NIEUWS SDAG 18 FEBRUARI 1936 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 HOE WORDT HET WEER? IETS ZACHTER. 7W DE BILT SEINT: W Krachtige, later afnemende Zuid-Ooste lijke tot Zuidelijke wind, betrokken met kans op regen, later opklarend, iets zach ter. Hoogste barometerst.: 771.0 te Helsingfors. Laagste barometerst.: 729.8 te Valentia. De hooge drukking in het Noord-Oosten nam toe en breidde zich vooral Zuidwaarts uit. De depressie in het Westen heeft zich wel eerst over Frankrijk uitgebreid en daardoor weer Zuid-Oostelijke winden ver oorzaakt, maar daarna heeft zioh een krachtige daling naar de Noordzee ver plaatst, zoodat nu vochtige en warmere winden de vorstkans voor de eerste dagen verdreven. In Scandinavië bleef het over al vriezen, in het Noorden iets minder streng, terwijl in Duitschland weer op vrij veel plaatsen vorst cptrad. Op de Britsche Eilanden valt veel regen bij krachtige tot stormachtige Zuid-Oostelijke, in Ierland Noordelijke winden. Ook West-Frankrijk had veel regen, verder in Frankrijk is de lucht betrokken of nevelij, in Biarritz steeg de temperatuur weer door foehn-in- vloed. Duitschland heeft nog zeer veel mist met strengen vorst in Memel, maar in het Zuiden temperaturen boven nul graden tot 2300 meter met foehn in Ie Alpen. Na krachtige Zuiden wind met regen is hier te lande eenige opklaring te wachten. LUCHTTEMPERATUUR. 7.7 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e. a. Van Dinsdagnamiddag 5.45 uur tot Woensdagmorgen 6.44 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Woensdag 19 Fe bruari 12 uur voorm. en 12 uur nam. UIT DE RIJNSTREEK ZOETERWOUDE (DORP). Tooneeluitvoering „St. Genesius". Gisteravond gaf bovengenoemde tooneel- club haar tweede opvoering van „Vlam mende Vleugels". De zaal was, ondanks het mistige weer, geheel bezet. Te onge veer 8 uur opende de Senior der K, G. V. den avond met den Gezellengroet, terwijl hij allen een hartelijk woord van welkom toeriep, in het bijzonder den zeereerw. heer Pastoor Klaverweiden en den zeer eerw. zeergel. heer Prof. van Hees, die door hun aanwezigheid blijk gaven van hun medeleven met de Gezellenvereeni- ging, hetgeen zeer op prijs werd gesteld. Hierna volgde de opvoering van het too- neelspel, waarover we zeer kort kunnen zijn, daar dit in een vorig verslag reeds werd besproken. Geconstateerd mocht echter worden, dat c-p deze tweede avond de spelers er nog beter „in" waren, het geen het geheel ten goede kwam, zoodat deze opvoering een waar succes was voor „St. Genesius". Getuige hiervan was het daverend applaus na elk bedrijf. De mu zikale medewerking werd ook dezen avond verleend door „The Melody Makers", aan wie vanaf deze plaats zeker een woord van dank toekomt voor de wijze waarop zij de pauzen hebbe gevuld met hun po pulaire muziek. Na afloop bracht de se nior dank aan allen voor hun aanwezigheid en de stille aandacht waarmede dit spel werd gevolgd, terwijl Pastoor Klaverwei den namens het aanwezige publiek de Ge- zellenvereeniging, doch in het bijzonder de spelers van „St. Genesius" hartelijk dankte 'voor de mooie avond en de keurige wijze waarop een en ander werd vertolkt Spr. merkte op, dat hij, na het spel gezien te hebben, het met de verslaggever van Zondag niet geheel eens was. Hij was van meening dat deze tooneelclub met derge lijke goede krachten in het vervolg gerust naar nog zwaarder stukken kon uitzien en in studie nemen. Vermelden wij tenslotte hog, dat grime en costumeering bij den heer