STADS NIEUWS vrijdag 28 febkuari 19j6 de leidsche courafc. eerste bud - Pag. 2 WEINIG VERANDERING. de bilt seint: Meest matige Oostelijke tot Noord-Oos telijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, wellicht nog eenige neerslag, temperatuur om het vriespunt des nacht, overdag wei nig verandering in temperatuur. Hoogste barometerst.: 780.8 te Myggbukta, aan de Oostkust van Groenland. Laagste barometerst.: 740.1 te Brest. De hooge druk boven het Poolgebied reikt thans bijna tot Schotland en sluit in het Westen aan bij dat bij de Azoren. Ter wijl de arctische luchtmassa's zich over het Noord-Westen over den Oceaan bewegen en Schotland en Ierland nog juist vrijla ten, stijgt de atmospheer-temperatuur in Centraal Europa door föhn-winden over de middelgebergten en hét Oostelijk deel der Alpen. De overwegend betrokken lucht was oorzaak dat op het continent de temperatuur hier en daar, en slechts even, onder het vriespunt daalde. Daarentegen nam de vorst toe in Lapland en daalde de temperatuur in Engeland en Schotland. In het Westen en Noord-Westen vielen op ver uit elkaar gelegen plaatsen zware re gens. In Duitschland viel geen neerslag van beteekenis. Het is te verwachten dat de Oostelijke wind in onze omgeving nog genoeg koude zal aanvoeren om de tem peratuur tijdens perioden van opklaring in den nacht onder het vriespunt te doen dalen. LUCHTTEMPERATUUR. 7.1 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e. a. Van Vrijdagnamiddag 0.04 uur tot Zaterdagmorgen 6.21 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 29 Fe bruari voorm. 7.19 uur en nam. 7.49 uur. Drie woningen te Udenhout afgebrand Bejaarde weduwe kreeg van schrik een toeval Een felle brand heeft gistermiddag drie arbeiderswoningen in de Groenstraat te Udenhout in de asch gelegd. De brand is omstreeks half 4 ontstaan in de woning van de familie Weyters, waarschijnlijk door een defect aan de schoorsteen. In minder dan geen tijd laai den de vlammen hoog op uit het met een rieten dak bedekte huis, waarna het vuur oversloeg naar de aangrenzende woningen van den heer J. Broeders en de weduwe Jansen, welke laatste een manufacturen- handel drijft. Men slaagde er in uit dezen winkel eenig meubilair en winkelgoederen te redden. Overigens ging alles in de vlammen op. De brandweer van Udenhout kon niets uitrichten, aangezien de spuit niet in orde was. Men alarmeerde toen de Tilburgsche brandweer, welke na ruim een half uur met een motorspuit ver scheen, doch het was toen reeds te laat. De woning en winkel der weduwe Jansen waren verzekerd, doch de beide andere perceelen niet. De bejaarde weduwe van Laak, die aan de overzijde woont kreeg, toen zij den brand zag uitbreken van schrik een toeval. Haar toestand is hoogst zorgwekkend. BINNENLAND VERSCH VLEESCH VOOR ONDERSTEUNDEN? Als het blikvleesch zou zijn verbruikt. Naar de „Volkskr." meldt, zou in de be trokken departementale kringen v/orden overwogen om, als straks het blikvleesch verbruikt zal zijn, dus omstreeks Mei of Juni, in de plaats daarvan te stellen een systeem, waardoor aan hen die voor de verstrekken van blikvleesch in aanmerking komen, een bon van een bepaalde waar de zal worden verstrekt,waarvoor bij den slager naar keuze gewoon vleesch of spek kan worden betrokken. De werkloozen hebben het voordeel, dat zij dan bij den slager kunnen koopen wat ze wenschen, terwijl, naar men verzekerde, zonder de werkloozen in een ongunstiger positie te brengen, het Landbouwcrisisfonds een be sparing