Volkenbondsraad handhaaft de sancties WOENSDAG 13 MEI 1936 nE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Uitstel van de kwestie tot 15 Juni Zal Italië uit den Bond treden BUITENLAND VOLKENBOND. COMMUNIQUE VAN DE LOCARNO- MOGENDHEDEN. Ook hier uitstel. Gisteren zijn de onderteekenaars van het ^ocarno-verdrag met uitzondering van Ita lië, te Genève bijeengekomen. Na afloop der bijeenkomst is het volgende commu niqué uitgegeven: „De vertegenwoordigers van België, Frankrijk, Engeland, en Noord-Ierland, die zich te Genève bevinden voor de zitting van den Volkenbondsraad, zijn bijeengeko men, zooals op 10 April was afgesproken tusschen de vertegenwoordigers van de on- derteekenaars van het verdrag van Locar no. Zij constateerden, wijzend op het be lang zoo spoedig mogelijk tot een oplossing te komen, dat het onderzoek, dat, zooals was afgesproken, de vertegenwoordiger van Engeland zou instellen, teneinde ophel dering te verkrijgen over sommige punten van het Duitsche memorandum, nog niet was beëindigd. Derhalve werd besloten de conclusie uit te stellen tot een latere bij eenkomst. De vertegenwoordigers zijn van meening, dat, zoodra het Duitsche ant woord zal zijn ontvangen, de Locarno-mo- gendheden zonder verwijl bijeen zullen ko men teneinde van gedachte te wisselen". ENGELAND. HET GEHEIMZINNIGE „THEE-LEK". Op de tweede zitting van het speciale tri bunaal, dat een onderzoek instelt naar het begrootingslek, waardoor het vooraf be kend werd, dat de rechten op thee zouden v/orden verhoogd, werd als eerste getuige gehoord de secretaris van het Britsche ka binet, sir Maurice Hankey. Hij deelde o.a. mede, dat er buiten het kabinet geenerlei bespreking over de ver hooging der belasting is gehouden. Indien er geheimen over de begrooting zijn uit gelekt, dan kan dat slechts door het kabi net zelf mogelijk zijn geweest, aangezien behalve Hankey niemand bij de kabinets zittingen is tegenwoordig geweest. Van verraad door een bediende, of een anderen persoon kam geen sprake zijn. Vervolgens werd opnieuw de zoon van den minister van Koloniën, Leslie Thomas, gehoord. Hij verklaarde, dat hij de fir manten der firma Belisha Co. pas na het sluiten der verzekeringen van de besluiten van het kabinet op de hoogte had gesteld. Minister Thomas, die morgen door een zitting van het kabinet verhinderd is te verschijnen, zal Donderdagochtend als ge tuige worden gehoord, evenals het conser vatieve Lagerhuislid sir Alfred Butt, die tot nu toe wegens ziekte verhinderd, was. SPANJE. EXTREMISTISCHE EXCESSEN. Weer kerken in brand gestoken. Te Alcira is, naar aanleiding van het feit, dat een metselaar gewond is geworden door onbekenden, die, naar verondersteld werd, tot de rechtsche partijen behoorden, een protest betooging georganiseerd. De betoo- gers staken een bureau van de Carlisten, de kerk van San Juan en de kerk van San ta Catalina in brand. Uit Valence is direct politieversterking gezonden om de orde te herstellen. POLEN. OVERBRENGING VAN PILSOEDSKI'S HART. De plechtigheden te Wilna. Uit alle deelen van het land waren gis teren menschen samengestroomd te Wilna, om den verjaardag van den sterfdag van maarschalk Pilsoedki te herdenken. Na den rouwdienst in de St. Theresia- kerk, zette zich de stoet in beweging, welke het hart van den Poolschen nationalen held naar het heldenkerkhof zou geleiden, waar het aan de voeten van het stoffelijk hulsel van zijn moeder zou worden bijgezet. Onder eenvoudige grafsteenen van groen graniet rusten hier 160 gevallen Poolsche strijders van alle rangen en temidden van deze helden bevindt zich het graf voor het hart van den maarschalk, aan de voeten van het stoffelijk overschot van zijn moe der. De rectoren der Poolsche hoogescholen droegen de urn het laatste gedeelte van den weg tot aan het graf. En terwijl