DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
VRIJDAG 6 MAART 193b
No. 8361
S)e £eldóefie0oii/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekt 2.5Q per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 1 0.50
V Rare Politiek
Helaas de wereld raakt steeds verder
verwijderd van het ideaal der" internationale
ontwapening.
Steeds verder.De wereld-oorlog dreigt
aan vele kanten.
En daarom is 't alleszins verklaar
baar, dat minister Oud, die gisteravond een
rede hield voor de afdeeling Amsterdam
van den Vrijz. Dem. Bond, sprekend over
de ontwapening, opmerkte, dat, naast de
nationale ontwapening, onverbrekelijk moet
staan een internationale rechtsorganisatie.
Van het protocol van Genève is niets te
recht gekomen de landen zijn gaan be
wapenen. De omstandigheden, aldus spr.,
zijn gewijzigd en twijfel rijst of de bepa
ling in het V.D.-program, die er in 1924 is
ingebracht, wei gehandhaafd kan worden.
Dat zou niet zijn een verandering van het
principe, maar het rekening houden met de
gewijzigde omstandigheden.
Jawel de omstandigheden zijn
a 11 ij d zoo geweest, dat een nationale ont
wapening zonder een internationale rechts,
organisatie voor ons land practisch onmo
gelijk of zeer gevaarlijk was. De V.D.
waren er echter steeds voor. Nu niet meer!
De omstandigheden zijn gewijzigd.... in
dien zin, dat de vrijz. democraten nu
zitting hebben in het Ministerie!
Aan de politiek zitten rare kanten, die,
begrijpelijk, bij velen geen enthousiasme
wekken voor het „politiek bedrijf'; in
tegendeel.
W ij moeten in onze politiek de hier be
doelde ernstige fouten trachten te ver
mijden! Wij bedoelen: wij moeten ook in
de politiek vóór alles waar willen zijn!
Minister Oud over het
Plan van den Arbeid
Voor de afdeeling Amsterdam van den
Vrijz. Dem. Bond heeft gisteravond minis
ter Oud een rede gehouden waarin hij over
het regeeringsbeleid en het Plan van den
Arbeid het volgende zeide:
Tegenover onze aanpassingspolitiek stelt
men wat man noemt „constructieve" of
welvaartpolitiek. Ik ontken die tegenstel
ling! De beste constructieve politiek is de
aanpassingspolitiek, cLw.z. het rekening
houden met het feit, dat onze welvaart ach
teruitging en dat wij dus onze uitgaven aan
de verminderde inkomsten moeten aanpas
sen, maar daarnaast moeten de maatregelen
genomen worden, die de welvaart kunnen
verbeteren.
Een fabrikant, wiens zaken achteruitgin
gen, moet aanpassen, lager loonen betalen,
eenvoudiger leven. Als die man dezelfde
loonen bleef betalen en thuis zei: wij be
hoeven niet te versoberen, want ik heb
plannen, waardoor wij het beter zullen
krijgen, dan zou hij spoedig failliet zijn.
Doch zoo willen de sociaal-democraten
doen: geld uitgeven, tot ongeveer 800 k 900
millioen gulden voor openbare werken en
men zegt, dat wij niet behoeven te verso
beren. Eén vraag- zijn die 900 millioen in
Nederland te krijgen? Neen! Bij de laatste
staatsleening was het net mogelijk 60 mil
lioen te krijgen. Men wijst op de inlagen by
de spaarbanken en bij de groote banken.
Maar dat geld is al belegd en voor een
groot deel in staatspapieren. Dat zien de
voorstanders van het Plan van den arbeid
over het hoofd.
Doch zelfs als dat geld er zou komen,
vergeet men, dat er rente en aflossing van
betaald moet worden en de toekomstige be
grootingen zwaar belast worden. Geen nood,
zeggen de sociaal-democraten: de koop
dracht neemt toe door de openbare werken
en daar kunnen die lasten uit worden op
gebracht.
