27ste Jaargang
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1936
No. 8349
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekt 2.50 per kwartaal
Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit KERK EN STAAT IN HET DERDE RIJK
vier bladen.
V Onverdraagzaamheid
De motie-Boon inzake de salarissen van
in communiteit samenwonenden is op de
agenda der Tweede Kamer geplaatst.
Wat de eigenlijke bedoeling van deze
motie is, zegt het liberale orgaan „De Vrij
heid** in een min of meer venijnig artikel.
Het blad omschrijft de bedoeling van de
motie als volgt: „waarin op een bijzondere
regeling der salarissen wordt aangedron
gen van leerkrachten, die bindende gelof
ten hebben afgelegd. Daarop komt het
vrijwel neer".
„Zeer juist", zoo zegt „De Maasbode",
„en hiermede is meteen aangegeven het
camouflage-karakter van deze motie, dat
haar zoo onsympathiek maakt.
De bedoeling is, de religieuse onderwijs
krachten te treffen en in een uitzonde
ringspositie te plaatsen".
„De Vrijheid" die hier zoo ongeveer als
het enfant terrible optreedt, weet dan nog
liefdevol te besluiten: „Het is nu geen tijd
om de tegenstellingen te verscherpen..."
Dat is verdraagzaam gezegd.
Verdraagzaam te doen is nog iets an
ders, en iéts moeilijker!
De motie-Boon stelt niet voor bij sala
rissen rekening te houden met behoeften
bij allen, doch alleen bij hen, die
„bindende beloften" hebben afgelegd. Dat
is klaarblijkelijk zijn bedoeling.
Een bedoeling, die getuigt van we
zouden willen zeggen: radicale onver
draagzaamheid!
Nederlandsch schip vergaan
IN DE NABIJHEID VAN BREMERHAVEN
5 Opvarenden verdronken.
BREMERHAVEN, 21 Febr. (A. N. P.).
In den afgeloopen nacht is op den bene-
den-Weser in de nabijheid van Rechten-
fleth de met hardvet geladen Neder-
landsche motorlichter „Dipping V",
welke op weg was van Brake naar Ham
burg, door onbekende oorzaak, door het
Britsche s.s. Lagosian" van de „United
Africa Line" geramd.
De motorlichter is gekenterd en dreef
met de kiel boven.
Hierbij zijn de kapitein, zijn vrouw en
beide kinderen, en een lid van de beman
ning om het leven gekomen.
Een ander lid van de bemanning be
vond zich in het voorschip en wist door
klopteekenen duidelijk te maken waar hij
zich bevond. In dezen verschrikkelijken
toestand moest hij vijf uur wachten, eer
hij werd gered.
De bergingsmaatschappij Schuchmann
heeft onmiddellijk 2 sleepbooten gezonden,
welker bemanning er in slaagde den man
te redden.
Het Nederlandsche motorschip „Dipping
V", dat in de nabijheid van Bremerhaven
is vergaan, hoort thuis te Rotterdam. Het
schip was in 1931 gebouwd en had een in
houd van 204 bruto ton.
Twee geredden?
Uit Bremerhaven vernemen wij nog, dat
het ongeluk op de Beneden-Weser, waar
bij de motorlichter „Dipping V" is gezon
ken, tegen middernacht heeft plaats ge
had. Onmiddellijk werden door het
Seeamt te Bremerhaven twee sleepbooten
naar de plaats van de botsing gezonden.
Hedenmiddag tegen half één waren de
sleepbooten nog ter plaatse en waren nog
geen bijzonderheden bekend.
Volgens de te Bremerhaven ontvangen
berichten zijn waarschijnlijk de kapitein,
zijn vrouw en beide kinderen verdronken
en de Duitsche stuurman en de knecht
gered. Het bergingswerk van het geken
terde vaartuig duurde hedenmiddag nog
voort.
Stilliggend overvaren.
Omtrent het vergaan van den Neder land-
schen motorlichter „Dipping V" op de Be
neden-V/ eser vernemen wij nog het vol
gende:
Het schip een kleine tankboot was
gisteravond te 9 uur van Brake met be
stemming naar Harburg vertrokken. Het
vaartuig voer geregeld op deze route. In
verband met den mist is de „Dipping V"
voor anker gegaan. Toen het vaartuig stil-
De vervolging der Katholieke jeugdorganisaties
KARDINAAL FAULHABER SPREEKT.
