ABESSIJNSCHE AVONTUREN
Toch een overval op de Neder
landsche ambulance
Melk, Natuurboter, Kaas, MelkBrood: Góede Voeding.'
DONDERDnG 26 MAART 1936
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 8
Wat de Nederlanders in het oorlogsgebied beleven
DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE IN
ABESSYNIE.
Wij vervolgen ons overzicht van de rap
porten van dr. Winckel, leider der Neder-
landsobe Roode Kruis Ambulance in Abes-
synië. Het hoofdbestuur heeft thans de dag
rapporten ontvangen, welke betrekking
hebben op de periode Donderdag 20 Fe
bruari t/m Zondag 1 Maart.
De eerste dag vangt aan met een operatie
door dr. Belmonte in het Amerikaansche
hospitaal. Daarna was er een bespreking
met Ato Wolde Georgis, die mededeelde,
dat de regeering het Ethiopische Roode
Kruis 100 muildieren beschikbaar stelde
voor den tweeden voorpost Van Schel
ven-Veeneklaas, zoodat de karavaan zeer
spoedig zal kunnen vertrekken. Dr. Win
ckel voegt hier echter aan toe, dat de Ne
derlanders hier echter wel geleerd hebben
over dezen spoed ietwat sceptisch te zijn.
Voorts kreeg de ambulance ook een bekwa
men tolk, die tevens geschikt was om met
de muildierdrijvers om te gaan. De Negus
was van plan om binnenkort naar het Noor
den te vertrekken en wel tot Waldia per
auto en verder per karavaan. Z. M. had
verzocht, dat de doktoren der Nederland-
sche ambulance hem zouden volgen en
stelde daartoe een vrachtauto beschikbaar.
De leiding onzer ambulance heeft dit ver
zoek rijpelijk overwogen en den volgenden
dag aangenomen. Men zag daarin een blijk
van vertrouwen in de ambulance en dr.
Winckel was van meening, dat de gevaren
niet grooter zouden zijn dan wanneer de ge-
heele tocht naar het Noorden per karavaan
geschiedde. Ook zou een behoorlijke afstand
van den keizer en zijn gevolg in acht ge
nomen worden, terwijl in de morgenuren,
wanneer de vliegtuigen verwacht kunnen
worden, niet gereisd zou worden. Het be
zwaar, 4at de doktoren gescheiden worden
van hu» uitrusting gedurende eenige dagen,
wordt ondervangen door de aanwezigheid
van een uitnemenden tolk en doordat twee
Iersche doktoren, die bestemd zijn voor het
Ethiopische Roode Kruis, met hun kara
vaan van 40 muildieren zich bij de 100 van
den Nederlandschen voorpost zullen voe
gen. De Nederlandsche ambulance heeft de
muildieren gedurenden den geheelen oorlog
tot haar beschikking benevens een escorte
van 30 soldaten met een commandant ter
beveiliging.
Rosa, het schoothondje van
den Negus.
Vrijdag 21 Februari vermeldt het dag
rapport, dat Rosa, het schoothondje van den
Negus, als genezen ontslagen kon worden.
De in een terreinhelling gegraven holen
schieten goed op, aldus vermeldt het dag
rapport van Zaterdag 22 Februari De Ita-
liaansche vliegtuigen vertoonden zich niet
meer. De Negus was blijkbaar den vorig en
dag per auto vertrokken. De Kroonprins
bleef in Dessie. In geval van moeilijkheden
zou de ambulance zich tot hem kunnen
wenden.
In den loop van den middag van dien
dag bleek, dat van het vertrek der Ned er-
landsche doktoren per vrachtauto niets zou
komen. Paspoorten, introductiebrieven, es
corte noch vrachtautos kwamen opdagen,
zoodat dr. Van Schelven en dr. Winckel
naar het Italiaansche consulaat togen, waar I
de Kroonprins woonde. Daar werd eerst de
zaak uitgelegd aan den adjudant en er werd
een audiëntie bij den Kroonprins aange-
vraagd en verkregen. Niemand bleek van i
iets te weten, ook de Kroonprins niet. Wel
werd aan de Nederlandsche ambulance be
loofd, dat naar Waldia getelefoneerd zou
worden om te vernemen hoe de vork in
den steel zat. Ook de gouverneur wist van
niets.