Dat is een drogargumen-t, want als men
de koopkracht alleen vermeerdert door een
stuk van de kapitalen weg te nemen, dan
is dat geen normale koopkrachtvermeerde
ring. Wat met het kapitaal gemaakt wordt,
moet rendabel zijn Bouw een schip dat
beteekent koopkrachtvermeerdering. Maar
als er voor het schip geen vracht is, kunt
gij het naar den slooper brengen. Dan kunt
gij zeggen: alweer hebben een aantal men-
schen werk en de koopkrachttheorie gaat
weer op!
Spr. vreest, dat het Plan van den Arbeid
het groote gevaar oplevert, dat na drie jaar
de werkloosheid weer even groot zal zijn
geworden, doch de schudenlast met 600 mil
lioen is vergroot, een last, die ons 37 jaar
lang zal drukken.
TWbEOb KAM LR
De Steunverleening aan de Werkloozen
In de gisteren gehouden vergadering van
de Tweede Kamer werd na de aanne
ming van de motie-Boon-De Geer de in
terpellatie-de Visser over de steunuitkee-
ringen aan de werkloozen voortgezet.
De heer S m e e n k (A.-R.) zegt, dat bij
wijziging van den huurbijslag rekening ge
houden moet worden met de sterk geva
rieerde toestanden in de onderscheidene
gemeenten. De menschen mogen niet naar
de krotten worden teruggestuurd.
Tegen lagen prijs moeten versch vleesch
en vet worden beschikbaar gesteld.
In het algemeen gaat spr. accoord met
de algemeene richtlijnen der regeeringspo-
litiek. Er moet een marge zyn tusschen
steun en loon. De steun kan in bepaalde
gevallen reeds tot 90 pet. van het loon wor
den verhoogd. Hoe groot de marge zal zijn,
late men van de toestanden in de onder
scheiden gemeenten afhangen.
De heer Sneevliet (Ree. Soc.) zegt,
dat naar mate het aantal werkloozen toe
neemt, de steun per hoofd lager wordt. Wie
zoo'n politiek voert, kan niet ernstig wor
den genomen, als hij over het ethisch mini
mum spreekt. Deze regeering is in haar
diepste wezen asociaal en hieraan zijn de
vriendschappelijke betrekkingen te dan
ken met het verbond van Nederlandsche
werkgevers, dat pure klasse-belangen ver
tegenwoordigt en het niet eens noodig
vindt, de saus van het algemeen belang er
over uit te gieten. Bij het feest van dit ver
bond waren vijf ministers en twintig amb
tenaren tegenwoordig.
De heer Kupers (S.D.) zegt, dat niet
alleen de steunnormen niet mogen worden
verlaagd, maar dat ook zijdelings de uitkee-
ringen niet mogen worden verminderd. De
gezinnen der gesteunden hebben echter ver
minderde ontvangsten gekregen, blijkens
Haagsche budgetcijfers.
De huurbijslag worde niet ontijdig ver
laagd. Verlaging van den huurbijslag zal
niet tot huurverlaging leiden, maar alleen
tot gevolg hebben, dat de gesteunde een
grooter deel van zijn inkomen aan huur
moet besteden. Werkloozen moeten in de
gelegenheid worden gesteld, woningen met
een lageren huurprijs te betrekken. Dan
vermindert de huurbijslag automatisch. Dit
is mogelijk, als er huurcommissies worden
ingesteld, de vaste lasten worden verlicht
en de huren der woningen van gemeenten
en vereenigingen worden verlaagd.
Er moeten goedkoope groenten worden
beschikbaar gesteld.
Eieren in plaats van blikvleesch zijn geen
behoorlijke compensatie. Versch vleesch
worde goedkoop beschikbaar gesteld.
