STADS
NIEUWS
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Hoe het Bolsjewisme over heel de
wereld werkt
27ste Jaargang
VRIJDAG 1 MEI 1936
No. 8408
Sk £ckl&eh£6oii/fccï/ttt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post t 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is vooi de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
BRANDPUNT OER BOLSJEWISTISCHE
ACTIE IN PARIJS.
HET GELD KOMT UIT AMSTERDAM.
Enkele weken geleden is het Centraal-
Bureau van de Komintern overgebracht van
Praag naar Parijs. Dit is het eerste prac-
tische resultaat van het Fransch-Russische
verdrag, ofschoon daarin uitdrukkelijk was
vastgelegd, dat beide partijen zich van een
directe inmenging in de binnenlandsche
politiek van beide landen zouden onthou
den Maar de Komintern heeft met de bols
jewistische regeering niets uit te staan, zoo
wordt er beweero, zij is een afzonderlijke
organisatie van de Derde Internationale,
waarover Moskou niets te bevelen heeft!
Met deze aperte leugen, die zelfs door de
Sovjet-autoriteiten wordt verbreid, kan
men een verstandig mensch evenwel geen
zand meer in de oogen strooien. Daarvoor
is de leugen te grof en te doorzichtig. In-
tusschen is het echter interessant eens ..na
te gaan, hoe de roode spin, die thans te
Parijs haar nieuw nest heeft, geleidelijk
haar net uitbreidt, om tenslotte haar slacht
offers er geheel m te verwarren.
De Centrale der Bolsjewistische Actie om
vat drie groote districten:
1. De Europeesche Zone.
2 De Afrikaansche Zone. (Section nègre)
3. De Aziatische Zone.
De Europeesche Zone heeft voor ieder
land een afzonderlijk bureau, dat onder lei-
dinig staat van een burger van het desbe
treffende land. Zoo vindt men thans in Pa
rijs reeds het Belgische, Hongaarsche, Zwit-
sersche, Yoego-Slavische, Bulgaarsch-Griek-
sche, Roemeensche, Italiaansch en Duitsche
bureau.
Iedere afdeeling beschikt weer over een
uitgebreide staf agenten, die regelmatig
Koeriers-diensten naar de betrokken lan
den verrichten, teneinde een stelselmatige
samenwerking met de Communistische par
tijen der diverse landen te garandeeren.
Deze agenten reizen dan onder den dek
mantel der „Internationale Roode Hulp" en
zijn voorzien van valsche passen, die uit
gereikt zijn in het land, dat bewerkt moet
worden. „Valsche" passen is eigenlijk de
juiste benaming niet. De Communisten
weten zich op geraffineerde wijze een pas
te verzekeren. Een Communist in Zwit
serland bijvoorbeeld krijgt van het Hoofd
bestuur opdracht om zich een pas aan te
schaffen. Daar zijn papieren in orde zijn,
wordt hem een paspoort uitgereikt, maar
hij heeft toevallig vergeten, een foto mede
te brengen. De pas blijft dan gereed liggen
totdat de foto gereed is. Na veertien dagen,
wanneer men rustig kan aannemen, dat de
beambte het gelaat van zijn cliënt vergeten
is, verschijnt een internationale koerier, die
onder overhandiging van zijn "foto de pas
van zijn partijgenoot opvraagt, die hem na
tuurlijk aanstonds wordt overhandigd
Zonder gevaar kan hij nu zijn agitatie in
het betrokken land voortzetten. Natuurlijk
worden deze passen alleen aangevraagd in
de grootere steden, waar veel fabrieken
staan. De Communist, op wiens naam deze
pas staat, krijgt zijn eigen paspoort nooit
te zien.
Behalve deze uitgebreide staf agenten
beschikt de Centrale ook nog over andere
propaganda-middelen, zooals dagbladen,
periodieken en andere geschriften. Zoo geeft
de Balkan-sectie in het Duitsch de „Bal
kan- Korres pond enz" uit. Verder worden in
Parijs gedrukt de „Courrier de Bessarabie,
de Beige" etc. Voor Hongarije wordt „Sza-
bad Szo" (het Vrije Woord) uitgegeven.
Bela Kun is een der voornaamste raad
gevers voor de Communistische actie in
Hongarije.