Kouwenberg in goede handen waren. ACADEMIENIEUWS LEIDEN, Geslaagd: Candidaatsexamen Theologie de heer W. J. Schouten, Den Haag; Doctoraal examen Geneeskunde de hee- ren H. van der Meer, Den Haag en J. Lind ner, Bussum. STADS t WERKVERSCHAFFING VOORHEEN EN THANS. Voordracht mr. Wildt Meljboom. Als tweede van de serie lezingen over Maatschappelijke Zorg, uitgaande van de ambtenaren van den Gem. Dienst voor Soc. Zaken, hield mr. H. B. Wildt Meyboom, Hoofdcommies aan het Dept. van Soc. Za ken en Rijksinspecteur voor de Werkver schaffing in Alg. Dienst een voordracht over „Werkverschaffing voorheen en thans". In zijn openingswoord wees de voorzitter, de heer P .C. G. A. Wijkmans, directeur v. d. Gem. Dienst v. Soc. Zaken, op de achter eenvolgens uitgevoerde werkverschaffings objecten te Leiden. Zoo is nu weer een ob ject in uitvoering te Wassenaar. Hier vin den gedurende 9 maanden pl.m. 100 man werk. Na nog eens met nadruk te hebben gewezen op de onwaarheid, dat er veel werkschuwheid zou zijn en dit te hebben weerlegd met te wijzen op de pl.m. 500 vrij willige aanmeldingen voor plaatsingen bij die werkverschaffing, gaf hij het woord aan den inleider. Terug wijzende op de lezing van ir. Ver- wey ving spreker zijn lezing aan met te wijzen op het in zekeren zin steeds hebben bestaan van werkloosheid en een bepaalden bestrijdingsvorm. Voorheen was de bestrij ding steeds aan particulieren overgelaten en dan werd gewerkt met con tra-prestatie, in dezen werd „onderdak" verstrekt voor het verrichten van werk zooals erwten- en kof- fielezen, touw- en wolpluizen en soortge lijk werk. Dit geschiedde dan in werkhui zen. Amsterdam had reeds in 1654 een werkhuis, Harlingen in 1768. In latere ja ren, aldus spreker, werden de Landarbeid - Kolonies gesticht o.a. te Frederiksoord door Generaal Van den Bosch, welke echter ook een reclasseerings-krakter dragen. Ten plattelande werd werkverschaffing door de Armbesturen meer beschouwd als Armenzorg. In de steden, en dit vooral tij dens den oorlog, werd veel gewerkt met Comité's, later het Kon. Nat. Steun-Comit.é en den Nat. Bond voor Werkverschaffing. Deze laatste bracht orde in de materie, door hem werd in de huidige richting gestuurd. In de jaren 19181928 is de werkloosheid niet omvangrijk. Bij de werkverschaffingen in die jaren waren tusschen de 2000 en 9000 man geplaatst en een rijkssubsidie, die varieerde tusschen 2 en 7.000.000, werd verstrekt. In 1919 werd de taak van het Kon. Nat. Steun-Comité overgenomen door het Dept. van Arbeid, nog later, in 1923, ging zij over naar het Dept. van Binnenl. Zaken, terwijl zij nu is ondergebracht bij het Dept. van Soc. Zaken. Groote werken uit dien tijd zijn inpoldering van den Bies- bosch, waterschap de Regge, normalisatie der Limburgsche beken en inpoldering Wie- ringermeer. Na 1930 komt de periode waarin de be moeiing der overheid tot uitdrukking komt. Deze bemoeiing vindt haar organisatie in een verzameling circulaires; spreker wijst hierbij op het verschil tusschen de circulai re der werkverschaffing, de steunregeling 1932 en de armenwet 1912. De werkloosheid is nog steeds toenemend. Het aantal personen, dat in den steun der overheid betrokken is, is te vergelijken met het aantal inwoners van Rotterdam en 's-Gravenhage te zamen. Aan het eind van 1935 waren 468.000 werkzoekenden inge schreven. Hiervan waren 205.000 gesteund en 55.000 geplaatst bij werkverschaffingen. Zoo werd aan liet eind van het vorige jaar uitgegeven 145 mill, aan