O
27ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
i v 'i r I 1
DINSDAG 14 JANUARI 1936
No. 8316
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week i 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllusti eerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 P
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
V Christendom en S.D.A.P.
S. D. A. P. en N. V. V. hebben in de Am-
sterdamsche Markthal een grootsche mee
ting gehouden, om te demonstreeren voor
het Plan van den Arbeid. De meeting werd
bezocht aldus meldt de socialistische
pers door vijf en veertig duizend Am
sterdammers.
De partijvoorzitter Koos Vorrink heeft
op deze bijeenkomst een rede gehouden,
waarin hij, behalve over het Plan van den
Arbeid, ook en zelfs meer nog over andere
dingen heeft gesproken.
Wij ontleenen hier aan de socialistische
pers:
Wij moeten openlijk verklaren, dat
wij niet inzien, waarom de katholieke
en protestantsche arbeiders zich krach
tens him christelijk beginsel niet in
massa zouden kunnen organiseeren in
de S. D. A. P. en in onze moderne vak
bonden, gelijk dat met vele duizen
den reeds nu het geval is. Maar wij
zijn bereid, dat voor het oogeniblik en
onder de huidige omstandigheden te
aanvaarden. Wij zijn bereid het uit
de historische ontwikkeling der ver
houdingen te verstaan.
Evenwel tegenover de vloedgolf der
barbarij, tegenover de geweld-aanbid
ding, den slavengeest, der tirannie, die
Europa bedreigt, hebben wij ons te be
zinnen op wat het uur aan daadkrach
tige samenwerking verlangt.
Wij bezinnen ons op het wezen der
Europeesche beschaving en zien scher
per en zuiverder, dat zij haar wortels
heeft in de groote idee van het Chris
tendom. In haar leeft het gebod der
gerechtigheid, der humaniteit, der lief
de, in haar leeft de eisch van de vrij
heid van geweten, van de verantwoor
delijkheid van den mensch, de erken
ning van de majesteit van den geest bo
ven de stof!
Voor ons, aanhangers van het demo
cratisch socialisme, zijn het deze waar
den, die op het spel staan, deze waar
den, die wij tezamen met allen, die op
Europeeschen bodem en op den bodem
onzer beste Nederlandsche traditie
staan, willen verdedigen, willen beves
tigen en willen behoeden voor komen
de geslachten.
De heer Vorrink wil „voor het oogen-
blik en onder de huidige omstandigheden"
berusten in het feit, dat katholieken en pro
testantsche arbeiders beginsel-bezwaren
hebben tegen een aansluiting bij de S. D.
A. P. Het is vriendelijk. Maar w ij berus
ten er niet in, dat hij dit feit slechts aan
vaardt „voor het oogeniblik en onder de
huidige omstandigheden"!
Als de heer Vorrink objectief kan en wil
zien en oordeelen, dan liggen die beginsel-
bezwaren van katholieke en protestantschè
arbeiders onmiddellijk voor hem open,
klaar en onweerlegbaar-duidelijk!
Merkwaardig is, zeer merkwaardig, wat
de heer Vorrink zelf zegt over de waarde
van het Christendom.... Wij noteeren dat
met voldoening. Maar de katholieke en
protestantsche arbeiders mogen en kunnen
niet zoo simpel zijn, dat zij dat christendom
gerespecteerd en beschermd zouden achten
bij de S. D. A. P. waarin ten slotte ook de
felste anti-christenen leiding kunnen geven,
en waarin zéker óók de felste anti-christe
nen hun partij zoeken en vinden
Juist, omdat zij de waarde van het chris
tendom positief erkennen en willen er
kend zien voor heel het leven, daarom
mogen en kunnen christelijke arbeiders zich
niet organiseeren in de S. D. A. P.
V Het versche kadetje!
Heerlijk: versch brood 's morgens, voor
al ook als je je boterham 's morgens van
huis moet meenemen voor het middaguur.
Ja, het is in het algemeen voor den
smaak veel aangenamer, voor de eetlust
veel aantrekkelijker, versch brood te eten,
dan brood van den vorigen dag.
Wij willen dat toegeven.