De heeren kropen weg in holen.
Den volgenden dag werd op het bericht
gewacht; er werd evenwel niets ontvangen.
Ook Maandag 24 Februari wachtte de am
bulance tevergeefs op de gevraagde berich
ten. Tegen 10 uur verscheen een vliegtuig,
dat de omgeving van Dessie, vermoedelijk
den weg naar Wadia bombardeerde. De le
den der ambulance gingen naar de holen,
welke nog niet diep genoeg waren, maar
toch reeds een goede beschutting gaven. Des
middags kwam het slachtoffer van het bom
bardement, t.w. een muildier, dat aan de
flank gewond was, onder behandeling.
Meer slachtoffers zouden er niet gevallen
zijn.
In den loop van dan middag gingen de
Nederlanders weer naar het Italiaansche
consulaat om te trachten zekerheid te krij
gen over het vertrek van den tweeden
voor post. Dr. Winckel schrijft hierover het
volgende:
Ook de Kroonprins was in het
hol teruggekeerd.
„Wy vonden de woning en het bureau
van den Kroonprins geheel verlaten. De
Kroonprins was des morgens naar de
schuilholen vertrokken en nog niet terug
gekeerd; van het gevolg was er ook nie
mand, zoodat wij na een paar uur wachten
onverrichterzake terug gingen. De Negus
moest reeds in Waldia zijn aangekomen en
verder trok zich niemand hier iets van onze
ambulance aan. Ook gelukte het niet onze
post te bezorgen. In het uiterst primitieve
postkantoortje was niemand en toen wij
een boodschap naar den postchef zonden,
liet deze weten, dat hij naar de markt was
en heden niet zou verschijnen".
De Amerikanen deelden dr. Winckel me
de, dat er vermoedelijk een vliegtuig uit
Addis Abeba zou komen, hetwelk den vol
genden dag met post naar Addis Abeba
zou vertrekken. Zij adviseerden dr. Winckel
aan het Roode Kruis te Addis Abeba te
vragen de post te frankeeren en te ver
zenden.
Dinsdag 25 Februari, des middags, kreeg
dr. Winckel eindelijk, dank zij de hulp van
een Amerikaanschen zendeling, een pas
poort in handen, dat echter slechts tot Wal
dia luidde. Van camions, escorte, enz. was
niets te bekennen.
Groote hulp van Katholiek
priester.
Den volgenden dag, vermeldt het dag
rapport, wederom een audiëntie bij den
Kroonprins om aan te dringen om hulp,
ten einde het mogelijk te maken naar Wal
dia en Buoram te vertrekken. Deze audiën
tie had plaats in tegenwoordigheid van
Abba Joseph, een inheemsche priester van
de katholieke missie, die de Nederlanders
zeer welgezind is en hen bij allerlei moei
lijkheden geholpen heeft. Dank zij zijn hulp
kregen onze landgenooten niet alleen pas
poorten en een escorte toegezegd, maar kre
gen zij diezelfden avond nog hun paspoort.
Het escorte zou later komen. Over de
vrachtauto's naar Waldia werd maar niet
meer gerept, daar de Keizer al lang daar
was aangekomen en een vrachtauto dus
geen zin meer had.
Donderdag 27 Februari vermeldt het rap
port wederom moeilijkheden bij vertrek:
de Nagadxas, die de vorige dagen steeds
aangedrongen had op vertrek, liet zich nu
niet zien. Hij werd gehaald en verklaarde
toen niet te willen vertrekken, Indien hij
niet het geheele hem toekomende bedrag
ZEVENTIEN MAN BEWAKINGSPERSONEEL
ZOU GEDOOD ZIJN
Dr. v. Schelven en Dr. Veeneklaas gewond
BLOEDIG TREFFEN MET EEN
ROOVERSBENDE
Blijkens een telegram, dat wij uit Addis
Abeba ontvingen, is bij den overval op de
ambulance van dr. v. Schelven onder de
Abessyniërs, die deel uitmaakten van de
colonne, een waar bloedbad aangericht, dat
vele menschenlevens eischte. Dr. van
Schelven zelf, die kogelwonden kreeg aan
borst en schouder, woest thans daarvoor
in het hospitaal worden opgenomen.