werkloozenzorg en 84 mill, aan uitkeeringen in verband met invaliditeitswet, ouderdomswet en dergelij ke, totaal pl.m. 340 mill., ongeveer even veel als b.v. het totale Rijksbudget van voor den oorlog. Daarna wees spreker op het moreele effect van werkverschaffing, om eens een korten tijd verlost te worden van steun, het weer eens opgenomen te zijn in een werk kring. Immers aard en karakter van het Nederl. Volk is toch zelf in eigen levens onderhoud te willen voorzien. Tot behoud van den prikkel om normaal werk te blijven zoeken, liggen de loonen in de werkverschaffing beneden het loon in het vrije bedrijf, maar boven de steunuit- keeringen. Het loon bij de werken van het werkfonds, dat tot doel heeft werk verrui men ligt dan weer tusschen werkverschaf- fingsloon en loon in het vrije bedrijf. In de werkverschaffing wordt tot prikkel der ar- beids-prestatie ook nog een vergoeding van 10 pet. gegeven, afhankelijk van de ver richtingen bij flink werken. In het zorgen voor de jeugd met over heidssteun vinden we ook een vorm van werkverschaffing, hier wordt echter geen loon ter bestrijding van levensonderhoud- kosten maar een zakgeld gegeven. Hierbij vinden we cursussen voor uitvoering van passende werkverschaffingsobjecten en kampen. Ook wordt aandacht geschonken aan de werkloosheid der hoofdarbeiders. Hiervoor werkt, aldus spreker, de Stichting tot ver ruiming van werkgelegenheid voor Acad. gevormden (1933), die door middel van we tenschappelijke opdrachten eenigszins hulp tracht te verleenen. Bij de P.T.T. wordt extra werk gezocht voor technici, bij het bureau voor de statistiek voor kantoorbe dienden. Na de pauze werd druk gebruik gemaakt van de gelegenheid tot vragen stellen. In zijn dankwoord maakte de heer Wijk mans zich zeer zeker de tolk der toehoor ders, met te wijzen op de prachtige uiteen zetting, gegeven door den heer Wildt Mey boom. VOORAZIATISCH—EGYPTISCH GEZELSCHAP „EX ORIENTE LUX". Lezing van prof. dr. J. Simons S.J. Op uitnoodiging van het Vooraziatisch- Egyptisch Gezelschap „Ex Oriente Lux" zal prof. dr. J. Simons uit Londen, oud- hoogleeraar aan het Pauselijk Bijbel In stituut te Rome en te Jeruzalem op Donder dag 20 Februari, des avonds te 8 uur, in het Prentenkabinet alhier een voordracht houden over: Palestijnsche steden op Egyp tische tempelmuren. Prof. Simons vertoefde langen tijd in Palestina en nam in opdracht van het In stitute Biblico Pontifico deel aan de opgra vingen te Teleilat Chassoel. Eenige maan den geleden publiceerde hij een uitvoerig werk hierover, getiteld: „Opgravingen in Palestina", waarin hij blijk geeft een uit stekend Bijbelkenner te zijn en hij den om vang en de beteekenis der Palestijnsche op gravingen op den voorgrond plaatst. Prin cipieel onderscheidt hij hier twee „Bijbel- sche Geschiedenissen", de eene geschreven op de bladen van de gewijde boeken, de andere ongeschreven, maar toch leesbaar in de overal verspreid liggende ruines. Daardoor hebben de opgravingen niet al leen effect gehad voor de Bijbelstudie in het algemeen, maar ook belichting gege ven aan bepaalde gedeelten of teksten vart den Bijbel. Voor de lezing is een syllabus ter be schikking gesteld, die door „Ex Oriente Lux" in Rondschrijven No. 19 is uitgegeven en voor belangstellenden verkrijgbaar is bij den secretaris, den heer A. A. Kamp man Jr., Burg. Meineszlaan 59a, Rotter dam-W., die ook gaarne verdere inlichtin gen over de publicaties en werkzaamhe den van „Ex Oriente Lux" verstrekt. VOORDRACHT