DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS
27ste Jaargang
AATERDAG 4 JANUARI 1936
No. 8308
S)e Ccid6cli^6oii^atit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, btf
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: S 0.50
V Onze vrijheid.
„Is het tè gewaagd, in dezen tijd onze
oostelijke naburen, van wie wij zooveel
hooren, dat tegen de borst stuit, ten voor
beeld te stellen? In gemeenschapsbesef en
organisatietalent zijn zij ons ver vooruit.
Wel levert de totale Staat, waaronder het
Duitsche volk gebukt gaat, een gevaar op
voor waren gemeenschapszin en vrijwil
lige offervaardigheid, maar niet te ont
kennen valt, dat beide ginds verder ont
wikkeld zijn dan hier".
Het bovenstaande is ontleend aan een
artikel in de laatste aflevering van „De
R.K. Staatspartij".
Het is volstrekt niet tè gewaagd, het is
zelfs heelemaal niet gewaagd, onze ooste
lijke naburen ten voorbeeld te stellen in
een of ander opzicht, waarin zij inderdaad
ten voorbeeld kunnen worden gesteld.
Wij hebben nooit geaarzeld, om, wan
neer wij goede dingen zien, waar en bij
wie dan ook, deze ten voorbeeld te stel
len! En wij zouden wenschen, dat nu 'ns
eindelijk uit héél het Nederlandsche volk
kon worden uitgeroeid die bekrompenheid,
die kortzichtigheid, waardoor wij bij ons
en de onzen alleen goeds en bij anderen,
bij tegenstanders alleen kwaads zien.
Zóó is, natuurlijk, de werkelijkheid
niet.
En in Duitschland b.v. zal iedereen goe
de dingen moeten erkennen, onder en ook
door het huidige politieke stelsel bereikt
hij zal dat moeten erkennen en, als hij
niet eng van geest is, ook gaarne willen
erkennen, al is hij ook tegenstander van
dat politieke stelsel zoowel om redenen
van principieelen aard als om redenen
door de practijk aan de hand gedaan.
Gemeenschapszin en vrijwillige offer
vaardigheid zijn in het Duitsche volk ver
der ontwikkeld dan hier.
Wij hebben hier steeds te veel in de
roes geleefd van een zeker soort persoon
lijke vrijheid.
Het hierboven geciteerde artikel uit „De
R.K. Staatspartij" vervolgt:
Wij hebben hier vooral geleerd „vrij"
te zijn. Staatkundig is die vrijheid wel
eens ontaard in tuchteloosheid, in on
dermijning van het gezag, in te groote
vrijheid van drukpers, enz. Economisch
moest het vrije spel der economische
krachten opgeld doen om alle „kunst
matig". ingrijpen van overheidswege
en door de organisaties, uit het maat
schappelijk leven zelf voortkomend, te
verijdelen. Een te groot aanbod van
arbeidskrachten zou leiden tot een te
laag loon en daardoor vanzelf weer tot
een lager aanbod en een hoogeren prijs
voor den arbeid. Men kent het een
tonige lied, dat b.v. door de Nw. Rott.
Courant nog eiken dag in alle toonaar
den wordt herhaald.
De invloed van die z.g.n. vrijheids
theorie heeft ook zijn fatale gevolgen
gehad op de in 1929 inzettende crisis.
Onder den invloed van het vrijheids
beginsel zijn wij te laat een actieve
handelspolitiek gaan voeren, omdat
wij den vrijhandel zoo'n prachtig ding
vonden. Eerst hebben we tienduizen
den vreemdelingen ons land laten bin
nenkomen, omdat wij nu eenmaal al
tijd zoo'n gastvrij land zijn geweest en
thans betalen wij werkloozensteun
voor onze eigen menschen.
Toen bleek, dat het bedrijfsleven de
arbeiders moest ontslaan en geen nieu
we meer kon aannemen, toen hebben
wij gedacht, dat het wel weer zou gaan
zooals het in het verleden zoo dikwijls
was gegaan: een tijdelijk te veel, dat
zich op den duur vanzelf wel zou her
stellen.
Onze vrijheidszin is in vele tijdperken
der geschiedenis t e groot geweest.
Terecht zouden wij, Nederlanders, onze
vrijheid voor geen enkelen prijs willen
ruilen voor het nu bij onze oostelijke na
buren regeerende stelsel van dwang!
Maar dat wil niet zeggen, dat die vrij
heid van ons, Nederlanders, niet
ingeperkt dient te worden door me e r ge
meenschapszin, door meer vrijwillige of
fervaardigheid!