Maar heeft een van de lezers of lezeres
sen het er voor over, 's nachts in plaats
van overdag te werken, als hij daarmee
kan verdienen een.... versch cadet je voor
's morgens en 's middags.
Natuurlijk niet.
Welnu, verlangt dat offer dan ook niet
van anderen!
We nemen hier met instemming over,
wat we dezer dagen, lazen in de „Avond
post".
In onze moderne samenleving is
nachtarbeid nu eenmaal niet altijd, te
vermijden, Het dagbladbedrijf, de jour
nalistiek, zélf weet er van mee te pra
ten. Maar dat die arbeid tot het vol
strekt-moodzakelij ke moet worden be
perkt, staat voor ons vast. Nachtar
beid is nu eenmaal iets onnatuurlijks,
en het stuit ons tegen de borst, dien
arbeid, zij het dan wellicht ook in be
perkten omvang, te herstellen terwille
van een versch kadetje aan het ont
bijt. Laat ons den goeden en normalen
gang der maatschapelij ke zaken toch
niet meer ontwrichten dan onafwend
baar is.
De vraag dus, of wij voor het ge
achte versche kadetje eventueel den
hoed afnemen ter verwelkoming bij
zijn weder-optreden, hangt geheel af
van deze andere, of met die terugkomst
al dan niet nacht-arbeid gemoeid zal
zijn.
Is dit het geval, dan kan met per
missie het versche kadetje, wat ons
'betreft, blijven sluimeren.
Als wij lezen hoe meerderen zich druk
maken om het versche kadetje weer in te
voeren enkel en alleen, omdat ze het
Nederlandsche volk willen bevrijden van
het oudbakken brood aan het ontbijt dan
ergeren wij ons over zülk 'n overdrij
ving!
V Het dienstboden-vraagstuk.
Wij maakten gisteren enkele opmerkin
gen over het dienstboden-vraagstuk en
schreven o.m,:
Waar zijn hier gelegenheden, om
meisjes op te leiden voor dienstbode?
Om deze functie in alle gevallen goed,
met pleizier, te kunnen uitoefe
nen, is toch wel een opleiding noodig!
Gelukkig van katholieke zijde is
men in het zuiden van ons land reeds
eenigen tijd met dit zeer nuttige werk
bezig. Maar hier, in onze streken, be
merken wij daar weinig of niets van.
Men vestigde vandaag onze aandacht op
wat 'hier in Leiden is ondernomen.
Tweemaal is in 1935 een cursus gegeven.
De eerste was georganiseerd door Ar
beidsbeurs en Ver. van Ned. Huisvr.; de
tweede door de Commsisie voor Ontwikke
ling en Ontspanning voor Werkloozen. De
eerste begon met 38 leerlingen, doch 13 be
reikten het eindpunt en behaalden een di
ploma; de tweede ving aan met 19 meisjes,
waarvan er tenslotte slechts 3 met een di
ploma den cursus hebben beëindigd.
Wij danken onze lezeres, die ons het bo
venstaande mededeelde, wat wij gaarne
publiceeren.
Het is echter tot ons leedwezen!
niet in strijd met onze bewering, dat wij
„in onze streken" „weinig of niets"
van een opleiding tot dienstbode „bemer
ken"!
Terloops mogen we er even onzen spijt
over uitdrukken, dat de organisatoren van
bovengenoemde Leidsche cursussen
aan wie alsnog onze waardeering zij be
tuigd voor het sympathiek initiatief in
haar bescheidenheid daaraan niet méér pu
bliciteit hebben gegeven, niet hebben ge
tracht, het nut van die cursussen te doen
doordringen in de overtuiging van bree
der e kringen der bevolking, dan die nu
bereikt zijn geworden.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
POLITIEKE WINKELS.
In de Kalverstraat te Amsterdam is een
N.S.B.-sigarenwinkel geopend.
De opening had plaats „met het Wilhel
mus en een kloppartij".