„De vijanden zijn reeds binnen de
muren."
Bij gelegenheid van het zilveren Bis
schopsjubileum van Kardinaal Faulhaber
heeft deze moedige Duitsche Bisschop een
Herderlijk Schrijven uitgevaardigd, waar
in ook het optreden van de vijanden van
Gods Kerk besproken wordt.
Aan bedoeld herderlijk schrijven ont-
leenen wij het volgende:
„Het kerkelijk leerambt sluit ook de
plicht in zich om een dwaalleer af te
wijzen en predikers van valsche godsdien
sten zelfs met name te noemen, of het nu
gelegen komt of niet; dit klemt nog te
meer als de vijanden reeds
binnen de muren zijn.. Wee
den leeraar, wanneer hij de Blijde Bood
schap niet verkondigt! Maar wee ook het
volk, wanneer het niet naar de prediking
van het Evangelie luistert. De Duitsche
Bisschoppan hebben in Fulda nogmaals
verklaard, dat het voor Katholieken
niet geoorloofd is, boeken, kranten of
tijdschriften te lezen, die spotten met de
geloofs- en zedeleer, die de kerkelijke ge
schiedenis vervalschen, bisschoppen en
priesters beschimpen en bespotten, gods
dienstige gebruiken en alles wat Katho
liek is door het slijk sleuren." Wanneer
een Bisschop het ware geloof tegenover
de dwaalleer verkondigt, wanneer hij de
grondwaarheden van de leer der Kerk
predikt, wanneer hij de Katholieke be
ginselen uiteenzet over opvoeding en on
derwijs, dan is dat geen streven naar po
litieke macht, geen heerschzucht maar
dan bewijst hij een dienst aan het volk en
dan is dat de uitoefening van zijn goed
recht. Ten allen tijde hebben de predikers
van de waarheid en de zedelijke orde ver
zet en tegenstand ontmoet, daarom was
laster en bedreiging, ondank en valsche
beschuldiging, heimelijke en openlijke
vervolgingen steeds 't lot der Bisschoppen.
Hun goede bedoelingen werden miskend,
hun spreken en zwijgen verkeerd uitge
legd, hun doen en laten verachtUw
Bisschop heeft in de laatste 25 jaar vaak
den bitteren kelk moeten drinken. Maar
thans heeft hij voor zijn vijanden slechts
een woord van vergeving: Heer, reken hen
deze zonden niet toe. Het geluk om Ka
tholiek te zijn en voor de Katholieke
Kerk te mogen werken is zoo groot, dat
wij daarvoor gaarne lijden, en het evenals
de eerste Apostelen als een eer beschou
wen om in Christus' naam smaad te mogen
verdurenGij hebt U deelgenoot ge
toond in ons lijden. Gij hebt geen waarde
gehecht aan de leugens en laster die over
Uw Bisschop verspreid waren.
DE ARRESTATIES EN HET
RIJNLAND.
Volkomen ongegronde beschuldigingen.
De berichten, volgens welke in het Wes
ten van Duitschland tal van katholieken
zijn gearresteerd, worden thans bevestigd
door een officieel communiqué van het
Deutsches Nachrichten Büro, hetwelk als
volgt luidt:
In het Rijnland en in Westfalen wordt
op het oogenblik door de geheime staats
politie een actie gevoerd, met het doel de
samenwerking tusschen een katholieke
jongemannenvereeniging en de illegale
communistische organisatie in Duitschland
aan het licht te brengen en een einde te
maken aan de gemeenschappelijk geor
ganiseerde actie, welke als hoogverraad
moet worden beschouwd. Het optreden
der geheime staatspolitie heeft er toe ge
leid, dat tot dusver zeven communistische
leiders, 10 geestelijken en 45 leekenleiders
van de katholieke jongemannenvereeni
ging zijn gearresteerd. z
Volgens een toelichting, welke United
Press hierbij geeft, aldus lezen wij in de
„Tel." zijn deze arrestaties alle reeds in het
begin van deze maand verricht. De aanlei-
lag is het door het Britsche stoomschip
„Lagosian" overvaren en onmiddellijk ge
zonken.
