BEDREIGDE MOLENS TE
AARLANDERVEEN
jjIANDE
nE LEIDSCHE COURANTTWEEDE BLAD - FAG. 8
STOOMVAARTBERICHTEN
WOENSDAG 22 APRIL 1936
Strijd tegen het water in den drooggemaakten
polder „Westzijde". De vier oude molens kun
nen het niet meer aan. Mechanisatie of
„Verdekkering"?
Een der vier fraaie molens in den Drooggemaakten polder
„Westzijde" te Aarlanderveen, welke onder sloopershan-
den dreigen te zullen vallen.
De drooggemaakte polder aan de Westzij
de van Aarlanderveen heeft den afgeloopen
winter weer een feilen strijd tegen het
water gevoerd. Mede tengevolge van een
defect aan een der vier windmolens, welke
sinds jaar en dag in dezen polder het wa
ter verwerken, heeft het er een oogenblik
raar uitgezien, dat het een herhaling 'zou
worden van den toestand van eenige jaren
geleden, toen eveneens een groote hoeveel
heid water en een tekort aan wind den in
gelanden zeer veel overlast bezorgden.
Het is tenslotte nog meegevallen, maar de
ongunstige omstandigheden, welke hier
zoo'n belangrijke rol spelen de droog
makerij vormt a.h.w. een polder in den pol
der en ligt bovendien zoo ver van den boe
zem af, dat het water een grooten afstand
moet afleggen vóór het deze bereikt
hebben ditmaal het polderbestuur aanlei
ding gegeven de hoofden weer eens bijeen
te steken en te beraden op welke wijze aan
dezen onhoudbar en toestand een einde kan
worden gemaakt.
Het resultaat van dit overleg is geweest,
dat men zich met een ingenieursbureau in
verbinding heeft gesteld en dat er in den
boezem van het bestuur een belangrijke
meerderheid neigt naar mechanisatie. De
vier oude molens, die sinds de droogleg
ging in 1785 him plicht zoo trouw hebben
vervuld, dreigen dus onder sloopershan
den te zullen vallen, tenzijde ingelan
den, die in deze het laatste woord hebben,
ter elfder ure anders zullen beslissen.
De vereeniging „De Hollandsche Mo
len" is bereids in het geweer geroepen, de
tegenstanders van mechanisatie dragen be
wijzen aan, dat deze niet in het belang
zal zijn van de ingelanden en zoo wordt
daar in Aarlanderveen een stille strijd ge
streden en prepareert men zich op de bin
nenkort te houden poldervergadering,
.waarin de beslissing zal vallen.
De vier molens, waarom het hier gaat
en waarvan wij er hierbij een afbeelden,
vormen een sieraad voor het landschap en
ongetwijfeld zou men het in breeden kring
betreuren, wanneer zij, als reeds zoovele
hunner soortgenooten, zouden verdwijnen.
Hoewel drie van het viertal al eens door
brand zijn vernield de oudste, welke in
1795 werd gesticht, ging in 1924 in vlam
men op, terwijl de beide anderen resp. in
1866 en vele jaren voordien een prooi van
het alles vernielende vuur werden be-
hooren zij toch nog tot het zuivere type
van den Hollandschen watermolen en er is
dan ook maar zeer weinig verschil tusschen
de nog oorspronkelijke Nr. 4, welke in 1806
werd gebouwd, en de drie anderen, die in
latere jaren opnieuw werden opgetrokken.
Dat in een betrekkelijk kleinen polder als
deze droogmakerij, welke slechts een opper
vlakte heeft van 480 H.A. niet minder dan
4 molens noodig waren, vindt zijn oorzaak
in de bijzondere ligging, waarvan wij hier
boven reeds gewaagden. De molens stuwen
het water naar elkaar toe om het tenslotte
in den zoo ver verwijderd liggenden boe
zem te laten verdwijnen, maar deze moei
lijkheden, waarmee men te kampen heeft,
zullen nooit te ondervangen zijn en zij zijn
mede oorzaak, dat de machanisatie handen
vol geld zal kosten. Naar ons bij informa
tie ter bevoegd er plaatse bleek, is n.l. reeds
komen vast te staan, dat men tenminste
drie gemalen noodig zal hebben om het
werk van de molens over te nemen, zoodat
met een en ander zeker een bedrag van
40 50.000 gemoeid zal zijn.
