ZATERDAG 4 APRIL 1936
No. 8386
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het drama van Trenton ten einde
27ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT]
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
V De doodstraf
De bekende Hauptmann, wegens een
weerzinwekkende misdaad ter dood ver
oordeeld, heeft dertien maanden onder de
dreiging der voltrekking van dat doodvon
nis moeten leven, alvorens het gisteravond
ten uitvoer is gebracht.
De uitvoering van het vonnis is telkens
en telkens weer verschoven; en terecht is
opgemerkt, dat op deze wijze een wreed
en onmenschelijk „spel" is gespeeld met het
slachtoffer.
Deze droeve geschiedenis-Hauptmann le
vert weer materiaal voor degenen, die tegen
de doodstraf zijn. De doodstraf kan nooit
herroepen worden; een vergissing, gemaakt
by een doodvonnis, kan, als het vonnis is
uitgevoerd, niet hersteld worden.
Dit bezwaar tegen de doodstraf is, naar
ons gevoelen, zeer ernstig.
Trouwens, ons inziens, is de doodstraf
niet noodig en dus niet geoorloofd, als het
algemeen belang, de veiligheid der samen
leving, die straf niet eischt. En wij hebben
niet de overtuiging, dat de dreiging van de
doodstraf voor degenen, die een misdaad
zouden willen bedrijven, afschrikwekken
der is, dan langdurige, zware gevangenis
straf.
Het geval-Hauptmann zal de voorstanders
van de doodstraf tot nadenken moeten
stemmen.
V Waar is corruptie?
Fouten en verkeerde daden komen in het
particuliere leven van de meesten
onzer nog al veel voor.
Waar het openbare leven gebaseerd is
op het particuliere leven van de velen, die
de gemeenschap vormen, daar is het van
zelfsprekend, dat ook in het openbare leven
o.m. in het politieke leven fouten en
verkeerde daden zullen worden geconsta
teerd.
Ph ariseïsch is het, over betrekke
lijk kleine fouten en verkeerde daden, die
geen ernstige gevolgen hebben, de wereld
op stelten te zetten; de wereld, die vaak
o zoo graag aan phariseïstisch gedoe haar
medewerking wil verleenen!
Maar geenszins phariseïstisch is het,
geenszins als plicht moet het worden
beschouwd, ernstige fouten en ver
keerde daden in het openbare leven aan de
kaak te stellen, teneinde aldus mede te
werken aan de zuivering van het open
bare leven van het kwaad.
„Corruptie" b.v. in het openbare leven
corruptie die werkelijk deze betiteling
verdient is een kwaad van erns-
tigen aard.
En daarom vragen wij aan „Onze Vaan"
van de Kath. Dem. Partij met aandrang, om
in te trekken öf te bewijzen deze uitlating
in het laatste nummer:
Laten de heeren van de R. K. Staats
partij maar bij de corruptie van haar
eigen omgeving blijven. Daaraan heb
ben zij voldoende.
De redactie van „Onze Vaan", die deze
ernstige beschuldiging neerschrijft, mag
dat niet doen zonder te kennen meer
dere feiten, welke deze beschuldiging
gronden.
Zij publiceere deze feiten, als die feiten
er waarlijk zijn natuurlijk niet 'n enkel
fout dingetje hier of daar! dan zullen
wij deze ook publiceeren, om zoodoende
zooals gezegd mede te werken aan de
zuivering van het openbare leven van het
kwaad dier corruptie!
Wij zijn benieuwd!
Nu niet zwijgen!
DE „HINDENBURG" BOVEN RIO.
HAMBURG, 4 April (A.N.P.) Volgens
hier ontavngen berichten is het luchtschip
„Hindenburg" boven Rio de Janeiro aan
gekomen.
Het luchtschip zal, alvorens te landen,
nog eenige maken boven de stad cirkelen.
Uit vroegere mededeelingen blijkt, dat
men een zeer fraaie reis langs de kust van
Brazilië, over Macio, Bahia en Belmonte
heeft geipaakt.
HAUPTMANN TERECHTGESTELD
IN DE GEVANGENIS TE TRENTON
Onder buitengewone belangstelling heeft
gisteravond om ruim kwart voor negen de
terechtstelling plaats gehad van Bruno
Richard Hauptmann, den ontvoerder en
moordenaar van het kind van Lindbergh.