Toen we melding maakten van het eerste
Stefani-bericht, omtrent een overval op de
colonne van dr. van Schelven, noemden we
dit sensationeel en haast ongelooflijk,
schrijft de „Msbd.".
Sensationeel is het sindsdien gebleven,
maar het ongelooflijke is er hoe langer
hoe meer van verdwenen.
Terwijl men hier te lande in onzekerheid
verkeerde doch de rust langzaamaan terug
kwam, daar men geen enkel nienws over
zulk een gebeurtenis hoorde, kwam een
nieuw bericht uit Djibouti opnieuw onrust
brengen. Reizigers, die daar waren aange
komen uit het Abessynische land, bevestig
den de geruchten over een overval en ook
omtrent een verwonding van dr. Van
Schelven, terwijl de tolk van de ambulan
ce zou zijn gedood.
De werkelijkheid blijkt nu nog veel ern
stiger te zijn, dan men na dit laatste tele
gram meende te moeten vreezen.
Immers gisteravond bereikte ons uit
Addis Abeba het volgend telegram:
Dr. Van Schelven is hier aangekomen.
Hy droeg een uniformjas, welke verschil
lende gaten vertoonde, die door kogels zijn
veroorzaakt.
De Nederlandsche ambulance-geneesheer
gaf een schokkend relaas over een vreese-
lijk treffen met een rooversbende, waarbij
zeventien leden van het bewakingsperso
neel van zyn Roode Kruis-colonne waren
gedood en hij zelf en dr. Veeneklaas wa
ren gewond.
•Dr. Van Schelven is naar het hospitaal
vervoerd met wonden aan de borst en aan
een zijner schouders.
Hetgeen wij gisteren omtrent de verwon
dingen van den dokter konden melden aan
de hand van zijn persoonlijk telegram aan
zijn familie wordt hier dus bevestigd. En
niet alleen dat, maar we moeten thans ook
aannemen, dat een ander lid onzer ambu
lance, dr. Veeneklaas, is gekwetst.
Daar intusschen van dit laatste tot dus
ver van geen enkele zijde eenig bericht
was gegeven, meenen wij te mogen aan
nemen, dat de kwetsuren van laatstgenoem
de van minder ernstigen aard zijn.
Wat dr. Van Schelven zelf betreft, ge
lukkig zijn de laatste week verschillende
telegrammen ontvangen, waarin uitdruk
kelijk verzekerd wordt, dat voor hem geen
gevaar bestaat, anders zou men, na kennis
neming van bovenvermeld telegram onge
rustheid' over zijn toestand gaan koesteren.
Thans mag wel worden aangenomen, dat
de opneming in het hospitaal niets anders
heeft te beteekenen dan dat zijnwonden
nog verzorging en rust behoeven om -te
kunnen genezen.
Kort daarop werd de admiraal door den
onbekende doodgeschoten.
De dader wist in een auto, waarin zich
nog vier medeplichtigen bevonden, te ont
komen. De politie zette onmiddellijk de
omgeving van het huis af, doch tot dusver
zijn nog geen arrestaties verricht.
Het motief tot dezen moord is, naar
men gelooft, het feit, dat de admiraal de
recruteeringscampagne der regeering
steunde, hetgeen ontstemming had gewekt.
Een exemplaar van een aanplakbiljet,
waarmede jongelieden werden aangespoord
dienst te nemen bij het Britsche leger en
de vloot, wasnamelijk door den moorde
naar in de hall van de woning van het
slachtoffer geworpen.
RUSLAND.
GRENSINCIDENTEN IN HET
VERRE OOSTEN.
Gewapende Japanners over de Russische
grens gekomen.