Dat onder deze omstandigheden belang
hebbenden eens zijn nagegaan of men niet
op andere wijze het beoogde doel zou kun
nen bereiken, ligt voor de hand en daarbij
is in de eerste plaats gedacht aan de, den
laatsten tijd zoo veelvuldig toegepaste
methode der zgn. „verdekkering", waar
mee ook in onze omgeving reeds zooveel
gunstige resultaten zijn bereikt.
Wij hebben ons in verband hiermede in
verbinding gesteld met den bekenden uit
vinder van dit systeem, den heer A. J. Dek
ker te Oegstgeest, die volkomen op de hoog
te is van de moeilijkheden, waarmee men
in Aarlanderveen te kampen heeft.
In verband met het adres der Vereeni
ging „Oud Leiden" gisterenavond in de
krant opgenomen geven wij hierbij het
oordeel van den bekenden uitvinder.
De heer Dekker deelde ons mede, dat met
een betrekkelijk geringe uitgave, welke een
bedrag van slechts 6000 waarschijnlijk
niet te boven zal gaan, deze moeilijkheden
volkomen zijn te ondervangen. Behalve een
grondig herstel van een der molens zal het
stroomlijnen van de wieken noodzakelijk
zijn, maar een en ander zal dan tot gevolg
hebben, dat de capaciteit tot 't drievoudige
zou kunnen worden opgevoerd. Voor over
last van het water behoeft dan niet meer
te worden gevreesd en Aarlanderveen zal
zijn molens, waarop ook zoovelen buiten
de gemeente trots zijn, kunnen behouden.
Het verdekkeren der molens heeft den
laatsten tijd op breede schaal toepassing
gevonden. Tot dusver heeft men het nieu
we systeem reeds op 160 molens, waaron
der 60 watermolens toegepast en overal met
buitengewoon succes. Als een voorbeeld uit
onze omgeving noemde de heer Dekker de
nieuwe molen in den Veenderpolder onder
Woubrugge. Daar konden de onderhouds
kosten het vorige jaar van gemiddeld 800
per jaar worden teruggebracht op 250, de
kosten van brandstoffen van 500 op 25.
Het gevolg hiervan was, dat de voorzitter
in de ingelandenvergadering kon komen
met een voorstel tot verlaging der polder-
lasten en wel met 6.per H.A., waarbij
werd opgemerkt, dat dit uitsluitend te dan
ken was aan den nieuwen windmolen, wel
ke in het natte winterseizoen niet alleen
getoond had den polder droog te kunnen
houden, maar waarvan de capaciteiten ver
re uitgingen boven de motorinstallatie, wel
ke men daar vroeger had.
Wij kunnen het de landbouwers, vooral
in dezen tijd, niet kwalijk nemen, wanneer
men de polderlasten zwaarder laat wegen
dan de beteekenis van de molens voor het
Hollandsche landschap, maar wanneer, zoo-
als in dit geval het nationaal en economisch
belangsamengaan, ja, wanneer het zelfs
mogelijk blijkt belangrijke uitgaven, welke
tenslotte vroeg of laat tot verzwaring der
lasten moeten leiden, te voorkomen, dan
ware het oi. wel allerminst een daad van
wijs beleid, indien men thans besloot de
molens te laten verdwijnen.
Wij vertrouwen dan ook, dat de belang
hebbende ingelanden deze kwestie nog eens
grondig onder het oog zullen zien en dat
men zich daarbij van verschillende zijden
zal laten voorlichten, opdat niet zoovele
belangen worden opgeofferd aan een over
haast genomen besluit, dat later zoowel de
ingelanden als de liefhebbers van natuur
schoon wellicht ernstig zouden betreuren.
KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIJ
AMAZONE arr. 19 April te New York.
AURORA arr. 21 April van Napete Ie
Palermo.
HERCULES vertr. 20 April van Malta
naar Rotterdam.
ODYSSEUS arr. 21 April van Kopenha
gen te Stettin.