De executie geschiede in den electri-
schen stoel in de gevangenis van Trenton.
De laatste hoop op redding voor Haupt
mann verdween, toen een half uur voor
den voor terechtstelling vastgestelden tijd,
de secretaris van gouverneur Hoffman de
wachtende menigte mededeelde, dat de
gouverneur geen verdere macht bezat om
uitstel te verleenen.
Te 18 uur 45 kwam de beul Elliot in de
gevangenis aan. De ingang daarvan werd
door een dubbele haag politie-agenten be
waakt.
Wilentz, de officier van justitie, voerde
een langdurig onderhoud met gouverneur
Hoffman.
Te 19 uur 5 kwam Fisher, Hauptmann's
voornaamste advocaat in de gevangenis aan
Kort daarop ariveerden ook de dertig
getuigen, hoofdzakelijk journalisten, die de
terechtstelling zouden bijwonen.
Zij werden naar het bureau van den di
recteur der gevangenis geleid en nauwkeu
rig gefouilleerd.
In haar hotelkamer bad intusschen de
hevig snikkende mevrouw Hauptmann.
Toen het besluit van den gouverneur
geen verder uitstel te verleenen bekend
werd gemaakt, begon de beul voorbereid
selen te treffen voor de vervulling van zijn
taak en den electrischen stoel in gereed
heid te brengen.
De menigte buiten de gevangenis groei
de meer en meer aan en allerlei soorten
voertuigen verzamelden zich in de omge
ving van het gevangenisgebouw.
Mevrouw Hauptmann hoorde de tyding,
dat geen verder uitstel kon worden ver
leend, in somber stilzwijgen aan.
Hauptmann's geestelijke raadsman, in
zwarte kleeding, werd bij zijn komst aan
net gevangenisgebouw eveneens door de
beambten gefouilleerd.
Even na acht uur werd een dokter bij
mevrouw Hauptmann in haar hotel ont
boden.
De executie was op 8 uur bepaald, doch
werd om kwart vóór 9 voltrokken.
DE EINDELOOZE VOOR-GESCHIEDENIS
Is het laatste woord nu gesproken?
Het is geenszins waarschijnlijk dat met
de executie van Hauptmann het laatste
woord is gezegd in de geruchtmakende
zaak van de ontvoering van de baby van
Lindbergh."
Wel zelden zal een rechtszaak over de
geheele wereld zoo'n belangstelling heb
ben gewekt als die tegen den ontvoerder en
moordenaar van het zoontje van dear Lin-
dy, den beroemden Amerikaanschen vlie
ger.
Zoóals men zich herinneren zal, bereikte
ons op 1 Maart 1932, dus reeds meer dan
vier jaar geleden, het bericht, dat het 20
maanden oude zoontje van kolonel Char
les A. Lindbergh, Charles A. Jr., des
avonds tusschen acht en tien uur uit zijn
slaapkamer in het buitenverblijf van de
familie Lindbergh te Hopewell (Staat New
Jersey) was ontvoerd.
Ondanks alle nasporingen en ondanks de
geweldige belooningen welke men had ge
steld op de terugbrenging van het kind,
werd het niet levend aan de ouders terug
gebracht. Op 12 Mei, dus bijna 214 maand
later, werd het lijkje van de kleine door
een neger ontdekt in de nabijheid van de
villa van Lindbergh. Slechts aan de klee-
ren kon men het slachtoffertje doen iden-
tificeeren als het zoontje van Lindbergh.
Bij de autopsie bleek, dat de dood moest
zijn ingetreden tengevolge van een slag
of ernstigen schok, aangezien de breuk in
het schedeltje zulks uitwees.
Twee jaren later, op 123 October 1934,
besloot een jury van de Rechtbank te
Flemington (New Jersey) over te gaan tot
het indienen van een aanklacht tegen den
Duitscher Bruno Richard Hauptmann, die
zij er van beschuldigden het zoontje van
I Lindbergh te hebben ontvoerd en ver
moord.
Op 14 Februari 1935 werd Hauptmann
1 door de jury te Flemington schuldig be
vonden aan „moord in den eersten graad".
De rechter veroordeelde Hauptmann toen
ter dood, waarbij hij de terechtstelling be
paalde op 18 Maart.