Volgens uit Chabarowsk ontvangen be
richten is een uit zeven personen bestaan
de gewapende afdeeling Japanners, komen
de uit Mandsjoerije, in het Koentsjoen-ge
bied over de Sovjet-Russische Mandsjoe-
rijsche grens getrokken.
De Japanners hebben, toen zij zich op
ongeveer 250 M. over de grens (op Sov
jet Russisch gebied) bevonden, vuur gege
ven op Sovjet grensbewakers, die zij op
ongeveer 300 M. van de grens opmerkten.
De grensbewakers beantwoordden het
vuur.
De Japanners werden gedwongen terug
te keeren.
Aan beide zijden zijn dooden en ge
wonden te betreuren De Japanners heb
ben twee dooden achtergelaten.
Direct na ontvangst van de berichten
over deze incidenten te Moskou werd den
Sovjet-ambassadeur te Tokio, Joerenef,
opgedragen bij de Japansche regeering te
protesteeren, een naukeurig onderzoek
naar de incidenten te eischen, zoomede een
bestraffing der schulden, waarbij de Sov-
jet-regeering zich het recht voorbehoudt
later nog eischen te stellen met betrek
king tot schadeloosstelling.
Nóg een grensincident.
Uit Chabarowski wordt gemeld, dat zich
nóg een incident van de Sovjet-Russisch-
NEERLANDS ZUIVEL VOEDT U GOEDI
(10 thaler per muildier, dus 1000 thaler)
terstond uitbetaald kreeg. Daar dit tegen
het gebruik was (volgens usance wordt de
helft bij vertrek en de helft bij aankomst
betaald), ging Abba Joseph met hem naar
den gouverneur. Deze stelde hem in het on
gelijk, waarop de man aan het opladen der
muildieren is begonnen. Tegen 5 uur is de
karavaan eindelijk vertrokken. Van het
militair escorte was nog steeds niets te be
kennen.
Het helpen der gewonden.
In het rapport van Vrijdag 28 Februari
deelt dr. Winckel het een en ander mede
over het hospitaal en het eigenlijke ambu
lance-werk.
De Nederlanders kregen 10 patiënten van
de ambulance van dr. Melly. Het waren
bijna allen slachtoffers van luchtbombarde
menten. Er waren dien dag 24 patiënten in
het hospitaal, aan wie veel te doen was.
De patiënten van dr. Melly waren ge
bracht door dr. Barkhuus, een Deensch
arts bij de Britsche ambulance, die zelf
ook ziek was. Bij onderzoek bleek hij nier-
prikkeling te vertoonen. Hij werd door dr.
Belmonte behandeld. Des middags kreeg
de ambulance bezoek van een Engelsche
schrijfster mrs. Fisher, die vol bewondering
was over hospitaal en uitrusting. De am
bulance beschikt over een ziekenzaal van
6 by 14 M., welke toen nog niet in gébruik
was als zoodanig, doch als magazijn van
medische, chirurgische en verplegingsarti-
kelen. Het hospitaal is in vol bedrijf; ope
ratiekamer, laboratorium, een apotheek
zijn geheel in orde. De polikliniek wordt
bezocht door 30 tot 40 patiënten per dag;
sommigen hunner geven kleine geschen
ken: kippen, eieren, bananen enz.
Zaterdag was een zeer drukke dag, daar
aan de uit Waldia gekomen patiënten veel
te doen vieL Dien dag waren er overigens
geen bijzonderheden.
Zondag 1 Maart kwam een transport-
officier van de Britsche ambulance, de heer
De Halpert, dr. Barkhuus halen. Deze was
evenwel nog niet tot reizen in staat en
bleef by de Nederlandsche ambulance. Dr.
Winckel had een gesprek met den heer De
Halpert, die reeds jaren in dit land woont
en den heer De Vries persoonlijk kent. Dp
zijn steun en hartelijke medewerking kun
nen de Nederlanders rekenen.
BUITENLAND
N+E-T-NA-A-ST-E-bK-A-A-R
Uiterst hinderlijk en vol ge
varen Is het, wanneer meer
dan twee fietsers naast elkaar
rijden. (Op smalle wegen
en paden U zelfs twee nog
te veel t) -
VOLKENBOND.