de muziek het lied der „Eer ste Brigade" speelt, terwijl rondom de mi litaire afdeelingen het geweer presentee ren en de menigte in diep zwijgen ontroerd wacht, wordt de reusachtige plaat, gehou wen uit zwart graniet, op het graf neerge laten. Nadat 101 saluutschoten van de artillerie hadden weerklonken, nam de president der republiek het woord, om de gedachtenis van maarschalk Pilsoedski te huldigen. Wederom presenteerden vervolgens de troepen het geweer. De president, de voor naamste regeeringsleden en de militairen verlieten het kerkhof en terwijl eskaders vliegtuigen steeds weer over het graf vlo gen, begon het eindelooze défilé der zwij gend wachtende menigte. RESOLUTIE AANGENOMEN. Gistermiddag 17 uur is de Volkenbonds raad in geheime zitting bijeengekomen on der voorzitterschap van Eden. Avenol deelde mede, dat in den loop van den dag de Italiaansche gedelegeerde baron Aloisi bij hem was geweest, om hem zijn onmiddellijk vertrek aan te kondigen. Aloisi kon hieromtrent geen nadere opheldering verschaffen. De Raad besloot in de hieraan volgende openbare zitting in tegenwoordigheid van den vertegenwoordiger van Abessynië, de kwestie van het verdagen van het Itali- aansch-Abessij nsch geschil te behandelen. Deze openbare zitting duurde slechts 10 minuten. De volgende resolutie werd aangenomen: „De Raad, bijeengekomen om het Abes- sijnsch-Italiaansch conflict te bestudeeren, herinnert aan de conclusies en de beslis singen, die in deze zaak sedert 3 October 1935 zijn genomen. Hij is van meening, dat uitstel van ver dere behandeling noodig is om zijn leden een onderzoek van de situatie, zooals die door de nieuwe belangrijke beslissingen der Italiaansche regeering is ontstaan, moge lijk te maken. De Raad besluit op 15 Juni de beraadslagingen over de kwestie te her vatten en is van meening, dat het niet ge- wenscht is, wijziging te brengen in de maatregelen, die door de leden van den Volkenbond gemeenschappelijk zijn ge troffen". By de debatten over deze resolutie legde de Abessijnsche vertegenwoordiger een korte verklaring af, waarin hij zeide, dat Abessynië vast besloten is, zijn onafhanke lijkheid en integriteit te verdedigen. De tegenwoordige toestand, aldus Wolde Ma- riam, is beslissend voor het bestaan van den Volkenbond. De vertegenwoordiger van Argentinië verklaarde, in het belang van de beginselen van den Volkenbond met de resolutie in te stemmen, doch een voorbehoud te moeten maken ten aanzien van de verdaging der debatten. De Chileensche gedelegeerde zei- de, zich van stemming te zullen onthouden, daar naar de opvatting zijner regeering de sancties haar be teekenis hebben verloren, nu de oorlog geëindigd is. De vertegenwoordiger van Ecuador her innerde er aan, dat zijn land de toepassing der sancties reeds heeft opgeheven, nadat deze niet meer het juiste middel ter berei king van het oorspronkelijk gestelde doel vormden. Door de aanvaarding der bovengenoemde resolutie blijven de sancties dus van kracht. Tot 15 Juni is het Italiaansch-Abessijnsche conflict evenwel van het tooneel te Genève verdwenen. EDEN KEERT MORGEN NAAR LONDEN TERUG. De diplomatieke correspondent van de ..Morning Post" meldt, dat Eden Donder dag naar Londen zal terugkeeren. TREEDT ITALIë UIT DEN VOLKENBOND? Volgens officieele Romeinsche kringen is de terugroeping van de Italiaansche dele gatie te Genève het gevolg van de aanvaar ding van de resolutie, welke aanvaarding van te voren reeds vast stond. Men be schouwt te Rome deze resolutie als een représaille tegen de proclamatie van het Keizerrijk op Zaterdagavond. Moet men het terugroepen der Italiaansche delegatie opvatten als het voorspel, van de uittre ding van Italië uit den Volkenbond? De „Tribuna" schrijft, dat het vertrek van de Italiaansche delegatie uit Genève nog in het geheel niet