zal kunnen boeken. REGELING VAN DEN UITVOER VAN BLOEMBOLLEN. Raad van beroep. De minister van landbouw en vissche- rij, gelet op de wet van 31 December 1931 (St. bl. No. 575), houdende regeling van den uitvoer van bloembollen; op het Kon. besluit van 28 December 1932 (St.bl. no. 656) tot uitvering van artikel 3 dier wet, benevens op de beschikking van den mi nister van oeconomische zaken en arbeid van 19 Januari 1933, no. 14), heeft: a. met ingang van 20 Februari voor een tijdvak van 2 jaar, in den raad van beroep, bedoeld in artikel 6 van het Kon. besluit van 28 December 1932 benoemd: tot voorzitter, tevens lid: dx. A. J. Ver- ha ge, te Haarlem; tot plaatsvervangend lid A. Verduyn, te T.isse; tot leden: prof. dr. E. van Slogteren, te Lisse; W. A. Jonkheer, te Hillegom; J. van Leeuwen Lzn., te Sassenheim; A. C. v. d. Schoot Jr., te Hillegom; J. M. van Til, te Lisse; K. Velthuys, te Hillegom; tot plaatsvervangende leden: dr. J. J. Beyer, te Lisse; H. J. Arenshorst, te Sas senheim; Ant. Bergman, te Sassenheim; Th. M. Hoog te Haarlem; W. A. Fhilippo, te Hillegom; L. van Til Lzn. te Hillegom; b. aan genoemden raad van beroep toe gevoegd als secretaris: H. J. Voors, Leid- schevaart 8, te Haarlem. „Sts.crt." VERLAGING VAN WONING- EN WINKELHUREN. Regeering ziet af van imperatieve verlaging over de heele linie. Naar wij uit betrouwbare bron verne men, zou de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer inzake het ontwerp tot verlaging van sommige vaste lasten en hu ren op 1 Maart as. de Tweede Kamer be reiken. Ten aanzien van de woninghuren heeft de regeering afgezien van een imperatie ve huurverlaging over de geheele linie. In plaats daarvan heeft zij een stelsel van in- dividueele huurverlaging ontworpen, waar- Het stelsel komt hierop neer, dat huur der tegen elkaar worden afgewogen Het stelsel komt hierop neer, dat huurij ders zich voor huurverlaging tot een ge rechtelijke huurkamer kunnen wenden met een verzoekschrift. Een nieuwe bepaling in het ontwerp komt tegemoet aan de huurders van win kels; winkelhuren zullen onder bepaalde voorwaarden tusschentijds verlaagd kun nen worden. Wat de scheepshypotheken betreft, daar over vernemen we, dat ze nog in nader on derzoek zijn. KAN HET BROOD GOEDKOOPER ZIJN? 41 millioen aan crisislasten drukt er op. Verschenen is het Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer betreffende de be grooting 1936 van Landbouw en Visscherij. Uitvoerig werd het landbouw-cris is be leid besproken, waarbij, zoowel voor- als tegenstanders aan het woord kwamen. Terwijl verscheidene leden de resultaten van de ten aanzien van den landbouw ge troffen maatregelen geenszins zoo ongun stig achtten als velen in den lande schij nen te meenen, bepleitten anderen verla ging van den steun aan landbouw en vee teelt. Het totaal bedrag, dat aan landbouw-cri- sislasten alleen reeds op het brood drukt, kan, zoo betoogden deze leden, gesteld wor den op 41.000.000 per jaar. Deze omstan digheid is niet bevorderlijk om tot een la ger levenspeil te komen. WEG NAAR HAARLEM VERLICHT Er worden 385 lantaarns aangebracht De duisternis op den Rijksweg Amster damHaarlem zal verdwijnen. Duizenden automobilisten rijden er 's avonds in het diepe donker. Als de laatste lantaarn, bij den Hoofdweg achter den rug is, ligt daar de donkere weg, zonder eenige verlichting Halfweg brengt wat helderheid. Dan is het weer donkertot Haarlem. De geheele rijksweg zal binnenkort ver licht worden. Aan een Amsterdamsche