Aan boord van het schip bevonden zich
de kapitein, de 33-jarige P. de Vries uit
Groningen en zijn vrouw, geboren Caroline
I Andries van ongeveer gelijken leeftijd en
hun beide nog jonge kinderen. Verder be-
j vonden zich waarschijnlijk nog een Duit-
i sche stuurman en een knecht aan boord,
van wie een gered schijnt te zijn.
ding tot het ingrijpen der geheime staats
politie vormde de arrestatie van pater
Rossaint, bij wien een groote hoeveelheid
communistisch materaal en ook een met
communisten gevoerde briefwisseling ürn
beslag zouden zijn genomen. Daaruit leidt
de geheime staatspolitie klaarblijkelijk af,
det er hoogverraderlijke samenwerking
tusschen de communisten en de katholieke
bonden bestaat.
In katholieke kringen houdt men deze
verwijten echter voor volkomen ongegrond
Wel geeft men toe, dat de pater merk
waardige persoonlijke relaties heeft ge
had, maar zijn belangstelling, zoo zegt
men, is zuiver theoretisch geweest. Hij
zelf heeft geen communistische overtui
ging en ook de overige katholieke jeugd
leiders, die gearresteerd zijn, worden on
verdiend van samenspanning met het
communiisme beticht. De katholieke jeugd
heeft immers jarenlang juist in het Rijn
land tegen het communisme gestreden,
en heeft zich daarbij het sterkste bolwerk
tegen de communistische beinvloeding van
de jeugd betoond.
ONTBINDING JEUGDORGANISATIES
IN HET SAARGEBIED.
Op bevel van den commissaris voor het
Saargebied zijn alle niet-nationaal socialis
tische jeugdorganisaties ontbonden.
Tweede Kamer.
INDIë EN DE GOUDEN STANDAARD.
De Tweede Kamer is gisteren begonnen
aan de begrooting voor Nederlandsch-
Indië.
De heer Feber (R. K.) betoogde, dat
steun van Nederland aan Indië niet lan
ger kan worden afgewezen. Het Neder
landsche belang bij handhaving van den
gouden standaard predomineert kennelijk
boven het Indische. Er is tegenstrijdigheid
van belangen, tusschen Nederland en In
dië ten aanzien van den gouden standaard.
Spr. wenscht geen muntcorrectie, maar de
handhaving van den gouden standaard legt
Nederland den plicht op, Indië te steunen.
Van het antwoord der regeering op de
door spr. gestelde vragen, hangt af, of spr.
voor de begrooting zal stemmen.
De heer Van Kempen (Lib.) vond
het vreemd, dat de N.S.B. niet scherper
in Indië op de vingers wordt gezien. Moet
er geen uniformverbod worden inge
voerd?
Spr. vestigt 's ministers aandacht op een
belangrijke publicatie van de vereeniging
voor den vrijhandel, over wat minister
Verschuur de uitnemende dwaasheid van
de suiker noemde. Het betreft den steun
aan de suikerbieten. De afzet van Indische
suiker is hier onbeteekenend. De minis
ter vergroote zooveel mogelijk den import
van Javasuiker. De regeering vinde een
ander emplooi voor den suikerbieten-
grond.
De heer Cramer (Soc. Dem.) meent,
dat de minister den zorgelijken gezond
heidstoestand der bevolking niet ernstig
genoeg inziet. De sterftecijfers zijn hooger
dan anders. De tuberculose neemt een ver
ontrustenden omvang aan. De regeering
zegt, dat hier en daar voedselschaarschte
voorkomt, maar de grens tusschen voed
selschaarschte en hongersnood is rekbaar.
Er zijn streken, waar menschen zich één
maal per dag voeden en waar zij knollen
eten.
De heer Van Boetzelaer van
Dubbeldam (C. H.) constateerde ge
prikkeldheid en ontstemming in Indië te
genover Nederland.
De heer Westerman (Nat. Herst.)
zegt, dat moeilijk is vol te houden de be
schuldiging, dat Nederland niets voor In
dië heeft gedaan. Door Nederlands garan
tie is de geheele Indische schuld het vo
rige jaar geconverteerd kunnen worden.
Men denke aan wat Nederland voor de
Indische marine betaalt en aan de - offers,
door Nederland bij handelsonderhandelin
gen met derden ten bate van den Indi-
schen uitvoer gebracht. Men kan van Ne
derland niet vergen, dat het de Indische
schuld eenvoudig overneemt. Dan zouden
de Nederlandsche financiën heelemaal in
de war worden gestuurd. En dan werd er
geen Nederlandsch kapitaal meer in Indi
sche plantages belegd. Intusschen moeten
wij ons niet afmaken van de in den Volks
raad geuite ontevredenheid.