beteekent, dat Italië uit den Volkenbond zal treden. Aangezien men evenwel voort schijnt te willen gaan met het toepassen van sancties, moet men dit zien als een repressaille, geheel in strijd met den geest van het pact, zoodat Italië GRIEKENLAND. ALGEMEENE STAKING. Te middernacht is te Athene en in tal rijke steden in de provincie de algemeene staking afgekondigd. Naar het schijnt zal de staking slechts gedeeltelijk zijn. De openbare diensten blijven normaal functionneeren, en alles wordt gedaan, opdat de kranten kunnen verschijnen. STAKING TE SALONIKI BEËINDIGD. Dank zij de bemiddeling van de regee ring is een overeenstemming tot stand ge komen tusschen de werkgevers en werk- nemens in de tabaksindustrie te Saloniki. De staking is thans beëindigd. PALESTINA. WAARSCHUWING AAN DE ARABIEREN. De hooge commissaris in Palestina heeft Dinsdagavond in een radioredevoering tot de Arabische bevolking de waarschuwing i gericht, dat de regeering alle uitspattingen niets anders overbleef, dan zich niet meer te bemoeien met hetgeen te Genève ge schiedde. ABESSIJNSCHE GEZANT TE LONDEN WORDT NOG ALS ZOODANIG ERKEND. In het Lagerhuis antwoordde Baldwin bevestigend op een vraag of de Abessijn sche gezant te Londen nog steeds als zoo danig wordt erkend. Baldwin zeide verder, dat den Britschen gezant te Abessynië instructie is gezonden de Italiaansche militaire autoriteiten te er kennen overeenkomstig de internationale wetten, als een leger, dat een vijandelijk land bezet houdt. DE EXPLOITATIE VAN ABESSYNIë. Medewerking der Duitsche industrie. De koloniale exploitatie van Ethiopië zal ondernomen worden volgens de fascistische beginselen. De natuurlijke rijkdommen van dat land zullen niet in beslag genomen wor den door een kleine groep kapitalisten. De exploitatie zal onder één centraal beheer staan. Mussolini heeft gisteren graaf Volpi ont vangen, den voorzitter van den bond van industrieelen, wien hij opdroeg studie te maken van de Ethiopische hulpbronnen. Het werk zal onder leiding staan van ver tegenwoordigers der corporaties en der mi nisteries. Italië verwacht in Ethiopië goud te vin den, platina, ijzer, zwavel, mica, nitraten en wellicht olie. Nogmaals wordt er op gewezen, dat Italië op het oogenblik geen behoefte heeft aan buitenJandsch kapitaal. Het is waarschijnlijk, dat de Duitsche in dustrie zal deelnemen aan de economische exploitatie van Abessynië. De bond van in dustrieelen welke op 't oogenblik in Italië is belast met het geven van den stoot tot deze exploitatie, heeft het contact met de Duitsche industrieën versterkt sedert de sancties practisch de betrekkingen van Ita lië met Frankrijk, Engeland, Tsjecho-Slo- wakije en de andere landen verbroken heb ben. Het gebrek aan voldoende materiaal in Italië, met name op het gebied der mijn- exploitatie dwingt Italië hulp in het bui tenland te zoeken. De verlengde reis van den Italiaanschen minister van landbouw Rossoni in Duitschland, waar hij een groot aantal ondernemingen bezocht, had zeker niet uitsluitend ten doel, de politieke na- tionaal-socialistische organisatie te bestu deeren. DEFILE VOOR BADOGLIO. Dertigduizend man Italiaansche troepen hebben voor maarschalk Badoglio, den on derkoning, gedefileerd. Het Italiaansche hoofdkwartier ontkent, dat inheemsche troepen worden geworven, of dat hiertoe plannen bestaan. Men ver klaart, dat de aankomst van hen, die zich komen onderwerpen, tot dit gerucht aan leiding hebben gegeven. DE SITUATIE TE DIREDAWA. De normale toestand keert te Diredawa in snel tempo terug, terwijl hard gewerkt wordt aan de organisatie der publieke diensten. De samenwerking tusschen Fran- schen en Italianen is hartelijk en doeltref fend. Een belangrijke opslagplaats van ben zine en munitie, niet ver van de stad ge legen, is door Italiaansche troepen bezet. DE