on derneming is de opdracht gegeven 385 lan taarns voor natriumverlichting aan te brengen. Om de 32H meter komt aan weerszijden van den weg een lichtpunt. De K.N.A.C. deelt nog de volgende tech nische bijzonderheden mede: Het lichtnet wordt gevoed van enkele onderstations uit. De voedingskabel is aan de Zuidzijde van den weg gelegen en gaat op sommige plaatsen onder den weg door voor de voeding van de lichtmasten aan de Noordzijde. De palen worden uitgevoerd als Differ- dinger masten. De lampen van 550 deca lumen worden aangesloten op 220 Volt wisselstroom en hebben een stroomver bruik van 220 Watt. Naar de meening van de K.N.A.C. zal het uiterst gewenscht zijn, indien na het voltooien van deze verlichtine licht met volle koplampen van motorrijtuigen wordt verboden. Steunvergoeding erwten De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt bekend, dat de steunvergoeding voor groene erwten en schokkererwten, gedenatureerd in het tijdvak van 9 Fe bruari 1936 tot en met 15 Februari 1936 voor de kwaliteitsklassen C en D respec tievelijk 3.50e n 3 per 100 kg. zal be dragen; de steunvergoeding voor in datzelfde tijdvak gedorschte gele erwten, voldoende aan de standaardmonsters C. en D. zal res pectievelijk 3 en ƒ2.50 per 100 kg. be dragen. Nieuwe wending in Japan MUITERS WILLEN ZICH NIET OVERGEVEN. Weinig geruststellende berichten uit Tokio. SJANGHAI, 28 Februari. (A.N.P.) Te oordeelen naar de weinige berichten, die de opnieuw ingestelde censuur ongewijzigd hebben kunnen passeeren, is in den toe stand te Tokio hedenmorgen opnieuw een ernstige wending gekomen. Den geheelen morgen werd geen enkel telegram uit Tokio ontvangen, en daarna werd het bekend, dat de muiters geen uit voering hadden gegeven aan hun belofte, om zich voor 8 uur vreedzaam over te ge ven, en dat hun hiertoe nog toe uiterlijk 12 uur 's middags den tijd was gelaten. De marine scheen de zaak in handen te hebben genomen, en mariniers aan land te hebben gezet, die elk verkeer in de nabij heid van het Hibiya-park, waarin de meeste der bezette openbare gebouwen zijn gele gen, stopzetten. Men geloofde, dat de ope raties tegen de muiters op het punt stonden te beginnen. Een der laatste uit Tokio ontvangen, doch nog niet bevestigde berichten meldt, dat generaal Araki, die van 1931 tot 1934 mi nister van oorlog was, een militaire dicta tuur heeft ingesteld. VAN CNZE ADVERTEERDERS. „CAFETARIA-RESTAURANT". Haast ongemerkt vinden er in onze stad veranderingen plaats en al zijn alle ver anderingen niet immer verbeteringen, het geen wij nu aankondigen, mag werkelijk een groote verbetering heeten. Iedereen kende op den Stationsweg Heck's Lunchroom, waarnaast enkele jaren geleden „Cafetaria" is geopend. De lunch room is dezer dagen gesloten en wordt morgenmiddag te 3 uur heropend als „C a- f e t a r i a-R estauran t". Oogenschijnlijk is er weinig veranderd. Er zijn nieuwe Neon-letters aan de pui ge komen, de vitrines zijn veranderd, doch het gezellige interieur is vrijwel ongewijzigd gelaten. De tafels en stoelen zijn dezelfde als in de voormalige lunchroom en ze staan er nog precies zoo en in even groot aan tal. Het belangrijkste is, dat het systeem ge heel is veranderd, met daarmee gepaard gaande aanmerkelijk lagere prijzen, terwijl de fooien totaal zyn afgeschaft. De lagere prijzen zullen natuurlijk in deze tijden door de bezoekers zeer worden gewaardeerd, terwijl de afschaffing van de fooien den consument ontheft van een extra belasting, hetgeen hem niet