PROF. DR. WEIGELT. Over de opzienbarende fossielvondsten in in Geiseldal. Gisteravond hield prof. dr. Johannes Weigeit uit Halle in het Geologisch Mu seum alhier een voordracht over de fos siele vondsten in het Geiseldal, getiteld „Was bedeuten die Geiseltalforschungen der Martin-Luther-Universiteit HalleWit tenberg fixr die Naturwisscheschaft. Twin tig kilometer ten zuiden van de oude zout- stad Halle ligt in het dal een bruinkool ontginning, aldus spr. Dit voorkomen be slaat weliswaar geen groote oppervlakte, doch heeft een dikte van meer dan 100 Me ter; Deze zoo groote dikte is te verklaren, doordat in de diepte dikke zoutlagen uit geloogd zijn, zoodat een inzinking ontstond, waarin bij hoog water elkens weer kool- vormende planten aangevoerd werden. Met behulp van geophysische methodes is de ouderdom van deze bruinkool in Midden- Duitschland geschat op ongeveer 30.000.000 jaar. De wereldkaart zag er toentertijd geheel anders uit dan thans. Alpen en Hi malaya waren nog niet gevormd. De groo te ketengebergten van onze aarde moesten nog ontstaan. De warme Indische Oceaan reikte over Zuid-Beieren en Zwitserland tot in Frankrijk. Het vasteland van Ame rika stond kort tevoren nog in verbinding met Europa. Overal in deze bruinkolen heeft men overblijfselen van een warmte- zoekende flore gevonden, n.l. palmen, rub- berboomen, notemuskaatboomen, etc. Ieder spoor van dierlijk leven ontbrak echter. Hoe onwaarschijnlijk het ook leek, dat bij zoo'n rijke flora geen dieren aanwezig wa rén, men moest met deze leemte in onze kennis genoegen nemen. De oorzaak hier van was de aanwezigheid van humuszuren, die als het skeletmateriaal opgelost had den. In het Geisendal echter hebben kalk- bronnen, die in de kolenvormende lagen uitmondden, de humuszuren geneutrali seerd. Hierdoor is het mogelijk geweest, dat in de laatste 6 jaren door de geologen van de universiteit Halle overblijfselen van meer dan 6000 gewervelde dieren voor den dag gebracht zijn. Men heeft overblijfse len van halfapen, insectenoterae vleermui zen, roofdieren, tapirachtige hoefdieren, oerpaarden, varkens, talrijke vogels, meer dan 50 krokodillen, vele hagedissen, slan gen, rivier-, moeras- en land-schildpadden, kikvorschen, salamanders, de voorouders van zalm, snoek en baars, land- en zoetwa terslakken gevonden. Hierbij komt nu nog de ongewoon fraaie conservatie van de weeke deelen. Van veel dieren zijn de spie ren, het kraakbeen, de huid, de bloedvaten, de kleur, de hoornschubben, de veeren, de eierschalen en de maaginhoud bewaard ge bleven. Zelfs het bladgroen behield zijn kleur. De talrijke kevers hebben nog prach tige groen-, blauw-, en roodgoude kleuren. Men kan twee soorten vindplaatsen on derscheidden. In de eerste plaats de inge droogde poelen met de bij vloed verdron ken landdieren en de op het land omgeko men waterdieren. In de tweede plaats ron de instortingstrechters die in de droge tij den de drinkplaatsen waren, waar de kro kodillen en roofdieren hun buit bemachtig den. De vondsten hebben vele zoögeogra- phische problemen opgelost en hebben aan getoond, dat de oorsprong van vele dieren in Europa gezocht moet worden, terwijl men vroeger meende, dat deze in andere continenten lag. Handelsregister K. v. K. W ij z i g i n g. 6724. Li-Po. (Linoleum, Lijmen, Onderhouden). Leiden, Oude Vest 171. Chemische fabrieken, import en fabri catie. Wijz. handelsn. in: Li-Lo. (Linoleum, Lijmen, Onderhouden). SOCIëTEIT S.S.R. Gistermiddag is in perceel Rembrandt- straat 