ROODE KRUIS-EXPEDITIES. In de kringen van het Britsche Roode Kruis veronderstelt men, dat het Italiaan sche hoofdkwartier de missies waarschijn lijk veertien dagen gelegenheid zal laten om hun vertrek voor te bereiden. Het is mogelijk, dat de patiënten van het Britsche Roode Kruis dan door de Italianen zullen worden overgenomen. zal onderdrukken en alle schuldigen zal straffen. De in Palestina uit Egypte aangekomen tanks en pantserwagens zullen, evenals de troepenversterkingen dé taak hebben aan vallen op particuliere eigendom, welke den laatsten tijd vaak zijn voorgekomen, te ver hinderen. Het is noodig de politie onder militaire bescherming te stellen. MEXICO. BLOEDIGE SCHIETPARTIJ IN MEXICO. Woestelingen openen het vuur op voor een kerk verzamelde menigte. In het plaatsje San Juan del Rio in den staat Queretaro hebben aanhangers van den vroegeren staatsgouverneur, Saturnino Osornio, het vuur geopend op een menig te, die zich voor de kerk verzameld had. Vij menschen werden ernstig gewond, een zesde werd gedood. Een vrachtauto met soldaten, die door de autoriteiten naar San Juan del Rio was gezonden om de orde te herstellen, sloeg door onvoorzichtig rij den van den chauffeur om, waarbij zeven tien soldaten verwondingen opliepen. BUITENLANDSCHE BERICHTEN BRAND E1SCHT DOODEN EN GEWONDEN. In de Litausclie stad Sakiai is een hevi ge brand uitgebroken, waardoor reeds dertig huizen in de asch zijn gelegd. Het vuur, dat door een feilen wind wordt aan gewakkerd, bedreigt de militaire opslag plaatsen. Verschillende menschen zijn in de vlammen omgekomen, terwijl velen ernstige brandwonden hebben opgeloo- pen. DEMONSTRATIE BIJ EEN TERECHTSTELLING. Te Manchester, waar gisteren de arts Ruxton is terechtgesteld wegens moord op zijn vrouw, is het voor de gevangenis tot groote demonstraties gekomen. Aanleiding daartoe gaf de multi-millionnaire mrs. Van der Eist, die, zooals bekend is, geen en kele gelegenheid voorbij laat gaan om te gen de doodstraf te betoogen. Thans echter bleek een groot deel der menigte het niet met haar eens te zijn, daar het hier een moord betreft, die in geheel Engeland de grootste verontwaardiging heeft gewekt. Mrs. van" der Eist raakte zelfs zoo in het nauw, dat de politie met den gummiknuppel ruim baan moest ma ken. BINNENLAND NED. R.-K. VOLKSBOND. Rector Bots over Katholieke Actie. In de te Haarlem gehouden Centrale Raadsvergadering van den Ned. R.-K. Volksbond, werd de begrooting voor 1936 vastgesteld. De drie aftredende leden van het cen traal bestuur, de heeren P. Dekker, Th. H. J. Mouwens en L. H. v. Rooyen werden herkozen. De bondsadviseur rector Bots hield een rede over „Katholieke Actie". K. A. al dus spr. is niets anders dan een vorm van leeken-apostolaat. De uitbreiding en handhaving var het rijk van Christus is niet een werk voor den priesterstand al leen. In de eerste tijden van het Christen dom heeft de Kerk haar wonderlijken groei en in latere tijden van vervolging haar behoud te danken gehad, ook aan den arbeid der leeken. In dezen tijd, nu de Kerk meer dan ooit bedreigd wordt, roept de Op perherder ons op het leekenapostolaat met kracht ter hand te nemen. De K. A. is een massale, maar de basis waarop ze moet rus ten, is de vorming van „kernen". De ker nen moeten de ziel van het machtige or ganisme zijn. De moede, loome, trage mas sa krygt pas geestdrift, als er een kern is, die haar bezielt. K. A is medewerken van de leeken in het apostolaat: een ieder wer- ke aan eigen taak op de hem eigen plaats, zooals die hem door de hiërarchie wordt opgelegd. K. A. is het „georganiseerd" me dewerken der leeken. De actie moet groeien tot een wereld omvattend organisme. De Paus moet als het ware door een druk op een knopje over heel de wereld een actie kunnen ontketenen. De K. A. zij georga niseerd, niet dood-igeorganiseerd; hiërar chisch geleid, zooals ook de Paus zelf, „van Boven af" (door den H. Geest) geleid wordt. De standsorganisatie is niet het rechtstreeksch instrument voor K. A., wel moet er een voortdurende wisselwerking bestaan tusschen de standsorganisaties en de K. A. In alle afdeelingen van den Volksbond worde krachtig naar deze sa menwerking gestreefd. Na de rede van rector Bots werden nog een twintigtal voorstellen door de verga ring besproken en afgehandeld. HOOFDVERKENNERS-GEESTELIJKE. Dr. A. C. Ramselaar benoemd. Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft aan den zeereerw. zeergel. heer dr. A. C. Ramselaar eervol ontslag verleend als kapelaan te Utrecht, parochie H. Catha- rina, wegens zijn aanstelling als Hoofdver kenners-geestelijke van de vereeniging „De Katholieke Verkenners", en heeft benoemd tot kapelaan te Utrecht (H. Catharina) den weleerw. heer M. S. M. Reijers. INTREKKING INVOERREGELING VAN KOFFIE. Bij koninklijk besluit is bepaald, dat met ingang van gisteren 12 Mei wordt in getrokken het koninklijk besluit van 17 Maart 1936 tot tijdelijke beperking van den invoer van koffie. Ingediend is een wetsontwerp, waar bij, ter voldoening aan artikel 3 der crisis- invoerwet alsnog wettelijke sanctie wordt gegeven aan het inmiddels met ingang van gisteren 12 Mei weder ingetrokken konink lijk besluit van 17 Maart j.l., tot regeling van den invoer van koffie. Aan de toelichting over de totstandko ming van genoemd koninklijk besluit wordt het volgende ontleend. In verband met het streven der regee ring naar bevordering van de economische samenwerking tusschen Nederland en Ne- derlandsch-Indië was een regeling in voor bereiding tot steun aan de Nederlandsch- Indische koffiecultuur. De daarvoor benoo- digde middelen zouden worden gevonden uit een crisisheffing op koffie, welk product in verband daarmede als crisisproduct werd aangewezen. In afwachting van de totstandkoming is de noodzakelijkheid gebleken te voorko men, dat de invoer van koffie een zooda- nigen omvang zou aannemen, dat het ef fect van den bedoelden maatregel voor langen tijd illusoir zou worden. De vele practische moeilijkheden, welke aan de navordering van een heffing zijn verbonden, o.a. in verband met de groote verspreiding der voorraden, zouden het im mers onmogelijk maken, de gevolgen van een vergroote voonraadvorming, waartoe het onderhavige artikel zich bij uitsték leent, te achterhalen. Tevens bestond de vrees, dat een navordering tot een snelle stijging der koffieprijzen met het geheele bedrag der heffing zou leiden, wat thans kon worden voorkomen. In de laatst afgeloopen maanden viel in het artikel koffie reeds een eenigszins ver groote voorraadvorming waar te nemen. De minister is er zich van bewust, dat de crisisinvoarwet in het onderhavige geval wordt gebruikt voor het bereiken van een doel, waarvoor zij in het algemeen niet is geschreven. Gezien echter de handelspoli tieke strekking, die aan die wet bij haar wijziging in 1933 niet meer werd onthou den, acht de minister het in dit bijzondere geval niet onmogelijk haar te gebruiken ten einde een verderen abnormal en invoer voor korten tijd te voorkomen. BEZOEK VAN DEN MINISTER VAN WATERSTAAT AAN URK. Met het motorjacht „Noord-Holland" van den rijkswaterstaat is heden te 10.15 uur op Urk aangekomen, jhr. ir. O. C. A. van Lith de Jeugde, minister van water staat, vergezeld van ir. G. F. H. Houben, directeur van den rijksdienst ter uitvoe ring van de Zuiderzeesteun-wet en mr. J. Draayer, directeur van den rijkswater staatsdienst. Het gezelschap werd afgehaald door den burgemeester van Urk, den heer A. Grave- stein en begaf zich vervolgens naar het ge meentehuis, waar een bespreking werd gevoerd over de verleening van steun aan verschillende groepen van visschers. DE