VESTA vertr. 21 April van Malage naar
Alicante.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ
N. HOLLAND vertr. 20 April van Sydney
naar Singapore.
ROGGEVEEN, arr. 19 April van Kohsi-
chang te Port Natal.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
BREEDIJK, Rotterdam naar New York
pass. 20 April Lizard.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
MAASKERK vertr. 21 April van Rotter
dam naar Hamburg.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
KERTOSONO (uitr.) vertr. 19 April van
Sabang.
SIBAJAK (thuisr.) vertr. 21 April 4 u.
nam. van Marseille.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
ALCINOUS, Liverpool naar Batavia arr.
20 April te Port Said.
EMZETCO LIJN.
JONGE ELISABETH vertr. 21 April van
Londen naar Antwerpen.
VEREENIGDE NED. SCHEEPV. MIJ.
(Holland-Afrika Lijn)
BOSCHFONTEIN arr. 21 April van Am
sterdam te Rotterdam.
RANDFONTEIN (thuiar.) arr. 21 April
te Antwerpen.
(Holland-Oost-Azië Lijn).
GAASTERKERK (uitr.) vertr. 19 April
van Sjanghai.
SEROOSKERK, Antwerpen naar Ham
burg, pass. 21 April Vlissingen.
(Holland—Australië Lijn)
NIJKERK vertr. 21 April van Rotterdam
naar Sydney via Bombay.
(HollandBritsch-Indlë Lijn).
STREEFKERK vertr. 21 April van Rot
terdam naar Calcutta.
NETTE JONGEN
gevraagd goed kunnen fietsen
14—15 jaar. ARNOLD H.
BERGERS, Haarlemmerstraat
no. 216. 511
VOOR DIRECT
gevraagd nette jongen, voor
loop- en wink el werk. Goed
kunnende fietsen. ZAND-
VLIET'S Boekhandel, Haar
lemmerstraat. 514
GEVRAAGD
een net Dienstmeisje voor dag
nacht. Leeftijd 1718 jaar.
Adres: W. de Zwijgerlaan 37,
Oegstgeest. 513
GEVRAAGD
met 1 Mei a. s. een R. K. Meis
je in tuinders gezin. Adres C.
L. DE KONING, Veen weg 21,
Nootdorp. 500
TEGEN 3 MEI
gevraagd flink net meisje
ongeveer 20 jaar, netjes kun
nende werken, wasschen en
strijken in eenvoudig gezin
met huiselijk verkeer van
goede getuigen voorzien. Br.
onder no. 2705 aan agent
HULST, Wassenaar.
EEN BOERENKNECHT
Gevraagd een Boerenknecht,
goed kunnende melken bij H.
C. J. PERSOON, Berkel en
Rodenrijs. 2698
GEVRAAGD
een aankomend meisje 15
16 jaar met 1 Mei bij H. DE
GRAAF, veehouder, Nieuw-
veen. 2701
R. K. MEISJE
gevraagd van 7.30 tot circa 4
uur. Leeftijd 1417 jaar. Aan
melding Donderdagavond na
8 uur Rijnsburgerweg 9 te
Leiden. 489
GEVRAAGD
een net meisje voor den och
tend. Aanmelden 's avonds
na 8 uur. J. TH. EDELAAR,
Koninginnelaan 88, Leiden.
488
GEVRAAGD
een nette vergevorderde sla-
gersleeerling of halfwas bij
S. W .v GASTEL, Haarlem
merstraat 218. 493
GEVRAAGD
een net R.K. Dagmeisje. Leef
tijd 1516 jaar. Brieven on
der no. 523 bureau van dit
blad.
GEVRAAGD
degelijk flink R. K. Dienst
meisje ongeveer 16 jaar, reeds
gediend hebbende. Aanmel
den: Kamerlingh Onneslaan
10a na half acht. 2705
GEVRAAGD
Dagmeisje, goed met kinderen
kunnende omgaan. H. Rijn
dijk 107a, Leiden. 502
GEVRAAGD
te Oegstgeest voor 1 of 2 da
gen per week een nette werk
ster van 8 tot 12 uur 's mor
gens. Brieven onder no. 504
bureau van dit blad.