anders dan aangenaam kan zijn. „Cafetaria-Restaurant" zal geopend zijn iederen dag tot 8 uur n.m., Zaterdags en Zondags tot 12 uur n.m. Een vroolijk or kestje zorgt Zaterdags van 6.30 tot 12 uur nm. en Zondags van 3 uur n.m. onafgebro ken tot 12 uur n.m. voor de goede stem ming. Het is dia niet een naamsverandering, doch een totale wijziging van systeem. Het Cafetaria-idee, toe gepast ineen Restaurant. Dat het een zoowel als het ander zeer in den smaak zal vallen, daaraan behoeft geen oogenblik te worden getwijfeld. RECHTZAKEN HAAGSCHE RECHTBANK. Diefstal en heling van rijwielbelasting- merken. De 19-jarige koopman M. v. d. N. te L e i- den heeft in het tijdvak van Augustus tot November van het vorig jaar verschil lende rijwielen ontdaan van de daarop be vestigde belastingplaatjes. De dagvaar ding vermeldde er 17. In den carrierherstel ler H. H. te Leiderdorp vond N. een afne mer van de gestolen plaatjes. Achtereen volgens stonden de dief en de heler te recht. Het O. M. eischte tegen N. 8 maanden en tegen H. 6 maanden gevangenisstraf. Uitspraak 11 Maart as. Inbraak in een cantine. In Juli 1934 is te Leidschendam ingebroken in de cantine, staande op het terrein der Z. H. E. S. De dader zekeren van H. vond niet veel van zijn gading. Hij moest zich met een flesch limonade tevre den stellen. In den los werkman B. M. van der B. uit Voorburg, vond hij een medehel per die hem licht verschafte, door een aan tal lucifers voor hem aan te steken. Deze B. had zich wegens medeplichtigheid aan diefstal te verantwoorden. Daar hij nog pas een vonnis voor een veel ernstiger feit ondergaat, werd tegen hem thans 8 maanden gevangenisstraf geëiscbt. Uit spraak 11 Maart as. Aanrijding. De koopman K. B. uit O e g s t g e e s t, die terecht stond wegens het veroorzaken van lichamelijk letsel door schuld, heeft op 14 Juli van het vorig jaar met zijn auto op het kruispunt HeerenwegRijnsburger- weg te Noordwijk éen motorrijder aange reden, met het gevolg, dat de duopassa gier de heer J. F. -ten Hove uit Amster dam lichamelijk letsel bekwam. Na getuigenverhoor eischte het O. M. tegen B. twee maanden hechtenis. Uit spraak 11 Maart a.s. BUITENGEWONE KA BEN ETS ZITTING TE TOKIO. TOKIO, 28 Februari. (A.N.P.) Het kabi net is om 10 uur in buitengewone zitting bijeengekomen. Men gelooft, dat de regee ring krachtige maatregelen zal nemen, in dien de muiters zich niet onverwijld over geven. Gemeld wordt, dat de minister van oorlog, generaal Kawasjima, zich naar het paleis heeft begeven. Om 8 uur boden de straten der hoofdstad een verlaten aanblik, en nergens zag men een spoor van de muiters. GEEN WIJZIGING IN BUITENLANDSCHE POLITIEK VAN JAPAN. TOKIO, 28 Februari. (A.N.P.) De woord voerder van het ministerie van buitenland- sche zaken heeft verklaard, dat de buiten- landsche politiek van Japan als gevolg van de huidige gebeurtenissen geen enkele wij ziging zal ondergaan. Hij verklaarde voorts, dat in tegenstel ling met bepaalde commentaren in de bui- tenlandsche pers, de huidige crisis geen ge volg is van ontevredenheid in het leger ten aanzien van de gematigde politiek der re geering tegenover China en de Sovjet-Unie in Buiten-Mongolië, doch dat deze uitslui tend is teweeggebracht door oorzaken van binnenlandsch-politieken aard. ONGELUK OP HET TERREIN DER LICHTFABRIEKEN. Electriciteitsstoring het gevolg. Hedenmorgen omstreeks 10 uur was de 50- jarige schakelbordwachter J. v. d. H. in een hoogspanningscel op het terrein der Stedelijke Lichtfabrieken