VOLKENBOND EN VRIJMETSELARIJ.
Iersche gedelegeerden willen de
kwestie te Genève ter
sprake brengen.
Naar volgens Kipa te Dublin verluidt,
zullen Iersche vertegenwoordigers bij den
Volkenbond binnenkort de kwestie: vol
kenbond en vrijmetselarij, ter sprake bren
gen en eischen, dat ïn de toekomst het lid
maatschap van een geheime vereen!ging
onvereenigbaar zal worden verklaard met
de functie van gedelegeerde of beambte bij
den volkenbond of met het stemrecht op
een volkenbondszitting.
Zonder onderscheid van party is men in
Ierland van meening, dat de volkenbond
door de vrijmetselarij misbruikt wordt ten
behoeve van haar eigen doeleinden, d.w.z.
tot het instellen van een moreele wereld
lijke autoriteit tegenover de Katholieke
Kerk.
Men heeft in Ierland nog niet vergeten,
hoe bij den aanvang van het Italiaansch-
Abessynisch conflict plotseling de tegen
woordige Tsjecho-Slowaaksche staatspre
sident, dr Benes, een vooraanstaand vrij
metselaar, inplaats van den van alle zij
den voorgestelden chef der executieve van
den Ierschen Vrijstaat, de Valera, op den
voorzittersstoel werd gekozen. Men is in
Ierland van meening, dat deze kwestie ein
delijk eens opgelost moet worden en dat de
katholieke naties den volkenbond haar mo-
reelen steun moeten onttrekken, indien de
ze eenvoudig de besluiten der geheime
loges registreeren wil.
Verwacht kan evenwel worden, dat men
in de betrokken volkenbondskringesn de
openbare bespreking van deze kwestie met
-alle middelen zal pogen te verhinderen.
BELGIE.
VAN CAUWELAERT OVER BUITEN-
LANDSCHE ZAKEN.
Bepleit oa. politiek van vriendschap met
Nederland.
Tijdens de debatten over de begroeting
van buitenlandsche zaken heeft van Cau-
welaert in de kamer een redevoering uit
gesproken, waarin hij o.m. zei, dat het
geen than6 door Duitschland gedaan was
in staat heeft gesteld te constateeren, dat
wanneer het om het land gaat, Vlaanderen
en Wallonië onmiddellijk eensgezind zijn
voor de gemeenschappelijke verdediging.
Spr. zeide zich er over te verheugen, dat
het nieuwe Fransch-Belgisch militair ac-
coord volkomen ontbloot is van politieke
strekking.
Aan het slot van zijn rede sprak van
Cauwelaert zich zich uit ten gunste van
een politiek van vriendschap jegens Neder
land.
Spr. verzocht de regeering, die politiek
ten uitvoer te leggen, welke den besten
waarborg zal bieden voor de Belgische on
afhankelijkheid. (Levendig applaus op de
banken der rechtsche Vlamingen).
ENGELAND.
DE VLOOTCONFERENTIE.
Vlootverdrag onderteekend.
De vlootconferentie kwam gisteren in
laatste zitting bijeen onder voorzitterschap
van den Eersten Lord der Aamiraliteit,
Monsell
Te 17.12 werd het Verdrag ondertee
kend. Als eerste teekende Norman Davis
en vyf minuten later hadden alle verte
genwoordigers, behalve die van Italië, Zuid
Afrika en Ierland, het Vlootverdrag onder
teekend, in alfabetische volgorde
In zijn rede zeide Lord Monsell, dat een
protocol Inzake de duikboot-oorlog binnen
kort zal worden opgesteld. Ten slotte dank
te hij de verschillende vertegenwoordi
gers voor hun medewerking.
Namens de Vereenigde Staten verklaar
de Norman Davis, evenals voor hem Lord
Monsell, het te betreuren, dat het vloot
verdrag niet verder ging, en dat Japan en
Italië niet het Verdrag onderteekenden.
Hij sprak de hoop uit, dat zij nog later zul
len volgen.