GEVRAAGD
net Meisje voor dag of dag
en nacht, brieven met opgave
van leeftijd en verlangd sala
ris, aan het bureau van dit
blad onder no. 525.
BOEKHOUDEN
117 geslaagden voor de exa
mens „Handelskennis L. O."
„Federatie" (Mercurius) en
„Vereeniging van Leeraren"
Privaat- en Clublessen. Con
dities 5.— per maand per
wekeL lesuur. Bureau voor
Boekhouden j. A. JANSEN,
Kamerlingh Onneslaan 15,
(Kerkplein), Leiden. Tele
foon 2311. Inrichten, bijhou
den, controleeren, adviezen.
3897
AUTO-KOOPJE
Wegens vertrek naar Indië te
koop Citroën, 4 deuren, mooi
in lak en bekleeding, beste
banden, motor in uitstekende
conditie. Proefrit toegestaan
Prijs 275. Adres Hooge Rijn
dijk 242, Leiden. 496
R K. DAME
wenscht ongem. kamer met
kleine gelegenheid om te ko
ken, omtrek Hartebrug pl.m.
4.per week, water ën licht
inbegrepen. Brieven onder
no. 486 aan Boekhandel J. M
GEIJER, Leiden. 486
MOTOR
Simplex slechts 6 maanden
bereden, dus gelijk gloed
nieuw met duo, electr. ver
lichting etc. Spotprijs f 175.
Ariel 3)4 P.K. 1930, geheel
compleet 60. J. KAMSTEEG
Geversstraat 30, Oegstgeest,
Tel. 226. 524
TE KOOP
vrijstaand Huis en Garage.
Totaal 700 M2. 6700 vrij op
naam. 5000 Hyp. Ook ge
schikt voor zakenman. Voor
schoten, Leidscheweg 230 E,
bij „de Vink". 491
KARPET ORGEL BAD
Groot karpet van 85 voor
35 mooi huisorgel f 45, bad
met prima hanggeijser 55,
bureau ministre f 29, gasfor
nuis 20, brandkast 25, ge
spijkerd kleed 28, eiken
slaapkamer ameubl. 75.
trapnaaimachine 78 enz.
Heerengracht 25. 497
FONGERS Heerenrijwiel
te koop, nog bijna nieuw, in
prima staat, met kettingkast,
lastdrager en torpedonaaf,
duurste soort, heeft gekost
47.50, nu voor uiterste prijs
21, tevens een paar eiken
toonbanken, nieuw met eeni
ge koperen stangen voor éta
lage. Heerengracht 124.
498
VLEUGELPIANO 250.
Studiepiano 15, pracht radio
17.50, Kamerscherm 6.
waschtafels vanaf 2.50, tuin
meubelen, buffetkastje f 5.
schrijfbureau f 2.50, ledikan
ten vanaf 2.compleet 2-
persoons eiken slaapkamer
50.diverse kasten, man
gels enz. Koopt ook inboedels
en doet verhuizingen tegen
billijk tarief. PLUIJM, Hoo-
gewoerü 41, Tel. 1266. 515
TE KOOP GEVRAAGD
gebruikte melkkoelers in goe
den staat zijnde door Q. ON
DERWATER, Meerweg 45, te
Stómpwijk. 2707
AUTO'S
Ford 1933 coupé de Luxe als
nieuw 550.Ford 2 2)4
vrachtwagen met open laad
bak in prima staat f 225.
J. KAMSTEEG, Geversstraat
30, Oegstgeest tel. 226. 524
GEIJSER FIETS
als nieuwe vol automatische
hanggeijser met bad van
225 voor 59. Engelsch da-
mesrij wiellamp en belasting
plaatje f 19.50, Nauman hand
naaimachine 27.50, pracht
gasfornuis f 25, kolenfornuis
9.75, inzinkbare trapnaai
machine, houten voet f 85.
Thorbeckestraat 48 Zoeterw.
