DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27 ste Jaargang
DONDERDAG 9 APRIL 1936
No. 8390
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week S 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DRIE DAGEN
VAN
GEHEIMENIS.
H.
Nu gaat het onuitsprekelijk geheim vol
trokken worden. Het Lam is aan zijn
slachters verkocht, het wordt geboeid, ver
guisd, bespot, veroordeeld. Geeselslagen
vallen, een kruis wordt aangedragen. Daar
sleept het Lam zelve zijn droeven last,
daar rijst het kruis boven de menigte uit.
Het Offerlam gaat sterven.
Wij zijn al te zeer gewend, naar de ver
schrikkingen van dit lichamelijk lijden te
zien, een menschel ijk lichaam, dat ver
scheurd wordt en uiteengerukt. Misschien
is ook dit wel een stuk voldoening voor
onze sensatielust. En wij vergeten maar al
te vaak de huiveringwekkende geheime
nis: hier hangt God zelve te sterven! Die
man met zijn duizend wonden, met zijn be
spuwd gelaat en zijn doornenhoed is God!
De Eeuwige, de Almacht, de onaantastbare
Heiligheid! Hij is afgedaald uit de diepten
vam de onpeilbare Lichtzee in de schep
ping, het werk vam een enkele daad van
zijn wil. God werd mensch! En die schep
ping moest Hem juichend ontvangen, in een
zwijmel van vreugde moest ze Hem kro
nen als oppersten koning. Ziet maar, men-
echen, een kroon van dorens ligt om zijn
hoofd. De wereld heeft over zijn Schepper
vonnis geveld: Hij is des doods schuldig!
Weg met hem! Aan het kruis met Hem!
De Schepper zelve wordt vermoord, in
doodsnood hangt hij aan het kruis. Wat zal
het slot zijn van dit verbijsterend schouw
spel? Zullen de hemelsche legioenen aan
rukken, om hun Koning te wreken? Zal Hij,
op de uittarting van de Joodsche overheden
triomfantelijk van het kruis dalen, wit als
de zon, zooals Hij het was op den Thabor-
berg?
Bedenkt eens een oogenblik, broeders,
dat Hij dit had kunnen doen. Hij was er
volkomen toe in staat. Maar hier staan we
voor een nieuwe geheimenis: Hij bleef er
vrijwillig hangen, daar aan zijn Kruis. Want
Hij hing er uit Liefde. Niet mijn wil, maar
uw wil geschiede, Vader!
Het moest wel een Goddelijke Liefde zijn,
die tot dit uiterste wilde gaan. De Zoon
kust stervend, in doodsangst zijn kruis: Va
dert lieve wil! Dit is het hoogste, wat
denkbaar is en daarom ligt hier nog een
ander mysterie. De uitersten raken elkan
der, zeggen de menschen. Het werd hier
waar in een zeer diepen, wondervollen zin.
Dit uiterste van smarten, aanvaard uit Lief
de, moest natuurnoodzakelijk voeren naar
een toppunt van vreugden, deze dood werd
de weg naar de volheid van Leven. Het was
als een van die geheimzinnige veranderings
processen, die we waarnemen in de schoot
van de stof. Een natuur wordt als uiteen
gerukt: als het proces zijn hoogtepunt be
reikt heeft, straalt plotseling sterk en fon
kelnieuw een ander wezen, een nieuwe
vorm van zijn. De vernietiging van Calva-
rie was de geëigende weg naar de heerlijk
heden van het hemelrijk. „Daarom heeft
God Hem verheven en Hem een naam ge
geven, die is boven allen naam, opdat in
den naam van Jezus alle knie zich
buige.en alle tong erkenne, dat de Heer
Jezus in de heerlijkheid van God den Va
der is".