23 door de afdeeling Leiden van S.S.R. (Societas Studiosorum Reformatorum) een eigen sociëteit in gebruik genomen. Deze afdeeling is hiermede de derde, die een eigen huis bezit. De afdeelingen Utrecht en Groningen zijn nJ. reeds voorgegaan. Onder degenen, die de opening bijwoon den, merkten we o.m. op den rector magni ficus, prof. mr. A. S. de Blécourt en het eerelid der Leidsche afdeeling prof. dr. G. J. Sizoo. Verder noemen we van de reünisten den heer J. de Bruyne, arts, die voor de vereeniging zeer veel heeft gedaan. Voorts waren tegenwoordig afgevaardigden van de V.V.S.L., Unitas, S. Augustinus, N.C.S.V. en V.C.S.B., terwijl ook verschillende Zus terverenigingen vertegenwoordigd waren. Bij de opening werd door den heer Kraan, praases der vereeniging, in korte trekken de tot standkoming van dit eigen huis ge memoreerd. Een sociëteit is jaren lang het ideaal geweest van de Leidsciie leden, maar aan de verwezenlijking ervan waren vele moeilijkheden verbonden, niet in het minst hierom, wijl de exploitatie een te groote last zou beteekenen voor de financieele draag kracht van het betrekkelijk gering aantal leden. Deze zijn evenwel niet bij de pakken gaan neerzitten, doch hebben een installa tiefonds gevormd, dat in den loop der jaren zoo groot geworden is, dat het inrichten van een eigen huis er gemakkelijk uit bekostigd kon worden. En nu het kleinere ledental van toen is aangegroeid tot een beduidenden factor in het academisch leven, kon tot het oprichten van deze bescheiden sociëteit worden overgegaan. Dit eigen huis is een voorbeeld van wat door kameraadschap en goede samenwer king kan worden verkregen. Na deze opening volgde een goed bezoch te receptie. De sociëteit bestaat uit een conversatie zaaltje, een dispuutkamer en een biljartka mer op de eerste étage. Boven en beneden bevinden zich de woonruimten voor den concierge. De kamers zijn bijzonder smaakvol inge richt en de bezoekers gaven dan ook uiting aan hun waardeering voor hetgeen de in stallatiecommissie hier tot stand had weten te brengen. Onder de geschenken viel vooral op een 17e eeuwsche gravure welke een allegori sche voorstelling geeft van den voorspoed onder het bewind van Frederik Hendrik, geschonken door mr. A. L. J. van Beeck Cal- koen, chef van de afd. H.O. aan het De partement vain Onderwijs. 's Avonds vereenigden zich talrijke leden in de sociëteit om in dit eigen home te ge nieten van het gezeLLigheideleven, dat de afd. van de S.S.R. door gebrek aan een ge schikt centrum zoo lang moest ontberen. DE WERKLOOSHEID. Bij den Gemeentelijken Dienst voor So ciale Zaken stonden de navolgende personen als werkloos ingeschreven: Bouwvakarbeiders: baggerlieden 4, be hangers 29, betonvlechters 44, betonwer ker 80, fundeeringwerkers 1, glazenmakers 1, glazenwasschers 9, graniet werkers 15, grondwerkers 109, heiers 2, metselaars 184, opperlieden 123, schilders 241, sloopers 7, steenbikkers 2, steenhouwers 3, straatma kers 13, hulp-straatmakers 15, stucadoors, witters 79, timmerlieden 315, uitvoerders 8, voegers 34, ongesoh. bouwarb. 9. Totaal 1327. Fabrieksafbeiders: bleekers 18, lompen sorteerders 19, vellenblooters 5, zeepfabr. arb. 5, steenfabr. arb. 129, ongesch. fabr. arb. 73. Totaal 247. Kantoorpersoneel. Kantoorpersoneel 97, reizigers, colp. 46, winkelbedienden 38, in casseerders 13, musici 5, onderwijzers 11, overheidspersoneel 10, verplegers 3. To taal 223. Hotel-, café-pers.: huispersoneel 14, kell- ners 46, koks 8. Totaal 68. Houtbewerkers: Beddenmakers 2, hout bewerkers 89, kistenmakers 8, kuipers 8, lijstenmakers 3, mandenmakers 2, meubel makers 31, meubelstoffeerders 17, politoer - ders 2, ongesch. arbeiders 29. Totaal 191. Kleermakers: kleermakers 78, kappers 5, schoenmakers 7. Totaal 90. Land- en tuinarb.: bloemisten 51, land arbeiders 28, tuinlieden 31, warmoeziers 11, ongesch. landarb. 