Verder worden in verschillende grootere
landen „Pers-agentschappen" opgericht, die
zooals b.v. in Zwitserland, de „Frena"
(Freie Nachricbten Agentur) gratis aan de
dagbladpers berichten en mededeelingen
verschaft, waarin steeds een Communisti
sche strekking te bespeuren valt.
Het Communisme in het Zwarte
Werelddeel.
De Afrikaansche Zone omvat op de eer
ste plaats de Europeesche koloniën die in
Noord-Afrika gelegen zijn.
De agenten zijn meestal inboorlingen; in
Algiers b.v. Imacho en Balkadem. Zij heb
ben tot taak, om plaatselijke onlusten te or-
ganiseeren tegen de regeering van het moe
derland om zoo de bezettings-troepen geen
rust te gunnen.
Voor Marokko zijn nauwe betrekkingen
tusschen Spaansch' en Fransch Marokko in
bet leven geroepen, om zoodoende een in
tensieve samenwerking tot stand te bren
gen.
In de neger-gebieden daarentegen zijn
Europeesche Communisten werkzaam, die
hun opruiend werk verrichten onder de
leuze: „Vrij en los van de vreemde onder
drukkers".
Ofschoon het de Bolsjewisten er heusch
niet om te doen is, kunstmatige nieuwe
naties te stichten, heiligt ook hier vaak het
doel de middelen. Zoo heeft men bijv. in
Maoagaskar de „Malgachische Nation" ge
sticht voor wie een eigen blad: „La Nation
Malgache" wordt uitgegeven.
In Tenarivo werd een afzonderlijk pro
paganda-bureau opgericht om de revolutie
in Madagaskar /oor te bereiden. Zoo zijn
ook in geheel Zuid-Afrika en Congo talrijke
Centrales voor Bolsjewistische Actie ge
sticht, die hun orders en richtlijnen uit Pa
rijs ontvangen.
In de Aziatische zone hebben vooral
Syrië, Indo-China, de Zuidzee-eilanden en
China de aandacht van de Parijsche Cen
trale.
Voor Syrië werd door Moskou onlangs
een nieuwe agent, Seidel genaamd, aange
wezen, die met belangrijke instructies en
één millioen francs op zak, naar zijn nieuwe
standplaats is gereisd.
Op het program staat o.m. het voorbe
reiden van een aigemeene staking van de
openbare takken van dienst. (Spoor, tram,
waterleiding en electriciteitsbedrijven).
Daarnaast zullen gewapende opstanden
worden georganiseerd, waarbij de Fransche
troepen overvallen en verplettert moeten
worden. Het propagandabureau in Beiroeth
wordt geleid door de Syrische Communisten
Koutla en Wotania, die hun agitatie trach
ten te verbergen onder de vlag van een
Reisbureau.
Voor Indo-China is een hulpcentrale in
Saignon opgericht die door den Communist
Cha-Yen bestuurd wordt. Hij is ook ver
antwoordelijk voor den bloedigen opstand,
in Yen-Bay. Vanuit deze centrale wordt
ook de actie op de Zuidzee-eilanden geleid
terwijl de aigemeene inspectie voor het ge-
heele Oosten in Sjanghai is ondergebracht.
Voorzitter is de bekende Communistenleider
Minin, die zijn instructies rechtstreeks van
Moskou ontvangt, terwijl Saigon en Bei
roeth tot de actiegroep Parijs behooren.
De benoodigde gelden worden uit Am
sterdam verstrekt, waar zich de finantieele
centrale bevindt voor het verspreiden van
het Bolsjewisme in de Koloniën. Hier heeft
de Duitsche Communist Liszt de leiding, die
zich den laatsten tijd zeer vaak te Parijs
ophield, om daar besprekingen te voeren
met Bela Kun, die onder valsche naam
reisde en ook met Boscharin betreffende
de nieuwe actie die weldra over de geheele
wereld zal worden ontketend.
Deze feiten wijzen er wel op, dat de Ko
mintern een zeer intensieve propaganda
voert die, wanneer geen krachtige opposi
tie geboden wordt, onvermijdelijk leiden zal
tot vele blosdige onlusten, waarbij tenslotte
het volk de Dictatuur van het Proletariaat
zal proclameeren.