Het kruis werd de weg naar de heerlijk
heid: het was het instrument der Verlos
sing. Nu gaan de poorten des hemels open;
wjj worden weer kinderen van God, deel
achtig aan God's eigen Leven, zijn eigen
Natuur. De losprijs van Jezus* Bloed. O hei
lig, heerlijk, allerkostbaarst Bloed! Stroom
van genade, dauw van God, roode zee,
waardoor wij allen moeten gaan. Aan zijn
geopende zijde ontspringt een dubbele fon
tein: Bloed en water, rood en wit. In het
water worden we schoon gewasschen,
blank als de sneeuw van Herman en Liba
non. En met het Bloed worden we gespij
zigd, het Bloed van den Goddelijken Peli
kaan. Onze zielen stroomen vol van God,
V Het verkeerde in de
partijen-politiek
Mogen wij vandaag 'ns met een voor
beeld uit de Leidsche gemeente-politiek
illustreeren wat wij bedoelen, als wij con
st a teer en zooals gisteren dat er in
de partijen-politiek verkeerds is, wat moet
worden uitgesneden.
Gisteravond schreef het soc.-democr.
dagblad „Vooruit" in een beschouwing
over de jongste gemeenteraadszitting:
De aankoop van de Nutrixfabriek
aan de Hoogewoerd door de gemeente,
had nogal wat voeten ih de aarde.
Zelfs was er een geheime zitting van
anderhalf uur voor noodig. Dit op ver
zoek van den heer De Vries, den ver
tegenwoordiger van Nat. Herstel. Die
meende weer één of ander financieel
schandaal te hebben ontdekt en wilde
dit uit pure vaderlandsliefde wegbeze-
men. De pendanterie van dezen heer
is zoo groot, dat de begrootingszittin-
gen voor hem nog niet voldoende zijn
gebleken. Hij dacht nu blijkbaar oor-
ruptie te hebben ontdekt in het beleid
van den C.-H. wethouder Splinter,
wiens naam door zijn partij ook bij de
laatste raadsverkiezingen al beklad
was. Met veel lef en breede zwier be
gon de heer De Vries een betoog over
de hooge kosten bij de aankoop van
dit perceel. Ook nu nam hij daarbij
weer een houding aan, alsof hij requi
sitoir hield over het college van B.
en W.
Mogelijk leert deze meester in de
rechten eindelijk eens, dat hij zijn be
zem heusch beter naast de stoep van
eigen woning kan zetten.
Wij zijn er zeker van, dat, als een jaar
geleden b.v. het soc.-democr. Raadslid
Schüller de1 opmerkingen zou hebben ge
maakt, die nu door den heer De Vries
werden ter tafel gebracht, diezelfde pers
den loftrompet zou hebben gestoken over
„partijgenoot" S.!
De heer De Vries heeft toch anders niets
gedaan, dan inlichtingen vragen over het
waarlijk voor een niet-ingewijde (en niet-
ingewijd waren tot dan toe ongeveer alle
Raadsleden) bevreemdende feit, dat voor
de afinkoop van genoemde fabriek een véél
grooter bedrag werd gevraagd, dan de in
de stukken genoemde koopsom bedroeg.
En, toen wethouder Splinter zelf door zijn
antwoord aanleiding gaf tot een onware
veronderstelling n.l. dat 1500 gld. zou
zijn uitgekeerd als provisie aan een per
soon, die het pand voor de gemeente had
gekocht toen was het héélemaal van
zelfsprekend, dat er van uit den Raad na
dere inlichtingen werden gevraagd. Dat
deze inlichtingen ten slotte bevredigend
waren, kon niet worden voorzien. Wij
gaan hier echter verder op dit geval niet
in het is alléén onze bedoeling, in dit
geval te slgnaleeren, hoe die partijenpoli-
iriek kleingeestig en bekrompen
kan zijn; niet oordeelende naar wat er
wordt gezegd, maar reeds te voren ver
ketterend, wat gezegd wordt, als er een po
litieke tegenstander aan het woord is! Zulk
een politiek heeft werkelijk iets afstoo-
tends voor wie objectief, zakelijk wil ge
oordeeld zien!
Dat zijn van die enghartigheden, onop
rechtheden in de partij enpolitiek, die wij
overtuigde voorstanders van
de feitelijke noodzakelijkheid van
het bestaan van politieke partijen moe
ten erkennen.
't Is slechts één voorbeeldje, dat, helaas,
zou kunnen worden vermeerderd met vele
andere uit de practijk aller politieke par
tijen.