9. Totaal 130. Metaalbewerkers: bankwerkers 129, blik- bekerkers 35, burgersmeden 41, crasseurs 1, electriciens 57, gasfitters 16, gereedschap makers 1, instrumentmakers 5, isoleerders 5, kernmakers 1, kettingsmeden e.a. 34, klinkers 15, koperslagers 4, lab. bedienden 1, lasschers 12, loodgieters 63, machinisten 25, metaalboorders 6, metaaldraaiers 16, metaalscharers 2, metaalslijpers 3, metaal zagers 1, monteurs 26, pianostemmers 2, po lijsters 1, ponsers 6, rijtuigschilders 1, rij wielherstellers 13, scheepstimmerl. 8, sto kers 24, Tegenhouders 18, verw. monteurs 18, voorslaanders 9, voorwarmers 4, Vul- caniseurs 1, vuurwerkers 11, wagenmakers 7, ijzer werkers 57, zandvormers 5, zilver smeden 1, ongesch. arbeiders 42. Totaal 728. Sigarenmakers 8, sigaren sorteerders 4, strippers 2. Totaal 14. Technici, opzichters: Bedrijfsleiders 7, ingenieurs 3, technikers 8, teekenaars, opz. 15, werkmeesters 17. Totaal 50. Textielarbeiders: hekelaars 4, katoen drukkers 27, kluwers e.a. 9, luikers 10, Plaatsnijders e.a. 22, schrobbelaars 4, spin ners 43, spoelers 3, sterkers 3, strijker 13, wevers 110, wolbewerkers 36, ongesch. tex- tielarb. 62. Totaal 346. Transportarbeiders: Chauffeurs 127, Em- balleurs 3, exp. knechten 20, koetsiers 15, loopknechten 53, magazijnkn. 63, schippers 102, spoor- en trampen. 18, wakers 4, trans portarbeiders 57, lone arbeiders 468. Totaal 930. Typografen: boekbinders 39, boekdruk kers 15, fotografen 2, hulp-vakarb. 4, let terzetters 28, steendrukkers 2. Totaal 90. Voedingsmiddelenarb.: bakkers 92, mo- AGENDA LEIDEN. Dinsdag. Geloof en Wetenschap, Lezing en felm „Ken het Nederlandsche Rijk buiten Europa", Kath. H. B. S., 8.15 uur. Dinsdag. R. K. Metaalbewerkersbond, jaarvergadering in het Bondsge- bouw, 8 uur. Dinsdag. Reisvereeniging voor Katholieken Carnaval-avondfeest, Den Burcht; te 8.15 uur. Dinsdag. Zesde abonnementsvoorstellin Leidsche Schouwburg, 8.15 uur. Woensdag Kath. Graf. Bond. Bijeenkomst Studieclub, Bondsgebouw, 8 uur. Donderdag, R.K. Reclasseeringsver., zitting gebouw Hoogl. Kerkgracht, 89 uur. Donderdag, Filmvertooning door „Het Groene Kruis". Casino-theater 8 uur. Donderdag. Vergadering van St. Christof- fel, Harmonie, 8.30 uur. Spreker: de heer G. C. Bekkering. Zaterdag. „Litteris Sacrum". Leidsche Schouwburg 8.15 uur. De atfond, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 17 tot en met Zondag 23 Februari a. s. waargenomen door de apotheken G. H. Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 502, D. J. van Driesum, Mare 110, tel. 406 en C. van Zijp, Wilhelminapark 8, Oegstgeest tel. 274. lenaars 1, ovenisten 4, slagers 60, suiker werkers 26, wijnkooperskn. 9, zoutzieders 3, zuivelbereiders 4, ongesoh. voed.arb. 31. Totaal 230. Vrouwen: breisters 1, bakers 1, naaisters 18, maasters 1, winkeljuffrouwen 27, kan toorpersoneel 42, kapsters, leerl. 3, apo- thekersass. 1, meesters in de r. 1, onderwij zeressen 4, boekbindsters 1, kinderverzorg sters 1, serveersters 1, strijksters 2, ver pleegsters 14, teekenaressen 1, huisel. diensten 206, fabr. arbeidsters 56. Totaal 381. Alg. totaal 5045. 14 Febr. 1935 4595. 