De heer Vos (Lib.) zegt, dat in den re
gel de ondersteunde arbeiders een woning
betrekken, die voor hen bereikbaar zou zijn,
als zy werken en dit in overeenstemming is
meit medische en hygiënische eischen, die zij
stellen voor hun gezin. Hij heeft niet den
indruk, dat er misbruiken zijn. De woning
toestanden in - de onderscheiden plaatsen
verschillen sterk.
De aftrek van gezinsinkomsten van den
steun is zoo groot, dat de prikkel, om ge
zinsinkomsten te verkrijgen, gaat ontbre
ken. Deze aftrek worde verminderd. Op
verscheidene punten kan spr. zich aanslui
ten bij den heer Kupers, al denkt hij over
den gezondheidstoestand anders dan deze.
Wij moeten zeer menschelijk en volkomen
begrijpend tegenover het probleem staan.
Spr. bespreekt het Amsterdamsche rapport
en merkt op, dat men moet aannemen, dat
het gevaar voor ondervoeding buitenge
woon groot is. Men bedenke, dat de acht-
en-zeventig onderzochte gezinnen moreel
nog op peil zijn; anders zouden zij niet aan
een onderzoek meewerken. Wanneer de
voedingstoestand der onderzochte gezinnen
al bedenkelijk is, hoe moet het dan in de
andere gesteld zijn!
De heer Joekes (V.-D.) zegt, dat de
heer De Visser heeft geklaagd over vermin
dering vein steun in bepaalde gevallen.
De heer De Visser (C.P.): De regee
ring zit vast aan het bedrag van 140 mil
lioen.
De heer Joekes (V.-D.) vraagt of in
de huurbijslagregeling wijziging moet wor
den gebracht? Huurverlaging is een alge
meen belang. Indien de huurbijslag de
huurverlaging tegengaat, moet men de
kwestie daarom nog eens nagaan. Er is
overleg over gepleegd en er zal nader
overleg over worden gepleegd met de Ver-
eeniging van gemeenten en met de con
tactcommissie. Het is daarom nu niet de
tijd, er over te spreken. De werkloozen in-
tusschen mogen van de wijziging niet de
J dupe worden.
De regeering blijve aandacht geven aan
de kwestie van verstrekking van goedkoope
groenten en van een crediet voor kleeren.
De rede van den heer Kupers ademde
een geheel anderen geest dan een onwaar
dige plaat in een orgaan, dat den heer Ku
pers na staat.
De heer Kuiper (R.K.) waarschuwt te
gen een wijziging van den huurbijslag, als
het wetsontwerp tot verlichting van vaste
lasten wet is geworden. Want die wet be
werkstelligt nog niet, dat er goedkoopere
woningen komen. De huurbijslag mag eerst
veranderd worden, als de goedkoopere wo
ningen er zijn. Voorts houde de minister re
kening met de belangen der groote gezin-
ien bij de huurbijslagregeling. Wat kost de
werkverschaffing per manweek?
Waar het loonpeil ongeoorloofd laag is,
compenseere de minister dit door middel
van den B-steun, voor kleeding en dek
king, enz.
Er dreigt hoe langer hoe meer een ver
dringing van volwassen arbeiders door jon
ge te komen. Men denke aan het gebeurde
bij de Kwattafabriek. Huisvaders worden
meer en meer door jonge meisjes vervan
gen.
De steunuitkeeringen op het platteland
zijn lager dan in de groote steden, omdat
de werkloozen op het platteland een schaap,
een geit, kippen, enz. hebben. Maar nu
wordt er van den plattelandssteun een be
paald bedrag afgetrokken, als men een
schaap, een geit, kippen, enz. heeft. Op deze
manier echter wordt dat bezit twee maal
verdisconteerd. En dit is verkeerd.
De heer Van Houten (Chr. Dem.) be
pleit, dat gezinsinkomsten moeten worden
afgetrokken van den steun niet voor twee
derden, maar voor de helft.