De advocaat van Hauptmann, ReiUy,
deelde direct na dit vonnis mede voor zijn
cliënt in beroep te zullen gaan en de zaak
zoo noodig door te zullen zetten tot bij het
hoogste gerechtshof te Washington. Eenige
dagen later teekende Hauptmann, met toe
stemming van rechter Trenchard hooger
beroep aan, bij het Hof van Appel van den
staat New Jersey..
Het Hoogste Gerechtshof van New Jer
sey bevestigde evenwel op 23 October d.a.v
het tegen Bruno Hauptmann uitgesproken
doodvonnis. De executie werd evenwel
voor onbepaalden tijd uitgesteld. lm af
wachting van een nader gerechtelijk onder
zoek werd de wereld onlangs verrast door
het bericht dat zekere Paul Wendel bekend
zou hebben het kind vermoord te hebben.
Op deze bekentenis kwam Wendel even
wel later terug. De executie werd bepaald
op Dinsdag j.l, doch aangezien men bij
een nadere ondervraging van Wendel nog
niet tot resultaat was gekomen, zoodat de
rechtszitting nog voortduurde op het oogen-
blik, dat Hauptmann zou moeten worden
geëxcuteerd, bepaalde de Grand Jury dat
Hauptmann andermaal een respijt mocht
worden toegestaan, zoodat de directeur
van de gevangenis voor ter dood veroor
deelden, Kimberling, de terechtstelling
voorloopig 48 uren uitstelde.
HOE DE TERECHTSTELLING
PLAATS HAD.
Gisteren is nog tweemaal gepoogd hem
te redden, doch beide pogingen zijn mis
lukt. In een onderhoud tusschen procureur
Wilentz en gouverneur Hoffmann, tracht
te deze laatste nog uitstel van executie te
verkrijgen, en de verdediging van Haupt
mann poogde een nieuw onderzoek te doen
instellen naar Wendel in het district Hun
tingdon. Hoffmann slaagde er niet in een
nieuw uitstel van executie te verkrijgen
en de autoriteiten van Mercer weigerden
Wendel uit te leveren aan Huntingdon, aan
gezien de beschuldiging, welke te Mercer
tegen hem was ingebracht, nog niet was
opgeheven en de procureur van Hunting-
aon, Hauck, weigerde de kwestie aan zijn
jury voor te leggen, alvorens de jury van
Mercer gereed was.
Op het oogenblik, dat Hauptmann naar
de zaal van de terechtstelling werd ge
voerd, telefoneerde de directeur van de ge
vangenis Kimberling nog, of er nog kans
was op uitstel, waarop ontkennend werd
geantwoord.
Hauptmann bleek maar kalm.
Hauptmann trad kalm, met bleek gelaat
de zaal binnen, twee cipiers brachten hem
bij de stoel. Hij nam rustig plaats en keek
een oogenblik naar de 51 getuigen, die aan
wezig waren.
De eerste schok werd te 1.40 1/2 gegeven,
daarna volgden nog twee andere schok
ken, >met een minuut tusschenpooze. Het
lichaam werd vervolgens naar de autop
sie-kamer gebracht, waar het door zes dok
toren werd onderzocht, waarna dr. Ho
ward Weisier officieel mededeelde, dat
Hauptmann was overleden.
Tijdens de executie werden enkele ge
tuigen onwel en moesten naar buiten wor
den gebracht.
Na de terechtstelling verklaarde Kim
berling, dat Hauptmann tot het laatste
oogenblik overtuigd was, dat kij niet zou
worden terechtgesteld. De veroordeelde
vroeg niet te mogen biechten, hij verloor
den moed niet en ontbeet met goeden eet
lust. Het grootste deel van den dag bracht
hij door met spreken met de Luthersche
dominé's John. Matthias en Werner. Ook
las hij in den Bijbel.
Hauptmann's vrouw ontroostbaar.
Toen de echtgenoote van Hauptmann
vernam, dat haar man was terechtgesteld,
r-.ep zij in het Duitsch uit: „Mijn God,
waarom hebt Ge dit toegelaten?"
Zij vluchtte vervolgens in de badkamer
van haar hotel en sloot de deur. Men
vreesde, dat zij zelfmoord zou plegen.
Eerst de dominé's, die de terechtstelling
bijwoonden, slaagden er in haar de deur te
doen openen. Zij is thans naar haar zoon
tje Manfred te New—York vertrokken.