Op zulk een inperking van de vrijheid
kan en mag en moet ons streven gericht
zijn.
Uit den Middenstandsraad.
In de laatste vergadering van den Mid
denstandsraad zijn o.m. de navolgende on
derwerpen behandeld geworden:
De Wet op de Personeele Be
lasting.
De wet op de personeele belasting ver
plicht den inspecteur der Directe Belastin
gen den aanslag in de personeele belas
ting te baseeren op den overeengekomen
huurprijs, tenzij deze prijs niet onder nor
male omstandigheden is bedongen. Indien
derhalve op langen termijn gesloten huur
contracten onder normale omstandigheden
zijn tot stand gekomen, is de inspecteur
verplicht bij den aanslag uit te gaan van
den indertijd bedongen huurprijs, al is
deze onder de tegenwoordige omstandig
heden veel te hoog. Te dezer zake staat de
huurder achter bij den eigenaar eener
woning, die de huurwaarde kan laten her-
schatten en dan belasting betaalt naar de
herschatte huurwaarde.
In verband met een en ander heeft de
Middenstandsraad verzocht om art. 9 van
paragraaf 4 der Wet op de Personeele Be
lasting in dier voege te wijzigen, dat hier
zou worden gelezen:
De bepaling in lid 1 is niet van toepas
sing:
a) indien de huurprijs niet onder nor
male omstandigheden is bedongen of later
omstandigheden zijn ingetreden, op grond
waarvan de huurprijs geacht mag worden
niet meer met de huurwaarde overeen te
stemmen.
De minister van financiën heeft op dit
verzoek o.m. geantwoord, tegen inwilliging
daarvan bij hem aanvankelijk bezwaren
bestaan. Immers, het tegenwoordige sys
teem, om de huurwaarde van onder nor
male omstandigheden gehuurde perceelen
te stellen op het bedrag van den werke
lijk betaalden huurprijs volgens de over
eenkomst, die in werking is bij het begin
van het tijdvak, waarover de belasting
wordt geheven, vindt namelijk zijn grond
onder meer in het karakter van genoemde
belasting als verteringsbelasting; in een
verteringsbelasting immers is het logisch,
tot grondslag van de heffing te nemen de
werkelijke vertering (uitgave) van den be
lastingschulden aar
In de tweede plaats biedt de gelijkstel
ling van de huurwaarde met den huurprijs
aanmerkelijk practische voordeelen, in
zooverre zij een eenvoudige en tot weinig
geschillen aanleiding gevende wijze van
vaststelling van de huurwaarde be teekent.
Wordt aan artikel 9, par. 4 letter a van
de wet op de personeele belasting, een re
ductie gegeven in den geest van het ont
werp van den Middenstandsraad, dan is als
gevolg daarvan een toeneming van het
aantal bezwaar- en beroepschriften te vree-
zen, welker omvang weliswaar niet is te
voorzien, doch die niet gering moet wor
den geacht. Een en ander zou leiden tot
een niet onbelangrijke uitbreiding van het
aantal schattingen, alsmede van andere
administratieve werkzaamheden en dien
tengevolge tot meerdere uitgaven voor den
belastingdienst, waartoe de minister in de
huidige omstandigheden zeer ongaarne zou
overgaan.
Margarine voor werkloozen.
De uitschakeling van den middenstand
bij de distributie voor werkloozen is inder
tijd gemotiveerd met drieërlei argument:
a. geringe hoeveelheid, die beschikbaar
kon worden gesteld;
b. het ontbreken van een vaste kern van
werkloozen, tengevolge waarvan tevoren
een winkelier nooit kon weten of bij hem
werkloozen-margarine besteld zou wor
den;
c. de te geringe winstmarge, die gegeven
zou kunnen worden, zoo men de marga
rine niet te duur wilde maken.
Naar de meening van den Middenstands
raad hebben deze argumenten thans alle
bestaansrechten verloren. De hoeveelheid
werkloozen-margarine is allengs vergroot
van 2.000.000 Kg. tot 6.000.000 Kg. per
jaar; de meeste werkloozen komen per
man-ent voor verkrijging van margarine
in aanmerking; door het dalen der inkoop
prijzen en het gelijk blijven van den ver
koopprijs maakt de Zuivel-Centrale naar
schatting thans een winst van 500.000
k f 750.000 per jaar.