De heer Arts (K.D.P.) zegt, dat de bij
dragen van de particulieren aan de crisis-
comité's zienderoogen verminderen, zoodat
de werkloozen ook van dien kant geen hulp
meer krijgen. Zij worden paupers en leven
al over den rand der armoede heen. Zij
hebben gebrek aan huisraad en kleeren. De
minister voere de 40-urige werkweek in
voor de werken, waarover hij zeggenschap
heeft. Hij stelle goedkoope levensmiddelen
voor de werkloozen beschikbaar; er is over
vloed van alles. Blikvleesch worde vervan
gen door goedkoop versch vleesch. Er wer
ken nog veel vreemdelingen in ons land.
In bepaalde gevallen is hun werkzaamheid
noodig, maar het aantal vreemdelingen kan
belangrijk worden beperkt. Er moeten zoo
weinig mogelijk overwerkver gunningen
worden verleend.
Minister Slingenberg aan het
woord.
DeMinistervanSociale Zaken,
de heer Slingenberg, zegt, dat zijn de
partement nauwkeurig nagaat, in hoever
re het strikt noodig is, een arbeidsvergun
ning aan een vreemdeling te verleenen of
te verlengen. Langs lijnen van geleidelijk
heid worden de buitenlandsche werkkrach
ten zooveel mogelijk door Nederlandsche
vervangen.
Niemand in de Kamer heeft de richtlijnen
van de regeering aangetast, met betrekking
tot verhouding tusschen loon en steun enz.,
tot steunverlaging wordt eerst overgegaan,
als vaststaat, dat de loonstandaard ge
daald is.
Als de steun 70 pet. van het loon be
draagt, is dit alleszins redelijk. Bij wijze van
uitzondering kan het percentage tot 90 stij
gen, maar dit zou geen regel kunnen wor
den. De klassieke arbeidersverzekering gaat
tot 70 pet.
Wat den huurbijslag betreft, het is vol
strekt niet spr.'s bedoeling, werkloozen
weer in eenkamerwoningen onder te bren
gen. Het is mogelijk, dat, als de wet tot
verlichting van vaste lasten is tot stand ge
komen, er gemeenten zijn, waar de huur
bijslag niet gewijzigd wordt, omdat daar
geen goedkoopere woningen zijn. Op
100.000 woningwet-woningen is voor 3K
millioen de huur verlaagd. Dit is niet onbe
langrijk.
Spr. betoogt voorts, dat er het vorige
jaar heel veel goedkoope groente beschik
baar is gesteld, maar niet alle gemeenten
werken eraan mee.
Hij kan niet toezeggen, dit jaar weer 2
millioqn beschikbaar te stellen voor klee
ren en dekking. De regeering heeft dit het
vorige jaar gedaan, terwijl zij liet uitko
men, dat het geen precedent was.
Er zal een commissie worden ingesteld
tot onderzoek naar den gezondheidstoestand
der werkloozen, onder voorzitterschap van
den hoofdinspecteur der volksgezondheid.
De kosten per werkverschaffingsweek va-
rieeren in iedere gemeente, naar gelang van
het loon, dat daar gegeven wordt.
De tewerkgestelden hebben sedert korten
tijd een rechtspositie gekregen, opgemaakt
in overleg met de contactcommissie uit de
vakorganisaties, die er volkomen tevreden
mee zijn. Als de vakorganisatie het met
den tewerkgestelde eens is, heeft deze
beroep op den minister. Deze regeling werkt
sedert half Februari. Laat ons afwachten
hoe zij werkt en er in December, bij de be
grooting, weer eens over praten.
De heer De Visser (C.P.) tripliceert.
Hij zal geen uitspraak aan de Kamer voor
stellen, nu gebleken is, dat de politieke par
tijen, die grooteren invloed op de regee
ring oefenen dan spr.'s partij, groote bezwa
ren hebben tegen de maatregelen, die in
voorbereiding zijn.