De vergadering wordt verdaagd tot he
denmiddag 1 uur.
BINNENLAND
INLEVERING BLOEMBOLLEN-
OOGST 1936.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen
is in voorbereiding een wettelijke rege
ling, waarbij aan de bloembollenkweekers,
georganiseerd bij de Nederlandsche Sier
teeltcentrale, de verplichting zal worden
opgelegd om uit oogst 1936 de navolgende
hoeveelheden bloembollen te reserveeren
voor inlevering.
Hyacinthen leverbaar 15 c.M. 21/2
H.L. per 10 Are, plantgoed 11/4 H.L. per
10 are.
Tulpen (vroege) leverbaar 10 c.M. 20
K.G. per Are, (late) plantgoed 20 K.G. per
Are.
Narcissen 50 K.G. per Are.
Hierdoor zal de Stichting Bloembollen
Surplusfonds Oogst 1935 in staat worden
gesteld een eventueel surplus tegen 85 pet.
van den minimumprijs op te koopen.
Behalve ter vermijding van een tucht
rechterlij ke vervolging is dus ook uit dien
hoofde het verhandelen tegen of boven de
minimumprijzen in het belang der bloem
bollenkweekers te achten.
MEER POST OP ZONDAG?
Uitbreiding van Zondagsdienst bij de
P. T. T. overwogen.
De „Standaard" meent te weten, dat bij
het hoofdbestuur der P. T. T. plannen tot
een aanmerkelijke uitbreiding van den
dienst op Zondag bestaan.
Tot heden werd van de nachttreinen, die
loopen in den nacht van Zaterdag op Zon
dag, geen gebruik gemaakt voor het post
vervoer. Een onderzoek wordt thans inge
steld naar de kosten, die verbonden zullen
zijn aan een regeling, om, door middel van
aan de nachttreinen aansluitende auto
diensten, de post in de Zondagochtenduren
nog op alle plaatsen te kunnen afgeven.
ALLE BLOEDVERWANTEN IN RECHTE
LIJN INWONENDE GEZINSLEDEN.
Uniforme toepassing van de steun
regelingen.
De minister van Sociale Zaken heeft aan
de gemeentebesturen een circulaire gezon
den waarin wordt bericht, dat ingevolge
art. 7 van de steunregeling, behoudens uit
zonderingen, inkomsten welke niet zijn
verkregen uit arbeid, hetzij van den betrok
kene, hetzij van de leden van zijn gezin,
ten volle op het steunbedrag in minde
ring moeten worden gebracht.
De ambtsvoorganger van den minister
bracht hierin eenige verandering door te
bepalen, dat pensioenen, invaliditeits- en
ouderdomsrente, alsmede weduwen- en
weezenrente, welke door inwonende ge
zinsleden worden genoten, slechts voor
2/3 van het steunbedrag behoeven te wor
den afgetrokken.
Het is den minister gebleken, dat bij de
beoordeeling van de vraag, welke beteeke-
nis bij de toepassing van de regeling aan
het begrip „inwonende gezinsleden" dient
te worden gehecht, verschillende maatsta
ven worden aangelegd.
Met het oog op de uniforme toepassing
van de voorschriften te dezer zake keurt
de minister goed, dat ten aanzien van deze
aangelegenheid onder inwonende gezins
leden worden verstaan alle bloed- en aan
verwanten in de rechte lijn, die in gezins
verband te samen leven, met uitzondering
van den persoon van den kostwinner.
Deze regeling aldus de circulaire
geldt ook voor de ouderdomsrente.
De minister verzoekt aan de gemeente
besturen hiermede in het vervolg rekening
te willen houden.
PENSIONNEERING VAN
ONDERWIJZERS.
Het Tweede Kamerlid Suring heeft aan
den minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen gevraagd of hij niet van
oordeel is dat de zin, voorkomende in de
circulaire van 17 Februari 1936, en luiden
de: „Ook zij, die geen 36 pensioen geldende
dienstjaren hebben of die één of meer min
derjarige kinderen hebben kunnen worden
ontslagen en hebben dan recht op voor-
loopig pensioen" aanleiding tot misver
stand kan geven, aangezien de Gemeente
en Schoolbesturen niet bevoegd zijn in de
gestelde gevallen ongevraagd te ontslaan,
doch slechts de hoofden en onderwijzers
in die gevallen bevoegd zijn, ontslag te
vragen, zoodat het slot van den geciteerden
zin beter ware te lezen: kunnen ontslag
aanvragen en hebben, indien hun het ge
vraagde ontslag is verleend, recht op voor-
loopig pensioen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De aanvallen in Duitschland tegen de
Katholieke Jeugdorganisaties. (1ste
blad).