De „N. R. Crt." geeft er het volgend ver
slag van:
„De opening van een N.S.B.-sigaren
winkel in de Kalverstraat bij den Dam
heeft Zaterdagmiddag aanleiding gege
ven tot nogal wat tumult. Er werd voor
en in de buurt van het huis gecolpor
teerd en gedebatteerd. Een paar hon
derd nationaal-socialisten zongen het
Wilhelmus, toen de drie-kleur en de
N.S.B.-vlag aan den gevel werden ge-
heschen. De politie zag zich ten slotte
genoodzaakt met geweld de straat te
ontruimen. De menigte werd verspreid
met behulp van bereden agenten en
motorrijders. Hierbij werd menige
rake klap met gummistok en wapenstok
uitgedeeld. Ook gisteravond was het
in de Kalverstraat voor den winkel
zeer rumoerig en moest de politie af en
toe optreden".
De Avondpost schrijft hierbij:
„Stel u nu eens voor, dat dit systeem
door anderen werd gevolgd.
Dat we politieke bakkers- en slagers
winkels gingen openen: elke partij de
hare.
Waarlijk:
men vraagt zich af, of dan geen enkele
dwaasheid voor onze dagen te mal is.
Men zou er een beetje om kunnen lachen,
wanneer het niet zoo ergerlijk was, dat ook
bij deze dingen het volkslied weer wordt
misbruikt. Want wij noemen het een mis
bruik, als bij de opening van een politieken
sigarenwinkel het volkslied wordt gezon
gen. Bij een dergelijk gebruik van het Wil
helmus is dit niet langer het onvergelij-
kelijk-mooie lied, dat door een eeuwenlange
historie en traditie, ja, zelfs door het lij
den en worstelen van ons volk is geadeld,
en dat in oogenblikken van nationale ver
heffing allen vereenigt, maar wordt het
gebruikt als een politieken partij-zang.
Wij achten dit niet minder dan een
schennis van ons volkslied.
Overigens achten wij het een droef ver
schijnsel, dat de splitsingen In ons volk
zich nu reeds in het openen van politieke
winkels uiten."
ERNSTIG ONGEVAL VAN PROF.
Dr. J. A. VERAART.
Zeven vingers gebroken onder vallend
college-bord.
Terwijl prof. dr. J. A. Veraart uit Den
Haag hedenmorgen te Delft zijn college
arbeidsrecht gaf, is één der groote wand
borden, waarop hij schreef, door het bre
ken van de touwen, op zijn beide handen
neergekomen. Hij brak zeven vingers. De
ontstelde studenten boden den hoogleeraar
die hevig bloedde, de eerste hulp. Prof.
Veraart werd aanstonds ter verpleging op
genomen in het Hyppolithusziekenhuis,
Phoenixxstraat te Delft.
Mgr. Th. W. Pichot
VTCARIS-GENERAAL VAN
MGR. HUIBERS.
Z.H. Exc. Mgr. Huibers, gekozen Bis
schop van Haarlem, heeft tot Zijn Vicaris-
Generaal benoemd den Hoogeerw. Heer Th.
W. Pichot, Kanunnik van het Kathedraal
Kapittel te Haarlem.
Mgr. Th. W. Pichot is geboren 9 Mei
1894, priester gewijd op 15 Aug.. 1918 en
werd op 31 Augustus d.a.v. benoemd tot
kapelaan te Voorschoten.
In Januari 1922 werd hij door Monseig
neur Callier z.g. geroepen om, als opvolger
van den Hoogeerwaarden heer L. A. A. M.
Westerwoudt, die benoemd was tot ple
baan, bisschoppelijk secretaris te worden.
Mgr. Pichot heeft ook het secretariaat
vervuld tijdens het episcopaat van Mon
seigneur Aengenent z.g., die hem later
heeft benoemd tot tweeden vicaris-gene
raal, toen Mgr. MöHmann verzocht had
met het oog op de voortdurende uitbreiding
der werkzaamheden gedeeltelijk te worden
ontheven van zijn taak. Tevens werd
Mgr. Pichot toen benoemd tot Kanunnik.
Plebaan Westerwoudt
Pastoor te Noordwijkerhout
Z.H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, gekozen
Bisschop van Haarlem, heeft benoemd tot
Pastoor te Noordwijkerhout (St.
Victor) den Hoogeerw. Heer L. A. A. M.
Westerwoudt, thans Plebaan van de Ka
thedrale Kerk te Haarlem.
