En al zou v.
Zeeland voorloopig nog aanblijven, dan zul
len toch de voornaamste plaatsen in zijn
kabinet aan de socialisten ten deel vallen.
De Belgische socialisten zijn, evenals
hun Fransche en Spaansche collega's, fel
anti-religieus, zoodat de toekomst der Bel
gische Katholieken er niet rooskleurig uit
ziet.
STADS
ONZE JEUGDBEWEGING.
In Leiden en Oegstgeest zijn op verschil
lende Zondagen in alle vijf de parochieker
ken de predikaties onder alle H. Missen ge
wijd geweest aan het jeugdwerk.
Zondag 1.1. werd aan de grootsche open
luchtplechtigheid, door „Katholiek Lei
den" georganiseerd, niet alleen kleur, maar
ook leven gegeven door de twaalfhonderd
meisjes en jongens van de jeugdcongrega-
ties en jeugdvereenigingen: kleur en leven
van geloofsmanifestatie en devote aanbid
ding tevens.
In de laatste jaren is de jeugdbeweging
in ons katholiek leven wel geweldig op
den voorgrond getreden; in breedte en
diepte is een zeer sterke groei te consta-
teeren; het is niet meer de kinderen van de
straat houden; alle takken van katholiek
jeugdwerk leggen zich er op toe hun leden
een waarlijk practische vorming te geven,
opdat zij als Katholieken op elk terrein
volwaardig, achttien-karaats en honderd
procent kunnen zijn. Daarmede is de mee
ning vervallen, alsof bepaalde standen zich
boven het jeugdwerk verheven kunnen ach
ten. Steeds meer wordt de katholieke
jeugdbeweging voor alle katholieke kin
deren beschouwd als nuttig en zelfs min
of meer noodzakelijk.
Dat is een gelukkig teeken. Het is al
meer gezegd, dat de Kerk in dezen tijd ge
weldig groote mogelijkheden heeft. Juist de
crisis van heden doet aan den lijve gevoe
len, dat er iets niet deugt in de grondsla
gen van de samenleving. Louter economi
sche oorzaken geven geen voldoende ver
klaring voor den geweldigen wereldnood.
Het tekort aan deugden van rechtvaardig
heid en liefdé, het gemis van de juiste
waardeering der dingen heeft de geldende
opvatting, de algemeene mentaliteit leeg
en voos gemaakt, de aandacht der zinnen
verdringt de belangstelling voor 't boven
zinnelijke. Zoo zal alleen de meer bewus
te, meer consequente beleving van onzen
heiligen godsdienst blijvende oplossing
kunnen brengen. Het is daarom zoo juist,
hetgeen de Paus in Zijn Encycliek „Qua-
dragesimo Anno" aan de wereld voorhoudt,
dat verbetering van instellingen niet vol
doende zijn zal, maar dat ceel meer noo-
dig is verbetering van den mensch. Daar
op werkt de Katholieke Jeugdbeweging:
de jongeren van nu zullen in him eigen
overtuiging, in hun eigen practisch leven
te zorgen hebben voor die zelfvorming,
waardoor zij waarachtige waarborgen bie
den ocm bouwers te kunnen worden van een
betere, weer meer op God gerichte samen
leving.
Het moet ons verheugen, dat er zooveel
zorg besteed wordt aan onze kinderen en
j daarom zullen wij graag onze medewerking
aan de jeugdbeweging willen geven, me-
I dewerking door onze kinderen lid te doen
j zijn van de hun geëigende vorm van jeugd-
beweging, onze medewerking in de behulp
zaamheid der leiding, onze medewerking
ook op financieel gebied.
We weten, dat de plaatselijke omstandig
heden van dien aard zijn, dat de jeugdbe
weging hier zware financieele lasten
draagt. En daarom weten wij zeker goed
te doen de vraag van de jeugdpredicaties
hier te herhalen: geeft u op als donateur
van ons katholiek jeugdwerk. Welk adres
er voor de verschillende parochies is aan
gegeven weten wij niet, maar zeker komt
u aan het goede kantoor, wanneer u uw
opgave zendt aan Rector L. Beune, Zoe-
terwoudsche Singel 33, wiens gironummer
is: 69230.
Laten a 11 e - Katholieken ieder naar
de mate van zijn vermogen, welke zijn
plicht en roeping aanwijst medewerken
met rector Beune, wien geen arbeid en
moeite te veel is, om aan een bloeiende ka
tholieke jeugdbeweging een centrale lei
ding te geven, sterk in eenheid.
WAT KATHOLIEK LEIDEN MOET
WETEN.
Onlangs is hier in de stad een nieuw
Fonds opgericht, dat genoemd is Fonds der
Kath. Jongens Centrale. Om dit fonds aan
te bevelen zijn er predicaties gehouden,
en daarin werd het Sint Franciscus Lief
dewerk als interparochieel aangeduid. Dit
is volkomen waar. 't S. F. L. strekt zich
uit over al de parochies van de stad.