Singel. 497
TE KOOP
mooie kinderwagen, 2 Pitch
Pine 2 pers. waschtafels met
spiegelopzet 4.50, stoelen
0.50, tafels 1.dienstbo
denkastje, pracht veerenbed
met hoofdpeluw en kussens
6.50, 1 pers. wit Engelsch
ledikant 2.2 pers. houten
ledikent f 2.50 en 3.—. Te
zien: Hoogl. Kerkkoorsteeg 2
F. v. d. PLUIJM. 510
TE KOOP
een klein heerenhuis in het
centrum der stad, wegens ge
vorderde leeftijd, met onder
verhuur, dat een burger be
staan oplevert. Hypotheek be
schikbaar tegen billijke voor
waarden. Brieven onder no.
520 bureau van dit blad.
MILITAIR COSTUUM
(buitenmodel) 15.motor
cos tuums 15.Tevens pr.
keuze colbert en smokingcos-
tuums (maatwerk) Jas en
vesten, streep, plus four en
fantasie pantalons vanaf 1.
Blauwe en beige regenjassen.
CORN. VAN VALDEREN,
Alléén Oude Rijn 176. Ver-
huurinrichting van rouw- en
trouwcostuums. 487
TE KOOP
teeken- of kniptafel 115 x 87
en goed onderhouden mah
linnenkast aan de Hugo de
Grootstraat 20. 490
STOOKFORNUIZEN!
Van mooie inboedels eenige
geëmailleerde en „Godin" keu
kenfornuizen als nieuw.
Voorts: tuinbank, tafeltjes
rond marmer blad, ijzeren
voet. Meubilaire goederen
voor huis en slaapkamer. Van
ouds adres A. J. HARTWIJK
Burchtsteeg 4. Ook inruilen.
Meubelreparaties. 508
UW OUDE GRAMOPHOON-
plaat is 0.40 waard, van 18
April tot 9 Mei 1936. Inlichtin
gen L. v. GEELEN, Haarlem
merstraat 55 t. o. Het Nieuwe
Roxy Theater. Tel. 593. 512
BEKENDMAKING
Electr. Lijstenmakerij „DE
CONCURRENT" is uw adres
voor omlijsten van plaatwerk
foto's enz. Vraagt prijs-opgaaf
voor grooter afnamen. Haar
lemmerstraat 72, Tel. 2918,
t. o. de Vrouwesteeg. Let op
het adres!
NEEN NOOIT
koop ik meer bij een ander
nu ik het adres van 't Klee-
dingmagazijn „DE CONCUR
RENT" heb! Daar koop ik
mijn costuums, regenjassen,
jongenspakken, plus four en
lange broeken. Alles voor spot
prijzen. Alléén Hoogl. Kerk
steeg 10. 516
ZOUTE OOREN 12 ets. p. p.
Stokvisch, Zoutevisch vanaf
20 cents per pond. Versch ge
pelde garnalen, gebakken bok
king, Schotsche Haring. Vrij
dag: groote voorraad Stoof-
en Bakpaling. Versche Visch
enz. J. VAN WIJK, Janvos-
sensteeg 54. Tel. 169. 517
AUTO-SLOOPERU
en handel in 2de handsch
auto's Valkenburgsche weg
16, Haagsche Schouw gemeen
te Voorschoten. Tel. Leiden
2302. Voor de slooperij onge
veer 100 auto's in voorraad.
Onderstellen zwaar en licht
voor alle soorten wagens. 499
MUZIEKLIEFHEBBERS
beslist voordeelig mooi Radio
toestel f 12.50, mooie Gramo-
foon 2.50, allerlei mooie pla
ten 10 cent, ruilen 5 cent, pr.
salonpathefoon, electr. Pa
théfoon, pracht kofferpathe-
foon, mooie luidsprekers, mo
toren, veeren, reparaties, alles
prima en spotgoedkoop. Jan-
vossensteeg 41, Leiden. 501
GENIET VAN UW PIJP
en koopt FRANCHIMON'S
tabakken van prima samen
stelling, eerste kwaliteit en
toch goedkoop. Rooktabak,
Shag, Baai, Krul, Portorico,
Pruimtabakken in diverse
snee, alles natuurtabakken.
Rookt onze bekende sigaren
in beste conditie. 507
KOOPT UW FEESTWIJN
geurig en fijn, bij FRANCHI-
MON, Haarlemmers tr. 204,
Tel. 1611. Best en niet duur!