aan de Lange- gracht bezig met schoonmaakwerk. Deze cel stond niet onder spanning, doch op onverklaarbare wijze is een poetslap in aanraking gekomen met een boven de cel gelegen schakelaar welke wel onder stroom stond. Daardoor ontstond er kort sluiting, een groote vlam sloeg uit en v. d. H. bekwam ernstige brandwonden aan ge laat en beide handen. Of hij door den stroom was getroffen kon nog niet worden vastgesteld. Door den E. H. D. is de man naar het Diaconessenhuis vervoerd. Door de ontstane kortsluiting werd de stroomvoorziening in de stad gedurende één tot drie kwartier gestoord. DE KEURINGSDIENST VAN WAREN. In verband met de wijziging der Waren wet wordt met ingang van 1 Maart de keuringsgebied Leiden behoorden vrijwel geheven en zijn de gemeenten die tot het keurignsgebied Leiden behoorden vrijwel alle ingedeeld bij den keuringsdienst te Haarlem. Dit zijn de gemeenten Alkemade, Alphen aan den Rijn, Benthuizen, Bodegra ven, Boskoop, Hazerswoude, Hillegom, Kat wijk, Koudekerk, Leiden, Leiderdorp, Lei- muiden, Lisse, Nieuwveen, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnsater- doude, Rijnsburg, Sasenheim, Valkenburg, Voorhout, Voorschoten, Warmond, Wou- brugge, Zoeterwoude en Zwammerdam. Belanghebbenden kunnen zich dus van af die datum richten tot den keuringsdienst van Waren, Nieuwe Gracht No. 3 te Haar lem. „KENNIS IS MACHT". Het Genootschap „Kennis is Macht" zal op 4 Maart a.s. zestig jaar bestaan. De herdenking van dit jubileum zal in verband met de minder rooskleurige tijdsomstandigheden op heel eenvoudige wijze plaats hebben. Het bestuur van het Genootschap hoopt op Woensdagavond 4 Maart tusschen 8 9% uur te recipieeren in café-restaurant „In den Vergulden Turk". Voorts ligt het in de bedoeling der leerlingen het bestuur een huldeblijk aan te bieden. O ad-Leerlingen der Ambachtsschool. Gisteravond werd door Ir. Hugo v. Oerle over het onderwerp: „de Leek en de Bouw kunst" een lezing gehouden voor de „Ver- eeniging van Oud-Leerlingen der Ambachts school". De voorzitter, de heer H Mulder, heette de bezoekers van de matig bezochte bijeen komst hartelijk welkom en gaf hierna het woord aan den heer Ir. Hugo v. Oerle voor zijn voordracht. Spr. begon met uiteen te zetten dat bouwkunst in de geschiedenis der men- schelijke cultuur een der eerste verschijn selen was. Uit de chaos der voorhanden materia len iets te ordenen tot een bruikbaar ge heel, was de natuurlijke zelfwerkzaam heid van de menschen, welke aam de bouwkunst ten grondslag ligt. Bouwkunst is ruimtekunst, welke ruim ten schept en ordent voor een practissche gebruiksbestemming. Het bouwen is in eerste instantie het voldoen aan een eisch van practisch nut. Door het vermogen van den mensch dit tot verwezenlijking te brengen, ontstaat de bouwkunde. Het bouwen als kunst, de bouwkunst zelve ontstaat doordat men dit AGENDA LEIDEN. Vrijdag, Genootschap van den Stillen Om gang, ledenvergadering, Gebouw St. Jos. Gez. Vereeniging, 9.19 uur. Maandag „Voorloopige invrijheidstelling** door „het Masker". Schouwburg 8.15 uur. Losse nummers van DE LEIDSCHE COURANT zijn verkrijgbaar bij: Sigarenmagazijn „INSULINDE" Heerenstraat 2 Sigarenmagazijn J. G. v. ZWIETEN v. d. Waalsstraat 1 Sigarenmagazijn SOMERWIL Hoogewoerd 24 ZANDVLIETs Boekhandel Haarlemmerstraat 117a KIOSK, Prinsessekade Bureau DE LEIDSCHE COURANT Papengracht 32. u resultaat tot een werk van schoonheid weet te adelen, doordat men aan het werk die eigenschap weet toe te voegen, waar door in