De wereld
wij gaan vernieuwd het leven door: het
licht golft blond om onze slapen, een ma-
telooze vreugde vervult ons hart.
Maar zoolang het nog Goede Vrijdag is,
moeten we met Maria onder het kruis
staan. Wij moeten de Moeder van smarten
troosten door ons kinderlijk medelijden en
wij moeten er God's geheimenissen lee-
ren. Ja, broeders, ziet toe. Aanschouw en
telt Zijn Wonden. Peilt de benauwdheid, die
Zijn Hart verscheurd. En leert dan besef
fen: wat Liefde is!
Pater VAN ROOIJEN,
Zoeterwoude, 6 April '36. Kruisheer.
in vogelvlucht
De Commissie van Dertien heeft besloten,
dat de Madariaga zich te Genève en niet te
Rome in verbinding zal stellen met Italië,
ten einde erop aan te dringen, dat de vijan
delijkheden in Abessynië gestaakt worden
en vredesonderhandelingen worden aange
vangen. De Engelsche minister Eden ver
klaarde, dat de Britsche regeering zich vol
ledige vrijheid van handelen voorbehoudt,
indien in deze zitting van de Commissie
geen resultaat wordt bereikt.
Flandin nam Italië in bescherming, door
erop te wijzen, dat ook de Negus zich toe
schietelijk moest betoonen. Tegeïi Eden, die
het gebruik van gifgassen door de Italia
nen scherp veroordeelde, betoogde Flandin,
dat de Commissie geeri bevoegdheid had,
om zich daarover uit te spreken. Een com
missie van juristen is benoemd, om na te
gaan welk orgaan van den Volkenbond de
verschillende Abessijnsche en Italiaansche
klachten zal moeten behandelen. Vandaag
nog zal deze commissie rapport uit moeten
brengen.
Italië heeft den Volkenbond reeds bij
voorbaat doen weten, dat het de Commissie
van Dertien in deze kwestie niet bevoegd
acht. Slechts een speciaal door den Volken
bond aangewezen orgaan kan over de klach
ten oordeelen. Dit orgaan zal echter aller
eerst de tegen Abessynië ingebrachte be
schuldigingen moeten onderzoeken.
Het Fransche vredesplan, waarvan men
onder de rubriek „Buitenland" nog nadere
details kan lezen, is door de Duitsche pers
met veel critiek ontvangen. De „Völkische
Beobachter" spreekt van een „vloed van
frases", van „scheeve rechtsinterpretaties"
en van „valsche moreel e gezwollenheid".
De Britsche pers heeft voor de Fransche
voorstellen ook slechts matige bewondering.
Men wil ze combineeren met de Duitsche
tot een aanvaardbaar geheel.
BINNENLAND
VERBLIJF ONDER DE WAPENEN.
Sommige dienstplichtigen, die langer in
werkelijken dienst moeten blijven wegens
de bekende omstandigheden en alleen met
groot verlof naar huis kunnen, als ze door
een ander worden vervangen, doen zelf po
gingen om een vervanger te vinden, wat
soms met een geldelijk aanbod gepaard gaat
Al vinden ze echter een vervanger, meestal
is de afspraak, die dan gemaakt wordt,
toch vruchteloos, omdat de regeling, die
de minister van Defensie getroffen heeft,
niet toelaat, dat personen, die onder de
wapenen zijn, zelf uitmaken wie him zal
vervangen. Evenmin kunnen zij, die onder
de wapenen willen komen, bepalen, wie bij
him opkomst met groot verlof gezonden
zullen worden.
Als er dienstplichtigen vrijwillig opko
men, gaan diegenen naar huis, voor wie
het langer in dienst blijven de grootste
moeilijkheden oplevert. In welke volgorde
de in dienst zijnde personen voor groot ver
lof in aanmerking komen, beslist de korps
commandant.
Natuurlijk zijn hierbij groepen, die elk
afzonderlijk moeten worden behandeld.