Verschillende wijnen 75 ets.,
alcoholvrije likeuren 50 cents,
likeuren met alcohol 90 cents
Inmaakwijn met brandewijn
1.per liter. 507
RIJWIELEN
Te koop een als nieuw Ra
leigh Heerenrij wiel met tor
pedonaaf en nog eenige C. M.
L. gemeente rijwielen. Lage
prijzen en een als nieuw trans
portrijwiel 25 en Gilletmo-
tor 3)4 P.K. ERADES, Doe-
zastraat 27. Tel. 2022. 506
ROOKWORST
prima 30 cent. Rund- of var
kensgehakt 30 cent, harde
Reuzel 25 cent, magere spek
lappen 25 cent, gemalen Reu
zel 20 cent, alles per pond bij
S. W. v. GASTEL, Haarlem
merstraat 218. 492
Kleedermakerij
„MODERN"
Haarl^tr. 267b, Leiden. Het
adres voor Heerencos tuums
naar maat. Vraagt stalenboek
1936. Chique pasvorm. Ook
coupons worden ter bewer
king aangenomen. Reparatie
inrichting. Lage prijzen.
Aanbevelend G. J. BIESOT.
509
HARD RUNDVET 35 ct.
Carbonade vanaf 35 cent, run
derlappen vanaf 30 cent, Le
verpastei 2 bl. voor 25 cent,
gemalen Rundvet 30 cent, al
les per pond bij S. W. VAN
GASTEL, Haarlemmerstraat
no. 218. 492
RIJWIELEN
Te koop een prima Damesrij
wiel en Heerenrijwiel een
Jongensrijwiel en een zwaar
model, Heerenrijwiel alle rij
wielen zijn in prima staat en
met Torpedonaaf, nieuwe
banden. Adres Nieuwe Bees
tenmarkt 9. 503
TE HUUR
een net gemeubileerde voor
kamer met klein slaapka
mertje. Prijs billijk. Raam-
steeg 5, GROENEWEGEN.
480
TE HUUR
net woonhuis, 3de Gortestr.
96, geschikt voor groot gezin.
Te bevr. Haarlemmerstraat
no. 248. 495
BOVENHUIS TE HUUR
Tomatenstraat 18a, bij de
Heerenstraat, pracht uitzicht
27.50 per maand. Te bevra
gen Pieter de la Courtstraat
24 en de Laat de Kanterstraat
no. 28. 518
TE HUUR
Bovenwoning, aparte opgang.
Oranjegracht 23a b. d. N. Rijn
geheel opnieuw geschilderd en
behangen, 3 kamers, keuken
en zolder. Huur 3.25 per
week. Te bevragen: Witte
Singel 102, Leiden. 521
OPENBARE LEESZAAL
en Bibliotheek „Reuvens. Bui
tengewone ledenvergadering
op Donderdag 23 April des
namiddags te half 5 in het
gebouw Breestraat 27. Agen
da: Verkiezing van 2 Bestuurs
leden. 481
VERZEKERT
U in dezen Crisistijd van een
costuum, d-t vooral door zijn
bewerking duurzaam is, dit is
toch uw groote voordeel,
vraag daarom tijdig onze sta
len aan, meer dan 400 dessins,
de prijzen zullen U meeval
len. Adres bekend L. AM-
MERLAAN, Kleermaker,
Heerenstraat 139.
KNIP UIT!!
Zenuwachtige tijden. Massage
door kenner verricht, krach
tig middel tot herstel, meest
voorkomende ongesteldheden,
ontbieden. Gratis inlichtingen
(buiten stad tramkosten).
Oordeelkundig masseur BIJ-
LEVELD, ruime Consciëntie-
straat 13 (Doezastraat). Depot
Morschstraat 54. Stel niet uit!
494.
BEKENDMAKING.
Aangesloten onder no. 1727
Café „Het Wapen van Leiden"
annex slijterij te Leiderdorp.
Beleefd aanbevelend J. A.
RAMAKERS. 522
TE KOOP
een waterfiets en 2de handsch
goederen, zooals kasten, lam
oen. tafels enz. Bevragen bij
ROODAKKER, Elslaan, Voor
schoten. 2676
70ETFRMEER
Abonnementen en Ad-
vertentiën worden aan
genomen door
TF. FRGEEST