De benoeming van plebaan L. Wester
woudt tot pastoor van St. Victor te Noord
wijkerhout is gedaan om wille van zijn ge
zondheid, welke hem niet langer toeliet de
omvangrijke zorgen van de plebanie te be
hartigen.
Het is op zijn dringend verzoek geweest,
dat de Bisschop besloot, hem van deze
functie welke hij zoo voortreffelijk heeft
bekleed, te ontheffen.
Op de meest eervolle wijze is aan den
plebaan als zoodanig ontslag verleend.
De hoogeerw. heer Westerwoudt is Za
terdag uit Zwitserland, waar hij eenigen
tijd tot herstel van gezondheid had ver
toefd, teruggekeerd.
Sinds de hoogeerw. heer Westerwoudt in
1915 van het Seminarie Warmond, waar hij
Kerkelijk Recht doceerde als opvolger van
Mgr. Th. M. Vlaming, z.g., door wijlen ZH.E.
Mgr. A. J. Callier naar de Bisschoppelijke
Curie geroepen werd om als secretaris van
het Bisdom de Kerkelijke rechtregels, die
hij aan het Seminarie had onderwezen, nu
practisch te beoefenen, heeft hij Haarlem
niet meer verlaten. Hij heeft grooten in
vloed gehad op het katholiek leven in
Haarlem en zich groote achting verworven
in katholieke en niet-katholieke kringen.
Niet alleen de kathedrale parochie maar
geheel Katholiek Haarlem zal Z. H. E.
dankbaar zijn voor den velen en mooien
arbeid, welke door hem in deze stad is
verricht.
Als secretaris was de hoogeerw. heer
Westerwoudt de rechterhand van zijn Bis
schop. In hooge mate genoot hij de achting
van Mgr. Callier. Op zijn veelvuldige rei
zen door het Bisdom ontmoette secretaris
Westerwoudt zeer talrijke personen, sprak
met dezen en was daardoor in staat te
openbaren welke aangename persoonlijk
heid hij was. Dit had wederom tengevolge,
dat binnen korten tijd „mijnheer Wester
woudt" voor zeer velen de raadsman werd
in moeilijke aangelegenheden.
Hij kende alle plekjes zoowel van Over-
veens duinen als van de vele buitenplaat
sen. Deze laatste kennis bracht hem in aan
raking met het Groot Clooster onder Heem
stede en hij mocht het genoegen smaken
daar het eerst de aandacht van Mgr. Cal
lier op te vestigen als uitermate geschikt
voor de vestiging van het nieuwe klein se
minarie. Maar toen de koop gesloten was,
moest de kostbare bouw nog worden gefi
nancierd. En het waren zijn onvermoeide
geest en vindingrijkheid, zijn organisatie
talent, die de middelen zijn geweest, waar
van Z. H. Exc. Mgr. Callier zich heeft be
diend om het Klein Seminarie te bouwen.
Zijn benoeming tot plebaan der Kathe
drale kerk op 9 Januari 1922 gaf hem een
levendige voldoening, de vervulling van
een zijner hartewenschen. Want tot welke
eervolle vertrouwensposten zijn Bisschop
hem tot dan toe ook had geroepen, pastoor
zijn eener groote parochie, de directe zorg
voeren over de hem toevertrouwde zie
len, had hem immer de ware beleving toe
geschenen van zijn roeping tot het pries
terschap. Priester zijn vóór alles! En van
een mensch van zoo gelukkig harmonieuze
samenstelling naar geest en hart was niet
anders te verwachten dan dat hij ook deze
taak op voorbeeldige wijze zou vervullen.
Hij heeft het zich niet gemakkelijk ge
maakt.
De Kathedraal, het grootste kerkelijke
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
v edespogingen welke België in ver
binding met het Vaticaan zou ondernemen,
worden van verschillende zijden tegenge
sproken. (2de blad).
Verjaardag van de terugkeer van het
S aar gebied. (2de blad).
Amerika moet belasting gedeeltelijk te
ruggeven. (2de blad).
Zware regens en sneeuw in Duitschland.
(Buitenl. Ber., 2de blad).
BINNENLAND.
Mgr. Th. W. Pichot is benoemd tot vi
caris-generaal van Mgr. Huibers. (1ste
blad).