De wereld
in vogelvlucht
Het drama van Trenton is thans ten ein
de. De Duitscher Bruno Hauptmann, die
ervan beschuldigd werd op 1 Maart 1932
de baby van kolonel Lindbergh te hebben
ontvoerd en vervolgens te hebben gedood,
en die deswege door de jury-rechtbank in
October 1934 ter dood werd veroordeeld,
welk vonnis ook in hooger beroep werd ge
handhaafd, is gisteravond om kwart voor 9
in de gevangenis te Trenton terechtgesteld.
Inzake het Abessijnsche conflict wordt
medegedeeld, dat Italië heeft toegezegd een
vertegenwoordiger te zenden naar Genève
waar in de week na Paschen de Commissie
van Dertien bijeenkomt om het contact tot
stand te brengen tusschen de beide oorlog
voerende landen. Met het oog op dit begin
der onderhandelingen, komt de Sanctie-
commissie voorloopig niet bijeen. Inmid
dels wordit de Italiaansche opmarsch in
Abessynië voortgezet. Nu de Italianen na
de bezetting van Gondar zoo dicht in de
buurt van het Tsanameer gekomen zijn,
welk meer als de bron van de Blauwe Nijl
van het grootste belang is voor de vrucht
baarheid van den Soedan en van Egypte,
heeft de Italiaansche regeering, om Enge
land gerust te stellen, uitdrukkelijk ver
klaard, dat de Engelsche rechten op het
Tsana-meer geëerbiedigd zullen worden.
Voorts heeft Engeland concrete vragen
gesteld aan Hitier inzake diens nauwkeu
rige bedoelingen met diverse voorstellen.
Naar uit Frankrijk wordt gemeld, zou de
Fransche regeering voornemens zijn, een
ander vredesplan in te dienen.
Duitschland schijnt niet bereid te zijn
toezegging te doen, dat het Rijnland niet
versterkt zal worden gedurende de periode
der onderhandelingen.
Salarissen in Indië
EN CUMULATIE IN DEN HAAG.
Een inzender, oud-Indisch ambtenaar,
vestigt onze aandacht aldus de „Tijd"
op de extravagant hooge salarissen en pen
sioenen, die ondanks alle aanpassing nog
steeds aan sommige Indische overheids
ambten verbonden zijn, en op de cumulatie
hier te lande, waardoor gepensionneerden
een dubbel inkomen van het Rijk genieten.
Hij schrijft:
„Het salaris van den vice-president van
den Raad van Indië (welk instituut door
den raad van Departementshoofden ware
te vervangen) bedraagt volgens de laatste
berichten in de dagbladen ƒ30.000 en dat
van de leden van dien Raad ƒ24.000.
Bij het nieuw ingestelde Dep. van Eco
nomische Zaken overtreft het aantal hoofd
ambtenaren dat der lagere categorie, is
dus top-zwaar, terwijl aan dat Dep. sala
rissen worden uitgekeerd tot ƒ21.600 toe.
Wellicht, dat u het met mij eens kunt
zijn, dat waar er ook zijn van 14.400, dat
die salarissen voor deze tijden ook onnoo-
dig hoog zijn. Voor heel wat minder
krijgt men graag, naar mijn innige over
tuiging, even goede krachten, omdat al
weer het pensioen ook niet onbelangrijk is
Wat betreft de cumulatie, wijs ik in de
eerste plaats op de vele ambtenaren met
hoog pensioen aan o.a. het Dep. van Kolo
niën in Den Haag. Deze heeren genieten
bovendien een niet onbelangrijk salaris,
waarvoor zeker lieden te krijgen zouden
z(jn, die ook dat werk tot tevredenheid
zouden verrichten en nu van wege de al
gemeen e malaise zonder werk rondloopen.
Het is alsof men bij het benoemen van
personen niet denkt aan werkloos geraakte
goede krachten.
Trouwens als u nagaat, dat thans ook
alweer in de commissie Rutgers, die de
pensioenen der Indische gepensionneerden
zullen hebben te nivelleeren en normali-
seeren, niet anders benoemd zijn dan hoofd
ambtenaren en officieren met hooge pen
sioenen, als zijnde lieden uit de hoogere
posities, terwijl b.v. uit de lagere civiele
ambtenaren en kapiteins of majoors geen
enkele in de commissie zitting heeft, dan
vraagt men in gemoede of de hoogeren
niet steeds zorgen, dat de lageren automa
tisch uitgesloten worden voor het geven
van medewerking tot verbetering van mis
standen.