De wereld
in vogelvlucht
BELANGRIJKE OPDRACHT AAN
BEIJNES
VOOR 3H MILLIOEN GULDEN
De Kon. Fab. van Rijtuigen en Spoor
wagens v.h. J. J. Beynes, te Haarlem deelt
mede, dat haar thans door de Ned. Spoor
wegen defintief de levering is opgedra
gen van 74 motorrijtuigen, bestemd voor
de nieuw te electrificeeren trajecten.
Deze opdracht waarvan de aanneemsom
ongeveer 334 millioen gulden bedraagt, is
de grootste, welke ooit als één bestelling
aan deze onderneming is gedaan. Zij ver
schaft het bedrijf voor 2 jaar werk. Een
groot deel van de Nederlandsche indus
trie is betrokken bij de bestellingen die
uit de opdracht voortvloeien.
LEEST DE ADVERTENTIES
IN UW DAGBLAD.
De Italianen staan thans voor de poor
ten van Addis Abeba. Dat wil zeggen: zij
zijn er altijd nog circa 80 km. van verwij
derd, maar wat beteekent dit in het land
van de onmetelijke afstanden.
De Negus is gisteren op de terugtocht in
zijn hoofdstad aangekomen en heeft krijgs
raad gehouden met zijn generaals. Hij
verklaarde dat de Italiaansche opmarsch
nog geen overwinning beteekende. Inder
daad beteekent zelfs de inneming van Ad
dis Abeba nog geen definitieve nederlaag
van den Negus, maar er zal in Europa nie
mand zijn, die er nog aan twijfelt, dat de
tegenstand van 't Abessijnsche leger niet ge
broken zou zijn. Wellicht gelukt het den
Abessijnen nog zich te verzamelen in het
land achter Addis Abeba, maar het is de
vraag, of de Italianen hen tot zoover zul
len willen achtervolgen. Wanneer Addis
Abeba gevallen zal zijn, zal de overwin
ning van den veldtocht in Abessinië in
ieder geval te Rome gevierd worden.
Men verwacht thans geen tegenstand
meer vóór Addis Abeba, en waarschijnlijk
zal de intocht der Italianen volgende week
plaats hebben. Een niet bevestigd En-
gelsch bericht meldt reeds het binnenruk
ken der Italianen in de Abessijnsche hoofd
stad doch dat zal wel voorbarig zijn.
In Spanje en Palestina blijft de toe
stand uitermate critiek. In Spanje schijnt
het bolsjewisme met den dag toe te ne
men. Uit een verklaring van het Verbond
van Hotelhouders blijkt, dat de marxisti
sche vakorganisaties arbeidersraden heb
ben ingesteld, die in het hotelbedrijf de
wet voorschrijven. Verder neemt het aan
tal bomaanslagen voortdurend toe en wordt
er lustig gestaakt. De roode terreur woedt
over Spanje en het schijnt, dat het nood
lot zich gaat voltrekken over dit Katholie
ke land, waar een woelige minderheid een
waar schrikbewind uitoefent.
De pers in Duitschland
Een Herderlijk Schrijven van den Bisschop
van Regensburg.
De Bisschop van Regensburg, Mgr. Buch-
berger, heeft in een Herderlijk Schrijven de
Katholieke Pers als het meest noodzakelijke
werk van de Katholieke Actie aanbevolen,
vooral nu er door allerlei geschriften tegen
het Geloof, de Katholieke Kerk en tegen
de H. Stoel zooveel verwarring wordt ge
sticht in de geesten der menschen.
Nu er in Duitschland geen Katholieke
dagbladpers meer bestaat, schrijft Mgr.
Buchberger, worden onze kerkelijke week
bladen steeds belangrijker, evenals de an
dere Katholieke tijdschriften. Ook onze
Zondagsbladen hebben onlangs groote be
perkingen ondergaan, hetzij door de cen
suur van den redactioneelen inhoud, het
zij door de stukken, die ingelascht moes
ten worden; bovendien hebben zij te strij
den met verschillende financieele moeilijk
heden. Het is noodzakelijk, dat zij edelmoe
dig geholpen worden.