Daarbij komt, dat de verkoop van ge
mengde margarine is afgenomen, als ge
volg van verhooging der prijzen tot mins
tens 1.08 per Kg. en de daling der koop
kracht der bevolking, alsmede van de ver
grooting van de hoeveelheid margarine
voor werkloozen. Een en ander heeft den
Middenstandsraad aanleiding gegeven den
minister van Landbouw en Vischerij te
verzoeken by de distributie der bedoelde
margarine den middenstand in te schake
len en dezen een redelijke vergoeding voor
zijn bemoeiingen toe te kennen.
Wet op de uitverkoopen.
Uit door den vertegenwoordiger van den
minister gedane mededeelingen is geble
ken, dat de Kamers van Koophandel en
Fabrieken met betrekking tot de uitvoe
ring van de wet inzake uitverkoopen en
opruimen in het winkelbedrijf aanvanke
lijk den juisten toon schijnen te treffen;
op 9 December j.l. waren nog slechts 3 be
zwaarschriften bij den minister ingekomen
van personen, aan wie een vergunning tot
uitverkoop of opruiming geweigerd is.
In een aantal twijfelachtige gevallen is
reeds een rechterlijke beslissing genomen
of binnenkort te wachten; aldus wordt
meer houvast voor uniforme toepassing
der Wet verkregen. Daartoe zullen even
eens bijdragen wekelijksche overzichten
van principieele beslissingen van Kamers
van Koophandel en Fabrieken, welke wor
den opgenomen in „De Nederlandsche Mer-
cuur".
Economisch Instituut voor den
Middenstand.
Het onderzoek ter plaatse naar kosten
en winsten in het bakkersbedrijf werd be
ëindigd; de uitwerking van het verkregen
materiaal is zoo goed als geheel geschied.
In den laatsten tijd werd contact ver
kregen met verschillende vereenigingen
van accountants, wier medewerking het
samenstellen der bedrijfsstatistieken (krui
deniers, slager, wasscherij-bedrijven, han
del in textiel-artikelen) veelzóns kan ver
eenvoudigen. Met de wintercampagne,
waarin verschillende medewerkers van het
Instituut in vergaderingen van midden
stands ver een igingen de werkwijze en re
sultaten van het Instituut uiteenzetten, is
in October een begin gemaakt.
Misleidende aanduiding van
Nederlandsche herkomst.
Aan den minister van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart is ingevolge .diens
verzoek vertrouwelijk advies uitgebracht
naar aanleiding van een ontwerp van wet,
houdende bepalingen tot het tegengaan
van misleidende aanduidingen van Neder
landsche herkomst. De strekking van het
ontwerp had de volle instemming van den
Raad.
Credietverleening aan den
kleinen middenstand.
Met groote erkentelijkheid heeft de Raad
kennis genomen van de, inmiddels door de
Tweede Kamer, aangenomen voorstellen
van den minister van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart inzake credietverleening
aan den middenstand. Het stemde tot vol
doening, dat in deze aangelegenheid de
minister geheel het advies van den Raad
had gevolgd.
Contact tusschen middenstand
en landbouw.
Met het contact tusschen middenstand
en landbouw, blijkt het nog niet erg te
vlotten. De Centrale landbouworganisaties
en de Middenstandsraad hebben indertijd
gezamenlijk een Commissie benoemd, die
bedoeld contact beoogt te bevorderen. De
Commissie heeft herhaaldelijk vergaderd
en was tot een compromis gekomen, waar
mede de vertegenwoordigers van de zes
samenstellende organisaties zich konden
vereenigen. Dit compromis is aan de hoofd
besturen der organisaties voorgelegd en er
is reden voor de vrees, dat een der land
bouworganisaties dit compromis zal af
wijzen.
Omzetbelasting.
De Raad heeft den minister van Finan
ciën verzocht het ontwerp van de wet tot
wijziging der omzetbelasting ontvangen,
teneinde daaromtrent advies uit te bren
gen. alvorens tot indiening van het ont
werp wordt overgegaan.
Schending van origineele ver
pakking.
Een Commissie uit den Raad heeft een
onderzoek ingesteld naar de ondervonden
moeilijkheden als gevolg van schending
van de origineele verpakking van merk
artikelen en het bedriegelijk verwijderen
of veranderen van aanduidingen, die die
nen om een artikel te identificeeren. Bij
de bespreking van dit rapport der Commis
sie in den Raad is de opmerking gemaakt,
dat bij de onderhavige aangelegenheid niet
alleen een middenstandsbelang maar ook
en wellicht nog meer een industrieel
belang gemoeid is. In verband hiermede
heeft de Raad een uittreksel uit het rap
port ter kennis van den Nijverheidsraad
gebracht en dezen de vraag gesteld of
zoo de Nijverheidsraad mede van oordeel
mocht zijn, dat terzake wettelijke maat
regelen gewenscht zijn het geen aanbe
veling zou verdienen, dat beide Raden zich
met een gemeenschappelijk adres of rap
port tot de regeering wenden.