Een sergeant kan alleen door een sergeant,
een mitraillist door een mitraillist, een
tamboer door een tamboer vervangen wor
den. Zoo kan het ook gebeuren, dat een
segeant, voor wien een vervanger aanwe
zig is, naar huis kan gaan, ofschoon een
korporaal of soldaat, die in moeilijker om
standigheden verkeert, nog moet blijven.
Dezelfde verschillen kan men krijgen tus-
schen het eene korps en het andere.
Het aansporen van groot-verlofgangers
om zich voor vrijwillig opkomen aan te
melden, kan in elk geval voordeel geven:
hoe meer vrijwillig opkomenden, hoe meer
anderen naar huis kunnen en des te meer
kans ook, dat iemand, die niet hoog op
de lijst staat, toch aan de beurt komt.
MOEILIJKHEDEN IN DE GLAS
INDUSTRIE.
Naar aan het „Volk" medegedeeld
wordt heeft minister Ge lissen met de ver
tegenwoordigers van de arbeidersorgani
saties in de glasindustrie geconfereerd en
de meening gevraagd van de leiders der
groote glasbedrijven in ons land; een en
ander in verband met de moeilijkheden en
de aangekondigde stopzetting van het Leer-
damsche glasbedrijf.
De raad van commisarissen van de „Leer
dam" kwam gisteren bijeen ter bespre
king van de stand van zaken.
STAATSCOMMISSIE VOOR DE
GRONDWETSHERZIENING.
Naar wij vernemen hebben de werkzaam
heden van de staatscommissie voor de
grondwetsherziening een vlot verloop en is
te verwachten, dat de staatscommissie nog
voor Juni haar rapport aan de Koningin zal
kunnen aanbieden.
ECONOMISCHE EN INDUSTRIEELE
VOORBEREIDING VAN DE
LANDSVERDEDIGING.
Naar wij vernemen, zal de interdeparte
mentale commissie voor de economische en
industrieele voorbereiding van de lands
verdediging, waarvan de instelling dezer
dagen te verwachten is, onder voorzitter
schap staan van den hoofdofficier van ad
ministratie 1ste klasse P. H. Sluyter van
de afd. marinestaf van het departement van
defensie.
Voorts zal het departement van financiën
in deze commissie vertegenwoordigd wor
den door den heer J. C. Roelofsen, hoofd
inspecteur bij de generale thesaurie, het
departement van binnenlandsche zaken door
mr. A. J. Rosman, ootmmies bij de af dee ling
binnenlandsch bestuur, het departement van
handel, nijverheid en scheepvaart door dr.
W. L. Groene veld Meijer, administrateur,
regeeringscommissaris voor de industrie,
het departement van landbouw en vissche-
rij door ir. S. L. Louwes, regeeringscommis
saris voor den akkerbouw en de veehoude
rij, terwijl een drietal vertegenwoordigers
van het departement van defensie in de
oommissie zitting zullen nemen.
ONDERNEMINGSPENSIOEN BIJ DE
WET BESCHERMD?
Interdepartementale commissie heeft een
voorontwerp opgesteld.
De interdepartementale oommissie, die
den minister van Sociale Zaken moet voor
lichten over het beheer van ondernemings
pensioenfondsen en die daarbij in het bij
zonder moet onderzoeken welke maatrege
len genomen kunnen worden ten einde in
de toekomst gebeurtenissen, als zich thans
hebben voorgedaan ten aanzien van de
gepensionneerden van de Kon. Holl. Lloyd,
te voorkomen, zal binnenkort met haar ar
beid gereed komen. Dit is gebleken uit het
antwoord, dat minister Slimgenberg dezer
dagen op schriftelijke vragen van het Ka
merlid Drop gegeven heeft.
WU vernemen nader, dat de commissie
haar voorstellen aan den minister in den
vorm van een voorontwerp van wet zal gie
ten. De eind-redactie van dit ontwerp ie
nog niet vastgesteld. Daarmede zullen nog
enkele maanden gemoeid zijn.
Of de minister dit voorontwerp bij de
Hooge Raad van Arbeid aanhangig zal ma
ken dan wel voor de nadere bestudeering
van het ontwerp een speciale oommissie
van deskundigen zal instellen, is nog niet
zeker. „Vooruit".