De nieuwe koers in Spanje. (2de blad).
Rukken de Italianen opnieuw op in
Noord-Abessyni? (2de blad).
BINNENLAND.
De Nederlandsche motorlichter „Dipping
V" nabij Bremerhafen vergaan. Vijf
opvarenden verdronken. (1ste blad).
LOONSVERLAGING VAN HET
PROVINCIAAL PERSONEEL
VAN NOORD-HOLLAND.
Opgelegd.
Thans zijn bij koninklijk besluit Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland uitge-
noodigd binnen een termijn van drie weken
de salarissen en loonen van het personeel
hunner provincie te herzien overeenkom
stig de bij hun aan de Staten gerichte
voordracht van 15 Januari 1936 gevoegde
ontwerp-besluiten. De minister van Bin-
nenlandsche Zaken is belast met de uitvoe
ring van dit besluit.
SALARISREGELING LAGERE
ORGANEN.
Blijkens zijn antwoord aan de Eerste
Kamer kan minister De Wilde de mee
ning van verscheidene leden, dat bij de
beoordeeling van de salarisregelingen der
lagere publiekrechtelijke organen, in te
genstelling met de tweede conclusie van
het rapport der Commissie-Schouten, een
starre uniformiteit zou worden nage
streefd, niet deelen.
De minister is wars van „gelijkschake
ling" en starre uniformiteit. Bjj de beoor
deeling van eenige salarisregeling wordt
steeds met alle daarop van invloed zijnde
factoren en locale omstandigheden zooveel
mogelijk rekening gehouden.
De Regeering is van meening, dat de cir
culaires van 4 September en 7 November
1935 geheel in overeenstemming zijn met
het rapport der Commissie-Schouten.
De minister kan niet inzien, dat zou zijn
gebleken, dat, wat betreft de bepaling van
salarissen en loonen, iedere schijn van
medezeggenschap aan de gemeenten zou
zijn ontnomen en dat er van autonomie
geen sprake meer zou zijn.
CA.O. IN HET BOUWBEDRIJF.
Nog tot 1 April ongewijzigd van kracht?
Naar „De Telegraaf" verneemt, zal waar
schijnlijk het op 1 Maart afloopende con
tract in de bouwbedrijven nog ongewij
zigd van kracht blijven tot 1 April, daar
het er thains niet naar uitziet, dat partijen
vóór het einde dezer maand een compro
mis bereikt zullen hebben over de nieuwe
arbeidsvoorwaarden, waarbij de werkge
vers vasthouden aan een loonsverlaging.
HET ROKIN TE AMSTERDAM ZAL
GEDEMPT WORDEN.
De gemeenteraad heeft gisteravond met
24 tegen 19 stemmen besloten het Rokin
te dempen vanaf het parkeerterrein tot
nabij de uitmonding van den Grimburg-
wal. Het gedeelte van het Rokin tusschen
Spui en Munt zal met enkele meters wor
den verbreed.
De burgemeester deelde na afloop van
de stemming mede, dat, als het werk uit
gevoerd is, B. en W. zullen overwegen van
de omwonenden een betterment tax te
heffen.
Burgemeestersbenoeming en
S. D. A. P.
Minister De Wilde zegt in de Memorie
van Antwoord aan de Eerste Kamer, be
treffende zijn begrooting, dat hij met aan
dacht de ontwikkeling van zaken ten op
zichte van de S. D. A. P. volgt. Het zal
hem niet dan verheugen, indien ook het
laatste spoor van bedenking bij hem kan
worden weggenomen en hij zal alsdan niet
aarzelen, de ook zijnerzijds gaarne erken
de bekwaamheid en kracht uit deze groo
te bevolkingsgroep, voor zooveel van hem
afhangt, voor de vervulling van het bur
gemeesterschap in te schakelen.
Noteering van boter.
De comrnissienoteering voor Nederland
sche boter is vastgesteld op 0.62 per KG.