De a.s. Uitvoering van den
Varkenssteun.
R.K. Boeren- en Tuinderbond tegen
Inschakeling der organisaties.
Nu bekend is, dat binnen afzienbaren
tijd een geheel andere wijze van uitvoe
ring zal worden gegeven aan den varkens-
steun, waarbij het befaamde instituut „ba-
con-contract" geheel zal komen te verval
len en de particuliere organisaties (bedoeld
zullen zijn: landbouworganisaties) op rui
me wijze zullen worden ingeschakeld bij
het opkoopen, slachten en exporteeren van
varkens, nu is het van belang te weten,
hoe Nederland's grootste en machtigste
landbouw-organisatie daarover denkt, n.l.
de R.K. Boeren- en Tuindersbond, die den
geheelen R.K. georganiseerden Boeren- en
tuindersstand omvat (de organisatie, waar
van dr. Deckers, totdat hij tot het minis
tersambt werd geroepen, secretaris was).
De tegenwoordige secretaris, mr. Van
Haastert, schrijft het volgende:
„Het mag als bekend worden geacht
dat de Kath. Nederl. Boeren- en Tuin
dersbond op het standpunt staat, dat,
evenals datgene, wat de individuen op
eigen initiatief en door eigen energie
kunnen tot stand brengen, him niet
ontnomen en niet in handen eener ge
meenschap mag worden gesteld, het
ook een onrechtvaardigheid en tevens
een ernstig nadeel, ja een verstoring
van de juiste orde is, om datgene wat
door kleine lichamen van onderge
schikten rang kan worden verricht en
verschaft, over te dragen op grootere
van hoogere orde.
„Van dit beginsel wordt niet afge
weken, indien deze Bond in het onder
havige geval zich eventueel niet be
reid zou verklaren zich in te laten
schakelen. En dit wel om de eenvou
dige, maar afdoende reden, dat de
Bond het complex maatregelen, ge
troffen t. a. v. de baconvarkens, op
twee na: de heffing bij eventueel prijs
verschil tusschen binnen- en buiten
land en de eventueele export-toeslag
overbodig acht en reeds se
dert geruimen tijd van oordeel is, dat
deze maatregelen moeten worden
ingetrokke n".
Mr van Haastert herinnert er dan aan,
dat het hoofdbestuur op de buitengewone
algemeene vergadering te 's-Hertogen-
bosch (28 Jan '35) zijn standpunt ten aan
zien van den steun aan de varkenshouderij
onomwonden heeft uitgesproken
Dit standpunt hield (naast de erkenning
der noodzakelijkheid eener teeltregeling)
het volgende in:
lo. de Varkenscentrale, als monopoliste,
wijze aan ieder der baconfabrieken een
percentage toe van de bacon, welke uitge
voerd kan worden en bepale eventueel
hoeveel toeslag zij per 100 K.G. bacon in
de verschillende qualiteiten zal betalen of
bepale een heffing op deze bacon als de
binnenlandsche varkensprijs lager is dan
volgens de in Engeland te bedingen ba-
conprijs te billijken zou zijn.
Daar alle bacon ressorteert onder de
baconcontrolestations is de uitvoering mo
gelijk.
Op deze wijze zou de geheele varkens
handel in Nederland vrij komen en een
deel van het apparaat der Varkenscentrale
kunnen worden afgeschaft. Aan de bacon-
fabrieken kunnen desgewenscht bij de toe
slagbepaling verplichtingen worden opge
legd ten aanzien van de uitbetaling der
varkens naar qualiteit;
2o. het baconcontract worde afgeschaft;
3o. de Nederl. Varkenscentrale kan als
monopoliste de administratie houden van
den baconexport. De controle op qualiteit
blijft via het baconcontrolestation bestaan".
Zooals men ziet, komt dit standpunt van
den R.K. Boeren- en Tuindersbond volko
men overeen met het sedert lang door ons
ingenomen standpunt. De overheid moet
niet voor varkenshandelaar, slager en ex
porteur spelen; zij moet hare inmenging
beperken tot het door de crisis strikt
noodzakelijke, d.i. teeltbeperking en prijs-
reguleering van baconvarkens door heffing
of toeslag.