De hoogeerw. heer L. A. A. M. Wester
woudt, thans plebaan van de Kathedrale
Kerk te Haarlem, is benoemd tot pastoor
te Noordwijkerhout. (1ste blad).
Aan prof. Veraart is, terwijl hij college
gaf aan de Tech. Hoogeschool te Delft, een
ernstig ongeluk overkomen. (1ste blad).
bouwwerk na het herstel van de bisschop
pelijke Hiërarchie in Nederland, lag sinds
ongeveer vijf en twintig jaar nog in den
toestand, zooals zij door den architect was
opgeleverd. Zij wachtte op haar uiterlijke
voltooiing en innerlijke verfraaiing. De om
geving was allerminst passend en in over
eenstemming met de schoone monumentale
lijnen van het kerkgebouw. De vroegere
bouwkeet stond nog naast den ingang en
diende als rijwielbewaarplaats. De wilder
nis, die het gebouw omgaf, werd onder lei
ding van plebaan Westerwoudt herschapen
in een mooi aangelegden, goed omrasterden
tuin, aansluitend bij de architectonische
lijnen van het monument. Volgens de vaste
plannen, die Z. H. Exc. Mgr. Callier bij den
bouw van de Kathedraal voor de versie
ring had aangegeven, werd door hem met
voorbeeldigen ijver verder gewerkt om het
schoone tempelgebouw te voltooien. Nog
versch liggen in het geheugen de grootsche
Kathedraalfeesten, die in Juli van het jaar
1930 werden gevierd bij de uiterlijke vol
tooiing der Kathedraal door den bouw van
twee torens met hoofdportiek. De aanleg
van een schitterend voorplein sloot binnen
het jaar de omgeving fraai af. Met groot
doorzettingsvermogen ijverde plebaan
Westerwoudt ook voor de versiering van
de Kathedraal. De verfraaiiing van de H.
Sacramentskapel werd onder de hoede van
den plebaan tot een eind gebracht. Cen
trale verwarming; een grandiooze electri-
sche verlichting; een luidspreker-installa
tie; vernieuwing van het Bisschoppelijk
hoogkoor met den omloop; een nieuw pa
rochiealtaar, waardoor de dubbele functie
der Kathedraal als bischopskerk en paro
chiekerk beter tot haar recht kwam; ver
grooting van het orgel; luisterrijke glas-in-
lood ramen; de aankleeding van de Kerst
kapel door het Kerstmisgilde; nieuwe muur
vlakschilderingen; moderne kruiswegsta
ties; fraaie biechtstoelen, het kwam alle
maal in een bewonderenswaardig vlug tem
po tot stand, dank zij den grooten tact vaij
plebaan Westerwoudt om menschen voor
de versiering van de Moederkerk van het
Bisdom te interesseeren.
Bij deze werkzaamheden werd het orga
nisatorisch talent van plebaan Wester
woudt in zeer sterke mate geaccentueerd,
maar meer nog kwam dit naar voren bij de
viering van luisterrijke kerkelijke plechtig
heden, waaraan zoo dikwijls het geheele
bisdom deelnam.
En zijn parochianen bezaten in hem een
geestelijk leidsman van buitengewone hoe
danigheden. Man van groote beschaving
weet hij met menschen van onderscheiden
aard en stand om te gaan.
Als opvolger vap Mgr. Stoffels z.g. was
hij tot na zijn ernstige ziekte van eenige ja
ren terug, ook Deken van Haarlem.
H.M. de Koningin benoemde hem in
Dec. j.l. tot Officier in de Orde van Oranje
Nassau. „N. HaarL Crt."
BISSCHOPSWIJDING MGR. HUIBERS.
Bij de Bisschopswijding van Mgr. Hui
bers, waarvan de datum spoedig bekend
zal worden gemaakt, zal als Consecrator
fungeeren Z. H. Exc. Mgr. P. Giobbe,
Apostolisch Nuntius-Internuntius te Den
Haag, terwijl Mgr. P. A. W. Hopmans en
Mgr. A. F. Diepen, resp. Bisschop van
Breda en 's Hertogenbosch, den Consecra
tor zullen assisteeren.