Grandi verklaarde, dat Italië het zeer
betreurt het verdrag niet te kunnen onder
teekenen, terwijl het toch heeft deelgeno
men aan de opstelling hiervan. Evenwel
moet Italië rekening houden met de hou
ding, welke vele staten hebben aangeno
men ten aanzien van het Italiaansch-Abes-
sijnsch conflict.
DE BRITSCHE BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Eden zal vandaag verklaringen afleggen.
Eden zal zelf heden de debatten over de
buitenlandsche politiek in het Lagerhuis
openen, door het afleggen van een belang
rijke verklaring over de resultaten van
de besprekingen te Londen.
In parlementaire kringen verwacht men
een levendige interventie van de opposi
tie-leiders, o.a. Atlee en Dalton, die stel
ling zullen nemen, tegen de verplichtin
gen, welke de Britsche regeering op het
continent op zich heeft genomen Zij zul
len de regeering een nauwkeurige inter
pretatie van de voorstellen vragen, wel
ke voorzien in besprekingen van de gene
rale staven van de mogendheden, welke
Locarno trouw bleven.
Ook de kwestie van de sancties tegen
Italië zal het onderwerp van levendige be
sprekingen zijn.
ADMIRAAL VERMOORD.
De 73-jarige admiraal Henry Moyle So-
merville is Dinsdagavond in zijn woning
in het graafschap Cork (Ierland) ver
moord.
De admiraal wilde zich juist te bed bege
ven, toen zich aan de woning een man
vervoegde, die hem wensohte te spreken.
Mandsjoerijsche grens heeft voorgedaan.
Een Japansche afdeeling van 50 60 man
sterk trok over de grens en begon van 250
M. op Russisch gebied uit machinegewe
ren vuur te geven aan Sovjet-Russische
grensbewokers. De Japanners werden door
het energieke optreden der grensbewakers
gedwongen over de Mandsjoerijsche grens
terug te trekken. Aan beide zijden zijn
dooden en gewonden.
AMERIKA.
DE BEWAPENING IN DE LUCHT.
Amerika vindt zichzelf achterlijk.
In haar rapport aan het Amerikaansche
huis van afgevaardigden beveelt de leger-
commissie van het huis eenstemmig den
bouw aan van 4000 militaire vliegtuigen.
De commissie ie van meening, dat de
Vereenigde Staten, wat de militaire lucht
vaart betreft, 10 jaar ten achter zijn.
Jaarlijks moeten 800 nieuwe vliegtui
gen worden gebouwd, om de luchtmacht
op peil te brengen.
Alle groote mogendheden bezitten thans
reusachtige vliegtuigmoederschepen, drij
vende vliegvelden, die het voeren van een
luchtoorlog aan de vijandelijke kust mo
gelijk moeten maken.
De commissie verklaart te beschikken
over betrouwbare informaties, volgens
welke andere mogendheden de beschik
king hebben over vijfduizend tot tiendui
zend militaire vliegtuigen.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
HEVIGE MIJNBRAND IN RUSLAND.
In de steenkoolmijnen te Stalinogorsk, is
een hevige brand uitgebroken, tengevolge
waarvan een aantal mijnwerkers zich in
een gevaarlijke situatie bevinden. Verschei
dene arbeiders zijn om het leven geko
men, talrijke anderen werden gewond.
OP IJSSCHOTS AFGEDREVEN.
Uit Moermansk wordt gemeld: Een vier
tal Russische geleerden, die bezig waren
met onderzoekingen op het ijs aan de kust
van Ciukotka, zjjn door een hevigen storm
overvallen en op een ijsschots zeewaarts
gedreven. Men vreest voor him lot.
OP HET WITTE DOEK TERUGGEZIEN.
Een emigrantenfamilie te Riga heeft tot
haar groote verrassing tijdens de voorstel
ling van de te Hollywood vervaardigde
film Anna Karenine een tijdens den we
reldoorlog verdwenen bloedverwant her
kend, die als figurant in deze film optreedt.
De man was officier in het Tsaristische le
ger en de familie waande hem reeds jaren
dood.
De lieden hebben zich thans in verbin
ding gesteld met de directie der Amerikaan
sche filmmaatschappij.