De heer van Haastert besluit dan als
volgt:
„Op dit standpunt staat het bestuur
van den Kath. Nederl. Boeren- en
Tuindersbond, naar wij meenen te
weten, nog steeds, evenwel met dien
verstande, dat bij de regeling van den
eventueelen toeslag en van de even
tueele heffing rekening gehoude wor
de met de verschillende hoeveelheden,
die aan de diverse baconfabrieken wor
den toegewezen.
Aangezien van dit bestuur niet kan
worden geëischt, dat het medewerkt,
om een stel maatregelen over te ne
men, welke naar zijn vaste overtuiging
reeds lang hadden behooren te zijn in-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIJF BLADEN WAARONDER GE
ÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD.
BUITENLAND.
Moskou wil het conflict met Uruguay
voor den Volkenbond brengen (2de blad)
Opening van het Congres der Ver. Sta
ten (2de blad).
Bombardement van Sassabanah door
Italiaansche vliegers (2de blad).
BINNENLAND.
Op onbewaakten overweg te Olst werd
een auto door een trein gegrepen; bejaard
echtpaar gewond. (Gem. Ber. 4de blad).
Weer een inval bij zwendelbank te Am
sterdam; de twee gevluchtte directeuren te
Den Haag aangehouden. (Gem. Ber. 4de
blad).
Fabrieksbranden te Enschede en Den
Bosch. (Gem. Ber. 4de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De tweede dammatch om het wereldkam
pioenschap te Lisse gespeeld en in remise
geëindigd. (4de blad).
Wij openen vandaag de nieuwe Schaak-
rubriek. (3de blad).
getrokken, daar zal, naar wij met stel
ligheid verwachten, het bestuur van
onzen bond er wel niet toe te krijgen
zijn, aan bovengenoemd plan in het
college van regeeringscommissarissen
mede te werken".
De bondsecretaris „verwacht dus met
stelligheid", dat zijn bond, de grootste van
Nederland en één der drie officieel erken
de „centrale landbouworganisaties", niet
zal kunnen medewerken aan het plan van
de heeren van Zwanenberg en Louwes.
Deze, ook en vooral vanwege zijn motivee
ring (zie boven) belangrijke uitspraak
geeft vertrouwen voor de toekomst, spe
ciaal voor de middenstandsbedrijven!
aldus het „Handelsblad", waaraan wij het
bovenstaande ontleenen.
FRANCISCAANSCHE VONKEN.
We weten 't allemaal goed, dat we 't
Evangelie moeten durven beleven! Of dat
mee valt?
Nee, we moeten er voor vechten.
„Ik ben 'n vuur, 'n zwaard komen bren
gen", zei Christus! Maar met onze tanden
op mekaar, met ons „des-te-beter, Heer"
zullen we winnen. Alles zullen we over
hebben voor God, voor Vader. Want dat
is de blijde boodschap, dat we zijn: de
vrije blije kinderen Gods. God is dus m'n
Vader Die van me houdt. Die voor me
zorgt, Die precies weet wat goed voor
me is.
Dat leert ons 't Evangelie! En nu de
consequenties aandurven.
God is m'n Vader; dus alles wat 'r met
me gebeurt is goed.
Eén zinnetje, met 'n inhoud als 'n Stille
Oceaan!
Alles is goed: alle narigheden, alle
pretjes en voordeeltjes, alle tegenvallers.
Alles ook de kleinste onbenulligste, alle-
daagsche dingetjes, 'n Tertiaris, die in al
les God ziet, die overal Vader achter weet,
die is steeds blij altijd gerust; die vindt
niets meer vervelend. Dat wordt 'n Broe-
der-altijd-blij; 'n zingend kind van God.
En nu de 2e consequentie, die er uit
volgt: allemaal zijn we kinderen van God,
dus allemaal zijn we broers en zussen van
mekaar. Da's geen mooie tirade, geen ge-
meenschaps- of verbroederingsmanie;
maar 'n werkelijkheid.
Van alle menschen ben ik 'n broer of
zus en juist de mindere. Dat durf ik zijn
niet in woorden, maar in daden. In alle
menschen, in de straatventer, de bede
laar, de conducteur, de roodfrontstrijder,
wil ik zien hun ziel, hun levende voor de
eeuwigheid geschapen ziel, waarvoor 'n
God zou willen sterven.
Altijd klaar, altijd hulpvaardig, altijd
goedheid tot dwaasheid toe.
„Wie onder U groot wil worden, hij moet
Uw dienaar zijn".
„Wie onder U de eerste wil zijn, hij moet
Uw knecht zijn".
„Wat gij den minste der Mijnen gedaan
hebt, hebt gy Mij gedaan".