EIEREN TEN BEHOEVE VAN
DE WERKLOOZEN.
Het ligt in het voornemen van de regee
ring, in de komende herfst- en wintermaan
den een aantal koelhuiseieren tegen goed-
koopen prijs verkrijgbaar te stellen voor
de gemeentebesturen ten behoeve van de
werkloozen.
In najaar en winter zijn versche eieren
als regel schaarsch en veelal ook te duur
om door werkloozen gekocht te worden.
Teneinde den werkloozen de gelegenheid
te geven dan toch eieren te betrekken,
wordt overwogen, koelhuiseieren goedkoop
voor hen beschikbaar te stellen.
De eieren zullen in het voorjaar worden
gekocht van de handelaren, die ze dan in
koelhuizen kunnen plaatsen om ze op af
roep in najaar en winter te kunnen leveren.
Bij het koopen zal de geldende marktprijs
als basis dienen.
Vóór de aflevering zullen de eieren van
een stempel worden voorzien, mede om
het mogelijk te maken, dat de gemeenten de
distributie indien daartegen overigens
geen bezwaren bestaan met inschakeling
van den middenstand, kunnen doen plaats
hebben.
De uitvoering van de regeling zal in han
den worden gelegd van den heer ir. J. G.
Tukker, directeur van de Nederlandsohe
Centrale voor eieren en pluimvee te Beek
bergen.
MONOPOLIE VOOR SPINAZIE- EN
RADIJSZAAD.
Naar van bevoegde zijde gemeld wordt,
is, evenals voor andere landbouwartikelen,
een monopolie voor den in- en uitvoer van
spinazie- en radijszaad ingesteld.
Met ingang van 5 April is als monopo
liehoudster hiervoor aangewezen de Ne-
derlandsche Akkerbouwcentrale.
„N. R. Crt."
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND,
Het Fransche vredesplan en de ontvangst
in Duitschland en Engeland. (2de blad).
De besprekingen van de Commissie van
Dertien. (2de blad).
Van Zeeland's politiek goedgekeurd.
(2de blad).
BINNENLAND.
De Staatscommissie voor de Grondwets
herziening is spoedig gereed. (1ste blad).
Plannen inzake beschikbaarstelling van
eieren voor de werkloozen. (1ste blad).
Instelling commissie inzake economische
en industrieele voorbereiding van de Lands
verdediging. (1ste blad).
Verpleegster te Den Helder door gewe
zen verloofde met een mes gestoken.
(Gem. Berichten, 3de blad).
Bij een geweldigen brand te Roermond
werden vier perceelen in de asch gelegd.
(Gem. Ber., 3de blad).
Rotterdamsch motor-agent bij verkeers
ongeluk gedood. (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Een wielerevenement te Scheveningen
op 6 Juni (3de blad).
Gerard Leene 25 jaar wielrenner. (3de
blad).
VY. Paul C.Kai ser
vierkante besdvwii
N.V. PAUL C. KAISER. BESCHUITFABRIEKEN. ROTTERDAM
CONTÏNGENTEERINGEN.
Naar mag worden verwacht, zullen de
hierna te noemen contingenteeringen per
1 Mei a.s. voor een jaar worden verlengd,
waarbij de navolgende bepalingen betref
fende de autonome percentages en basis
tijdvakken zullen worden vastgesteld.
Con tingen teering percentage basisjaar
zakdoeken 330 waarde 19301931
calcium-hypochloriet 60 gewicht 19321933
natrium—hypochloriet 60 gewicht 1933
gecompr. chloorgas 60 "gewicht 1933
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
bovengenoemde percentages alleen betrek
king hebben op de autonome landcontin-
genten, derhalve niet op de bij handelsver
drag verleende contingenten, welke in vele
gevallen hooger zijn.
DIRECTEUR-GENERAAL VOLKS
GEZONDHEID
Bij Kon. Besluit is met ingang van den
datum, waarop hij zijn betrekking zal aan
vaarden, benoemd tot directeur-generaal,
chef der afdeeling volksgezondheid van het
departement van sociale zaken dr. C. van
den Berg, thans referendaris ter gemeente
secretaris van 'sGravenhage.