De interpellatie wordt gesloten.
Het Landbouwcrisisfonds
Aan de orde is de begrooting van het
landbouwcrisisfonds voor 1936.
De heer L o u w e s (Lib.) heeft bedenkin
gen tegen de uitkeeringen aan de kleine
boeren, waardoor de moeilijkheden slechts
worden verplaatst. Men kan alleen wat aan
den kleinen boer geven, als men het den
grooten boer afhoudt. En als men wat van
hem afhoudt, moet hij dit wel verhalen op
middenstanders e.a.
De heer Van den Heuvel (A.R.)
keurt af, dat de minister heeft geschreven
over offers, door de overige bevolking ter
wille van den landbouw gebracht. Beter
was het woord van minister Steenberghe,
dat men niet meer moest spreken van land-
bouw-steun, maar van prijsregeling. Spr.
heeft niet zooveel medelijden met een con
sumentenvolk, dat 300 millioen per jaar
besteedt aan drinken en rooken. Velen ge
ven meer uit aan vermaak dan aan voe
ding e.d.
De minister heeft voorbijgezien, dat de
kwestie der kleine boeren een zaak is niet
van hem, maar van den minister van so
ciale zaken. Met de uitkeeringen aan hen
heeft de minister zich in een labyrinth ge
werkt. Wat de uitweg is? Verlichting van
vaste lasten. Daarover spreken wij eerlang
in de Kamer. Verkeerd acht hij een stelsel,
als gevolgd wordt bij de Varkenscentrale.
Zoo scheppen de varkens een onaangena
me sfeer. (Gelach). Het overheidsgezag
wordt niet gediend door varkens en derge
lijke dingen. (Vroolijkheid). Wij moeten af
van de bureaucratie en naar de decentrali
satie.
De heer Droes en (R.K.) betoogt, dat
land- en tuinbouw door den steun moeten
komen tot een redelijke belooning van hun
arbeid en dat, naar het noodig is, daartoe
de richtprijzen moeten worden verhoogd.
Blijkens de indexcijfers zijn de distributie-
kosten en de huren de voorname oorzaken
van de duurte. De bakkersloonen zijn twee
maal zoo hoog als voor den oorlog. De meik
slij ter strijkt vaak evenveel op als of meer
dan de boer. Niet, dat de distribuanten
het zoo ruim hebben, maar zij zijn zoo ve
len in aantal. De consumenten moeten niet
nog zwaarder worden belast. Een hoogere
belooning voor den landbouw is mogelijk
door opheffing van den verliesgevenden
verlaging van den richtprijs voor tarwe van
10 tot 9 gulden.
Een extra-uitkeering uit het landbouw
crisisfonds helpe de kleine boeren en daar
naast stelle sociale zaken hen, die dan nog
hulp noodig hebben, bij de werkverschaf
fing te werk.
Al moet spr. op sommige punten een cri-
tisch geluid doen hooren, er zijn veel meer
punten, waarop hij instemt met den be
windsman, wiens verder beleid hij dan ook
met groot vertrouwen tegemoet ziet.
Om zes uur werd de vergadering tot van
middag één uur verdaagd.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
AUTO TE WATER.
Tusschen Broek in Waterland en Mon
nikendam is vanmorgen vrpeg een vracht-
j auto in de diepe Broekervaart terecht ge-
i komen. Verblind door de lichten van een
j uit tegenovergestelde richting komende
I wagen, heeft de bestuurder den weg niet
kunnen houden en reed het water in. De
I auto kwam bijna geheel onder water te-
I recht. Zwemmende konden de twee inzit-
I tenden den wal bereiken na de ruit van
het portier te hebben ingeslagen. Met een
auto zijn zy naar Amsterdam-Noord gere
den, waar zij de politie van het gebeurde
in kennis stelden. De auto, welke dienst
j deed voor de firma Jamin te Rotterdam,
zal met behulp van een kraanwagen uit
Rotterdam gelicht worden.