Hierdoor zou men kunnen meenen, dat
door 't nieuw-opgerichte Fonds dat inter-
parochiëele Sint Franciscus Liefdewerk
gesteund wordt. We meenen erop te moe
ten wijzen, dat dit niet het geval is. De
parochiëele afdeelingen van de K. J. C.
worden, behalve door de contributie van
hun jongens, gesteund door hun eigen pa
rochiëele fondsen. Het St. Franciscus-Lief-
dewerk echter, waarvan de jongens natuur
lijk geen contributie kunnen betalen, heeft
als een van z'n voornaamste bronnen van
inkomsten 't interparochiëele Sint Fran-
ciscus-Liefdewerkfonds, wat tot heden de
volle sympathie en steun genoot van Ka
tholiek Leiden.
Daar het al is voorgekomen dat de steun
aan ons S. F. L. Fonds is opgezegd vanwege
dat nieuw-opgerichte Fonds, meenen we
langs dezen weg hekend te moeten maken,
dat het interparochiëele Sint Franciscus-
Liefdewerk nog steeds op zichzelf is aan
gewezen en dus de steun van het S. F. L.-
Fonds absoluut niet kan missen.
Katholieken van Leiden! Blijft daarom
ons Liefdewerk dat meer nog dan alle
ander jeugdwerk noodzakelijk is ook in
de toekomst steunen.
P. CONSALVUS PEERDEMAN O.F.M.
Directeur S. F. L.
PLECHTIGE REQUIEMMIS
PATER HUMILIS CASTELEIN O.FJVI.
Hedenmorgen te 8 uur werd in de pa
rochiekerk van O. L. Vrouw Hemelvaart
en St. Jozef aan den Heerensingel een
plechtige H. Mis van Requiem opgedragen
voor de zielerust van den weleerw. pater
Humilis Castelein O.F.M., die vorige week
Dinsdag in de Missie van Zuid Shansi is
overleden, waar hij ongeveer vier van zijn
vijf priester jaren had gearbeid.
De H. Mis werd opgedragen door den
hoogeerw. heer deken A. H. J. M. Homulle
met assistentie van de weleerw. heeren P.
Hessing en P. Verhoofstad, resp. als dia
ken en subdiaken.
In het priesterkoor hadden plaats geno
men de zeereerw. heer pastoor A. Smitz en
de weleerw. pater G. Peerdeman; terwijl
behalve de familieleden van den overlede
ne tal van geloovigen van hun belangstel
ling deden blijken.
Het zangkoor zong de Gregoriaansche
Mis van Requiem op stemmig-devote wijze.
ZILVEREN AMBTSJUBILEUM
MR. H. M. A. COEBERGH.
Hoewel het zilveren jubileum van mr.
H. M. A. Coebergh als notaris hier ter stede
niet officieel herdacht is, ging het toch al
lerminst onopgemerkt voorbij.
Zondag reeds was het jubileum in den
intiemen kring van familie en personeel
herdacht.
Namens het personeel was hem daarbij
door den candidaat-notaris, den heer H. A.
A. M. van Cranenburgh een zilveren si
garendoos met inscriptie aangeboden, waar
voor de heer Coebergh hartelijk dankte.
Van tal van andere zijden werden hem
ook gisteren blijken van belangstelling be
toond, o.m. door de Vereeniging van Leid-
sche notarissen, de Broederschap van No
tarissen in. Nederland, het gemeentebestuur
enz.
VOLKSBOND-NIEUWS.
De Encycliekmeeting te Oegstgeest
Zooals bekend, zal Maandag 1 Juni,
tweeden Pinksterdag, te Oegstgeest de
jaarlijksche meeting ter herdenking van
de uitvaardiging der Encyclieken door Z.H.
den Paus, worden gehouden. Dat deze
Encyclieken een weldaad zijn geweest
j voor de arbeidersbeweging staat onomstoo-
telijk vast. En wat kunnen wij anders
doen dan dat wij daarvoor onze groote
dankbaarheid toonen. De Kring Leiden
van den Ned. R. K. Volksbond maakt zich
op om as. Maandag (2en Pinksterdag) naar
Oegstgeest te trekken. Is daarvoor nog een
aansporing noodig?
Het bewijs zal Maandag geleverd wor
den, dat de Afdeeling Leiden van den Ned.
R. K. Volksbond met de resp. Vakafdee-
lingen daar vertegenwoordigd is. Maar dan
is ook noodig, dat alle Afdeelingsbesturen
hun leden oproepen. De opkomst moet zoo
massaal mogelijk zijn, men heffe de vanen
in den dag!
Daar Oegstgeest zoo bij uitstek noodigt
voor Leiden, vertrouwt het Bestuur, dat
velen aan den oproep gehoor zullen geven.
De verschillende vakgroepen, die op eigen
gelegenheid naar Oegstgeest trekken,
worden verzocht uiterlijk kwart over twee
aldaar aanwezig te zijn.
T 2.30 uur vangt de korte Plechtige
Opening met „Veni Creator" aan, waarna
een optocht door de deelnemers gevormd
zal worden, die, begeleid door een aantal
muziekkorpsen een rondgang zal maken.