Geen wonder, dat ook in de R.K. Staats
partij op voordracht van den Kring Lei
den, een commissie is samengesteld om de
pensioenkortingen van ons Indië-menschen
in studie te nemen. Dit was ook de reden,
dat opgericht werd eenigen tijd geleden de
Vereeniging van Oud-Officieren van het
K. N. I. Leger (secretariaat J. M. de Lan-
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Vragen van Eden aan von Ribbentrop
inzake Hitler's bedoelingen met verschil
lende voorstellen. (2de blad).
Italië zal een vertegenwoordiger zenden
naar de bijeenkomst van de Commissie van
Dertien, welke na Paschen te Genève ver
gaderen zal. (2de blad).
Toenemende spanning in het Verre Oos
ten. (2de blad).
Bruno Hauptmann is gisteravond in de
gevangenis te Trenton terechtgesteld. (1ste
blad).
BINNENLAND.
Voor de rechtbank te Rotterdam heeft
zich gisteren de stichter van tallooze
„Spaar- en credietbanken" te Schiedam,
van wien zeer vele arme en eenvoudige lie
den de dupe zijn geworden, te verantwoor
den gehad wegens oplichting. Eisch: 3 jaar
gevangenisstraf. (2de blad).
ge, Kranenburgerweg 28, Den Haag), om
dat bleek, dat daaraan behoefte bestond.
Deze vereeniging heeft zich bijzonder in
gewerkt in de materie en met requesten
enz. onder opgave van feitenmateriaal zich
tot de instanties gewend die tot verbete
ring kunnen bijdragen.
Niet onmogelijk, dat onze katholieke
oud-collega's er toe komen zich in verbin
ding te stellen met onze Vereeniging, hier
voor genoemd, waardoor de mogelijkheid
geopend zou kunnen worden in vereende
krachten op te trekken tot het, langs juis
te en voor ons officieren toelaatbare we
gen, verkrijgbare resultaat".
Wat de cumulatie betreft is er heel
veel overdrijving. Dat staat vast.
Maar óók staat vast, dat er cumulatie
is, onnoodige en ongewenschte cumulatie.
En 't is onze overtuiging, dat voor het
euvel der cumulatie nog te veel de oogen
worden gesloten. Dat men er te gauw by
is ook in de R.K. Staatspartij om de
actie, de protesten tegen de cumulatie te
veroordeelen als demagogie! Er is op dit
punt, ongetwijfeld, veel demagogie.
Maar er is ook nog wel werkelijk
bestaand kwaad, dat moet worden
gesignaleerd en bestreden en uitgeroeid.
En men stelt een goede daad 'en men
pleegt geenszins demagogie! als men zich
ten doel stelt, de bestaande waarlijk er
gerlijke cumulatie uit te snijden uit ons
openbare leven.
BLOEIENDE BOLLENVELDEN.
Narcissen en hyacinten in bloei.
De bollenvelden zijn er dit jaar bijzonder
vroeg bij; gevolg van het gunstige weer in
Maart. De crocussen zijn nog niet eens van
de vélden verdwenen en de narcissen en
hyacinten staan al op verscheidene ter
reinen in bloei.
Het is wel een bijzonderheid, dat de hya
cinten hier en daar de narcissen vóór zijn.
De gewone loop van den bloeitijd is, dat
eerst de narcissen zich uitleven, dan nemen
de hyacinten het kleuren van het land
schap over en ten slotte komen de tulpen
ons op haar kleurenweelde vergasten. Er
is dan een korte periode, waarin hier en
daar nog narcissen bloeien en waarin dan
ook hyacinten en tulpen uit zijn. Maar zoo
vroeg als de hyacinten zich nu in kleur
toonen, is het toch wel een zeldzaamheid.
Wie er morgen een reis voor over heeft,
kan zoowel van den Rijksstraatweg Haar
lemOegstgeest, door de bollendorpen, als
op den weg van Overveen, Vogelenzang,
Noordwijk naar Wassenaar, een reeks vel
den met bloeiende narcissen en hyacinten
zien.
Met de Paaschdagen zullen waarschijn
lijk de meeste narcissen- en hyacinten vel
den in bloei staan; maar het loont toch wel
de reis nu al dezen welkom en lente-groet
in ontvangst te nemen.