Nu men in de weekbladen, die voor onze
jeugd bestemd zijn, er op werkt, om het
godsdienstig geloof, en vooral de liefde tot
het geloof, uit te wisschen; nu men in de
jeugdkranten bijvoorbeeld schrijft, dat de
Kerk niet bovennatuurlijk is, maar tegen
strijdig aan de natuur, dat zij niet boven
de naties staat, maar dat zij anti-nationaal
is; nu men den spot drijft met de aige
meene H. Communies van onze jongens en
meisjes, en dat alles in een enkel num
mer van de Hitlerjugend, dan zien wij dui
delijk in, hoe verderfelijk deze lectuur is
voor het godsdienstig leven van ons op
groeiend geslacht.
De Bisschop legde er nogmaals den na
druk op, dat het verboden is bedoelde bla
den te lezen, en hij wees erop, dat het
wel niet noodig zou zijn, om gewetensvolle
ouders aan te sporen, him kinderen slechts
in het uiterste geval te doen aansluiten bij
de rijen van de „Staatsjugend".
Het zestigjarig bestaan
van het 6e Regiment
V eldartillerie
EEN MOOIE FEESTDAG
Vandaag is het 't feest van de Veld, het
zesde regiment Veldartillerie, dat haar 60-
jarig bestaan herdenkt. Ook de burgerij
leeft met dezen feestdag mee, zooals dui
delijk blijkt uit het feit, dat een groot deel
van de vlaggen, die ter gelegenheid van den
verjaardag van H. K. H. Prinses Juliana
waren uitgestoken, gisteravond niet zijn
binnengehaald, maar ook vandaag nog blij
ven wapperen.
Hedenmorgen te negen uur stond het re
giment op de cour van de Doelenkazerne
opgesteld en werd door den commandant,
overste C. de Iongh een korte toespraak
gehouden, waarin spr. het een bijzonder
voorrecht noemde officieren, onderofficie
ren, korporaals en manschappen op dezen
dag te mogen begroeten. Het is de wensch
van den Minister van Defensie, dat de regi
menten hun oprichtingsdatum herdenken
en daarom heeft spr. gemeend van dezen
dag een zeer bijzondere te moeten maken.
Het regiment kan niet wijzen op groote
krijgsverrichtingen, omdat ons land in de
60 jaar van zijn bestaan, dank zij de ge
zegende regeering van H. M. de Koningin,
buiten de oorlog is gebleven. Het geschut
is nog maagdelijk, maar spr. is er van over
tuigd, dat, als de nood aan den man mocht
komen, het regiment trouw zal zijn aan
de spreuk die in de kanonnen is gegrift:
„Den vaderland getrouwe tot in den dood".
Parade op de Maaldrift.
Onmiddellijk hierna vertrok het regi
ment naar de Maaldrift, alwaar parade zou
worden gehouden met inspectie door den
commandant van het veldleger luitenant-
generaal jhr. Roëll.
Reeds vroeg hadden zich vele belangstel
lenden op de Maaldrift verzameld, onder
wie tal van reünisten.
Behalve ds. Nauta, legerpredikant, merk
ten we hier o.m. generaal Wittert, overste
Rijkens, toegewezen inspecteur bij de Ar
tillerie, overste Carstens, oud-hoofdinstruc
teur bij het 6e Reg. Veld Artillerie, verder
vier bladen.
Dit nummer bestaat uit
—i
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Regiments-Commandant
Overste C. DE IONGH
bij de troepenparade.
tal van hoofd- en subalterne officieren,
oud-onderofficieren, enz.
Voorts was nog aanwezig het collegium
van het Leidsch Studentencorps.
Te omstreeks half elf arriveerde de com
mandant van het veldleger, Jhr. Roëll, te
vens oud-garnizoenscommandant van Lei
den en oud-commandant van het 6e Reg.
vergezeld van den divisie-commandant ge-
neraal-majoor v Andel, benevens verschil
lende staf-officieren.
Na een korte aigemeene begroeting in
specteerde jhr. Roëll te paard de diverse
opgestelde batterijen onder bevel van
hoofdinstructeur majoor Brasser.
Daarna had de parade plaats, eerst in
draf met alle stukken, daarna in galop met
de stukken 7 Veld.
Vervolgens richtte jhr. Roëll zich tot den
regimentscommandant overste de Iongh en
zijn troepen, allen feliciteerend met dezen
feestdag van het regiment, waarvan hij
zelf enkele jaren als commandant aan het
hoofd heeft moegn staan.