LANDBOUW EN HET DEVALUATIE-VRAAGSTUK. In de vergadering van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw heeft de voor zitter van de Nederlandsche Akkerbouw Centrale te den Haag, de heer K. L. Gaai- Kema Schuiringa, een inleiding gehouden over ,,Akkerbouw-vraagstukken". Vanaf den beginne heeft bij het ontwer pen der steunmaatregelen ten behoeve van den landbouw de geste voorgezeten, dat de regeering slechts de compensatie zou ver- leenen van den prijsval en verweer tegen beschutting van elders en dat verder alle andere bedrijfsrisico's voor den onderne mer zouden blijven. Dit systeem waarborgt het noodzakelijk behoud van de energie van den ondernemer en voorkomt elke ver slapping, daar tenslotte de steunnormen zoo zijn gesteld, dat het voor niet volkomen juist geleide bedrijven al geheel onmoge lijk is, nog een behoorlijk rendement te bereiken. Intusschen is moeder natuur den akkerbouw in de laatste jaren wel zeer wel gezind geweest. Groote oogsten vooral in 1934 en zeer gunstige weersomstan digheden hebben aan de best geleide be drijven eenigen winst gelaten en het is be droevend te moeten constateeren, dat daar door jalouzie bij andere voortbrengers van bodem product en is ontstaan en het gekozen principe wordt veroordeeld. Zelfs de regee ring laat zich verleiden, zich bij het bepa len der richtprijzen op de buitengewoon gunstige omstandigheden te baseeren, daar anders de verlaging van den richtprijs van tarwe onmogelijk is te verklaren. Thans schijnt een steun in voorbereiding aan vetweiders en mesters, waarbij het cri terium armoede wederom een rol speelt. Onwillekeurig komt men tot den indruk, dat er neiging bestaat, om het systeem van bedrijfssteun zeer geleidelijk om te bou wen in een systeem van steun naar be- behoefte. De bestaansmogelijkheid wordt steeds kleiner en in gelijke verhouding groeit de groep, die zuiver uit overwegingen van zelfbehoud vraagt om individueelen steun. Dat er onder deze omstandigheden wordt uitgezien naar een oplossing, die voor den landbouw meer bevredigend zal werken ligt voor de hand en als zoodanig wordt dan dikwijls het systeem van landbouw en maatschappij aangeprezen, dat door hooge heffing aan de grens den binnenlandschen. prijs op de gewenschte hoogte wil brengen. Inderdaad zou dit voor die producten, waaraan wij een tekort hebben den ge- wenschten prijs kunnen brengen, ofschoon daarbij regelingen bij den aanvang van den oogst onvermijdelijk blijven, daar anders een te sterk aanbod de opzet zou doen mis lukken. Naast hoogere heffing wordt ook het de valuatiemiddel als uitkomst aanbevolen. Op zich zelf is dit een zeer moeilijk vraagstuk, waarover de geleerden het nog niet eens zijn. Voor den landbouw is het slechts van directe beteekenis, indien daardoor de toe stand van de bedrijven beter wordt dan thans en elders in onze nationale huishou ding de welvaart toeneemt. Zouden naast de devaluatie de diverse steunmaatregelen toch bestaan moeten blij ven, dan heeft zij haar directe beteekenis verloren. Aangezien de steunnormen soms tot boven de 100% van de wereldmarktwaarde gaan en „edel"-producten in compensatie vaak onder wereldprijs moeten worden ver kocht door hooge invoerrechten en andere afweermaatregelen in het buitenland en productie-beperking daarnaast toch nog noodzakelijk is, o.a. bij rogge, zal het dui delijk zijn, dat alleen devaluatie onmoge lijk de gewenschte oplossing kan brengen, en verschillende maatregelen van thans nog gehandhaafd moeten worden. Onder deze omstandigheden lijkt het gewenscht het de valuatiemiddel als een algemeen vraagstuk te beschouwen en het crisisbeleid te fun- deeren op de tot nu toe gevolgde geldpoli tiek. Het streven moet niet zijn iets anders te verkrijgen, doch iets beters.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 6