15 Febr. 1934 3609. Ben. 63 ged. werk!, en 10 werkverschaffing. 161 vorstwerkloo- zen. STUDENTENTOONEEL. De Katholieke studenten van Leidèn spelen „De: Gendarm van Europa". De Tooneelvereeniging A.G.A.B., onder- afdeeling van de R. K. Studenten vereeni ging Sanctus Augustinus te Leiden heeft zich verzekerd van de opvoering in Neder land van het nieuwe werk van den Neder- landschen tooneelschrijver Ben van Eijs- selsteijn: „De Gendarm van Europa" waar van onlangs de première ging in België. De opvoering zal plaats vinden op 3 Mei aanstaande bij gelegenheid van den 43sten diës natalis van Sanctus Augustinus. FRITZ HIRSCH-OPERETTE. Humptie-die-bumptie! Dat was weer een echte Fritz Hirsch-avond, een avond van smaakvol esprit, van kunstzinnig -omkleede geestigheid. De volle schouwburg heeft ge schaterd en schaterende genoten van de artistiek volmaakt afgewerkte tooneeltjes in dans en samenspel. De titel „Wien, Wien nur du allein" is een titel, die meei het stemmingsbeeld dan de inhoud van deze operette aangeeft. Het beestje moest een naam hebben; het kwam er niet op aan wat voor een naam, wanneer de titel maar herinneringen opriep aan het goede oude, gezellige en charmante Wee- nen uit den tijd van Keizers en Aartsher togen. Het silhoiuet van het nachtelijk Wee- nen rijst in een der décors uit den achter grond op In de operette, ook in de tekst slechts als silhouet en achtergrond aange duid, voelde ieder aan, dat het niet anders kon, of deze jolige en gemoedelijke historie speelt zich af in de gouden stad aan de blauwe Donau. Fritz Hirsch speelde kostelijk den be rooiden ridder Fridolin van Gumpendorf, die zonder één cent op zak, den grand viveur uithangt en, ondanks al zijn uit vlucht jes, verstrikt raakt in de omhelzing van de nachtelijk-schoone Portschunkula In zijn gezelschap loopt mede de zelfs bij nacht foei-leelijke figuur van Graaf Jaro- mir van Greifenstein (Arpad Latabar), die, in financieele capaciteit de gelijke van Fri dolin, behalve geld ook nog zijn hersens verloren heeft. Dit edele, adellijke duo ziet in de rijke „Goldmeisterin" (Martha Wagner) een voordeelig zaakje en een gemakkelijke ma nier om aan geld te komen. En bijna was het ijdele burgervrouwtje erin geloopen, wanneer de welgevulde kastelein Zapferl niet met zijn Turken-stoel was komen aan dragen en ieder had laten opbiechten, wat lag „op 's herten grond". Toen bleek, dat de schoon-uitgedoste Fridolin en Jaromir op lichters waren, dat Portschumkula ouder was dan zij leuk vond en dat de Gold meisterin haar hart en haar goud verpand had aan den gezel Christian (Eman Silten), een energieke en bekwame jonkman, die zijn gevoelens voor haar niet onder stoelen of banken had gestoken. Er is buitengewoon aardig gespeeld in hoofd- en bijrollen. Er is goed gezongen en pittig gedanst. Herhaaldelijk moest gebis seerd worden. Claire Clairy,. die in deze operette een bij-rol heeft als „Lehrbub" in de goudsmidswinkel, was ook thans heerlijk op dreef, vooral in het trio met de beide ridders. Aan haar werden bloemen aan geboden. De décors en costumes waren éénig mooi; zelfs het apenpakje van den om geld ver liefden Jaromir was nog een kunststukje. De muzikale begeleiding werd gegeven in hezelfde temperament als de geheele opè- rette: jolig en fleurig, kwiek en opgewekt. De volle schouwburg heeft genoten en aan zijn groote voldoening uiting gegeven door gul en geestdriftig applaus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1936 | | pagina 2