Spr. wenscht het regiment geluk in zijn
regimentscommandant en sprak de hoop
uit, dat het voort moge gaan denzelfden
weg te bewandelen, n.l. die van goede
krijgstucht en goede militaire traditie.
De regimentscommandant, overste C. de
Iongh, deze toespraak beantwoordend, zei-
De Italianen rukken gestadig op naar
Addis Abeba. De val van deze stad wordt
volgende week verwacht. Volgens onbe
vestigd bericht zou een afdeeling Italiaan
sche troepen reeds zijn binnengerukt. (2de
blad).
De 1-Mei-viering in Duitschland. (2de
blad).
Een „lek" in de Engelsche begrooting.
(2de blad).
Kritieke dagen in Spanje. (2de blad).
BINNENLAND.
Een opdracht van 3 1/2 millioen gulden
aan de Kon. Fabr. van rijtuigen en spoor
wegen. (1ste blad).
De regeering zou hebben afgezien van
haar voornemen, 40 millioen eieren uit de
markt te nemen. (3de blad).
De voorgestelde verhooging van het cre-
diet voor werkverruiming. (3de blad).
LEIDEN.
Het zestig-jarig bestaan van het 6e Reg.
Veld-Artillerie (1ste blad).
de de aanwezigheid van jhr. Roëll ten zeer
ste op prijs te stellen. Dat is voor het 6e
Regiment een groote eer. Spr. geeft de ver
zekering dat de naam van jhr. Roëll nog
steeds is het 6e Reg. is gegrift en dit ook
zal blijven.
Na deze toespraak reed de commandant
van het veldleger langs de haag van reunis-
ten, wier gelukwenschen hij in ontvangst
mocht nemen, evenals die van het Colle
gium van het Leidsch Studentencorps.
Daarna steeg jhr. Roëll van zijn paard
en maakte met tal van aanwezigen een ge
moedelijk praatje. Zijn oude onderge
schikten van de Doelenkazerne namen
daarin een zeer ruim aandeel.
Hiermede was de plechtigheid ten einde.
Jhr. Roëll met zijn officieren begaven zich
naar de stad, gevolgd door het Regiment.
Te ruim 12 uur in de stad teruggekomen
werd een marsch door de stad gehouden,
waarbij op de Breestraat werd gedefileerd
voor den burgemeester, mr. A. van de San-
de Bakhuyzen.
Zooals begrijpelijk was het juist op
dit uur bijzonder druk en in dichte rijen
stonden de belangstellenden op de trottoirs
opgesteld, om deze zeldzaam in de stad
voorkomende militaire gebeurtenis van na
bij gade te slaan.
Den geheelen dag trouwens was er 'n on
gewone drukte op straat en het gewapper
der vlaggen aan het verzoek hiertoe was
ruim voldaan zette hier den noodigen
luister bij.
Hedenmiddag te 4 uur hield de regi
mentscommandant receptie. Vanavond
volgt het ruiterfeest in de manége der Doe
lenkazerne.
DE ST. ELISABETH-VEREENIGING.
Morgen is het de feestdag van de St. Eli-
sabethvereeniging. Haar eeuwfeest!
Zooals gemeld, is er 's morgens een H. Mis
in de St. Lodewijkskerk om halfnegen, toe
gankelijk voor alle belangstellenden (men
wordt verzocht de eerste rijen open te la
ten voor de werkende leden), 's middags
receptie van 3 tot 4, Hooglandsche Kerk-
gracht 32.
Maar de viering is eigenlijk verleden
week al begonnen op een sympathieke wij
ze, n.L met het schenken van een extra-
gave aan de arme zieken en kraamvrou
wen gedurende het laatste jaar door hare
leden bezocht. Ongeveer twee honderd ge
zinnen zijn Zaterdag 1.1. verblijw met een
feestmaaltijd, bestaande uit vleesch, groen
ten, boter en gebak, de hoeveelheid va-
rieerend naar de grootte van het gezin.
De vele betuigingen van dankbaarheid,
die het bestuur nu reeds mocht ontvan
gen, zijn het beste bewijs, dat de dames,
die met de zorg voor de uitdeeling belast
waren, zich uitstekend van haar taak ge
kweten hebben.