Op het meetingsterrein zullen twee beken
de sprekers het woord voeren nl. de Wel
Eerw. Heer H. de Greeve en de heer H. J.
Kuiper. Een kort Lof met Tantum Ergo
op het terrein zal het geheel besluiten.
Programma's tevens bewijs van toegang,
zijn tegen den prijs van 10 cent op het
Kantoor verkrijgbaar. Op den dag zelve
aan het Meeetingsterrein. Allen op naar
Oegstgeest!
Voor de werkloozen, die aan de meeting
willen deelnemen, zijn gratis programma's
beschikbaar. Deze kunnen bij een der be
stuursleden op den dag van de meeting in
het St. Willibrordus-patronaat, te Oegst
geest, tusschen 22.30 uur, in ontvangst
worden genomen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De reis van den Negus naar Londen.
Verontwaardiging in de Italiaansche
pers. (3de blad).
De verkiezingsuitslagen in België. (3de
blad).
De guerilla in Palestina houdt aan. (3de
blad).
Stakingsterreur in Spanje (3de blad).
BINNENLAND.
Het Koninklijk bezoek aan Amsterdam:
Zanghulde en défilé op den Dam. (2de blad)
Suppletoire begrooting van Sociale Za
ken: meer gelden voor bestrijding der
jeugdwerkloosheid. (2de blad).
De Huisarbeiderswet 1933 zal op 1 Octo
ber van dit jaar in werking treden. (2de
blad).
Champignon-kweekerij te Beuningen
door brand verwoest. Voogdijkind stichtte
den brand. (Gem. Ber., 3de blad).
Kassier van de Incassobank te Tilburg
wegens verduistering van 20.000 gear
resteerd. (1ste blad.).
DE „HARTEBRUG"-FILM.
Gisteravond heeft de parochiefilm „Har-
tebrug" weer veel belangstelling getrok
ken.
Terecht mocht de Pastoor der parochie,
die weer aanwezig was, evenals Pastoor
Smeets O.F.M. door den voorzitter bij
zonder verwelkomd constateeren, dat
het initiatief van den heer Colla tot vertoo
ning van deze film buitengewoon succes
heeft.
Degenen, die de vertooning van morgen
avond wenschen bij te wonen, gelieven
vanavond tusschen 8 en 9 uur kaarten te
halen aan de Romanuszaal. Voor hen, die
verhinderd zijn vanavond kaarten te halen,
bestaat daartoe ook de gelegenheid morgen
bij den heer F. J. Colla, Mare.
Morgenavond wordt ook na de parochie
film een goed geslaagde film vertoond van
de Zondag gehouden katholieke open
lucht-bijeenkomst op het sportterrein aan
den Haagweg.
DE KRUISVAART VAN S. F. L.
TENTOONSTELLING
IN HET RIJKSMUSEUM VAN
OUDHEDEN.
In het Rijksmuseum van. Oudheden is
thans een tentoonstelling ingericht van een
collectie platen, betrekking hebbend op het
graf van Toet-anch-amon. Ieder herinnert
zich nog, hoe in November 1922 de dag
bladen ons de eerste berichten van de ont
dekking van het graf van dezen Egypti-
schen koning uit de 18e dynastie, die re
geerde ongeveer van 13581350 vóór Chr.
Sindsdien vulden opgetogen beschrijvin
gen van de vondsten in dit graf de dag
bladen en tijdschriften, dat belangrijk
bleek om den kostbaren en ook door zijn
overvloedigheid verbazingwekkenden in
houd. Inderdaad beteekent deze vondst een
verrijking en aanvulling van het reeds in
musea opgestelde materiaal en legt getui
genis af van het hooge peil der Egyptische
kunst ruim 3000 jaar geleden. Als gevolg
van deze sensationeele ontdekking is de be
langstelling voor de Oud-Egyptische be
schaving sterk opgeleefd.
In het Engelsche tijdschrift, The Illustra
ted London News, dat ook overigens gere
geld op het gebied der archaeologie en
oude kunstgeschiedenis belangrijke publi
caties bevat, is van November 1922 tot Juni
1932 een gansche reeks van prachtige pla
ten, waaronder talrijke gekleurde, met bij—
behoorende tekst verschenen, betrekking
hebbende op deze ontdekking. De heer As-
I selberghs te Utrecht heeft daarvan een
verzameling aangelegd, die thans door het
I Rijksmuseum ban Oudheden van hem zijn
i overgenomen en die gedurende dezen zo
mer voor het publiek zullen zijn tentoon
gesteld. Deze tentoonstelling geeft een
I goed overzicht van al de schatten, merk-
waardigheden en voorwerpen van kunst
nijverheid, die in het graf zijn aangetrof
fen en die op zichzelf een verzameling
vormen, die de stoutste droomen der Egyp
tologen heeft overtroffen. Eenige voorwer
pen betrekking hebbend op Toet-anch-
amon uit het museumbezit en enkele boe-
I ken, verschenen naar aanleiding van deze
I vondst, zijn aan deze tentoonstelling ter
verduidelijking toegevoegd.