ons de impressie van schoonheid wordt te weeg gebracht. Voorts behandelt spr. de factoren welke op de bouwkunstontwikkeling hun in vloed hebben gehad en toont met licht beelden aan, hoe juist deze factoren als de voorhanden bouwstoffen, het klimaat, en bodemgesteldheid een voor elke streek karakteristieke kunst deed ontstaan, het geen juist het boeiende is dat w*j zoeken in de streken, welke wij 's zomers berei zen. Het gebrek aan kunnen om te ko men tot het scheppen van een karakteris tieke bouwkunst is het, die ons voert tot die armelijke kubusachtige bouwsels, wel ke onze ziel niet raken. De eerste de beste boerderij op het vlak ke land geeft ons meer schoonheids-emotie dan het gebouw van Van Nelle aan de Aalmarkt. We moeten het betreuren dat het hand werk, de goede vakmanschap steeds meer verdrongen wordt door machinecultuur. Zoolang de metselaars nog zelf de stee- nen opstapelen en de loogieters de daken nog met hun handgereedschap bewerken, de schilders nog streek voor streek de verf opbrengen is het oude handwerk niet uit gediend. Goede vaklieden gaan tot de zeldzaam heden behooren en toch.... hebben we allen bewondering voor al hetgeen in de vroegere tijden door den werkman-kunste naar werd gemaakt: het is een verluchting onze dorpen met mooie boerderijen te zien en met afkeer zien we de quasi half- steedsche, onbeholpen huisjes, die de dorpen komen overwoekeren. Vreemdelingen getroosten zich geld en moeite om een wandeling te kunnen ma ken langs de oude Amsterdamsche pakhui zen. Een werk door menschenhand gemaakt is levend. Uit alles spreekt tot ons de mensch, die het gemaakt heeft, die er zijn liefde aan gegeven heeft. Maar wat zegt ons dat machinale voor werp. Hoe spreekt tot ons het gegoten be tonnen skelet, of het meubel van stalen buis? Ze zijn wezenloos. De techniek heeft de wereld overrompeld en in de wereld oorlog haar eerste resultaten geboekt. Evenals het door den mensch steeds meer geperfectionneerde geldwezen tenslotte de wereldorde heeft ontredderd en de maatschappij heeft lamgelegd, zoo heeft de techniek in haar steeds toenemend raf finement het menschdom in zijn eigen greep gevangen. Verblind door technisch kunnen en steeds nieuwe inventie, staat de mensch op alles wat zich beweegt in het rayon der stof en vergeet, dat de kunst een bode moet zijn uit hooge regionen, dat het de geest is, die levend maakt. De weg der kunst is moeilijk. Ware groote kunst wordt alleen geboren door de eeuwenlange onbaatzuchtige arbeid van kunstenaars, die weten te offeren voor een ideaal. Zij moeten zich voelen als de arbeiders aan een groot werk, waarvan zij de voleinding niet zullen genieten. Met deze geestesgesteldheid moeten zij staan tegenover hun werk als dienende kunstenaars. Zoolang nog elke bouwmeester een eigen stijl wil scheppen, waardoor er zooveel stijlen als bouwmeesters zyn, kan er van een vruchtdragende stijlontwikkeling geen sprake zijn. Wil onze bouwkunst niet ten onder gaan door gebrek aan eenheid, is het noodig eenswillend naar eenheid te streven, op dat ook weer in onzen tijd al onze arbeid het kenmerk gaat dragen van een ge meenschappelijk beginsel. Aan het einde daarvan dankte de voor zit namens alle leden den spreker voor zijn gehouden betoog. Hij was er van overtuigd, dat het aandachtig gehoor tijdens de lezing voor zich zelf sprak, namelijk dat veel leden er wat „van opgestoken hebben". Het geheel werd met lichtbeelden toege licht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 2