BUITENLAND.
De „Osservatore Romano" dringt aan op
vrede met Abessynië. De Negus verklaart
zich tot onderhandelen bereid. Het Ita-
liaansche standpunt ten opzichte van het
bombardement van de Engelsche ambu
lance. (2de blad).
De Duitsche Rijksdag tegen 13 Maart
bijeengeroepen. (2de blad).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft, na aanneming
van de motie-Boon, de debatten over de
interpellatie-de Visser geëindigd. Begon
nen is de behandeling van de begrooting
van het landbouwcrisisfonds. (1ste blad).
Ingediend is een suppletoire begrooting van
defensie-1935. (2de blad).
Antwoord van minister Deckers op vra
gen van den heer Duymaer van Twist in
zake steun aan binnenvisschers. (2de blad).
Contingenteering van eieren en varkens-
vleesch in België; het eerste zou vooral
tegen Nederland gericht zijn. (2de blad).
Autobandieten slaan ook te Den Haag
hun slag. (Gem. Ber., 3de blad).
Berucht smokkelaar door de Rotterdam-
sche politie gearresteerd, waardoor een
smokkelbende opgespoord werd. (1ste
blad).
Smokkelbende
ontmaskerd
Berucht smokkelaar
gearresteerd
Dezer dagen is de Crisisdienst van de
Centrale Recherche te Rotterdam er in ge
slaagd, een smokkelaarscomplot te ontmas
keren, waarbij men heeft aangehouden den
26-jarigen H. H. A. C., gedomicileerd te
Breda, bijgenaamd „De Pooter" of Het
Blonde Gevaar" en die in Brabant bekend
staat als Neerlands meest beruchte smokke
laar.
De man is te Rotterdam aangehouden,
toen hij 420 doozen Belgische margarine per
auto vervoerde. De aanhouding geschiedde
als volgt:
Vrijdagavond van de vorige week kreeg
de motorbrigade te Rotterdam een mede-
deeling uit Hillegersberg, dat daar een auto
was doorgekomen, welke men had willen
aanhouden om de papieren te controleeren,
maar welke auto met snelle vaart was door
gereden, daarbij bijna den veldwachter om
verrijdend. Drie wagens van de motorbri
gade gingen op zoek naar den wagen, num
mer N. 4511. Men ontdekte de auto in den
tunnel en door een handige manoeuvre wist
de motoragent op de Henegouwerlaan zijn
motor voor de auto te zetten, zooodat de
chauffeur wel moest stoppen. In den wagen
zaten twee mannen. Zij hadden geen papie
ren bij zich en een van hen bleek de be
luchte smokkelaar C. te zijn. nl den wa
gen vond men de 420 doozen Belgische mar
garine. De wagen werd meegenomen naar
de Duivenvoordestraat, bij welken rit de
tweede man uit den wagen sprong en wist
te ontkomen.
Bij het verhoor zeide C. dat de auto van
hem was en dat ook de gesmokkelde mar
garine hem toebehoorde. De politie hechtte
hieraan niet veel waarde, daar zij meende,
dat er wel meer personen bij deze zaak be-
troken zouden zijn. Toevallig had men den
zelfden middag op den Ouden Dijk een
auto aangehonden met den 26-jarigen L. R.,
wonende aan den Linker Maasoever te Rot
terdam en die bekend staat als smokke
laar. Op den Linker Maasoever nJ. wordt
zeer veel Belgische margarine clandestien
aan den man gebracht. In d£.*uto van L. R.
vond men dien middag echter niets en ook
een huiszoeking leverde niets op. Men heeft
daarna een onderzoek ingesteld in Brabant
in de grensstreek om na te gaan, wie te
zamen met C. den Linker Maasoever te Rot
terdam van Belgische margarine voorzien.
Na eenig zoeken kwam men bij den 37-